Ibuot Duopeta
Edieke Ndọ Odude ke Idaha Ndiwụre
1, 2. Ke ini ndọ odude ke mfịghe, nso mbụme ke akpana ẹbụp?
KE 1988 n̄wan Italy kiet ekerede Lucia ama okop mfụhọ etieti.a Ke isua duop ẹma ẹkebe ndọ esie ama ekpere ndisịm utịt. Ediwak ini enye ama odomo ndinam emem ye ebe esie, edi ufọn ikakam idụhe. Ntre enye ama adianarede etie ke ntak unana edikem ye kiet eken onyụn̄ asak iso idahaemi ese edibọk nditọiban iba ikpọn̄. Ke afiakde ese ini oro, Lucia eti ete: “Mma nnen̄ede mfiọk nte ke n̄kpọ ndomokiet ikemeke ndinyan̄a ndọ nnyịn.”
2 Edieke afo enyenede mme mfịna ndọ, afo emekeme ndifiọk nte eketiede Lucia ke idem. Ekeme ndidi ndọ fo odu ke mfịna ndien ekeme ndidi afo ke eyịk m̀mê ẹkeme ndinyan̄a enye. Ke edide ntre, afo eyekụt ke edi n̄kpọ un̄wam ndikere mban̄a mbụme emi: Ndi ami mmanam ofụri nti item oro Abasi ọnọde ke Bible man ẹn̄wam ẹnam ndọ okụt unen?—Psalm 119:105.
3. Ke adan̄aemi usiondọ akabarede edi ọsọ n̄kpọ, nso edinam ke ẹtọt ẹban̄a ediwak owo oro ẹsiode ndọ ye mme ubon mmọ?
3 Ke ini mfịghe ẹsọn̄de ubọk ke ufọt n̄wan ye ebe, ndidianade ndọ ekeme nditie nte edinam oro ememde utom akan. Edi, ke adan̄aemi ediwak idụt ẹkụtde enyene-ndịk n̄kọri ke n̄wụre ubon, mme ndụn̄ọde ndondo emi ẹwụt ẹte ke ata ediwak iren ye iban oro ẹsiode ndọ ẹtua n̄kpọfiọk ẹban̄a edidianarede oro. Ediwak ẹsobo unana nsọn̄idem efen efen, eke ikpọkidem ye eke ekikere, ẹkan mbon oro ẹkade iso ke ndọ mmọ. Ndutịme ye unana inemesịt nditọ usiondọ ẹsiwak ndibịghi ke ediwak isua. Ete ye eka ye mme ufan ubon oro ẹwụrede ẹsibọ ufen n̄ko. Ndien nso kaban̄a usụn̄ nte Abasi, kpa Anditọn̄ọ ndọ, esede idaha oro?
4. Didie ke ẹkpese ẹban̄a mme mfịna ke ndọ?
4 Nte ẹkewụtde ke mme ibuot oro ẹkebede, Abasi akaduak ete ndọ edi mbọbọ ofụri eyouwem. (Genesis 2:24) Do, ntak emi ata ediwak ndọ ntre ẹwụrede? Ekeme ndidi iditịbeke ke mbuari. Nte ido edide mme idiọn̄ọ ntọt ẹsidu. N̄kpri mfịna ke ndọ ẹkeme ndikọri n̄kponi tutu mmọ ẹtie nte se owo mîkemeke ndikan. Edi edieke ẹsede ẹban̄a mme mfịna ẹmi ke unana ubiatini ye un̄wam Bible, ẹkeme ndifep ediwak n̄wụre ke ndọ.
YOM ATA IDEM N̄KPỌ
5. Nso idaha oro edide ata idem n̄kpọ ke ẹkpenyene ndiyọ ke ndọ ekededi?
5 N̄kpọ oro ndusụk ini esidade okosịm mme mfịna edi idotenyịn ẹmi mîdịghe ata idem n̄kpọ ẹmi nsan̄andọ kiet m̀mê mbiba ẹkemede ndinyene. Mme n̄wed ẹban̄ade ima, mme ọwọrọetop magazine, mme edinam ekebe ndise, ye mme senima ẹkeme ndida mme idotenyịn ye ndap oro ẹdide ata isio isio ye ata idem n̄kpọ ke uwem ẹdi. Ke ini mme ndap ẹmi mîwọrọke isu, owo ekeme ndikere ke ẹtụk imọ, ikopke uyụhọ, idem enyenede ndotndot ekikere. Nte ededi, didie ke anana mfọnmma owo iba ẹkeme ndikụt inemesịt ke ndọ? Oyom ukeme man ẹnyene itie ebuana oro okụtde unen.
