‘Inkhawhnak nih a Rian kha Tling tein Ṭuan ko Seh’

1, 2. (a) Gideon le a mi 300 hna ngeihmi inkhawhnak in zeidah kan cawn khawh? (A hramthawknak hmanthlak zoh.) (b) Luka 21:19 i Jesuh bia ningin inkhawhnak ngeih cu zeicah a biapit tuk?

A HAR ngaimi raldohnak a si. Biaceihtu Gideon nih a hruaimi Israel ralkap nih an ral a simi Midian mi le Midian leiah a ṭangmi hna kha zan khuadei an dawi hna. Mah cu meng 20 (32 km) hrawng tiang a si men lai. Mah hnuah a cangmi kong kha Baibal nih hitin a chim: “Gideon le a sin i a ummi 300 hna cu Jordan tiva cu an phan i an tan, an ba ko, sihmanhsehlaw an dawi lengmang ko hna.” Asinain raldohnak cu a dih rih lo, an doh hnga dingmi ralkap 15,000 an taang rih. Mah an ral hna nih kum tampi chung an rak hrem hna caah Israel mi nih lungdong loin an doh hna. Cucaah Gideon le a mi pawl nih an ral pawl cu an dawi peng hna i a donghnak ah an tei hna.—Biac. 7:22; 8:4, 10, 28.

² Kannih zong a har ngaimi ral kan do ve. Ral timi ah Satan, Satan vawlei le kanmah pumpak tlinlonak hna aa tel. Kan lak i cheukhat cu mah raldohnak ah kum tampi chung kan i tel cang. Jehovah bawmhnak thawngin raldohnak tampi ah teinak kan hmu. Asinain hmanung bik teinak cu kan hmu rih lo. A caan ah mah raldohnak ah kan tha a ba kho. Asiloah hi chan ṭhalo donghnak kan hngah lioah kan lung a dong kho. Jesuh nih donghnak caan chungah a fak tukmi hremnak le harnak hna nan tong lai tiah ralrin a kan pek. Asinain inkhawhnak nan ngeih ahcun nan tei lai ti zongin a ti. (Luka 21:19 rel.) Inkhawhnak timi cu zeidah a si? Inkhawhnak ngeih awkah zeinihdah a kan bawmh lai? Inkhawhnak a ngeimi hna sinin zeidah kan cawn khawh? ‘Inkhawhnak nih a rian kha tling tein a ṭuan’ khawh nakhnga zeitindah kan tuah khawh?—Jeim 1:4, NW.

Inkhawhnak timi cu Zeidah a Si?

3. Inkhawhnak timi cu zeidah a si?

³ Baibal ah langhtermi inkhawhnak timi cu a harmi thil sining pakhat inchih sawhsawh lawng kha a chimmi a si lo. Mah ah kan khuaruahning le kan tonmi harnak he aa tlaiin kan lungputning hna aa tel. Inkhawhnak nih ralṭhatnak ngeih awk, zumhfeh awk le lungsau awkah aan bawmh khawh. Cauk pakhat nih hitin a ti: “Inkhawhnak cu a fekmi ruahchannak ngeih awk le harnak ton caan ah lungdongh lo awkah aan bawmmi sining pakhat a si. A fak bikmi harnak ton caan hmanhah zumhfek tein um awk le hninh khawh lomi si awkah a kan bawmh. Kan tonmi harnak kha si loin kan hmuitinh ah lungthin a kan chiahter khawh caah a donghnak ah teinak a kan hmuhter.”

4. Dawtnak nih inkhawhnak ngeih awkah a forh tiah zeicah kan chim khawh?

⁴ Dawtnak nih inkhawhnak ngeih awkah a kan forh. (1 Korin 13:4, 7 rel.) Khoika hmun hna ah dah? Jehovah nih umnak nawl a awnhmi zei bantuk thil hmanh kha inkhawh awkah Jehovah kan dawtnak nih a kan bawmh. (Luka 22:41, 42) Kan unau kan dawtnak hna nih an tlinlonak inkhawh awkah a kan bawmh. (1 Pit. 4:8) Kan innchunghawi kan dawtnak nih a nuammi innchungkhar hmanh nih tonmi “harnak” hna inkhawh awk le kan innchungkhar fehter awkah a kan bawmh.—1 Kor. 7:28.

