“O Ukpọn̄ Mi, Kọm Jehovah”

“KE MME ọfiọn̄ ndondo emi, utom ukwọrọikọ mi etie mba mba onyụn̄ anana inem,” ntem ke Nancy ọdọhọ.a Ke n̄kpọ nte isua duop, enye anam utom nte asiakusụn̄, anditan̄a eti mbụk uyọhọ ini. Edi, enye adian do ete: “Ami mmaha se itịbede inọ mi. Etie nte ami nsuan etop Obio Ubọn̄ ye unana ifiopesịt nte n̄kpọ eke mîtoho esịt. Nso ke ami n̄kpanam?”

Kere, n̄ko, ban̄a Keith, ebiowo ke esop Mme Ntiense Jehovah. Akakpa enye idem didie ntem ndikop nte n̄wan esie ọdọhọde ete: “Anaedi emenyene n̄kpọ ke ekikere. Ke akam oro okosụk ọbọn̄de do, afo ọkọnọ ekọm aban̄a udia, kpa ye oro mîdịghe ini udia edi emi!” Keith enyịme ete: “Ami mmekeme ndikụt nte ke mme akam mi itoho esịt.”

Nte eyịghe mîdụhe, afo uyomke mme ikọ itoro oro otorode Jehovah Abasi fo anana ufiop onyụn̄ etie eto eto. Utu ke oro, afo oyom mmọ ẹto esịt, ẹwọn̄ọde ẹto ntụk ediwụt esịtekọm. Nte ededi, owo ikemeke ndimen ntụk nsịne m̀mê ndisio enye mfep nte ọfọn̄idem. Ana enye oto esịt owo. Didie ke owo ekeme ndikop inemesịt? Ọyọhọ Psalm 103 anam nnyịn inyene ikike ke afan̄ emi.

Edidem David eke Israel eset ekewet ọyọhọ Psalm 103. Enye ọtọn̄ọ ye mme ikọ ẹmi: “O ukpọn̄ mi, kọm Jehovah, kpukpru se idude mi ke esịt, nyụn̄ kọm edisana enyịn̄ esie.” (Psalm 103:1) N̄wed ndụn̄ọde kiet ọdọhọ ete: “Ikọ oro kọm, ke ẹtịn̄de ẹban̄a Abasi, ọwọrọ nditoro, emi kpukpru ini esiwụtde ọkpọsọn̄ ima ntụk emi ẹnyenede ẹnọ enye ọkọrọ ye ekikere ediwụt esịtekọm. Ke oyomde nditoro Jehovah ye esịt emi ọyọhọde ye ima ye ekọm, David eteme ukpọn̄ esie—idemesie—ete ‘ọkọm Jehovah.’ Edi nso idemede utọ ufiop ufiop udọn̄ emi ke esịt David iban̄a Abasi emi enye atuakde ibuot ọnọ?

David aka iso ete: “Kûnyụn̄ ufre kpukpru nti enọ esie [Jehovah].” (Psalm 103:2) Ndiwụt esịtekọm nnọ Jehovah, nte an̄wan̄ade abuana editie n̄kere “nti enọ esie” ye esịtekọm. Nso nti enọ Jehovah ke David enyene ke ekikere akpan akpan? Ndise mme n̄kpọ oro Jehovah Abasi obotde, utọ nte ikpaenyọn̄ emi ọyọhọde ye ntantaọfiọn̄ ke okoneyo, ke akpanikọ ekeme ndinam esịt ọyọhọ ye ekọm kaban̄a Andibot. Ikpaenyọn̄ emi ọyọhọde ye ntantaọfiọn̄ ama otụk David ntotụn̄ọ ntotụn̄ọ. (Psalm 8:3, 4; 19:1) Nte ededi, ke ọyọhọ Psalm 103, David eti orụk edinam Jehovah efen.

