‘Jehovah Ididuọkke Ikọt Esiemmọ’
“Ediwak ukụt ẹsịm eti owo; edi Jehovah osio enye ke mmọ kpukpru.”—PSALM 34:19.
1, 2. (a) Didie ke Jehovah ọdiọn̄ ikọt esie mfịn? (b) Nso ke ediwak Christian ẹsobo, ndien mme mbụme ewe ẹdemerede?
KE EDISU prọfesi Bible, mme andituak ibuot nnọ Jehovah ẹdụn̄ ke paradise eke spirit. (2 Corinth 12:1-4) Mme Ntiense Jehovah ẹbuana ke otu ofụri ererimbot oro ima ye edidianakiet ẹnịmde idiọn̄ọ. (John 13:35) Mmọ ẹnyene ntotụn̄ọ ye ntatara ifiọk akpanikọ Bible. (Isaiah 54:13) Mmọ ẹwụt esịtekọm ẹnọ Jehovah didie ntem nte ke enye ọnọ mmimọ ifet ndidi isenowo ke tent eke spirit esie!—Psalm 15:1.
2 Ke adan̄aemi kpukpru owo ke esop Jehovah ẹdarade mfọnọn̄kpọ eke spirit, etie nte ndusụk owo ẹnyene ukeuke emem ye ifụre ekikere ke adan̄aemi mbon eken ẹkụtde orụk ukụt kiet m̀mê efen. Ediwak Christian ẹdu ke mfụhọ mfụhọ idaha ke ata anyanini inyụn̄ inyeneke idotenyịn ekededi ndibọhọ ke n̄kpet n̄kpet ini iso. Edikop mmemidem edi ndammana n̄kpọ ke utọ idaha oro. (Mme N̄ke 13:12) Ndi ukụt ẹdi uyarade iyatesịt Abasi? Nte Jehovah ọnọ ndusụk Christian san̄asan̄a ukpeme ke adan̄aemi ọkpọn̄de mbon eken?
3. (a) Ndi Jehovah edi ntak mme afanikọn̄ oro ikọt esie ẹsobode? (b) Ntak emi idem mme anam-akpanikọ andituak ibuot nnọ Jehovah ẹsobode ndutụhọ eke owo?
3 Bible ọbọrọ ete: “Ke ini idomo iduọ esịmde owo, enye okûdọhọ ete, ke edi Abasi odomo imọ: koro idomo iduọ ikemeke ndisịm Abasi, Enye ke Idemesie inyụn̄ idomoke owo man enye ọduọ.” (James 1:13) Jehovah edi Andikpeme ye Andikama ikọt esie. (Psalm 91:2-6) ‘Jehovah ididuọkke ikọt esiemmọ.’ (Psalm 94:14) Emi iwọrọke ite ke mme anam-akpanikọ andituak ibuot idikwe ndutụhọ. Mme owo ẹmi ẹdade-da unana mfọnmma ẹmana ẹkara editịm n̄kpọ ererimbot emi odude kemi. Ediwak mmọ ẹdi oburobụt, ndien ibat ibat ẹdi ata mbuka. Mmọ ndomokiet iberike edem ke Jehovah man ẹnyene ọniọn̄. Emi ada ekesịm ediwak ndutụhọ owo. Bible anam an̄wan̄a ete ke ikọt Jehovah ikemeke ndibọhọ mme mfụhọ mfụhọ utịp eke unana mfọnmma ye idiọkn̄kpọ owo kpukpru ini.—Utom 14:22.
