BAROKUN KALANTA KAFO KƆNƆ 40
DƆNKILI 111 Ninsɔndiya sababuw
An ka “nisɔndiya be bɔ” Jehova lo fɛ
‘ Ne bɛna taga . . . Ala fɛ, Ala min ye ne ta ninsɔndiya ye.’—ZAB. 43:4, Biblu Ala ta Kuma.
BAROKUN KƆNƆNAKOW
Barokun nin na, an bena a ye fɛɛn minw be se k’an ka ninsɔndiya bɔsi an na ani an be se ka min kɛ ka ninsɔndiya kokura.
1-2. a) Bi, mɔgɔ caaman be mun lo miiri? b) An bena mun lo ye barokun nin na?
BI, MƆGƆ caaman b’u seko bɛɛ kɛ walisa ka ninsɔndiya sɔrɔ. Nga a be komi ninsɔndiya sɔbɛ tɛ se ka sɔrɔ. Mɔgɔ caaman dusu kasinin lo ani u b’a miiri k’u ka koow tɛna ɲɛ abada. Tuma dɔw la, Jehova Seere dɔw fana be n’o ye miiriya ɲɔgɔn ye. Komi an be “laban loonw na,” an b’a lɔn ko an be se ka gwɛlɛyabaw sɔrɔ, “minw muɲu man nɔgɔ.”—2 Tim. 3:1, NW.
2 Barokun nin na, an bena a ye fɛɛn minw be se k’an ka ninsɔndiya bɔsi an na. An bena a ye fana an be se ka min kɛ walisa ka ninsɔndiya kokura. An ka kɔn k’a filɛ ninsɔndiya sɔbɛ be bɔ yɔrɔ min na.
NINSƆNDIYA SƆBƐ BE BƆ JEHOVA LO YƆRƆ
3. Jehova ka danfɛnw be mun lo yira an na? (jaaw lajɛ fana).
3 Jehova ninsɔn ka di tuma bɛɛ. A b’a fɛ an fana ka ninsɔndiya. O kama, a ka ninsɔndiya be ye a ka danfɛnw na. Misali la, an ninsɔn ka di ka kɛ dugukolo cɛɲumanin kan, ka kulɛri caaman ye, ka bɛgɛnw ye o be tulon kɛra ani ka dumuni sifa caaman dumu. Tiɲɛn na, an koo ka di Ala ye ani a b’a fɛ an ka ɲɛnamaya diya bɔ!
Sama dennin: Image © Romi Gamit/Shutterstock; pɛngwɛn denninw: Vladimir Seliverstov/500px via Getty Images; baa denninw: Rita Kochmarjova/stock.adobe.com; dofɛn fila: georgeclerk/E+ via Getty Images
N’an ye bɛgɛnw ye u be tulon kɛra, o b’an hakili jigi ko Jehova ye ninsɔndiyatigi Ala ye (dakun 3nan lajɛ).
4. a) Hali k’a sɔrɔ Jehova ɲɛɛ be tɔɔrɔkow la, mun na a ninsɔn ka di wagati bɛɛ? b) Jehova be mun lo di an ma? (Zaburuw 16:11).
4 Jehova t’a ɲɛɛ tugu mɔgɔw ka tɔɔrɔw kan. N’a y’a ye ko an be tɔɔrɔla, o b’a dusu kasi. O bɛɛ n’a ta, Bibulu b’a weele ko “ninsɔndiyatigi Ala.” (1 Tim. 1:11, NW). Mun na Jehova ninsɔn ka di wagati bɛɛ? Kuun minw kama Jehova ninsɔn ka di, u dɔ ye ko a ye loon dɔ sugandi ka ban o min na a bena daan sigi tɔɔrɔkow bɛɛ la. Sanni o cɛ, a b’a faamu min b’an kan ani a b’a fɛ k’an dɛmɛ. A b’an dɛmɛ cogo di do? A b’o kɛ cogo minw na, u la dɔ ye ko a be ninsɔndiya di an ma (Zaburuw 16:11 kalan). An k’a filɛ a ye ninsɔndiya di a dencɛ Yezu ma cogo min na.
5-6. Mun na Yezu ninsɔn ka di?
