Mme Osio Mfiakn̄kabade ke Obot Ikpọ Itiat

OBIO eset ye n̄kann̄kụk wilderness oro ẹkekotde En-gedi okodu ke n̄kan̄ edem usoputịn mbenesụk Inyan̄ Inụn̄. Mme itiat itiat afan̄usụn̄ eke ikpehe oro ye ebeden̄ ẹma ẹnam itieidụn̄ oro ọfọnde ọnọ ebot ikọt Isọn̄ Un̄wọn̄ọ, ebietde mbon oro ẹkụtde mi.

Edibotn̄kpọ emi mîkemeke ndiduọ mi odu ke otu mme enyene-ndyọ unam obot. Ẹyak nnyịn ikụbọde Bible inyụn̄ itịm ise ndyọ ndyọ unam emi.

“Ikpọ Obot Ẹnyene Ebot Ikọt”

Ntem ke andiwet psalm ọkọkwọ. (Psalm 104:18) Ẹtịm ebot ikọt idem ndidụn̄ ke n̄kokon̄ ebiet! Mmọ ẹnen̄ede ẹfere ufere, ẹsan̄ade ke enyọn̄ n̄kpotụk n̄kpotụk ikpehe ye akwa mbuọtidem ye usọp. Emi ke ubak ubak oto nte nnụkikpat mmọ ẹtiede. Udobi idem ebot ekeme nditiat nsiaha nnụkikpat oro, anamde unam emi ọsọn̄ọ omụm n̄kpọ akama ke ini enye adade m̀mê asan̄ade ke enyọn̄ ubak itiat osụhọde.

Ebot ikọt ẹnyene n̄wọrọnda ukeme ndiwụk mbai ke isọn̄. Mmọ ẹkeme ndifrọ n̄ka anyan nnyụn̄ n̄kodoro ke ebiet emi mîkponke ikem ukot mmọ mbinan̄. Douglas Chadwick, ekpep n̄kpọ mban̄a mme oduuwem n̄kpọ, ama okụt ebot ikọt emi edide eke uduot efen adade ukeme esie ndiwụk mbai ke isọn̄ anam n̄kpọ man efep ndiduọ ke enyọn̄ itiat oro ekpride akaha enye ndiwọn̄ọde idem. Enye ọdọhọ ete: “Ke ama okotop enyịn ese enyọn̄ itiat efen n̄kpọ nte mita 120 ke isọn̄ isọn̄, ebot oro ama owụk ubọk esie onyụn̄ edịbede idem esie sụn̄sụn̄ akan̄a ibuot esie ke enyọn̄ itiat oro nte n̄kpọ eke enye osiode mfiakn̄kabade. Nsia ama eyemede mi, ebot oro ama aka iso tutu ukot esie osụhọde edidoro man ọwọn̄ọde iso ese n̄kan̄ oro enye okotode edi.” (National Geographic) Eyịghe idụhe ẹsikotde ebot ikọt “mme osio mfiakn̄kabade ke obot ikpọ itiat”!

“Nte Afo Ọmọfiọk Ini eke Ebot Ikọt Ẹmande Eyen?”

Ebot ikọt ẹdi edibotn̄kpọ oro ẹkopde bụt etieti. Mmọ ẹmek ndidu nsannsan n̄kpọn̄ owo. Ke akpanikọ, edi ọkpọsọn̄ n̄kpọ mme owo ndisan̄a n̄kpere man ẹkụt mmọ ke ikọt oro mmọ ẹdude. Ntem, Andinyene “ufene ke tọsịn ikpọ obot” ama ekeme ndibụp Job nte enende ete: “Nte afo ọmọfiọk ini eke ebot ikọt ẹmande eyen?”—Psalm 50:10; Job 39:1.

Ntụk oro Abasi ọnọde anam uman ebot ikọt ọdiọn̄ọ ini uman eyen. Enye oyom itie oro ọfọnde onyụn̄ aman eyen kiet m̀mê iba, emi esiwakde ndidi ke utịt May m̀mê ke June. Ke usen ifan̄ kpọt nsek eyen ebot eyenyene ukeme ndisan̄a ye unana ediduọ.

“Edima Okoyo, Ediye Edop”

Enyene-ọniọn̄ Edidem Solomon ama akpak mme ebe ete: “Dara n̄wan uyen fo. Edima okoyo, ediye edop.” (Mme N̄ke 5:18, 19) Emi idịghe ndisụhọde iban itie. Nte an̄wan̄ade, Solomon eketịn̄ aban̄a uyai, uku, ye mme n̄wọrọnda edu eken oro mme unam ẹmi ẹnyenede.

Ebot ikọt ẹdu ke otu anana-ibat “unam eke ẹdude uwem” oro ẹnọde akpakịp uyarade aban̄ade ọniọn̄ Andibot. (Genesis 1:24, 25) Nte nnyịn ikopke inemesịt nte ke Abasi anam ata ediwak ndyọ ndyọ edibotn̄kpọ ẹkan nnyịn ẹkụk?

[Ebiet Ẹdade Ndise Ẹto ke page 24]

Ẹbọ ẹto Athens University