Mme Anam-Akpanikọ Christian Ẹdori Enyịn Ndikụt Ndutụhọ
4. Nso ke kpukpru Christian ẹkeme ndidori enyịn ndisobo adan̄a nte mmọ ẹdụn̄de ke idiọk editịm n̄kpọ emi, ndien ntak-a?
4 Okposụkedi mîdịghe eke ererimbot, mme anditiene Jesus ẹdụn̄ ke editịm n̄kpọ emi. (John 17:15, 16) Ẹwụt Satan ke Bible nte odudu oro akarade ererimbot emi. (John 5:19) Ntem, ebebịghi m̀mê awawara kpukpru Christian ẹkeme ndidori enyịn ndisobo n̄kpọsọn̄ mfịna. Ye oro ke ekikere, apostle Peter ọdọhọ ete: “Ẹfara ke idem ẹnyụn̄ ẹkpeme; asua mbufo, kpa Satan, ke oyoyo nte lion eke okụnide, oyom se editade. Ẹsọn̄ọ ẹda ke mbuọtidem ẹn̄wana ye enye, ke ẹfiọkde ẹte kpa utọ ndutụhọ emi ke ọyọyọhọ ke otu nditọete mbufo ẹmi ẹdude ke ererimbot.” (1 Peter 5:8, 9) Ih, ofụri otu Christian ekeme ndidori enyịn ndikụt ndutụhọ.
5. Didie ke Jesus akanam an̄wan̄a nte ke mme anam-akpanikọ Christian ẹyesobo mme n̄kpọ mfụhọ ke uwem?
5 Idem ọkpọkọm imama Jehovah ntotụn̄ọ ntotụn̄ọ inyụn̄ isọn̄ọ iyịre ke mme edumbet esie, nnyịn iyosobo mme n̄kpọ mfụhọ ke uwem. Jesus ama anam emi an̄wan̄a ke n̄ke esie oro ẹwetde ke Matthew 7:24-27, emi enye okowụtde ukpụhọde oro odude ke ufọt mbon oro ẹnamde ikọ esie ye mbon oro mînamke. Enye ekemen mme mbet oro ẹkopde item odomo ye enyene-ibuot owo oro ọbọpde ufọk ke enyọn̄ akamba itiat. Mbon oro mînamke ikọ esie ke enye ekemen odomo ye ndisịme owo oro ọbọpde ufọk esie ke enyọn̄ utan. Ke ọkpọsọn̄ oyobio ama ekebe, ufọk oro ẹbọpde ke enyọn̄ akamba itiat kpọt ọbọhọ. Tịm fiọk ete ke amaedi ufọk enyene-ibuot owo oro, “edịm edep, mmọn̄ ukwọ onyụn̄ edi, ofụm onyụn̄ abara, ebere ufọk oro; ndien enye iduọhọ.” Jesus ikọn̄wọn̄ọke ite ke enyene-ibuot owo oro eyenyene emem ye unana editịmede esịt kpukpru ini. Utu ke oro, eti ibuot owo oro eyetịm enye idem ndibọhọ oyobio oro. Ukem ekikere oro ke ẹnọ ke n̄ke asuan n̄kpasịp. Ke n̄ke oro Jesus ama etịn̄ ete ke idem mme andituak ibuot oro ẹdide mme okopitem oro ẹnyenede “eti esịt akpanikọ” ẹdinyụn̄ “ẹn̄wụm mfri ke ime.”—Luke 8:4-15.
6. Ke uwụtn̄kpọ Paul aban̄ade mme n̄kpọ oro ikan̄ mîkemeke ndita, mmanie ẹsobo udomo ikan̄?
6 Ke ewetde n̄wed ọnọ ẹsọk mbon Corinth, apostle Paul akada ikọ n̄ke ndinam an̄wan̄a ediyom oro oyomde ẹnyene mme edu oro ẹdibịghide oro ẹkemede ndin̄wam nnyịn ndiyọ mme idomo. Mme n̄kpọutom oro mîtaha ikan̄ utọ nte gold, silver, ye ọsọn̄urua itiat ẹda ẹban̄a mme edu uten̄e Abasi. (Men Mme N̄ke 3:13-15; 1 Peter 1:6, 7 domo.) Ke n̄kan̄ eken, ẹmen mme edu obụkidem ẹdomo ye mme n̄kpọutom oro ẹkemede ndita ikan̄. Ekem Paul ọdọhọ ete: “Utom kpukpru owo kiet kiet ayayarade; koro usen oro oyowụt enye, koro usen oro edisierede ke ikan̄; ikan̄ oyonyụn̄ odomo se kpukpru owo ẹkenamde owụt orụk utom eke edide. Edieke utom eke owo ọkọbọpde odori ke esịt osụk edidu, owo oro ọyọbọ utịp.” (1 Corinth 3:10-14) Mi n̄ko, Bible anam an̄wan̄a nte ke kpukpru nnyịn iditreke-tre ndisobo ndusụk orụk ikan̄îkan̄ udomo.
