Watchtower LIBRARY EKE INTANET
Watchtower
LIBRARY EKE INTANET
Efịk
Ẹ,Ê,Ị,Ọ,Ụ,Û,N̄
  • Ẹ
  • ẹ
  • Ê
  • ê
  • Ị
  • ị
  • Ọ
  • ọ
  • Ụ
  • ụ
  • Û
  • û
  • N̄
  • n̄
  • BIBLE
  • MME N̄WED
  • MBONO ESOP
  • fy ib. 12 p. 142-152
  • Afo Emekeme Ndikan Mme Mfịna Oro Ẹsibiatde Ubon

Vidio ndomokiet idụhe mi.

Kûyat esịt, n̄kpọ anam vidio emi okûbre.

  • Afo Emekeme Ndikan Mme Mfịna Oro Ẹsibiatde Ubon
  • Ukpọhọde Inemesịt Ubon
  • N̄kpri Ibuotikọ
  • Ukem Ibuot Nneme
  • SE MBUMEHE UN̄WỌN̄ ỌKPỌSỌN̄ MMỊN ABIATDE
  • NSO KE UBON EKEME NDINAM?
  • SE AFAI ESỊTUFỌK ABIATDE
  • NTE ẸKEMEDE NDIFEP AFAI ESỊTUFỌK
  • NDIDIANADE NTIE M̀MÊ NDIDỤN̄ ỌTỌKIET?
  • UTỊT MFỊNA ẸMI ẸKAMADE MBIARA
  • Ndikụt Unen ke En̄wan Ndikan Mbumehe Uda N̄kpọsọn̄ Mmịn
    Enyọn̄-Ukpeme Ọnọ Ntọt Obio Ubọn̄ Jehovah—1993
Ukpọhọde Inemesịt Ubon
fy ib. 12 p. 142-152

Ibuot Duopeba

Afo Emekeme Ndikan Mme Mfịna Oro Ẹsibiatde Ubon

1. Nso ndedịbe mfịna ẹdu ke ndusụk ubon?

ATA ndisụk nyet akani moto mma nnyụn̄ nnam esem edi oro. Ye mbon oro ẹsan̄ade-san̄a ẹbe enye etie nsemnsem nsemnsem, ekpere ndidi obufa. Edi ke idak idak, n̄karafan̄ ata moto oro idiọk idiọk. Edi ukem ntre ye ndusụk ubon. Okposụkedi ke enyọn̄ enyọn̄ kpukpru n̄kpọ etiede nte ọfọn, iso imam odịp ndịk ye ubiak. Ke esịtufọk mme n̄kpọ ẹtade n̄kpọ ke ẹbiat emem ubon. Mfịna iba ẹmi ẹkemede ndinyene utịp emi ẹdi mbumehe un̄wọn̄ ọkpọsọn̄ mmịn ye afai.

SE MBUMEHE UN̄WỌN̄ ỌKPỌSỌN̄ MMỊN ABIATDE

2. (a) Nso idi ekikere Bible kaban̄a edida n̄kpọsọn̄ mmịn? (b) Nso idi mbumehe un̄wọn̄ ọkpọsọn̄ mmịn?

2 Bible idọhọke ke edin̄wọn̄ n̄kpọsọn̄ mmịn ke ukeuke udomo akwan̄a, edi enye ọdọhọ ke ukpammịn akwan̄a. (Mme N̄ke 23:​20, 21; 1 Corinth 6:​9, 10; 1 Timothy 5:23; Titus 2:​2, 3) Nte ededi, mbumehe un̄wọn̄ ọkpọsọn̄ mmịn akan ukpammịn; enye edi edisịn idem kpukpru ini n̄n̄wọn̄ n̄kpọsọn̄ mmịn ye unana edikeme ndikara idem ke ntak edin̄wọn̄ mmọ. Mbon mmịn ẹkeme ndidi ikpọ owo. Ke mfụhọ, mmọ ẹkeme ndidi uyen n̄ko.

