Mino Unaupa Hna Khrihfa Patling Si Awkah I Zuam U

1. Unaupa pawl nih hlawh a tlingmi an si nakhnga zeidah an tuah a hau?

SIANGPAHRANG David nih Solomon kha hitin a ti: “Ṭhawng law patling na si kha langhter tuah.” (1 Si. 2:1-3) Mah bia cu tuchan unaupa dihlak he zong aa pehtlaimi a si. Cutin tuah awkah Pathian nawlbia kha an ngaih a hau i an nunnak kip ah Baibal phunglam zong an zulh a hau. (Luka 2:52) Mino unaupa hna Khrihfa patling si cu zeicah a biapit tuk?

2-3. Mino unaupa pawl caah Khrihfa patling si cu zeicah a biapit?

² Unaupa pawl cu an chungkhar le Khrihfabu zong ah a biapi tukmi rian an ngei. Mino unaupa hna, hmailei ah nan hmuh khawh menmi rian kong nan ruah lai ti cu a fiang ko. Caan tling in Pathian rian a ṭuanmi, bu rianṭuantu le a hnu ah Khrihfa upa si ding in hmuitinh na ngei kho men. Nupi ṭhit le fa ngeih zong nan duh men lai. (Efe. 6:4; 1 Tim. 3:1) Mah hmuitinh phanh awk le a hlawh tlingmi si awkah Khrihfa patling si a hau.b

³ Khrihfa patling si awkah zeinihdah aan bawmh khawh hna? Nan ṭhancho a herhmi a biapimi sining tampi a um. A si ahcun hmailei ah nan hmuh khawh menmi rian caah nan i timhtuah khawh ning lamkhat cu zeidah a si?

Khrihfa Patling Si Khawh Ning Lam

4. Zohchunhawk a ṭhami hna kha khoika ah na hmuh khawh hna? (Hmanthlak zong zoh.)

⁴ Hodah kaa zohchunh lai ti kha i thim. Baibal ah mino pa pawl nih an i zohchunh khawh dingmi a kong tampi a um. Annih nih Pathian kha an dawt i Pathian miphun pawl kha lam a phunphun in an zohkhenh hna. Khrihfabu le na chungkhar zong ah zohchunh awk a ṭhami Khrihfa nutling, patling a simi pawl kha na hmuh men hna lai. (Heb. 13:7) Zohchunh awk a ṭha bikmi cu Jesuh Khrih a si. (1 Pet. 2:21) An kong na hlathlai lioah na sunsakmi an sining hna kha i chingchiah. (Heb. 12:1, 2) Cun zeitindah kaa zohchunh khawh hna ti kha ruat.

5. Ruahthiamnak ngeih awkah zeidah kan tuah a hau, mah cu zeicah a biapit? (Salm 119:9)

⁵ “Ruahthiamnak cu i ken hna.” (Ptb. 3:21) Ruahthiamnak na ngeih ahcun pakhatkhat na tuah hlanah na tuaktan thiam lai. Cucaah ruahthiamnak ngeih awkah i zuam law tlauter hlah. Zeicah? Vawleicung ah anmah ruahnak he aa tlak in biakhiahnak a tuahmi mino tampi an um. (Ptb. 7:7; 29:11) Social media zong nih na ruahnak kha a iap khawh. Asinain zeitindah ruahthiamnak na ngeih khawh? Baibal phunglam kha hlathlai law mah in zei ṭhathnemhnak dah ka hmuh lai ti kha ruat. Mah phunglam cung ah i hngat in Jehovah lung a lawmhter dingmi biakhiahnak hna kha tuah. (Salm 119:9 rel.) Ruahthiamnak ngeih awkah naa zuam ahcun Khrihfa patling si ding in aan bawm khomi kehlan hna kha na hlan khawh lai. (Ptb. 2:11, 12; Heb. 5:14) Ruahthiamnak nih mah thil sining pahnih ah zeitindah aan bawmh lai ti kha ruathmanh: (1) Unaunu pawl pehtlaih ning le (2) hruk-aih ning kong he aa tlaiin biakhiahnak na tuah tikah a si.

