“Ẹsem Nsio Nsio Usem, edi Ima Adian Mmọ Ọtọkiet”
Edinyan̄a. Ediwọrọ ufụn. Edifak. Mme owo ẹyom nte ẹkpebọhọde mfịghe ye editịmede esịt ke ata ediwak isua idahaemi. Didie ke ikeme ndiyọ mme mfịna uwem? Nte ẹyenyan̄a mme owo? Edieke edide ntre, didie?
SE ẸKENEMEDE ke mbono usen ita oro Mme Ntiense Jehovah ẹkenịmde ke nsio nsio itie edi oro, emi ọkọtọn̄ọde ke May 2006. Ibuotikọ ekedi “Edinyan̄a Emekpere!”
Ata ediwak owo oro ẹketode nsio nsio idụt ẹma ẹdụk usụkkiet ke otu mbono oro. Ẹkenịm mbono usụkkiet oro ke July ye August 2006, ke Prague, emi edide ibuot obio Czech Republic; ke Bratislava, emi edide ibuot obio Slovakia; ke Chorzow ye Poznan ke Poland;a ye ke obio ition ke Germany—oro edi, Dortmund, Frankfurt, Hamburg, Leipzig, ye Munich. Kpukpru owo oro ẹkedụkde mbono oro ke mme itie emi ẹma ẹwak ẹbe owo 313,000.
Ẹkenam didie n̄kpọ ke mme mbono oro? Ẹkenọ ikot emi ke ndutịm usuanetop adan̄a didie? Ndien eketie mme andidụk mbono didie ke idem ke mme mbono oro ẹma ẹkesuana?
Ntịmidem
Isenowo ye Mme Ntiense oro ẹkedude ke n̄kann̄kụk oro ẹma ẹnen̄ede ẹtie ẹbet ẹnyụn̄ ẹfiọk ke mme mbono oro ẹdidi etịp atua. Ndinam ndutịm ufọk nnọ mbon oro ẹkedụkde mbono oro ikedịghe ifia ubọk kiet. Da mbono oro ẹkenịmde ke Chorzow ke uwụtn̄kpọ. Mme Ntiense ke Poland ẹma ẹnyịme isenowo oro ẹkekperede ndisịm owo 13,000, emi ẹketode Edem Usiahautịn Europe, ẹdụn̄ ke ufọk mmimọ. Mbon oro ẹkedide ẹdidụk mbono oro ẹketo Armenia, Belarus, Estonia, Georgia, Kazakhstan, Kyrgyzstan, Latvia, Lithuania, Moldova, Russia, Tajikistan, Turkmenistan, Ukraine, United States, ye Uzbekistan.
Mme andidụk mbono oro ẹma ẹtọtọn̄ọ nditịm idem nnọ mbono oro ediwak ọfiọn̄ mbemiso mbono oro. Tatiana emi edide asiakusụn̄ uyọhọ ini ke Kamchatka, kpa ekpri isuo Russia emi odude ke n̄kan̄ edere usiahautịn Japan, ama afam okụk enịm ke isua kiet mbemiso mbono oro. Enye ekenyene ndisan̄a ke n̄kpọ nte kilomita 10,500. Akpa, enye akasan̄a ke ubomofụm ke hour ition; ekem asan̄a ke tren ke n̄kpọ nte usen ita; ndien ke akpatre ada enye n̄kpọ nte usen kiet ye ubak ke bọs ndikesịm Chorzow.
Ata ediwak owo ẹma ẹnyịme ndika n̄ketịm an̄wambre ye n̄kann̄kụk esie ẹye se ẹdade ẹtuak ibuot. (Deuteronomy 23:14) Ke uwụtn̄kpọ, Mme Ntiense ke Leipzig ẹma ẹnen̄ede ẹnam an̄wambre asana, ẹnyụn̄ ẹdọhọ ke iyafiak inam asana ke mbono ama asuana. Oro ama anam mme akamautom ke an̄wambre oro ẹdọhọ mmọ ẹkûkpe okụk oro ẹkedọhọde mmọ ẹkpe man ẹkpeda ẹnam itie oro asana.
