Ọyọhọ Ikpehe Iba: Nte Christian Okpodude Uwem

Nte osụk ekpepde Bible, emedi edifiọk nte Jehovah oyomde fi odu uwem ye nte edisan̄ade inam emi. Imenịm ke se ekpepde emi anam fi okpụhọde ediwak n̄kpọ ke uwem fo onyụn̄ ọtọn̄ọ ndidu uwem nte Abasi oyomde. Ke emi ama ekebiere ndinam uduak Jehovah, enye enyịme fi edi asan̄autom imọ onyụn̄ ọkwọrọ eti mbụk. Mme mbụme oro ẹtienede mi ayanam fi enen̄ede ọfiọk se Jehovah oyomde anam, onyụn̄ anam fi eti ndusụk n̄kpọ oro afo ekemede ndinam man edi ata asan̄autom esie. Se idinemede ke ikpehe emi ayanam fi etịm okụt ufọn edinam kpukpru n̄kpọ ke eti esịt ye ke usụn̄ emi ọnọde Jehovah ubọn̄.—2 Cor. 1:12; 1 Tim. 1:19; 1 Pet. 3:16, 21. Imọdiọn̄ọ ke ofụri se afo ekpepde tutu emi anam fi enen̄ede ebiere ndisụk ibuot nnọ ukara Jehovah nnyụn̄ ntiene ndu ke esop esie. Nsio nsio mbụme ye mme itie N̄wed Abasi oro ẹdọn̄de mi ayan̄wam fi ọdiọn̄ọ se ndisụk ibuot nnọ Jehovah ọwọrọde, edide ke esop, ke ubon mbufo, m̀mê ndisụk nnọ ukara. Eyenen̄ede okụt mme n̄kpọ emi Jehovah anamde man ekpep ikọt esie n̄kpọ onyụn̄ ọsọn̄ọ mmọ idem. Imenịm ke ayanam se ekekeme man esidụk mbono esop onyụn̄ etiene abuana ke se ẹnamde do, sia mbono esop esịne ke otu n̄kpọ emi Jehovah adade ekpep ikọt esie n̄kpọ onyụn̄ ọsọn̄ọde mmọ idem. Ọyọhọ Ikpehe Iba emi oyowụt n̄ko ntak emi ọfọnde afo esika ukwọrọiko, esin̄wam mme owo ẹdidiọn̄ọ Jehovah ẹnyụn̄ ẹfiọk se enye anamde ọnọ ubonowo. (Matt. 24:14; 28:19, 20) Oyonyụn̄ okụt ntak emi anade ada en̄wọn̄ọ emi afo akanamde ndiyak idem nnọ Jehovah Abasi ke ata akpan n̄kpọ, ye ntak emi anade ada baptism kpa ntre. Nịm ke Jehovah enen̄ede ama nte afo owụtde ke emenen̄ede ama mfọnido esie emi owo mîdotke, emi enye owụtde fi.

1. Abasi oyom Christian ọdọ ebe m̀mê n̄wan ifan̄? N̄wed Abasi ọdọhọ ke nso idi n̄kukụre n̄kpọ emi akpanamde owo osio ndọ m̀mê ọwọrọ ndọ?

• “Nte mbufo ikokotke ite ke enye emi okobotde mmọ toto ke editọn̄ọ okobot mmọ eren ye n̄wan onyụn̄ ọdọhọ ete: ‘Ke ntak emi erenowo ọyọkpọn̄ ete ye eka esie onyụn̄ akadiana ye n̄wan esiemmọ, ndien mmọ mbiba ẹyekabade ẹdi obụk kiet’? Ntre mmọ idịghe aba owo iba, edi ẹdi obụk kiet. Mmọdo, se Abasi ama akadian yak baba owo kiet okûdian̄ade. . . . Owo ekededi eke osiode n̄wan esie ndọ, ke mîtoho ke ntak use, onyụn̄ ọdọde efen, esịn efịbe.”—Matt. 19:4-6, 9.

2. Ntak emi mbon oro ẹdụn̄de nte ebe ye n̄wan ẹkpenamde ndọ? Edieke mbufo ẹdụn̄de nte ebe ye n̄wan, ndi ẹma ẹnam ndọ nte ibet ukara ọdọhọde?