6. (a) Nso ekikere oro adade ukem ukem ke Bible ọnọ aban̄a ndọ? (b) Nso idi ndusụk ntak utọk ke ndọ?
6 Bible esịne ifiọk. Enye onyịme ke ndọ akama idatesịt, edi enye odụri owo utọn̄ n̄ko ete ke mbon oro ẹdọde ndọ “ẹyekụt ukụt ke obụkidem.” (1 Corinth 7:28) Nte ima ikokokụt, nsan̄a mbiba ẹdi mme anana mfọnmma ndien ẹnyene ntụhọ unam idiọkn̄kpọ. Nte nsan̄a kiet kiet etiede ke n̄kan̄ ekikere ye eke ntụk ye nte ẹkebọkde ẹdi nsio nsio. Ndusụk ini ebe ye n̄wan isinyịmeke ke n̄kpọ aban̄ade okụk, nditọ, ye mme ukot. Unana ini oro ekemde ndinam n̄kpọ ọtọkiet ye mme mfịna idan̄ ẹkeme n̄ko ndidi ntak utọk.b Esida ini ndikọk mme utọ mfịna oro, edi sọn̄ esịt! Ata ediwak mme ọdọndọ ẹkeme ndiyọ mme utọ mfịna oro ẹnyụn̄ ẹyom mme usọbọ oro edem mbiba ẹnyịmede.
ẸNEME MME MFỊNA
7, 8. Edieke iyatesịt m̀mê utọk odude ke ufọt nsan̄andọ, nso idi ido N̄wed Abasi ndise mban̄a mmọ?
7 Esisọn̄ ediwak owo nditie ifụre ifụre ke ini mmọ ẹnemede se iyatde mmọ, edikpu oro n̄kpọ ẹkpude ndin̄wan̄a owo, m̀mê mme ndudue idemmọ. Utu ke ndidọhọ nnennen ete: “Etie nte se ntịn̄de in̄wan̄ake fi,” nsan̄andọ ekeme ndiyak ntụk akara enye onyụn̄ anam mfịna oro okpon. Ediwak owo ẹdidọhọ ẹte: “Afo ekere aban̄a idemfo kpọt,” mîdịghe, “Afo umaha mi.” Ke mîyomke ndisịn idem ke mfan̄a, nsan̄a enye eken ekeme nditre ndisioro uyo.
8 Mfọnn̄kan usụn̄ nditiene edi ndinam item Bible emi: “Ẹyat esịt, ndien ẹkûdue; ẹkûyak utịn osụhọde edisịm iyatesịt mbufo.” (Ephesus 4:26) Ẹma ẹbụp ebe ye n̄wan oro ẹkopde inemesịt, ke ẹsịmde ọyọhọ isua 60 ke ndọ mmọ, ẹte m̀mê nso idi ukpọhọde ndọ mmọ ndikụt unen. Ebe ama ọdọhọ ete: “Nnyịn ima ikpep nditre ndidụk idap ibọhọke ibiere utọk, inamke n̄kpọ m̀mê mmọ ẹkekpri adan̄a didie.”
9. (a) Nso ke ẹwụt ke N̄wed Abasi nte akpan ikpehe nneme? (b) Nso ke oyom mme nsan̄andọ ẹsinam ediwak ini, idem edieke emi oyomde uko ye nsụhọdeidem?
9 Ke ini ebe ye n̄wan ẹtọhọde, oyom owo kiet kiet “ẹsọp ndikop ikọ, ẹkûsọp nditịn̄ ikọ, ẹkûsọp ndiyat esịt.” (James 1:19) Ke ẹma ẹketịm ẹkpan̄ utọn̄, nsan̄a mbiba ẹkeme ndikụt ke oyom mmimọ ikpe ubọk. (James 5:16) Ndidọhọ ke ofụri esịt, “Mmeseme nte n̄kayatde fi esịt,” oyom nsụhọdeidem ye uko. Edi ndise mban̄a utọk ke usụn̄ emi idinen̄ekede inyene uforo ke ndin̄wam ebe ye n̄wan ẹkọk mfịna mmọ kpọt edi n̄ko ke ndikọri ufiop ye n̄kpet n̄kpet itie ebuana emi edinamde mmọ ẹnyene inemesịt efen efen ke ebuana ye kiet eken.