7. Nte ekemde ye Rome 15:4, didie ke N̄wed Abasi ekeme ndin̄wam nnyịn iyọ mme idomo?
7 Ediwak mbụk ẹdu ke Bible ẹban̄ade mme anam-akpanikọ asan̄autom Abasi oro ẹkeyọde mme afanikọn̄, ndusụk ini ke anyanini. Edi, Jehovah ikọduọkke mmọ. Eyedi apostle Paul ekenyene mme utọ uwụtn̄kpọ oro ke ekikere ke ini enye ọkọdọhọde ete: “Se ededi eke ẹkewetde ke ini oko, ke ẹkewet ndida n̄kpep nnyịn n̄kpọ, man nnyịn inyene idotenyịn oto ke ime ye ndọn̄esịt eke N̄wed Abasi ọnọde.” (Rome 15:4) Kere ban̄a uwụtn̄kpọ owo ita oro, ke adan̄aemi ẹkenyenede eti itie ebuana ye Abasi, ẹkesobode ekese afanikọn̄.
Se Nnyịn Ikpepde Ito Mme Mbụk Bible
8. Nso ke Jehovah akayak etịbe ọnọ Joseph, ndien ekebịghi adan̄a didie?
8 Joseph eyen Jacob ama enyene mfọn Jehovah toto ke uyen. Kpa ye oro, ke mîtoho ke ndudue esie, enye ama osobo ekese afanikọn̄. Nditọete esie ẹma ẹmụm enye ẹnyụn̄ ẹnam n̄kpọ ibak ibak ye enye. Ẹma ẹnyam enye nte ofụn ke esen idụt ke ebiet emi ẹkedoride enye ikọ ẹnyụn̄ ẹsịnde enye ke “obube.” (Genesis 40:15) Do, ẹma “ẹbiak enye ukot ke ebuka: ukpọn̄ esie esịne ke ukwak.” (Psalm 105:17, 18) Ke ini ufụn ye n̄kpọkọbi esie, Joseph nte eyịghe mîdụhe ama eben̄e Jehovah ndien ndien ete anam ẹsio imọ. Kpa ye oro, ke n̄kpọ nte isua 13, okposụkedi Jehovah ọkọsọn̄ọde enye idem ke nsio nsio usụn̄, kpukpru usen enye okosụk edi ofụn m̀mê owo n̄kpọkọbi.—Genesis 37:2; 41:46.
9. Nso ke David ọkọyọ ke ediwak isua?
9 Ukem oro ke ekedi ye David. Ke ini Jehovah ekemekde owo oro odotde man akara Israel, enye ọkọdọhọ ete: “Mmokụt David eyen Jesse, owo emi ekemde esịt ye Ami.” (Utom 13:22) Kpa ye kpukpru mfọn oro enye ekenyenede ke iso Jehovah, David ama okụt ekese ndutụhọ. Ke odude ke itiendịk n̄kpa, enye ama edịbe ediwak isua ke wilderness, ke mme abaitiat, ke mme ndudu, ye ke esen idụt. Ke edide se ẹbịnede nte idiọk unam, enye ama okop mmemidem ye ndịk. Kpa ye oro, enye ama ọyọ ke odudu otode Jehovah. David ama ekeme nditịn̄ nte enende nto ifiọk n̄kpọntịbe esie ete: “Ediwak ukụt ẹsịm eti owo; edi Jehovah osio enye ke mmọ kpukpru.”—Psalm 34:19.