• “Ti mmọ ete ẹsụk ibuot ẹnyụn̄ ẹkop item ẹnọ ukara ye mme enyene-odudu nte mme andikara.” —Titus 3:1.

• “Yak kpukpru owo ẹkpono ndọ, ẹkûnyụn̄ ẹsabade bed ndọ, koro Abasi eyekpe ikpe ye mbon use ye mme esịn efịbe.”—Heb. 13:4.

3. Anie ke afo edi ke ubon mbufo, ndien nso idi utom fo?

• “Eyen mi, bọ ntụnọ usọ, kûnyụn̄ ukpọn̄ ibet uka.”—N̄ke 1:8.

• “Koro ebe edide ibuot ọnọ n̄wan esie kpa nte Christ n̄ko edide ibuot ọnọ esop . . . Mme ebe, ẹka iso ẹma iban mbufo, kpa nte Christ n̄ko akamade esop.”—Eph. 5:23, 25.

• “Mme ete, ẹkûfiomo nditọ mbufo, edi ẹka iso ẹkama mmọ ke ntụnọ ye ke item Jehovah.”—Eph. 6:4.

• “Mbufo nditọ, ẹkop uyo ẹnọ mme ete ye eka mbufo ke kpukpru n̄kpọ, koro emi etịmde enem Ọbọn̄ esịt.”—Col. 3:20.

• “Mbufo iban, ẹsụk ibuot ẹnọ mme ebe mbufo.”—1 Pet. 3:1.

4. Ntak emi ikpadade uwem ke akpan n̄kpọ?

• “[Abasi] ọnọ kpukpru owo uwem ye ibifịk ye kpukpru n̄kpọ. . . . Ebe ke enye ke nnyịn inyene uwem inyụn̄ isan̄a inyụn̄ idu uwem.”—Utom 17:24, 25, 28.

5. Ntak emi nnyịn mîkpowotke owo, ọkpọkọm edi eyen esịt idịbi?

• “Edieke mme owo ẹn̄wanade en̄wan ndien mmọ ẹketuak n̄wan idịbi, . . . edieke emi osụn̄ọde ke n̄kpa, afo enyene ndinọ ukpọn̄ ke ukpọn̄.”—Ex. 21:22, 23.

• “Enyịn fo ama okụt mi ke ini n̄kedide ọbọn̄eyen, ndien ẹma ẹwewet kpukpru ndido esie ẹsịn ke n̄wed fo, mbemiso usen emi mmọ ẹkeborode baba mmọ kiet mîkonyụn̄ idụhe.”—Ps.139:16.

• “Jehovah [asua] . . . ubọk eke ọduọkde iyịp eke mîduehe.”—N̄ke 6:16, 17.

6. Nso ibet ke Abasi ọnọ aban̄a iyịp?

• “Ẹka iso ẹbet . . . iyịp ye unam eke ẹyịride-yịri.”—Utom 15:29.

7. Ntak emi anade nnyịn ima nditọete nnyịn iren ye iban?

• “Ami mmọnọ mbufo obufa ewụhọ, nte mbufo ẹma kiet eken; kpa nte n̄kamade mbufo, nte mbufo n̄ko ẹma kiet eken. Edieke mbufo ẹnyenede ima ke otu idem mbufo, kpukpru owo ẹyeda emi ẹfiọk ẹte mbufo ẹdi mbet mi.”—John 13:34, 35.

8. Mbak owo idinọ owo udọn̄ọ emi esibede owo, emi onyụn̄ ekemede ndiwot owo: (a) Ntak emi owo oro enyenede utọ udọn̄ọ emi mîkpọkọmke mbon en̄wen ubọk m̀mê ndifat mmọ? (b) Ntak emi enye mîkpayatke esịt edieke mme owo mînyịmeke enye odụk ufọk mmọ? (c) Ntak emi owo oro ekenyenede udọn̄ọ emi esibede owo, akpakade yak ẹkesio enye iyịp ẹse m̀mê udọn̄ọ oro ke esesịne enye ke idem mbemiso enye ọtọn̄ọde ndiyom owo oro enye edidọde? (d) Ntak ọfọnde owo emi enyenede udọn̄ọ emi esibede owo etịn̄ ọnọ anam-ndutịm otu mbiowo mmọ mbemiso enye anade baptism?