6. Unaunu pawl upat awkah ruahthiamnak nih mino unaupa pawl kha zeitindah a bawmh khawh hna?

⁶ Ruahthiamnak nih nu pawl cung ah upatnak langhter ding in aan bawmh lai. Mino unaupa pakhat nih Khrihfa unaunu pakhat a uarmi cu a phung a si i aa tlakmi zong a si. Asinain ruahthiamnak a ngeimi mino unaupa nih cun ṭhit ding in a timh lomi unaunu nih a ka uar tiah a ruah nakhnga lo bia a chim lai lo, ca zong a kua lai lo i thil zong a tuah lai lo. (1 Tim. 5:1, 2) Unaunu pakhat he an i duh cang zong ah hawi pakhatkhat i tel loin anmah lawng tein an i tong lai lo. Mah cu unaunu minṭhatnak a kilvenmi a si.—1 Kor. 6:18.

7. Thil puan i thim tikah ruahthiamnak nih mino unaupa pawl kha zeitindah a bawmh khawh hna?

⁷ Ruahthiamnak a ngei ti a langhter khawh ning a dang lamkhat cu hruk-aih ning le i ṭamh ning kong he aa tlaiin a ṭhami thimnak a tuahnak thawng in a si. Chanthar fashion tam deuh cu Jehovah a upat lomi le a ziaza a rawk ralmi nih an chuahmi a si. Cucaah an chuahmi thil cu aa tet tukmi le pa zong nu a lawhter khomi thil hna an si kho. Khrihfa patling si awkah aa zuammi mino unaupa hna nih thil puan an i thim tikah Baibal phunglam a zulmi le Khrihfabu ah zohchunhawk a ṭhami hna kha aa zohchunh hna awk a si. Hitin a hal khawh: ‘Kaa thimmi nih tuaktan thiamnak ka ngeih le midang ka upat hna kha a langhter maw? Ka thil hruk-aih ning zoh in midang nih Pathian rian a ṭuanmi ka si kha fawi tein an hngal kho lai maw?’ (1 Kor. 10:31-33; Titas 2:6) Ruahthiamnak a ngeimi mino unaupa hna kha unau pawl lawng si loin vancung kan Pa zong nih a upat hna.

8. Mino unaupa pawl cu zeitindah bochan awk a tlakmi an si khawh?

⁸ Bochan awk aa tlakmi si. Bochan awk aa tlakmi mino unaupa pakhat nih cun a rian vialte kha ṭha tein a ṭuan dih. (Luka 16:10) Jesuh kong kha ruathmanh. A rian kha zei rel loin asiloah ṭuan loin a um bal lo. A har hmanh ah Jehovah pekmi rian poah kha a ṭuan dih. Mi pawl, a hleiin a zultu pawl a dawt hna caah lungtho tein a nunnak kha a pek. (Johan 13:1) Jesuh kha i zohchunh law pek na simi zei bantuk rian poah kha ṭuan awkah fakpi in i zuam. Zeitindah tuah ding ti na theih lo ahcun patling a simi unaupa pawl sinin toidor tein bawmhnak hal hna. Anmah kha i hngatchan hna hlah. (Rom 12:11) Mah canah “minung caah si loin Bawipa caah ka ṭuan ti lungput ngei in” na rian kha tling tein ṭuan. (Kol. 3:23) Mitling lo na si caah toidornak ngei law palhnak na tuah tikah i phuang.—Ptb. 11:2.

Hman Awk A Tlakmi Thiamnak Kha Cawng

9. Mino unaupa pawl nih hman awk a tlakmi thiamnak kha zeicah an cawn awk a si?

⁹ Khrihfa patling si awkah hman awk a tlakmi thiamnak cawn a hau lai. Mah nih Khrihfabu ah rian ṭuan khawh awk, nangmah asiloah na chungkhar pawcawmnak caah vawlei lei rian ṭuan khawh awk le midang he a ṭhami pehtlaihnak ngeih awkah aan bawmh lai. Kan ngeih awk a simi thiamnak cheukhat kong kha i ruah hna hmanh u sih.

10-11. Mino unaupa pawl nih ṭha tein ca rel thiam awk le ṭial thiam awkah an cawn ahcun mah nih anmah le Khrihfabu caah zei ṭhatnak dah a chuahter lai? (Salm 1:1-3) (Hmanthlak zong zoh.)

¹⁰ Ṭha tein ca rel thiam awk le ṭial thiam awkah cawng. Baibal ah aa nuammi le a hlawh a tlingmi pa nih cun nifatin Pathian Bia relnak le a relmi kong ruahnak ah a caan a pek tiah a ti. (Salm 1:1-3 rel.) Nifatin Baibal relnak thawng in Jehovah ruahning kha a hun hngalh lai. Mah nih ṭha tein khuaruah thiam awkah a bawmh lai. (Ptb. 1:3, 4) Cu bantuk pa hna kha Khrihfabu nih kan herh tuk hna. Zeicah?

