KALANSEN MUGAN NI KELEN
A ye siranya ni sigasigali miiriya kɛlɛ
1-3. Piyɛri ɲɛɛ lara kabako juman kan ani o loon suu kɛra cogo di?
PIYƐRI tɔɔrɔnin lo kurun boli la kabi lɛri caaman. A be filɛri kɛra kɔrɔn fan fɛ ani a ɲɛɛ be yeelen dɔ la. Yala dugu b’a fɛ ka gwɛ le wa? A kɔɔ n’a gamanw bɛɛ b’a dimi kurun boli kosɔn. Fɔɲɔ b’a kunsigiw fifara ani Galile baji be mankanba bɔra. Jikuruw be wuli ka kurun gosi ani jii sumanin be seriserila Piyɛri kan. A bele jijanin be kurun boli la.
2 Piyɛri n’a tagamaɲɔgɔnw ye Yezu to yɔrɔ dɔ la baji daa la. O loon na, u y’a ye ko Yezu ye mɔgɔ waa caaman balo ni jɛgɛ ni buru damanin dɔrɔn ye. O kabako kosɔn, jama tun b’a fɛ ka Yezu minɛ k’a kɛ masa ye. Nka, a banna k’a seen don politikikow la. A fana t’a fɛ a ka kalandenw ka politikikow kɛ. A ko kalandenw ka don kurun kɔnɔ ka taga baji faan wɛrɛ la. O wagati kelen na, a y’a mabɔ jama na ka taga kulu kan a kelen walisa ka delili kɛ.—Mariki 6:35-45; Zan 6:14-17 kalan.
3 U donna kurun kɔnɔ tuma min na, o y’a sɔrɔ kalo be u kuncɛ la ani a gwɛnin lo parapara. Sisan, a be donna dɔɔni dɔɔni tileben fan fɛ. Nka, u yɛrɛ ma kilomɛtɛrɛ caaman kɛ fɔlɔ. Sɛgɛn ani fɔɲɔ ni baji mankan kosɔn u yɛrɛ tɛ se ka baro kɛ tugun. A be komi Piyɛri hakili ɲagaminin lo.
Saan fila kɔnɔ, Piyɛri ye kalan caaman sɔrɔ Yezu fɛ, nka a bele tɛ fɛɛn caaman lɔn
4. Piyɛri ka jijali juman lo y’a to a kɛra ɲɛyirali ɲuman ye an fɛ?
4 Piyɛri be miirila koo caaman na. Saan fila ni kɔ ye nin ye a ni Nazarɛtika Yezu be ɲɔgɔn fɛ. A ye kalan caaman sɔrɔ a fɛ ani a ɲɛɛ lara kabako caaman kan fana. Nka a bele tɛ fɛɛn caaman lɔn. Piyɛri jijanin lo k’u lɔn. A t’a fɛ siranya ni sigasigali k’a bali. A kɛra ɲɛyirali ɲuman ye an b’a fɛ ka min ladegi. Mun na do? An k’o lajɛ.
“An ye Masiya ye”!
5, 6. Piyɛri tun be baara juman lo kɛ?
5 Piyɛri ni Yezu ye ɲɔgɔn kunbɛn loon min na, a tɛ ɲinɛ o loon kɔ abada. A balimacɛ Andere lo kɔnna ka na kibaro kabakoman nin fɔ a ye ko: “An ye Masiya ye.” O kibaro y’a to Piyɛri ka ɲɛnamaya kɛcogo yɛlɛmana pewu.—Zan 1:41, ABM.
6 Piyɛri tun siginin lo Kapɛrnaum baa daa la saheli fan fɛ. O baa tun be weele ko Galile baji, nka kɔgɔji tun tɛ. Piyɛri ni Andere ani Zebede ka dencɛw Zaki ni Zan tun ye baarakɛɲɔgɔnw ye: jɛgɛminɛlaw tun lo. Piyɛri tun siginin tɛ n’a muso kelen dɔrɔn ye. A tun be n’a buranmuso n’a balimacɛ Andere ye fana. Walisa ka se k’a ka denbaya balo mɔni na, a tun ka ɲi ka baara kɛ ni kisɛya ni hakilitigiya ye. Miiri k’a filɛ, mɔnikɛlaw tun be suuw fanba kɛ jii kan: u tun b’u ka jɔɔw fili kurun fila cɛ ani jɔɔw tun mana fɛɛn o fɛɛn minɛ, u tun b’o sama ka don kurun kɔnɔ. Dugu tun mana gwɛ, u tun be tile kuru bɛɛ kɛ ka jɛgɛw woloma k’u feere, ka jɔɔw lalaga ani k’u ko.
