Ẹnyene Eti Ibuot—Utịt ke Ekpere
“Edi utịt kpukpru n̄kpọ ke ekpere. Mmọdo mbufo ẹnyene eti ibuot, ẹnyụn̄ ẹfara ke idem, man ẹkeme ndibọn̄ akam.”—1 PETER 4:7.
1. (a) Nso edikpu ke adaiso ido ukpono kiet ye mme anditiene enye ẹkekụt? (b) Ke ntak emi ndusụk n̄kpọ oro ẹkedoride enyịn mîkosụho, mme mbụme ewe ke ẹkeme ndibụp?
“ABASI ama ọnọ mi ikot ke ini akpatre akam okoneyo mfịn. Enye ọkọdọhọ ke owo 116,000 ẹyedọk ẹka heaven ndien ke udi mme andinịm ke akpanikọ miliọn 3.7 ẹyekụbọde ẹwụt ikpaenyọn̄.” Ntre ke adaiso ke Mission for the Coming Days eketịn̄ ke mbubịteyo oro ekebemde October 28, 1992 iso, kpa usen unamibat oro mmọ ẹketịn̄de prọfesi ẹban̄a. Nte ededi, nte October 29 ekesierede, ndomo owo kiet ikọdọkke ika heaven, udi mme akpan̄kpa ndomokiet ikonyụn̄ ikụbọkede. Utu ke ndidi se ẹmende usọp usọp ke edimen ndọk ke ikpọkidem n̄ka heaven, mbon oro ẹnịmde usen nsobo emi ke akpanikọ ke Korea ẹkekụt sụk ikpîkpu usen efen nte esierede. Usen emi ẹkenịmde ẹnọ usen nsobo emi ama edisịm onyụn̄ ebe efep, edi mbon usen nsobo ikopke ndịk. Nso ke mme Christian ẹdinam? Nte mmọ ẹkpenyene nditre ndinịm ke akpanikọ nte ke utịt ke asan̄a ata usọp usọp ekpere?
2. Anie eketịn̄ ọnọ mme apostle aban̄a usen ubiereikpe eke ini iso, ndien ke mme idaha ewe ke mmọ ẹkediọn̄ọ ẹban̄a emi?
2 Man inọ ibọrọ, ẹyak nnyịn iti idaha emi Jesus ekenyenede nneme ikpọn̄ ye mme mbet esie. Do, ke ikpehe n̄kan̄ Caesarea Philippi, ke ufọt edem edere ye edem usiahautịn Inyan̄ Galilee, emi akamba Obot Hermon ọnọde n̄wọrọnda itie edinam, mmọ ẹma ẹkop nte enye etịn̄de nnennen nnennen nte ke ẹyewot imọ. (Matthew 16:21) Mme okopodudu ikọ efen ẹkenyene nditiene. Ke ama akanam an̄wan̄a mmọ nte ke itie edidi mbet ọwọrọ n̄kaiso uwem n̄waidem, Jesus ama ọtọt ete: “Eyen Owo ọmọn̄ edidi ke ubọn̄ Ete Esie ye mme angel Esie, ndien ke ini oro Enye eyenọ owo kiet kiet nte utom esie edide.” (Matthew 16:27) Jesus eketịn̄ aban̄a edidi eke ini iso. Nte ededi, ke idaha enyeemi, enye edidi Ebiereikpe. Ke ini oro kpukpru n̄kpọ ẹdikọn̄ọ ke m̀mê enye eyekụt owo nte anamde akpanikọ etiene enye m̀mê idikwe. Ubiereikpe Jesus edikọn̄ọ ke se owo anamde, inamke n̄kpọ m̀mê nso ke owo ekeme ndinyene ke inyene ererimbot m̀mê nso ke mînyeneke. Mme mbet esie ẹkenyene ndisọn̄ọ mmụm akpanikọ emi n̄kama ke ekikere. (Matthew 16:25, 26) Ntre, edi Jesus Christ ke idemesie asian mme anditiene enye ndisak iso nse ubọn̄ ubọn̄ edidi esie, ye ubiereikpe esie.