NDINỌ UDEME NDỌ
10. Nso n̄kpọ ukpeme oro Paul okotorode ọnọ mme Christian ke Corinth ekeme ndinyene n̄kpọ ndinam ye Christian mfịn?
10 Ke ini apostle Paul ekewetde n̄wed ọnọ ẹsọk mbon Corinth, enye ama otoro ete ẹdọ ndọ “mbak edito do use odu.” (1 Corinth 7:2) Ererimbot mfịn ọdiọk ukem nte, mîdịghe akam ọdọdiọk akan, Corinth eset. Mme oburobụt ibuotikọ oro mme owo ererimbot ẹnemede ke eferife, usụn̄ oro mmọ ẹsịnede n̄kpọ nte mîwụtke iso o-bụt, ye mme mbụk idan̄ oro ẹdude ke mme magazine ye n̄wed, ke TV, ye ke mme ndise senima, kpukpru ẹdiana kiet ẹdemede udọn̄ oburobụt idan̄. Apostle Paul ọkọdọhọ mbon Corinth ẹmi ẹkedụn̄de ke n̄kann̄kụk ebietde oro ete: “Ọfọn ndidọ ndọ akan ndikpa udọn̄.”—1 Corinth 7:9.
11, 12. (a) Nso ke ebe ye n̄wan ẹkama kiet eken, ndien ke nso edu ke ẹkpenọ enye? (b) Didie ke ẹkpese ẹban̄a idaha oro edieke anade ẹtre udeme ndọ ke ibio ini?
11 Ke ntre, Bible owụk mme Christian oro ẹdọde ndọ ete: “Yak ebe ọnọ n̄wan se idide udeme n̄wan: n̄wan onyụn̄ anam kpa ntre ye ebe.” (1 Corinth 7:3) Tịm fiọk ete ke ẹdori nsọn̄uyo ke edinọnọ—idịghe ke edikpakpak. N̄kpet n̄kpet ebuana eke ikpọkidem ke ndọ esinen̄ede ọnọ uyụhọ n̄kukụre edieke nsan̄a kiet kiet ekerede aban̄a mfọnọn̄kpọ owo enye eken. Ke uwụtn̄kpọ, Bible owụk mme ebe ẹnam n̄kpọ ye iban mmọ “nte mme enyene-ibuot owo.” (1 Peter 3:7) Emi enen̄ede edi ntre ke edinọ ye edibọ udeme ndọ. Edieke owo mînamke n̄kpọ ye n̄wan sụn̄sụn̄, ekeme ndisọn̄ enye ndidara ikpehe enyeemi ke ndọ.
12 Odu mme ini ẹmi nsan̄andọ ẹkemede nditre ndinọ kiet eken udeme ndọ. Emi ekeme ndidi ntre ye n̄wan ke ndusụk ini ke ọfiọn̄ m̀mê ke ini enye enen̄erede akpa mba. (Men Leviticus 18:19 domo.) Ekeme ndidi ntre ye ebe ke ini enye esede aban̄a akamba mfịna ke itieutom onyụn̄ akpade mba ke n̄kan̄ eke ntụk. Ẹkeme ndise mban̄a mme utọ editre ndinọ udeme ndọ eke ibio ini oro ke mfọnn̄kan usụn̄ edieke nsan̄a mbiba ẹnemede idaha oro in̄wan̄în̄wan̄ ye “edinyịme n̄kan̄ mbiba.” (1 Corinth 7:5) Emi eyekpan nsan̄a ekededi ndisọsọp nsịm idiọk ubiere. Nte ededi, edieke n̄wan okoide-koi esịn ebe esie mîdịghe edieke ebe okoide-koi okpu ndinọ udeme ndọ ke ima ima usụn̄, nsan̄a ekeme ndiduọ ndụk idomo. Ke utọ idaha oro, mme mfịna ẹkeme ndidemede ke ndọ.
13. Didie ke mme Christian ẹkeme ndinam n̄kpọ man ẹnam ekikere mmọ asana?
13 Ukem nte kpukpru Christian, mme asan̄autom Abasi oro ẹdọde ndọ ana ẹfep n̄wed ye ndise ẹban̄ade idan̄, emi ekemede ndida mbubiam udọn̄ ẹmi mîdịghe ndammana n̄kpọ ndi. (Colossae 3:5) Ana mmọ n̄ko ẹkpeme mme ekikere ye edinam mmọ ke ini ẹnamde n̄kpọ ye kpukpru owo isio uduot. Jesus ama ọtọt ete: “Owo ekededi eke esede n̄wan ke enyịn use ama esịn efịbe ye enye ama ke esịt esie.” (Matthew 5:28) Ebede ke ndida item Bible aban̄ade idan̄ nsịn ke edinam, akpana ebe ye n̄wan ẹkeme ndifep ediduọ ndụk idomo nnyụn̄ nsịn efịbe. Mmọ ẹkeme ndika iso ndara inem n̄kpet n̄kpet ebuana ke ndọ emi ẹbatde idan̄ ke ọsọn̄urua n̄kpọ nte edifọn enọ otode Anditọn̄ọ ndọ, kpa Jehovah.—Mme N̄ke 5:15-19.
