¿Chuqui miʼ yʌl jiñi Biblia chaʼan jiñi chaʼ chʼojyel?
Muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia
Yaʼ ti Biblia jiñi tʼan am bʌ ti griego muʼ bʌ i chaʼlentel ti traducir bajcheʼ «chaʼ tejchel» jiñʌch anástasis, yom bʌ i yʌl «chaʼan mi lac chaʼ waʼtʌl». Cheʼ bʌ juntiquil lac piʼʌl miʼ chaʼ cuxtesʌntel lajal bajcheʼ miʼ chaʼ tejchel, juntiquil muʼ bʌ i chaʼ cuxtesʌntel cheʼʌch yilal miʼ chaʼ tejchesʌntel bajcheʼ yilal cheʼ bʌ tsaʼ chʌmi (1 Corintios 15:12, 13).
Jiñi cʌntesa chaʼan chaʼ chʼojyel mucʼʌch i tilel jaʼel yaʼ ti Tsʼijbujel Hebreo, cʌmbil bʌ bajcheʼ jiñi Antiguo Testamento. Jumpʼejl ejemplo, Dios tsiʼ yʌcʼʌ i tʼan tiʼ tojlel jiñi xʼaltʼan Isaías: «Jini chʌmeñoʼ bʌ muʼ bʌ i ñopetob mi caj i chaʼ cuxtiyelob. Mi caj i chaʼ chʼojyelob» (Isaías 26:19; Job 14:13-15; Daniel 12:2, 13).
¿Baqui mi caj i tejchelob jiñi chʌmeñoʼ bʌ? An ti panchan bʌ miʼ tejchelob chaʼan miʼ chaʼleñob yumʌntel yicʼot jiñi Cristo (2 Corintios 5:1; Apocalipsis 5:9, 10). Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan ili jiñʌch «jiñi ñaxam bʌ chaʼ chʼojyel» (Apocalipsis 20:6; Filipenses 3:11). Ili yom i yʌl chaʼan añʌch yambʌ chaʼ chʼojyel. Jiñʌch jiñi lac piʼʌlob muʼ bʌ caj i chaʼ chʼojyelob chaʼan miʼ chumtʌlob ila ti Pañimil (Salmo 37:29).
¿Chuqui miʼ yujtel cheʼ bʌ juntiquil miʼ chaʼ chʼojyel? Dios tsiʼ yʌqʼue i pʼʌtʌlel Jesús chaʼan miʼ chaʼ cuxtesan jiñi chʌmeñoʼ bʌ (Juan 11:25). I Jesús mi caj i cʼʌn jiñi i pʼʌtʌlel chaʼan miʼ chaʼ tejchesan «pejtelel jiñi añoʼ bʌ ti mucoñibʌl», cheʼʌch mi caj i chaʼ tejchelob cheʼ bajcheʼ yilalob ti ñaxan yicʼot chuqui cʼajal bʌ i chaʼañob (Juan 5:28, 29). Jiñi muʼ bʌ caj i chaʼ chʼojyelob chaʼan miʼ chumtʌlob ila ti Pañimil cʼoqʼuix mi caj i yajñelob (Isaías 33:24; 35:5, 6). Pero jiñi muʼ bʌ i chaʼ chʼojyelob chaʼan miʼ chumtʌlob ti panchan miʼ sujtelob ti espíritu (1 Corintios 15:42-44, 50).
¿Majqui mi caj i chaʼ chʼojyelob? Jiñi Biblia miʼ yʌl «chaʼan mi caj i chaʼ chʼojyelob jiñi tojoʼ bʌ yicʼot jiñi mach bʌ tojobic» (Hechos 24:15). Ti jiñi tojo bʌ yaʼʌch añob wiñicob xʼixicob bajcheʼ Noé, Abrahán yicʼot Sara (Génesis 6:9; Hebreos 11:11; Santiago 2:21). I ti jiñi mach bʌ tojobic yaʼ ochemob jiñi lac piʼʌlob maʼañic bʌ tsaʼ wis mejliyob i cʌn yicʼot i jacʼbeñob i tʼan Dios.
Pero jiñi mach bʌ yomobic i jacʼben i tʼan Dios i mach yomobic i tojʼesʌntel maʼañic mi caj i chʌn chʼojyelob. Cheʼ bʌ miʼ chʌmelob miʼ junyaj jilelob (Mateo 23:33; Hebreos 10:26, 27).
¿Jala mi caj i chaʼ chʼojyelob jiñi chʌmeñoʼ bʌ? Jiñi Biblia tsiʼ wʌn alʌ chaʼan jiñi muʼ bʌ caj i majlelob ti panchan mi caj i chaʼ chʼojyelob cheʼ bʌ chaʼ wʌʼix an Cristo, ili tsaʼ tejchi ti jabil 1914 (1 Corintios 15:21-23). Jiñi muʼ bʌ caj i chumtʌlob ila ti Pañimil mi caj i chaʼ chʼojyelob ti jiñi Mil jab cheʼ bʌ Jesucristo woli ti Yumʌntel, cheʼ baʼ ora mi caj i chaʼ sujtesʌntel ti jumpʼejl paraíso ili Pañimil (Lucas 23:43; Apocalipsis 20:6, 12, 13).
