Imagination World/stock.adobe.com
Se Bible Etịn̄de—Idotenyịn Odu Ọnọ Mbon Oro Ẹfehede Ẹkpọn̄ Obio Mmọ!
Kpukpru isua, ediwak miliọn owo ẹsifehe ẹkpọn̄ ufọk mmọ. Ndi se iwọrọde fi edi oro? Ekpedi ntre, diọn̄ọ ke Abasi do ndin̄wam fi. Se Enye etịn̄de edi oro ke Edisana N̄wed esie, edieke okotde oyokụt.
Akwa-owo ke European Union,a emi ekerede Christos Stylianides, ọkọdọhọ ete; ‘Mbon itọkekọn̄ ye mbon oro ẹfehede ẹkpọn̄ ufọk mmọb ke ntak nsọn̄ọn̄kpọ m̀mê afanikọn̄ eken ẹyom un̄wam nnyịn. Edi n̄kpọ en̄wen oro ikemede ndinam nnọ mmọ edi ndin̄wam mmọ ẹnyene idotenyịn ke ini iso ọyọfọn.’ Mbon oro ẹsinyenede idotenyịn ẹsinịm ke n̄kpọn̄ ọyọfọn. N̄ko, mbon emi ẹfehede ẹkpọn̄ obio mmọ ẹsiyom ẹdọn̄ mmọ esịt man mmọ ẹkeme ndiyọ se iwọrọde mmọ.
“Ini n̄kefehede n̄kpọn̄ idụt nnyịn, ubon mi ẹkesụk ẹdu do, ndien eketie mi nte ndi asan̄a-ikpọn̄ ebọk. Ndịk ama esinam mi, ndobo anam mi, esịt onyụn̄ etịmede mi.”—Emmanuel ke Haiti.
Ndi etie fi ke idem ntre n̄ko? Ekpedi emefehe ọkpọn̄ obio fo, se oyomde edi idotenyịn ye ndọn̄esịt. Didie ke Ikọ Abasi ekeme ndin̄wam fi?
Se Bible etịn̄de ọdọn̄ nnyịn esịt
Bible ọdọhọ ete: ‘Jehovahc ama isenowo.’—Deuteronomy 10:17, 18.
Emi ọwọrọ ke udụhe ikpon̄. Se iwọrọde fi an̄wan̄a Jehovah Abasi emi enyenede Bible, enye ama fi, enye onyụn̄ ekere aban̄a nte etiede fi ke idem.
Bible ọdọhọ ete: “Jehovah emekpere kpukpru mbon oro ẹsemede ẹkot enye.”—Psalm 145:18.
Emi ọwọrọ ke ama ọbọn̄ akam Jehovah esikop. Enye ekeme ndinam fi enyene emem. Enye etịn̄ mme n̄kpọ ke Bible emi ẹkemede ndin̄wam fi ọyọ.
Bible ọdọhọ ete: “Nsa-o ata Abasi ndinam se idiọkde, Ata Ọkpọsọn̄ ndinyụn̄ nnam se mînenke.”—Job 34:10, 12.
Emi ọwọrọ ke idịghe Abasi anam fi ọbọ ufen. Idịghe enye amia fi ufen, idịghe enye onyụn̄ anam uwem ọsọn̄ ye afo man odomo fi.
Se Bible etịn̄de ọnọ nnyịn idotenyịn
Bible etịn̄ se Abasi edinamde inọ nnyịn ke ini iso. Se nte idotenyịn emi an̄wamde mbon oro ẹkefehede ẹkpọn̄ obio mmọ.
Bible ọdọhọ ete: “[Abasi] ọyọkwọhọde kpukpru mmọn̄eyet ke enyịn mmọ efep, n̄kpa idinyụn̄ idụhe aba, mfụhọ m̀mê ntuan̄a m̀mê ubiak idinyụn̄ idụhe aba.”—Ediyarade 21:4.
Emi ọwọrọ ke ini ke edi emi nnyịn mîdibọhọ aba ufen. Abasi ọn̄wọn̄ọ nditre kpukpru mfịna oro esinamde uwem odorode mme owo mfịn.
“Abasi eyetre kpukpru ukwan̄ikpe ye kpukpru ndiọi n̄kpọ oro ẹtịbede mfịn. Ndidiọn̄ọ emi esinam ntie n̄kere usen emi kpukpru ufen emi ẹditrede.”—Karla ke El Salvador.
