Jehovah, Abasi Akpanikọ
“Jehovah Abasi akpanikọ, afo amafak mi.”—PSALM 31:5.
1. N̄kpọ ẹketie didie ke heaven ye ke isọn̄ ke ini nsu mîkodụhe?
AMA odu ini oro nsu mîkodụhe. Mme mfọnmma edibotn̄kpọ eke spirit ẹkedụn̄ ke heaven oro enyịn mîkwe, ẹnam n̄kpọ ẹnọ Andibot mmọ, kpa “Abasi akpanikọ.” (Psalm 31:5) Nsu ikodụhe, abian̄a ikodụhe. Jehovah eketịn̄ se idide akpanikọ ọnọ nditọ esie eke spirit. Enye akanam ntre koro enye akamade mmọ okonyụn̄ enen̄erede enyene udọn̄ ke mfọnọn̄kpọ mmọ. Ekedi ukem ntre ke isọn̄. Jehovah okobot akpa eren ye n̄wan, ndien ebede ke usụn̄ oro enye ekemekde, enye ama esinyene nneme ye mmọ ke usụn̄ oro an̄wan̄ade, enende, onyụn̄ edide akpanikọ. Oro ekedi utịbe utịbe didie ntem!
2. Anie ọkọtọn̄ọ nsu, ndien ntak-a?
2 Nte ededi, nte ini akakade, eyen Abasi eke spirit ama ọsọn̄ enyịn enịm idemesie nte abasi ndomoidem, ọbiọn̄ọde Jehovah. Edibotn̄kpọ eke spirit emi, oro ẹkedide ẹdidiọn̄ọ nte Satan kpa Devil, okoyom mbon en̄wen ẹtuak ibuot ẹnọ imọ. Man enyene se okoyomde, enye ama ọtọn̄ọ nsu man ekeme ndikara mbon en̄wen. Ke ndinam ntre, enye ama akabade edi “osu-nsu, ye ete nsu.”—John 8:44.
3. Adam ye Eve ẹkenam n̄kpọ didie ẹban̄a nsu Satan, ndien nso ikedi mme utịp?
3 Satan akada urụkikọt asian akpa an̄wan oro, Eve, ete ke enye idikpaha edieke enye ofụmide ewụhọ Abasi onyụn̄ adiade mfri oro ẹkekpande. Oro ekedi nsu. Enye ama asian Eve n̄ko ete ke edieke enye adiade ke enye editie nte Abasi, ọfiọk eti ye idiọk. Oro ekedi nsu n̄ko. Okposụkedi akananam owo mîkosụhu nsu inọ Eve, anaedi enye ama ọfiọk ke se imọ ikokopde ito urụkikọt ikedịghe ukem ye se Abasi akasiande Adam ebe imọ. Kpa ye oro, enye ama emek ndinịm Satan ke akpanikọ, utu ke ndinịm Jehovah. Ẹma ẹnen̄ede ẹbian̄a Eve enye onyụn̄ ọbọ mfri oro adia. Ke ukperedem, Adam ama etiene adia mfri oro. (Genesis 3:1-6) Ukem nte Eve, akananam Adam ikokopke nsu, edi owo ikabian̄ake enye. (1 Timothy 2:14) Ebede ke mme edinam esie, enye ama owụt ke imọ ima isịn Andibot imọ. Mme utịp oro emi akadade ọsọk ubonowo ẹkama afanikọn̄. Ke ntak nsọn̄ibuot Adam, idiọkn̄kpọ ye n̄kpa—adianade ye n̄wo ye akpakịp nditaha—ẹma ẹbe ẹsịm kpukpru nditọ esie.—Rome 5:12.
4. (a) Nso ikedi nsu oro ẹkesude ke Eden? (b) Nso ke ana nnyịn inam mbak Satan edibian̄a nnyịn?
4 Nsu ama atara n̄ko. Ana nnyịn ifiọk ite ke nsu oro ẹkesude ke in̄wan̄ Eden ẹkedi edineni edinam akpanikọ Jehovah. Satan ọkọdọhọ ke Abasi ada abian̄a akpan akpa ebe ye n̄wan oro ndinyene eti n̄kpọ. Nte ededi, oro ikedịghe akpanikọ. Adam ye Eve ikọbọhọ ufọn ito nsọn̄ibuot mmọ. Mmọ ẹma ẹkpan̄a, kpa nte Jehovah ọkọdọhọde. Nte ededi, Satan ama aka iso ke ubi ubi edibiat Jehovah, tutu esịm udomo oro edide ediwak isua ikie ke ukperedem, ẹma ẹnọ apostle John odudu spirit ndiwet nte ke Satan edi “andibian̄a ofụri ererimbot.” (Ediyarade 12:9) Mbak Satan kpa Devil edibian̄a nnyịn, ana nnyịn inyene ọyọhọ mbuọtidem nte ke Jehovah ye Ikọ esie ẹdi akpanikọ. Didie ke afo ekeme ndifori nnyụn̄ nsọn̄ọ mbuọtidem oro afo enyenede ke Jehovah nnyụn̄ n̄kpeme idem mbiọn̄ọ abian̄a ye nsu oro Asua esie esịnde udọn̄ ọnọ?
Jehovah Ọfiọk Akpanikọ
5, 6. (a) Nso ifiọk ke Jehovah enyene? (b) Ifiọk oro owo enyenede etie didie ke ẹmende ẹdomo ye eke Jehovah?
