AWEREŊ Ë PIÖÖC 16
Ee kë Töŋ Thiekic Arëët Buk ya Määth ke Wɛ̈tamäthkuɔ ku Nyïïrakäckuɔ!
“Ee këpiɛth cït ŋö, ee kë diik cït ŋö, luöi ye kɔc ke Nhialic rëër ëtök ë mätic!”—DIƐT 133:1.
KË BÏÏ ƔOK ƔONÏÏM TÄÄU THÏN
Awereŋ kënë, abï ɣo kuɔny buk määth looi ke wɛ̈tamäthkuɔ ku athiɛɛi ë bɛ̈nbei thïn të cïï ɣok määth ke keek.
1-2. Ye këtöŋ no thiekic apɛi tënë Yakoba, ku yeŋö wïc buk looi?
KË TÖŊ ye Yakoba tïŋ ke thiekic apɛi, ee të ye ɣok kɔc kɔ̈k ciëëŋ thïn. Yecu, ee cï kɔcken ye buɔɔth cöök piɔ̈ɔ̈c bïk kɔcken thiääk ke keek ya nhiaar cït man nhiɛɛr keek röt. (Math. 22:37-39) Kënë, ee ɣok piɔ̈ɔ̈c buk kɔc ëbën ya nyuɔ̈th nhiëër, agut kɔc cïn gääm tënë Yakoba. Të ye ɣook ye looi këya, kë ɣok aa Nhialic Yakoba kiëët, raan “akölde tɔ bɔ̈ bei ë kɔc nïïm kɔc rac ayï kɔc piɛth, ku ye deŋde tɔ tueny të nu kɔc piɛthpiɔ̈ɔ̈th ayï kɔc racpiɔ̈ɔ̈th.”—Math. 5:45.
2 Na cɔk aa nɔn nhiɛɛr Yakoba kɔc ëbën, ke kɔc nhiɛɛr keek apɛi, aa kɔc ë käpiɛth looi. (Jɔn 14:21) Akɔɔr ɣok buk ya kiëët. Yakoba ee ɣo dɛɛt puɔ̈th buk wɛ̈tamäthkuɔ ku nyïïrakäckuɔ ya “nhiaar” ku yeku “röt nhiaar në nhiëër ë mïth ke raan tök.” (1 Pet. 4:8; Rom. 12:10) Të ye ɣok ɣonïïm tak ë nhiëërdït ye kɔc ruääi ke ɣook ku mäthkuɔ nyuɔ̈th ɣook, kënë, alëu bï ɣo kuɔny buk nhiëër cït kënë ya nyuɔ̈th wɛ̈tamäthkuɔ ku nyïïrakäckuɔ akutnɔmic.
3. Yeŋö buk dhiɛl ya muk ɣonïïm ë biäk ë nhiëër?
3 Cït man dhie ye tim yoor ë pïu bï dït, ee yen tëde aya, nhiëër, akɔɔr ɣook buk looi bï dït. Dutuc Paulo acï Kërthiaan gäm wëët: Lakë tueŋ “në nhiëërduön nhiaar wek röt cï mïth ke raan tök.” (Ɣeb. 13:1) Yakoba awïc ɣok buk lɔtueŋ ke ɣo loi nhiëërda bï dït tënë kɔc kɔ̈k. Awereŋ kënë yic, abuk jäämic, ye wɛ̈tŋö thiek en yic buk määth ke wɛ̈tamäthkuɔ ku nyïïrakäckuɔ, ku ye këdï bïï ɣok lɔtueŋ ke loiku
YE WƐ̈TŊÖ PIƐƐTH EN BUK YA MÄÄTH KE WƐ̈TAMÄTHKUƆ KU NYÏÏRAKÄCKUƆ?
4. Cït man cïï ye gɔ̈t ë buŋ ë Diɛt 133:1, ye këdï bïï ɣok lɔtueŋ ke yeku nyuɔɔth, nɔn thiek ë män ë yic tɔ̈u kamkuɔ? (Tïŋ thurat aya.)