10. Nso ebeubọk afanikọn̄ eketịbe ọnọ Naboth ye ubon esie?
10 Ke eyo prọfet Elijah, owo 7,000 kpọt ẹkedu ke Israel oro mîkonụhọke inọ nsunsu abasi oro Baal. (1 Ndidem 19:18; Rome 11:4) Naboth, emi etiede nte ekedi kiet ke otu mmọ, ama akabade edi owo unọmọ ata idiọk ukwan̄ikpe. Enye ama okụt bụt oto edidi se ẹdoride ikọ ẹte ke osụn̄i isụn̄i. Ke ẹkụtde ndudue ẹnọ, ẹma ẹbiom enye ikpe ẹnyụn̄ ẹbiere ikpe ẹnọ enye nte ekemde ye ibet ukara ẹte ẹtọn̄ọ enye ke itiat ẹwot, ndien mme ebua ẹma ẹdei iyịp esie. Ẹma ẹkam ẹwot nditọiren esie! Kpa ye oro, enye ikeduehe ke ikọ oro ẹkedoride enye. Mbon oro ẹketiede ntiense ẹban̄a enye ẹkedi mme osu nsu. Ofụri edinam ekedi ediomi oro Ọbọn̄an̄wan Jezebel akanamde man otodo edidem ada in̄wan̄ Naboth enyene.—1 Ndidem 21:1-19; 2 Ndidem 9:26.
11. Nso ke apostle Paul etịn̄ ọnọ nnyịn aban̄a mme anam-akpanikọ iren ye iban ke mbụk Bible?
11 Joseph, David, ye Naboth ẹdi ita kpọt ke otu ediwak mme anam-akpanikọ iren ye iban oro ẹsiakde ke Bible ẹmi ẹkekụtde afanikọn̄. Apostle Paul ama ewet mbụk oro odụn̄ọrede mme asan̄autom Jehovah ke ediwak emana. Ke uwetn̄kpọ oro enye ama etịn̄ aban̄a mbon oro “[ẹkekụtde] idomo oto nsahi ye ufen ye n̄kpọkọbi ye ufọk-n̄kpọkọbi n̄ko; ẹtọn̄ọ mmọ ke itiat, ẹyọk mmọ ẹsịbe mbio iba, ẹdomo mmọ, ẹwot mmọ ke ofụt: mmọ ẹsịne ikpaerọn̄ ye ikpaebot ẹduyo; mmọ ẹnana n̄kpọ, ẹkụt ukụt, ẹbọ ndutụhọ edi ererimbot idotke mmọ; mmọ ẹsan̄a ẹyo ke desert ye obot, ye obube, ye aba itiat isọn̄.” (Mme Hebrew 11:36-38) Edi Jehovah ikọduọkke mmọ.
Jehovah Ekpeme Mbon Oro Ẹkụtde Ndutụhọ
12. Nso idi ndusụk ukụt oro Mme Ntiense Jehovah ẹsobode mfịn?
12 Nso kaban̄a ikọt Jehovah mfịn? Nte esop, nnyịn imekeme ndidori enyịn ndinyene ukpeme Abasi nnyụn̄ mbọhọ mme akpatre usen ẹmi ye akwa ukụt. (Isaiah 54:17; Ediyarade 7:9-17) Nte ededi, nte mme owo, nnyịn imọfiọk ite ke “ini ye unọmọ” ẹtetịbe ẹnọ kpukpru owo. (Ecclesiastes 9:11) Mfịn ediwak mme anam-akpanikọ Christian ẹdu oro ẹkụtde mme afanikọn̄. Ndusụk ẹyọ ọkpọsọn̄ unana. Bible etịn̄ aban̄a “nditọakpa ye mme ebeakpa” ẹmi ẹkụtde ukụt. (James 1:27) Mbon efen ẹbọ ufen ẹto mme oto-obot afanikọn̄, ekọn̄, ubiatibet, edida odudu nnam n̄kpọ ke ukwan̄ usụn̄, udọn̄ọ, ye n̄kpa.