• “Mbufo ẹkûkama owo ekededi isọn ndomokiet, ke mîbọhọke ndima kiet eken. . . . ‘Afo enyene ndima mbọhọidụn̄ fo nte idemfo.’ Ima inamke mbọhọidụn̄ esie idiọk.”—Rome 13:8-10.

• “Ẹkûse ẹban̄a mbubehe mbufo kpọt, edi ẹse ẹban̄a mbubehe mbon en̄wen n̄ko.”—Phil. 2:4.

9. Nso inam Jehovah ọdọhọ nnyịn isifen inọ owo?

• “Ẹka iso ẹyọ kiet eken ẹnyụn̄ ẹfen kiet eken ke ofụri esịt edieke owo ekededi enyenede ntak nditọhọ ye owo. Kpa nte Jehovah ekefende mbufo ke ofụri esịt, ẹfen mbon en̄wen kpasụk ntre.”—Col. 3:13.

10. Nso ke akpanam edieke eyenete abiatde fi enyịn̄ m̀mê ebrede fi utọtọ?

• “Edieke eyenete fo eduede fi, ka kemen ndudue esie wụt enye, sụk fi ye enye ikpọn̄. Edieke enye okopde uyo fo, afo amada eyenete fo enyene. Edi edieke enye mîkopke, da owo kiet m̀mê iba en̄wen san̄a, man ke inua ntiense iba m̀mê ita kpukpru ikọ ẹkpesọn̄ọ ẹda. Edieke enye mîkopke uyo mmọ, tịn̄ nọ esop. Edieke enye mîkam ikopke uyo esop, yak enye etie fi nte owo mme idụt ye nte ọbọ a-tax.”—Matt. 18:15-17.

11. Didie ke Jehovah ada mme idiọkn̄kpọ emi?

▪ Oburobụt idan̄

▪ Ndida edisọi n̄kpọ n̄kpono Abasi

▪ Erenowo ndidan̄ ye erenowo m̀mê n̄wan ndidan̄ ye n̄wan

▪ Uyịpinọ

▪ Mbre mfọniso

▪ Ukpammịn

• “Ẹkûyak ẹtụn mbufo usụn̄. Mbon use, mme okpono ndem, mme esịn efịbe, . . . mbon idiọkitọn̄, mme akpammịn, mme osụn̄i isụn̄i, ye mbon n̄kanubọk ididaha obio ubọn̄ Abasi inyene.”—1 Cor. 6:9, 10.

12. Nso ke afo ebiere ndinam mban̄a n̄kpọ ekededi oro aban̄ade oburobụt idan̄?

• “Ẹfehe ẹkpọn̄ use.”—1 Cor. 6:18.

13. Ntak emi nnyịn mîkpadaha ọkpọsọn̄ ibọk m̀mê n̄kpọ ekededi man ifre uwa emi mîdịghe dọkta ọdọhọ ida?

• “Ẹda idem mbufo ẹnọ Abasi nte odu-uwem uwa emi asanade, emi Abasi onyụn̄ enyịmede ndibọ, kpa edisana utom emi ẹdade ukeme ukere n̄kpọ mbufo ẹnam. Ẹnyụn̄ ẹtre ndibiet editịm n̄kpọ emi, edi ẹkpụhọde oto ke edinam ekikere mbufo edi obufa, man mbufo ẹkpedomo ẹfiọk uduak Abasi eke edide eti onyụn̄ enemde enye esịt onyụn̄ ọfọnde ama.”—Rome 12:1, 2.

14. Siak ndusụk n̄kpọ oro Abasi asuade emi asan̄ade n̄kpọ ye mme demon

• “Kûyak ẹkụt owo ekededi ke otu fo . . . emi ebrede idiọn̄, m̀mê ebre mfọni m̀mê owo ekededi emi omụmde ndomo m̀mê abiaidiọn̄, m̀mê owo emi ọkọkde nduọhọ ọnọ owo m̀mê obụp ekpo m̀mê etịn̄ ini iso m̀mê owo ekededi emi akade okobụp mme akpan̄kpa n̄kpọ.”—Deut. 18:10, 11.