3. Didie ke Jesus akanam an̄wan̄a nte edidi esie eke ini iso enyenede iwụk?
3 N̄kpọ efen oro Jesus etịn̄de anam an̄wan̄a nte edidi esie ke ini iso enyenede iwụk. Enye etịn̄ uko uko ete: “Ke akpanikọ ke ndọhọ mbufo nte, ndusụk owo ẹdu ke otu mmọemi ẹdade mi, ẹmi mîditabike n̄kpa, tutu mmọ ẹkụt Eyen Owo edide ndida ubọn̄.” (Matthew 16:28) Mme ikọ ẹmi ẹsu usen itiokiet ke ukperedem. Nnyayama n̄kukụt aban̄ade edikpụhọde mbiet Jesus anam idem akpa mme n̄kpetn̄kpet mbet esie. Mmọ ke akpanikọ ẹkụt iso Jesus ayamade nte utịn ndien edisịnen̄kpọ esie esem akabade afia. Edikpụhọde mbiet oro ekedi uwụtn̄kpọ ubọn̄ ye Obio Ubọn̄ Christ. Nso nsọn̄ọ oro ọsọn̄ọde owo idem kaban̄a mme prọfesi Obio Ubọn̄ ke emi edi ntem! Nso okopodudu n̄kpọ oro onụkde owo ke emi edi ntem ọnọ mme mbet ndinyene eti ibuot!—2 Peter 1:16-19.
Ntak Edide Usọp Usọp N̄kpọ Ndinyene Eti Ibuot
4. Ntak anade mme Christian ẹdu ke edidemede ke n̄kan̄ eke spirit ẹban̄a edidi esie?
4 Ke mîyọhọke isua kiet ke ukperedem, nnyịn imokụt Jesus etiede ke Obot Olive, afiakde enyene nneme ikpọn̄ ye mme mbet esie. Nte mmọ ẹwụkde enyịn ẹse obio Jerusalem, enye anam se idiọn̄ọ edidu esie eke ini iso edidide ndien ekem ọnọ item ete: “Ẹkpeme ndien: koro mbufo mîfiọkke usen eke Ọbọn̄ mbufo edide.” Ana mme anditiene enye ẹdu ke edidemede kpukpru ini sia mîfiọkke ini eke enye edidide. Ana mmọ ẹdu ke mben̄eidem kpukpru ini.—Matthew 24:42.
5. Didie ke ẹkeme ndinam ufọn edidu ke ukpeme an̄wan̄a?
5 Ke ido edidi esie, Ọbọn̄ ebiet inọ. Enye akaiso ndidọhọ ete: “Edi ẹfiọk emi, ẹte, edieke enyeneufọk ọkpọfiọkde ini eke inọ edide, enye ekpekpeme, ikponyụn̄ iyakke ẹbụn̄ ufọk esie ẹdụk.” (Matthew 24:43) Owo oro esibụn̄de ufọkowo odụk isinọhọ ntọt ndinam enyeneufọk ọdiọn̄ọ ini oro enye edidide; akpan n̄kpọekọn̄ esie edi mbuari. Ke ntre, ana enyeneufọk odu ke ukpeme kpukpru ini. Nte ededi, ye anam-akpanikọ Christian, ọkpọsọn̄ ntịn̄enyịn itoho ntak edikop ndịk mban̄a ini iso. Utu ke oro, enye oto ọkpọsọn̄ edidori enyịn mban̄a edidi Christ ke ubọn̄ ndida Tọsịn Isua Ukara eke emem ndi.
