Kanuya be se k’an dɛmɛ cogo di ka see sɔrɔ siranya kan?

1. Mɔgɔw ka teli ka siran koo minw ɲɛ, u dɔw ye jumanw ye?

MIIRI koo nunu na minw be Jehova Seere dɔw kan. Nestor n’a muso Maria tun b’a fɛ ka taga dɛmɛ don yɔrɔ min na waajulikɛlaw man ca.b Nka walisa ka se k’o kɛ, u tun ka ɲi ka dɔ bɔ u ka musakaw la. U tun be siranna ko u tɛna ninsɔndiya sɔbɛ sɔrɔ ni wari caaman t’u bolo. Biniam kɛra Jehova Seere dɔ ye jamana dɔ la, yɔrɔ min na bali sigira an ka baara kan. A y’a faamu ko komi ale ye Jehova Seere ye, a be se ka kɔrɔbɔliw sɔrɔ. O ye siranya bila a la. Nka min yɛrɛ tun be siranya bila a la ka tɛmɛ, o ye a somɔgɔw tun bena min miiri n’u bɔra a kala ma ko a donna diinan wɛrɛ la. Dɔgɔtɔrɔw y’a ye ko kansɛri jugu dɔ be Valérie la. A y’a seko bɛɛ kɛ ka dɔgɔtɔrɔ dɔ ɲini min bena sɔn k’a furakɛ ka kɛɲɛ ni a ka lannakow ye. O lannakow basiginin lo Bibulu kan ani u ɲɛsinna joli koo ma. Valérie tun be siranna ko a niin be se ka to a la.

2. Mun na an ka ɲi ka banba ka see sɔrɔ an ka siranya kan?

² Siranya minw kofɔra sanfɛ, o ɲɔgɔn delila k’i minɛ ka ye wa? O ɲɔgɔn delila k’an caaman minɛ. N’an t’a ɲini ka see sɔrɔ an ka siranya kan, siga t’a la an bena desizɔn juguw ta, o minw be se k’an ni Jehova ka jɛnɲɔgɔnya nagasi. Sutana b’o lo fɛ. A b’a ɲini fana ka tɛmɛ an ka siranya fɛ walisa an kana Jehova ka ciiw labato. O cii dɔ ye ko an ka kibaro diiman fɔ mɔgɔw ye (Yirali 12:17). Sutana ka jugu, a tɛ hinɛ ani fanga b’a la. Nka, i be se k’i yɛrɛ tanga a ma. Cogo di do?

3. An be se ka see sɔrɔ an ka siranya kan cogo di?

³ N’an lanin b’a la ko Jehova b’an kanu, ko a be n’an ye tuma bɛɛ, Sutana tɛna se ka siranya bila an na (Zab. 118:6). Misali la, gwɛlɛyaba dɔw tun be Zaburuw 118nan sɛbɛbaga kan. A juguw tun ka ca ani u dɔw yɛrɛ tun ye mɔgɔbabaw ye (vɛrise 9 ani 10). Tuma dɔw la, a niin tun degunin lo kosɔbɛ (vɛrise 13). Ani Jehova tun y’a ɲangi bɛrɛbɛrɛ (vɛrise 18). O bɛɛ n’a ta, hakili senu barika la, a y’a sɛbɛ ko: “Ne tena siran foyi ɲa.” Mun lo y’a to a hakili tun siginin lo ten? Hali ni Jehova tun y’a ɲangi, a tun b’a lɔn ko a sankolola Faa b’a kanu kosɔbɛ. Zaburu sɛbɛbaga tun lanin b’a la ko a ka gwɛlɛyaw mana kɛ min o min ye, a ka Ala kanutigi tun labɛnnin lo tuma bɛɛ k’a dɛmɛ.—Zab. 118:29.

