Nte Mbiowo Ẹkemede Ndiwụt ke Imama Mme Anamidiọk Inyụn̄ Ikop Mmọ Mbọm

1. Nso ikeme nditịbe ke ini ndusụk owo ẹnamde akwa idiọkn̄kpọ?

KE IBUOTIKỌ emi ekebede, ima ikụt se apostle Paul ọkọdọhọde esop ke Corinth ẹnam ye ete kiet emi akanamde akwa idiọkn̄kpọ. Anamidiọk oro ikamaha ndikabade esịt, ntre akana ẹsio enye ẹfep ke esop. Edi itie Bible emi ẹdade ibuotikọ emi ẹto owụt ke ndusụk mbon emi ẹnamde akwa idiọkn̄kpọ idịghe esịt itiat, ke ẹkeme ndinam m̀mê ndin̄wam mmọ ẹkabade esịt. (Rome 2:4) Didie ke mbiowo ẹkeme ndin̄wam mmọ ẹkabade esịt?

2-3. Edieke idiọn̄ọde ke eyenete anam akwa idiọkn̄kpọ, nso ke ikpanam? Ntak-a?

² Mbemiso mbiowo ẹkemede ndin̄wam owo emi akanamde akwa idiọkn̄kpọ, ana mmọ ẹdiọn̄ọ kan̄a se enye akanamde. Ntre, ikpọdiọn̄ọ ke eyenete nnyịn anam akwa idiọkn̄kpọ emi ekemede ndinam ẹsio enye ẹfep ke esop, ikpanam nso? Akpana idọhọ enye aka ebịne mbiowo yak ẹn̄wam enye.​—Isa. 1:18; Utom 20:28; 1 Pet. 5:2.

³ Edi, anamidiọk oro ekpesịn ndika mbịne mbiowo, idinam didie? Ana nnyịn ke idem nnyịn ika ibịne mbiowo iketịn̄ man ikụt ite ke ẹn̄wam anamidiọk oro koro enye oyom un̄wam. Ndinam ntre owụt ke imama enye, sia nnyịn iyomke eyenete nnyịn oro atak nnyịn. Edieke anamidiọk oro akade iso ke idiọkn̄kpọ esie, ntre ke enye editetịm idian̄ade idemesie ikpọn̄ Jehovah. Enye ekeme ndibiat esop enyịn̄ n̄ko. Ntre ana inyene uko ika ibịne mbiowo iketịn̄ sia imama Jehovah inyụn̄ ima anamidiọk oro.​—Ps. 27:14.

NTE MBIOWO ẸSIN̄WAMDE MBON EMI ẸNAMDE AKWA IDIỌKN̄KPỌ

4. Nso isibehe mbiowo ke ini mmọ ẹsobode ye owo emi akanamde akwa idiọkn̄kpọ?

⁴ Ke ini owo ke esop anamde akwa idiọkn̄kpọ, otu mbiowo ẹsimek nditọete ita oro ẹdotde ke otu mmọ ndise mban̄a mfịna oro nte kọmiti.a Ana irenowo emi ẹsụhọde idem ẹkûnyụn̄ ẹnam n̄kpọ ẹbe adan̄a. Kpa ye oro mmọ ẹdidomode ndin̄wam anamidiọk akabade esịt, mmọ ẹdiọn̄ọ ke mmimọ ikemeke ndinyịk enye akabade esịt. (Deut. 30:19) Mbiowo ẹdiọn̄ọ ke idịghe kpukpru mme anamidiọk ẹdima ndikabade esịt nte Edidem David akanamde. (2 Sam. 12:13) Ndusụk mme anamidiọk ẹkeme ndikokoi mmia utọn̄ nsio ke item Jehovah. (Gen. 4:6-8) Kpa ye oro, se ibehede mbiowo edi ndin̄wam anamidiọk akabade esịt, edieke mmọ ẹkemede. Nso ye nso idin̄wam mmọ ke ini mmọ ẹsobode ye anamidiọk oro?