6. Ntak anade nnyịn inyene eti ibuot?
6 Ekpedi ẹkpeme adan̄a didie, owo ndomokiet idibemke iso idiọn̄ọ iban̄a nnennen usen oro enye edidide. Jesus ọdọhọ ete: “Mmọdo mbufo nde ẹben̄e idem; koro ke ini eke mbufo mîdorike enyịn, Eyen Owo eyedi.” (Matthew 24:44) Ntre ọfọn ndinyene eti ibuot. Edieke Christian ekpekerede nte ke usen kiet, Christ ididịghe, ndusụk oro edidi nnennen usen oro enye edidide! Ke akpanikọ, mme anam-akpanikọ Christian oro ẹnyenede nti uduakesịt ke usen edem ẹma ẹdomo ke esịt akpanikọ nditịn̄ ini emi utịt edidide. Edi, item oro Jesus ọkọnọde edi akpanikọ kpukpru ini ete: “Edi baba owo kiet ifiọkke iban̄a usen oro m̀mê hour oro, kpa mme angel ke heaven, Eyen inyụn̄ ifiọkke, ke mîbọhọke Ete ikpọn̄.”—Matthew 24:36.
7. Man idi mme anditiene Christ, didie ke ana nnyịn idu uwem nnyịn?
7 Ke ntre, nso ikpedi ubiere nnyịn? Nte ke man idi mme anditiene Christ, nnyịn inyene ndidu uwem kpukpru ini inịmde ke akpanikọ nte ke utịt idiọk editịm n̄kpọ emi ekpere.
8. Nso idi se mme Christian ẹnyenede ke ekikere toto ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ eyo Ido Ukpono Christ?
8 Utọ edu oro kpukpru ini esidi se mme Christian ẹnyenede ke ekikere, nte mme ewetmbụk ererimbot ye nditọ ukpepn̄kpọ Bible ẹdiọn̄ọde ẹban̄a. Ke uwụtn̄kpọ, mme andiwet The Translator’s New Testament, ke idak ikọ oro “Usen” ke ikpehe usiak n̄kpọsọn̄ ikọ, ẹdọhọ ẹte: “Mme Christian eke ini O[bufa] T[estament] ẹkedu uwem ye Usen oro ke ekikere (oro edi ini) ẹmi ẹdidade ererimbot oro odude kemi ye kpukpru mme idiọkn̄kpọ ye ukwan̄n̄kpọ esie ẹsịm utịt ndien Jesus edifiakde edi isọn̄ ndikpe ikpe nnọ kpukpru ubonowo, ọtọn̄ọ obufa emana emem onyụn̄ ọtọn̄ọ Itie Ubọn̄ esie ke ofụri ererimbot.” Encyclopædia Britannica ọdọhọ ete: “N̄wọrọnda utatutom Ido Ukpono Christ ke ofụri ererimbot enyene nnennen ebuana ye idotenyịn Christian aban̄ade utịt ini, ke usụn̄ edidori enyịn mban̄a edifiak ndi Christ oro asan̄ade ekpere. Idotenyịn Christian aban̄ade utịt ini akananam isịneke sụk ndebe ndebe udọn̄ kaban̄a Obio Ubọn̄ Abasi oro edide.”
Se Ndinyene Eti Ibuot Ọwọrọde
9. Idem okposụkedi ndusụk n̄kpọ oro Peter okodoride enyịn aban̄a Messiah mîkenenke, ntak emi enye ekekemede ndinyene mbuọtidem?
9 N̄kpọ nte isua 30 ke ntotụn̄ọ nneme oro Jesus ekenyenede ye mme mbet oro ẹkekperede enye idem ẹkan ama okokụre, apostle Peter ikakpaha mba nditie mbet utịt oro ndidi. Idem okposụkedi akpa ekikere esie ye eke ekemmọ mbet kaban̄a Messiah mîkenenke, enye ama enyene mbuọtidem nte ke ima ye odudu Jehovah ama ọnọ ubiọn̄ aban̄a idotenyịn mmọ ndisu. (Luke 19:11; 24:21; Utom 1:6; 2 Peter 3:9, 10) Enye etịn̄ akpan n̄kpọ oro ẹsikopde ndien ndien ebe ke N̄wed Abasi Usem Greek ke ini enye ọdọhọde ete: “Utịt kpukpru n̄kpọ ke ekpere.” Ekem enye akpak ekemmọ mme Christian ete: “Ẹnyene eti ibuot, ẹnyụn̄ ẹfara ke idem, man ẹkeme ndibọn̄ akam.”—1 Peter 4:7.