¹¹ Unau pawl nih cawnpiak a thiammi le Baibal in ruahnak cheuhnak a pe khomi unaupa pawl kha an i bochan hna. (Titas 1:9) Ṭha tein ca rel le ṭial na thiam ahcun a ṭha tukmi le zumhnak a fehtermi phungchimnak le a phi hna kha naa timhtuah khawh lai. Hlathlainak na tuah tik, Khrihfabu pumhnak, peng civui le pengkomh civui hna naa pumh tikah na caah bawmtu a simi kong hna kha naa ṭial khawh lai. Mah naa ṭialmi nih na zumhnak fehter awk le midang thazaang pek awkah aan bawmh lai.

12. Midang he ṭha tein biaruah a thiammi si awkah zeinihdah aan bawmh lai?

¹² Midang he ṭha tein biaruah thiam awkah cawng. Khrihfa pakhat nih cun midang he ṭha tein biaruah thiam awkah a cawn a hau. Midang he ṭha tein biaruah a thiammi nih cun midang nih an ruahnak le an intuarnak kong an chimh tikah ṭha tein a ngaih i a hngalhthiampiak hna. (Ptb. 20:5) An awcawi, an mithmai le an umtu kha a ngiat. Cutin ngait thiam awkah midang he a caan tampi hmanṭi a hau. Email le cakuat lawng na hman peng ahcun midang he pehtlaih ning kha na thiam ti lai lo. Cucaah pumpak in midang he bia i ruah awkah caanṭha kawl.—2 Johan 12.

13. Mino unaupa hna nih zeidah an cawn rih a hau? (1 Timote 5:8) (Hmanthlak zong zoh.)

¹³ Nangmah tein na paw i cawm awkah i zuam. Khrihfa patling a simi nih cun amah le a chungkhar pawl kha a zohkhenh khawh hna a hau. (1 Timote 5:8 rel.) Ram cheukhat ahcun mino unaupa pawl nih an pale asiloah a dang an chungkharmi hna sinin pawcawmnak rian kha an cawn. Ram cheukhat tu ahcun siangsangruun ah an cawnpiak hna. Zei bantuk in a si hmanh ah pawcawmnak ah aan bawm khomi thiamnak cawn cu a ṭhami a si. (Lam. 18:2, 3; 20:34; Efe. 4:28) Rian aa zuammi le rian a thawk tikah a dongh tiang in a ṭuan khomi a si timi min ṭhatnak hmuh awkah i zuam. Cutin naa zuam ahcun rian na hmuh deuh lai i na rian zong a hmun deuh lai. Kan i ruahmi sining kong le thiamnak kong nih hmailei ah pek na si khawh menmi rian hna caah timhcia si ding in aan bawmh lai. Mah rian cheukhat kong kha i ruah hna hmanh u sih.

Hmailei Rian Caah I Timhtuah

14. Mino unaupa hna nih caantling rian ṭuan awkah zeitindah an i timhtuah khawh?

¹⁴ Caantling rianṭuantu. Khrihfa patling a simi unaupa tampi cu an no lio tein caantling rian a ṭuanmi an si. Hmaikal rian an ṭuanmi nih mi kip he i pehtlaih thiam awk le tangka semrel tein hman awkah a bawmh hna. (Fil. 4:11-13) Manh caan hmaikal ṭuan cu caantling rian thawk awkah a ṭha tukmi lam a si. Mi tampi nih manh caan hmaikal kha thla tampi chung an ṭuan i timhcia kan si cang tiah an ruah hnu lawng ah hmaanhmaan hmaikal kha an ṭuan. Hmaikal rian ṭuannak nih innsaknak rian le Bethel ti bantuk caantling rian a phunphun ah i telnak lam a awnter khawh.

15-16. Mino unaupa hna nih bu rianṭuantu le Khrihfa upa si awkah zei sining dah an tlinh a hau?

¹⁵ Bu rianṭuantu asiloah Khrihfa upa. Unaupa pawl nih Khrihfa upa si awkah hmuitinh an chiah awk a si. Baibal ah unaupa pawl nih khrihfabu hruaitu si ‘duhnak an ngeih ahcun rian ṭha ngai’ an duhmi a si tiah a ti. (1 Tim. 3:1) Khrihfa upa an si hlan ah bu rianṭuantu si awkah sining an tlinh hmasa a hau. Bu rianṭuantu pawl nih Khrihfa upa pawl kha lam tampi in an bawmh hna. Khrihfa upa le bu rianṭuantu pawl nih toidor tein unau pawl caah rian an ṭuan i phungchim rianṭuannak ah lungtho tein an i tel. Kum 20 an si rih lo hmanh ah mino unaupa pawl nih bu rianṭuantu si awkah sining an tlinh khawh. Cun sining a tlinhmi bu rianṭuantu hna cu kum 20 hrawng lawng an si rih hmanh ah Khrihfa upa in rian pek khawh an si.