4. N’an lanin b’a la ko Ala b’an kanu, o bena an dɛmɛ ka see sɔrɔ siranya jumanw lo kan?

⁴ An ka ɲi ka la a la ko Jehova b’an kelen kelen bɛɛ kanu. O bena an dɛmɛ ka see sɔrɔ siranya sugu saba nunu kan, o minw ka teli ka mɔgɔw minɛ: 1) ka siran ko an tɛna se ka an ka denbayamɔgɔw mako wasa 2) adamaden ɲɛsiran ani 3) ka siran saya ɲɛ. Balima minw kofɔra dakun fɔlɔ la, olu ye see sɔrɔ u ka siranya kan sabu u tun lanin b’a la ko Ala b’u kanu.

KA SIRAN KO AN TƐNA SE KA AN KA DENBAYA MAKO WASA

5. Koo jumanw lo be se ka hami bila sotigi dɔ la? (Jaa lajɛ ɲɛɛ fɔlɔ kan.)

⁵ Kerecɛn min ye sotigi ye, ale b’a ka kunkanbaara ta sɔbɛ la, o min ye k’a ka denbaya mako wasa bololafɛnw ta fan fɛ (1 Tim. 5:8). N’i ye sotigi ye, n’a sɔrɔ fɔɲɔbana nin tuma na, i tun sirannin lo ko i ka baara bena tiɲɛ. Wala i tun be jɔrɔla ko i ka ɲi ka bondori lo kɛ walisa ka dumuni wala siyɔrɔ di i ka denbayamɔgɔw ma. N’a sɔrɔ fana i tun be siranna ko n’i ka baara tiɲɛna, i tɛna se ka dɔ wɛrɛ sɔrɔ. Wala i ko Nestor ni Maria minw kofɔra ka tɛmɛ, a be se ka kɛ ko i tun be sigasigara ka yɛlɛmaniw kɛ i ka baloɲini baara koo la, o min be se ka nɔɔ to i ka ɲɛnamaya kɛcogo kan. Sutana be sanga sɔrɔla, a kɛtɔ ka tɛmɛ o jɔrɔnankow fɛ walisa ka mɔgɔ caaman bali u ka Jehova sago kɛ.

6. Sutana b’a fɛ an ka mun lo miiri?

⁶ Sutana b’a fɛ an k’a miiri ko Jehova t’an kanu ani ko a tɛna an dɛmɛ k’an ka denbaya mako wasa. O be se k’a to an be koo bɛɛ lajɛnnin kɛ walisa an ka baara kana tiɲɛ. N’a sɔrɔ an yɛrɛ bena koo dɔ kɛ, min be se ka an ni Jehova ka jɛnɲɔgɔnya tiɲɛ.

7. Yezu b’an hakili sigi mun lo koo la?

⁷ Yezu min be Faa lɔn ka tɛmɛ bɛɛ kan, ale b’an hakili sigi ko: “Aw mako be fɛɛn minw na, aw Faa Ala be olu lɔn sanni aw k’o daali a fɛ.” (Mat. 6:8). Yezu b’a lɔn ko Jehova labɛnnin lo k’an makoɲɛfɛnw di an ma. An kerecɛnw ye Ala ka denbayamɔgɔw ye. Jehova ye an ka denbaya kuntigi ye minkɛ, an be se ka la a la ko a ye min fɔ sotigiw ye 1 Timote 5:8 kɔnɔ, ale yɛrɛ bena o lo kɛ tigitigi.

8. a) N’an be siranna ko an tɛna se k’an ka denbaya mako wasa, mun lo be se k’an dɛmɛ? (Matiyo 6:31-33). b) Jaa nin kan, furuɲɔgɔn minw be nana dumuni di balimamuso dɔ ma, an be se k’olu ladegi cogo di?