7. Piyɛri ye mun lo mɛn Yezu koo la ani mun na o tun ye kibaro kabakoman ye?
7 Bibulu b’a fɔ ko Andere tun ye Zan batiselikɛla ka kalanden ye. Zan tun be min fɔ, siga t’a la a tun ka di Piyɛri ye kosɔbɛ k’o lamɛn a balimacɛ Andere daa la. Loon dɔ, Andere ye Zan ye a y’a bolo sin Nazarɛtika Yezu ma ani a y’a fɔ ko: “Ala ka Sagaden filɛ nin ye.” Andere sinna ka tugu Yezu kɔ ani a ɲagalila k’o kibaro kabakoman fɔ Piyɛri ye ko: Masiya sera! (Zan 1:35-41). A saan 4 000 ɲɔgɔn tun ye nin ye, murutili kɛra Edɛn nankɔ kɔnɔ. O kosɔn, Jehova tun ye layidu ta ko a bena mɔgɔ kɛrɛnkɛrɛnnin dɔ ci ka na adamadenw jigi tugu (Zɛnɛzi 3:15). Andere y’o Kisibaga lo kunbɛn, Masiya yɛrɛ tun lo! Piyɛri fana kɔrɔtɔra ka taga Yezu kunbɛn.
8. Yezu ye tɔgɔ min la Piyɛri kan, o kɔrɔ ko di? Mun na dɔw b’a miiri ko Piyɛri man kan n’o tɔgɔ ye?
8 Fɔɔ ka na se o loon ma, mɔgɔw tun be Piyɛri weele ko Simɔn. Nka, Yezu y’a filɛ furututu ani k’a fɔ ko: “ ‘E ye Zan dencɛ Simɔn ye. An bena i wele ko Sefasi’, girɛkikan na, o ye Piyɛri ye.” (Zan 1:42). “Sefasi” kɔrɔ ko “kabakuru” wala “farakurun.” Yezu ye min fɔ, a gwɛnin lo k’o tun ye kiraya kuma lo ye. Piyɛri tun bena kɛ i ko farakurun, o kɔrɔ kerecɛn kantigi, min sabatinin lo, ani a tun bena nɔɔ ɲuman to kerecɛn tɔɔw kan. Yala Piyɛri tun b’a yɛrɛ jati o cogo la wa? An ma la o la. Bi, hali Evanziliw kalanbaga dɔw t’a miiri ko Piyɛri tun ye kantigi ye, min sabatinin lo i ko farakurun. Dɔw b’a fɔ ko Bibulu b’a sɔɔn lakali cogo min na, a be komi a tun be sigasiga a ka kokɛtaw bɛɛ la.
9. Jehova n’a Dencɛ be mun lo kɔrɔsi mɔgɔw la? E ka miiriya la, mun na an ka kan k’an jigi la u kan?
9 Tiɲɛn lo ko fiɲɛw tun be Piyɛri la ani Yezu tun b’o kala ma. Nka, i ko a Faa Jehova, Yezu tun be mɔgɔw ka jogo ɲumanw lo kɔrɔsi tuma bɛɛ. Yezu tun b’a lɔn ko jogo ɲuman caaman be Piyɛri la ani a tun b’a fɛ k’a dɛmɛ a k’a sɔɔn yira cogo ɲuman na. Bi fana, jogo ɲuman minw be an na, Jehova n’a Dencɛ b’o lo filɛ. N’a sɔrɔ an be sigasiga an yɛrɛ la, an lanin t’a la ko Jehova ni Yezu bena sɔɔn ɲuman sɔrɔ an na. Nka, an ka kan k’an jigi la u kan ani k’a to u k’an dɛmɛ an k’an sɔɔn fisaya i ko Piyɛri y’a kɛ cogo min na.—1 Zan 3:19, 20 kalan.