Inkhawhnak Ngeih awkah Zeinihdah Aan Bawmh lai?

5. Inkhawhnak kan ngeih nakhnga zeicah Jehovah cu bawmtu ṭha bik a si?

⁵ Thazaang ngeih awkah Jehovah sinah bawmhnak hal. Jehovah cu ‘inkhawhnak le hnemhnak petu hram’ a si. (Rom 15:5, NW) Jehovah lawng hi kan tonmi, kan intuarmi le kan hnulei sining ṭha tein a hngalmi a si. Cucaah inkhawhnak ngeih awkah zeidah kan herh ti kha Jehovah nih a dikthliar in a hngalh. Baibal nih hitin a ti: “Amah a ṭihmi paoh cu an herhmi vialte kha a pek hna i an aunak kha a theih i a khamh hna.” (Salm 145:19) Asinain inkhawhnak ngeih awkah thazaang kan pe tiah thla kan cammi kha Pathian nih zeitindah a kan leh lai?

6. Baibal ah bia a kan kamh bantukin Jehovah nih zeitindah harnak chungin “chuah khawhnak lam” a kan pek khawh?

⁶ Inkhawhnak ngeih awkah Jehovah sin bawmhnak kan hal tikah Jehovah nih “chuah khawhnak lam” kaan pek hna lai tiah bia a kan kamh. (1 Korin 10:13 rel.) Zeitindah a kan pek khawh? A caan ah kan tonmi harnak kha a kan hlohpiak men lai. Asinain thil sining tam deuh ahcun ‘lungsau thinfual in kan inkhawh nakhnga’ thazaang a kan pek men lai. (Kol. 1:11) Mah lengah pumsalei le lungthinlei ah zeitluk tiangin dah kan inkhawh timi ri kan ngeihnak kha ṭha tein a hngalh. Cucaah zumhfek tein um khawh ti lo tiangin a har tukmi thil sining hna kha zeitikhmanh ah umnak nawl a awnh lai lo.

7. Inkhawhnak ngeih awkah thlarau rawl tampi zeicah ei a hauh ti kha tahchunhnak in fianter.

⁷ Thlarau rawl einak thawngin na zumhnak fehter. Thlarau rawl ei cu zeicah a biapit? Tahchunhnak ah, vawleicung ah a sang bikmi Everest Tlang kai khawh awkah mi pakhat nih nikhat ah calorie 6,000 hrawng a ei a hau. Mah cu mi pakhat nih nithum, nili a ei tawnmi zat a si. Cu bantukin kannih zong inkhawhnak kan ngeih nakhnga le kan hmuitinh kan phanh khawh nakhnga thlarau rawl tampi ei a hau. Cucaah pumpak Baibal hlathlainak ca le pumhnak caah caan pek dingin biakhiahnak tuah a hau. Mah nih kan zumhnak feh awkah a kan bawmh lai.—Johan 6:27.

8, 9. (a) Job 2:4, 5 ningin hneksaknak kan ton tikah zeidah aa tel? (b) Hneksaknak na ton tikah zei thil sining dah na mitthlam ah na cuanter khawh?

⁸ Pathian cung zumhawktlak na sinak kha i cinken. Hneksaknak kan ton tikah harnak tampi kan tong. Asinain mah lawng a si lo. Pathian cung zumhawktlak kan sinak he aa tlaiin hneksaknak kan tonmi a si. Hneksaknak kan lehrulhning nih Jehovah kha van le vawlei Uktu taktak in kan hmu maw, hmu lo ti a langhter. Zeitin in dah? Pathian uknak a ralchanhmi Satan nih “mi nih cun a ngeihmi vialte cu a nunnak caah cun a sian ko lai cu ta. Sihmanhsehlaw atu cu na kut hei chuah law a ruh le a sa kha tawng tuah hna ngat, na hmai hrimhrim ah aan volhpamh ko lai” tiah a ti i Jehovah kha a serhsat. (Job 2:4, 5) Mah cu Jehovah kha mahzawn ruat lo dawtnak in a dawmi ahohmanh an um lo tiah Satan nih a timi a si. Atu ah tah Satan nih cutin chim ti loin aa thleng cang maw? Aa thleng hrimhrim lo. Kum tampi a rauh hnu, van in thlak a si lio zongah Satan nih zumhfekmi Pathian salle kha sual a puh rih ko hna. (Biat. 12:10) Tuchan zongah minung nih Pathian an biakmi cu mahca ṭhatnak hmuh duh ah a si tiah sual a kan puh rih ko. Pathian uknak kha hlaw in zumhawktlak loin kan ummi kha Satan nih hmuh a duh tuk.