⁸ N’an lanin b’a la ko Jehova be anw n’an ka denbayamɔgɔw kanu, an bena la a la ko an bena an makoɲɛfɛnw sɔrɔ (Matiyo 6:31-33 kalan). Jehova b’a fɛ k’an makoɲɛfɛnw di an ma ani a b’a tɛgɛ labila k’an sɔn ni kanuya ye! Tuma min na a ye dugukolo dan, an mako be fɛɛn jɔnjɔn minw na walisa ka to niin na, a ma o dɔrɔn lo di an ma. Kanuya y’a lasun ka fɛɛn caaman dan dugukolo kan walisa an ka se ka ɲɛnamaya diyabɔ bɛrɛbɛrɛ (Zɛnɛzi 2:9). Hali ni tuma dɔw la an makoɲɛfɛn jɔnjɔnw dɔrɔn lo b’an fɛ, an kana ɲinɛ ko Jehova lo y’o di an ma (Mat. 6:11). An k’a to an hakili la tuma bɛɛ ko an ye fɛɛn minw saraka bololafɛnw ta fan fɛ, Jehova bena min di an ma, o ka ca n’o ye fɔɔ ka taga ka na. Ani sini ma, a bena ɲɛnamaya banbali di an ma. Nestor ni Maria nana o lo faamu.—Ezayi 65:21, 22.

9. An be kalan juman lo sɔrɔ Nestor ni Maria ka koo la?

⁹ Nestor ni Maria tun be ɲɛnamaya kɛra faamanya la Kolɔmbi jamana na. U ko: “An tun b’a fɛ k’an ka ɲɛnamaya kɛ cogo nɔgɔman na walisa ka dɔ fara an ka cidenya baara kan. Nka, an tun be siranna ko n’an y’o kɛ, an tɛna ninsɔndiya sɔrɔ sabu wari caaman tɛna kɛ an bolo.” Mun lo y’u dɛmɛ u ye see sɔrɔ u ka siranya kan? Jehova y’a yira cogo caaman minw na ko a b’u kanu, u miirila o la. U tun lanin b’a la ko Jehova bena a janto u la tuma bɛɛ. O kama, u y’u ka baaraw dabila o minw sara tun ka ca. U y’u ka boon feere ani u yɛlɛmana yɔrɔ min na Masaya waajulikɛlaw man ca. U be mun lo miiri u ka desizɔn koo la? Nestor ko: “Min fɔra Matiyo 6:33 kɔnɔ, an y’a ye k’o ye tiɲɛn ye. An ma deli ka fɔn foyi la bololafɛnw ta fan fɛ. Ani an ninsɔn ka di sisan ka tɛmɛ fɔlɔ kan.”

ADAMADEN ƝƐSIRAN

10. Mun na a man ɲi ka bari an na k’a ye ko mɔgɔw be siran ɲɔgɔn ɲɛ?

¹⁰ Kabi tuma min na Adama ni Awa murutira Jehova ma, adamadenw be koo jugu kɛ ɲɔgɔn na (Waaj. 8:9). Misali la, mɔgɔ dɔw b’u fanga digi tɔɔw kan ani mɔgɔfagalaw be fariyakow kɛ. Lakɔliden dɔw b’u klasiɲɔgɔnw niin tɔɔrɔ, k’u nɛni ani k’u bagabaga. Mɔgɔ dɔw yɛrɛ be fariya u ka denbayamɔgɔw ma. O kama, a tɛ bari an na k’a ye ko mɔgɔw be siran ɲɔgɔn ɲɛ! Sutana be tɛmɛ o siranya fɛ cogo di k’an kɛlɛ?

11-12. Sutana be tɛmɛ adamaden ɲɛsiran fɛ cogo di k’an kɛlɛ?

¹¹ Sutana be tɛmɛ adamaden ɲɛsiran fɛ k’an waajibiya ka Ala ka sariyaw tiɲɛ ani k’an bali ka waajuli kɛ. A ye gofɛrɛnɛman dɔw lasun u ye bali sigi an ka baara kan ani k’an kɛlɛ (Luka 21:12; Yirali 2:10). Sutana ka duniɲa kɔnɔ, mɔgɔ caaman be ngalonfinw ani kunnafoniw jɛnsɛn Jehova Seerew koo la walisa ka mɔgɔw lafili. Minw be la o ngalonw na, tuma dɔw la u b’an lɔgɔbɔ wala u yɛrɛ be fariyakow kɛ an na (Mat. 10:36). Yala a be bari an na k’a ye ko Sutana be baara kɛ n’o fɛɛrɛw ye wa? Ayi, o tɛ bari an na. Saan kɛmɛkulu fɔlɔ la, a tun be baara kɛ n’o fɛɛrɛw ye fana.—Kɛw. 5:27, 28, 40.