ISỌN̄ BIBLE KABAN̄A USIONDỌ
14. Nso mfụhọ mfụhọ idaha esiwọrọ edi ndusụk ini? Ntak-a?
14 Ke inemesịt, ke ata ediwak ndọ Christian, ẹkeme ndise mban̄a mme mfịna ekededi ẹmi ẹdemerede. Nte ededi, isidịghe ntre ke ndusụk ini. Sia mme owo ẹdide mme anana mfọnmma ẹnyụn̄ ẹdude uwem ke ererimbot idiọkn̄kpọ emi Satan akarade, ndusụk ndọ ẹsisịm idaha ndiwụre. (1 John 5:19) Didie ke mme Christian ẹkpese ẹban̄a utọ idomo idomo idaha oro?
15. (a) Nso idi n̄kukụre isọn̄ N̄wed Abasi ndisio ndọ ye idotenyịn edifiak ndọ ndọ? (b) Ntak emi ndusụk owo ẹtrede ndibiere ndisio nsan̄andọ emi mînamke akpanikọ ndọ?
15 Nte ẹketịn̄de ke Ibuot 2 ke n̄wed emi, use edi n̄kukụre isọn̄ N̄wed Abasi ndisio ndọ ye idotenyịn edifiak ndọ ndọ.c (Matthew 19:9) Edieke afo enyenede akpan uyarade nte ke nsan̄andọ fo inamke akpanikọ, do afo asak iso ese ọkpọsọn̄ ubiere. Nte afo eyeka iso ke ndọ m̀mê eyesio ndọ? Ibet idụhe. Ndusụk Christian ẹma ẹfen ọyọhọ ọyọhọ ẹnọ nsan̄a oro enen̄erede akabade esịt, ndien ndọ oro ẹkeyakde osụk aka iso ama akabade ọfọn. Mmọ en̄wen ẹma ẹbiere nditre ndisio ndọ ke ntak nditọ.
16. (a) Nso idi ndusụk n̄kpọ ẹmi ẹnamde ndusụk owo ẹsio nsan̄andọ mmọ emi eduede ndọ? (b) Ke ini nsan̄a emi mîduehe anamde ubiere ndisio m̀mê nditre ndisio ndọ, ntak emi mîkpanaha owo ndomokiet okụt ndudue ọnọ ubiere esie?
16 Ke n̄kan̄ eken, ekeme ndidi idiọk edinam emi ama ada okosịm edimen idịbi m̀mê udọn̄ọ oro ẹmende ẹto idan̄. Mîdịghe oyom ẹkpeme nditọ ẹbiọn̄ọ ete m̀mê eka oro esisabarede nditọ ke n̄kan̄ idan̄. Nte an̄wan̄ade, ekese n̄kpọ ẹdu ndikere mban̄a mbemiso ẹnamde ubiere. Nte ededi, edieke afo okopde aban̄a unana edinam akpanikọ nsan̄andọ fo ndien ke oro ebede afiak ọtọn̄ọ ebuana idan̄ ye nsan̄a fo, afo ke ntem omowụt nte ke imọ imefen inọ nsan̄a imọ imonyụn̄ inyene udọn̄ ndika iso ke ndọ oro. Mme isọn̄ usiondọ ye idotenyịn edifiak ndọ ndọ nte ekemde ye N̄wed Abasi idụhe aba. Owo ndomokiet ikpedịghe andinọhọ inyụn̄ idomo ndikara ubiere fo, owo ndomokiet ikponyụn̄ inyeneke ndikụt ndudue nnọ ubiere fo ke ini anamde oro. Afo edidu uwem ye mme utịp ubiere oro afo anamde. “Owo kiet kiet enyene ndibiom mbiomo idem esie.”—Galatia 6:5.
