BIBLIOTECA TI INTERNET Watchtower
Watchtower
BIBLIOTECA TI INTERNET
ch'ol
ʌ
  • Λ
  • ʌ
  • ʼ
  • BIBLIA
  • JUN TAC
  • TEMPA BɅ TAC
  • lv i yopol 215-i yopol 218 párr. 1
  • Tsʼitaʼ loqʼuem bʌ ti chʼichʼ yicʼot muʼ bʌ i cʼʌñob doctor

Ma'añic video cha'an ili.

Ñusʌbeñon lojon, maʼañic tsiʼ jamʌ jiñi video.

  • Tsʼitaʼ loqʼuem bʌ ti chʼichʼ yicʼot muʼ bʌ i cʼʌñob doctor
  • «Chʌn ajñenla tiʼ cʼuxbiya Dios»
  • Lʌcʼʌ lajal bʌ yicʼot
  • ¿Bajcheʼ yilal miʼ qʼuel Jehová jiñi chʼichʼ?
    ¡Ubin a tijicñʌyel tiʼ pejtelel ora! Estudio loqʼuem bʌ ti Biblia
  • Jiñi xpejcaya juñob miʼ cʼajtibeñob i bʌ
    Lac Tsictesʌbentel chaʼan i Yumʌntel Jehová 2004
  • ¿Cheʼ ba mi laj qʼuel laj cuxtʌlel bajcheʼ miʼ qʼuel Dios?
    «Chʌn ajñenla tiʼ cʼuxbiya Dios»
  • Jiñi xpejcaya juñob miʼ cʼajtibeñob i bʌ
    Lac Tsictesʌbentel chaʼan i Yumʌntel Jehová 2000
«Chʌn ajñenla tiʼ cʼuxbiya Dios»
lv i yopol 215-i yopol 218 párr. 1

APÉNDICE

Tsʼitaʼ loqʼuem bʌ ti chʼichʼ yicʼot muʼ bʌ i cʼʌñob doctor

Tsʼitaʼ loqʼuem bʌ ti chʼichʼ. Ili miʼ loqʼuel yaʼ ti chʌnchajp am bʌ i chaʼan jiñi chʼichʼ: Glóbulos rojos, glóbulos blancos, plaqueta yicʼot plasma. Ti jiñi tsʼitaʼ loqʼuen tac bʌ yaʼ ti glóbulos rojos yaʼʌch ochem jumpʼejl proteína i cʼabaʼ hemoglobina. Ti jiñi hemoglobina, loqʼuem bʌ ti wiñicob xʼixicob o ti juncojt añimal, miʼ mejlel tac tsʼac chaʼan jiñi tsʌts bʌ anemia yicʼot cheʼ miʼ wen sajtel lac chʼichʼel (hemorragia).

An yambʌ tsʼitaʼ loqʼuen tac bʌ ti plasma, am bʌ cabʌl i chaʼan jaʼ (cheʼ bʌ 90%) yicʼot cabʌl hormona, sales inorgánicas, enzimas, nutrientes, minerales yicʼot azúcares. Jiñi plasma an i chaʼan muʼ bʌ mejlel i tʌtʼesan lac chʼichʼel (coagulación), proteína tac bajcheʼ jiñi albúmina yicʼot anticuerpo tac muʼ bʌ mejlel i lajmesan laj cʼamʌjel. Cheʼ bʌ juntiquil quixtañu miʼ taj jumpʼejl cʼamʌjel, miʼ subentel chaʼan miʼ jochʼbentel jiñi gammaglobulina, am bʌ i chaʼan cabʌl anticuerpo locʼsʌbil bʌ ti yambʌ quixtañu tsʼʌcʌbilix bʌ chaʼan jiñi cʼamʌjel. Cojix bʌ, yaʼ ti glóbulos blancos miʼ loqʼuel jiñi interferones yicʼot interleuquinas, muʼ bʌ i cʼʌjñel chaʼan miʼ jisʌntel jumpʼejl virus ti lac bʌcʼtal o jiñi cáncer.