¹² Ka siran ko faamanw bena an kɛlɛ, Sutana tɛ tɛmɛ o dɔrɔn lo fɛ k’an kɔrɔbɔ. Mɔgɔ dɔw somɔgɔw bena min miiri sabu u donna tiɲɛn diinan na, u be siran o ɲɛ ka tɛmɛ bugɔri kan. U somɔgɔw koo ka di u ye kosɔbɛ ani u b’a fɛ u ka Jehova lɔn ani k’a kanu. A be u dusu tiɲɛ ni u somɔgɔw be tiɲɛn Ala ni a sagokɛlaw mafiɲɛya. An somɔgɔ minw tun b’an kɛlɛ, kɔfɛ, u dɔw sɔnna tiɲɛn diinan ma. Nka miiri k’a filɛ ko an somɔgɔw banna an na pewu an ka diinan kura kosɔn. An bena mun lo kɛ do?

13. Ka la a la ko Ala b’an kanu, o be se k’an dɛmɛ cogo di n’an somɔgɔw banna an na? (Zaburuw 27:10).

¹³ Kuma ɲuman minw be sɔrɔ Zaburuw 27:10 kɔnɔ, o be se k’an dusu saalo (A kalan). N’an b’a to an hakili la ko Jehova b’an kanu kosɔbɛ, o b’an hakili sigi hali n’an somɔgɔw banna an na. Ani o b’a to an be la a la ko Jehova bena an duga an ka muɲuli kosɔn. Jehova bena a janto an na bololafɛnw, dusukunnakow ani Alako ta fan fɛ. Mɔgɔ si tɛ se k’o kɛ koɲuman ka se ale ma! An kumana Biniam min koo la barokun daminɛ na, ale y’o lo kɔrɔsi.

14. Biniam ka koo y’i dɛmɛ ka mun lo faamu?

¹⁴ Biniam tun b’a lɔn ko faamanw be Jehova Seerew kɛlɛla kosɔbɛ a ka jamana na. O bɛɛ n’a ta, a kɛra Jehova Seere dɔ ye. A kɛtɔ k’a lɔn ko Jehova b’ale kanu, o y’a dɛmɛ cogo di ka see sɔrɔ adamaden ɲɛsiran kan? A ko: “Tiɲɛn lo ko n’ tun b’a lɔn ko n’ bena kɔrɔbɔli sɔrɔ, nka n’ tun m’a miiri ko a bena juguya ten. N’ tun be siranna min ɲɛ ka tɛmɛ gofɛrɛnɛmanw ka kɔrɔbɔli kan, o ye ko n’ somɔgɔw bena n’ kɛlɛ. N’ kɛra Jehova Seere ye minkɛ, n’ tun be siranna ko n’ facɛ dusu bena tiɲɛ ani n’ somɔgɔw bena a miiri ko ne ta tiɲɛna le.” Nka, Biniam tun lanin b’a la ko Jehova be minw kanu, a b’a janto olu la tuma bɛɛ. Biniam ko: “Jehova ye mɔgɔ wɛrɛw dɛmɛ u ye fantanya, tilenbaliyakow ani fariyakow muɲu cogo min na, n’ miirila o la. N’ tun b’a lɔn ko ni n’ tora ka kantigiya kɛ Jehova ye, a bena n’ duga. U ye n’ minɛ siɲɛ caaman ani ka n’ tɔɔrɔ. O siɲɛ kelen kelen bɛɛ la, n’ y’a ye ko n’an tora ka kantigiya kɛ Jehova ye, a b’an dɛmɛ tuma bɛɛ gwɛlɛyaw wagati la.” Jehova kɛra Biniam Faa ye ani a sagokɛlaw kɛra a somɔgɔw ye.

