Jehova b’an dusu saalo an ka tɔɔrɔ bɛɛ la

1, 2. Jehova b’an dusu saalo cogo di gwɛlɛyaw wagati la? A ye layidu juman lo ta a ka Kuma kɔnɔ?

EDUARDO ye kanbele ye ani Jehova Seere dɔ lo. A tun be miirila 1 Korɛntikaw 7:28 kan. O vɛrise yɔrɔ dɔ ko: “Mɔgɔ minw ye furu kɛ ka ban, olu bena tɔɔrɔba sɔrɔ.” A ye Stephen ɲininga ko: “O ‘tɔɔrɔba’ ɲɛsinna mun lo ma ani ne be se k’o koo ɲɛnabɔ cogo di ni n’ nana furu?” Stephen ye diinan mɔgɔkɔrɔ ye ani a furunin lo kabi wagatijan. Stephen ma sin ka Eduardo ka ɲiningali jaabi. Nka, a ko a ka miiri ciden Pol ka kuma nunu na fɔlɔ: “[Ala] lo be mɔgɔ bɛɛ jigi tugu. Ale lo b’an jigi tugu an ka tɔɔrɔ bɛɛ la.”—2 Kor. 1:3, 4.

² An b’a lɔn ko an Faa Jehova b’an kanu ani a b’an dusu saalo gwɛlɛyaw wagati la. N’a sɔrɔ i yɛrɛ hakili b’a la ko tuma dɔw la, Jehova y’i dɛmɛ ani k’i ɲɛminɛ a ka Kuma sababu fɛ. Jehova ye ɲuman kɛ a sagokɛlaw ye galen. O cogo kelen na, an be se ka la a la ko a be koo ɲuman dɔrɔn lo fɛ an ye.—Zeremi 29:11, 12 kalan.

3. An bena ɲiningali jumanw lo jaabi?

³ Tuma caaman na, n’an b’an ka gwɛlɛyaw wala an ka kɔrɔbɔliw bɔyɔrɔ lɔn, a ka nɔgɔ an ma k’u muɲu. O cogo kelen na, tɔɔrɔ minw be furu wala denbaya kɔnɔ, n’an b’u bɔyɔrɔ lɔn, o bena an dɛmɛ k’u muɲu. Koo jumanw lo be se ka ‘tɔɔrɔ’ lase an ma i ko Pol y’a fɔ cogo min na? Galen ani bi, Jehova sagokɛla jumanw ka ɲɛyiraliw be se k’an dɛmɛ ka dususalo sɔrɔ? N’an b’o ɲiningaliw jaabiliw lɔn, o bena an dɛmɛ ka gwɛlɛyaw muɲu.

GWƐLƐYAW, FURU KƆNƆ

4, 5. Koo jumanw lo be se ka kɛ tɔɔrɔ sababu ye denbaya kɔnɔ?

⁴ Tuma min na Jehova ye muso fɔlɔ dan, a nana n’a ye cɛɛ fɛ, ani k’a kɛ a muso ye. O kɔ, Ala y’a fɔ ko: “Cɛɛ ben’a faa n’a baa to yen ka nɔrɔ a muso la, u fila be jɛn ka kɛ kelen ye.” (Zɛnɛzi 2:24). Jehova y’o fɔ tuma min na a tun be furu fɔlɔ sirila. Nka, gwɛlɛyaw be se ka sɔrɔ furu ni denbaya kɔnɔ sabu an bɛɛ ye dafabaliw ye (Ɔrɔm. 3:23). Furu kɛnin kɔ, cɛɛ lo be kɛ a muso kuntigi ye muso bangebagaw nɔɔ na. Ala lo y’o kuntigiya kalifa cɛɛ ma (1 Kor. 11:3). Cɛɛw ni muso minw furula a ma mɛɛn, o koo man nɔgɔ u dɔw fɛ. Ka kɛɲɛ ni Ala ka Kuma ye, muso ka ɲi ka sɔn a cɛɛ lo k’a ɲɛminɛ, sanni k’a to a bangebagaw k’a ɲɛminɛ. Bɛnbaliya be se ka kɛ furuɲɔgɔnma n’a buranw cɛ ani ka kɛ tɔɔrɔ sababu ye fana furu kɔnɔ.