Jehovah ‘Efen Kpukpru Mme Ukwan̄-N̄kpọ Fo’

Ke psalm emi, David abat mme edinam ima-mfọnido Abasi. Ke etịn̄de otụk enye emi edide akpan n̄kpọ akan ke otu mmọ ẹmi, enye ọkwọ ete: ‘Jehovah ke efen kpukpru mme ukwan̄-n̄kpọ fo.’ (Psalm 103:3) David ke akpanikọ ama etịm ọdiọn̄ọ idaha idiọkn̄kpọ esie. Ke prọfet Nathan ama okosobo ye enye kaban̄a efịbe oro enye ekesịnde ye Bath-sheba, David ama enyịme ete: “Mmedue fi [Jehovah], kpa fi ikpọn̄, mmonyụn̄ nnam idiọk ke iso fo.” (Psalm 51:4) Ye esịt eke obụn̄ọde, enye ama anam n̄kpeubọk ete: “O Abasi, tua mi mbọm, nte ima fo edide: sọhi ndudue mi fep ke ediwak mbọm fo. Diọn̄ yet mme ukwan̄-n̄kpọ mi fep, nyụn̄ sio mi mme idiọk ido ke idem fep, nam ndi edisana.” (Psalm 51:1, 2) David okowụt esịtekọm didie ntem ndidi se ẹfende! Nte anana-mfọnmma owo, enye ama anam mme idiọkn̄kpọ efen ke uwem esie, edi enye iketreke ndikabade esịt, nnyịme nsuannọ, nnyụn̄ nnen̄ede mme usụn̄ esie. Edikere mban̄a mme utịbe utịbe edinam mfọnido oro Abasi akanamde ọnọ enye okonụk David ndikọm Jehovah.

Nte nnyịn n̄ko idịghe mme anamidiọk? (Rome 5:12) Apostle Paul ama akam eseme ete: “Koro ndara ibet Abasi ke ọwọn̄esịt mi: edi n̄kụt ibet efen ke mbak idem mi, nte an̄wanade ye ibet eke esịt mi amade, onyụn̄ adade mi nte ibuot-ekọn̄ esịn ke idak ibet idiọk-n̄kpọ emi odude ke mbak idem mi. Mbọm mi, owo nditaha! anie edinyan̄a mi osio ke ikpọkidem n̄kpa emi?” (Rome 7:22-24) Nnyịn ikpowụt esịtekọm didie ntem nte ke Jehovah inịmke ibat mme ukwan̄ n̄kpọ nnyịn! Enye ke inemesịt esisọhi mmọ efep ke ini ikabarede esịt inyụn̄ iyomde edifen.

David eti idemesie ete: ‘Jehovah ọmọkọk kpukpru mme udọn̄ọ fo.’ (Psalm 103:3) Sia ukọkudọn̄ọ edide edinam edifiak n̄wụk, enye esịne se ikande edifen ndudue. Enye esịne edisio “mme udọn̄ọ”—kpa ndiọi utịp ukwan̄ usụn̄ nnyịn mfep. Ke obufa ererimbot esie, Jehovah ke akpanikọ ọyọsọhi mme utịp idiọkn̄kpọ, utọ nte udọn̄ọ ye n̄kpa. (Isaiah 25:8; Ediyarade 21:1-4) Nte ededi, Abasi ke ọkọk nnyịn mme udọn̄ọ eke spirit mfịn. Ye ndusụk owo, emi abuana idiọk ubieresịt ye itie ebuana mmọ ye enye emi ama akabiara. ‘Kûfre’ se Jehovah ama akananam ọnọ nnyịn owo kiet kiet ke afan̄ emi.

Enye ‘Afak Uwem Fo’

‘Jehovah afak uwem fo osio ke udi,’ ntre ke David ọkwọ. (Psalm 103:4) “Udi” oro edi ikpîkpu udi ubonowo—Sheol, m̀mê Hades. Idem mbemiso akakabarede edi edidem Israel, David ama okụt idemesie ke itiendịk n̄kpa. Ke uwụtn̄kpọ, Edidem Saul eke Israel ama enyene usua uwotowo aban̄a David onyụn̄ odomo ndiwot enye ke nsio nsio idaha. (1 Samuel 18:9-29; 19:10; 23:6-29) Mme Philistine n̄ko ẹma ẹyom ndiwot David. (1 Samuel 21:10-15) Edi kpukpru ini, Jehovah ama anyan̄a enye osio ke “udi.” David okowụt esịtekọm didie ntem ke ini etide nti edinam Jehovah ẹmi!

