Thehoipaw Nynh Naezahkuet Hanglang Aphutenaw
ATUNING laephikya peileih athae boiohpaw tuanaw roihnaw ccangkheihtuh hynhtenynh thua- “khrihccaw beihnawphung hynh ccungkiakhyh. Nua ii nua ae paw ccungccawhae lahkukyamah thah nekhyh.” Thuaslahzema Hindu lupi Mohandas K. Kandi te Bitisiah siapharang ryngpaw (Lawh Aavun) bya alahokunawhaepaw ccawrialang ze myarya alaenawkong amuihcihoh. Tuh e nynh Bitisiah te india lahku piatccanaa khah pawtemou daesalangciipaw kong Lawh Aavun nynh Kandi khah khiazah, Kandinynh Baebuccawkhah lahzah Matu alepaw ccangpahngaw khah kiazah hynhte acihkuh aciipya- “Ee muavaw phunghopaw Zisukhrih muavaw ccangpya nawhaehynh nahrangte kahrangnynh amanglangoh, lunglokute azuilangoh thuaze rangning kelete thualeite laephi pyngpi piatccanaa blyng pung a daecih.”
Tuh e phunghonawkyaze muihsawhanglang ccungnaw, nenaw, thawcciinaw hoilang, dingnaw rylangpawkong alaho. Ccungccaw chiapaw hynh aseisahkele thualeite ccungccawhae thingriasahpawmaw hynh seinawvae. Nohpi pihse seinaw aseisahkele thualeite lungthingte tuapawmawhynh pheseivae aci. Innbyngphiasakuh haeza ccanungccapaw do-oihleite zutevaw phiaku pawma rykhyh. Tuh e nynh ae ningkha hynhte yncipya, aesungsaleipaw mawkha sungsahlang, bung ahopaw bunglang, thawcciinaw ungleite ccungccaw byapialeilang, hynhte ynvaeccawhaesah cii naryhawte ccungccawhaekha vaeccawlanghae. E ccangpya nawhaekha zuilangzetuh hoinaw patae a-ungcih. Napepangkya ebya azuipaw ccungccaw alungzetuh houh ahoi cihza adaehuacih.
Zahova ccaecceihaetuh hynh e haw hynhte a-unghae. Baebunynh mih innbyngkyasawtuakukalanglang accangpyahae. Mihccaw haekhama amepawphungbyakha accangpyahae. Mih innbyngkha myarya azici sa- hae. Mihlung ngingpaw innbyngnynh zakuet kelethualeite nahminphun hae hanglangbalyng hoinaw a-ungsah. Innbyng ozia ynhoivaekhyh zetuh aa naa ccawhawtenynh accaw ciipawhynh phungpawkyaze muihsanaw phe a la ungtyvae. Ccungccaw luhkheihkyate innbyngkyacia khrihccaw ziazae haekha Zahova ccaecceihaenynh azuinawliahaete napepang e oziahoilei haepawma takyhtakyh ynhoi huaci.
Khohtakyh rangtakyh piatccahnaa alehuapaw ccangkheihtuh minphun ccangpaw muihthyakhyhnaw nynhthua. Ete arawsekuhte zuitu pite nynh hynhte aci- “Thangccangtetuh Pachiatuh ccungccawmae dokhyh minphuntakyhkyaze amawraw arihpawte dingnawrya alapaw ccungccaw tuhmaehoinaw amuecipaw kany” PawLuh nynhma hynhte aci. “Zisukyatuh zudaccungccaw, minphunccangpaw, se, aluepaw, nohpi, pise laesaku ungkhyh mihbalyngte pyngkheihnynh athua hae.” (Zuitu 10:34; 35, Kalati 3:28) Zahovaccaecceihaenynh e byahynh leh akhan hae. Mihzungpi, mihzungtaw, khrihccawbukya minphunccing ngesawphunccingte rya alakheih hae.
Afarikan rang minphun abangtuh pyngkheihlang ungkheihkho khyhhae. Thuaslama Zahova ccaecceihae pungkunawkyatuh minphun lo kuhkhyhhae salazema aekheih niakheih ungkheih pachia beihkheih hae za, sokleihlang vaeccawkute amungkuh hae. Tuh e amuihpaw accoza luhkheihtuh angae a ang athua. Amepaw beihnawnynh ozia hoite mih lungngingnawnynh athanenaw kongkha 1958 Augus 2 ninthopaw New York Amsterdam news tadingccawkya apyaku. New York kholapi kyaRangtakyh civoipi atuanaw haekyaccaecceihae apungkuh haepaw ccingningkhoilae acihaepawkhah amuihkeiccu apyapaw nynhthua.
Minphuntakyh, laephi khyhzawvawkawkya nikaro hae, mihrawhae, nithualang e ranghaeryte lungpawkleihte pungpykuh hae. Rang 120 kyate pungkulang yncceih haepaw ccaecceihaetuh pyngkheihlangte daeraring, pungkukheih, cciakheih, ungkheih, pawnynh ... ccungccaw blyngma pyngkheihlang ryalawkheih ungkheihkho athuacih ciinawpaw dosuinkulang ahoihuapaw nynhthua.
Alunghuanynh khrihccawbeihnaw oziahoi hynh Aeningsee te ccaw kuhkhyh acih cih hae athualangze accangpaw ynpawmou accawkuhpaw a-ungvae, (or) yn ungcih? Khrihccaw oziahaekha nazakuet kyakhe atumaw amanghaezetuh amepaw hoinaw solei a-ung cih. Ee ziazae haetuh Pachiapenaw ynthuavaeze minphunbalyng lung yn ngingsah cihpaw aleihpaw te atharui nynhthua.—Bia 7:9, 10.
[Hmanthlak biu 23]
minphunccing ngemang ngeraw ngese phunccingte pyngkheihlang rya lakheih hae.
[Hmanthlak biu 24]
Khrihccaw beihnaw tuh accungkia, hynhlae ccungkiapaw ungung cihtou?