KA SIRAN SAYA ƝƐ

15. Mun na koo jugu tɛ ka siran saya ɲɛ?

¹⁵ Bibulu b’a fɔ ko saya ye an jugu ye (1 Kor. 15:25, 26). An mana miiri saya koo la, o dama be an lasiran sanko ni bana jugu dɔ be anw wala an ka mɔgɔ kanulen dɔ la. Mun na an be siran saya ɲɛ do? Sabu Jehova y’an dan ka ɲɛnamaya banbali nege don an na (Waaj. 3:11). N’an be siran saya ɲɛ ka dama kɛɲɛ, o be se k’an latanga. Misali la, o be se k’an lasun ka desizɔn ɲumanw ta koo nunu na: k’an janto an ka dumunifɛnw na ani ka spɔr kɛ tuma o tuma. O be se k’an lasun fana ka dɛmɛ ɲini dɔgɔtɔrɔ fɛ, ka fura ta n’a bɛnnin lo ani an tɛna to k’an niin bila farati la gwansan.

16. An be siran saya ɲɛ minkɛ, Sutana be tɛmɛ o fɛ cogo di?

¹⁶ Sutana b’a lɔn ko an niin koo ka gwɛlɛ an ma. A ko walisa k’an niin kisi an bena sɔn ka fɛɛn bɛɛ saraka, hali an be jɛnɲɔgɔnya min kɛra ni Jehova ye (Zɔbu 2:4, 5). Nka o tɛ tiɲɛn ye fewu! An be siran saya ɲɛ minkɛ, Sutana be tɛmɛ o fɛ k’an lasun ka Jehova sago kɛli dabila. A b’o kɛ sabu ‘saya fanga b’a . . . boro.’ (Eburuw 2:14, 15, Biblu Ala ta Kuma). Minw be Sutana sago kɛ, tuma dɔw la u b’an bagabaga k’u bena an faga n’an ma Jehova sago kɛli dabila. Tuma dɔw la fana, kɛnɛyako dɔ be se ka kɛ an kan ani an niin be farati la. Sutana be se ka tɛmɛ o fɛ k’an lasun an ka Jehova ka sariya tiɲɛ. Dɔgɔtɔrɔw wala an somɔgɔ dannabaliw be se k’an lasun an ka sɔn u ka joli don an fari la k’a sɔrɔ o be Ala ka sariya tiɲɛ. Wala mɔgɔ wɛrɛ be se k’an lasun an ka sɔn furakɛcogo dɔ ma min bɛnnin tɛ ni Bibulu ka sariyakolow ye.

17. Ka kɛɲɛ ni Ɔrɔmukaw 8:37-39 ka fɔta ye, mun na an man ɲi ka siran saya ɲɛ?

¹⁷ Tiɲɛn lo ko an t’a fɛ ka sa. Nka hali n’o kɛra, Jehova bele b’an kanu (Ɔrɔmukaw 8:37-39 kalan). Ni Jehova teriw sara, a hakili be to u la i n’a fɔ u bele be niin na (Luka 20:37, 38). A kɔrɔtɔnin lo k’u kunu ka bɔ saya la (Zɔbu 14:15). Jehova Dencɛ min ko ka gwɛlɛ a ma kosɔbɛ, a y’ale niin di walisa an ka “nii banbali sɔrɔ.” (Zan 3:16). An b’a lɔn ko Jehova b’an kanu kosɔbɛ ani a b’a janto an na. O la, n’an man kɛnɛ wala n’an niin be farati la, an tɛ Jehova sago kɛli dabila. Nka, an b’a deli a k’an dusu saalo ani a ka hakilitigiya ni fanga di an ma. Valérie n’a cɛɛ y’o lo kɛ jaatika.—Zab. 41:4.