3, 4. Bụk mme utịp mbumehe un̄wọn̄ ọkpọsọn̄ mmịn ke idem n̄wan ye nditọ owo mmịn.

3 Ke anyanini ko Bible ama owụt nte ke edida ọkpọsọn̄ mmịn ke idiọk usụn̄ ekeme ndibiat emem ubon. (Deuteronomy 21:​18-21) Mbiara utịp mbumehe un̄wọn̄ ọkpọsọn̄ mmịn esitụk ofụri ubon. N̄wan ekeme ndikabade nsịn idem ofụri ofụri ke ukeme esịnde nditre owo mmịn ndin̄wọn̄ mmịn m̀mê ndiyọ mme edu esie oro owo mîkemeke ndibem iso mfiọk.a Enye odomo ndidịp mmịn, otop ọduọk, odịp okụk esie, onyụn̄ eben̄e enye ete ama ubon, uwem, akam ama Abasi​—⁠edi owo mmịn osụk ọn̄wọn̄wọn̄ n̄kpọ. Nte ukeme esie ndikpan ebe ndin̄wọn̄ n̄kpọ okpude ndien ndien, enye ekere ke imọ imokpu ke inyụn̄ inyeneke ukeme. Enye ekeme nditọn̄ọ ndikop ndịk, iyatesịt, edibiom idem ikpe, nyekidem, editịmede esịt, ye unana ukpono idemowo.

4 Nditọ isibọhọke mme utịp mbumehe un̄wọn̄ ọkpọsọn̄ mmịn ete. Ẹsimia ndusụk. Ẹsifịna mbon eken ke n̄kan̄ idan̄. Mmọ ẹkam ẹkeme ndiduọhọ idemmọ nte ntak emi ete mmọ enyenede mbumehe un̄wọn̄ ọkpọsọn̄ mmịn. Ediwak ini eduuwem owo mmịn emi mînyeneke iwụk esibiat ukeme mmọ ndinịm mbon en̄wen ke akpanikọ. Sia mmọ mîkemeke nditịn̄ se itịbede ke ufọk ifụre ifụre, nditọ ẹkeme ndikpep ndifịk mme ntụk mmọ nnịm, ediwak ini ye ndiọi utịp eke obụk. (Mme N̄ke 17:22) Utọ nditọ oro ẹkeme ndida unana mbuọtidem oro owo enyenede ọnọ idemesie m̀mê unana ukpono idemowo emi ẹkponi.

NSO KE UBON EKEME NDINAM?

5. Didie ke ẹkeme ndinam n̄kpọ mban̄a mbumehe un̄wọn̄ ọkpọsọn̄ mmịn, ndien ntak emi edide ọkpọsọn̄ n̄kpọ?

5 Okposụkedi ediwak mbia usọbọ ẹdọhọde ke owo ikemeke ndikọk mbumehe un̄wọn̄ ọkpọsọn̄ mmịn, ata ediwak ẹnyịme ke ẹkeme ndinyene ndusụk udomo ubọhọ ke ẹtienede ndutịm editre ofụri ofụri. (Men Matthew 5:29 domo.) Nte ededi, emem utom ndidọdọhọ owo mmịn enyịme un̄wam akan ndinanam, sia enye nte ido edide mîsinyịmeke ke imọ imenyene mfịna. Nte ededi, ke ini mbonubon ẹnamde usio-ukot ndinam n̄kpọ mban̄a nte mbumehe un̄wọn̄ ọkpọsọn̄ mmịn oro otụkde mmọ, owo mmịn emi ekeme nditọn̄ọ ndifiọk ke imọ imenyene mfịna. Abiausọbọ kiet emi enyenede ifiọk ke ndin̄wam mbon mmịn ye ubon mmọ ọkọdọhọ ete: “N̄kere ke ata akpan n̄kpọ edi ubon ndikam n̄ka iso ke mbubehe mmọ eke usen ke usen ke mfọnn̄kan usụn̄ oro mmọ ẹkemede. Owo mmịn oro oyototịm okụt nte ukpụhọde ke ufọt esie ye mbon eken ke ubon okponde.”