10. (a) Nso ke ndinyene eti ibuot ọwọrọ? (b) Nso ibuana ke ndikụt mme n̄kpọ ke nnennen itie ke ebuana mmọ ye uduak Abasi?
10 ‘Ndinyene eti ibuot’ iwọrọke ndinyene ifiọk ke ekikere n̄kan̄ ererimbot. Jehovah ọdọhọ ete: “Nyebiat ifiọk mbon eti ibuot, nyenyụn̄ nsịn ọniọn̄ mbon ọniọn̄.” (1 Corinth 1:19) Ikọ oro Peter adade ekeme ndiwọrọ “ndida n̄kpọ ke akpan n̄kpọ.” Edida n̄kpọ ke akpan n̄kpọ ke n̄kan̄ eke spirit emi enyene ebuana ye utuakibuot nnyịn. Ke ntre, ke ndinyene ekikere oro mîyokke, nnyịn iyekụt mme n̄kpọ ke nnennen itie ebuana mmọ ye uduak Jehovah; nnyịn iyefiọk mme n̄kpọ oro ẹdide akpan n̄kpọ ye oro mîdịghe. (Matthew 6:33, 34) Okposụkedi utịt ekperede, nnyịn iyakke idem inọ idat idat usụn̄uwem; nnyịn inyụn̄ inanake udọn̄ iban̄a ini emi nnyịn idude uwem mi ke esịt. (Men Matthew 24:37-39 domo.) Utu ke oro, ebede ke ndiwụt ufat ye edida ukem ukem ke ekikere, edinam, ye eduuwem, oro ibemde iso iwụt inọ Abasi (“man ẹkeme ndibọn̄ akam”) ndien ekem iwụt inọ mbọhọidụn̄ nnyịn (“ẹnyene ufiop ufiop ima ke otu idem mbufo”).—1 Peter 4:7, 8.
11. (a) Nso ke ‘ndinam edi obufa ke odudu oro anamde utom ke esịt nnyịn’ ọwọrọ? (b) Didie ke obufa odudu ukere n̄kpọ an̄wam nnyịn ndinam nti ubiere?
11 Ndinyene eti ibuot abuana nnyịn ndidi se ‘ẹnamde edi obufa ke odudu oro anamde utom ke esịt nnyịn.’ (Ephesus 4:23) Ntak ẹnamde edi obufa? Sia nnyịn ikadade unana mfọnmma imana inyụn̄ idude uwem ke idiọk n̄kann̄kụk, udọn̄ oro ọbiọn̄ọde-biọn̄ọ idaha eke spirit akara ekikere nnyịn. Odudu oro kpukpru ini esinụk ekikere ye udọn̄ nnyịn aka n̄kan̄ ibụk ibụk, inyene obụkidem. Ntre, ke ini owo akabarede edi Christian, enye oyom obufa odudu, m̀mê n̄wọrọnda ekikere, oro edinụkde ekikere esie esịn ke nnennen usụn̄, kpa usụn̄ eke spirit, ndidu ke mben̄eidem ndinam n̄waidem. Ntem, ke ini ẹnyenede ndinam edimek, ke uwụtn̄kpọ, ke uka n̄wed, ubọkọkọ, utom, unọ idem inemesịt, nduọkodudu, ido usịnen̄kpọ, m̀mê ke se ededi oro enye ekemede ndidi, akpa ekikere esie edidi ndikere mban̄a n̄kpọ oro ke idaha ekikere eke spirit utu ke ibụk ibụk udọn̄ obụkidem. Obufa ekikere emi anam edi mmemmem n̄kpọ ndibiere mme n̄kpọ ye eti ibuot ndinyụn̄ mfiọk n̄ko nte ke utịt ekpere.