⁵ Ni muso y’a fɔ ko ale kɔnɔman lo, o be se ka kɛ haminanko wɛrɛ ye. Tuma caaman na, ninsɔndiyaba lo furuɲɔgɔnmaw fɛ k’a lɔn k’u bena deen sɔrɔ. Nka, muso wala deen ka kɛnɛyako be se ka hami bila furuɲɔgɔnmaw na. U fana b’a lɔn ko dɔ bena fara u ka musakaw kan. Deen wolonin kɔ, u ka ɲi ka yɛlɛmani caaman kɛ fana. Muso be se k’a ka wagati bɛɛ kɛ k’a deen ladon. Tuma caaman na, cɛɛ b’a miiri ko a muso t’a mako don ale la tugun sabu muso bolo degunnin lo a deen kosɔn. Faan wɛrɛ fɛ, dɔ be fara facɛman ka kunkanbaaraw kan sabu a ka ɲi k’a janto o deen na ani k’a mako wasa.

6-8. Densɔrɔbaliya be se ka mun lo kɛ furuɲɔgɔnmaw na?

⁶ Gwɛlɛya wɛrɛ be furuɲɔgɔnma dɔw kan. Denko be se ka kɛ u la yɛrɛ le, nka u tɛ deen sɔrɔla. Ni muso tɛ kɔnɔ tara, o be se k’a hakili ɲagami. Furu ni denbaya be se ka hami bila mɔgɔ la. Nka, densɔrɔbaliya fana be se ka furuɲɔgɔnmaw tɔɔrɔ (Talenw 13:12). Bibulu sɛbɛwagati la, densɔrɔbaliya tun ye maloyaba lo ye. Yakuba muso Arasɛli dusu kasinin tun lo kosɔbɛ k’a ye ko a kɔrɔmuso be deenw sɔrɔla k’a sɔrɔ ale tun tɛ dɔ sɔrɔla (Zɛnɛzi 30:1, 2). Mɔgɔw be deen caaman wolo jamana dɔw la. Misɔnden minw b’o jamanaw na, mɔgɔw ka teli k’olu ɲininga ko: “Mun na deenw t’aw fɛ?” Misɔndenw b’u seko kɛ k’a ɲɛfɔ u ye nɛmɛnɛmɛ fɛɛn min kama deen t’u fɛ. O bɛɛ n’a ta, o mɔgɔw bele b’a fɔ ko: “Ala k’aw sɔn deen na!”

⁷ An ka balimamuso dɔ ka koo lajɛ min be Angletɛri jamana na. Denko b’a la kosɔbɛ, nka a ma deen sɔrɔ ani a sanda tɛmɛna denwolo ma. A y’a fɔ ko ale tɔɔrɔnin lo k’a ye ko ale be min fɛ, o tɛna dafa duniɲa nin kɔnɔ. O kama, ale n’a cɛɛ y’a latigɛ ka deen dɔ lamɔ. O bɛɛ n’a ta, o balimamuso ko: “Tuma dɔw la, ne bele dusu kasinin lo sabu n’ b’a lɔn ko mɔgɔ wɛrɛ deen n’i n’ yɛrɛ woloden tɛ kelen ye.”

⁸ Bibulu b’a fɔ ko: “Muso bena kisi a ka denwolo kosɔn.” (1 Tim. 2:15). O kɔrɔ tɛ ko n’i ye deen wolo wala n’i ye dɔ lamɔ, o lo bena a to i be ɲɛnamaya banbali sɔrɔ. Nka o vɛrise kɔrɔ ko di? Deen be muso min fɛ, ale b’a ka wagati kɛ k’a deenw ladon ani ka koo wɛrɛw kɛ walisa k’a janto a ka denbaya la. O kama, a tɛ wagati sɔrɔ ka mɔgɔw kɔrɔfɔ ani k’a daa don mɔgɔw ka koow la (1 Tim. 5:13). Nka o kɔrɔ tɛ ko a tɛ gwɛlɛya sɔrɔ a ka furu n’a ka denbaya kɔnɔ.