6. M̀mọ̀n̄ edi mfọnn̄kan ebiet emi ubon ẹmi ẹnyenede owo mmịn ẹkemede ndinyene item nto?

6 Edieke owo mmịn odude ke ubon mbufo, item Bible eke ẹdade odudu spirit ẹwet ekeme ndin̄wam fi odu uwem ke mfọnn̄kan usụn̄ oro ekemede. (Isaiah 48:17; 2 Timothy 3:​16, 17) Kere ban̄a ndusụk edumbet ẹmi ẹken̄wamde mme ubon ẹnam n̄kpọ uforo uforo ẹban̄a mbumehe un̄wọn̄ ọkpọsọn̄ mmịn.

7. Edieke andibuana ke ubon edide owo mmịn, anie edi ntak?

7 Tre ndibọ ofụri nduduọhọ. Bible ọdọhọ ete: “Owo kiet kiet enyene ndibiom mbiomo idem esie,” ye, “kpukpru nnyịn kiet kiet iyebụk mbụk iban̄a idem esie inọ Abasi.” (Galatia 6:5; Rome 14:12) Owo mmịn ekeme ndidomo ndidọhọ ke edi mbonubon ẹdi ntak. Ke uwụtn̄kpọ, enye ekeme ndidọhọ ete: “Edieke mbufo ẹkpekamade mi ọfọn, n̄kpesin̄wọn̄ke mmịn.” Edieke etiede nte ke mbon eken ẹnyịme ye enye, mmọ ẹsịn udọn̄ ẹnọ enye ndika iso n̄n̄wọn̄ mmịn. Edi idem edieke mme idaha m̀mê mbon en̄wen ẹnamde nnyịn inyene nduduọhọ, kpukpru nnyịn​—⁠esịnede mbon mmịn⁠—​idi ntak se nnyịn inamde.​—⁠Men Philippi 2:12 domo.

8. Nso idi ndusụk usụn̄ ẹmi ẹkemede ndin̄wam owo mmịn ndise mban̄a mme utịp mfịna esie?

8 Kûkere ke ana imọ ikpeme owo mmịn emi kpukpru ini ibiọn̄ọ mme utịp un̄wọn̄ mmịn esie. N̄ke Bible kiet aban̄ade owo emi ayatde esịt ekeme ndinyene n̄kpọ ndinam ukem ukem ye owo mmịn: “Afo ama anyan̄a enye, eyenyene nditọn̄ọ ntak nnam.” (Mme N̄ke 19:19) Yak owo mmịn okụt mme utịp un̄wọn̄ mmịn esie. Yak enye eyet ikpọhi esie mîdịghe okot eteutom esie ndan̄nsiere ke enyịn mmịn ama akan̄wan̄a enye.

9, 10. Ntak emi mme ubon mbon mmịn ẹkpenyịmede ndibọ un̄wam, ndien un̄wam anie akpan akpan ke mmọ ẹkpeyom?

9 Bọ un̄wam to mbon en̄wen. Mme N̄ke 17:17 ọdọhọ ete: “Ufan amama ufan kpukpru ini, edi eyeneka amana ọnọ ini nnan-enyịn.” Ke ini owo mmịn odude ke ubon mbufo, nnanenyịn odu. Afo omoyom un̄wam. Kûmen̄e ndiberi edem ke ‘mme ufan akpanikọ’ kaban̄a un̄wam. (Mme N̄ke 18:24) Ndinyene nneme ye mbon en̄wen ẹmi ẹnyenede ifiọk ẹban̄a mfịna emi m̀mê ẹmi ẹkesobode ukem idaha emi ekeme ndinọ fi nti ekikere mban̄a se akpanamde ye se mûkpanamke. Edi da ukem ukem. Nyene nneme ye mbon oro afo ọbuọtde idem, mbon oro ẹdimụmde “ikọ idịbi” fo ikama.​—⁠Mme N̄ke 11:⁠13.

