Akwa Otuowo Eke Ata Mme Andituak Ibuot—Mmọ Ẹto M̀mọ̀n̄?

“Sese, akwa otuowo, . . . eke ẹtode ke kpukpru obio ye esien ye idụt ye usem ẹda ke iso ebekpo ye ke iso Eyenerọn̄.”—EDIYARADE 7:9.

1. Ntak emi mme ntịn̄nnịm n̄kukụt ke Ediyarade ẹdide akwa n̄kpọ udọn̄ ẹnọ nnyịn mfịn?

KE UTỊT utịt akpa isua ikie E.N., apostle John ama okụt n̄kukụt aban̄a mme utịbe utịbe n̄kpọntịbe ke ebuana ye uduak Jehovah. Ndusụk ke otu n̄kpọ oro enye okokụtde ke n̄kukụt ke ẹsu idahaemi. Mmọ eken ẹyesu ke n̄kpet n̄kpet ini iso. Kpukpru ẹmi ẹwụhọ ke ndyọ ndyọ utịt eke akwa uduak Jehovah ndinam enyịn̄ esie asana ke iso kpukpru edibotn̄kpọ. (Ezekiel 38:23; Ediyarade 4:10b; 5:13) Akan oro, mmọ ẹbuana idotenyịn uwem nnyịn owo kiet kiet. Didie ke oro edi ntre?

2. (a) Nso ke apostle John okokụt ke ọyọhọ n̄kukụt inan̄ esie? (b) Mme mbụme ewe ẹban̄ade n̄kukụt emi ke nnyịn idikere iban̄a?

² Ke ọyọhọ inan̄ ke udịm udịm n̄kukụt eke Ediyarade, John ama okụt mme angel ẹmụmde ofụm nsobo ẹkama tutu ẹfịk “ikọt Abasi nnyịn” idiọn̄ọ ke ọkpọiso mmọ. Ekem enye ama okụt n̄kpọntịbe oro ekenen̄erede akama nduaidem—“akwa otuowo, eke baba owo kiet mîkemeke ndibat, eke ẹtode ke kpukpru obio ye esien ye idụt ye usem,” ẹdianade kiet ke ndituak ibuot nnọ Jehovah nnyụn̄ n̄kpono Eyen esie. Ẹkesian John ẹte ke mmọemi ẹkedi mme owo ẹmi ẹditode ke akwa ukụt ẹwọn̄ọ. (Ediyarade 7:1-17) Mmanie ẹdi mbon oro ẹtịn̄de ẹban̄a nte “ikọt Abasi nnyịn”? Ndien mmanie ẹdinam “akwa otuowo” oro ẹdibọhọde ukụt? Nte afo eyedi kiet ke otu mmọ?

Mmanie Ẹdi “Ikọt Abasi Nnyịn”?

3. (a) Ke John 10:1-18, didie ke Jesus akanam itie ebuana esie ye mme anditiene enye an̄wan̄a? (b) Nso ke Jesus akanam odu ọnọ mme erọn̄ esie ebe ke n̄kpa uwa esie?

³ N̄kpọ nte ọfiọn̄ inan̄ mbemiso n̄kpa esie, Jesus ama etịn̄ aban̄a idemesie nte “eti ekpemerọn̄” onyụn̄ etịn̄ aban̄a mme anditiene enye nte “mme erọn̄” ẹmi enye edinọde uwem esie ke ibuot mmọ. Enye ama etịn̄ san̄asan̄a aban̄a mme erọn̄ oro enye okokụtde ke esịt ndamban̄a ufọkerọn̄ ndien ke oro ebede enye ọnọ san̄asan̄a ntịn̄enyịn. (John 10:1-18)a Ke ima, Jesus ama ọnọ ukpọn̄ esie ke ibuot mme erọn̄ esie, ọnọde ekọmurua ufak oro ẹkeyomde man mmọ ẹbọhọ idiọkn̄kpọ ye n̄kpa.