¿Muʼ ba mejlel i melbentelob terapia baqui miʼ cʼʌjñel tsʼitaʼ loqʼuen tac bʌ ti chʼichʼ jiñi xñoptʼañob? Jiñi Biblia maʼañic miʼ jamʌ tsictesan, jujuntiquil yom mi lac ñaʼtan chuqui yom mi lac mel tiʼ tojlel Dios cheʼʌch bajcheʼ miʼ subeñonla laj conciencia. An mach bʌ muqʼuic i wis chʼʌmob, come miʼ ñaʼtañob chaʼan cheʼ bʌ Dios tsiʼ yʌqʼue i Mandar jiñi israelob, tsaʼ subentiyob chaʼan cheʼ miʼ tsʌnsañob añimal tac ‹yom miʼ becʼob ti lum› i chʼichʼel (Deuteronomio 12:22-24). Pero an yañoʼ bʌ, anquese maʼañic miʼ chʼʌmob jiñi yoque chʼichʼ o jiñi chʌnchajp am bʌ i chaʼan, mucʼʌch i chʼʌmob tsʼac am bʌ i chaʼan tsʼitaʼ loqʼuem bʌ ti chʼichʼ. ¿Chucoch? Come miʼ ñaʼtañob chaʼan mach chʌn jiñix i símbolojlel i cuxtʌlel jiñi quixtañu.

Cheʼ bʌ wolito lac ñaʼtan chuqui mi caj lac mel, yom mi laj cʼajtiben lac bʌ: «Mi maʼañic mic chʼʌm tsʼitaʼ loqʼuen tac bʌ ti chʼichʼ, ¿woli ba c chʼʌmben isujm chaʼan maʼañic mi caj c chʼʌm tsʼac tac muʼ bʌ mejlel i tsʼʌcan cʼamʌjel tac o muʼ bʌ mejlel i tʌtʼesan c chʼichʼel cheʼ bʌ woliʼ wen sajtel i miʼ coltan chaʼan maʼañix miʼ bej sajtel? ¿Muʼ ba cac mejlel c tsictesʌben juntiquil doctor chucoch maʼañic mic chʼʌm o mucʼʌch c chʼʌm tsʼitaʼ loqʼuen tac bʌ ti chʼichʼ?».

Muʼ bʌ i cʼʌñob jiñi doctor. An chaʼchajp muʼ bʌ i cʼʌjñel ti jumpʼejl pʼoʼoñel, jiñi hemodilución yicʼot recuperación de sangre. Mi cʼʌñʌl miʼ mejlel jumpʼejl pʼoʼoñel, jiñi doctorob cabʌl chuqui miʼ mejlel i melob chaʼan maʼañic miʼ sajtel cabʌl chʼichʼ. Tajol miʼ yotsañob tsʼac lajal bʌ bajcheʼ jaʼ ti jiñi chʼichʼ (hemodilución). Miʼ ñusañob jiñi chʼichʼ ti bolsa tac, cheʼ jiñi miʼ yotsʌbeñob jiñi tsʼac chaʼan miʼ yocʼan jiñi chʼichʼ. Cheʼ bʌ wolito jiñi pʼoʼoñel o cheʼ ujtelix mucʼ, jiñi chʼichʼ miʼ chaʼ otsʌbentel jiñi quixtañu. Jiñi recuperación de sangre jiñʌch cheʼ bʌ miʼ tempʌntel jiñi chʼichʼ woli bʌ i loqʼuel baqui woli lac tsejpel, miʼ sʌqʼuesʌntel i mi lac chaʼ otsʌbentel. Come tajol mach junlajalic bajcheʼ miʼ mel jiñi doctorob, jiñi xñoptʼan yom miʼ cʼajtiben chuqui mi caj i mel jiñi doctor.