¹⁶ Mah rianṭuan awkah zeitindah sining na tlinh khawh? A herhmi sining hna kha Baibal ah a langhter. Asinain a herhmi sining dihlak cu Jehovah, na chungkhar le Khrihfabu na dawtnak cung aa hram aa bunhmi a si ti kha philhhlah. (1 Tim. 3:1-13; Tit. 1:6-9; 1 Pet. 5:2, 3) A herhmi sining pakhat cio kha hngalhthiam awkah i zuam. Sining na tlinh khawh nakhnga Jehovah sinah bawmhnak hal.c

17. Mino unaupa hna nih va le chungkhar lu si awkah zeitindah an i timhtuah khawh? (Hmanthlak zong zoh.)

¹⁷ Va le chungkhar lu. Jesuh nih a chim bantuk in Khrihfa patling a simi cheukhat cu innchunghawi an ngei lo. (Matt. 19:12) Asinain nupi ṭhit ding in naa timh ahcun va le chungkhar lu rian zong na ngei lai. (1 Kor. 11:3) A nupi dawt awk, pumsalei, lungthinlei le thlaraulei in zohkhenh awkah Jehovah nih aa ruahchan. (Efe. 5:28, 29) Ruahthiamnak ngeihnak, nu pawl upatnak he pehtlaihnak le bochan awk a tlakmi sinak kong ti bantuk hi capar ah kan i ruahmi sining le thiamnak kong hna nih va ṭha si ding in aan bawmh lai. Cun va le chungkhar lu rian hna kha ṭha tein ṭuan khawh awkah timhcia aan siter lai.

18. Pa pakhat hung si awkah mino unaupa hna nih zeitindah an i timhtuah khawh?

¹⁸ Pa. Nupi na ṭhit ahcun fa na hun ngei kho. Pa ṭha sinak kong he aa tlaiin Jehovah sin in zeidah na cawn khawh? Na cawn khawhmi tampi a um. (Efe. 6:4) Jehovah nih a fapa Jesuh a dawtnak kong le a cohlannak kong kha hlangfang in a chim. (Matt. 3:17) Nang zong fa na hun ngeih ahcun na fale na dawt hna ti kha atu le atu hngalhter hna. Thil ṭha an tuah caah thangṭhat lengmang hna. Jehovah aa zohchunhmi pale nih cun an fale kha Khrihfa nutling, patling si awkah aan bawmh hna. Na chungkhar le Khrihfabu midang na dawt hnanak, na zohkhenh hnanak le na sunsak hnanak kong na langhternak thawng in atu in pa ṭha si awkah naa timhtuah kho. (Johan 15:9) Cutin tuahnak nih va le pa na si tikah na rian kha ṭha tein ṭuan khawh awkah aan bawmh lai. Atu zong ah Jehovah ca le na chungkhar le Khrihfabu caah a sunglawimi na si lai.

Atu ah Zeidah Na Tuah Lai?

19-20. Khrihfa patling si awkah mino unaupa hna kha zeinihdah a bawmh hna lai? (A phaw hmanthlak zoh.)

¹⁹ Mino unaupa hna amah tein cun Khrihfa patling nan si kho lai lo. Hodah kaa zohchunh lai ti kha i thim hna. Cun ruahthiamnak a ngeimi, bochan awk a tlakmi, hman awk a tlakmi thiamnak a ngeimi le hmailei rian caah timhcia in a ummi si zong a hau.

²⁰ Na ṭuan dingmi rian kong na ruah tikah na lungre a thei men lai. Asinain hlawhtlinnak na hmu kho. Jehovah nih lungtho tein bawmh aan duh ti kha philhhlah. (Isa. 41:10, 13) Khrihfabu i unau pawl zong nih an in bawmh lai. Khrihfa patling na hun si tikah na nunnak cu a nuam lai i lungsi hnangamnak in a khat lai. Mino unaupa pawl kaan in dawt tuk hna! Khrihfa patling si ding in nan i zuamnak cung ah Jehovah nih thluachuahnak tampi in pe ko hna seh.—Ptb. 22:4.