5 Jehova ka danfɛnw bɛɛ cɛma, Yezu lo ninsɔn ka di ka tɛmɛ bɛɛ kan. Mun na do? An ka kuun fila lajɛ. 1) “Ale lo ye Ala jaa ye” ani a b’a Faa ka jogow ladegi cogo dafanin na koo bɛɛ la (Kɔlɔs. 1:15). 2) Yezu Faa ye ninsɔndiyatigi Ala ye ani Yezu ye wagatijan kɛ n’a ye ka tɛmɛ bɛɛ kan.
6 Yezu ninsɔn ka di tuma bɛɛ k’a Faa sago kɛ (Talenw 8:30, 31; Zan 8:29). O kama, a koo ka di Jehova ye kosɔbɛ.—Mat. 3:17.
7. An be se ka ninsɔndiya sɔbɛ sɔrɔ cogo di?
7 An fana be se ka ninsɔndiya sɔbɛ sɔrɔ n’an b’an magwɛrɛ ninsɔndiyatigi Ala Jehova la. N’an tora ka wagati caaman kɛ k’a ɲini ka Jehova lɔn ani k’a ladegi, an bena ninsɔndiya kosɔbɛ. Ka Jehova sago kɛ ani k’a lɔn ko an koo ka di a ye, o fana b’an ninsɔn diyaa (Zab. 33:12). Nga, n’an ninsɔn man di tuma kelen kelen wala tuma caaman na do? Yala o kɔrɔ ko an koo man di Ala ye wa? Ayi! An ye mɔgɔ dafabaliw ye minkɛ, tuma dɔw la an be tɔɔrɔ, an dusu be tiɲɛ wala hakiliɲagami bana b’an minɛ. Jehova b’o faamu (Zab. 103:14). An k’a filɛ fɛɛn minw be se k’an ka ninsɔndiya nagasi ani an be se ka min kɛ ka ninsɔndiya kokura.
KAN’A TO FOYI K’I KA NINSƆNDIYA NAGASI
8. Gwɛlɛyaw be se ka mun lo kɛ an na?
8 Farati fɔlɔ: Gwɛlɛyaw. Yala u b’i kɛlɛla i ka limaniya kosɔn wa? Yala gwɛrɛgwɛrɛko dɔ cunna i kan wa? Wala i be tɔɔrɔla fantanya, bana wala kɔrɔya kosɔn wa? N’o koow ɲɔgɔn dɔ b’an kan, o be se k’an ka ninsɔndiya nagasi, sanko n’an tɛ se ka foyi kɛ ka koow yɛlɛma. Bibulu yɛrɛ b’a fɔ ko: “Dusukasi be na ni farifaga ye.” (Talenw 15:13). Diinan mɔgɔkɔrɔ dɔ tɔgɔ ko Charalambos ani saan naani kɔnɔ a kɔrɔcɛ n’a bangebagaw sara. A ko: “A tun be n’ ɲɛɛ na ko n’ be n’ kelen na ani ko mɔgɔ si tɛ se ka n’ dɛmɛ. Tuma dɔw la, n’ dusu tun be kasi kosɔbɛ sabu n’ ma se ka wagati bɛrɛ kɛ ni n’ kɔrɔcɛ ani n’ bangebagaw ye ka kɔn u saya ɲɛ.” Tiɲɛn na, gwɛlɛyaw be se k’a to an barika be dɔgɔya ani an fari be faga.
9. Mun lo be se k’an dɛmɛ ka ninsɔndiya kokura? (Zeremi 29:4-7, 10).
9 Mun lo be se k’an dɛmɛ ka ninsɔndiya kokura? An tɛ se ka koo minw yɛlɛma, an kana hami o koo la ani an ka kɛ ni waleɲumanlɔn ye. Duniɲamɔgɔw b’a miiri ko n’an b’a fɛ ka ninsɔndiya sɔrɔ, koo bɛɛ ka ɲi ka ɲɛ an ka ɲɛnamaya kɔnɔ. Nga o tɛ tiɲɛn ye. Misali la, Yahutu minw tun be jɔnya la Babilɔni, Jehova tun y’a fɔ u ye ko u ka sɔn u ka koow cogoya ma ani k’u seko bɛɛ kɛ u ka gwɛlɛyaw bɛɛ n’a ta (Zeremi 29:4-7, 10 kalan). An be kalan juman lo sɔrɔ o la? Sɔn i ka koow cogoya ma ani koo ɲuman minw bɛɛ be kɛra i ka ɲɛnamaya kɔnɔ, Jehova ni tɔɔw waleɲuman lɔn o kosɔn. A to i hakili la ko Jehova bena to k’i dɛmɛ (Zab. 63:8; 146:5). Balimamuso dɔ tɔgɔ ko Effie ani a ye aksidan kɛ, o min y’a to a kɛra muruku ye. A ko: “Jehova, n’ somɔgɔw ani n’ ka kafomɔgɔw ye n’ dɛmɛ kosɔbɛ. O kama, n’ tun b’a jati ko ni n’ y’a to n’ fari fagara, n’ bena kɛ ɲumanlɔnbali ye. N’ b’a fɛ ka n’ ka waleɲumanlɔn yira Jehova ni n’ teriw la u ka dɛmɛba kosɔn.”
