KALANSEN 12
I be se ka kɛ Ala teri ye cogo di?
1, 2. Mɔgɔ dɔw tɔgɔ fɔ minw tun ye Jehova teriw ye.
E B’A fɛ ka mɔgɔ sifa juman lo kɛ i teri ye? Mɔgɔ min koo ka di i ye. E n’a tigi ka koow be taga ɲɔgɔn fɛ. A sɔɔn ka ɲi ani a ka kokɛcogow ka di i ye.
2 Jehova Ala be mɔgɔ dɔw sugandi k’u kɛ a teriw ye. Ɲɛyirali fɛ, Ibrayima tun ye Jehova teri dɔ ye (Ezayi 41:8; Zaki 2:23). Jehova ko Dawuda fana ‘koo diyara ale ye.’ (Kɛwaliw 13:22). A ye kira Daniyɛli “kanu kosɛbɛ.”—Daniyɛli 9:23, ABM.
3. Ibrayima, Dawuda ani Daniyɛli sera ka kɛ Jehova teriw ye cogo di?
3 Cogo juman na Ibrayima, Dawuda ani Daniyɛli sera ka kɛ Jehova teriw ye? Jehova y’a fɔ Ibrayima ye ko: “I ye ne sago kɛ.” (Zɛnɛzi 22:18). Minw b’u majigi ka mɛnni kɛ Jehova fɛ, a b’olu kɛ a teriw ye. A ye siya dɔ yɛrɛ kɛ a teri ye. Jehova y’a ɲɛfɔ Israɛl siya ye ko: “Aw ka mɛnni kɛ ne fɛ, o la, ne bena kɛ aw ka Ala ye, aw bena kɛ ne ka mɔgɔw ye.” (Zeremi 7:23). O kama, n’i fana b’a fɛ sɔbɛ la ka kɛ Jehova teri ye, fɔɔ i ka mɛnni kɛ a fɛ.
JEHOVA B’A TERIW TANGA
4, 5. Jehova b’a teriw tanga cogo di?
4 Bibulu b’a fɔ ko Jehova “koo be mɔgɔ minw dusu la,” a be cogoyaw ɲini walisa ka “barika don olu la.” (2 Tilew Kibaru 16:9). Jehova y’a fɔ a teriw ye Zaburuw 32:8 na ko: “Ne bena i kalan, k’i ka tɛmɛyɔrɔ yira i la. Ne bena i ladi, ne ɲaa tena bɔ i kan.”
5 An jugu fariman dɔ b’a fɛ k’an bali an ka kɛ Ala teriw ye. Nka Jehova b’a fɛ k’an tanga (Zaburuw 55:23 kalan). Komi an ye Jehova teriw ye, an b’a sago kɛ n’an dusu bɛɛ ye. Hali ni gwɛlɛyaw b’an kan, an be kantigiya kɛ a ye. An hakili siginin lo i ko masacɛ Dawuda. Ale y’a fɔ Jehova koo la ko: “A be ne kɔrɔ minkɛ, n hakili tena ɲagami.” (Zaburuw 16:8; 63:9). Sutana b’a ɲini cogo di k’an bali an ka kɛ Ala teriw ye?
SUTANA BE ADAMADENW JALAKI
6. Sutana ye mun lo fɔ adamadenw koo la?
6 An y’a ye kalansen 11nan na ko Sutana ye Jehova sɔsɔ ani a y’a jalaki ko a tɛ tiɲɛn fɔ. A fana ko Jehova tilennin tɛ sabu min ka ɲi ani min man ɲi, a tun ka ɲi k’a to Adama ni Awa k’o latigɛ u yɛrɛ ma. Bibulu kɔnɔ, a fɔra Zɔbu ka kitabu kɔnɔ ko adamaden minw b’a fɛ ka kɛ Ala teriw ye, Sutana b’olu fana jalaki. Sutana b’a fɔ ko adamadenw tɛ baara kɛ Ala ye kanuya kosɔn. Ale fɛ, an be baara kɛ Ala ye sabu a be fɛɛn di an ma. Sutana yɛrɛ ko i mana kɛ mɔgɔ o mɔgɔ ye, ale be se k’i lasun i ka muruti Ala ma. An k’a filɛ an be kalan min sɔrɔ Zɔbu ka koo la ani Jehova y’a tanga cogo min na.
7, 8. a) Jehova tun be Zɔbu jati cogo di? b) Sutana ye mun lo fɔ Zɔbu koo la?