13. Mme ubiak ubiak ifiọkutom ewe ke ẹtọt ke ndondo emi?
13 Ke uwụtn̄kpọ, ke mbụkutom mmọ eke 1996 ẹkenọde ẹsọk Otu Ukara eke Mme Ntiense Jehovah, mme ọfis n̄kọk itieutom Watch Tower ẹma ẹbụk ẹte ke ndusụk nditọete nnyịn iren ye iban ke ẹbọ ufen ke ufọk-n̄kpọkọbi ke idiọk idaha oto mmọ ndisọn̄ọ nyịre ke mme edumbet Bible. Ẹma ẹsuan esop ita ke idụt kiet ke Edem Usụk America ke ini n̄ka mme okpụhọ ukara ẹkenyịkde ediwak Mme Ntiense ke mme itie ikie ndikpọn̄ ikpehe oro. Ke idụt kiet ke Edem Usoputịn Africa, ẹma ẹwot ndusụk nditọete oro ẹkemụmde ke ini ekọn̄ mbio obio. Ke idụt kiet ke Ufọt Ufọt America, oyobio oro ọkọwọrọde ama anam idiọk idaha ndutịm uforo ndusụk nditọete etetịm ọdiọk. Ke mme itie eken ẹmi ubuene ye unana udia ẹkemede nditre ndidi n̄kpọsọn̄ mfịna, mme etikwo etikwo odudu ẹkeme ndibiat idatesịt ndusụk owo. Mfịghe udu uwem eyomfịn emefịk mmọ en̄wen. Ke ntak emi mme owo ẹnanade udọn̄, mme owo efen efen ẹkeme ndikop mmemidem ke ini mmọ ẹkwọrọde eti mbụk Obio Ubọn̄.
14. (a) Nso ke nnyịn ikpep ito uwụtn̄kpọ Job? (b) Utu ke ndikere n̄kpọ etikwo etikwo, nso ke nnyịn ikpanam ke ini nnyịn idude ke nnanenyịn?
14 Inaha ẹda mme idaha ẹmi nte uyarade iyatesịt Abasi. Ti se iban̄ade Job ye mme nnama oro ẹkesịmde enye. Enye ama “ọfọn ama, onyụn̄ enen, onyụn̄ abak Abasi.” (Job 1:8) Anaedi Job okokop mmemidem didie ntem ke ini Eliphaz okodoride enye ikọ aban̄a idiọkn̄kpọ! (Job, ibuot 4, 5, 22) Nnyịn iyomke ndisọsọp mbiere nte ke nnyịn ikụt afanikọn̄ ke ntak ikpude Jehovah ke ndusụk usụn̄ m̀mê koro Jehovah ọbọde nnyịn edidiọn̄ esie. Etikwo etikwo ekikere ke ini ukụt ekeme ndinam mbuọtidem nnyịn emem. (1 Thessalonica 3:1-3, 5) Ke ini idude ke nnanenyịn, mfọnn̄kan n̄kpọ edi nditie n̄kere akpanikọ oro nte ke Jehovah ye Jesus ẹkpere edinen owo inamke n̄kpọ m̀mê nso itịbe inọ enye.
15. Nnyịn isan̄a didie ifiọk ke Jehovah ekere aban̄a mme afanikọn̄ oro ikọt esie ẹkụtde?
15 Apostle Paul ọnọ nnyịn nsọn̄ọ ke ini enye etịn̄de ete: “Anie edidianade nnyịn ke ima Christ? Nte ukụt edidianade, m̀mê ndutụhọ, m̀mê isịnenyịn, m̀mê akan̄, m̀mê ubuene ye unana, m̀mê n̄kpọndịk, m̀mê ofụt? . . . Mmetịm mbụre mfiọk nte, n̄kpa ye uwem, ye mme angel ye mbọn̄, ye n̄kpọ eke ẹdude ke emi, ye n̄kpọ eke ẹdidide, ye mme odudu, ye ukon̄ ye utụn̄ọ, ye n̄kpọ efen ekededi eke ẹbotde, idikemeke ndidianade nnyịn ke ima Abasi, emi odude ke Christ Jesus Ọbọn̄ nnyịn.” (Rome 8:35, 38, 39) Jehovah ekere ntotụn̄ọ ntotụn̄ọ aban̄a nnyịn onyụn̄ ọfiọk ndutụhọ nnyịn. Ke adan̄aemi osụk edide nyon̄, David ama ewet ete: “Enyịn Jehovah ese mbon eti ido, utọn̄ esie onyụn̄ ọbiọn̄ọ ọnọ eseme mmọ. Jehovah emekpere mmọ eke esịt obụn̄ọde.” (Psalm 34:15, 18; Matthew 18:6, 14) Ete nnyịn eke heaven ekere aban̄a nnyịn onyụn̄ okop mbọm aban̄a mbon oro ẹkụtde ndutụhọ. (1 Peter 5:6, 7) Enye ọnọ nnyịn se iyomde man iyọ, inamke n̄kpọ m̀mê nso ndutụhọ ke isobo.
