CCANGKUNAW 06
Hingnaw Tuh Pawtemou Yn Tho?
“[Pachia] namaw kya hiinnaw tuidy a um.” (Sam 36:9) E hynh na zyn tou? Ccungccaw abang nynh hingnaw tuh amaw te amaw yn ungpaw cite a tua hae. Tuh-e tuh amepaw thuaze aening tuh tualeipi te ccungccaw lang ah tang oh paw nynh thua cih. Thuasalama Zahova Pachia nynh hingnaw kha a la raepaw thuaze eenaw a ung cih kha zaw?a Hingnaw thonaw konglang Baebu kya pawtemou a ho cipaw te e hynh pawcce zynngang kho lang cipaw kha tuatua.
1. Vaaw te lae pawtemou yn tho?
Baebu nynh: “Athotakaw kya Pachia nynh vaaw te lae kha a rae” a ci. (Genesis 1:1) Vaaw te lae thonaw a ung cipaw scientist hae a lunghua nynh mihnaw a ccah. Pachia nynh vaaw te lae hynh pawtemou la rae? Pachia nynh galaxy hae, awsi hae, jo hae (planet) te vaaw te lae kya-e atyn-are kha—“muisaw”—mangte la rae.—Genesis 1:2.
2. Pachia nynh laephi kha pawcce la rae?
Zahova nynh “laephi kha alakaw lan rae leite, ahysuepaw nynh a um nawlan” a la rae. (Isaiah 45:18) Laephi kha ung ry ung lang, zungzae ungkhonaw lang la rae. (Isaiah 40:28; 42:5 kha ria.) Scientist hae nynh laephi tuh myarya a lae cite a ci hae. Ccungccaw hae a hingkuh kho paw ccangkheit kele paw jo nynh thua.
3. Ccungccaw hae tuh ramsaw hae te pawtemou a lae?
Zahova nynh laephi a rae koute hingnaw miakaw kha la rae. Masaty, laephi vaw e thingku hae te loramsaw hae kha la rae. Tuhkoute, “Pachia nynh ccungccaw kha amaw muinsan alo lante a rae.” (Genesis 1:27 kha ria.) Ccungccaw hae hynh pawnynhmou yn laesah? Pachia muinsan hawte raepaw a thua keiccuze sungsakunaw te dingnaw cita hawpaw Pachia ziazae hae kha ah langsah kho oh. Pachia nynh bya ccangkukhonaw, a puithyapaw uccaw hae rynaw thinglung te ahoypaw roi hae ngaekhonaw te nynh yn rae. Aening tuh ramsaw hae te lokuh leite Raetu kha ah beih kho oh.
HOUH CCANGKUH LANG HOUH MUIH LANG
Hingnaw tuh rae a thua cipaw te Baebu kya-e raenaw kong tuh zynngang a ung cipaw langsanaw hae kha tuatua. Ccungccaw hae kya-e ahoypaw ziazae hae kha dote Pachia kong pawmou ny kho lang cipaw ccangkuh tua.
4. Hingnaw tuh rae a thua
Ccungccaw hae nynh laephivaw e a ungtoupaw uccaw hae (nature) kha dosuin kuhte a rae hae paw hanglang thehoisanaw a mue hae. Tuhte thualangze athonaw raepaw hanglang a hungkhamou thehoisah lang a ccang? VIDEO kha pia, tuhkoute akaw lang-e bakhianaw kha hokuh oh.
Ccungccaw hae nynh aungtoupaw uccaw hae dosuin kuhte pawhaemou la rae hae?
Ccungccaw lukhakheit nynh inn kha pungsan soi zah a sah. Laephivaw e a ungtoupaw uccaw hae miakaw so a hungnynhmou a rae? Hebru 3:4 kha ria tuhkoute e bakhianaw hae kha hokuh oh:
Laephivaw e a ungtoupaw uccaw hae lungkhu pawkhamou na ryhua?
Vaaw te lae kya ungpaw miakaw tuh rae a thua cite zynngang ung tou? Pawkeiccumou?
Na nyh tou?