⁹ Hneksaknak pakhat na ton tikah mah thil sining hi na mitthlam ah cuanter. Satan le a khuachia hna cu khatlei ah an um i na tuahmi kha an in zoh, cun a lung a dong lai i a zumhnak a thlahdorh lai tiah an in ti. Cun khatlei ah Jehovah, Siangpahrang Jesuh Khrih, a thoṭhanmi chiti thuhmi hna le vancungmi tampi an um. Annih nih naa zuamnak kha an hmuh i tha an in pek. Inkhawhnak na ngeihmi le Jehovah cung zumhawktlak tein na ummi kha an hmuh tikah an i lawm tuk. Cun Jehovah nih hitin aan timi kha na theih: “Ka fapa, fim law ka lung ka lawmhter tuah, cuticun a ka soitu kha ka leh khawh hna lai.”—Ptb. 27:11.

10. Hneksaknak ton tikah Jesuh kha zeitindah kan i zohchunh khawh?

¹⁰ Laksawng ah na lungthin chia. Khual ka tlawng tiah ruathmanh. Hmun pakhat na phanh tikah vawlei tang in cawhmi lam saupi pakhat kha zawh a hau. Khoikalei na zoh hmanhah a mui dih. Asinain mah lam a dongh tiang ka zawh ahcun ceunak ka hmu ṭhan lai ti kha na hngalh. Nunnak zong cu bantuk khualtlawnnak lam he aa lo. Na caah a har tuk caan a um men lai i buaibainak nih a ka khuh dih tiah na ruah caan zong a um men lai. Jesuh hmanh nih cutin a rak ruah khawh. Ningzahnak, ralchanhnak le fahnak tampi in buin tung cungah thah a rak si. Mah cu a nunnak ah a har bik caan a si men lai. Inkhawhnak ngeih awkah zeinihdah a rak bawmh? “Hmailei lunglawmhnak” kha aa ruahchan caah a inkhawh tiah Baibal nih a ti. (Heb. 12:2, 3) Jesuh nih hmailei a hmuh laimi laksawng, a hleiin Pathian min thianternak ah le uknak nawl a ngeihmi bawmhnak ah aa telmi kha biapi i a chiah caah a si. Harnak a inmi cu chikkhat lawng a si i vancung ah a hmuh laimi laksawng cu zungzal in a hmun lai ti kha Jesuh nih a hngalh. Tuchan zongah hneksaknak na tonmi ruangah harnak tampi na ing ko lai. Asinain mah cu chikkhat ca lawng a si ti kha i cinken.

‘Inkhawhnak A Ngeimi Hna’

11. ‘Inkhawhnak a ngeimi hna’ an hmuhtonnak kha zeicah kan ruah awk a si?

¹¹ Kanmah lawng inkhawhnak ngeih awkah kan i zuammi a si lo. Satan nih a chuahtermi hneksaknak hna inkhawh awkah Khrihfa pawl thapek dingin lamkaltu Piter nih hitin a rak ṭial: “Nan zumhnak ah khan fek tein um u law amah cu rak doh u, zeicahtiah vawleicung khuazakip i a ummi zumhnak lei in nan unau a simi hna kha, cu bantuk temhnak cu an ing ve ti kha nan hngalh.” (1 Pit. 5:9) ‘Inkhawhnak a ngeimi hna’ an hmuhtonnak nih zeitindah zumhfek tein kan um lai ti kha a kan cawnpiak. Cun zumhfek tein kan um kho i mah nih laksawng a kan hmuhter lai ti zong a kan hngalhter. (Jeim 5:11) Tahchunhnak cheukhat kha i ruahhmanh hna u sih.^[1]