4. Mmanie ẹdi akpa mbon oro ẹketan̄de nte mme erọn̄ nte ekemde ye se Jesus eketịn̄de mi?

⁴ Nte ededi, mbemiso akanamde oro, Jesus nte Eti Ekpemerọn̄ ke idemesie ama atan̄ mme mbet obok. John Baptist, kpa “etieusụn̄” ke uwụtn̄kpọ Jesus, ekemen akpa ke otu mmọ owụt enye. Jesus okoyom mme owo oro ẹdinamde n̄kpọ ẹban̄a ifet edikabade ndi ubak ntan̄ndian ‘mfri Abraham.’ (Genesis 22:18, NW; Galatia 3:16, 29, NW) Enye ama anam esịtekọm oro ẹnyenede ẹnọ Obio Ubọn̄ eke heaven ọkọri ke esịt mmọ, ndien enye ama ọsọn̄ọ ọnọ mmọ ete ke imọ imọn̄ ika ikotịm itie inịm inọ mmọ ke ufọk Ete imọ eke heaven. (Matthew 13:44-46; John 14:2, 3) Nte odotde enye ama ọdọhọ ete: “Toto ke eyo John Baptist tutu osịm emi obio ubọn̄ heaven edi utịtmbuba emi mme owo ẹbịnede, ndien mbon oro ẹnyanarede ẹbịne ẹda enye ẹnyene.” (Matthew 11:12, NW) Mmọemi ẹketienede enye man ẹsịm utịtmbuba oro ẹkedu ke ufọkerọn̄ emi Jesus eketịn̄de aban̄a.

5. (a) Mmanie ẹdi “ikọt Abasi nnyịn” ẹmi ẹtịn̄de ẹban̄a ke Ediyarade 7:3-8? (b) Nso iwụt ke ediwak owo efen efen ẹyediana ke utuakibuot ye nditọ Israel eke spirit?

⁵ Ke Ediyarade 7:3-8, ẹtịn̄ n̄ko ẹban̄a mbon oro ẹkụtde unen ke ndinyanade mbịne utịtmbuba eke heaven oro nte “ikọt Abasi nnyịn.” (Se 1 Peter 2:9, 16.) Nte owo 144,000 oro ẹsiakde do ẹdi mme Jew eke obụk kpọt? Nte mbon oro ẹdude ke ndamban̄a ufọkerọn̄ eke uwụtn̄kpọ Jesus ẹdi mme Jew kpọt? Ke akpanikọ idịghe; mmọ ẹdi mme andibuana ke Israel Abasi eke spirit, kpukpru mmọ ẹbuana ye Christ ke mfri Abraham eke spirit. (Galatia 3:28, 29; 6:16; Ediyarade 14:1, 3) Nte ededi, ini eyedi ke akpatre emi ibat oro ẹkenịmde ediyọhọde. Ndien nso? Nte Bible ekebemde iso etịn̄, mbon efen—oro ẹdide akwa otuowo—ẹyediana ye nditọ Israel eke spirit ẹmi ke ndituak ibuot nnọ Jehovah.—Zechariah 8:23.

“Mme Erọn̄ En̄wen”—Nte Mmọ Ẹdi Mme Christian Ẹdide Mme Gentile?

6. Nso n̄kpọntịbe ke John 10:16 anyan ubọk owụt?

⁶ Ke ama eketịn̄ aban̄a ufọkerọn̄ kiet ke John 10:7-15, Jesus ama ada otu efen edisịn ke nneme emi, ọdọhọde ete: “Mmonyụn̄ nnyene mme erọn̄ en̄wen, emi mîtoho ke ufọkerọn̄ emi; nnyene ndida mmọ n̄ko ndi, ndien mmọ ẹyekop uyo Mi; ndien mmọ ẹyekabade ẹdi otuerọn̄ kiet, Ekpemerọn̄ kiet eyenyụn̄ odu.” (John 10:16) Mmanie ẹdi “mme erọn̄ en̄wen” oro?

7, 8. (a) Ntak emi ekikere oro nte ke mme erọn̄ en̄wen ẹdi mme Christian ẹdide mme Gentile ọkọn̄ọde ke ukwan̄ ekikere? (b) Mme akpanikọ ewe ẹban̄ade uduak Abasi kaban̄a isọn̄ ẹkpenam nnyịn ifiọk mbon oro mme erọn̄ en̄wen ẹdide?