7 Zɔbu tun ye jɔn lo ye? Mɔgɔ ɲuman tun lo. A ye ɲɛnamaya kɛ a saan 3 600 ɲɔgɔn ye nin ye. Jehova ko Zɔbu ɲɔgɔn tun tɛ yen dugukolo kan o wagati la. A tun be Ala bonya kosɔbɛ ani koo jugu tun ka gwo a ye (Zɔbu 1:8). Zɔbu tun ye Jehova teri sɔbɛ ye.
8 Sutana ko Zɔbu be baara kɛ Ala ye nata kosɔn. A y’a fɔ Jehova ye ko: “E m’a lamini i ko kogo k’a tanga, n’a ka somɔgɔw an’a bololafɛnw bɛɛ ye wa? E y’a dɛmɛ a ka baara la, a ka begɛnw be jamana yɔrɔ bɛɛ. E k’a bololafɛnw bɛɛ cɛn k’a filɛ sa! Ne lanin b’a la ko a bena e nɛni.”—Zɔbu 1:10, 11.
9. Jehova ye sira di Sutana ma a ka mun lo kɛ?
9 Sutana ye Zɔbu jalaki ko a be baara kɛ Ala ye sabu Ala be fɛɛn di a ma. A fana ko ale be se k’a kɛ Zɔbu be Jehova ka baara to yen. Jehova ma sɔn Sutana ka fɔta ma. Nka a ye sira di a ma a ka Zɔbu kɔrɔbɔ k’a filɛ ni ale Jehova ni Zɔbu ka teriya basiginin tɛ kanuya lo kan.
SUTANA BE ZƆBU KƐLƐ
10. Sutana ye Zɔbu kɛlɛ cogo di? Zɔbu y’o koo ta cogo di?
10 Sutana y’a kɛ Zɔbu bɔnɛna a ka bɛgɛnw bɛɛ la: dɔw sonyana, dɔw halakira. O kɔ, Sutana ye Zɔbu ka baaradenw fanba faga. Zɔbu bololakolon tora. A laban, Sutana ye sanfɔɲɔba dɔ lawuli ka Zɔbu ka deen tan faga. Nka Zɔbu ye kantigiya kɛ Jehova ye. “O n’a ta bɛɛ, Zɔbu ma kojugu kɛ, a fana ma baga Ala ma foyi la.”—Zɔbu 1:12-19, 22.
Jehova ye Zɔbu sara a ka kantigiya kosɔn
11. a) Sutana ye koo wɛrɛ juman lo kɛ Zɔbu la? b) Zɔbu y’o koo ta cogo di?
11 Sutana ma dan o ma. A ko Ala ma ko: “E bolo la a kan k’a tɔɔrɔ. Ne lanin b’a la ko a bena i nɛni.” Sutana ye Zɔbu tɔɔrɔ ni bana jugu dɔ ye (Zɔbu 2:5, 7). O bɛɛ la, Zɔbu tora kantigiya la. A ko: “Ne tɛna ne ka tilennenya bila fo ka taa ne sa.”—Zɔbu 27:5, ABM.
12. Zɔbu y’a yira cogo di ko Sutana ye ngalontigɛla ye?
12 Sutana tun ye Zɔbu jalaki min na, Zɔbu tun t’o kala ma. A fana tun t’a lɔn fɛɛn min kama a be tɔɔrɔla ten. A tun b’a miiri ko Jehova lo tun b’ale tɔɔrɔla ten (Zɔbu 6:4; 16:11-14). O bɛɛ n’a ta, Zɔbu ye kantigiya kɛ Jehova ye. Sisan, a tun gwɛnin lo ko Zɔbu tun tɛ baara kɛra Ala ye nata kosɔn. A tun ye Ala teri ye sabu a tun be Ala kanu. Sutana tun ye Zɔbu jalaki koo minw na, u bɛɛ tun ye ngalon lo ye!
13. Zɔbu ye mun lo sɔrɔ a ka kantigiya kosɔn?
13 Koo minw tun be kɛra sankolo la, Zɔbu tun t’o kala ma. O bɛɛ n’a ta, a ye kantigiya kɛ Ala ye ani a y’a yira ko Sutana ka jugu. Jehova ye Zɔbu sara a ka kantigiya kosɔn.—Zɔbu 42:12-17.
SUTANA BE E JALAKI COGO MIN NA
14, 15. Sutana ye adamadenw bɛɛ jalaki mun lo la?
