Ẹyak Nnyịn Inam Itie Utuakibuot Nnyịn Odu ke Eti Idaha
1. Nso idi uduak Ufọkmbono Obio Ubọn̄?
1 Se iwakde ibe esop Mme Ntiense Jehovah 94,000 ẹdu ke ofụri ererimbot. Ata ediwak mme esop ẹsisop idem ndikpep Bible nnyụn̄ mbuana ye mme Christian eken ke mme Ufọkmbono Obio Ubọn̄, emi ẹdide iwụk ebiet utuakibuot ke n̄kann̄kụk.
2. Ntak edide akpan n̄kpọ ndinam Ufọkmbono Obio Ubọn̄ asana onyụn̄ eye?
2 Ndutịm Kaban̄a Edinam Asana Kpukpru Ini: Utom oro ẹnamde ke ndise mban̄a Ufọkmbono Obio Ubọn̄ edi akpan ubak edisana utom nnyịn. N̄wed Utom Nnyịn ke page 61-62 ọdọhọ ete: “Nditọete ikpadaha edinọ Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ibetedem ke n̄kan̄ okụk kpọt nte ifet edi n̄ko ndinyịme ndinam mme utom man ẹnịm enye asana, eye onyụn̄ odu ke eti idaha. Ke esịt ye an̄wa, Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ekpenyene ndida nte odotde nnọ esop Jehovah.” Sia ẹsisopde idem ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ediwak ini ke urua, oyom ẹdiọn̄ ẹnyụn̄ ẹnam enye asana kpukpru ini. Nte ido edide, mme anamutom unyịmesịt ẹtode (mme) esop oro ẹsidụkde mbono esop ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ẹsise ẹban̄a emi. Kpa nte ekedide ke mme ini Bible, mme asan̄autom Jehovah mfịn ẹkpenyene ndisịn ifịk ‘ndiọn̄’ itie utuakibuot nnyịn.—2 Chron. 34:10.
3. Didie ke ẹkpenam ndutịm edinam Ufọkmbono Obio Ubọn̄ asana, ndien mmanie ẹkpebuana ke utom emi?
3 Ẹkpenyene ndidian ndutịm edinam Ufọkmbono Obio Ubọn̄ asana eke urua ke urua ke obukpọk ntọt. Kpukpru otu ukpepn̄kpọ n̄wed ẹkpenyene ndisinịm Ufọkmbono asana ke adiana ke adiana, ẹtienede mme ibat n̄kpọ oro anade ẹnam ke urua kiet kiet. Oyom kpukpru mbon oro idaha mmọ ayakde ẹbuana ke ndinịm Ufọkmbono Obio Ubọn̄ asana onyụn̄ eye kpukpru urua. Ẹkeme ndinam nditọwọn̄ ẹtiene ẹbuana ke idak ndausụn̄ mme ete ye eka mmọ, ke ntem ẹkpepde mmọ ndiwụt esịtekọm mban̄a akwa ifet emi. Akpan akpan ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄ oro ediwak esop ẹsidade ẹnam n̄kpọ, eyenen̄ede oyom edidianakiet ke ndise mban̄a akpan ikpehe utuakibuot nnyịn emi man okûkabade edi mbiomo ibat ibat owo kpọt.