⁷ Mme anam ikọ an̄wan̄a ke Christendom ke ofụri ofụri ẹkere ke mme erọn̄ en̄wen ẹmi ẹdi mme Christian ẹdide mme Gentile ye nte ke mbon oro ẹdude ke ufọkerọn̄ oro ẹketịn̄de ẹban̄a ke mbemiso ẹdi mme Jew, mbon oro ẹkedude ke idak Ibet ediomi, ye nte ke otu mbiba ẹmi ẹka heaven. Edi Jesus akamana nte Jew ndien ke emana okodu ke idak Ibet ediomi. (Galatia 4:4) N̄ko-n̄ko, mbon oro ẹsede mme erọn̄ en̄wen nte mme Christian ẹdide mme Gentile oro ẹdinọde utịp uwem eke heaven ẹkpu ndikere mban̄a akpan ikpehe kiet ke uduak Abasi. Ke ini Jehovah okobotde mme akpa owo onyụn̄ esịnde mmọ ke in̄wan̄ Eden, enye ama anam an̄wan̄a nte ke uduak imọ ekedi yak ẹyọhọ isọn̄, nte ofụri isọn̄ edi paradise, ye nte mme andise enye enyịn ẹmi ẹdide owo ẹdara uwem ke nsinsi—amakam edi nte ke mmọ ẹkpono ẹnyụn̄ ẹkop uyo Andibot mmọ.—Genesis 1:26-28; 2:15-17; Isaiah 45:18.

⁸ Ke ini Adam akanamde idiọkn̄kpọ, oro iketreke uduak Jehovah. Abasi ke ima ama anam ndutịm ọnọ nditọ Adam ndinyene ifet edidara se Adam okokpude ndiwụt esịtekọm mban̄a. Jehovah ama ebem iso etịn̄ ete ke imọ iyenam andinyan̄a adaha ada, kpa mfri, emi edibede ke enye ẹnam mme edidiọn̄ ẹdu ẹnọ kpukpru mme idụt. (Genesis 3:15; 22:18) Un̄wọn̄ọ oro ikọwọrọke ite ke ẹyeda kpukpru nti owo ke isọn̄ ẹka heaven. Jesus ama ekpep mme anditiene enye ndibọn̄ akam nte: “Yak Ubọn̄ Fo edi, yak inam uduak Fo; nte ẹnamde ke heaven, yak inam ke isọn̄ kpasụk ntre.” (Matthew 6:9, 10) Ibio ini mbemiso enye ọkọnọde uwụtn̄kpọ oro ẹwetde ke John 10:1-16, Jesus ama asian mme mbet esie ete ke “ekpri otuerọn̄” kpọt ke Ete imọ okonyịme ndinọ Obio Ubọn̄ eke heaven. (Luke 12:32, 33) Ntre ke ini nnyịn ikotde iban̄a uwụtn̄kpọ oro Jesus ọnọde aban̄a idemesie nte Eti Ekpemerọn̄ oro ayakde ukpọn̄ esie ọnọ ke ibuot mme erọn̄ esie, ekpedi ndudue nditre ndikere mban̄a n̄wakn̄kan ke otu mbon oro Jesus adade edisịn ke idak ima ima ukpeme esie, mbon oro ẹkabarede ẹdi mme andidu ke isọn̄ ke idak Obio Ubọn̄ esie eke heaven.—John 3:16.

9. Ke edem edem ko ke 1884, Nditọ Ukpepn̄kpọ Bible ẹkekere ke mme erọn̄ en̄wen ẹkedi mmanie?

⁹ Ke edem edem ko ke 1884, Enyọn̄-Ukpeme (Ikọmbakara) ama anam ẹdiọn̄ọ mme erọn̄ en̄wen nte ẹdide mme owo oro ẹdinọde ifet edidu uwem ke isọn̄ emi ke mme idaha oro ẹdisude akpa uduak Abasi. Mme akpa Nditọ Ukpepn̄kpọ Bible oro ẹma ẹdiọn̄ọ ẹte ke ndusụk ke otu mme erọn̄ en̄wen ẹmi ẹdidi mme owo oro ẹma ẹkedodu uwem ẹnyụn̄ ẹkpan̄a mbemiso utom ukwọrọikọ Jesus ke isọn̄. Nte ededi, ndusụk akpan n̄kpọ ẹma ẹdu ẹmi mmọ mîkọfiọkke nnennen nnennen. Ke uwụtn̄kpọ, mmọ ẹkekere ẹte ke editan̄ mme erọn̄ en̄wen mbok edida itie ke kpukpru mbon oro ẹyetde aran ẹma ẹkebọ utịp eke heaven mmọ. Edi, mmọ ke akpanikọ ẹma ẹdiọn̄ọ ẹte ke mme erọn̄ en̄wen ikedịghe sụk mme Christian ẹdide mme Gentile. Ifet ndidi kiet ke otu mme erọn̄ en̄wen eberede ọnọ mme Jew ye mme Gentile, ọnọ mme owo ẹtode kpukpru idụt ye orụk.—Men Utom Mme Apostle 10:34, 35 domo.