14 Fɛɛn min ye Zɔbu sɔrɔ, i be se ka kalan nafaman sɔrɔ o la. Bi, Sutana b’an jalaki ko an be baara kɛra Jehova ye sabu a be fɛɛn di an ma. Sutana ko: “Adamaden b’a bololafɛn bɛɛ kɛ k’a nii kisi le.” (Zɔbu 2:4). O kɔrɔ ko Sutana ma dan Zɔbu dɔrɔn ma. A be adamadenw bɛɛ lo jalaki ko u be baara kɛ Ala ye nata kosɔn. Saan caaman Zɔbu sanin kɔ, Sutana tun bele be Ala nɛni ani ka Ala sagokɛlaw jalaki. Ɲɛyirali fɛ, Talenw 27:11 b’a fɔ ko: “N deen, kɛ hakilitigi ye, o bena ne nisɔndiya. O la, ne bena se ka n dɔgɔyabaga [o kɔrɔ, ne nɛnibaga] jaabi.”
15 I be se k’a yira ko Sutana ye ngalontigɛla ye n’i y’a latigɛ ka mɛnni kɛ Jehova fɛ ani ka kɛ a teri sɔbɛ ye. Hali n’i ka ɲi ka yɛlɛmanibaw kɛ i ka ɲɛnamaya kɔnɔ walisa ka kɛ Ala teri ye, i k’o kɛ. Foyi man fisa n’o ye! O desizɔn kɔrɔtanin lo kosɔbɛ. Sutana ko ni gwɛlɛyaw b’i kan, ele tɛna kantigiya kɛ Ala ye. A b’a ɲini k’an lafili walisa an kana kantigiya kɛ Ala ye. Cogo di do?
16. a) Sutana be tɛmɛ fɛɛrɛ jumanw lo fɛ ka mɔgɔw bali ka Jehova sago kɛ? b) Sutana be se k’a ɲini cogo di ka ele bali ka Jehova sago kɛ?
16 Sutana be tɛmɛ fɛɛrɛ caaman fɛ walisa k’an bali an ka kɛ Ala teriw ye. A b’an kɛlɛ “i n’a fɔ jara, a b’a fɛ ka dɔ le minɛ k’a ɲimi.” (1 Piyɛri 5:8). I teriw, i somɔgɔw wala mɔgɔ wɛrɛw be se k’i bali ka Bibulu kalan ani k’a sira tagama. A be se ka kɛ i ɲɛɛ na ko u b’i kɛlɛla. Kana a to o ka bari i la.a (Zan 15:19, 20). Faan wɛrɛ fɛ, “Sutana b’a yɛrɛ kɛ i n’a fɔ mɛlɛkɛɲuman.” O kama, a be se k’an lafili an ka ban ka mɛnni kɛ Jehova fɛ (2 Korɛntikaw 11:14). Sutana be tɛmɛ fɛɛrɛ wɛrɛ fɛ k’an bali ka Jehova sago kɛ. A b’a fɛ an k’a miiri ko an tɛ foyi ye ani ko an tɛ se ka Jehova sago kɛ a ɲɛɛ ma.—Talenw 24:10.
JEHOVA KA CIKANW LABATO
17. Mun na an be mɛnni kɛ Jehova fɛ?
17 N’an be mɛnni kɛ Jehova fɛ, an b’a yira ko Sutana ye ngalontigɛla ye. Mun lo bena an dɛmɛ an ka mɛnni kɛ Ala fɛ? Bibulu b’a fɔ ko: “Aw ka Masaba aw ka Ala kanu n’aw dusu bɛɛ ye, n’aw kɔnɔ bɛɛ ye, n’aw fanga bɛɛ ye.” (Deteronɔmu 6:5). An be mɛnni kɛ Jehova fɛ sabu an b’a kanu. Ni dɔ tora ka fara o kanuya barika kan, Jehova mana fɛɛn o fɛɛn ɲini an fɛ, a bena diya an ye k’o kɛ. Ciden Zan y’a sɛbɛ ko: “Ka Ala kanu, o ye nin de ye, ka a ka ci fɔlenw mara. A ka ci fɔlenw man gɛlɛn.”—1 Zan 5:3, ABM.
18, 19. a) Koo minw man ɲi Jehova ɲɛɛ kɔrɔ, olu dɔw fɔ. b) An b’a lɔn cogo di ko Jehova tɛ koo si ɲini an fɛ an tɛ se min na?