12. Eden dum congh awkah rian pek a simi cherubim pawl sinin zeidah kan cawn khawh?

¹² Cherubim. Annih cu rian ngan a ngeimi vancungmi an si. Adam le Evi nih sualnak an tuah hnuah Jehovah nih cherubim cheukhat kha vawleicung ah rian thar a pek hna. Mah rian cu vancung ah an ṭuanmi he aa dang tuk. An kong nih a harmi rian pek kan si tikah zeitindah inkhawhnak ngeih buin kan ṭuan lai timi a kan cawnpiak. Jehovah nih “Eden dum nichuahlei kam ah khan cherubim vancungmi hna le zeiti lei paoh i aa mer khomi mei vainam kha a chiah hna. Annih nih cun nunnak thingkung kha ahohmanh nih naih kho hna hlah seh tiah an congh” tiah Baibal nih a ti.^[2] (Gen. 3:24) Cherubim pawl nih kannih cu a biapi tukmi kan si i mah rian thar he kan i tlak lo tiah an phunzai ti in a langhtermi Baibal caang pakhat hmanh a um lo. An rian ah huam lo le lungdongh in an um lo. Mah canah an rian a dih tiang zumhfek tein an rak ṭuan, mah an rian cu kum 1,600 leng a rauhhnu, Buanchukcho a tlun tikah a dihmi a si men lai.

13. Job kha a tonmi harnak hna inkhawh awkah zeinihdah a bawmh?

¹³ Zumhfekmi Job. A caan ah na hawikom asiloah na chungkharmi pakhatkhat nih an chimmi bia ruangah na lung a fak men ko lai. Asiloah fakpi in na zaw men lai asiloah na dawtmi nih aan thihtak caah na ngaih a chia tuk men lai. Asinain zei bantuk thil na ton hmanhah Job kong in hnemhnak na hmuh khawh. (Job 1:18, 19; 2:7, 9; 19:1-3) Job nih ruahlopi in harnak tampi a tonnak a ruang kha a hngal lo nain a lung a dong bal lo. Inkhawhnak ngeih awkah zeinihdah a bawmh? Pakhatnak cu Jehovah a dawt caah a si. (Job 1:1) Job nih thilṭha a ton caan ah siseh, thilṭhalo a ton caan ah siseh Pathian duhnak tuah awkah bia a khiah. Mah lengah Jehovah bawmhnak thawngin khuaruahhar a simi sermi thil cheukhat kong kha a ruah khawh i Pathian ṭhawnnak kha a hun hngalh. Cucaah a tonmi harnak hna cu aa tlakmi caan ah Jehovah nih a donghter lai ti kha Job nih a zumh chinchin. (Job 42:1, 2) Cutin a rak si taktak. “BAWIPA nih Job cu a vanṭhatnak kha a pek ṭhan i a ngeihmi kha a lethnih in a pek ṭhan.” “Job cu tar ngaiin, chan tling cikcek in a nung.”—Job 42:10, 17.

14. 2 Korin 1:6 ningin Paul ngeihmi inkhawhnak nih midang kha zeitindah a bawmh hna?

¹⁴ Lamkaltu Paul. Nang cu a fak tukmi ralchanhnak le hremnak hna a tongmi na si maw? Ka rian a tam tuk tiah a ruatmi Khrihfa upa asiloah peng zohkhenhtu na si maw? Cutin na si ahcun Paul hmuhtonnak nih aan bawmh khawh. Paul cu a fak tukmi hremnak hna a rak tong i Khrihfa unau pawl ca zongah a lungre a thei zungzal. (2 Korin 11:23-29) Asinain Paul cu zeitikhmanh ah a lung a dong bal lo i midang caah thazaang petu a rak si. (2 Korin 1:6 rel.) Nang zong inkhawhnak na langhter ahcun mah nih midang kha inkhawhnak ngeih ve awkah a bawmh hna lai.

Na caah ‘Inkhawhnak nih a Rian kha Tling tein a Ṭuan’ Maw?