4. Nso ke ẹkpenyene ndinam man esop ọfiọk se ẹkpenamde ke ini unam Ufọkmbono Obio Ubọn̄ asana?
4 Edieke ẹkemede, ẹkpenyene ndiwet mme n̄kpọ oro ẹdinamde ndian ke ebiet oro mme n̄kpọutom ẹbonode. Emi ekpenyene ndisịne mme utom oro ẹdinamde ke urua ke urua, utọ nte edikpọri isọn̄, ediyet mme window, ediduep itie udori n̄wed, edimen mbio n̄kọduọk, ediyet isọn̄, edinam itie uken̄idem asana ọkọrọ ye edikwọhọde ukụtiso. Ẹkeme ndidi idiyomke ẹnam ndusụk utom kpukpru urua, utọ nte edida ibọk utụk-n̄kpọ ntụk mme n̄kpọ mbana oro ẹdade eto ẹnam; edinen̄ede nyet mme akpakaha, nnyan n̄kpọitie, mme ufụn̄idem, ediyet mme ọfọn̄ enyịnusụn̄, ye edikwọhọde mme n̄kpọ ikan̄ ilektrik; ye ndibiọn̄ọ mme uta n̄kpọ (ebu, mfem, eku, ye ntre ntre eken). Ẹkpenyene ndimen kpukpru mmọn̄ibọk oro ẹsidade ẹyet n̄kpọ nsio ke ebiet emi n̄kpri nditọ ẹdikụtde, ẹkpenyụn̄ ẹnyene ndiwet ntọt ndian ke mmọ. Ẹkpenyene ndinọ ntọt ke nte ẹkpedade mmọn̄ibọk ẹnam n̄kpọ.
5. Ndibiọn̄ọ mbabuat n̄kpọntịbe edi akpan n̄kpọ adan̄a didie, ndien nso ke oyom ẹkpeme ke ini ke ini? (Se ekebe ke page 4)
5 Edi ata akpan n̄kpọ ndikpeme mbiọn̄ọ mbabuat n̄kpọntịbe ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄. (Deut. 22:8) Ke afan̄ emi, ekebe oro odude ke page 4 abat se ẹyomde ẹkpeme ke ini ke ini man ẹbiọn̄ọ mbabuat n̄kpọntịbe.
6. Didie ke ẹse ẹban̄a utom edinịm Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ke eti idaha?
6 Ndinịm Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ke Eti Idaha: Otu mbiowo ẹnyene mbiomo ndise mban̄a nte ẹkamade Ufọkmbono Obio Ubọn̄. Nte ido edide, ẹsimek ebiowo m̀mê asan̄autom unamutom ndise mban̄a utom emi. Enye esinam ndutịm ndise nte n̄kpọ akade iso kpukpru ini ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄, okụtde ete ke ẹnịm enye asana onyụn̄ odu ke eti idaha onyụn̄ okụt nte ke mme n̄kpọ oro ẹyomde ẹdu ẹkem. Enen̄ede oyom ẹkụt ẹte ke mme idaha oro ẹkamade n̄kpọndịk idụhe ke esịt ye ke n̄kann̄kụk ufọkmbono. Ke ini esop iba m̀mê ẹwakde ẹkan oro ẹsopde idem ke ufọkmbono, mme otu mbiowo ẹsimek kọmiti esede aban̄a Ufọkmbono Obio Ubọn̄ man anam ndutịm edise mban̄a ufọk ye n̄kann̄kụk oro. Kọmiti emi anam utom ke idak ndausụn̄ otu mbiowo.
7. (a) Nso ke ẹsinam ke isua ke isua ndikụt nte ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄ odu ke eti idaha? (b) Nso ke oyom ẹnọ ntịn̄enyịn ke ini ke ini? (Se ekebe ke page 5.)
7 Ke isua ke isua, ẹsitịm ẹse ẹkanade Ufọkmbono Obio Ubọn̄ m̀mê ẹyekụt akpan itie oro oyomde ẹdiọn̄. Mbiowo ẹkpenyene ndinam ndutịm man ẹnen̄ede ẹse ẹban̄a mme n̄kpọ oro oyomde ẹnọ ntịn̄enyịn. Ẹkeme ndidọhọ mme asuanetop ẹdi ẹdin̄wam ke ndidiọn̄ se ẹyomde ẹdiọn̄ ye ke ndinịm enye ke eti idaha. Kpukpru owo ẹkpenyene ndidu ke edidemede mban̄a n̄kpri n̄kpọ oro oyomde ẹdiọn̄ ẹkpenyụn̄ ẹnyene ndisọsọp ndiọn̄ mmọ.
8. Ini ewe ke mbiowo ẹkeme ndisobo ye Itieutom Ubọp Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ke mme n̄kpọ ẹban̄ade edinịm Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ke eti idaha?
8 Edieke mbiowo ẹkerede ke imoyom ndausụn̄ ke ndise mban̄a nnyụn̄ nnịm Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ke eti idaha, mmọ ẹkeme ndisobo ye Itieutom Ubọp Ufọkmbono Obio Ubọn̄.