18 Koo minw man ɲi Jehova ɲɛɛ kɔrɔ, u dɔw ye mun ni mun lo ye? U dɔw kofɔra koorilen nin kɔnɔ: “Jehova be koo minw kɔniya, i k’olu kɔniya.” A daminɛ na, a be se ka kɛ k’u dɔw tɛ basi ye i ɲɛɛ na. Nka, vɛrise minw kofɔra, n’i miirila u la koɲuman, i bena a ye ko ka Jehova ka sariyaw labato, o ye hakilitigiyako lo ye. N’a sɔrɔ i bena a ye fana ko i ka ɲi ka yɛlɛmani dɔw kɛ i ka ɲɛnamaya kɛcogo la. O yɛlɛmaniw be se ka gwɛlɛya i ma tuma dɔw la. Nka, n’i y’u kɛ, i bena hɛɛrɛ ni ɲɛsuma sɔrɔ sabu i kɛra Ala teri ye (Ezayi 48:17, 18). An b’a lɔn cogo di ko mɔgɔ be se k’o yɛlɛmaniw kɛ?
19 Jehova tɛ koo si ɲini an fɛ an tɛ se ka min kɛ (Deteronɔmu 30:11-14). Komi an y’a teri sɔbɛw ye, a b’an lɔn koɲuman ka tɛmɛ an yɛrɛ kan. A b’an seko n’an ka fiyɛnw lɔn (Zaburuw 103:14). Ciden Pol y’an jija ko: “Ala ye kantigi ye, ale tena sɔn aw ka kɔrɔbɔ fɔɔ ka taga tɛmɛ aw barika danyɔrɔ kan. Ni kɔrɔbɔli sera, a bena bɔyɔrɔ d’aw ma ani ka barika don aw la ka se k’o muɲu.” (1 Korɛntikaw 10:13). An lanin b’a la ko Jehova bena see di an ma tuma bɛɛ walisa an ka se ka koo ɲuman kɛ. A bena “sebagaya kabakoman” di i ma walisa i ka se ka gwɛlɛyaw muɲu.—2 Korɛntikaw 4:7.
AN KA JOGO DƆW DEGI MINW KA DI ALA YE
20. I ka kan ka jogo jumanw degi ani mun na do?
20 Jehova ko min man ɲi, an ka kan k’o dabila n’an b’a fɛ ka kɛ a teriw ye. Nka, a tɛ dan o ma (Ɔrɔmukaw 12:9). Min ka di Ala ye, o lo fana ka di a teriw ye. O koow lakalila Zaburuw 15:1-5 kɔnɔ (o vɛrisew kalan). Jehova teriw be Jehova jogow degi. U b’a yira k’u be ni jogo nunu ye: “kanuya, nisɔndiya, hɛrɛ, muɲuli, ɲumanya, hinɛ, tilenninya, sabali, ni yɛrɛminɛ.”—Galatikaw 5:22, 23.
21. Jogo minw ka di Ala ye, i be se k’u degi cogo di?
21 I be se k’o jogo ɲumanw degi cogo di? Min ka di Jehova ye, a ɲini k’o lɔn. Cogo di do? I ka Bibulu kalan ani k’a sɛgɛsɛgɛ tuma o tuma (Ezayi 30:20, 21). N’i tora k’o kɛ, dɔ bena fara i ka kanuya barika kan Jehova koo la. Ni dɔ tora ka fara o kanuya barika kan, a bena diya i ye ka mɛnni kɛ Jehova fɛ.
22. N’i ye mɛnni kɛ Jehova fɛ, mun lo bena bɔ o la?
22 I ka ɲi ka yɛlɛmani minw kɛ, o be i n’a fɔ ka fani kɔrɔ bɔ i kaan na ani ka kuraman don. Bibulu b’a fɔ ko i ka kan ka “jogokɔrɔ bɛɛ dabila” ani “ka jogokura ta” (Kɔlɔsikaw 3:9, 10). N’a sɔrɔ o be se ka gwɛlɛya i ma. Nka, Jehova y’a daa di ko n’i y’o yɛlɛmaniw kɛ ani ka mɛnni kɛ ale fɛ, i bena “barajiba” sɔrɔ (Zaburuw 19:12, ABM). I k’a latigɛ ka mɛnni kɛ Jehova fɛ. O la, i bena a yira ko Sutana ye ngalontigɛla ye. Baara kɛ Jehova ye. Kana o kɛ sabu Ala bena fɛɛn di i ma, nka i k’o kɛ kanuya dɔrɔn kosɔn. O la, i bena kɛ Ala teri sɔbɛ ye!
a O kɔrɔ tɛ ko minw b’i bali ka Bibulu kalan, Sutana lo be u lasunna. Nka, Sutana lo ye duniɲa nin ka ala ye ani duniɲa “bɛɛ be Sutana sago kɔrɔ.” O kama, a tɛ bari an na k’a ye ko dɔw b’a ɲini k’an bali ka Jehova sago kɛ.—2 Korɛntikaw 4:4; 1 Zan 5:19.