MME ISỌN̄ KABAN̄A EDIDIANADE NTIE
17. Edieke owo mînamke use, nso adan̄a ke N̄wed Abasi onịm kaban̄a edidianade ntie m̀mê usiondọ?
17 Nte mme idaha ẹdu ẹmi ẹkemede ndiwụt ke enen ndidianade ntie m̀mê ndikeme ndiwọrọ ndọ n̄kpọn̄ nsan̄andọ idem edieke enye mînamke use? Ih, edi ke utọ idaha oro, Christian inyeneke ifụre ndika mbịne owo en̄wen ye ekikere edifiak ndọ ndọ. (Matthew 5:32) Ke adan̄aemi Bible onyịmede utọ edidianade ntie oro, enye ọsọn̄ọ etịn̄ ete ke owo oro adianarede etie ekpenyene ‘nditie nte owo eke mîdọhọ ndọ mîdịghe ntre afiak anam emem.’ (1 Corinth 7:11, NW) Nso idi ndusụk ebeubọk idaha oro ẹkemede ndinam etie nte ke edidianade ntie odot?
18, 19. Nso idi ndusụk ebeubọk idaha oro ẹkemede ndinam nsan̄andọ ekere aban̄a edidot oro edidianade ntie m̀mê usiondọ odotde, idem okposụkedi idotenyịn edifiak ndọ ndọ mîdụhe?
18 Ọfọn, ubon ekeme ndibuene etieti ke ntak ọkpọsọn̄ ifem ye ndiọi edu ebe.d Enye ekeme ndida ofụri okụk ubon mbre mbre mfọniso mîdịghe ada enye ke mbumehe uda n̄kpọsọn̄ ibọk m̀mê ọkpọsọn̄ mmịn. Bible ọdọhọ ete: “Owo eke mîtịmke n̄kpọ inọ . . . mbon ufọk esie, esịn̄e nsa ye mbuọtidem, onyụn̄ ọdiọk akan owo eke mînịmke ke akpanikọ.” (1 Timothy 5:8) Edieke utọ owo oro esịnde ndikpụhọde mme usụn̄ esie, ndusụk akam esinyenede okụk ndida nnam ndiọi ubọkutom esie ebe ke ndisimen okụk n̄wan esie, n̄wan ekeme ndimek ndikpeme mfọnọn̄kpọ esie ye eke nditọ esie ebe ke ndibọ edidianade ntie nte ekemde ye ibet.
19 Ẹkeme ndikere n̄ko mban̄a utọ edinam oro ekemde ye ibet do edieke nsan̄andọ esinamde n̄kpọ ata afai afai ye nsan̄a, eyedi esimiade enye ndien ndien tutu okosịm udomo oro nsọn̄idem ye uwem esie ẹkam ẹdude ke itiendịk. Adianade do, edieke nsan̄andọ esidomode kpukpru ini ndinyịk nsan̄andọ ndibiat mme ewụhọ Abasi ke ndusụk usụn̄, nsan̄a oro ẹsidịgherede uwem ekeme n̄ko ndikere mban̄a edidianade ntie, akpan akpan edieke n̄kpọ ẹsịmde idaha oro uwem eke spirit odude ke itiendịk. Nsan̄a oro odude ke itiendịk ekeme ndibiere ete n̄kukụre usụn̄ “ndikop uyo Abasi n̄kan uyo owo” edi ndibọ edidianade ntie nte ekemde ye ibet.—Utom 5:29.
20. (a) Ke se iban̄ade n̄wụre ubon, nso ke mme ufan oro ẹkọride ẹsịm ọyọhọ idaha ye mbiowo ẹkeme ndinọ, ndien nso ke mmọ mîkpọnọhọ? (b) Mme ọdọndọ ikpadaha editịn̄ oro Bible etịn̄de aban̄a edidianade ntie ye usiondọ nte ntak ndinam nso?
20 Ke kpukpru idaha ebeubọk edikama nsan̄a ke idiọk usụn̄, owo ndomokiet ikpenyeneke ndinyịk nsan̄a oro mîduehe ete adianarede etie m̀mê odụn̄ ye enye eken. Ke adan̄aemi mme ufan oro ẹkọride ẹsịm ọyọhọ idaha ye mbiowo ẹkemede ndinọ un̄wam ye item oro ọkọn̄ọde ke Bible, mmọemi ikemeke ndifiọk ọyọhọ ọyọhọ se ikade iso ke ufọt ebe ye n̄wan. Jehovah ikpọn̄ ekeme ndikụt oro. Nte ededi, Christian an̄wanndọ ikpokponoke ndutịm ndọ Abasi edieke enye akpadade mme mfefere ntak man ọwọrọ ndọ. Edi edieke ata enyene-ndịk idaha odude, ikpanaha owo ndomokiet okụt ndudue ọnọ enye edieke enye emekde ndidianade ntie. Ata ukem oro ke edi ye Christian ebe emi oyomde edidianade ntie. “Kpukpru nnyịn iyeda ke iso itie-ikpe Abasi.”—Rome 14:10.