10. Man nnyịn inen̄ede idi mbon oro Jesus esede nte mme erọn̄ en̄wen esie, nso ke ana nnyịn inam?

¹⁰ Man ẹdot ye ikọ Jesus, ana mme erọn̄ en̄wen ẹdi mme owo oro ẹdiọn̄ọde Jesus Christ nte Eti Ekpemerọn̄ inamke n̄kpọ m̀mê mmọ ẹto ewe orụk m̀mê ekpụk. Nso ke oro esịne? Ana mmọ ẹwụt nsụhọdeidem ye unyịme ndidi se ẹdade usụn̄, ẹmi ẹdide edu oro ẹdade ẹdiọn̄ọ erọn̄. (Psalm 37:11) Nte edide ye ekpri otuerọn̄, ana mmọ ‘ẹdiọn̄ọ uyo [eti ekpemerọn̄]’ inyụn̄ iyakke mbon efen oro ẹyomde ndikara mmọ ẹda mmọ ẹtụn usụn̄. (John 10:4; 2 John 9, 10) Ana mmọ ẹkụt se Jesus akanamde ke ndiyak ukpọn̄ esie nnọ ke ibuot mme erọn̄ esie nte edide akpan n̄kpọ ẹnyụn̄ ẹwụt ọyọhọ mbuọtidem ke ndutịm oro. (Utom 4:12) Ana mmọ “ẹkop” uyo Eti Ekpemerọn̄ ke ini enye akpakde mmọ ndinam edisana utom nnọ Jehovah ikpọn̄îkpọn̄, ndibemiso nyom Obio Ubọn̄, ndida san̄asan̄a n̄kpọn̄ ererimbot, ndinyụn̄ n̄wụt kiet eken ima n̄waidem. (Matthew 4:10; 6:31-33; John 15:12, 13, 19) Nte ikọ oro aban̄ade mbon oro Jesus esede nte mme erọn̄ en̄wen esie odot ye afo? Nte afo omoyom ndidot? Nso ọsọn̄urua itie ebuana iberede ntem inọ kpukpru mbon oro ẹnen̄erede ẹkabade ẹdi mme erọn̄ en̄wen Jesus!

Ukpono Ẹnyenede Ẹnọ Itie Ukara Obio Ubọn̄

11. (a) Ke idiọn̄ọ edidu esie, nso ke Jesus eketịn̄ aban̄a erọn̄ ye ebot? (b) Mmanie ẹdi nditọete ẹmi Jesus etịn̄de aban̄a?