4 Kuen Diɛt 133:1. Ɣok ë wël cïï raan töŋ kɔc ke gɛ̈t buŋ ë diɛt gam, wään cï lueel, määth ke kɔc nhiar Yakoba, ee “këpiɛth” ku “adik.” Cït man, na ye raan tim tïŋ tëden rëër yen thïn ë kööl thok ëbën, ku na cï dhaman lɔ, acïï bɛn tïŋ ke dhuëŋ. Ke yen tëde aya, wɛ̈t ye ɣok rëër ke wɛ̈tamäthkuɔ ë dhaman thok ëbën, ɣok aa lëu buk nïïm määr ë mändït ë yic tɔ̈u ke ɣook. Ye këdï bïï ɣok ye nyuɔ̈th keek nɔn ye ɣok ke tïŋ ke thiekiic ë kööl thok ëbën? Nhiëërda tënë wɛ̈tamäthkuɔ ku nyïïrakäckuɔ, alëu bï ye nyin juak, të ye ɣok ɣonïïm tak, ye këdï thiek keek yiic tënë ɣok.
Dukku män yic tɔ̈u kamkuɔ ke Wɛ̈tamäthkuɔ ë tïŋ ke ye këthiin piɔlic (Tïŋ abër 4)
5. Ye këdï ye nhiëërdan yeku nyuɔ̈th röt kɔc kɔ̈k kuɔny?
5 Kɔc ë bɛ̈n amɛtmɛɛtkuɔ yiic ë kööl tueŋ, kën ke gɔɔt puɔ̈th, ee nhiëërdït yekë tïŋ ë kamkuɔ. Ë wɛ̈t ye kënë yetök, alëukë bïk gam nɔn cïï keek yic yök. Ee cïï Yecu lueel: “Yen abï kɔc e ŋic kedhie nɔn aa wek kɔckiën ë piööcë, të nhiaar wek röt wapäc.” (Jɔn 13:35) Tïŋku kën ë cï rot luɔ̈i nyan ye cɔɔl Chaithra, ee gɛ̈t ë jaama ku aye piɔ̈ɔ̈c ë Baibol ë Ciëëtke Yakoba. Ee cï cɔɔl bï bɛ̈n amatdïït ë nïn kadiäkic, ku acï bɛ̈n gam bï bɛ̈n. Ë kööl tueŋ cïï yen bɛ̈n amatdïït ë nïn kadiäkic, acï bɛ̈n lɛ̈k raanden ye piɔ̈ɔ̈c ë Baibol: “Mïn ɣɔn ë dhiëëth ɣɛn, kɔc ke dhiëth ɛn, aa këc ɣa kaŋ paatic. Ku amatdïït kënë yic , kɔc juëc arëët, aa cï ɣɛn nyuɔ̈th nhiëër bïk ɣɛn paatic ayic thiërdhïc ku rou [52] ë kööl tueŋ! Ɣɛn cï nhiëërdït nhiɛɛr Yakoba ɣɛn jä bɛ̈n tïŋ ë wɛ̈t këpiɛɛth cïï kɔcken ye door luɔ̈i ɣɛn. Akaar ba ya raan töŋ ë kɔcken ye door.” Chaithra acï bɛ̈n lɔtueŋ ke piööcden ë Baibol, ku acï jä bɛ̈n luɔ̈i baptïth ë ruɔ̈ɔ̈n tiim karou ku thiërrou ku ŋuan [2024]. Yic pacɔ̈k, të ye kɔc cï bɛ̈n amɛtmɛɛtkuɔ yiic ë kööl tueŋ nhiëërdan yeku nyuɔ̈th röt tïŋ, ku jɔl ya käpiɛɛth yeku ke looi, kënë, abï ke kuɔny bïk Yakoba ŋic.—Math. 5:16.