Nso kaban̄a fi? Nte Jehovah ama omụm fi akama ke ini mfụhọ m̀mê ini edikpu? Mîdịghe nte afo ọmọdiọn̄ọ mme idaha ẹmi Jehovah akanyan̄ade uwem mme anam-akpanikọ Ntiense osio ke n̄kpa ke eyo nnyịn? Ekeme ndidi edikot mme mbụk edinam edinyan̄a esie ke mme page magazine emi otụk fi. Ntak mûdaha ini ukere ye esịtekọm uban̄a nti edinam ata Abasi ẹmi? Edi akpanikọ, kpukpru nnyịn imenyene ntak ndiwụt esịtekọm nnọ Jehovah kaban̄a idotenyịn ediset ke n̄kpa.—John 5:28, 29; Utom 24:15.

Jehovah ọnọ nnyịn uwem ye se inamde enye enyene inem onyụn̄ odot se ẹdude. Andiwet psalm atan̄a ete ke Abasi ‘ada ima ye mbọm ayara fi ke ibuot.’ (Psalm 103:4) Ke ini nnyịn idude ke unana, Jehovah isikpọn̄ke nnyịn edi esin̄wam nnyịn ebe ke esop esie oro ẹkụtde ke enyịn ye mbiowo, m̀mê mme ekpemerọn̄ oro ẹmekde ke esop. Utọ un̄wam oro ẹsin̄wam nnyịn ndise mban̄a afanikọn̄ ye unana ediduọk ukpono ye uku oro inyenede inọ idem nnyịn. Mme ekpemerọn̄ Christian ẹnen̄ede ẹse ẹban̄a mme erọn̄. Mmọ ẹsịn udọn̄ ẹnọ mbon udọn̄ọ ye mbon mfụhọ ẹnyụn̄ ẹnam kpukpru se mmọ ẹkekeme ndifiak nnam mbon oro ẹdọn̄ọde ẹkop nsọn̄idem. (Isaiah 32:1, 2; 1 Peter 5:2, 3; Jude 22, 23) Spirit Jehovah esinụk mme ekpemerọn̄ ẹmi ndinyene esịtmbọm ye ima nnọ otuerọn̄. “Ima ye mbọm” esie ke akpanikọ etie nte anyanya oro abanade nnyịn onyụn̄ anamde nnyịn inyene uku! Ye unana edifre nti enọ esie, ẹyak nnyịn ikọm Jehovah ye edisana enyịn̄ esie.

Ke akade iso ke ndinọ idemesie item, David andiwet psalm ọkwọ ete: ‘Jehovah ada eti n̄kpọ oyụhọ uyai fo; onyụn̄ ọdiọn̄ uyen fo nte ntrukpom.’ (Psalm 103:5) Uwem oro Jehovah ọnọde edi enye oro akamade uyụhọ ye inemesịt. Kamse, ata ifiọk akpanikọ ke idemesie edi ọsọn̄urua n̄kpọuto oro mînyeneke udomo ye n̄kpọ oro ọnọde akwa inemesịt! Ndien kere nte utom oro Jehovah ọnọde nnyịn, edikwọrọ ye edinam mbet, ọnọde uyụhọ ntotụn̄ọ ntotụn̄ọ. Edi n̄kpọ inemesịt didie ntem ndikụt owo emi enyenede udọn̄ ndikpep mban̄a ata Abasi ndinyụn̄ n̄n̄wam enye edidiọn̄ọ Jehovah nnyụn̄ ntoro enye! Edi, edide mme owo ke n̄kann̄kụk nnyịn ẹkpan̄ utọn̄ m̀mê ikpan̄ke, edi akwa ifet ndinyene udeme ke utom emi enyenede ebuana ye edinam enyịn̄ Jehovah asana ye ediwụt unen itie edikara esie.

Anie mîsikpaha mba m̀mê ndikop mmemidem ke ini eyịrede ke utom editan̄a Obio Ubọn̄ Abasi? Edi Jehovah esika iso ndisọn̄ọ odudu mme asan̄autom esie, anamde mmọ ẹtie nte “ntrukpom” oro enyenede ọkpọsọn̄ mba onyụn̄ efede odụk ata esịt ikpaenyọn̄. Nnyịn ikpowụt esịtekọm didie ntem nte ke ima ima Ete nnyịn eke heaven ọnọ nnyịn utọ uwak “odudu” oro man nnyịn ke edinam akpanikọ ikeme ndinam utom nnyịn ke usen ke usen!—Isaiah 40:29-31.