15, 16. (a) Inkhawhnak nih zei “rian” dah tling tein a ṭuan a herh? (b) ‘Inkhawhnak nih a rian kha tling tein a ṭuan’ khawh nakhnga zeitindah kan tuah khawh?

¹⁵ Zultu Jeim nih hitin a ṭial: ‘Zeihmanh bau loin a tlingmi nan si nakhnga inkhawhnak nih a rian kha tling tein ṭuan ko seh.’ (Jeim 1:4, NW) Inkhawhnak nih zeitindah a “rian” kha tling tein a ṭuan khawh? A caan ah hneksaknak nih kan derthawmnak le ṭhancho kan herhnak zawn kha a langhter. Tahchunhnak ah, lungsaunak, sunsaknak asiloah dawtnak hna tam deuh in langhter kan herh men lai. Cucaah hneksaknak hna kan inkhawh tikah Khrihfa ziaza leiah ‘a tlingmi’ kan hung si, phundang cun kan ṭhangcho chin.

¹⁶ Inkhawhnak nih Khrihfa ṭha a kan siter khawh caah kan tonmi hneksaknak hna donghter colh awkah Jehovah nawlbia kan buar awk a si lo. Tahchunhnak ah, a thiang lomi ruahnak hna doh awkah naa zuam a si ahcun na lung dong hlah. Cu bantuk ruahnak hna hloh khawh awkah Jehovah sinah bawmhnak hal. Nang cu zumlotu chungkhar i ralchanhnak a tongmi na si maw? Na lung dong hlah. Jehovah biak zungzal awkah biakhiak. Mah tikah Jehovah na zumhnak cu a fek chin lai. Pathian mithmai ṭha hmuh awkah inkhawhnak ngeih a hau ti kha i cinken.—Rom 5:3-5; Jeim 1:12.

17, 18. (a) A dongh tiang inkhawhnak ngeih a biapitnak kha tahchunhnak in chim. (b) Donghnak kan naih thluahmah bantukin zeidah kan zumh khawh?

¹⁷ Caan caankhat chung lawng si loin a dongh tiang inkhawhnak kan ngeih a hau. Ti chungah a pil thluahmahmi lawng pakhat kha na mitthlam ah cuanter hmanh. An nun khawh nakhnga khualtlawngmi hna nih rilikam tiang ti an i lio a hau. Aa lio cangka in a lung a dong colhmi an si ah, rilikam a phanh laite ah a lung a dongmi an si ah, ti chungah an tla lai i an thi ko lai. Cu bantukin kannih zong vawlei thar ah nun kan duh ahcun inkhawhnak kan ngeih a hau. ‘Kan lung a dong bal lo’ tiah a chimmi lamkaltu Paul bantuk lungput ngeih awkah i zuam hna u sih.—2 Kor. 4:1, 16.

¹⁸ Paul bantukin a dongh tiang inkhawhnak ngeih awkah Jehovah nih a kan bawmh lai ti kha kan zumh khawh. Paul nih hitin a ṭial: “Zeihmanh nih an kan ṭhen kho lai lo, hi thil vialte hna chung hin a kan dawtu thawngin kannih cu teitu kan si. Zeicahtiah a kan dawtnak he cun zeihmanh nih a kan ṭhen kho lo ti kha fiang tein ka hngalh: thihnak nih siseh, nunnak nih siseh, vancung i a ummi vanmi nih si hna seh, uktu le ṭhawnnak nih si hna seh, atu caan nih siseh, hmailei caan nih siseh, cunglei vawlei nih siseh, tanglei vawlei nih hin siseh, an kan ṭhen kho lai lo, kan Bawipa Khrih Jesuh thawngin kan ta a simi Pathian dawtnak he a kan ṭhen khotu ding cu sermi thil dihlak ah hin zeihmanh a um lo.” (Rom 8:37-39) A caan ah kan tha a ba lai ti cu a hmaan ko. Asinain an tha a rak ba ko nain lungdong loin an ral pawl ‘a dawi lengmangmi’ Gideon le a mi kha i zohchunh hna u sih.—Biac. 8:4.