6. Ye këdï ye mänhdan ye ɣook määth ke wɛ̈tamäthkuɔ ku nyïïrakäckuɔ ɣo gël ku tiit ɣook?
6 Të ye ɣok määth ke wɛ̈tamäthkuɔ ku nyïïrakäckuɔ, kënë, alëu bï ɣo gël. Acïï Paulo lɛ̈k Kërthiaan: “Yak wepiɔ̈ɔ̈th riit wapäc aköölnyïïn kedhie. Ke bï ciën raan töŋ bï nɔm riɛl ë weyiic të cïï [“yen” NWT] kërac” looi. (Ɣeb. 3:13) Të cïï ɣook ɣopuɔ̈th pälwei dhaman däŋ ke ɣo wïc buk Yakoba puɔ̈l, Yakoba alëu bï raan tök luɔ̈ɔ̈i ɣo yiic bï ɣo gäm kuɔɔny kɔɔrku. (Diɛt 73:2, 17, 23) Ka yen, deet ë puɔ̈u yeku yök tënë wɛ̈tamäthkuɔ, alëu bï ɣo kuɔny.
7. Ye wɛ̈tŋö ye nhiëër ku män ë yic thöŋ? (Kolothai 3:13, 14)
7 Ë wɛ̈t rëër ɣook ke akut kɔc ye them bïk nhiëër ya nyuɔɔth ë kamken, kënë, ee ɣo kuɔny buk athiɛɛi juëc yök. (1 Jɔn 4:11) Cït man, nhiëër ee ɣo kuɔny buk ‘röt ya päl awɛ̈ɛ̈ckuɔ wapäc,’ ku kënë, alëu bï ɣok kuɔny buk ya rëër ke ɣo cï mat akutnɔmic. (Kuen Kolothai 3:13, 14; Epe. 4: 2-6) Akutnɔm ë Yakoba, acïn akutnɔm thöŋ ke yen, ë wɛ̈tŋö, dɔ̈ɔ̈r ku mät ë yic tɔ̈u thïn, acïn të däŋ rëër keek thïn ë pinynɔm.
YAKË RÖT NYUƆ̈TH NHIËËR Ë KAMKUÖN
8. Ye këdï ye Yakoba ɣo kuɔny buk rëër ke ɣo cï ɣo yiic mat ëbën akutnɔmic?
8 Män ë yic tɔ̈u ë kamkuɔ ke wɛ̈tamäthkuɔ ku nyïïrakäckuɔ ë pinynɔm ëbën, ee rot lëu ë wɛ̈t ye Yakoba ɣo kuɔny. Yakoba ee ɣo kuɔny buk ɣo yiic mat ë pinynɔm ëbën cɔk aa nɔn dɛk ɣookiic. (1 Kor. 12:25) Aye Baibol lueel, “we cïï Nhialic wɛ̈ɛ̈t an, bäk röt nhiaar wapäc.” (1 Theth. 4:9) Yic adiil, Yakoba ee Baibol luɔ̈ɔ̈i bïï yen ɣo kuɔny buk röt ya nhiaar ë kamkuɔ. Ɣok aa lëu bï Nhialic “ɣo wɛ̈ɛ̈t” të ye ɣok kë cuk kueen ë Baibolic tääu ë luɔɔi yic. (Ɣeb. 4:12; Jak. 1:25) Ku ee yen kë ye Ciëëtke Yakoba them bïk looi kan kënë.
9. Yeŋö cuk piɔ̈ɔ̈c ë buŋ ë Romai 12:9-13 lëu bï ɣo kuɔny buk nhiëër ya nyuɔ̈th kɔc kɔ̈k?
9 Ye këdï ye Baibol ɣo piɔ̈ɔ̈c buk määth ya looi ë kamkuɔ? Kuenku buŋ ë Romai 12: 9-13 (Kuen.) Ku tïŋku wël thiekiic ke cïï Paulo ke lueel ee cöök kënë yic, aye lueel, ye “ŋɛk ye ŋɛk riëëu awär riëëu rïïu en rot.” Yeŋö wɛ̈tde yic? Ɣok lëu buk “nhiëërdït” ya nyuɔ̈th kɔc kɔ̈k ë kueer bïï ɣok awɛ̈ɛ̈cken ya pälpiny, ku yeku ke gɔɔŋ ku yeku ke miɔɔc aya. (Epe. 4:32) Ka yen, acïï piɛth buk kaŋ ya tïït bï ya wänmääth awu nyankäi yen kɔŋ rot cuöt ɣook. Alëu bï “ya yïn kɔŋ ye jɔɔk.” Acïï Yecu lueel: “Raan kɔc muɔɔc ë yen puɔ̈u miɛt apɛi tën lɔn bï raan dɛ̈t ye muɔɔc.”—Luɔi 20:35. LËK YAM