9. Nso ndutịm ke ẹkpenyene nditiene edieke ẹdiyomde ẹkpe owo ndinam utom?
9 Ndida Okụk Esop Nnam N̄kpọ Nte Ọfọnde: Mme anamutom unyịmesịt ẹsinam ata ediwak utom ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ye ke n̄kann̄kụk. Edu n̄waidem mmọ edi eti usụn̄ ediwụt ima onyụn̄ an̄wam n̄ko ndisụhọde ubiat okụk. Edieke ẹdiyomde ẹkpe owo ndinam ndusụk utom, mbiowo ẹdiyom mbonutom oro ekọmurua utom mmọ ememde akan. Akpa kan̄a, mmọ ẹnyene nditịm n̄wet ofụri ntọt aban̄ade orụk utom oro edinamde ye mme n̄kpọutom ekededi oro ẹdidade ẹnam utom. Ẹyeyak ibat n̄kpọ emi ẹwetde ẹnọ nsio nsio mme anyam n̄kpọutom man mmọ ẹkpe urua ke ẹma ẹkefiọk se ẹyomde. Ke ẹma ẹkebọ nsio nsio mme anyam n̄kpọutom mme n̄wed ekọmurua, mbiowo ẹkeme ndimek enye oro ọfọnde akan. Ẹkpenyene nditiene ndutịm emi idem ọkpọkọm eyenete oyom ndinam utom emi m̀mê ndinọ mme n̄kpọutom ke akpan ekọmurua.
10. Nso ke ẹnam man ẹkụt nte ke ẹda okụk esop ẹnam n̄kpọ nte ọfọnde?
10 Mbiowo n̄ko ẹsinam nte odotde ndibọ kpukpru n̄wed unyịme ye mme n̄wetnnịm n̄kpọ ẹban̄ade Ufọkmbono Obio Ubọn̄. Ke ini se iwakde ikan esop kiet ẹdade Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ẹnam n̄kpọ, kọmiti oro esede aban̄a Ufọkmbono Obio Ubọn̄ emi esinịm okụk san̄asan̄a ke itie unịm okụk esinyụn̄ edeme n̄wetnnịm ntọt ibatokụk ọnọ otu mbiowo kiet kiet, ntem anamde mbiowo ẹdiọn̄ọ nte mmọ ẹbiatde okụk. Mbiowo ẹnyene mbiomo ndise m̀mê ẹbiat okụk esop nte ọfọnde.
11. Nso ke ẹkpenyene ndinam edieke ẹyomde ẹfiak ẹdiọn̄ m̀mê ẹse ẹban̄a akamba utom?
11 Edifiak Ndiọn̄ ye Edise Mban̄a Akamba Utom: Ke ini kọmiti oro esede aban̄a Ufọkmbono Obio Ubọn̄ okụtde ke akamba utom odu oro oyomde ẹnam m̀mê ẹse ẹban̄a ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄, kọmiti oro ayanam otu mbiowo ẹfiọk ẹban̄a man ẹbọ ndausụn̄. Edieke ẹbierede ndifiak ndiọn̄ m̀mê ndise mban̄a akamba utom mîdịghe edieke ẹyomde un̄wam ẹto (mme) esop efen oro mîbuanake ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄ oro, mbiowo ẹnyene ndisobo ye Itieutom Ubọp Ufọkmbono Obio Ubọn̄ man ẹbọ ekikere ye ndausụn̄ oro ọfọnde ndida nse mban̄a utom emi. Edieke emi oyomde ediwak okụk, ọyọfọn ndidiọn̄ọ nnennen ibatokụk oro ediyomde nnyụn̄ nnam esop ẹbiere se ẹdikpede.—Se Ekebe Mbụme ke Utom Obio Ubọn̄ Nnyịn eke May 1994.
12. Didie ke nnyịn ikpowụt esịtekọm iban̄a ifet oro inyenede ndisisop idem ọtọkiet ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄?