9. Furuɲɔgɔnmaw be se ka gwɛlɛya juman lo sɔrɔ?

⁹ Furuɲɔgɔnmaw ka teli ka gwɛlɛya minw sɔrɔ, u dɔ ye furuɲɔgɔnma dɔ ka saya ye. Nka, mɔgɔw man teli ka miiri o la. Tiɲɛn na, o ye gwɛlɛyaba ye min be mɔgɔ caaman kan bi. Furuɲɔgɔnma min be sii la, n’a sɔrɔ ale tun m’a miiri k’o gwɛlɛyaba be se k’a sɔrɔ k’a to duniɲa nin kɔnɔ. Yezu ye layidu ta ko sukununi bena kɛ ani kerecɛnw lanin b’o la kosɔbɛ (Zan 5:28, 29). Furuɲɔgɔnma min be sii la, o layidu b’ale nafa cogo di? O layidu b’a dusu saalo kosɔbɛ. O dususalo kumaw be sɔrɔ Ala ka Kuma kɔnɔ. Minw ka mɔgɔ sɔbɛ dɔ sara, an Faa kanutigi be tɛmɛ o kumaw fɛ k’olu dɛmɛ ani k’u dusu saalo. An k’a lajɛ Jehova y’a sagokɛla dɔw dusu saalo cogo min na ani u ye nafa min sɔrɔ o la.

DUSUSALO, GWƐLƐYA WAGATI LA

10. Anɛ ye dususalo sɔrɔ cogo di dusukasi wagati la? (Jaa lajɛ, barokun daminɛ na.)

¹⁰ Gwɛlɛya dɔ tun be Ɛlikana muso kanulen Anɛ kan. A tun tɛ deen sɔrɔla k’a sɔrɔ a sinamuso Penina ye deenw sɔrɔ (1 Samuyɛli 1:4-7 kalan). Anɛ tɔɔrɔnin lo fana sabu Penina b’a lɔgɔbɔ “saan o saan.” O be Anɛ dusu kasi ani k’a hakili ɲagami. A ye mun lo kɛ walisa ka dususalo sɔrɔ? A ye Jehova deli. ‘Anɛ ka delili wagati janyara,’ o kɔrɔ, a ye Jehova deli wagatijan kɔnɔ. Yala Anɛ jigi tun b’a la ko Jehova bena a ka delili jaabi wa? N’a sɔrɔ a tun lanin b’o la. A ka kɛ min o min ye, Anɛ “ɲɛ ma kumu tun.” (1 Sam. 1:12, 17, 18, ABM). A tun lanin b’a la ko Jehova bena dencɛ di a ma wala k’a dusu saalo cogo wɛrɛ la.

11. An be se ka dususalo sɔrɔ delili sababu fɛ cogo di?

¹¹ Komi an ye dafabaliw ye ani an be Sutana ka duniɲa kɔnɔ, an bena to ka gwɛlɛyaw sɔrɔ (1 Zan 5:19). Nka, k’a lɔn ko Jehova be “mɔgɔ bɛɛ jigi tugu,” o ye koo ɲuman ye dɛ! Delili sababu fɛ fana, Jehova be se k’an dɛmɛ k’an ka gwɛlɛyaw muɲu. Anɛ y’a dusukunnakow fɔ Jehova ye delili la. O cogo kelen na, gwɛlɛyaw wagati la, an man kan k’an ka miiriyaw fɔ dɔrɔn Jehova ye. Nka an ka ɲi k’a deli kosɔbɛ walisa k’an dusukunnakow bɛɛ fɔ a ye.—Filip. 4:6, 7.