5. Ewe item ke mbiowo mîkpefreke ke ini mmọ ẹsobode ye anamidiọk oro? (2 Timothy 2:24-26) (Se ndise n̄ko.)

⁵ Mbiowo ẹda anamidiọk oro nte ọsọn̄urua erọn̄ Jehovah emi osopde usụn̄. (Luke 15:4, 6) Ke ntre, ini mmọ ẹsobode ye enye, ikọ mmọ ye ido mmọ iditiehe nsọsọn̄ nsọsọn̄; mmọ idinamke n̄kpọ ye enye nte mmọ ẹka ekọn̄. Mmọ idinyụn̄ idaha ke se mmimọ ikade ndinam do edi ndikobụp enye mbụme nnyụn̄ ndiọn̄ọ se idide akpanikọ, okụre ke oro. Utu ke oro, mmọ ẹdinam n̄kpọ ye enye nte ikụtde ke 2 Timothy 2:24-26. (Kot.) Mbiowo oro ẹdinam n̄kpọ sụn̄sụn̄, emem emem, ẹnyụn̄ ẹfọn ido nte mmọ ẹdomode ndinam se mmọ ẹtịn̄de odụk anamidiọk oro esịt.

6. Didie ke mbiowo ẹditịm esịt mmọ mbemiso ẹkade ẹbịne anamidiọk? (Rome 2:4)

⁶ Mbiowo ẹsitịm esịt mmọ. Ke se mmọ ẹkpetetịn̄ ye se mmọ ẹkpenanam ye anamidiọk oro, mmọ ẹsidomo ndikpebe Jehovah sia mmọ ẹti se Paul ọkọdọhọde ete: “Edu mfọnido Abasi odomo ndinam fi akabade esịt.” (Kot Rome 2:4.) Ana mbiowo ẹti ke akpan utom mmimọ edi utom ekpemerọn̄, ke Christ eteme mmimọ nte ikpesede iban̄a mme erọn̄. (Isa. 11:3, 4; Matt. 18:18-20) Mbemiso mbon kọmiti oro ẹsobode ye anamidiọk oro, mmọ ẹyebọn̄ akam ẹtie ẹkere akpan n̄kpọ emi ebehede mmọ, oro edi, ndin̄wam anamidiọk oro akabade esịt. Mmọ ẹyeda Bible ye mme n̄wed esop Abasi ẹnam ndụn̄ọde ẹban̄a n̄kpọ oro, ẹbọn̄ akam ẹdọhọ Jehovah anam se owo oro editịn̄de ye nte enye edinamde n̄kpọ an̄wan̄a mmimọ, onyụn̄ anam se iketịbede an̄wan̄a mmimọ. Mmọ ẹyekere n̄ko se ikpakanamde owo oro ekere n̄kpọ nte enye ekekerede onyụn̄ anam n̄kpọ nte enye akanamde.​—N̄ke 20:5.

7-8. Didie ke mbiowo ẹkeme ndinyene ime nte Jehovah ini mmọ ẹsobode ye anamidiọk?

⁷ Mbiowo ẹsinyene ime nte Jehovah. Mmọ ẹsiti nte Jehovah akanamde n̄kpọ ye mme anamidiọk ke ini edem. Se uwụtn̄kpọ mi. Jehovah ama enyene ime ọkọk ibuot ye Cain, ọdọhọ enye se ikemede nditịbe enye mîkpụhọkede, onyụn̄ anam enye okụt ke enye okpokop uyo imọ, ke imọ iyọdiọn̄ enye. (Gen. 4:6, 7) Jehovah ọkọdọn̄ prọfet Nathan ọkọnọ David item. Prọfet oro akada uwụtn̄kpọ ọnọ David item oro. Uwụtn̄kpọ oro ama anam David akabade esịt. (2 Sam. 12:1-7) Jehovah ama esinyụn̄ ‘ọdọn̄’ mme prọfet esie “ke usen ke usen” ẹka ẹbịne idụt Israel emi ẹkesọn̄de ibuot ye enye. (Jer. 7:24, 25) Jehovah ikebetke yak ikọt esie ẹkabade esịt kan̄a mbemiso an̄wamde mmọ. Utu ke oro, ini mmọ ẹsụk ẹnyịnede ke idiọkn̄kpọ oro ke enye ekekpe mmọ ubọk ete ẹkabade esịt.