12. Didie ke nnyịn ikeme ‘ndikop idem ke mbuọtidem’?
12 Ndinyene eti ibuot ọwọrọ nte ke nnyịn imenyene eti nsọn̄idem eke spirit. Didie ke nnyịn ikeme ndikaiso “[n̄]kop idem ke mbuọtidem”? (Titus 2:2) Ana nnyịn inam ekikere nnyịn ọyọhọ ye nnennen orụk udia. (Jeremiah 3:15) Eti udia Ikọ akpanikọ Abasi ofụri-ini oro edinam edisana spirit esie ọnọde ibetedem eyen̄wam nnyịn ndisọn̄ọ mmụm edida ukem ukem n̄kama ke n̄kan̄ eke spirit. Ke ntre, edinyene ukpepn̄kpọ idemowo kpukpru ini, ọkọrọ ye utom an̄wautom, akam, ye ebuana Christian, edi akpan n̄kpọ.
Nte Eti Ibuot Ekpemede Nnyịn
13. Didie ke eti ibuot ekpeme nnyịn osio ke ndinam ndisịme ndudue?
13 Eti ibuot ekeme ndikpeme nnyịn nsio ke edinam ndisịme ndudue oro ekemede ndinam nnyịn itaba nsinsi uwem nnyịn. Didie ke emi ekeme nditịbe? Apostle Paul etịn̄ aban̄a “ibet eke esịt.” Ye owo oro ọsọn̄de idem ke mbuọtidem, n̄kpọ eke enye amade, oro edi “ibet Abasi” akara ibet eke esịt oro. Edi akpanikọ, “ibet idiọkn̄kpọ” an̄wan̄wana ye ibet eke esịt. Nte ededi, Christian ekeme ndikan ye un̄wam Jehovah.—Rome 7:21-25.
14, 15. (a) Ewe odudu iba ẹn̄wana ndikara ekikere? (b) Didie ke nnyịn ikeme ndikan ke en̄wan eke ekikere emi?
14 Paul akaiso ndiwụt akwa ukpụhọde oro odude ke ufọt ekikere oro anamidiọk ikpọkidem akarade, emi se enye esịnde esịt edide uwem ebeubọk inemesịt, ye ekikere oro spirit Abasi akarade, emi se enye esịnde esịt edide uwem n̄waidem ke utom ẹnamde ẹnọ Jehovah. Paul ewet ke N̄wed Mbon Rome 8:5-7 ete: “Mmọemi edide mbon obụkidem ẹkere n̄kpọ obụkidem, edi mmọemi ẹdide mbon spirit ẹkere n̄kpọ spirit. Koro edikere n̄kpọ obụkidem ọwọrọ n̄kpa; edi edikere n̄kpọ spirit edi uwem ye emem: koro edikere n̄kpọ obụkidem edi edin̄wana ye Abasi; koro utọ esịt oro mîsụkke ibuot inọ ibet Abasi, mînyụn̄ ikemeke ndisụk ibuot.”
15 Ekem Paul, ke Ro 8 ufan̄ikọ 11, anam an̄wan̄a nte ekikere oro adianade kiet ye edisana spirit akande ke en̄wan: “Edieke spirit Abasi emi akanamde Jesus eset ke n̄kpa odụn̄de ke esịt mbufo, Enyeemi akanamde Christ Jesus eset ke n̄kpa eyenyụn̄ anam ikpọkidem mbufo emi enyenede ndikpa edu uwem, oto ke spirit Esie emi odụn̄de ke esịt mbufo.”