“Kana siran” tugun
10. Piyɛri ɲɛɛ lara mun lo kan? O bɛɛ n’a ta, a kɔsegira baara juman lo la?
10 O kɔfɛ, n’a sɔrɔ Piyɛri tugura Yezu kɔ waajuli la wagati dɔɔni kɔnɔ. O la, i be taga a sɔrɔ a ɲɛɛ lara Yezu ka kabako fɔlɔ kan Kana dugu kɔnɔ: Yezu ye jii yɛlɛma k’a kɛ diwɛn ye kɔɲɔya dɔ la. Min yɛrɛ kɔrɔtanin lo, o ye ko a ye Ala ka Masaya kibaro diiman koo mɛn Yezu daa la. O kibaro tun be mɔgɔw jigi tugu. O bɛɛ n’a ta, Piyɛri ye Yezu to yen ka kɔsegi a ka mɔni baara la. Nka, kalo damanin o kɔ, Piyɛri ni Yezu ye ɲɔgɔn kunbɛn tugun. Sisan kɔni, Yezu y’a ɲini Piyɛri fɛ a ka tugu ale kɔ kudayi waajuli baara la.
11, 12. a) Piyɛri sɛgɛnna baara juman lo la sufɛ? b) Ka Piyɛri to Yezu lamɛnni na, n’a sɔrɔ a tora k’a yɛrɛ ɲininga mun lo la?
11 Piyɛri ye suu bɛɛ kɛ mɔni na, nka a ma jɛgɛ foyi sɔrɔ. U ye u ka jɔɔw fili siɲɛ caaman na, nka u tun mana u sama ka bɔ, u b’a ye ko u lakolon lo. Piyɛri tun be se jɛgɛminɛ na. N’a sɔrɔ a ye fɛɛrɛ bɛɛ kɛ ani a ye yɔrɔ bɛɛ sɛgɛsɛgɛ walisa k’a lɔn jɛgɛw be dumuni kɛra yɔrɔ min na. Jɛgɛminɛla juman ma deli k’a miiri a yɛrɛ kɔnɔ ko: “Eh! Ni ne tun be se ka yeli kɛ jii duurunin jukɔrɔ walisa ka jɛgɛ caamanba ye wala k’u nɛgɛ nɛgɛ u ka na u yɛrɛ don jɔɔ kɔnɔ.” O miiriya ɲɔgɔn kɔni tɛ foyi ɲɛ jɛgɛminɛla ye dusutiɲɛ kɔ. Mɔni tun tɛ ɲɛnagwɛko ye Piyɛri fɛ. A tun b’a ka denbaya balo o lo la. A laban, Piyɛri bololakolon bɔra baji la. O bɛɛ n’a ta, a tun ka kan ka jɔɔw ko. A ɲɛɛ gwannin tun lo o la tuma min na Yezu gwɛrɛla a la.
Yezu ka barokun tun ye Ala ka Masaya lo ye. Piyɛri ma sɛgɛn ka Yezu ka waajuli kuma lamɛn
12 Jama tun ye Yezu lamini ani u tun b’a fɛ kosɔbɛ k’a ka kumaw bɛɛ lamɛn. O kama, Yezu donna Piyɛri ka kurun kɔnɔ ani a ko Piyɛri k’a mabɔ baa daa la dɔɔni. Komi a kaan tun be mɛnna koɲuman baji kan, a y’a daminɛ ka jama kalan. Piyɛri fana y’a tulo malɔ koɲuman. Yezu ka barokun tun ye Ala ka Masaya lo ye. Piyɛri ma sɛgɛn ka Yezu ka waajuli kuma lamɛn. Piyɛri y’a miiri ko a bena kɛ nɛɛma ye ale fɛ ka Yezu dɛmɛ k’o jigitugu kumaw jɛnsɛn jamana bɛɛ kɔnɔ. Nka, o be se ka kɛ wa? A tun bena a ka denbaya balo cogo di? A ye suu min kɛ baji kan gwansan, n’a sɔrɔ a tora ka miiri o la.—Luka 5:1-3.