10 Kpep ndibuọt idem ye mbiowo Christian. Mbiowo ke esop Christian ẹkeme ndidi akwa ebiet un̄wam. Irenowo ẹmi ẹkọride ẹsịm ọyọhọ idaha mi ẹnyene usọ Ikọ Abasi ẹnyụn̄ ẹnyene ifiọk edida mme edumbet esie nsịn ke edinam. Mmọ ẹkeme ndikabade “ẹbiet ọtọ udịbe ofụm, ye etehe ubọhọ edịm; ẹbiet akpa mmọn̄ ke edisat isọn̄, ẹbiet mfụt akwa itiat ke isọn̄ n̄kpa-mba.” (Isaiah 32:⁠2) Mbiowo Christian ikpemeke esop ke ofụri ofụri ibiọn̄ọ ndiọi odudu kpọt edi mmọ n̄ko ẹnọ ndọn̄esịt, nduọkodudu, ẹnyụn̄ ẹnyene ọkpọkpọ udọn̄ ke idem mme owo oro ẹnyenede mfịna. Bọ ọyọhọ ufọn to un̄wam mmọ.

11, 12. Anie ọnọ mme ubon mbon mmịn akakan un̄wam, ndien didie ke ẹnọ ibetedem oro?

11 Ke akande kpukpru, bọ odudu to Jehovah. Bible ọn̄wọn̄ọ ufiop ufiop ọnọ nnyịn ete: “Jehovah emekpere mmọ eke esịt obụn̄ọde mmọ; onyụn̄ anyan̄a mmọ eke esịt ọduọde.” (Psalm 34:18) Edieke esịt obụn̄ọde m̀mê ọduọde fi ke ntak mfịghe edidụn̄ ye andibuana ke ubon emi edide owo mmịn, fiọk ete ke “Jehovah emekpere.” Enye ọfiọk adan̄a nte idaha ubon fo ọsọn̄de.​—⁠1 Peter 5:​6, 7.

12 Ndinịm se Jehovah etịn̄de ke Ikọ esie ekeme ndin̄wam fi ndiyọ editịmede esịt. (Psalm 130:​3, 4; Matthew 6:​25-34; 1 John 3:​19, 20) Ndikpep Ikọ Abasi nnyụn̄ ndu uwem ekekem ye mme edumbet esie anam fi ekeme ndibọ un̄wam edisana spirit Abasi, emi ekemede ndinọ fi “akwa ubom odudu” ndiyọ usen kiet mbe ndụk efen.​—⁠2 Corinth 4:⁠7.b

13. Nso idi udiana mfịna emi abiatde ediwak ubon?

13 Edida ọkpọsọn̄ mmịn ke idiọk usụn̄ ekeme ndida n̄kosịm mfịna efen emi abiatde ediwak ubon​—⁠afai esịtufọk.

SE AFAI ESỊTUFỌK ABIATDE

14. Ini ewe ke afai esịtufọk ọkọtọn̄ọ, ndien n̄kpọ etie didie mfịn?

14 Akpa edinam afai ke mbụk owo ekedi edinam afai esịtufọk abuanade nditọeka iba, Cain ye Abel. (Genesis 4:⁠8) Toto ke ini oro, ofụri orụk afai esịtufọk ọmọnọmọ ubonowo. Odu mme ebe ẹmi ẹsitịmde iban, iban ẹmi ẹsin̄wanade ye mme ebe, ete ye eka ẹmi ẹsimiade n̄kpri nditọ mmọ ibak ibak, ye ikpọ nditọ ẹmi ẹsikamade ete ye eka mmọ ẹmi ẹsọn̄de ke idiọk usụn̄.