¹¹ Ọfiọn̄ ifan̄ ke enye ama ọkọnọ uwụtn̄kpọ eke enyọn̄ emi, Jesus ama afiak aka Jerusalem. Ke etiede ke Obot Olive oro asakde iso ese n̄kann̄kụk temple, enye ama ọnọ mme mbet esie ọyọhọ ntọt aban̄a ‘idiọn̄ọ edidu esie ye utịt editịm n̄kpọ emi.’ (Matthew 24:3, NW) Enye ama afiak etịn̄ aban̄a editan̄ mme erọn̄ mbok. Enye ama etịn̄ ke otu mme n̄kpọ efen ete: “Ke ini Eyen Owo edidide ke ubọn̄ Esie, asan̄a ye kpukpru mme angel, adan̄aoro ke Enye eyetie ke ebekpo ubọn̄ Esie. Ndien ẹyebon kpukpru mme idụt ke iso Esie: Enye eyenyụn̄ abahade mmọ kiet ye eken, nte emi ekpemerọn̄ abaharede erọn̄ ye ebot; ndien eyenịm erọn̄ ke ubọk nnasia Esie, ye ebot ke ufien.” Ke n̄ke emi, Jesus ama owụt ete ke ẹdibiere ikpe mbon oro Edidem ke ntem ọnọde ntịn̄enyịn ọkọn̄ọde ke nte mmọ ẹkenamde n̄kpọ ye “nditọete” imọ. (Matthew 25:31-46) Mmanie ẹdi nditọete ẹmi? Mmọ ẹdi mme Christian oro ẹbonde ke spirit ẹmi ke ntre ẹdide “nditọ Abasi.” Jesus edi akpa edibon Eyen Abasi. Ntem, mmọ ẹdi nditọete Christ. Mmọ ẹdi “ikọt Abasi nnyịn” oro ẹtịn̄de ẹban̄a ke Ediyarade 7:3, mbon oro ẹmekde ẹsio ke otu ubonowo ndibuana ye Christ ke Obio Ubọn̄ esie eke heaven.—Rome 8:14-17.

12. Ntak emi usụn̄ emi mme owo ẹnamde n̄kpọ ye nditọete Christ edide ata akpan n̄kpọ?

¹² Usụn̄ oro mbon efen ẹnamde n̄kpọ ye mme ada udeme Obio Ubọn̄ nnyene ẹmi edi ata akpan n̄kpọ. Nte afo emese mmọ nte Jesus Christ esede ye nte Jehovah esede? (Matthew 24:45-47; 2 Thessalonica 2:13) Edu oro owo owụtde mbon ẹmi ẹyetde aran anam ẹdiọn̄ọ edu oro enye owụtde Jesus Christ ke idemesie ye Ete esie, kpa Andikara Ekondo.—Matthew 10:40; 25:34-46.

13. Adan̄a didie ke n̄ke erọn̄ ye ebot akan̄wan̄a Nditọ Ukpepn̄kpọ Bible ke 1884?

¹³ Ke nsiondi esie eke August 1884, Enyọn̄-Ukpeme (Ikọmbakara) nte enende ama owụt ete ke “erọn̄” ke n̄ke emi ẹdi mbon oro ẹnịmde mmọ idotenyịn mfọnmma uwem ke isọn̄ ke iso. Ẹma ẹdiọn̄ọ n̄ko ẹte ke n̄ke oro ana enyene ebuana ke ini Christ akarade ke ubọn̄ ubọn̄ ebekpo esie eke heaven. Edi, ke ini oro mmọ ikenen̄ekede ifiọk in̄wan̄în̄wan̄ ini emi enye editọn̄ọde utom edibahade oro ẹtịn̄de ẹban̄a do m̀mê adan̄a nte enye edibịghide.

14. Didie ke utịn̄ikọ kiet ke mbono ke 1923 akan̄wam Nditọ Ukpepn̄kpọ Bible ndidiọn̄ọ ini emi ntịn̄nnịm n̄ke Jesus ekenyenede ndisu?

¹⁴ Nte ededi, ke 1923, ke utịn̄ikọ mbono kiet, J. F. Rutherford, etieibuot Watch Tower Society ini oro, ama anam an̄wan̄a ini oro n̄ke erọn̄ ye ebot osude. Ntak-a? Ke ubak, koro n̄ke oro owụtde ete ke nditọete Edidem—ke nsụhọde n̄kaha ndusụk ke otu mmọ—ẹyesụk ẹdu ke isọn̄. Ke otu mme owo, mme anditiene enye oro ẹbonde ke spirit kpọt ke ẹkeme ndinen̄ede n̄kot nditọete esie. (Mme Hebrew 2:10-12) Mmọemi ididụhe ke isọn̄ ke ofụri Tọsịn Isua, anamde mme owo ẹnyene ifet ndinam eti n̄kpọ nnọ mmọ ke mme usụn̄ oro Jesus eketịn̄de aban̄a.—Ediyarade 20:6.

15. (a) Mme n̄kpọntịbe ewe ẹken̄wam Nditọ Ukpepn̄kpọ Bible ndidiọn̄ọ mme erọn̄ eke n̄ke Jesus nnennen nnennen? (b) Didie ke mme erọn̄ ẹnọ uyarade esịtekọm oro mmọ ẹnyenede ẹban̄a Obio Ubọn̄?