10. Mun na an be se ka ninsɔndiya an ka gwɛlɛyaw bɛɛ n’a ta?
10 Hali n’an ka koow tɛ i ko an tun b’a fɛ cogo min na wala ni kojugubaw ye anw n’an somɔgɔw sɔrɔ, an bele be se ka ninsɔndiyab (Zab. 126:5). Mun na do? Sabu an ka ninsɔndiya tɛ bɔ an ka koow cogoya lo la. Maria ye piyɔniye ye ani a ko: “Ka ninsɔndiya i ka gwɛlɛyaw bɛɛ n’a ta, o kɔrɔ tɛ ko i b’i ɲɛɛ tugura i dusukunnakow kan. Nga, o kɔrɔ ko i ma ɲinɛ Jehova ka layiduw kɔ. An Faa Jehova bena an dɛmɛ an ninsɔndiyanin be to.” An k’a to an hakili la ko koow mana gwɛlɛya cogo o cogo, an ka gwɛlɛyaw bɛɛ bena ban yanni dɔɔni. U be i ko sennɔ minw be cɛncɛn kan, ni sanji benna dɔrɔn, u bɛɛ be tunu.
11. Ciden Pol ka koo be se k’i jija cogo di?
11 Tuma dɔw la, an be se k’a miiri ko gwɛlɛyaw b’an kan sabu an koo man di Jehova ye tugun. N’o lo, an ka miiri Jehova sagokɛla kantigiw koo la gwɛlɛyabaw tun be minw kan. An ka ciden Pol ka koo lajɛ. Yezu yɛrɛ lo y’a sugandi walisa a ka kibaro diiman lase “siya wɛrɛw n’u ka masaw, ani Isirayɛlidenw ye.” (Kɛw. 9:15). O tun ye nɛɛmaba yɛrɛ lo ye! Nga, Pol ye gwɛlɛyabaw sɔrɔ (2 Kor. 11:23-27). A ye gwɛlɛya minw sɔrɔ ka tugutugu ɲɔgɔn kɔ, yala o tun b’a yira ko a koo man di Jehova ye tugun wa? Ayi dɛ! A sera k’a ka gwɛlɛyaw muɲu Jehova ka dɛmɛ barika lo la (Ɔrɔm. 5:3-5). Sisan, miiri i yɛrɛ koo la. I ka gwɛlɛyaw bɛɛ n’a ta, i be sera ka muɲuli kɛ kantigiya la. O la, i be se ka la a la ko Jehova b’i dɛmɛna ani ko i koo ka di a ye.
12. N’an b’a fɛ ka koo dɔ kɛ ani an ma se k’o kɛ, o be se k’an ka ninsɔndiya nagasi cogo di?
12 Farati 2nan: Jigitigɛkow (Talenw 13:12). Komi an be Jehova kanu ani an b’a fɛ k’a waleɲuman lɔn, an be laɲinita dɔw latigɛ an yɛrɛ ye a ka baara la. Nga n’an be laɲinitaw latigɛ an tɛ se ka minw dafa an ka koow cogoya kosɔn, o be se k’a to an fari be faga (Talenw 17:22). Balimamuso dɔ ye piyɔniye ye ani a tɔgɔ Holly. A ko: “N’ tun b’a fɛ ka Masaya waajulikɛlaw ka lakɔli kɛ, ka taga waajuli kɛ jamana wɛrɛ la wala ka taga dɛmɛ don Ramapo lɔli baara la. Nga, n’ ka koow cogoya yɛlɛmana ani n’ ma se ka o laɲinita si dafa. O ye n’ dusu tiɲɛ kosɔbɛ.” Mɔgɔ caaman be n’o dusukunnakow ɲɔgɔn ye.