15. Didie ke afai esịtufọk otụk mme andibuana ke ubon ke n̄kan̄ eke ntụk?

15 Unan oro afai esịtufọk ọnọde aka anyan akan mbọn eke ikpọkidem. N̄wan kiet oro ebe ekesitịmde ọkọdọhọ ete: “Ekese edibiom idem ikpe ye bụt ẹdu oro afo enyenede ndiyọ. Ata ediwak usenubọk, afo akam oyom ndina ke bed, ekerede ke ekedi sụk idiọk ndap.” Nditọ oro ẹkụtde m̀mê ẹsobode afai esịtufọk ẹkeme ke idemmọ nditie afai afai ke ini mmọ ẹkọride ẹkponi ẹnyụn̄ ẹnyenede ubon idemmọ.

16, 17. Nso idi edisabade ke n̄kan̄ eke ntụk, ndien didie ke enye otụk mbonubon?

16 Afai esịtufọk ikụreke ke umia. Ediwak ini ibụmede en̄wan emi esidi ikọinua. Mme N̄ke 12:18 ọdọhọ ete: “Enyene mmọ eke ẹken̄de inua nte ofụt okịmde.” ‘Edikịm’ emi edide akpan edu afai esịtufọk mi esịne edinọ mme enyịn̄ ye edifiori n̄kpo, ọkọrọ ye edikụt ndudue nnọ kpukpru ini, esuene esuene isụn̄i, ye ndịghe obom. Enyịn ikwe mme unan afai eke ntụk ndien mbon en̄wen isiwakke ndikụt.

17 Se inen̄erede ikama mfụhọ edi edimia eyen ke n̄kan̄ eke ntụk—kpa edikụt ndudue nnọ nnyụn̄ nsụhọde mme ukeme, ifiọk, m̀mê idaha eyen nte owo kpukpru ini. Utọ editịn̄ ikọ ke idiọk usụn̄ oro ekeme ndibiat edu eyen. Edi akpanikọ, kpukpru nditọ ẹyom ntụnọ. Edi Bible eteme mme ete, ete: “Ẹkûfiomo nditọ mbufo, mbak esịt ediduọ mmọ.”​—⁠Colossae 3:⁠21.

NTE ẸKEMEDE NDIFEP AFAI ESỊTUFỌK

18. Afai esịtufọk esitọn̄ọ ke m̀mọ̀n̄, ndien Bible owụt ke nso idi usụn̄ nditre enye?

18 Afai esịtufọk esitọn̄ọ ke esịt ye ekikere; nte nnyịn inamde n̄kpọ ọtọn̄ọ ke nte nnyịn ikerede n̄kpọ. (James 1:​14, 15) Man etre afai, oyom andinam n̄kpọ ke idiọk usụn̄ okpụhọde usụn̄ ukere n̄kpọ esie. (Rome 12:⁠2) Nte oro ekeme nditịbe? Ih. Ikọ Abasi enyene odudu ndikpụhọde mme owo. Enye akam ekeme ndiwụbede “n̄kpọsọn̄” ekikere ẹmi ẹkamade nsobo. (2 Corinth 10:4; Mme Hebrew 4:12) Nnennen ifiọk Bible ekeme ndin̄wam ndida ata ọyọhọ ukpụhọde ndi ke idem mme owo tutu eyedi se ẹdọhọde ke mmọ ẹmen obufa owo ẹsịne.​—⁠Ephesus 4:​22-24; Colossae 3:​8-10.