12. Mun lo ye firiyamuso Anɛ dɛmɛ ka ninsɔndiya sɔrɔ?

¹² N’a sɔrɔ an dusu kasinin lo kosɔbɛ sabu an tɛ deen sɔrɔla wala an ka mɔgɔ sɔbɛ dɔ sara. Nka, an bele be se ka dususalo sɔrɔ. Yezu ka wagati la, kiramuso Anɛ cɛɛ tun sara saan wolonfila dɔrɔn u furunin kɔ. Bibulu t’a fɔ yɔrɔ si k’u ye deen sɔrɔ. Nka Anɛ bele tun be mun lo kɛra a saan 84nan na? Luka 2:37 b’a fɔ ko: “Tuma o tuma a tun be to ka taga Alabatosoba kɔnɔ. A tun be suun don ka Ala daali tuma bɛɛ. O cogo la, a tun be Ala bato suu ni tile.” Anɛ ye dususalo ni ninsɔndiya sɔrɔ Jehova batoli la.

13. N’an somɔgɔ dɔ y’an jigi tigɛ, teri sɔbɛw be se k’an dusu saalo cogo di?

¹³ N’an be to ka jɛn n’an balimaw ye, an bena teri sɔbɛw sɔrɔ (Talenw 18:24). Tuma min na Paula bamuso ye Jehova batoli dabila, Paula dusu tiɲɛna cogo min na, a tɛ ɲinɛ o kɔ. O y’a sɔrɔ a tun be ni saan duuru ye. A tun man nɔgɔ k’o gwɛlɛya muɲu. Nka, balimamuso Ann y’a mako don kosɔbɛ Paula la ani k’a dɛmɛ Alako ta fan fɛ. O ye Paula jija yɛrɛ le. Ann tun ye kudayi piyɔniye ye kafo kɔnɔ. Paula ko: “Hali ni Ann tun tɛ ne somɔgɔ dɔ ye, a y’a mako don ne la cogo min na ni kanuya ye, o ye ne dɛmɛ kosɔbɛ. O ye ne jija, n’ tora ka Jehova bato.” Paula bele be kantigiya kɛra Jehova ye. A ninsɔndiyara kosɔbɛ fana tuma min na a bamuso y’a daminɛ ka Jehova bato kokura. Ann fana dusu ka di sabu Paula kɛra komi a deen Alako ta fan fɛ.

14. N’an be mɔgɔ wɛrɛw dusu saalo, o b’an nafa cogo di?

¹⁴ N’an b’an jija k’an mako don mɔgɔw la ni kanuya ye, o be se k’a to an be ɲinɛ an yɛrɛ ka gwɛlɛyaw kɔ. Balimamuso minw furula ani minw ma furu, waajuli baara lo b’olu ninsɔndiya kosɔbɛ. O cogo la, u be kɛ Jehova baarakɛɲɔgɔnw ye. U ka laɲinita ye ka Jehova sago kɛ walisa ka nɔɔrɔ la a kan. Dɔw yɛrɛ fɛ, waajuli baara b’a to u be ninsɔndiya sɔrɔ. Siga t’a la, an bɛɛ ka ɲi k’an mako don ɲɔgɔn na kafo kɔnɔ ani k’an mako don an ka kiinmɔgɔw la. N’an b’o kɛ, o b’an ka jɛnɲɔgɔnya sabati kafo kɔnɔ (Filip. 2:4). Ciden Pol tun b’o lo kɛ. A ye Tesalonikaw minɛ “i n’a fɔ muso b’a deen mara cogo min na” ani a kɛra i ko u faa Alako ta fan fɛ.—1 Tesalonikaw 2:7, 11, 12 kalan.