¹⁵ Ke utịn̄ikọ oro ke 1923, ẹma ẹsịn ukeme ndinam ẹdiọn̄ọ mbon oro ikọ Ọbọn̄ kaban̄a erọn̄ ye ebot odotde, edi ama oyom ẹdiọn̄ọ mme n̄kpọ efen mbemiso ofụri ofụri se n̄ke oro ọkọwọrọde an̄wan̄a. Ke mme isua oro ẹketienede, Jehovah sụn̄sụn̄ ama odụri ntịn̄enyịn mme asan̄autom esie owụt mme akpan ọyọhọ ntọt ẹmi. Mmọemi ẹma ẹsịne edidiọn̄ọ in̄wan̄în̄wan̄, ke 1927, nte ke “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄” edi ofụri otu mme Christian ẹmi ẹyetde aran ke spirit ẹmi ẹdude ke isọn̄; n̄ko ẹma ẹdiọn̄ọ, ke 1932, ufọn edidian idem ye mme asan̄autom Jehovah ẹmi ẹyetde aran ye unana ndịk, nte Jonadab akanamde ye Jehu. (Matthew 24:45; 2 Ndidem 10:15) Ke ini oro, ọkọn̄ọde ke Ediyarade 22:17, ẹma ẹsịn udọn̄ san̄asan̄a ẹnọ mbon mbieterọn̄ ẹmi ndibuana ke ndida etop Obio Ubọn̄ nsọk mbon efen. Esịtekọm oro mmọ ẹnyenede ẹnọ Obio Ubọn̄ Messiah idinụkke mmọ nditat mfọnido eke owo nsịm mbon oro Ọbọn̄ eyetde aran kpọt edi ndiyak uwem mmọ nnọ Jehovah ebe ke Christ nnyụn̄ n̄kabade ndiana ketket ye ikọt esie oro ẹyetde aran, ẹbuanade ifịk ifịk ke utom oro mmọ ẹnamde. Nte afo ke anam oro? Ye mbon oro ẹnamde, Edidem eyedọhọ ete: “Ẹdi, mbufo ẹmi Ete Mi ọdiọn̄de, ẹdida ubọn̄ emi ẹkenịmde ẹnọ mbufo toto ke editọn̄ọ ererimbot.” Akwa idotenyịn nsinsi uwem ke mfọnmma idaha ke ebietidụn̄ isọn̄ ke Obio Ubọn̄ oro eyedu mmọ ke iso.—Matthew 25:34, 46.

“Akwa Otuowo”—Mmọ Ẹka M̀mọ̀n̄?

16. (a) Nso ukwan̄ ekikere ke mme akpa Nditọ Ukpepn̄kpọ Bible ẹkenyene ẹban̄a mbon ẹmi akwa udịmowo, m̀mê akwa otuowo, eke Ediyarade 7:9 ẹdide? (b) Ini ewe ndien ọkọn̄ọde ke nso ke ẹkenen̄ede ekikere mmọ?

¹⁶ Ke ndusụk ini mme asan̄autom Jehovah ẹkenịm ke akpanikọ ẹte ke akwa udịmowo (m̀mê, akwa otuowo) eke Ediyarade 7:9, 10 ekedi isio ye mme erọn̄ en̄wen eke John 10:16 ye erọn̄ eke Matthew 25:33. Sia Bible ọdọhọde ke mmọ “ẹda ke iso ebekpo,” ẹkekere ẹte ke mmọ ẹdidu ke heaven, idịghe ke mme ebekpo, ndikara nte nsan̄a mme ada udeme nnyene ye Christ, edi ke udiana itie ke iso ebekpo. Ẹkese mmọ nte mme Christian oro ẹnamde akpanikọ esisịt, mbon oro mîkowụtke ata edu n̄waidem. Ke 1935 ẹma ẹnen̄ede ekikere oro.b Ndidụn̄ọde Ediyarade 7:9 ke un̄wana itien̄wed nte Matthew 25:31, 32 ama anam an̄wan̄a nte ke mme owo mi ke isọn̄ ẹkeme ndidu “ke iso ebekpo.” N̄ko ẹma ẹwụt ẹte ke Abasi inyeneke idaha edinam akpanikọ iba. Ana kpukpru mbon oro ẹnyenede unyịme esie ẹsọn̄ọ ẹda ẹnam akpanikọ ẹnọ enye.—Matthew 22:37, 38; Luke 16:10.