19. Didie ke Christian ekpese onyụn̄ anam n̄kpọ ye nsan̄andọ?

19 Nte ẹkpesede nsan̄andọ. Ikọ Abasi ọdọhọ ete: “Mme ebe ẹkpema iban mmọ nte idem mmọ. Owo eke amade n̄wan esie ama idem esie.” (Ephesus 5:​28) Bible ọdọhọ n̄ko ete ke ebe ekpenyene ndinọ n̄wan esie ‘ukpono, nte enyeemi ememde akan.’ (1 Peter 3:⁠7) Ẹteme iban ẹte “ẹma ebe mmọ” ẹnyụn̄ “ẹten̄e” mmọ. (Titus 2:4; Ephesus 5:⁠33) Ke akpanikọ idụhe ebe oro abakde Abasi emi ekemede nditịn̄ ke akpanikọ nte ke imọ imenen̄ede ikpono n̄wan imọ edieke enye esimiade m̀mê esisụn̄ide enye. Inyụn̄ idụhe n̄wan emi esidiaride ebe esie, esitịn̄de ikọ ye enye isaisa, m̀mê emi esitọkde enye kpukpru ini emi ekemede ndidọhọ ke imọ imenen̄ede ima inyụn̄ ikpono enye.

20. Ete ye eka ẹnyene mbiomo ke iso anie kaban̄a nditọ mmọ, ndien ntak emi ete ye eka mîkpenyeneke ukwan̄ idotenyịn iban̄a nditọ mmọ?

20 Nnennen nte ẹkpesede nditọ. Nditọ ẹdot, ih, ẹyom, ima ye ntịn̄enyịn ẹto ete ye eka mmọ. Ikọ Abasi okot nditọ “udeme Jehovah” ye “n̄kpọ eyen utom.” (Psalm 127:⁠3) Ete ye eka ẹnyene mbiomo ke iso Jehovah ndise mban̄a udeme emi. Bible etịn̄ aban̄a “ido uyen” ye “ndisịme ido” ini eyenọwọn̄. (1 Corinth 13:11; Mme N̄ke 22:15) Idem ikpenyeneke ndikpa ete ye eka ke ini mmọ ẹkụtde ndisịme nditọ mmọ. N̄kpri owo idịghe ikpọ owo. Ete ye eka ikpoyomke n̄kpọ ikan se idotde ye isua, idaha ubon, ye ukeme eyen.​—⁠Se Genesis 33:​12-14.

21. Nso idi usụn̄ edise ete ye eka oro ẹsọn̄de nnyụn̄ nnam n̄kpọ ye mmọ ke ido Abasi?

21 Nte ẹkpesede ete ye eka oro ẹsọn̄de. Leviticus 19:32 ọdọhọ ete: “Daha da ke iso owo iwat, nyụn̄ kpono ebio-owo iso.” Ibet Abasi ke ntem ama esịn udọn̄ ọnọ ediwụt ukpono ye uku nnọ mbonusọn̄. Emi ekeme ndidi n̄kpọ-ata ke ini etiede nte ete m̀mê eka oro ọsọn̄de oyom ekese akaha oto mbon efen m̀mê ọdọdọn̄ọ ndien eyedi isọpke isan̄ m̀mê isọpke ikere n̄kpọ. Kpa ye oro, ẹti nditọ ẹte ‘ẹsio usiene ẹnọ mme ete ye eka mmọ.’ (1 Timothy 5:⁠4) Emi ọwọrọ ndinam n̄kpọ ye mmọ uku uku ye ke ukpono, ndusụk ẹkam ẹn̄wamde mmọ ke n̄kan̄ okụk. Ndikama ete ye eka oro ẹsọn̄de idiọk idiọk ke n̄kan̄ eke obụk m̀mê ke usụn̄ efen atuaha ofụri ofụri ye usụn̄ oro Bible ọdọhọde nnyịn ete inam.