DUSUSALO, DENBAYAW YE

15. Jɔn ka kunkanbaara lo ka deenw kalan tiɲɛn koo la?

¹⁵ An ka ɲi k’an janto koo min na, o ye ka denbayamɔgɔw dusu saalo ani k’u dɛmɛ. Mɔgɔ minw batizera a ma mɛɛn, tuma dɔw la, olu be se k’a ɲini an fɛ an k’u deenw dɛmɛ ka Jehova lɔn. Ɲɛyirali fɛ, u be se k’a ɲini an fɛ an ka bibulukalan kɛ n’u deenw ye. Bibulu b’a fɔ ko bangebagaw lo ka kan k’u deenw kalan ani ka fɔrɔmasɔn di u ma (Talenw 23:22; Efɛz. 6:1-4). Nka, tuma dɔw la, bangebaga dɔw mako be dɛmɛ na ani n’an b’u dɛmɛ, a ka di u ye. A kɔrɔtanin lo bangebagaw yɛrɛ k’u deenw kalan. U ka ɲi ka kumaɲɔgɔnya kɛ n’u deenw ye tuma o tuma.

16. N’an be deen dɔw dɛmɛna, an ka ɲi ka mun lo to an hakili la?

¹⁶ Ni bangebaga dɔ y’a latigɛ ko mɔgɔ dɔ ka bibulukalan kɛ n’a deenw ye, o tigi man kan k’a ɲini k’o bangebaga nɔɔ ta. Ɲɛyirali fɛ, Jehova Seere dɔ be se ka bibulukalan kɛ ni deen dɔw ye minw bangebagaw t’u mako don tiɲɛn koo la. O tigi ka kan k’a to a hakili la ko ka deen dɛmɛ Alako ta fan fɛ, o kɔrɔ tɛ ko a y’o deen faa wala a baa ye. A ka ɲi k’a to kerecɛn kɔgɔnin wɛrɛ k’a bila sira k’o bibulukalan kɛ. Wala a be se k’o kalan kɛ deen ka soo, deen bangebagaw ɲɛɛ na wala forobayɔrɔ dɔ la min bɛnnin lo. O la, mɔgɔ si tɛna kɛ ni miiriya jugu ye a koo la. N’a sɔrɔ kɔfɛ, deen bangebagaw bena kɛ Jehova sagokɛlaw ye. O kɔ, u bena u ka kunkanbaara dafa, o min ye k’u deenw kalan Jehova koo la.

17. Denmisɛnw be se k’u somɔgɔw dusu saalo cogo di?

¹⁷ Denmisɛn minw b’a ɲini ka tiɲɛn Ala kanu ani k’a ka ladiliw sira tagama, olu be se k’u ka somɔgɔw dusu saalo. U b’u bangebagaw dusu saalo, n’u be bonya la u kan ani k’u dɛmɛ bololafɛnw ta fan fɛ. U be se k’u dɛmɛ fana bɛrɛbɛrɛ Alako ta fan fɛ. Ka kɔn sanjiba ɲɛ, Sɛti bɔnsɔn Lamɛki tun be Jehova bato. Ale y’a fɔ a dencɛ Nuhun koo la ko: “[A] bena an dusu saalo an ka baara gwɛlɛnw na, ani an ka sɛgɛnw na.” Jehova tun ye dugukolo danga. O kiraya kuma dafara tuma min na Jehova y’o danga bɔ yen (Zɛnɛzi 5:29; 8:21). Bi, denmisɛn minw be kantigiya kɛ Jehova ye, olu be se k’u somɔgɔw dusu saalo. Cogo di do? U be se k’u dɛmɛ ka bi ka gwɛlɛyaw muɲu ani ka kisi duniɲa nin laban tuma na.

18. Mun lo be se k’an dɛmɛ ka gwɛlɛya sifa bɛɛ muɲu?

¹⁸ Jehova sagokɛla miliyɔn caaman be dususalo sɔrɔ delili sababu fɛ. Jehova ye min kɛ a sagokɛlaw ye galen, n’u be miiri o la ani n’u be jɛnɲɔgɔnya kɛ n’u balimaw ye, o fana b’u dusu saalo (Zaburuw 145:18, 19 kalan). An b’a lɔn ko Jehova labɛnnin lo tuma bɛɛ k’an dusu saalo. Siga t’a la, gwɛlɛya o gwɛlɛya b’an kan, Jehova bena an dɛmɛ k’o muɲu.