15. Edieke owo emi anamde akwa idiọkn̄kpọ oyomde Jehovah efen ọnọ imọ, nso ke ana enye ọsọsọp anam?

• “Nyarade idiọkn̄kpọ mi nnọ fi, nnyụn̄ mfụkke ndudue mi. N̄kọdọhọ nte: ‘Nyayarade idiọkn̄kpọ mi nnọ Jehovah.’”—Ps. 32:5.

• “Nte odu owo ekededi oro ọdọn̄ọde ke otu mbufo? Yak enye okot mbiowo esop ẹdi ẹbịne enye, ndien yak mmọ ẹbọn̄ akam ẹnọ enye, ẹda aran ẹyet enye ke enyịn̄ Jehovah. Ndien akam mbuọtidem ayanam idem ọsọn̄ owo udọn̄ọ oro, ndien Jehovah eyemenede enye ke enyọn̄. N̄ko, edieke enye akanamde idiọkn̄kpọ, ẹyefen enye.”—Jas. 5: 14, 15.

16. Nso ke ana anam edieke ọdiọn̄ọde ke eyenete ke esop anam akwa idiọkn̄kpọ?

• “Edieke [owo] anamde idiọkn̄kpọ ke emi enye okopde nte ẹsịnde isụn̄i an̄wa an̄wa, ndien enye edi ntiense mîdịghe okokụt m̀mê ọfọfiọk, edieke enye mîmenke iketịn̄, ndudue esie oyobiom enye.”—Lev. 5:1.

17. Edieke ẹtọtde ke esop ke owo idịghe aba Ntiense Jehovah, afo edinam n̄kpọ didie ye enye?

• “Etre ndidụk ndụk ye owo ekededi emi ẹkotde enye eyenete, emi edide owo use m̀mê owo idiọkitọn̄ m̀mê okpono ndem m̀mê osụn̄i isụn̄i m̀mê akpammịn m̀mê owo n̄kanubọk, ẹkûkam ẹdia n̄kpọ ye utọ owo oro.”—1 Cor. 5:11.

• “Edieke owo ekededi edide ke ọtọ mbufo mînyụn̄ idaha ukpepn̄kpọ emi idi, ẹkûdedei ẹda enye ẹsịn ke ufọk mbufo ẹkûnyụn̄ ẹkọm enye.”—2 John 10.

18. Ntak emi afo ekpedide ufan ye mbon emi ẹmade Jehovah?

• “Owo eke asan̄ade ye mbon ọniọn̄ eyenyene ọniọn̄, edi ọyọdiọk ye owo eke odụkde nsan̄a ye mme ndisịme.”—N̄ke 13:20.

• “Ẹkûyak ẹtụn mbufo usụn̄. Idiọk nsan̄a ababiat eti ido.”—1 Cor. 15:33.

19. Nso isinam Mme Ntiense Jehovah ẹkûsịn idem ke pọlitik?

• “Mmọ idịghe ubak ererimbot, kpa nte ami [Jesus] mmendịghe ubak ererimbot.”—John 17:16.

20. Ntak emi afo okposụkde ibuot ọnọ ukara?

• “Yak kpukpru ukpọn̄ ẹsụk ibuot ẹnọ mme odudu oro ẹkponde ẹkan, koro odudu idụhe ke Abasi mîyakke odu; mme odudu oro ẹdude ke emi edi Abasi ayak mmọ ẹdu ke ukeuke itie mmọ.”—Rome 13:1.

21. Nso ke afo edinam edieke ibet owo ọdọhọde fi abiat ibet Abasi?

• “Nnyịn inyene ndikop uyo Abasi nte andikara utu ke uyo owo.”—Utom 5:29.

22. Mme itie N̄wed Abasi ewe idin̄wam fi emek utom emi mîdinamke fi edi ubak ererimbot?

• “Idụt idimenke akan̄kan̄ itiene idụt, mmọ idinyụn̄ ikpepke aba ekọn̄.”—Mic. 4:3.