17, 18. (a) Nso idi ntak akwa n̄kọri, ọtọn̄ọde ke 1935, ke ibat mbon oro ẹdoride enyịn ẹban̄a nsinsi uwem ke isọn̄? (b) Ke ewe akpan utom ke mbon akwa otuowo ẹbuana ifịk ifịk?

¹⁷ Ke ediwak isua ikọt Jehovah ẹma ẹtịn̄ ẹban̄a mme uduak Abasi kaban̄a isọn̄. Ke ntak se mmọ ẹkedoride enyịn nditịbe ko ke edem ke mme iduọk isua 1920, mmọ ẹma ẹtan̄a ẹte ke “Ediwak Miliọn Owo Ẹmi Ẹdude Uwem Idahaemi Idikpaha Tutu Amama.” Edi mbon oro ẹkenyịmede ndutịm Abasi kaban̄a uwem ini oro ikedịghe ediwak miliọn. Ke otu ata ediwak owo oro ẹkenyịmede akpanikọ, edisana spirit ọkọnọ mmọ idotenyịn uwem eke heaven. Nte ededi, akpan akpan ke 1935 ama ekebe, akwa ukpụhọde ama ada itie. Ikedịghe nte ke Enyọn̄-Ukpeme ama ofụmi idotenyịn nsinsi uwem ke isọn̄. Ke ediwak isua mme asan̄autom Jehovah ẹma ẹsitịn̄ ẹban̄a emi ẹnyụn̄ ẹyom mbon oro ẹdidotde ye se Bible etịn̄de. Ke ekemini Jehovah, nte ededi, enye ama okụt ete ke mmọemi ẹwụt idem.

¹⁸ N̄wetnnịm n̄kpọ ẹmi ẹdude ẹwụt ẹte ke ediwak isua ata ediwak mbon oro ẹkesidụkde Editi ẹma ẹsidia mme n̄kpọ idiọn̄ọ. Edi ke ufan̄ isua 25 ke 1935 ama ekebe, ibat mme andidụk Editi n̄kpa Christ eke isua ke isua ama ọdọk okosịm se iwakde ikan ibat mbon oro ẹkediade utịm ikikie. Mmanie ẹkedi mbon en̄wen ẹmi? Mbon ẹmi ẹdidide mme andibuana ke akwa otuowo. Nte an̄wan̄ade, ini Jehovah ama ekem nditan̄ mmọ mbok ọtọkiet nnyụn̄ ntịm mmọ idem nnọ edibọhọ akwa ukụt oro akam anade ke iso. Nte ẹkebemde iso ẹtịn̄, mmọ ‘ẹto ke kpukpru obio ye esien ye idụt ye usem.’ (Ediyarade 7:9) Mmọ ke ẹbuana ifịk ifịk ke utom oro Jesus ekebemde iso etịn̄ ke ini enye ọkọdọhọde ete: “Ẹyenyụn̄ ẹkwọrọ gospel Ubọn̄ Abasi emi ke ofụri ekondo nte ntiense ẹnọ kpukpru mme idụt, ndien adan̄aoro ke utịt eyedi.”—Matthew 24:14.

[Mme Ikọ idakisọn̄]

Nso Idi Ibọrọ Fo?

◻ Ntak emi n̄kukụt oro ke Ediyarade ibuot 7 edide akpan n̄kpọ udọn̄?

◻ Ntak emi mme erọn̄ en̄wen eke John 10:16 mîtreke ye mme Christian ẹdide mme Gentile?

◻ Nso ke ana mbon oro ẹdotde se Bible etịn̄de aban̄a mme erọn̄ en̄wen ẹnam?

◻ Didie ke n̄ke erọn̄ ye ebot owụt ukpono oro anade ẹnyene ẹnọ odudu ukara Obio Ubọn̄?

◻ Nso iwụt ini emi ini Jehovah ekekemde nditan̄ akwa otuowo eke Ediyarade 7:9 mbok?