Mme Enọ Jehovah Ẹsọn̄ọ Nnyịn Idem
16. Ewe enọ otode Jehovah an̄wam nnyịn ndiyọ, ndien didie?
16 Okposụkedi nnyịn mîkemeke ndidori enyịn ndidu uwem oro afanikọn̄ mîdụhe ke akani editịm n̄kpọ emi, “Abasi ikpọn̄ke nnyịn.” (2 Corinth 4:8, 9) Jesus ama ọn̄wọn̄ọ ndinọ mme anditiene enye ibetedem. Enye ọkọdọhọ ete: “Nyonyụn̄ mben̄e Ete, ndien Enye ọyọnọ mbufo Ibetedem efen, man Enye edidu ye mbufo ke nsinsi; kpa Spirit akpanikọ.” (John 14:16, 17) Ke Pentecost 33 E.N., apostle Peter ama asian mbon oro ẹkekpan̄de utọn̄ ẹnọ enye ete ke mmọ ẹkeme ndibọ “Edisana Spirit nte enọ.” (Utom 2:38) Nte edisana spirit ke an̄wam nnyịn mfịn? Ih! Anamutom odudu Jehovah ọnọ nnyịn utịbe utịbe mbun̄wụm: “Ima, ye idatesịt, ye emem, ye ime, ye mfọnido, ye eti ido, ye edinam akpanikọ, ye ifụre ifụre ido, ye mfara ke idem.” (Galatia 5:22, 23) Kpukpru ẹmi ẹdi nti edu oro ẹn̄wamde nnyịn ndiyọ.
17. Nso idi ndusụk akpanikọ Bible oro ẹsọn̄ọde mbuọtidem ye ubiere nnyịn ndinyene ime ntie mbet Jehovah?
17 Edisana spirit n̄ko an̄wam nnyịn ndifiọk nte ke mme ukụt eke idahaemi ẹdi ‘mfefere idinyụn̄ ibịghike-bịghi’ ke ẹmende ẹdomo ye utịp nsinsi uwem. (2 Corinth 4:16-18) Nnyịn imenyene mbuọtidem nte ke Abasi idifreke utom nnyịn ye ima emi nnyịn iwụtde enye. (Mme Hebrew 6:9-12) Ke ikotde mme ikọ odudu spirit ke Bible, nnyịn imọbọ ndọn̄esịt ito uwụtn̄kpọ mme anam-akpanikọ asan̄autom eke eset ẹmi ẹkeyọde ediwak afanikọn̄ edi ẹmi ẹkedọhọde ke ọfọfọn ọnọ mmọ. James ewet ete: “Nditọete, ẹda mme prọfet, ẹmi ẹketịn̄de n̄kpọ ke enyịn̄ Jehovah, nte uwụtn̄kpọ ke edisọn̄ esịt mbiom ukụt. Sese, nnyịn idọhọ ite, ọfọfọn ye mmọemi ẹma ẹbiom ukụt.” (James 5:10, 11) Bible ọn̄wọn̄ọ “akwa ubom odudu” man ẹn̄wam nnyịn ndiyọ mme idomo. Jehovah ada idotenyịn ediset ke n̄kpa ọdiọn̄ nnyịn n̄ko. (2 Corinth 1:8-10; 4:7) Ebede ke ndikot Bible kpukpru usen nnyụn̄ ntie n̄kere mme un̄wọn̄ọ ẹmi, nnyịn iyọsọn̄ọ mbuọtidem nnyịn ye ubiere nnyịn ndinyene ime ntie mbet Abasi.—Psalm 42:5.
18. (a) Ke 2 Corinth 1:3, 4, nso ke ẹsịn udọn̄ ẹnọ nnyịn ndinam? (b) Didie ke mme esenyịn Christian ẹkeme ndidi ebiet ndọn̄esịt ye nduọkodudu?