Ke ndinam an̄wan̄a: Clara anam utom idịbi udia ofụri ini, esinyụn̄ abiat hour 50 n̄ko kpukpru ọfiọn̄ ke utom an̄wautom. Enye ọdọhọ ete: “Ndusụk ini mmesikpa mba, ndien nyesịn ọkpọsọn̄ ukeme ndiwọrọ an̄wautom n̄kukụre koro mma nnam ndutịm ndisan̄a ye owo. Edi mma nsụk n̄wọwọrọ an̄wautom, mmesikop odudu kpukpru ini.” Eyedi afo n̄ko emesinyene odudu oro otode un̄wam oro Abasi ọnọde ke utom ukwọrọikọ Christian. Emi akpakam onụk fi nditịn̄ nte David eketịn̄de ke mme ntọn̄ọikọ eke psalm emi: “O ukpọn̄ mi, kọm Jehovah, kpukpru se idude mi ke esịt, nyụn̄ kọm edisana enyịn̄ esie.”

Jehovah Anyan̄a Ikọt Esie

Andiwet psalm ọkwọ n̄ko ete: “Jehovah ekpe edinen ikpe ọnọ kpukpru mmọ eke owo ẹfịkde. Enye ama asian Moses usụn̄ esie, asian nditọ Israel se enye anamde.” (Psalm 103:6, 7) Eyedi David ekere aban̄a ‘ufịk’ oro ẹkefịkde nditọ Israel ke idak mbon ufịk Egypt ke eyo Moses. Anaedi editie n̄kere nte Jehovah akasiande Moses usụn̄ edinyan̄a esie ama anam David owụt esịtekọm.

Nnyịn imekeme ndiwụt ukem esịtekọm oro ebe ke nditie n̄kere mme edinam Abasi ye nditọ Israel. Edi nnyịn ikpofụmike editie n̄kere mme ifiọkutom mme asan̄autom Jehovah eyomfịn, utọ nte mbon oro ẹsiakde ke ibuot 29 ye 30 ke n̄wed oro Jehovah’s Witnesses—Proclaimers of God’s Kingdom. Mme mbụk oro ẹwetde do ye ke mme n̄wed Watch Tower Society eken ẹkeme ndin̄wam nnyịn ikụt nte Jehovah an̄wamde ikọt esie ke eyomfịn ndiyọ n̄kpọkọbi, edinam mbon oyomonsia, ukpan, itienna ekikere, ye itienna ufen. Mme idomo ẹdu ke mme idụt oro ekọn̄ abaharede, utọ nte Burundi, Liberia, Rwanda, ye akani Yugoslavia. Inikiet ekededi oro ukọbọ etịbede, ubọk Jehovah esimụm mme anam-akpanikọ asan̄autom esie akama kpukpru ini. Nditie n̄kere nti edinam akwa Abasi nnyịn, Jehovah, ekeme ndinam nnọ nnyịn se editie n̄kere mbụk edinyan̄a nsio ke Egypt akanamde ọnọ David.