13. An ka koow cogoya mana kɛ min o min ye, an be se ka laɲinita bɛnnin jumanw lo latigɛ an yɛrɛ ye?
13 Mun lo be se k’an dɛmɛ ka ninsɔndiya kokura? A to i hakili la ko an tɛ se min na, Jehova t’o ɲini an fɛ. Ani an be sera ka min bɛɛ kɛ Jehova ka baara la, Jehova tɛ basigi o lo kan k’a fɔ ko an koo ka gwɛlɛ a ma. A b’a fɛ an k’an yɛrɛ majigi ani ka kantigiya kɛ ale ye (Mise 6:8; 1 Kor. 4:2). Tiɲɛn lo ko an be sera ka min kɛ, Jehova b’a janto o la. Nga, an ye mɔgɔ sifa min ye tigitigi, a b’a janto o la ka tɛmɛ. Jehova tɛ min ɲini an fɛ, yala a bɛnnin lo an k’o waajibiya an yɛrɛ ma wa?c Ayi dɛ! O la, n’i ka koow cogoya kosɔn, i tɛ se ka caaman kɛ Jehova ka baara la, i be sera ka min kɛ, sinsin o kan. Yala i be se ka fɔrɔmasɔn di kanbele wala sunguru dɔ ma wala ka balima mɔgɔkɔrɔba dɔ dɛmɛ wa? Yala i be se k’a latigɛ ka mɔgɔ dɔ jija i kɛtɔ k’a weele telefɔni na, ka mesazi ci a ma wala ka taga bɔ a ye wa? N’i tora k’i jija k’o laɲinita bɛnninw dafa, Jehova bena i dɛmɛ ka ninsɔndiya sɔrɔ! Ani a to i hakili la ko yanni dɔɔni duniɲa kura kɔnɔ, an bena sababu caaman sɔrɔ ka Jehova sago kɛ cogo dɔw la an yɛrɛ tɛ miiri minw na! Holly min kofɔra ka tɛmɛ ale ko: “Ni n’ fari y’a daminɛ ka faga, n’ b’a fɔ n’ kɔnɔ ko ‘ɲɛnamaya banbali be yen.’ Jehova ka dɛmɛ barika la, n’ bena se ka n’ ka laɲinita dɔw dafa duniɲa kuru kɔnɔ.”
14. Koo wɛrɛ juman lo be se k’an ka ninsɔndiya nagasi?
14 Farati 3nan: N’an b’a ɲini k’an negelakow wasa. Mɔgɔ dɔw be tɛmɛ rezo sosiyow fɛ k’a to an b’a miiri ko n’an b’a fɛ ka ninsɔndiya sɔbɛ sɔrɔ, an ka ɲi k’an negelakow wasa. An be se k’a daminɛ k’a miiri ko n’an b’an diyaɲekow kɛ, k’an diyaɲefɛnw san, ka voyazi kɛ ka taga yɔrɔ caaman na, o lo bena a to an be ninsɔndiya sɔbɛ sɔrɔ. Koo jugu tɛ k’o fɛɛnw diyabɔ. Jehova y’an dan cogo dɔ la walisa an ka se ka fɛɛn ɲumanw diyabɔ. Nga mɔgɔ caaman y’a kɔrɔsi ko u tun b’a miiri ko fɛɛn minw bena ninsɔndiya di u ma, o fɛɛnw lo be laban k’u ka ninsɔndiya nagasi. Balimamuso dɔ ye piyɔniye ye ani a tɔgɔ ko Eva. A ko: “N’i ɲɛnako fɔlɔ ye k’i negelakow lo wasa, i tɛna wasa ka ye.” N’an b’a ɲini k’an negelakow lo wasa tuma bɛɛ, a laban, an jigi be tigɛ ani an b’a ye ko kuun t’an ka ɲɛnamaya la.