13, 14. Yezu ye kabako juman lo kɛ Piyɛri nafa kosɔn? Piyɛri y’o koo ta cogo di?
13 Yezu tilara kuma na minkɛ, a y’a fɔ Piyɛri ye ko: “Jii ka dun yɔrɔ min na, taga ni kurun ye o yɔrɔ la k’aw ka jɔɔ fili.” Piyɛri tun be sigasigara kosɔbɛ. A ko: “Karamɔgɔ, an ye baara kɛ ka dugu gwɛ, an ma foyi sɔrɔ. Nga i ka kuma kosɔn, ne bena jɔɔ fili jii la.” Piyɛri tun ye jɔɔ ko ka ban a ma mɛɛn. A be komi Piyɛri t’a fɛ ka jɔɔ fili tugun, sanko jɛgɛw tɛ dumuni kɛra nin wagati la. O n’a ta bɛɛ, Piyɛri sɔnna. A y’a bolo kɛ k’a tɔɲɔgɔnw weele kurun dɔ nin kɔnɔ ko u ka tugu u kɔ.—Luka 5:4, 5.
14 Piyɛri y’a daminɛ ka jɔɔ sama ani, kabako! A y’a ye ko jɔɔ ka gwili. A ma la a la. A ye jɔɔ sama kosɔbɛ tugun ani a y’a ye ko jɛgɛ caaman be firinfirinna jɔɔ kɔnɔ! A ninsɔndiyaninba y’a bolo kɛ k’a tɔɲɔgɔnw weele kurun dɔ nin kɔnɔ ko u ka na u dɛmɛ. A ma mɛɛn, u y’a ye ko jɛgɛ nunu bɛɛ tɛna kun kurun kelen dɔrɔn kɔnɔ. U ye kurun fila nunu bɛɛ fa jɛgɛ la fɔɔ kurunw tun be ɲini ka jigi jii jukɔrɔ. Nin koo ye Piyɛri kabakoya dɛ! A ɲɛɛ tun lara Yezu ka kabako dɔw kan ka kɔrɔ. Nka sisan kɔni, Yezu tun ye kabako kɛ k’ale Piyɛri yɛrɛ lo nafa. Cɛɛ min tun be se k’a kɛ jɛgɛw bena don jɔɔ kɔnɔ, ale lo ye nin ye! Siranya ye Piyɛri minɛ. A y’a kunbiri gwan Yezu kɔrɔ k’a fɔ ko: “Matigi, i mabɔ ne la, katuguni ne ye jurumutɔ de ye.” Piyɛri tun b’a miiri ko Ala ye see di cɛɛ min ma ka nin kabako ɲɔgɔn kɛ, a bɛnnin tɛ ale ka jɛn n’o tigi ye.—Luka 5:6-9 kalan, ABM.
“Matigi, . . . ne ye jurumutɔ de ye”
15. Yezu ye Piyɛri kalan cogo di ko kuun t’a la a ka sigasiga wala a ka siran?
15 Yezu y’a dusu suma k’a jaabi ko: “Kana siran. Kabini sisan, i bena mɔgɔw le ɲini Ala ye.” (Luka 5:10, 11). Kuun tun t’a la Piyɛri ka sigasiga wala ka siran. A tun ka ɲi ka waajuli baara kɛ a ɲɛnako fɔlɔ ye, sanni ka sigasiga a ka balo sɔrɔ koo la. Kuun tun t’a la fana a ka siran ka waajuli baara kɛ a ka fiyɛw kosɔn. Baaraba tun be Yezu fɛ k’a kɛ. O baara tun bena adamadenw ka siniɲasigi yɛlɛma. A tun be baara kɛra Ala ye, o min be “yafali kɛ ka caya.” (Ezayi 55:7, ABM). Jehova tun bena Piyɛri mako wasa farikolo ta fan fɛ ani Alako ta fan fɛ.—Mat. 6:33.