• “Mbufo ikọt mi ẹwọn̄ọ ke esịt [Akwa Babylon], edieke mbufo mîyomke nditiene mbuana ke mme idiọkn̄kpọ esie, edieke mbufo mînyụn̄ iyomke nditiene mbọ mme ufen esie.”—Edi. 18:4.

23. Nso ke akpada enem idem esịt, nso ke mûkpadaha? Nso utọ mbre ke ekpebre, ewe ke mûkpubreke?

• “Jehovah . . . asasua owo ekededi eke amade afai.”—Ps. 11:5.

• “Ẹsua se idiọkde, ẹyịre ke se ifọnde.”—Rome 12:9.

• “N̄kpọ ekededi eke edide akpanikọ, n̄kpọ ekededi eke odotde ẹtịm ẹkere, n̄kpọ ekededi eke enende, n̄kpọ ekededi eke asanade, n̄kpọ ekededi eke ẹmade, n̄kpọ ekededi eke ọwọrọde eti etop, n̄kpọ ekededi eke esịnede eti ido ye n̄kpọ ekededi eke odotde itoro, ẹka iso ẹkere mme n̄kpọ emi.”—Phil. 4:8.

24. Ntak emi Mme Ntiense Jehovah mîsitieneke mbon ido ukpono en̄wen ikpono Abasi?

• “Mbufo ikemeke ndidia n̄kpọ ke ‘okpokoro Jehovah’ ye ke okpokoro mme demon.”—1 Cor. 10:21.

• “‘Ẹwọn̄ọ ke otu mmọ, ẹnyụn̄ ẹdian̄ade ẹda,’ Jehovah ọdọhọ, ‘ẹkûnyụn̄ ẹtụk n̄kpọ ndek’”; “‘ndien nyadara mbufo.’”—2 Cor. 6:17.

25. Mme itie Bible ewe idin̄wam fi ọdiọn̄ọ usọrọ emi mûkputieneke udia?

• “Mmọ ẹbuak idem ye mbon idụt oro ẹnyụn̄ ẹkpebe mme edinam mmọ. Ndien mmọ ẹnam n̄kpọ ẹnọ ndisọi mbiet mmọ, mmọ emi ẹnyụn̄ ẹkabade ẹdi afia ẹnọ mmọ.”—Ps. 106:35, 36.

• “Amaedi mme akpan̄kpa, mmọ ifiọkke baba n̄kpọ kiet.”—Eccl. 9:5.

• “Mmọ idịghe ubak ererimbot, kpa nte ami mmendịghe ubak ererimbot.”—John 17:16.

• “Ini emi ekebede ama ekem mbufo ndida nnam se idide uduak mme idụt, ini emi mbufo ẹkesan̄ade ke obukpo ido, ye ọkpọsọn̄ idiọk udọn̄, ye ediyụhọ mmịn, ye uyom uyom usọrọ, ye mbuba edin̄wọn̄ mmịn, ye obukpo edikpono ndem.”—1 Pet. 4:3.

26. Nso n̄kpọ ke Bible in̄wam fi ọdiọn̄ọ m̀mê ọfọn ndinam usọrọ usen emana?

• “Ke ọyọhọ usen ita, Pharaoh anam usọrọ usen emana esie, enye onyụn̄ anam udia ọnọ kpukpru mme asan̄autom esie onyụn̄ osio etubom mme akama-cup ye etubom mme asan̄uyo ke ufọk-n̄kpọkọbi edi ke otu mme asan̄autom esie. Enye afiak ada etubom mme akama-cup esịn ke itieutom esie . . . Edi enye eyịri etubom mme asan̄uyo [owot].”—Gen. 40:20-22.

• “Ke ini ẹkenịmde usọrọ usen emana Herod, eyen Herodias an̄wan enek unek do onyụn̄ anam esịt enem Herod etieti tutu enye ọn̄wọn̄ọ ndinọ enye se ededi oro enye eben̄ede. Ekem, nte eka esie eketemede enye, enye ọdọhọ ete: ‘Nọ mi ibuot John Andinịm Owo Baptism ke usan.’ Ndien enye ọdọn̄ ete ẹka ẹkebịghi John ibuot ke ufọk-n̄kpọkọbi.”—Matt. 14:6-8, 10.