⁸ Mbiowo ẹsikpebe Jehovah ini mmọ ẹdomode ndin̄wam mbon emi ẹnamde akwa idiọkn̄kpọ. Mmọ ẹsida “anyanime” ẹkọk ibuot ye eyenete emi enyenede mfịna do nte ẹtịn̄de ke 2 Timothy 4:2. Ntre kpukpru ini, ana ebiowo anam n̄kpọ sụn̄sụn̄ onyụn̄ enyene ime man enye ekeme ndinam ọdọn̄ anamidiọk ndinam nnennen n̄kpọ. Edieke ebiowo ayatde esịt mîdịghe ọtọhọde, owo oro ekeme nditre ndida item emi enye ọnọde enye, mîdịghe esịn ndikabade esịt.

9-10. Didie ke mbiowo ẹkeme ndin̄wam anamidiọk ekere nte edinam esie ọdiọkde eketre?

⁹ Mbiowo ẹsidomo ndidiọn̄ọ se ikanamde owo oro akanam idiọkn̄kpọ oro. Ke uwụtn̄kpọ, ndi ekedi sụn̄sụn̄ sụn̄sụn̄ enye ọtọn̄ọ ndimem ke ntak emi enye mîtiehe aba ke idemesie ikpep Ikọ Abasi mîdịghe ikaha ukwọrọikọ aba? Ndi mme akam esie ẹtie enyọn̄ enyọn̄ mîdịghe edi ama ọbọn̄ mfịn, n̄kpọn̄ ibọn̄ke? Ndi enye esiyak ndiọi n̄kpọ emi ẹdọn̄de enye ẹkara enye? Mmanie ẹdi ufan nta-ndia esie? Enye esise nso utọ fim, ọkwọ nso utọ ikwọ, okot nso utọ n̄wed? Didie ke mme n̄kpọ ntre ẹbiat enye esịt ye ekikere? Ndi enye ọfiọk nte se enye ebierede onyụn̄ anamde ndondo emi etiede Jehovah ke idem?

¹⁰ Mbiowo ndibụp enye mme mbụme emi ẹsịnede ifiọk kpa ye oro mmọ mîdibụpke mbụme emi edinamde mmọ ẹsịn idem ke se mîbeheke mmọ, ayanam owo oro etịn̄ se isịnede enye ke esịt onyụn̄ an̄wam enye ekere aban̄a se ikanamde enye akanam idiọkn̄kpọ oro. (N̄ke 20:5) N̄kpọ en̄wen edi ke ukem nte Nathan akanamde ye David, mmọ ẹkeme ndida mme uwụtn̄kpọ n̄n̄wam owo oro ekere n̄kpọ onyụn̄ okụt nte edinam esie ọdiọkde eketre. Akpa ini emi mmọ ẹsobode ye enye, enye ekeme ndinen̄ede mfụhọ mban̄a se enye akanamde. Enye akam ekeme ndikabade esịt.

11. Jesus akanam n̄kpọ didie ye mme anamidiọk?

¹¹ Mbiowo ẹsidomo ndikpebe Jesus. Ini Jesus emi ẹkenamde eset eketịn̄de ikọ ye Saul owo Tarsus, enye ama obụp enye mbụme emi akanamde enye ekere n̄kpọ. Enye okobụp Saul ete: “Saul, Saul, ntak emi afo ọkọbọde mi?” Jesus akada mbụme oro an̄wam enye okụt ke se enye akanamde ikọfọnke. (Utom 9:3-6) Jesus ọkọdọhọ ntem aban̄a “n̄wan oro Jezebel”: “Mma nnọ enye ini ndikabade esịt.”​—Edi. 2:20, 21.

12-13. Didie ke mbiowo ẹkeme ndinọ anamidiọk ini yak akabade esịt? (Se ndise n̄ko.)

¹² Usụn̄ emi mbiowo ẹsikpebede Jesus edi ke mmọ isisọpke ibiere ite ke anamidiọk idikabakede esịt. Ndusụk owo ẹkeme ndikabade esịt akpa ini emi kọmiti ẹsobode ye mmọ, eke mbon en̄wen ekeme ndida ini. Ntre, mbiowo ẹkeme ndidiomi ndisobo ye anamidiọk mbe ini kiet. Ekeme ndidi ke ẹma ẹkesobo akpa ini ye Christian oro akanamde idiọkn̄kpọ, enye ọyọtọn̄ọ ndinen̄ede ntie n̄kere se ẹketịn̄de ye enye. Enye ekeme ndisụhọde idem ọbọn̄ akam ọdọhọ Jehovah efen ọnọ imọ. (Ps. 32:5; 38:18) Ntre, ke ini ẹfiakde ẹsobo ye enye, ekeme ndidi enye idinamke n̄kpọ aba nte enye akanamde akpa ini emi ẹkesobode ye enye.