22. Nso idi akpan edu ke ndikan afai esịtufọk, ndien didie ke ẹkeme ndiwụt enye?

22 Kọri mfara ke idem. Mme N̄ke 29:11 ọdọhọ ete: “Ndisịme owo ayarade ofụri iyatesịt esiemọ: edi amanam, enyene-ibuot owo eyesụk enye.” Didie ke afo ekeme ndikara edu fo? Utu ke ndiyak edikpu ọyọhọ fi esịt, nam n̄kpọ usọp usọp ndikọk mme mfịna oro ẹdemerede. (Ephesus 4:​26, 27) Kpọn̄ ọtọ oro edieke afo okụtde ke imọ ikemeke ndikara idem imọ. Bọn̄ akam ben̄e edisana spirit Abasi anam fi enyene mfara ke idem. (Galatia 5:​22, 23) Ndinam isan̄ m̀mê ndinam ndusụk edinam nsịn̄edeidem ekeme ndin̄wam fi ndikara mme ntụk fo. (Mme N̄ke 17:​14, 27) Domo nditre ‘ndisọp iyatesịt.’​—⁠Mme N̄ke 14:⁠29.

NDIDIANADE NTIE M̀MÊ NDIDỤN̄ ỌTỌKIET?

23. Nso ikeme nditịbe edieke andibuana ke esop Christian esisịnde idem ndien ndien ye unana edikabade esịt ke afai afai ibụmede iyatesịt, ndusụk esịnede edimia ubon esie?

23 Bible esịn “usua, ye utọk, . . . ye iyatesịt” ke otu ubọkutom oro Abasi obiomde ikpe onyụn̄ ọdọhọ ke “mmọ ẹmi ẹnamde orụk ido eke etiede ntem ididaha Obio Ubọn̄ Abasi inyene.” (Galatia 5:​19-21) Ke ntre, ẹkeme ndisio owo ekededi emi ọdọhọde ke idi Christian emi esisịnde idem ndien ndien ye unana edikabade esịt ke afai afai ibụmede iyatesịt, ndusụk esịnede edimia nsan̄andọ m̀mê nditọ, mfep ke esop Christian. (Men 2 John 9, 10 domo.) Ke usụn̄ emi ẹnịm esop asana ọbọhọ mbon ẹmi ẹsinamde n̄kpọ ye owo ke idiọk usụn̄.​—⁠1 Corinth 5:​6, 7; Galatia 5:⁠9.

24. (a) Didie ke mme nsan̄andọ oro ẹkamade ke idiọk usụn̄ ẹkeme ndimek ndinam n̄kpọ? (b) Didie ke mme ufan ye mbiowo oro ẹkerede ẹban̄a ẹkeme ndin̄wam nsan̄andọ oro ẹkamade ke idiọk usụn̄, edi nso ke mmọ mîkpanamke?

24 Nso kaban̄a mme Christian ẹmi nsan̄andọ oro mîwụtke idiọn̄ọ edikpụhọde ẹsụk ẹkade iso ẹtịm? Ndusụk owo ẹmemek ndidụn̄ ye nsan̄andọ oro anamde n̄kpọ ye owo ke idiọk usụn̄ do ke ntak kiet m̀mê eken. Mmọ eken ẹmek ndikpọn̄, ke ẹkerede ke nsọn̄idem eke ikpọkidem, eke ekikere, ye eke spirit​—⁠ndusụk idem uwem mmimọ⁠—​odu ke itiendịk. Se owo unọmọ afai esịtufọk emekde ndinam ke mme idaha ẹmi edi ọkpọkpọ ubiere ke iso Jehovah. (1 Corinth 7:​10, 11) Mme ufan, iman, m̀mê mbiowo Christian ẹmi ẹnyenede nti uduak ẹkeme ndiyom ndinọ un̄wam ye item, edi mmọ ikpenyeneke ndinyịk owo unọmọ ndinam akpan edinam ekededi. Oro edi ubiere oro enye enyenede ndinam.​—⁠Rome 14:4; Galatia 6:⁠5.