15. An be kalan juman lo sɔrɔ masacɛ Solomani ka koo la?
15 Masacɛ Solomani ka koo b’a yira an na ko n’an b’a ɲini k’an negelakow lo wasa, o lo t’a to an be ninsɔndiya sɔbɛ la. Walisa ka ninsɔndiya sɔrɔ, a y’a ɲini k’a negelakow wasa. Misali la, a tun be dumuni diimanw diyabɔ ani ka miziki diimanw lamɛn. Wari tun be se ka fɛɛn minw bɛɛ san a ka wagati la, a tun b’u fana diyabɔ. Nga a laban, a tun wasanin tɛ. A ko: “Ɲadenw te fa filɛli la, tulo te fa mɛnni na.” (Waaj. 1:8; 2:1-11). Fɛɛn minw be mɔgɔ ninsɔndiya sɔbɛ la, duniɲamɔgɔw be min miiri o koo la, o be i ko warisu. A bɔnin be fɛɛn nafaman fɛ, nga a tɛ se ka mɔgɔ mako ɲɛ.
16. N’an be tɔɔw sɔn, o be se k’an dɛmɛ cogo di ka ninsɔndiya kokura? (jaaw lajɛ fana).
16 Mun lo be se k’an dɛmɛ ka ninsɔndiya kokura? Yezu ko “nisɔndiya be mɔgɔ sɔnni na ka tɛmɛ sɔrɔli kan.” (Kɛw. 20:35). Diinan mɔgɔkɔrɔ dɔ tɔgɔ ko Alekos ani a ko: “N’ be n’ jija ka koo denninw kɛ tɔɔw ye. Ni n’ be to ka tɔɔw sɔn, n’ tɛ sinsin n’ yɛrɛ kan ani o b’a to n’ be ninsɔndiya.” Ele be se ka mun lo kɛ ka tɔɔw dɛmɛ? N’i y’a ye ko mɔgɔ dɔ dusu kasinin lo, a ɲini k’a jija. N’a sɔrɔ i tɛna se k’a ka gwɛlɛyaw ban. Nga, i bena se k’a dusu saalo n’i b’a lamɛn koɲuman ani n’i b’a yira a la ko i be makari a la. A hakili jigi fana a k’a ka koow to Jehova bolo (Zab. 55:23; 68:20). I be se fana k’a dɛmɛ a k’a faamu ko Jehova m’a to yen (Zab. 37:28; Ezayi 59:1). I yɛrɛ be se ka koo tigitigi dɔ kɛ a ye i n’a fɔ ka tobili kɛ a ye wala ka taga tagama n’a ye. N’i y’a ɲini ka waajuli kɛ n’a ye fana, o bena a ninsɔn diya. A to Jehova ka tɛmɛ i fɛ ka tɔɔw jija. N’an be to ka miiri tɔɔw koo la sanni ka sinsin an yɛrɛ kan, an bena ninsɔndiya sɔbɛ sɔrɔ!—Talenw 11:25.
Sanni i k’a ɲini k’i negelakow wasa, i jija ka tɔɔw mako ɲɛ (dakun 16nan lajɛ).d
17. N’an b’a fɛ ka ninsɔndiya sɔbɛ sɔrɔ, an ka ɲi ka mun lo kɛ? (Zaburuw 43:4).
17 An be se ka ninsɔndiya sɔbɛ sɔrɔ, n’an tora k’an magwɛrɛ an sankolola Faa la. Bibulu b’a fɔ ko “nisɔndiya be bɔ [Jehova lo] . . . fɛ.” (Zaburuw 43:4 kalan). O la, hali ni gwɛlɛyaw b’an kan, an man kan ka siran wala ka hami. An k’an ɲɛɛ lɔnin to Jehova kan. Ale lo bena ninsɔndiya sɔbɛ di an ma fɔɔ abada!—Zab. 144:15.
DƆNKILI 155 An ka ninsɔndiya Tigi
a Koorilen nin lajɛ: “Ninsɔndiya ɲini Jehova fɛ.”
b Misali la, Dennis ani Irina Christensen ka fɛtaw ɲiningali be sɔrɔ Koow Ɲɛnabɔla Jɛnkulu ka rapɔɔri 5nan saan 2023 kɔnɔ jw.org kan.
c N’i b’a fɛ ka kunnafoni wɛrɛw sɔrɔ, barokun nin lajɛ saan 2008, zuwekalo tile 15nan ka Kɔrɔsili Sangaso kɔnɔ: “Des attentes raisonnables. . . pour être joyeux !”
d JAAW ƝƐFƆLI: Balimamuso dɔ ye fɛɛn caaman san a yɛrɛ ye. Nga, tuma min na a ye filɛruw san ka di balima musokɔrɔba dɔ ma min mako be jijali la, o y’a ninsɔndiya ka tɛmɛ.