¹³ Mbiowo ẹsikop anamidiọk mbọm ẹnyụn̄ ẹfọn ido ye enye man ẹn̄wam enye akabade esịt. Akam mmọ ye se mmọ ẹdoride enyịn ndikụt edi yak Jehovah ọdiọn̄ se mmimọ inamde, anam enyịn an̄wan̄a Christian emi ama ọkọkpọn̄ usụn̄ do, enye onyụn̄ akabade esịt.​—2 Tim. 2:25, 26.

14. Anie odot ndibọ itoro ke ini anamidiọk akabarede esịt?

¹⁴ Anamidiọk oro akpakabade esịt, oro edi ata n̄kpọ idatesịt! (Luke 15:7, 10) Anie odot ndibọ itoro? Ndi edi mbiowo? Ti se Paul ekewetde aban̄a mme anamidiọk. Enye ọkọdọhọ ete: “M̀mê oyoto do Abasi ayak mmọ ẹkabade esịt.” (2 Tim. 2:25) Ntre Jehovah esinam Christian emi akanamde idiọkn̄kpọ okpụhọde, idịghe owo ndomokiet ke isọn̄ emi. Paul etịn̄ nti n̄kpọ emi ẹsitịbede owo ama akabade esịt. Owo oro ekeme ndidiọn̄ọ akpanikọ n̄kan nte enye ọkọdiọn̄ọde, enyịn an̄wan̄a enye, enye onyụn̄ ekeme ndifehe n̄wọrọ ke afia Satan emi enye ọkọduọde odụk.​—2 Tim. 2:26.

15. Didie ke mbiowo ẹkeme ndika iso n̄n̄wam anamidiọk emi ama akakabade esịt?

¹⁵ Ke ini anamidiọk akabarede esịt, mbon kọmiti ẹyenam ndutịm man ẹsika ẹkese enye man ẹn̄wam enye etetịm enyene mbuọtidem, ekeme ndin̄wana mbọhọ mme afia Satan, onyụn̄ ekeme ndinen̄ede ikpatisan̄ esie. (Heb. 12:12, 13) Imọdiọn̄ọ ke mbiowo idimenke se anamidiọk oro akanamde iketịn̄ inọ mbon en̄wen. Edi nso ke ẹkeme nditịn̄ nnọ esop?

“SUA NỌ . . . KE ISO KPUKPRU MME ANDIDA NSE”

16. “Mme andida nse” emi Paul eketịn̄de aban̄a ke 1 Timothy 5:20 ẹdi mmanie?

¹⁶ Kot 1 Timothy 5:20. Paul ekewet ikọ oro ọnọ Timothy emi ekedide ebiowo nte enye aban̄a se enye ekemede ndinam mban̄a “mbon oro ẹkade iso ndinam idiọkn̄kpọ.” Ikọ esie ọkọwọrọ nso? Ikọ esie ikọwọrọke ke ofụri esop ekedi “mme andida nse” oro. Utu ke oro, enye eketịn̄ aban̄a owo ifan̄ emi ekemede ndidi ẹma ẹdọdiọn̄ọ n̄kpọ ẹban̄a idiọkn̄kpọ oro. Mmọ ẹkeme ndidi mbon emi ẹkedade enyịn mmọ ẹkụt idiọkn̄kpọ oro mîdịghe ẹdi mbon emi anamidiọk oro okowụkde mbara. Mbiowo ẹyeda ifiọk ẹdọhọ mbon oro kpọt ke ẹma ẹse ẹban̄a mfịna oro, ke ẹma ẹnyụn̄ ẹnen̄ede anamidiọk oro.

17. Ekpedi ediwak owo ke esop ẹdiọn̄ọ ẹban̄a akwa idiọkn̄kpọ emi owo akanamde mîdịghe etie nte ke ẹyedidiọn̄ọ, nso ke ẹditọt esop? Ntak-a?