10. Ye këdï lëu bïï tuɔ̈c ë guöp ɣo kuɔny buk “wɛ̈tamäthkuɔ ku nyïïrakäckuɔ ya kuɔny”? (Tïŋ thura aya.)
10 Ë nyinic tëtöŋë, wën cïï Paulo ye lueel buk röt ya nyuɔ̈th nhiëër ë kamkuɔ, go bɛ lueel ‘acïn raan rot dak ë luɔɔide yic, yak kë gup tuɔ̈c.’ Raan tuc guöp, ee raan wën luui apɛidït. Na cï yiëk luɔɔi, ka ye guɔ looi bï thök. Aye buŋ Kɛ̈ŋ 3:27, 28 lueel: “Ye këpiɛth luöi kɔc rɔ̈ŋ në këpiɛth [“kɔc ŋɔ̈ŋ nyïïn” NWT] . . . të lëu yïn en bä looi.” Ka yen, na cuk raan tïŋ ke kɔɔr kuɔɔny, ka dhilku kuɔny. Ɣok aa cïï lëu buk gääu awu buk takic ë ɣopuɔ̈th, anɔŋ raan däŋ bï yen kuɔny.—1 Jɔn 3:17, 18.
Alëu buk lɔc buk wɛ̈tamäthkuɔ ku nyïïrakäckuɔ kuɔny të wïc keek kuɔɔny (Tïŋ abër 10)
11. Yeŋö lëu bï ɣo kuɔny buk naŋ dɔ̈ɔ̈r ë kamkuɔ?
11 Kueer däŋ lëu bïï ɣok nhiëër ya nyuɔ̈th kɔc kɔ̈k, ee wɛ̈t bïï ɣok awɛ̈ɛ̈cken ya pälpiny të cïï keek ɣo luɔ̈i kërac. Acïï Epethiei 4:26 lueel: “Duökï akɔ̈l tɔ lɔ piny ke we ŋoot ë wek göth.” Ye wɛ̈tŋö? Ee wɛ̈t, cöökthiin 27 aye lueel “[duɔ̈kï jɔŋdït rac pɛ̈l bï we thɛl adumuɔ̈ɔ̈mic” LËK YAM] Aye Yakoba lɛ̈k ɣok ë dhaman thok ëbën buk röt ya päl awɛ̈ɛ̈ckuɔ. Acïï Baibol lueel, “yakë röt päl awɛ̈ɛ̈ckun.” Kolothai 3:13 NWT. Të ye ɣook awɛ̈ɛ̈c kɔc kɔ̈k pälpiny, kënë alëu bï ɣo kuɔny buk ŋiɛc määth ke keek. Të ye ɣok kënë looi, ka lëu bï ɣo kuɔny buk “la dɔ̈ɔ̈r” ë kamkuɔ akutnɔmic. (Epe. 4:3) LËK YAM. Ka yen, pɛ̈l ye ɣok awɛ̈ɛ̈cke kɔc kɔ̈k pälpiny, ee ɣo kuɔny buk naŋ dɔ̈ɔ̈r ku män ë yic ë kamkuɔ.