Ikot
Mme esop ke ofụri ererimbot ẹma ẹnen̄ede ẹkot mme owo ẹdidụk mbono “Edinyan̄a Emekpere!” Mbon oro akanade ẹdụk mme akpan mbono ẹma ẹnen̄ede ẹsịn ifịk ẹkot mme owo. Mmọ ẹma ẹka iso ẹkot mme owo tutu esịm ata isọn̄ mbubịteyo usen oro ekesierede usen mbono. Nte ẹma ẹnyene eti utịp ndomokiet ẹto nsịnifịk mmọ?
Ntiense kiet emi ekerede Bogdan onyụn̄ otode Poland ama okụt akanieren emi okoyomde ndika mbono edi emi ọkọdọhọde ke ekpri okụk ukpọn̄ utom oro ẹsinọde imọ ikemke se idade ikpe usụn̄ ika Chorzow emi edide kilomita 120. Edi Bogdan ama ọfiọk ke itie owo kiet oyodu ke bọs oro esop mmimọ ẹkekpede ndida n̄ka mbono oro. Enye ọdọhọ ete: “Nnyịn ima idọhọ ọbọn̄ oro ite ke enye ekeme ndididụk bọs ye nnyịn ke mfọn edieke enye ọwọrọde edi ebiet oro ididụkde bọs ke ebe ition usenubọk.” Enye ama enyịme onyụn̄ edidụk mbono oro. Ekem enye ama ewet nditọete ete: “Ke mma n̄kodụk mbono emi, mmenen̄ede mbiere ndidu eti uwem.”
Ke Prague, ete kiet emi okodude ke ufọkisen oro mme andidụk mbono oro ẹketode Britain ẹkedụn̄de, ama ọdọhọ mmọ mbubịteyo kiet ke imọ n̄ko ima idụk mbono usen oro. Nso ikanam enye etiene odụk? Enye ọkọdọhọ ke asuanetop duop ẹma ẹkot imọ ke ẹfak obio oro ẹte itiene ididụk, ntre imọ ikekemeke ndifiak! Mbono oro ama enem enye etieti ndien enye ama oyom ndikpep n̄kpọ efen efen.—1 Timothy 2:3, 4.
Ata Inem Inem Ndutịm Eke Spirit
Ẹma ẹtịn̄ ke mbono oro nte ẹkemede ndise mban̄a nsio nsio mfịna. In̄wan̄-in̄wan̄ item N̄wed Abasi ama owụt nte ẹkemede ndise mban̄a m̀mê ndiyọ mme mfịna.
Mbon oro ẹsobode afanikọn̄ ke ntak usọn̄, unana nsọn̄idem, n̄kpa owo oro mmọ ẹmade, m̀mê mme ọkpọkpọ mfịna eken ẹma ẹbọ nsịnudọn̄ ẹto Bible man mmọ ẹkeme ndidori enyịn ke n̄kpọ ọyọfọn. (Psalm 72:12-14) Mme ọdọ ndọ ye mme ete ye eka ẹma ẹkop item Bible ke nte ẹkemede ndikop inem ndọ ye nte ẹkemede ndibọk nditọ uforo uforo. (Ecclesiastes 4:12; Ephesus 5:22, 25; Colossae 3:21) Mme uyen oro ẹdide Christian—oro mme uke mmọ ke ufọkn̄wed ẹsisịnde udọn̄ ẹnọ ẹnam idiọk edi emi ẹsibọde nti item ẹto Ikọ Abasi ke ufọk ye ke esop—ẹma ẹbọ nti item ke nte ẹkemede ndifep udọn̄ edinam n̄kpọ nte mme uke mmọ ye nte ẹkemede ‘ndifehe n̄kpọn̄ mme udọn̄ ini uyen.’—2 Timothy 2:22.