¹⁷ Ndusụk ini, ekeme ndidi ediwak owo ke esop ẹma ẹdiọn̄ọ ẹban̄a idiọkn̄kpọ oro, mîdịghe etie nte ke ẹyedidiọn̄ọ ẹban̄a. Ke ini etiede ntre, ofụri esop ẹyetiene ẹsịne ke otu “mme andida nse.” Ntre, ebiowo kiet ọyọtọt esop ke ẹma ẹsua ẹnọ brọda m̀mê sista oro. Ntak-a? Paul ọbọrọ ete: “Man ndịk akpanam mmọ eken,” mmọ ẹkûnyụn̄ ẹtiene ẹnam idiọkn̄kpọ.

18. Nditọ emi ẹma ẹkena baptism edi emi mîyọhọke isua 18 kan̄a ẹkpenam idiọkn̄kpọ, mbiowo ẹdinam didie? (Se ndise n̄ko.)

¹⁸ Nditọ emi ẹma ẹkena baptism edi emi mîyọhọke isua 18 kan̄a ẹkpenam akwa idiọkn̄kpọ, ẹdinam didie? Otu mbiowo ẹyediomi yak mbiowo iba ẹsobo ye eyen oro ye ete ye eka esieb emi ẹdide Ntiense Jehovah. Mbiowo oro ẹyedụn̄ọde ẹdiọn̄ọ se ete ye eka eyen oro ẹma ẹkenanam man ẹn̄wam enye akabade esịt. Edieke edide eyen oro ama enyịme un̄wam oro onyụn̄ ọtọn̄ọ ndikpụhọde, mbiowo iba oro ẹkeme ndibiere ke idịghe se ẹmekde kọmiti mbiowo yak ẹdisobo ye mmọ. Idem n̄kpọ, n̄kọ ete ye eka ke Abasi ọdọhọ ẹda ima ẹnen̄ede nditọ mmọ. (Deut. 6:6, 7; N̄ke 6:20; 22:6; Eph. 6:2-4) Ekem ke ini ke ini, mbiowo ẹyesibụp ete ye eka eyen oro nte n̄kpọ etiede man ẹkụt ẹte ke ẹn̄wam eyen oro nte akpanade ẹn̄wam. Edi eyen emi ama akana baptism edi iyọhọke isua 18 kan̄a akpaka iso anam idiọkn̄kpọ inyụn̄ imaha ndikabade esịt, ẹdinam didie enye oro? Edieke etịbede ntre, kọmiti mbiowo ẹyesobo ye enye ye ete ye eka esie emi ẹdide Ntiense Jehovah.

“JEHOVAH ENEN̄EDE ENYENE ESỊT IMA ONYỤN̄ ATUA OWO MBỌM”

19. Didie ke mbiowo ẹsidomo ndikpebe Jehovah ini mmọ ẹnamde n̄kpọ ye mme anamidiọk?

¹⁹ Utom kiet emi Jehovah ọnọde mbon kọmiti mbiowo emi ẹsiode yak ẹken̄wam mme anamidiọk edi mmọ ndikụt ẹte ke ẹnam esop Jehovah asana. (1 Cor. 5:7) Mmọ n̄ko ẹyom ndin̄wam mme anamidiọk ẹkabade esịt, edieke mmọ ẹkemede. Ntre mbiowo ẹsika iso ẹn̄wam mme anamidiọk, iduọkke idotenyịn. Ntak-a? Mmọ ẹyom ndikpebe Jehovah emi ‘enen̄erede enyene esịt ima onyụn̄ atuade owo mbọm.’ (Jas. 5:11) Kop mi nte apostle John emi ama okokpon owo okowụtde ke imọ n̄ko inam n̄kpọ ntre. Enye ekewet ete: “N̄kpri nditọ mi, n̄wet mme n̄kpọ emi nnọ mbufo man mbufo ẹkûnam idiọkn̄kpọ. Edi edieke owo ekededi anamde idiọkn̄kpọ, nnyịn imenyene andin̄wam emi odude ye Ete, kpa Jesus Christ, edinen owo.”​—1 John 2:1.

20. Nso ke idineme ke akpatre ke otu ibuotikọ ition ke Enyọn̄-Ukpeme emi?

²⁰ Se idiọkde edi ke enyene mme ini emi Christian esisịnde ndikabade esịt. Edieke edide ntre, ana ẹsio enye ẹfep ke esop. Idịghe ekpri n̄kpọ edi oro. Didie ke mbiowo ẹsise ẹban̄a utọ n̄kpọ oro? Imọn̄ ineme enye oro ke akpatre ke otu ibuotikọ ition ke Enyọn̄-Ukpeme emi.