Cheʼ woli lac ñaʼtan chuqui mi caj lac mel cheʼ bajcheʼ tsaʼix bʌ laj cʌlʌ tac, yom mi laj cʼajtiben lac bʌ: «Cheʼ muqʼuic i tʼox locʼsañob c chʼichʼel o miʼ jumucʼ waʼchocoñob chaʼan maʼañic miʼ chaʼlen ajñel tic bʌcʼtal, ¿muʼ ba caj i subeñon jiñi j conciencia cʌntesʌbil bʌ ti Biblia chaʼan chʌn c chʼichʼel to jiñi, i mach cʼʌñʌlic mic ‹becʼ ti lum›?» (Deuteronomio 12:23, 24). «¿Tijicña ba mi caj i cʌytʌl j conciencia cheʼ muqʼuic i tʼox locʼsañob c chʼichʼel, an chuqui miʼ ñaxan tumbeñob i miʼ chaʼ otsañob tic bʌcʼtal?» «Mi maʼañic mic chʼʌm mi jumpʼejlic muʼ bʌ i mel jiñi doctorob baʼ ochem jiñi c chʼichʼel, ¿muʼ ba c chʼʌmben isujm chaʼan woli j cʌl maʼañic mi caj c jacʼ c mel cheʼ bajcheʼ análisis de sangre, jiñi hemodiálisis yicʼot cheʼ miʼ cʼʌjñel jiñi bomba de circulación extracorpórea?»

[Tabla tac yaʼ ti i yopol 216]

Jiñi xñoptʼan yom miʼ ñaʼtan tiʼ bajñelil bajcheʼ mi caj i yʌcʼ ti cʼʌjñel i chʼichʼel cheʼ bʌ miʼ caj ti pʼojʼel. Cheʼ lajal miʼ yujtel jaʼel cheʼ bʌ jiñi doctorob miʼ melob jumpʼejl prueba médica o yom jumpʼejl terapia baqui cʼʌñʌl miʼ locʼsañob tsʼitaʼ lac chʼichʼel, an chuqui miʼ tsʼitaʼ tumbeñob i miʼ chaʼ otsʌbeñoñobla.

CʼAJTIYA TAC YOM BɅ MI LAC MELBEN JIÑI DOCTOR

Cheʼ bʌ mi caj lac pʼojʼel o mi lac subentel lac chʼʌm tsʼac tajol am bʌ i chaʼan tsʼitaʼ chʼichʼ, yom mi laj qʼuel mi tsʼʌcʌlʌch lac jun tac baqui jacʼbil i chaʼan jiñi yumʌlob chaʼan maʼañic mi lac chʼʌm chʼichʼ (cheʼ bajcheʼ baqui mi yʌl majqui waʼchocobil lac chaʼan muʼ bʌ mejlel i coltañonla). Cheʼ jaʼel, yom mi laj cʼajtibeñob jiñi doctor:

  • ¿Yujiloʼ ba jiñi yambʌ doctorob yicʼot enfermerojob chaʼan i testigojon Jehová i maʼañic mic wis acʼ chaʼan mij cotsʌbentel chʼichʼ (yoque chʼichʼ bʌ, glóbulos rojos, glóbulos blancos, plaqueta yicʼot plasma)?

  • ¿Am ba i chaʼan tsʼitaʼ loqʼuem bʌ ti chʼichʼ jiñi tsʼac woli bʌ a subeñon? Mi cheʼʌchi, ¿chuqui an i chaʼan? ¿Bajcheʼ cʼamel i bajcheʼ mi caj cotsʌbentel?

  • Mi jiñi j conciencia miʼ subeñon chaʼan mic chʼʌm jiñi tsʼitaʼ loqʼuem bʌ ti chʼichʼ, ¿chuqui ti wocol miʼ mejlel c taj tic bʌcʼtal? ¿Chuqui tac yambʌ miʼ mejlel c mel?

Cheʼ maxto la cʌlʌ muʼ bʌ caj lac yajcan, laʼ lac suben Jehová jiñi laj cʼojol come miʼ yʌcʼ i tʼan chaʼan mi caj i yʌqʼuen i ñaʼtʌbal jiñi muʼ bʌ i «[chʌn] cʼajtiben cheʼ ti jumpʼejl i pusicʼal miʼ chʼujbin» (Santiago 1:5, 6, Jiñi wen bʌ tʼan).

    Jun tac ti chol (2006-2025)
    Loq'uel
    Ochen
    • ch'ol
    • Chocben majlel
    • Bajcheʼ a wom
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Condiciones de uso
    • Política de privacidad
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Ochen
    Chocben majlel