12. Ye këdï ye Yakoba ɣo kuɔny buk awɛ̈ɛ̈cke kɔc kɔ̈k ya pälpiny?
12 Yic adiil, ayeku yök ke rilic ë dhaman däŋ buk kɔc cï ɣo luɔ̈i kärɛc ya päl awɛ̈ɛ̈cken. Ku wëidït ɣer, alëu bï ɣo kuɔny buk kɔc kɔ̈k ya päl awɛ̈ɛ̈cken. Wën cïï cöök ë Baibol ɣo dɛɛt puɔ̈th buk naŋ “nhiëër cït nhiëër ë mïthke tiiŋ tök” ku ‘yeku luui ke ɣo tuc gup,’ acï ɣok bɛn dɛɛt puɔ̈th aya: “Buk röt cïï ye dak.” Raan cie “rot ë dak, ee raan wën ë luui ke tuc guöp ë wɛ̈t ye wëidït ɣer ye kuɔny.” (Romai 12:11.) Ka yen, wëidït ɣer alëu bï ɣo kuɔny aya buk kɔc kɔ̈k ya päl awɛ̈ɛ̈cken të cïï keek ɣo luɔ̈i kërac. Ee yen ë wɛ̈t ye ɣok Yakoba lɔ̈ŋ nyin bï ɣo kuɔny buk kë cït kënë looi.—Luk 11:13.
YAKË “RËËR ËTÖK KË CÏN TËŊ TEK WEEK WE YIIC”
13. Yeŋö lëu bï tëŋ yic bɛ̈ɛ̈i akutnɔmic?
13 Akutnɔm anɔŋic kɔc “juëc wën ë bɛ̈n ë ɣɔ̈n wääciic” ku ciɛɛŋ wääciic. (1 Tim. 2:3, 4) Ka yen, na cuk ɣo nyïïn tɛ̈ɛ̈u piny apiɛth, ke wɛ̈t bïï ɣok ë ɣɔ̈n wääciic ku ciɛɛŋ wääciic, alëu bï tëŋ thok bɛ̈ɛ̈i akutnɔmic, cït man, tëdan ye ɣok rukpiny thïn, ku kuɛɛrkuɔn ye ɣok ke dɛɛm, ku jɔl ya käkuɔn ye ɣok ɣo nyïïn gäät, aa cïï lëu bïk thöŋ. (Rom. 14:4; 1 Kor. 1:10) Wɛ̈t cïï Nhialic ɣo piɔ̈ɔ̈c buk röt ya nhiaar ë kamkuɔ, ɣok aa dhil röt ya tiit apiɛth buk käkuɔn nhiarku keek cïï ye tïŋ ke thiekiic awärkë kä nhiɛɛr kɔc kɔ̈k keek.—Pili. 2:3.
14. Yeŋö buk dhiɛl ya them buk looi, ku ye wɛ̈tŋö?
14 Ɣok aa lëu buk män ë yic bɛ̈ɛ̈i akutnɔmic të ye ɣok wɛ̈tamäthkuɔ ku nyïïrakäckuɔ dɛɛt puɔ̈th ë dhaman thok ëbën. (1 Theth. 5:11) Ë dhaman thiɔ̈k wään cï lɔ, kɔc cï liɛɛr ë käkë wëi yiic, ku jɔl ya kɔc cï ke bɛ̈ibei akutnɔmic, aacï dhuk ciëën. Ku keek, aa cï ke bɛ̈n loor apɛidït! (2 Kor. 2:8) Tïŋku kën ë cïï nyankäi töŋ ë cï liɛɛr ë käkë wëi yiic të cït ruɔ̈ɔ̈n thiëër [10] bɛ̈n lueel wään cïï yen dhuk ciëën akutnɔmic. Ee cï lueel, “ɣɛn cï loor ku muɔ̈th ɣɛn ke kɔc mit puɔ̈th arëët.” (Luɔi 3:19) Ye këdï cïï nhiëër cï nyuɔ̈th en kënë yen bɛ̈n kuɔny? Acï bɛ bɛ̈n lueel, “Aca bɛ̈n yök ke ɣa cït ke cïï Yakoba dɔm ciin bï ɣa bɛ̈ɛ̈i akutnɔmde yic, ba puɔ̈u bɛ miɛt cït man thɛɛr wään.” Të ye ɣok ye them buk kɔc kɔ̈k ya dɛɛt puɔ̈th, ke Yecu alëu bï ɣo luɔ̈ɔ̈i buk kɔc kɔ̈k kuɔny “kɔc wën nɔŋ käthiek ɣɛ̈ɛ̈ckë keek.”—Math. 11:28, 29.