16. Eti ibuot ekpeme nnyịn osio ke nso mme n̄kpọ etabi?
16 Ke ntre, ebede ke ndinyene eti ibuot, mme n̄kpọ etabi ererimbot emi ẹyọhọde ke kpukpru ebiet iditapke nnyịn, emi edu ebeubọk edisịn idem ke kpukpru orụk unọ idem inemesịt, n̄kpọ obụkidem, ye obukpo ido idan̄, ẹnịmde idiọn̄ọ. Eti ibuot nnyịn eyeteme nnyịn ete ‘ifehe ibọhọ use’ inyụn̄ ifep mme akama-nsobo utịp esie. (1 Corinth 6:18) Eti ekikere oro nnyịn inyenede eyenụk nnyịn ndinịm mme ufọn n̄kpọ Obio Ubọn̄ akpa eyenyụn̄ ekpeme ekikere nnyịn ke ini ẹdade ubọkọkọ eke ererimbot oro ekemede ndinam itie ebuana nnyịn ye Jehovah emem ẹdomo nnyịn.
17. Didie ke eyenete an̄wan edide asiakusụn̄ okowụt eti ibuot ke ini ekenyenede mfịna okụk?
17 Ke uwụtn̄kpọ, ke idụt oro ufiop okponde ke Ufọt Edem Usụk ye Edem Usiahautịn Asia, ekpri eyenete an̄wan kiet odu emi okonịmde mme ufọn n̄kpọ Obio Ubọn̄ akpa ke ekikere. Enye ama enyene ima ọnọ utom uyọhọ-ini. Ke idụt oro n̄wakn̄kan utom oyomde ẹnam utom ofụri ini ke usen itiokiet m̀mê itiaba. Ke enye ama okokụre ukpep ke ufọkn̄wed ntaifiọk, ete esie, emi mîkedịghe kiet ke otu Mme Ntiense Jehovah, ama odori enyịn enye ndibọ ediwak okụk nnọ ubon. Edi sia eyenan̄wan emi ekenyenede ọkpọsọn̄ udọn̄ ke usiakusụn̄, enye ama okụt utom ubak ini onyụn̄ ọtọn̄ọ utom usiakusụn̄. Emi ama anam ete esie, emi ọkọdọhọde ke imọn̄ ision̄o n̄kpoduoho esie iduọn̄ọ ke efak, ayat esịt. Ke ntak ubre mbre mfọniso, enye ama odụk akamba isọn, ndien enye okodori enyịn eyen esie an̄wan emi ndikpe isọn esie. Ekpri eyeneka esie eren ke ọkọbọ ukpep ke ufọkn̄wed ntaifiọk, ndien ke ntak isọn oro, okụk ikodụhe ndikpe okụk ufọkn̄wed esie. Ekpri eyeneka esie eren emi ama ọwọn̄ọ ete ke edieke eyeneka esie an̄wan emi an̄wamde imọ, imọ iyese iban̄a ubon ke ima inyene utom. Ekikere ama asiaha enye iba ke ufọt ima oro enye enyenede ọnọ eyeneka esie eren ye ima oro enye enyenede ọnọ utom usiakusụn̄. Ke ama ekekere aban̄a n̄kpọ emi ye ntịn̄enyịn, enye ama ebiere ndikaiso ke utom usiakusụn̄ nnyụn̄ nyom utom efen. Ke ibọrọ akam esie, enye ama okụt eti utom emi enye ekekemede idịghe ndin̄wam ubon esie ye eyeneka esie eren ikpọn̄îkpọn̄ ke n̄kan̄ okụk edi n̄ko ndikaiso ye akpa ima esie, kpa utom usiakusụn̄.
Yom Un̄wam Jehovah ke Ndisọn̄ọ Mmụm Eti Ibuot N̄kama
18. (a) Ntak emi ndusụk owo ẹkemede ndikop mmemidem-e? (b) Mme itien̄wed Abasi ewe ẹkeme ndinọ mbon oro ẹkopde mmemidem nsịnudọn̄?