16. Piyɛri, Zaki ani Zan ye Yezu ka welekan jaabi cogo di? Mun na o tun ye desizɔnw bɛɛ la ɲuman lo ye?
16 A sinna ka tugu Yezu kɔ i ko Zaki ni Zan y’a kɛ cogo min na. “U segira ka na u ka kurunw bila bada la, k’u ka fɛɛnw bɛɛ to yen ka tugu Yezu kɔ.” (Luka 5:11). O cogo la, Piyɛri y’a yira ko a limaniyanin lo Yezu la ani Yezu Cibaga la fana. O tun ye desizɔnw bɛɛ la ɲuman lo ye. Bi, kerecɛn dɔw ye see sɔrɔ siranya ni sigasigali miiriya kan walisa ka baara kɛ Ala ye. U y’a yira o cogo la ko u limaniyanin lo fana. Jehova tɛ o ɲɔgɔnna mɔgɔw jigi tigɛ fewu!—Zab. 22:5, 6.
“Mun na i sigara?”
17. Kabi Piyɛri ye Yezu kunbɛn a saan fila ye nin ye, a be miirila mun ni mun lo la?
17 A saan fila ɲɔgɔn filɛ nin ye, Piyɛri ye Yezu kunbɛn a siɲɛ fɔlɔ la. O kɔ, a y’a yɛrɛ sɔrɔ Galile baji kan, a be kurun bolila sufɛ fɔɲɔ na i ko a lakalila cogo min na kalansen nin daminɛ na. An kɔni t’a lɔn a tun be miirila fɛɛn min na. A ka miiriya kɔni tun ka ca! Yezu tun y’a buranmuso kɛnɛya. A fana tun ye kalanba dɔ kɛ kulu kan. Yezu ka kalan n’a ka kabakow fɛ, a y’a yira siɲɛ caaman na ko Jehova ye ale lo sugandi k’a kɛ Masiya ye. Kabi kalo damanin, Piyɛri banbanin lo k’a ka fiɲɛw kɛlɛ walisa ka siranya ni sigasigali miiriya dabila. Yezu yɛrɛ tun y’a sugandi k’a kɛ a ka ciden 12 nunu dɔ ye! O n’a ta bɛɛ, Piyɛri tun ma se fɔlɔ ka siranya ni sigasigali dabila pewu. A ka kokɛtaw bena o lo yira kɔfɛ.
18, 19. a) Piyɛri ye min ye Galile baji kan, aw y’o lakali. b) Piyɛri ye min ɲini Yezu fɛ, Yezu y’o kɛ cogo di?
18 Dondokasi tuma na, o kɔrɔ 3H00 ni dugugwɛ cɛ, Piyɛri barila ka kurun boli dabila ani a wulila ka lɔ. A ɲɛɛ be fɛɛn dɔ la min be lamagara jikuruw kan! Yala kalo yeelen lo be manamanana jikuruw kan wa? Ayi, sabu o fɛɛn bele be lamagara ani a lɔnin lo jii kan. A be komi mɔgɔ lo! Mɔgɔ lo tiɲɛn na, ani a be tagamana baji kan! A sera u ma tuma min na, a y’a kɛ i n’a fɔ a be tɛmɛna u gɛrɛfɛ. Kalandenw jaa tigɛra, u y’a miiri ko mɛlɛkɛ dɔ lo. A tigi kumana u fɛ ko: “Aw k’aw jaa gwɛlɛya, ne lo, aw kana siran.” Yezu tun lo!—Mat. 14:25-28.
19 Piyɛri y’a jaabi ko: “Matigi, ni ele lo tiɲɛ na, a fɔ ko ne ka na e fɛ yen jii kan.” Nin tun ye jagwɛlɛya kumaw ye dɛ! Piyɛri tun ma deli ka nin kooba ɲɔgɔn ye. A kabakoyanin lo. A b’a fɛ ka tagama jii kan fana walisa dɔ ka fara a ka limaniya barika kan. Yezu ko a ka na. Piyɛri bɔra kurun kɔnɔ k’a seenw la jikuruw kan. A y’a ye ko yɔrɔ janin lo a seen jukɔrɔ, a sera ka lɔ jii kan. Miiri k’a filɛ o ye min kɛ a la. A tagamatɔ ka taga Yezu fɛ, n’a sɔrɔ a kabakoyara kosɔbɛ. Nka, miiriya wɛrɛ barila ka don a kɔnɔ.—Matiyo 14:29 kalan.