Ata Nditọete Ofụri Ererimbot
Mme Ntiense Jehovah ẹsibọ nti ndausụn̄ N̄wed Abasi kpukpru ini ke mme mboho mmọ. (2 Timothy 3:16) Nte ededi, se ikanamde mme mbono emi ẹnyene ukpụhọde ekedi emi mme owo ẹketode nsio nsio idụt ẹka. Ẹkenam ukem n̄kpọ ke kpukpru mme akpan mbono ke ediwak usem. Kpukpru usen, mbon Otu Ukara Mme Ntiense Jehovah ẹma ẹsinọ utịn̄ikọ, ndien mbụk utom ke mme idụt en̄wen ẹma ẹnam mbono oro enen̄ede enem. Ẹma ẹkabade mme utịn̄ikọ oro ye mme mbụk utom idụt en̄wen ke nsio nsio usem mme andidụk mbono oro.
Mme andidụk mbono ẹma ẹkop inemesịt ndisobo ye nditọete mmọ oro ẹtode mme idụt en̄wen. Owo mmọ kiet ọkọdọhọ ke “nsio nsio usem oro ẹkesemde ikedịghe mfịna ndomokiet. Utu ke oro, akakam ananam mbono oro enem. Isenowo ẹketo nsio nsio ebiet, edi se mmọ ẹnịmde ke akpanikọ ama adian mmọ ọtọkiet.” Mme andidụk mbono ke Munich ẹkedọhọ ẹte: “Ẹsem nsio nsio usem, edi ima adian mmọ ọtọkiet.” Inamke n̄kpọ m̀mê mmọ ẹketo ebiet ewe m̀mê ẹkenyụn̄ ẹsem usem ewe, mme andidụk mbono oro ẹma ẹkụt ke mmimọ ikodu ke otu ata mme ufan—oro edi, nditọete mmimọ eke spirit.—Zechariah 8:23.
Ikọ Esịtekọm
Nte edịm ekedepde ke ini mbono oro ke Poland ama odomo nte mme andidụk mbono oro ẹkemede ndime n̄kpọ. Edịm ama esinen̄ede edep ediwak ini ndien ebiet oro ama enen̄ede ebịt n̄ko. Eyenete kiet emi otode United States ọkọdọhọ ete: “Akananam n̄kwe nte edịm edepde ntre nnyụn̄ n̄kwe nte itie ebịtde nte itie mbono oro, ndien n̄kenen̄ekede n̄kop se ẹketịn̄de. Edi ndikụt nditọete emi ẹtode nsio nsio idụt ẹdude ọtọkiet, idara idara edu mmọ, ye nte ẹkekamade owo esen ikayakke n̄kekere mban̄a nte ebiet oro ekebịtde. Mbono emi ekedi akpakpa ufreke!”
N̄kpọ oro mme andidụk mbono emi ẹsemde usem Polish mîdifreke ekedi ndikop ke ẹsio Insight on the Scriptures ke usem mmọ—ndien emi ekedi akamba utịp oro mmọ ẹkebọde ke ndikọyọ mbịtmbịt ebiet oro ye edịm. Ekedi ata n̄kpọ inemesịt ọnọ mme andidụk mbono ke ini ẹkesiode obufa n̄wed emi Live With Jehovah’s Day in Mind ke Mme Mbono “Edinyan̄a Emekpere!”
Odu mme n̄kpọ en̄wen oro ẹdinamde ediwak owo ẹka iso ẹti mbono oro. Kristina, eyenete an̄wan emi otode Czech okonyụn̄ enyịmede ndida mbon oro ẹketode idụt en̄wen ẹdidụk mbono n̄kayak, ọdọhọ ete: “Ke ini ikọkọmde mmọ unyọn̄, eyenete an̄wan kiet ama okot mi esịk ada, afat mi, onyụn̄ ọdọhọ ete: ‘Mbọk ẹma ẹnam ẹkakaha! Ẹma ẹsida udia ye edin̄wọn̄ mmọn̄ ẹsọk nnyịn ke ebiet oro iketiede. Ẹsọsọn̄ọ etieti ke ima n̄waidem mbufo.’” Enye eketịn̄ aban̄a udia uwemeyo oro ẹkesinọde mbon oro ẹketode idụt en̄wen. Eyenete kiet ọdọhọ ete: “Akananam nnyịn inamke utọ utom oro. Utom emi ama abuana ndinọ udia uwemeyo oro akawakde ekpere usan udia 6,500 kpukpru usen. Ama enen̄ede enem ndikụt nte ediwak owo, esịnede nditọwọn̄, ẹken̄wamde.”