18. An be kalan juman lo sɔrɔ Valérie ka koo la?

¹⁸ Tuma min na Valérie tun be ni saan 35 ye, dɔgɔtɔrɔw ko kansɛri bana dɔ b’a la min man teli ka mɔgɔ caaman minɛ. O bana tora ka juguya joona joona. An k’a filɛ Jehova ka kanuya y’a dɛmɛ cogo min na a ye see sɔrɔ saya siranya kan. A ko: “Tuma min na an y’a mɛn ko kansɛri bana be n’ na, o ye ne ni n’ cɛɛ hakili ɲagami yɛrɛ le! N’ tun ka ɲi ka operasɔn gwɛlɛ dɔ kɛ walisa ka to niin na. N’ ye dɔgɔtɔrɔ caaman ye, nka u bɛɛ banna ko u tɛna n’ opere n’u ma joli don n’ na. N’ tun sirannin lo kosɔbɛ. Nka, n’ tun t’a fɛ u ka joli don n’ na sabu n’ t’a fɛ ka Ala ka sariya tiɲɛ cogo si la! N’ ka ɲɛnamaya kuru bɛɛ la, Jehova y’a yira n’ na ko a be n’ kanu kosɔbɛ. Sisan, sababu tun dira n’ ma k’a yira ko ne fana b’a kanu. Tuma o tuma dɔgɔtɔrɔ dɔ tun mana kibaro goman fɔ n’ ye, n’ tun cɛsirinin lo kosɔbɛ ka Jehova dusu diya ani k’a yira ko joo tɛ Sutana fɛ. A laban, u sera ka n’ opere ani u ma joli don n’ na. Tiɲɛn lo ko n’ ma kɛnɛya fɔlɔ. Nka an mako be fɛɛn o fɛɛn na, Jehova b’o di an ma tuma bɛɛ. Misali la, tuma min na u y’a fɔ n’ ye ko kansɛri bana be n’ na, an tun ye barokun nin lajɛ wikɛni tɛmɛnin ka lajɛn na: ‘Affrontons les difficultés de la vie avec courage.’c O barokun y’an dusu saalo yɛrɛ le! An segira k’a kalan siɲɛ caaman. An kɛtɔ k’o barokun ɲɔgɔnnaw kalan ani ka to ni delinanko ɲuman ye Alako ta fan fɛ, o ye ne ni n’ cɛɛ dɛmɛ an hakili siginin tora. O y’an dɛmɛ fana an tora ka koow kɛ ka dama kɛɲɛ ani ka desizɔn ɲumanw ta.”

AN KA SEE SƆRƆ AN KA SIRANYA KAN

19. Mun lo bena kɛ yanni dɔɔni?

¹⁹ Jehova ka dɛmɛ barika la, duniɲa yɔrɔ bɛɛ la kerecɛnw sera ka gwɛlɛyabaw muɲu ani ka lɔ kelen kan Sutana ɲɛ (1 Piyɛri 5:8, 9). Ele fana be se k’o kɛ. Yanni dɔɔni, Jehova bena cii di Yezu n’a marakɛɲɔgɔnw ma walisa u ka “Sutana ka kɛwaliw cɛn.” (1 Zan 3:8). O kɔ, Ala sagokɛla minw be dugukolo kan, u “tena siran tugu. Jatigɛko yɔrɔ bena janya” u la (Ezayi 54:14; Mise 4:4). Nka yanni o cɛ, an ka ɲi k’an jija kosɔbɛ ka see sɔrɔ an ka siranya kan.

20. Mun lo bena an dɛmɛ an be see sɔrɔ an ka siranya kan?

²⁰ An ka ɲi ka to k’an jija ka la a la kosɔbɛ ko Jehova b’a sagokɛlaw kanu ani ko a b’u latanga. O kama, Jehova y’a sagokɛlaw latanga cogo minw na galen, an ka miiri o la ani ka to ka baro kɛ o kan. Jehova y’an kelen kelen bɛɛ dɛmɛ cogo minw na gwɛlɛyaw wagati la, an k’o to an hakili la fana. Jehova ka dɛmɛ barika la, an be se ka see sɔrɔ an ka siranya kan!—Zab. 34:5.