12 Nnyịn iwụt esịtekọm didie ntem ke ifet oro inyenede ndisisop idem ọtọkiet ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄! Inaha nnyịn ifụmi mme mbono esop nnyịn m̀mê ndida mmọ ke usụhọde. Man ibọ nsịnudọn̄, kpukpru owo ẹkeme nditịp nsịn ke ndutịm emi ndikụt unen ebe ke ndibuana ọyọhọ ọyọhọ ke ndise mban̄a Ufọkmbono Obio Ubọn̄ nnyịn. Emi ọyọnọ edisana utuakibuot ubọn̄ onyụn̄ ada ukpono ọsọk enyịn̄ Jehovah. Ẹyak nnyịn ibiere ndinịm itie utuakibuot nnyịn ke eti idaha.
[Ekebe ke page 4]
Mme N̄kpọ Oyomde Ẹkpeme
◻ Ẹkpenyene ndinịm mme n̄kpọ unịme ikan̄ ke ebiet oro ẹkemede ndisọsọp ntọ ubọk mmen ndien ẹkpenyene ndidiọn̄ enye kpukpru isua.
◻ Ẹkpenyene ndiwet idiọn̄ọ ke mme usụn̄ oro ẹsan̄ade ẹwọrọ ye ke mme udịghi ukot ufọkenyọn̄, ẹnam ikan̄ odu, onyụn̄ edi se ẹkemede ndisan̄a mbe mmemmem mmemmem, ndien mme udoriubọk esie ẹkpenyene ndidu ke eti idaha.
◻ Ufọk ubonn̄kpọ ye itie uken̄idem ekpenyene ndisana, nnyụn̄ ndu ke eti idaha ndien ẹkpenyene nditan̄ mme n̄kpọ oro ẹkemede ndinam ikan̄ odụk ufọk, ọkpọkpọ inyene ye mbio nsion̄o.
◻ Ẹkpenyene ndidụn̄ọde ọkọmufọk ye usan̄a mmọn̄ esie nnyụn̄ nnam mmọ ẹsana kpukpru ini.
◻ Ikpanaha ẹnịm mme n̄kpọ oro ẹkemede ndinam owo ọfiọnọde m̀mê ọduọ ke afan̄usụn̄ ye mme itie ubon moto.
◻ Ẹkpenyene nditịm ndụn̄ọde nnyụn̄ ndiọn̄ ndutịm ilektrik ye mme ufụn̄idem.
◻ Ẹkpenyene ndisọsọp nsịri ebiet ekededi oro mmọn̄ odụtde mbak n̄kọrọsi editịbe.
◻ Ẹkpenyene ndikọbi kpukpru usụn̄ ke ini owo ndomokiet mîdụhe.
[Ekebe ke page 5]
Ndise Mban̄a Ufọkmbono ye N̄kann̄kụk
◻ An̄wa: Nte ọkọmufọk, mme ibibene, ndom mbakara oro ẹyetde, mme window, ye idiọn̄ọ oro ẹwetde ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ẹdu ke eti idaha?
◻ N̄kann̄kụk: Nte ẹdiọn̄ n̄kann̄kụk ọfọn? Nte mme afan̄usụn̄, mme ọkọ, ye itie ubon n̄kpọisan̄ ẹdu ke eti idaha?
◻ Esịtufọk: Nte mme akpakaha m̀mê nnyan n̄kpọitie, ọfọn̄ enyịnusụn̄, n̄kpọ ikan̄ ilektrik ye n̄kpọ mmọn̄ esan̄ukwak, mme n̄kpọ oro ẹdiande ke ibibene, itie ubon n̄wed, kọbọd udọn̄ n̄wed ẹdu ke eti idaha?
◻ N̄kpọutom: Nte ikan̄, ukwak ikwọ, ye ufụn̄idem ẹdu ke eti idaha?
◻ Mme Itie Uken̄idem: Nte mmọ ẹsana ẹnyụn̄ ẹdu ke eti idaha?
◻ Mme n̄wetnnịm n̄kpọ Esop: Nte mme n̄wetnnịm n̄kpọ oro ẹkemde ye ibet ẹdi eke idahaemi ẹnyụn̄ ẹnen?