Kere n̄ko ban̄a nte Jehovah anyan̄ade nnyịn ke ima ima usụn̄ osio ke mfịghe idiọkn̄kpọ. Enye ọmọnọ “iyịp Christ” man ‘eyet esịt nnyịn asana anam ọbọhọ utom n̄kpa.’ (Mme Hebrew 9:14) Ke ini nnyịn ikabarede esịt ikpọn̄ idiọkn̄kpọ nnyịn inyụn̄ iyomde edifen ke isọn̄ iyịp Christ oro ẹkeduọkde, Abasi ọyọbọ mme idiọk ido nnyịn enịm anyan ebiet—“adan̄a nte edem usiaha-utịn oyomde ye edem usop-utịn”—afiak anam nnyịn inyene mfọn esie. Kere n̄ko ban̄a ndutịm Jehovah ke uduot mbono esop Christian, ebuana oro ọbọpde-bọp, mme ekpemerọn̄ ke esop, ye mme n̄wed ẹkọn̄ọde ke Bible ẹmi ibọde ito “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄.” (Matthew 24:45) Nte kpukpru nti edinam Jehovah ẹmi in̄wamke nnyịn ndisọn̄ọ itie ebuana nnyịn ye enye? David atan̄a ete: “Jehovah emenyene esịt mbọm ye mfọnido, isọpke iyatesịt, ndien awak ima. . . . Enye inamke nnyịn nte mme idiọk ido nnyịn ẹsan̄ade; inyụn̄ isioho usiene ye nnyịn nte mme ukwan̄-n̄kpọ nnyịn ẹdotde.” (Psalm 103:8-14) Nditie n̄kere ima ima ukpeme Jehovah ke akpanikọ ekeme ndinụk nnyịn nditoro enye nnyụn̄ nnọ edisana enyịn̄ esie ubọn̄.

“Ẹtoro Jehovah, Mbufo Kpukpru Se Enye Anamde”

Ke ẹmende ẹdomo ye idaha unana n̄kpa eke Jehovah, “nsinsi Abasi,” “mme usen” “owo” ẹnen̄ede ẹmụhọ—“ẹtie nte mbiet.” Edi David ye esịtekọm ama ayarade ete: “Edi ima Jehovah ebịghi ke nsinsi-nsinsi ye mmọ eke ẹbakde enye, edinen ido esie onyụn̄ ebịghi ye nditọ nditọ; ye mmọ eke ẹnịmde ediomi esie, ye mmọ eke ẹtide mme ewụhọ esie ẹnyụn̄ ẹnamde mmọ.” (Genesis 21:33, ikọ idakisọn̄ NW; Psalm 103:15-18) Jehovah ifreke mmọ eke ẹbakde enye. Ke edikem ini, enye ọyọnọ mmọ nsinsi uwem.—John 3:16; 17:3.

Ke owụtde esịtekọm aban̄a itie ubọn̄ Jehovah, David ọdọhọ ete: “Jehovah omowụk ebekpo esie ke heaven; itie ubọn̄ esie omonyụn̄ akara kpukpru.” (Psalm 103:19) Okposụkedi itie ubọn̄ Jehovah ekedide se ẹkụtde inikiet ko ebe ke obio ubọn̄ Israel, ebekpo esie enen̄ede odu ke heaven. Ke ntak emi enye edide Andibot, Jehovah edi Akakan Andikara ekondo onyụn̄ anam se enye amade ke enyọn̄ ye ke isọn̄ nte ekemde ye uduak esie.

David akam ọnọ mme edibotn̄kpọ eke heaven ẹdide angel item. Enye ọkwọ ete: “Ẹtoro Jehovah, mbufo mme angel esie, ẹmi ẹdahade uko, ẹmi ẹnamde uyo esie, ẹnyụn̄ ẹkopde uyo ikọ esie. Ẹtoro Jehovah, mbufo ofụri udịm esie, mme asan̄autom esie, ẹmi ẹnamde se enye amade. Ẹtoro Jehovah, mbufo kpukpru se enye anamde ke kpukpru ebiet emi enye akarade: ukpọn̄ mi, kọm Jehovah.” (Psalm 103:20-22) Nte nnyịn nditie n̄kere mme edinam ima-mfọnido oro Jehovah anamde ọnọ nnyịn ikponụkke nnyịn n̄ko ndikọm enye? Okponụk! Nnyịn imekeme ndinịm ke akpanikọ nte ke uyo itoro oro nnyịn ke idem nnyịn itorode Abasi idisopke ke otu akwa udịm mme anditoro ẹmi ẹsịnede idem ndinen angel. Nnyịn ikpakam itoro Ete nnyịn eke heaven ke ofụri esịt, ikọmde enye kpukpru ini. Ke akpanikọ, ẹyak nnyịn ikere mme ikọ David ẹmi, “O ukpọn̄ mi, kọm Jehovah.”

[Ikọ idakisọn̄]

[Ndise ke page 23]

David ama esitie ekere mme edinam ima-mfọnido Jehovah. Nte afo amanam ntre?