¿Muʼ ba mejlel lac ñop chaʼan mucʼʌch caj i chaʼ chʼojyelob jiñi chʌmeñoʼ bʌ? Mucʼʌch. Jiñi Biblia miʼ taj ti tʼan nueve chaʼ chʼojyel, i añʌch lac piʼʌlob tsaʼ bʌ i qʼueleyob (1 Reyes 17:17-24; 2 Reyes 4:32-37; 13:20, 21; Lucas 7:11-17; 8:40-56; Juan 11:38-44; Hechos 9:36-42; 20:7-12; 1 Corintios 15:3-6). Jumpʼejl ejemplo Jesús tsiʼ chaʼ chʼojyesa Lázaro añix bʌ chʌmpʼejl qʼuin tsaʼ chʌmi (Juan 11:39, 42). Jiñi i contrajob Jesús maʼañic tsaʼ mejli i yʌlob chaʼan mach i sujmic, tsaʼ jach caji i ñaʼtañob bajcheʼ miʼ tsʌnsañob Jesús yicʼot Lázaro (Juan 11:47, 53; 12:9-11).
Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan Dios an i pʼʌtʌlel chaʼan miʼ chaʼ aqʼuen i cuxtʌlel jiñi tsaʼix bʌ chʌmiyob. Wen cʼajal i chaʼañob bajcheʼ yilalob ti jujuntiquilob. Come maʼañic i pʼisol i ñaʼtʌbal, maʼañic chuqui miʼ mejlel i mʌctan chaʼan miʼ mel come wen pʼʌtʌl (Job 37:23; Mateo 10:30; Lucas 20:37, 38). Pero Jehová mach cojach miʼ mejlel i chaʼ cuxtesan jiñi chʌmeñoʼ bʌ, yomʌch i mel, jiñi Biblia miʼ yʌl: «Tiʼ yutslel a pusicʼal mi caj a cʼajtesan a winic tsaʼ bʌ a mele» (Job 14:15). Ili miʼ pʌsbeñonla bajcheʼ yubil mi caj i yubin i bʌ Jehová cheʼ bʌ mi caj i chaʼ chʼojyesan jiñi chʌmeñoʼ bʌ chaʼan miʼ chumtʌlob ila ti Pañimil.
Muʼ bʌ i yʌjlel chaʼan jiñi chaʼ chʼojyel
An muʼ bʌ i yʌlob: Cheʼ bʌ miʼ chaʼ chʼojyel jiñi chʌmen bʌ, jiñi i chʼujlel miʼ chaʼ ochel tiʼ bʌcʼtal.
I sujmlel: Jiñi Biblia maʼañic miʼ yʌl chaʼan anto chuqui cuxul miʼ cʌytʌl lac chaʼan cheʼ bʌ mi lac chʌmel (Génesis 2:7; Ezequiel 18:4). Cheʼ bʌ juntiquil miʼ chaʼ chʼojyel, muʼto i chaʼ tsijib mejlel ti Dios.
An muʼ bʌ i yʌlob: Ti jiñi muʼ bʌ caj i chaʼ chʼojyelob an orajach bʌ mi caj i jisʌntelob.
I sujmlel: Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan «jiñi tsaʼ bʌ i meleyob chuqui tac mach bʌ weñic mi caj i chʼojyelob chaʼan meloñel» (Juan 5:29). Mi caj i yujtel meloñel tiʼ tojlelob chaʼan muʼ bʌ caj i melob cheʼ bʌ chaʼ cuxulobix ,mach jiñic ti caj chuqui tsaʼ bʌ i meleyob cheʼ bʌ muʼto caj i chʌmelob. Jesús tsiʼ yʌlʌ: «Jiñi chʌmeñoʼ bʌ mi caj i yubibeñob i tʼan jiñi i Yalobil Dios, i jiñi tsaʼʌch bʌ i jacʼʌyob mi caj i cuxtʌyelob» (Juan 5:25). Mi jiñi muʼ bʌ i chaʼ chʼojyelob miʼ yubibeñob i tʼan Cristo, o miʼ jacʼbeñob i cʌntesa tac, jiñi i cʼabaʼob mi caj i tsʼijbuntel yaʼ ti «bʌlbil bʌ jun chaʼan bʌ cuxtʌlel» (Apocalipsis 20:12, 13).
An muʼ bʌ i yʌlob: Jiñi muʼ bʌ caj i chaʼ chʼojyelob jin jach mi caj i chaʼ aqʼuentelob jiñi i bʌcʼtal añoʼ bʌ i chaʼan ti ñaxan.
I sujmlel: Cheʼ bʌ mi lac chʌmel, jiñi lac bʌcʼtal miʼ yocʼmʌn i miʼ jilel (Eclesiastés 3:19, 20).