UTỊT MFỊNA ẸMI ẸKAMADE MBIARA

25. Nso idi uduak Jehovah kaban̄a ubon?

25 Ke ini Jehovah akadiande Adam ye Eve ke ndọ, enye ikedehede iduak ite mme utọ mfịna ẹmi ẹkamade mbiara nte mbumehe un̄wọn̄ ọkpọsọn̄ mmịn m̀mê afai ẹbiat ubon. (Ephesus 3:​14, 15) Ubon ekenyene ndidi ebiet emi ima ye emem ẹyọhọde ẹnyụn̄ ẹsede ẹban̄a udọn̄ eke ekikere, eke ntụk, ye eke spirit andibuana kiet kiet. Nte ededi, ke idiọkn̄kpọ odụkde edi, uwem ubon ama abiara inikiet inikiet.​—⁠Men Ecclesiastes 8:9 domo.

26. Nso ini iso ina ibet mbon oro ẹdomode ndidu uwem ke n̄kemuyo ye se Jehovah oyomde?

26 Ke inemesịt, Jehovah ikọkpọnọkede uduak esie kaban̄a ubon inịm. Enye ọmọn̄wọn̄ọ ndida emem emem obufa ererimbot ndi emi mme owo ‘ẹdidụn̄de ke ifụre, baba n̄kpọ kiet mîdinyụn̄ inamke mmọ ndịk.’ (Ezekiel 34:28) Ke ini oro, mbumehe un̄wọn̄ ọkpọsọn̄ mmịn, afai esịtufọk, ye kpukpru mfịna eken ẹmi ẹbiatde ubon mfịn ẹdidi n̄kpọ eset. Mme owo idituakke inua imam man ẹdịp ndịk ye ubiak, edi koro ‘ediwak emem enemde mmọ esịt.’​—⁠Psalm 37:⁠11.

[Mme Ikọ idakisọn̄]

a Okposụkedi nnyịn itịn̄de iban̄a owo mmịn nte erenowo, mme edumbet oro ẹnemede mi ẹnyene n̄kpọ ndinam ukem ukem ke ini owo mmịn edide n̄wan.

b Ke ndusụk idụt, odu mme iwụk ebiet unọ usọbọ, mme ufọkibọk, ye edinam ukop nsọn̄idem oro ẹnyenede usọ ke ndin̄wam mbon mmịn ye ubon mmọ. M̀mê ẹkpebọ utọ un̄wam oro m̀mê owo ikpọbọhọ edi ọkpọkpọ ubiere. Watch Tower Society itoroke akpan usọbọ ekededi. Nte ededi, ana ẹtịm ẹkpeme mbak, ke ediyom un̄wam, owo edisịn idem ke mme edinam ẹmi ẹbiatde edumbet N̄wed Abasi.

DIDIE KE MME EDUMBET BIBLE ẸMI ẸKEME NDIN̄WAM . . . MME UBON NDIFEP MME MFỊNA ẸMI ẸKPEDADE IKPỌ MFỊNA ẸDI?

Jehovah ọdọhọ ke edida ọkpọsọn̄ mmịn ke idiọk usụn̄ akwan̄a.​—⁠Mme N̄ke 23:​20, 21.

Owo kiet kiet edinam ibat aban̄a edinam esie.​—⁠Rome 14:⁠12.

Ke mfara ke idem mîdụhe nnyịn ikemeke ndinam n̄kpọ Abasi nte enye onyịmede.​—⁠Mme N̄ke 29:⁠11.

Mme ata Christian ẹkpono ete ye eka mmọ oro ẹsọn̄de.​—⁠Leviticus 19:⁠32.

[Ndise ke page 146]

Mbiowo Christian ẹkeme ndidi akwa ebiet un̄wam ke ndikọk mme mfịna ubon

[Ndise ke page 151]

Mme nsan̄a Christian oro ẹmade ẹnyụn̄ ẹkponode kiet eken ẹyenam n̄kpọ usọp usọp man ẹbiere mme mfịna

    Mme N̄wed Ikọ Efịk (1982-2025)
    Wọrọ
    Dụk
    • Efịk
    • Share
    • Mek nte amade
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Nte Ẹkpedade Ikpehe Intanet Emi Ẹnam N̄kpọ
    • Ediomi
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Dụk
    Share