E kong te asekute ccaw hae te video hae kha jw.org kya-e “Amaw Te Amaw A Thua Kho Cih Tou?” te “Hingnaw Athonaw Tungvaw Muihnaw Hae” cikupaw kya do.
“Inn miakaw tuh ccungccaw lukhakheit nynh a sakpaw nynh thua, thuasalama pawpaw balyn a saktupaw tuh Pachia nynh thua”
5. Baebu kya-e raenaw kong tuh zynngang a ung
Genesis alepaw 1 kya laephi te hingnaw hae atho takawnaw kong kha a langsah. Tuh-e hae tuh zynngang lang ung tou tuhkhyhze phungpaw huataw tou? VIDEO kha pia, tuhkoute akaw lang-e bakhianaw hae kha hokuh oh.
Ninkheit kya suimilang 24 ungpaw nin taruh lungkhu laephi te hingnaw miakaw kha rae a thua cite Baebu nynh yn ccangpah tou?
Baebu kya-e raenaw kong tuh zynngang ung cite na tua tou? Pawkeiccumou?
Genesis 1:1 kha ria tuhkoute e bakhianaw kha hokuh oh:
Vaaw te lae kya athonaw a ung cite scientist hae nynh a ho hae. A ho hae paw te atu ah riapaw Baebu bya tuh a lokuh tou?
Pachia nynh rulaekunaw (evolution) kha mangte hingnaw hae kha la rae tou cite ccungccaw abang nynh a tua hae. Genesis 1:21, 25, 27 kha ria tuhkoute e bakhianaw hae kha hokuh oh:
Pachia nynh a hingpaw phuinkheit a rae koute ngasaw, ramsaw te ccungccaw kha arulaesahkuh hae cite Baebu nynh yn ccangpah tou? Tuhkhyhze a hingpaw hae kha “aphuinphuin” arae cite yn ccangpah tou?b
6. Pachia nynh ccungccaw hynh a lae langte yn rae
Zahova nynh aening tuh loramsaw hae te a lokuh lei langte yn rae. Genesis 1:26 kha ria tuhkoute e bakhianaw kha hokuh oh:
Pachia muinsan lolang rae a thua oh paw aening kya sungsakunaw, ngaethyaungsakunaw langsakhonaw kha dote Pachia kong pawmou ny lang?
CCUNGCCAW ABANG NYNH HO HAE PAW: “Baebu kya-e raenaw kong tuh phungpaw huataw nynh thua.”
Nangso pawtemou na tua? Pawccemou?
ADYNGNAWTE
Zahova nynh vaaw te lae te hingnaw miakaw kha la rae.
Bua Liathuinaw
Baebu nynh vaaw te lae athonaw kong pawmou yn ccangpya?
Pachia nynh a hingpaw phuinkheit kyate hingnaw a phuinphuin kha a rulaesapaw tou, tuhkhyhze hingnaw miakaw kha a la raepaw tou?
Ccungccaw tuh pawnynhmou yn laesah?
HOUH CCUNGCHIH
Laephivaw e a ungtoupaw uccaw hae kya pungsan hae kha ccung tua.
“Laephivaw E A Ungtoupaw Uccaw Nynh Pawmou Yn Ccangpya?” (Thaekuh!, September 2006)
Apaw nynh a ccapaw kha Baebu kya-e raenaw kong pawtemou a ccangpya cipaw do tua.
Rulaekunaw tuh Baebu te a lokuh tou cipaw tuatua.
“Pachia Nynh Hingnaw Aphuinphuin Rae Lang Rulaekunaw Kha A La Mang Tou?” (Website ccaw)
Hingnaw tuh rae a thua tou tuhkhyhze amaw te amaw yn thuapaw tou cipaw kha lunglang tangpaw uccaw hae te science cyituanaw hae nynh pawtemou a langsah hae cipaw do tua.
Hingnaw Hae Athonaw—Khia Lang Ccangpaw Bakhianaw Ccangpangaw (ccaw)
a Ccangkunaw 25 kya ccungccaw hanglang Pachia eenaw kong hokuh lang.
b Baebu kya “aphuinphuin” cipaw tuh a hingpaw phu phukheit kha nynh a ho ry.