Eyenete an̄wan kiet emi okotode Ukraine aka mbono ke Chorzow ọkọdọhọ ete: “Ima, edu ukama isen, ye ntatubọk oro nditọete nnyịn ẹkewụtde ama enen̄ede otụk nnyịn. Nnyịn inyeneke ikọ ikem ndida n̄kọm mmọ.” Annika emi edide isua itiaita onyụn̄ otode Finland ekewet ọnọ n̄kọk itieutom Mme Ntiense Jehovah ke Poland ete: “Mbono oro ama enem akan nte n̄kekerede. Idụhe se itiede nte ndidu ke esop Jehovah, koro nnyịn imenyene ufan ke ofụri ererimbot!”—Psalm 133:1.
Se Mbon Oro Mîdịghe Mme Ntiense Ẹtịn̄de
Ẹma ẹda ndusụk owo oro ẹkedide ndidụk mbono ẹsan̄a ẹwụt mme n̄kpọ mbemiso mbono ọkọtọn̄ọde. Ke mme obio-in̄wan̄ Bavaria, isenowo ẹma ẹsiwaha ẹse mme Ufọkmbono Obio Ubọn̄, ndien Mme Ntiense n̄kann̄kụk oro ẹma ẹdara mmọ. Ima nditọete emi ama enen̄ede otụk owo kiet emi mîdịghe Ntiense, emi akadade isenowo emi asan̄a owụt mme n̄kpọ. Owo kiet emi eketienede odụk mbono oro ọdọhọ ete: “Nte isịnede ke esịt bọs inyọn̄ ika ufọkisen oro ẹkenọde nnyịn, andida nnyịn nsan̄a n̄wụt n̄kpọ ama ọdọhọ ke nnyịn imokpụhọde ye mbon eken oro imọ isidade isan̄a iwụt n̄kpọ. Nnyịn ima isịne n̄kpọ ediye ediye, inyụn̄ itiene ndausụn̄ oro ẹkenọde. Owo ikosụn̄ike owo ndien ndutịme ikodụhe. Ama enen̄ede akpa enye idem nte mbon oro akanam mîdiọn̄ọke kiet eken ẹkesọpde ẹkabade ẹdi nti ufan.”
Eyenete kiet emi akanamde utom ke Itieutom Unọ Mbụk ke mbono ke Prague ọdọhọ ete: “Ke usenubọk Sunday, akwa owo bodisi emi ekesede aban̄a mme bodisi oro ẹkenọde ẹdinam utom ke itiembono oro ama edi ebịne nnyịn. Enye ọkọdọhọ ke mmimọ inyeneke utom ndomokiet ndinam koro kpukpru ebiet eketie emem emem. Enye ama ọdọhọ n̄ko ke ndusụk mme andidụn̄ ke n̄kann̄kụk an̄wambre oro ẹma ẹbụp ẹban̄a se ẹkenamde do. Imọ ima isiak Mme Ntiense Jehovah, mmọ ẹsiwak ndikpan̄a nsa, ndien imọ iyọdọhọ mmọ ite: ‘Edieke mme owo ẹkpefọnde mbahade iba nte Mme Ntiense Jehovah, ufọn bodisi ikpodụhe.’”
Ẹnyanyan̄a Ediwak Owo!