“A y’a ye tuma min na ko fiɲɛ ka bon, a siranna”
20. a) Mun na Piyɛri m’a ka miiriyaw bɛɛ to Yezu kan? Mun lo y’a sɔrɔ o kosɔn? b) Yezu ye Piyɛri ɲininga mun lo la?
20 Piyɛri tun ka ɲi k’a ka miiriyaw bɛɛ to Yezu lo kan. Yezu lo tun b’a dɛmɛna ni Jehova ka fanga ye a ka tagama jikuruw kan. Yezu tun y’o kabako kɛ walisa ka Piyɛri sara a ka limaniya kosɔn. Nka, Piyɛri m’a ɲɛmalɔ. Bibulu b’a fɔ ko: “A y’a ye tuma min na ko fiɲɛ ka bon, a siranna.” Jikuru minw tun be to ka na kurun gosi, ka seriseri ani ka kanga, Piyɛri y’a daminɛ k’olu filɛ ani a jaa tigɛra. N’a sɔrɔ a y’a yɛrɛ ye a be jigira baji jukɔrɔ ani a y’a miiri ko ale ta banna. Siranya tora k’a minɛ minkɛ, a ka limaniya bɔsira a la. Yezu tun ye Piyɛri tɔgɔ la ko Farakurun sabu a tun bena kɛ kerecɛn sabatinin ye. Nka sisan a filɛ, a y’a daminɛ ka jigi jii jukɔrɔ i ko kabakuru sabu a ka limaniya nagasira. Piyɛri tun be jii lɔn, nka o ma foyi ɲɛ a ye sisan. A kulera ko: “Matigi, ne kisi!” Yesu y’a bolo minɛ k’a sama ka bɔ jii la. O kɔ, k’u to jii kan hali bele, a ye Piyɛri ɲininga ko: “I ka dannaya ka dɔgɔ dɛ. Mun na i sigara?” O ɲiningali kɔrɔ ka dun dɛ!—Mat. 14:30, 31, ABM.
21. Ka to ka sigasiga, mun na farati b’o la? An be se k’o miiriya kɛlɛ cogo di?
21 ‘Ka sigasiga,’ o lo ye Piyɛri sɔrɔ jaatika! Sigasigali be se ka mɔgɔ mako sa pewu! N’an tora ka sigasiga, an ka limaniya bena nagasi dɔɔni dɔɔni ani an ka Alakow bena sumaya. O kama, an ka kan k’an seko bɛɛ kɛ walisa ka sigasigali miiriya kɛlɛ. Cogo di do? An k’an ka miiriyaw to koo ɲumanw kan. Koo minw b’an jaa tigɛ, koo minw b’an fari faga ani koo minw b’an mabɔ Jehova n’a Dencɛ la, n’an tora ka miiri olu la, sigasigali bena see sɔrɔ an kan. Nka, an bena see sɔrɔ sigasigali kan n’an tora ka miiri Jehova n’a Dencɛ la. An ka miiri fana k’a filɛ u ye koo minw kɛ u kanubagaw ye galen, sisan ani u bena na koo minw kɛ u ye.
22. Mun na Piyɛri kɛra ɲɛyirali ɲuman ye an fɛ?
22 Piyɛri tugura Yezu kɔ ka don kuru kɔnɔ. A y’a ye ko fɔɲɔba lɔra. Yɔrɔ sumana tewu Galile baji kan. Piyɛri ni kalanden tɔɔw ko: “Tiɲɛ na, i ye Ala Deen ye.” (Mat. 14:33). Dugu be ɲini ka gwɛ. Piyɛri ninsɔndiyanin lo sabu a ye kooba dɔ faamu: a man kan k’a to siranya ni sigasigali ka see sɔrɔ a kan. Tiɲɛn lo, a ka kan ka yɛlɛmani caaman kɛ ka sɔrɔ ka kɛ kerecɛn sabatinin ye i ko Yezu tun y’a fɔ cogo min na. A banbanin tun lo k’o yɛlɛmaniw kɛ walisa ka kɛ kerecɛn kɔgɔnin ye. Yala e fana cɛsirinin lo k’o ɲɔgɔn kɛ wa? N’o lo, i bena a ye ko a ka ɲi i ka Piyɛri ka limaniya ɲɔgɔn ladegi.