18 Ke adianade do, Jehovah ọmọnọ nnyịn paradise eke spirit emi nnyịn ikemede ndidara ata ima Christian nditọete nnyịn iren ye iban. Kpukpru nnyịn imenyene utom ndinam ke ndidọn̄ kiet eken esịt. (2 Corinth 1:3, 4) Mme esenyịn Christian akpan akpan ẹkeme ndidi akpan ebiet ndọn̄esịt ye nduọkodudu. (Isaiah 32:2) Nte “mme enọ ke owo,” ẹnọ mmọ utom edisọn̄ọ mbon oro ẹkụtde ndutụhọ idem, ‘ndisọn̄ọ mbon iduọesịt idem,’ ndinyụn̄ ‘n̄kama mbon mmemidem.’ (Ephesus 4:8, 11, 12, NW; 1 Thessalonica 5:14) Ẹsịn udọn̄ ẹnọ mbiowo ndida magazine Enyọn̄-Ukpeme ye Awake!, ọkọrọ ye mme n̄wed eken ẹmi “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄” ọnọde nnam n̄kpọ ke eti usụn̄. (Matthew 24:45-47) Mmọemi ẹdọn̄ọ ediwak nti item ẹkọn̄ọde ke Bible oro ẹkemede ndin̄wam nnyịn ndibiere—ye idem ndikpan—ndusụk mfịna oro ẹnamde nnyịn inyene editịmede esịt. Nnyịn ikpakam ikpebe Jehovah ke ndinọ kiet eken ndọn̄esịt ye nsịnudọn̄ ke mme ini afanikọn̄!
19. (a) Nso in̄wam nnyịn ndifep ndusụk afanikọn̄? (b) Ke akpatre, anie ke ana nnyịn ibuọt idem, ndien nso idin̄wam nnyịn ndisobo mme idomo?
19 Nte nnyịn inen̄ede idụk ukperedem ini emi ndien mme idaha editịm n̄kpọ odude kemi ẹtịmde-tịm ẹdiọk, mme Christian ẹnam se mmọ ẹkemede man ẹfep mme afanikọn̄. (Mme N̄ke 22:3) Eti ubiere, eti ibuot, ye ifiọk eke mme edumbet Bible ẹkeme ndin̄wam nnyịn inam mme ubiere oro ẹwụtde eti ibuot. (Mme N̄ke 3:21, 22) Nnyịn ikpan̄ utọn̄ inọ Ikọ Jehovah inyụn̄ inam enye man ifep ndinam mme ndudue nte mîdotke. (Psalm 38:4) Kpa ye oro, nnyịn imọfiọk ite ke idụhe udomo ukeme oro isịnde ke idem nnyịn oro ekemede ndisio ndutụhọ mfep ofụri ofụri ke uwem nnyịn. Ke editịm n̄kpọ enyeemi, ediwak nti owo ẹsobo n̄kpọsọn̄ afanikọn̄. Nte ededi, nnyịn imekeme ndisobo mme idomo nnyịn ye ọyọhọ mbuọtidem nte ke ‘Jehovah ididuọkke ikọt esiemmọ.’ (Psalm 94:14) Ndien nnyịn imọfiọk ite ke editịm n̄kpọ emi ye mme ukụt esie ẹyesọp ẹbe ẹfep. Ke ntre, akpakam nnyịn ibiere nditre ‘ndikpa mba ke edinam eti n̄kpọ; koro ke edikem ini nnyịn iyọdọk mbun̄wụm, edieke nnyịn mîyakke idem emem nnyịn.’—Galatia 6:9.
Nso ke Nnyịn Ikekpep?
◻ Mme idomo ewe ke ofụri otu nditọete Christian ẹsobo?
◻ Ewe mme uwụtn̄kpọ Bible ẹn̄wam nnyịn ndifiọk nte ke mme afanikọn̄ idịghe idiọn̄ọ iyatesịt Jehovah?
◻ Etie Jehovah didie ke idem aban̄a afanikọn̄ oro ikọt esie ẹsobode?
◻ Nso idi ndusụk enọ ẹtode Jehovah oro ẹn̄wamde nnyịn ndiyọ mme idomo?
[Mme ndise ke page 10]
David, Naboth, ye Joseph ẹdi owo ita oro ẹkekụtde afanikọn̄