27. Nso inam fi ebiere ke eyesinam se mbiowo ẹdọhọde?

• “Ẹkop uyo ẹnọ mbon oro ẹdade usụn̄ ke otu mbufo ẹnyụn̄ ẹsụk ibuot ẹnọ mmọ, koro mmọ ẹkpemede ukpọn̄ mbufo nte mmọ emi ẹdinamde ibat; man mmọ ẹkpenam emi ke idatesịt, ẹkûnam ye nsiama, koro emi mîdifọnke ye mbufo.”—Heb. 13:17.

28. Nso inam ekere ke ọfọn afo ye ubon mbufo ẹnyene ini emi ẹsitiede ntre ẹkot Bible ẹnyụn̄ ẹkpep Ikọ Abasi?

• “Ibet Jehovah adat enye esịt, enye onyụn̄ okot ibet esie ke nsụhọde-uyo uwemeyo ye okoneyo. Enye ayakabade etie nte eto eke ẹtọde ke mben ediwak idịm, emi osion̄ode mfri esie ke ini esie ndien ikọn̄ esie iyemekede, enye oyonyụn̄ okụt unen ke kpukpru se enye anamde.”—Ps. 1:2, 3.

29. Nso inam fi ama ndidụk mbono esop nnyụn̄ ntiene mbuana ke se ẹnamde do?

• “Nyatan̄a enyịn̄ fo nnọ nditọete mi; nyotoro fi ke otu esop.”—Ps. 22:22.

• “Ẹyak nnyịn inyụn̄ ikere nte ikpedemerede kiet eken inọ ima ye nti utom, ikûsịn ndisop idem ọtọkiet, nte ido ndusụk owo edide, edi isịn udọn̄ inọ kiet eken, ndien mbufo ẹdọdiọn̄ ẹnam ntem adan̄a nte ẹkụtde ẹte usen oro ke asan̄a ekpere.”—Heb. 10:24, 25.

30. Ewe utom idi ata akpan utom emi Jesus ọkọnọde nnyịn?

• “Mmọdo ẹka ẹkenam mme owo ke kpukpru idụt ẹdi mbet mi, ẹnịm mmọ baptism . . . , ẹkpep mmọ ẹnam kpukpru n̄kpọ eke n̄ketemede mbufo.”—Matt. 28:19, 20.

31. Nso idinam esịt enem Jehovah ke ini itịpde n̄kpọ man ẹda ẹnam utom esie m̀mê ke ini in̄wamde nditọete nnyịn?

• “Da ọsọn̄urua inyene fo . . .  kpono Jehovah.”—N̄ke 3:9.

• “Yak owo kiet kiet anam kpa nte enye ebierede ke esịt esie, okûnam mmen̄e mmen̄e m̀mê ke edinyenyịk, koro Abasi amama owo eke ọnọde ke idatesịt.”—2 Cor. 9:7.

32. Nso afanikọn̄ ke mme Christian ẹdiọn̄ọ ke eyesịm mmimọ?

• “Mmọ oro ẹkọbọde ke ntak edinen ido ẹkop inemesịt, koro obio ubọn̄ heaven enyenede mmọ. Mbufo ẹkop inemesịt ke ini mme owo ẹsụn̄ide mbufo ẹnyụn̄ ẹkọbọde mbufo ẹnyụn̄ ẹtịn̄de kpukpru orụk idiọkn̄kpọ ke nsu ẹdian mbufo ke ntak mi. Ẹdara ẹnyụn̄ ẹfrọ ke idatesịt, koro utịp mbufo omokpon ke heaven; koro kpa ntem ke mmọ ẹkekọbọ mme prọfet emi ẹkebemde mbufo iso ẹdu.”—Matt. 5:10-12.

33. Ntak emi afo ndina Baptism nte Ntiense Jehovah edide ata n̄kpọ ukpono?

• “Ikọ fo onyụn̄ akabade edi n̄kpọ idara ọnọ mi ye se idatde mi esịt; koro ẹkotde mi ẹdian enyịn̄ fo, O Jehovah Abasi mme udịm.”—Jer. 15:16.