7. Nso ekikere ke ikpọ owo ye mbọn̄ ẹkenọ edidem, ndien ke nso usụn̄ ke mmọ ẹkenam oro?

⁷ Ikpọ owo ye mbọn̄ ẹma “ẹdụk nte otu kiet” (NW) ẹbịne Darius. Ikọ Aramaic oro ẹdade mi ọnọ ekikere uyom uyom editịm. Nte an̄wan̄ade, mbon ẹmi ẹkenam etie nte n̄kpọ eke mmọ ẹnyenede ata usọp usọp n̄kpọ nditịn̄ nnọ Darius. Eyedi mmọ ẹma ẹkere ke ekeme ndidi enye idifan̄ake ekikere mmimọ edieke mmimọ inemede enye ye nsọn̄uyo ye nte n̄kpọ oro oyomde ẹnam n̄kpọ ẹban̄a usọp usọp. Ntem, mmọ ẹma ẹtịn̄ se idide mfịna nnennen nnennen, ẹdọhọde ẹte: “Kpukpru ikpọ owo obio, ye mme andikara, ye mbọn̄, ye mme andinọ item, ye mme etubom ẹmediomi ẹte iwụk ewụhọ edidem, inyụn̄ inam isọn̄-ikọ, ite, Ẹmen owo ekededi eke ediben̄ede abasi m̀mê owo ekededi eben̄e, ke ofụri usen edịp ye duop, ke mîdịghe afo ikpọn̄ ke ẹben̄e, O edidem, ẹda enye ẹduọk ke obube mme lion.”a—Daniel 6:6, 7.

8. (a) Ntak emi ibet oro ẹkenọde ekikere ẹban̄a ekedemerede udọn̄ Darius? (b) Nso ikedi ata uduakesịt ikpọ owo ye mbọn̄?

⁸ Mme n̄wetnnịm n̄kpọ eset ẹsọn̄ọ nte ke ekedi ọsọ n̄kpọ ndida nnyụn̄ n̄kpono ndidem Mesopotamia nte abasi. Ntre nte eyịghe mîdụhe ẹma ẹbian̄a Darius ke ekikere emi. Ekeme n̄ko ndidi enye ama okụt ufọn ewụhọ oro. Ti ete, Darius ekedi esenowo ye obufa owo ọnọ mbon oro ẹkedụn̄de ke Babylon. Obufa ibet emi ama anam n̄kpọ ndisọn̄ọ itie esie nte edidem, ama onyụn̄ esịn udọn̄ ọnọ ediwak owo ke Babylon ndisọn̄ọ nda nnyụn̄ nnọ obufa ukara emi ibetedem. Ke ndinọ ekikere mban̄a ewụhọ emi, nte ededi, ikpọ owo ye mbọn̄ ke baba usụn̄ kiet ikekereke iban̄a mfọnọn̄kpọ edidem. Ata uduakesịt mmọ ekedi ndimụm Daniel, koro mmọ ẹma ẹfiọk ẹte ke ẹkedi ido esie ndida ke window ubet enyọn̄ esie oro anade in̄wan̄ mbọn̄ akam nnọ Abasi utịm ikata ke usen.

9. Ntak emi obufa ibet oro mîkedịghe mfịna inọ ediwak mbon oro mîkedịghe mme Jew?

⁹ Ndi ukpan oro ẹkedoride ke akam mi ama ada mfịna ọsọk kpukpru otu ido ukpono ke Babylon? Inen̄ekede idi ntre, akpan akpan sia ukpan emi ekenyenede ndibịghi ke ọfiọn̄ kiet kpọt. N̄ko-n̄ko, ibat ibat mbon oro mîdịghe mme Jew ẹkese edibọn̄ akam nnọ owo ke ndusụk ini nte edikan̄ mbuọtidem. Eyen ukpepn̄kpọ Bible kiet ọdọhọ ete: “Utuakibuot nnọ edidem ikoyomke esen n̄kpọ ndomokiet ito ata idụt ukpono ndem; ndien ke ntre ke ini ẹkekotde mbon Babylon ẹte ẹdinọ andikan—Darius eke Media—ukpono oro ẹkpenọde abasi, ẹma ẹsọsọp ẹnyịme ndinam oro. Ekedi mme Jew kpọt ẹkesua utọ n̄kpọ oro ẹkeyomde do.”