15. Ye kueer däŋ no lëu bïï ɣook män ë yic bɛ̈ɛ̈i akutnɔmic? (Tïŋ thura aya.)
15 Të ye ɣok ŋiɛc jam ke kuat raan ëbën, ka lëu bï dɔ̈ɔ̈r bɛ̈ɛ̈i akutnɔmic. Acïï buŋ ë Jop 12:11 lueel: “Cïï yïc kë cï piŋ them cït man ye liɛp kuïn thiëëp?” Cït man dhie ye raan ë thal ë kuïn, kuïn kaŋ thiëëp bï ŋic nɔn mit en ke këc guɔ gäm kɔc kɔ̈k, ke yen tëde aya, akɔɔrku buk ɣonïïm kaŋ ya tak ë këdan buk lueel, ke këcku guɔ lɛ̈k kɔc kɔ̈k. (Diɛt 141:3) Awïcku buk ya muk ɣonïïm, wëlkuɔn yeku ke lueel ë dhaman thok ëbën, aa dhil ya wëlpiɛɛth wën lëu bïï “kɔc kɔ̈k ke nhiaar ku yekë ke miëët puɔ̈th.”—Epe. 4:29.
Ye yïnɔm kaŋ tak kë ba lueel ke ŋoot ke kën guɔ lueel (Tïŋ abër 15)
16. Ye yïïŋa kɔɔr keek bïk ŋiɛc ya jam ë wëlpiɛɛth wën ë kɔc dɛɛt puɔ̈th?
16 Kɔc cï thiëëk, apiɛth bïk ŋiɛc ya jam ke diäärken ë wël wën ke dɛɛt puɔ̈th. Ku kɔc ke dhiëth mïth, apiɛth bïk ŋiɛc ya jam ke mïthken wël wën ke dɛɛt puɔ̈th aya. (Kol. 3:19, 21; Tito 2:4) Ku röördït tɔ̈u akutnɔmic aya, aa dhil ya jam ë wëlpiɛɛth wën amɛ̈lke Yakoba dɛɛt puɔ̈th. (Yith. 32:1, 2; Gal. 6:1) Buŋ kɛ̈ŋ ee ɣo täk nïïm nɔn nadɛ̈: “Ŋiëc bëër ee kɔc tɔ mit piɔ̈ɔ̈th ku apiɛth arëët të lueelë yen në akööl rɔ̈ŋ ke keek”—Kɛ̈ŋ 15:23.
NHIËËR NƆŊIC “LUƆƆI KU YIC”
17. Ye këdï lëu bïï ɣok ye nyuɔɔth nɔn nhiɛɛr ɣok wɛ̈tamäthkuɔ ku nyïïrakäckuɔ ë piäthkuɔ ëbën?
17 Dutuc Jɔn acï ɣo dɛɛt puɔ̈th ku lueel “duökï kɔc ë nhiaar në jam tei, ku në liep tei, yok kɔc nhiaar në luɔi ku në yic.” (1 Jɔn 3:18) Awïc ɣok buk wɛ̈tamäthkuɔ ku nyïïrakäckuɔ ya nhiaar ë piäthkuɔ ëbën. Ye këdï bïï ɣok ye looi? Të ye ɣook dhaman nɔ̈k ke wɛ̈tamäthkuɔ ku nyïïrakäckuɔ, kënë, alëu bï mänhda looi bï riɛl. Ka yen, bɛ̈ɛ̈i dhaman bei bïï yïn ya rëër ke wɛ̈tamäthku ku nyïïrakäcku të tɔ̈u yïn amɛtmɛɛtiic awu lon ë piööcic we keek. Ye dhaman bɛ̈ɛ̈ibei bïï yïn kɔc kɔ̈k ya lɔ neem aya. Të looi ɣok en këya, ka yeku nyuɔɔth nɔn cïï ‘Nhialic ɣo piɔ̈ɔ̈c buk röt ya nhiaar ë kamkuɔ. (1 Theth. 4:9) NWT. Ka yen, abuk jäl tïŋ nɔn “Ee këpiɛth . . . , ee kë diik . . , luöi ye kɔc ke Nhialic rëër ëtök ë mätic!”—Diɛt 133:1.