NTE ẸKENYAN̄ADE NDỌ ORO OKOWỤREDE
21. Nso ifiọkutom iwụt ke item Bible aban̄ade ndọ ọfọn?
21 Ke ọfiọn̄ ita ẹma ẹkebe nte Lucia, oro ẹkesiakde ke mbemiso, akadianarede ọkpọn̄ ebe esie, enye ama osobo Mme Ntiense Jehovah onyụn̄ ọtọn̄ọ ndikpep Bible ye mmọ. “Ke ata n̄kpọ n̄kpaidem,” ntem ke enye anam an̄wan̄a, “Bible ama ọnọ nti usọbọ ke mfịna mi. Ke ima ikekpep n̄kpọ ke urua kiet kpọt, mma nyom ndifiak nnam emem ye ebe mi inikiet inikiet. Mfịn mmekeme ndidọhọ ke Jehovah ọfiọk nte anyan̄ade ndọ ẹmi ẹdude ke afanikọn̄ koro mme ukpepn̄kpọ esie ẹn̄wam mme nsan̄a ẹkpep nte ẹkemede ndikpono kiet eken. Idịghe akpanikọ, nte ndusụk owo ẹdọhọde, nte ke Mme Ntiense Jehovah ẹbabahade mme ubon. Ke okịmmọ, se ikadade itie ekedi ata isio ye oro.” Lucia ama ekpep ndida mme edumbet Bible nsịn ke edinam ke uwem esie.
22. Kpukpru mme ọdọndọ ẹkpenyene mbuọtidem ke nso?
22 Lucia idịghe n̄kukụre owo. Ndọ ekpenyene ndidi edidiọn̄, idịghe mbiomo. Kaban̄a oro, Jehovah ọmọnọ mfọnn̄kan ebiet emi item ndọ oro akanam ẹwetde otode—kpa ọsọn̄urua Ikọ esie. Bible ekeme ‘ndisian mme ọkọi.’ (Psalm 19:7-11) Enye amanyan̄a ediwak ndọ ẹmi ẹkedude ke idaha ndiwụre omonyụn̄ anam ediwak efen ẹmi ẹkenyenede ikpọ mfịna ẹfọn. Kpukpru mme ọdọndọ ẹkpekam ẹnyene ọyọhọ mbuọtidem ke item ndọ oro Jehovah Abasi ọnọde. Enye enen̄ede ọfọn!
[Mme Ikọ idakisọn̄]
a Ẹmekpụhọ enyịn̄.
b Ẹma ẹneme ndusụk ikpehe ẹmi ke mme ibuot ẹmi ẹkebemde iso.
c Ikọ Bible oro ẹkabarede “use” esịne edinam efịbe, idan̄ ukemuduot, edidan̄ unam, ye n̄koinnam oburobụt ido eken ẹbuanade edida mme ndido idan̄ nnam n̄kpọ.
d Emi isịneke mme idaha ẹmi ebe, okposụkedi enyenede eti uduak, mîkemeke ndinọ se ubon esie oyomde otode mme ntak oro ẹkande ukeme esie, utọ nte udọn̄ọ m̀mê unana utom.
DIDIE KE MME EDUMBET BIBLE ẸMI ẸKEME NDIN̄WAM . . . MAN ẸFEP NDỌ NDIWỤRE?
Ndọ edi ebiet emi idatesịt ye ukụt ẹtode.—Mme N̄ke 5:18, 19; 1 Corinth 7:28.
Ẹkpenyene ndinam n̄kpọ mban̄a utọk inikiet inikiet.—Ephesus 4:26.
Ke nneme, edikpan̄ utọn̄ edi akpan n̄kpọ ukem nte editịn̄ ikọ.—James 1:19.
Ẹkpenyene ndinọ udeme ndọ ke edu unana ibụk ye sụn̄sụn̄ ido.—1 Corinth 7:3-5.
[Ndise ke page 154]
Ẹse ẹban̄a mme mfịna usọp usọp. Ẹkûyak utịn osụhọde edisịm iyatesịt mbufo