Bible ọdọhọ ete: “Owo iditịghi aba mme akpa n̄kpọ, mmọ idinyụn̄ idụkke owo esịt.”—Isaiah 65:17.
Emi ọwọrọ ke nnyịn idisitịghi aba mme n̄kpọ oro ẹdinamde esịt etịmede nnyịn. Abasi ayanam nnyịn itịghi aba n̄kpọ ndomokiet emi edinamde esịt etịmede nnyịn.
“Bible ọn̄wọn̄ọ ke nnyịn iditịghi aba ufen emi ikọbọde ye se ikatakde nnyịn ini ikefehede ikpọn̄ obio nnyịn. Ndidiọn̄ọ emi an̄wam mi nyọ, sia mmọdiọn̄ọ ke ibịghịke kpukpru emi eyetre.”—Natalia ke Ukraine.
Bible ọdọhọ ete: “Abasi enyọn̄ oyowụk obio ubọn̄. . . Enye ayanuak onyụn̄ osobo kpukpru mme obio ubọn̄ emi.”—Daniel 2:44.
Emi ọwọrọ ke ibịghike Obio Ubọn̄ Abasi ayakara isọn̄ emi. Abasi ayanam Obio Ubọn̄ esie ada itie kpukpru ukara owo, ndien Obio Ubọn̄ oro edidu ke heavan ikara isọn̄ emi. Obio Ubọn̄ oro ayanam emem odu ke isọn̄ emi, mfịna inyụn̄ idụhe aba. Kpukpru owo ẹdidi ukem inyụn̄ idụhe eke edidide ubuene.—Micah 4:3, 4.
“Ke ini ntide ke idibịghike Obio Ubọn̄ Abasi eyetre kpukpru mfịna mme owo, esịnede ufịk, asari, ye ndida mme owo nte idiọkowo, oro esinam esịt ana mi sụn̄.”—Mustafa ke Middle East.
Yak se Bible etịn̄de ọdọn̄ fi esịt onyụn̄ ọnọ fi idotenyịn
Se Bible etịn̄de esịne ifiọk
Se Bible etịn̄de ekeme ndin̄wam fi nte osụk odomode ndiyọ se iwọrọde fi. N̄ko, Bible ekeme ndin̄wam fi ọdiọn̄ọ se akpanamde ke ini n̄kpọ mîtiehe aba ye afo nte ekesitiede, esịnede inyene fo nditak. Se nte mme item Bible oro ẹtienede mi ẹn̄wamde mbon oro ẹfehede ẹkpọn̄ obio mmọ:
Bible ọdọhọ ete: “Idem ke ini owo enyenede n̄kpọ barasuene, uwem esie itoho ke mme n̄kpọ emi enye enyenede.”—Luke 12:15.
Nte item Bible emi ekemede ndin̄wam fi ọyọ: Ekeme ndidi se iwọrọde fi anam ibuot oyon̄ fi onyụn̄ anam esịt etịmede fi. Edi, edieke ekerede nte uwem ọsọn̄de urua akan mme n̄kpọ oro ẹtakde fi, oro ayan̄wam fi okûkere ke ukemeke ndidu uwem edieke mûnyeneke mme n̄kpọ oro ẹtakde fi do.
“Uwem ọsọn̄ urua akan inyene. Enyene ediwak n̄kpọ emi okụk m̀mê inyene mîkemeke ndin̄wam fi nnam.”—Natalia ke Ukraine.
Bible ọdọhọ ete: “Kûdọhọ ete: ‘Nso inam eyo oko ọkọfọnde akan eyo emi?’”—Ecclesiastes 7:10.
Nte item Bible emi ekemede ndin̄wam fi ọyọ: Nte n̄kpọ etiede ye afo idaha-emi ekeme ndinam uwem ọsọn̄ ye afo, domo nditre ndimen nte n̄kpọ etiede ye afo idaha-emi n̄kodomo ye nte n̄kpọ ekesitiede ye afo akpa akpa sia oro ekeme ndinam esịt etịmede fi.
“Ami ndida uwem nte n̄kụtde an̄wam mi n̄kûduọk idotenyịn.”—Eli ke Rwanda.