18 Ndusụk mme anditiene Christ ẹkeme ndikụt nte edide ọkpọsọn̄ n̄kpọ ndisọn̄ọ mmụm eti ibuot mmọ n̄kama. Ime oro mmọ ẹnyenede ekeme nditek ubọk koro idiọk editịm n̄kpọ oro odude kemi ebịghi akan nte mmọ ẹkekerede. Mmọ ẹkeme ndikop mmemidem ẹban̄a emi. Nte ededi, utịt eyedi. Jehovah ọn̄wọn̄ọ oro. (Titus 1:2) Kpasụk ntre Paradise isọn̄ oro enye ọkọn̄wọn̄ọde eyedi. Jehovah ọnọ ubiọn̄ aban̄a emi. (Ediyarade 21:1-5) Ke ini obufa ererimbot ama edi, “eto uwem” eyedu ọnọ kpukpru mbon oro ẹsọn̄ọde ẹmụm eti ibuot mmọ ẹkama.—Mme N̄ke 13:12.
19. Didie ke ekeme ndisọn̄ọ mmụm eti ibuot n̄kama?
19 Didie ke nnyịn ikeme ndimụm eti ibuot n̄kama? Yom un̄wam Jehovah. (Psalm 54:4) Sịk kpere enye. Nnyịn ikop inemesịt didie ntem nte ke Jehovah oyom n̄kpetn̄kpet ebuana ye nnyịn! James owo mbet oro ewet ete, “Ẹsan̄a ẹkpere Abasi, ndien enye eyesan̄a ekpere mbufo.” (James 4:8) Paul ọdọhọ ete: “Ẹdat esịt ke Ọbọn̄ kpukpru ini; nyetọn̄ọ ntak ndọhọ, Ẹdat esịt. Ẹyak kpukpru owo ẹkụt ẹte ẹmetịm ẹkara esịt mbufo. Ọbọn̄ ke ekpere. Ẹkûtịmede esịt ke baba n̄kpọ kiet, edi ke kpukpru n̄kpọ, ẹsan̄a ye akam ye n̄kpeubọk ye ekọm, ẹsian Abasi se mbufo ẹyomde. Ndien emem Abasi, emi ayan̄ade ifiọk owo, eyekpeme mbufo esịt ye ekikere ke Christ Jesus.” (Philippi 4:4-7) Ndien ke ini mbiomo n̄kpakpa editịm n̄kpọ emi etiede nte odobi akaha ndikaiso mbiom, top mmọ nọ Jehovah, ndien enye ke idemesie eyekama fi.—Psalm 55:22.
20. Nnyịn ikpakaiso ke ewe usụn̄uwem, nte ekemde ye 1 Timothy 4:10?
20 Ih, utịt ke ekpere, ntre ẹnyene eti ibuot! Emi ekedi eti item ke isua 1,900 ẹmi ẹkebede; ke osụk ededi akpan item mfịn. Ẹyak nnyịn ikaiso ida eti ukeme ukere n̄kpọ nnyịn inam n̄kpọ nditoro Jehovah nte enye akade iso ndikpeme nnyịn ifụre ifụre mbe ndụk obufa ererimbot esie.—1 Timothy 4:10.
Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?
◻ Nso idi eti ibuot?
◻ Ntak edide usọp usọp n̄kpọ ntre ndinyene eti ibuot?
◻ Didie ke ẹkeme ndinam nnyịn idi obufa ke odudu oro odude ke esịt nnyịn?
◻ Nso en̄wan ofụri ini ke ana nnyịn in̄wana ke ekikere nnyịn?
◻ Didie ke nnyịn isọn̄ọ imụm eti ibuot ikama?
[Ndise ke page 15]
Ndisịk n̄kpere Abasi ke akam an̄wam nnyịn ndisọn̄ọ mmụm eti ibuot n̄kama
[Ndise ke page 17]
Ke ndinyene eti ibuot, mme n̄kpọ etabi eke ererimbot emi iditapke nnyịn