Ikọ Abasi, kpa Bible, anam mme owo oro ẹtode kpukpru orụk ẹdiana ọtọkiet, ntem enye anam mme Christian ẹdiana kiet ẹnyụn̄ ẹnyene emem. (Rome 14:19; Ephesus 4:22-24; Philippi 4:7) Mme akpan mbono “Edinyan̄a Emekpere!” okowụt ke emi edi akpanikọ. Ẹnyanyan̄a Mme Ntiense Jehovah ẹsio ke uwak afanikọn̄ oro ẹdude ke ererimbot emi. Owo isisọpke ikụt usua, iyatesịt, ye asari—ke ndisiak n̄kpọ ifan̄—ke otu mmọ, ndien mmọ ẹdori enyịn ndikụt ini oro mme n̄kpọ emi mîdidụhe ke ofụri ererimbot.
Mbon oro ẹkedụkde mme mbono emi ẹma ẹkụt nte Mme Ntiense oro ẹtode nsio nsio ebiet ẹdianade kiet. Ẹma ẹnen̄ede ẹkụt emi ke mme mbono oro ẹma ẹkesuana. Kpukpru mmọ ẹma ẹkwak ubọk, ẹfat mbufa ufan, ẹnyụn̄ ẹsio akpatre ndise. (1 Corinth 1:10; 1 Peter 2:17) Mme andidụk mbono oro ẹma ẹkop inemesịt ẹnyụn̄ ẹnịm ke ini oro ẹdinyan̄ade mmimọ isio ke kpukpru mfịna emekpere, ndien emi ama anam mmọ ẹbiere ndinen̄ede nsọn̄ọ mmụm “ikọ uwem” n̄kama ke ẹma ẹnyọn̄ ẹsịm ufọk ye esop mmọ.—Philippi 2:15, 16.
[Ikọ idakisọn̄]
a Ẹma ẹda urụk ukopikọ ẹnam mme owo oro ẹkedude ke itie mbono itiokiet en̄wen ke Poland ye kiet ke Slovakia, ẹkop mme ikpehe ndutịm oro ẹkenamde ke mme akpan mbono.
[Ekebe/Ndise ke page 10]
Ndisem Usem 26 nte Usem Kiet
Ke kpukpru mbono usụkkiet oro, ẹma ẹsinọ utịn̄ikọ ke usem obio oro ẹkenịmde mbono oro. Ke mme mbono ke Germany, ẹma ẹnọ utịn̄ikọ ke usem 18 en̄wen. Ke Dortmund ẹma ẹnọ utịn̄ikọ ke usem Arabic, Farsi, Portuguese, Spanish, ye Russian; ke Frankfurt ẹma ẹnọ ke French, Ikọmbakara, ye ke usem Serbian ye Croatian; ke Hamburg ẹma ẹnọ ke usem Danish, Dutch, Swedish, ye Tamil; ke Leipzig ẹma ẹnọ ke usem Chinese, Polish, ye Turkish; ndien ke Munich ẹma ẹnọ ke usem Greek, Italian, ye ke Usem Idiọn̄ọ Mbon Germany. Ke mbono Prague ẹkenọ kpukpru utịn̄ikọ ke usem Czech, Ikọmbakara, ye Russian. Ke Bratislava ẹkenọ utịn̄ikọ ke usem Hungarian, Ikọmbakara, usem Slovak ye Usem Idiọn̄ọ Mbon Slovakia. Ke Chorzow ẹkenọ mme utịn̄ikọ ke usem Polish, Russian, Ukrainian, ye Usem Idiọn̄ọ Mbon Poland. Ndien ke Poznan, ẹkenọ ke usem Polish ye Finnish.
Ẹkenọ utịn̄ikọ ke usem 26! Ke akpanikọ, mme andidụk mbono ẹkesem nsio nsio usem, edi ima adian mmọ ọtọkiet.
[Ndise ke page 9]
Ama enem mbon Croatia oro ẹkedụkde mbono ke Frankfurt ndibọ “New World Translation” ke usem mmọ