Bible ọdọhọ ete: “Ke inyenede se idiade ye se isịnede ye itie udakibuot, nnyịn iyoyụhọ ye mme n̄kpọ emi.”—1 Timothy 6:8.
Nte item Bible emi ekemede ndin̄wam fi ọyọ: Domo ndiyụhọ ye ekpri se enyenede. Edieke esiyụhọde ye se enyenede, esịt idisisọpke itịmede fi, ekikere oyonyụn̄ ana fi sụn̄.
“Bible ke an̄wam mi n̄kpụhọde nte n̄kerede n̄kpọ, ke onyụn̄ an̄wam mi n̄kûnen̄ede nsịn ekikere ke mme n̄kpọ oro ẹtakde nnyịn. Esịt enem mi ye n̄wan mi ndikam ndodu uwem nsịm mfịn ke itie emi ekọn̄ mîdụhe.”—Ivan ke Ukraine.
Bible ọdọhọ ete: “Mmọdo, kpukpru n̄kpọ eke mbufo ẹyomde mme owo ẹnam ye mbufo, ana mbufo n̄ko ẹnam kpasụk ntre ye mmọ.”—Matthew 7:12.
Nte item Bible emi ekemede ndin̄wam fi ọyọ: Edieke esinyenede ime onyụn̄ ọfọnde ido, oro ayan̄wam fi odu ke emem ye mme owo. Edieke esinamde emi, oro ayanam mme owo ediana fi idem, owo inyụn̄ isarike fi.
“Esinem ediwak owo ke ini inamde n̄kpọ ye mmọ ukpono ukpono, ifọnde ido ye mmọ inyụn̄ imade mmọ. Mme edu emi ẹkeme ndin̄wam fi enyene mme ufan ke ebiet ekededi emi odude.”—Angelo ke Sri Lanka.
Bible ọdọhọ ete: “Ẹda akam ye n̄kpeubọk ọkọrọ ye ekọm ẹben̄e Abasi se mbufo ẹyomde; ndien emem Abasi . . . eyekpeme mbufo esịt ye ekikere.”—Philippi 4:6, 7.
Nte item Bible emi ekemede ndin̄wam fi ọyọ: Bọn̄ akam tịn̄ nte etiede fi ke idem nnọ Abasi, dọhọ enye se oyomde, se itịmerede fi esịt ye se inamde idem enyek fi. Utọ akam oro ekeme ndinam esịt afiak osụhọde fi inyụn̄ iyakke se iwọrọde fi anam ibuot oyon̄ fi.
“Mmesibọn̄ akam nnọ Abasi ini ekededi oro nyenede mfịna, ndien enye esinyụn̄ eyere mi. Se n̄kpepde ke Bible anam esịt ana mi sụn̄.”—Yol ke South Sudan.
“Nti item oro ẹdọn̄ọde ke Bible ẹsin̄wam ẹnam esịt ana mi sụn̄ ẹnyụn̄ ẹn̄wam mi nyọ se iwọrọde mi idaha-emi.”—Valentina ke Ukraine.
“Ndidiọn̄ọ ke Jehovah Abasi ọn̄wọn̄ọ ndinam n̄kpọ ọfọn ye ami esin̄wam mi nyọ.”—Emmanuel ke Haiti
Ndi akpama ndidiọn̄ọ n̄kpọ efen efen emi Bible ọn̄wọn̄ọde emi ọdọn̄de nnyịn esịt onyụn̄ ọnọde nnyịn idotenyịn, ye ntak ekpenịmde mme n̄kpọ oro? Dọhọ owo Ntiense Jehovah ekedide esidineme Ikọ Abasi ye afo. Edinenem mmọ ndin̄wam fi.
a UN Refugee Agency ẹbat mbon emi ẹfehede ẹkpọn̄ ufọk mmọ ẹka ebiet en̄wen ke idụt mmọ ye mbon emi ẹfehede ẹkpọn̄ idụt mmọ ẹka idụt en̄wen ke ntak ekọn̄, nsọn̄ọn̄kpọ m̀mê afanikọn̄ eken nte mbon itọkekọn̄.
b European Union Commissioner for Humanitarian Aid and Crisis Management.
c Jehovah edi ata enyịn̄ Abasi. (Psalm 83:18) Kot ibuotikọ emi “Anie Edi Jehovah?”