5 Kpukpru ini Bible anam ẹdiọn̄ọ Jehovah nte “Andibot kpukpru n̄kpọ.” (Ephesus 3:9) Enye edi “Andinam enyọn̄ ye isọn̄ ye inyan̄, ye kpukpru se idude mmọ ke esịt.” (Utom 4:24) Sia Jehovah edide Andibot, enye ọfiọk akpanikọ aban̄a kpukpru n̄kpọ. Ke ndinam an̄wan̄a: Kere ban̄a owo emi ewetde mbuwed ufọk esie onyụn̄ ọbọpde enye ke idemesie, ofụkde ọkọm ke idemesie. Enye ọyọfiọk kpukpru n̄kpọ aban̄a ufọk oro onyụn̄ enyene ifiọk oro okponde akan eke owo efen. Mme owo ẹsinen̄ede ẹfiọk mme n̄kpọ oro mmọ ẹbotde. Kpasụk ntre, Andibot ọfiọk kpukpru n̄kpọ aban̄a se enye okobotde.
6 Prọfet Isaiah ama ewet inem inem aban̄a udomo ifiọk Jehovah. Nnyịn ikot ite: “Anie odomo mmọn̄ ke ẹka-ubọk esie, onyụn̄ ada eka-ubọk odomo enyọn̄, onyụn̄ akama ntan isọn̄ ke udomo-n̄kpọ, onyụn̄ odomo udop ikpọ obot ke scales, ye ekpri obot ke balance? Anie owo odomo spirit Jehovah ese, onyụn̄ edi andinọ enye item nnyụn̄ n̄kpep enye? Enye obụp anie owo item, ndien enye eteme Enye? onyụn̄ owụt Enye usụn̄ ikpe, onyụn̄ ekpep Enye ifiọk, onyụn̄ owụt Enye usụn̄ asian?” (Isaiah 40:12-14) Ke akpanikọ, Jehovah edi “Abasi ifiọk” onyụn̄ edi enye emi “ọfiọkde n̄kpọ ama.” (1 Samuel 2:3; Job 36:4; 37:16) Se nnyịn ifiọkde ekpri didie ntem ke ẹmende ẹdomo! Kpa ye akpakịp ifiọk oro ubonowo ẹkọde, ifiọk oro nnyịn inyenede iban̄a edibotn̄kpọ oro enyịn okụtde ikpetke-kpet nditie nte “utịt usụn̄” Abasi. Enye edi “esisịt” ke ẹmende ẹdomo ye “uyom odudu esie.”—Job 26:14.
7. Nso ke David ọkọdiọn̄ọ aban̄a ifiọk Jehovah, ndien ke ntem nso ke ana nnyịn inyịme?
7 Sia edide Jehovah okobot nnyịn, ọwọrọ ke enye enen̄ede ọfiọk nnyịn. Edidem David ama ọfiọk emi. Enye ekewet ete: “O Jehovah, afo omodụn̄ọ mi, omonyụn̄ ọfiọk. Afo ọmọfiọk nte nsụhọrede ntie, ye nte ndahade nda; afo emetịm ọfiọk ekikere mi nsan-nsan. Afo etịm onyụn̄ọ isan̄ mi ye ebiet eke nnade, onyụn̄ ọfiọk kpukpru usụn̄ mi. Koro baba ikọ kiet mîdụhe mi ke edeme; sese, Jehovah, afo ọmọfiọk mmọ kpukpru.” (Psalm 139:1-4) Edi akpanikọ, David ama ọfiọk ete ke mme owo ẹnyene ifụre uduak—Abasi ama ọnọ nnyịn ukeme ndimek ndikop uyo nnọ enye m̀mê ndisọn̄ ibuot ye enye. (Deuteronomy 30:19, 20; Joshua 24:15) Nte ededi, Jehovah enen̄ede ọfiọk nnyịn akan nte nnyịn ifiọkde idem nnyịn. Enye oyom ata mfọnọn̄kpọ nnyịn, enye onyụn̄ ekeme ndinen̄ede usụn̄ nnyịn. (Jeremiah 10:23) Ke akpanikọ, idụhe andikpep, idụhe ataifiọk, idụhe ọnọitem oro etịmde odot ndikpep nnyịn akpanikọ nnyụn̄ nnam nnyịn iwọrọ ọniọn̄ inyụn̄ ikop inemesịt.
Jehovah Esinam Akpanikọ
8. Nnyịn isan̄a didie ifiọk ke Jehovah esinam akpanikọ?
8 Owo ndifiọk akpanikọ iwọrọke ke enye esitịn̄ m̀mê esinam akpanikọ kpukpru ini. Ke uwụtn̄kpọ, Devil ikemekke ‘ndisọn̄ọ nda ke akpanikọ.’ (John 8:44) Ke edide isio, Jehovah “awak . . . akpanikọ.” (Exodus 34:6) N̄wed Abasi etịn̄ kpukpru ini aban̄a edinam akpanikọ Jehovah. Apostle Paul ọkọdọhọ ke ‘Abasi ikemeke ndisu nsu.’ (Mme Hebrew 6:18; Titus 1:2) Edinam akpanikọ edi ata akpan ikpehe edu Abasi. Nnyịn imekeme ndiberi edem inyụn̄ ibuọt idem ke Jehovah koro enye anamde akpanikọ; akananam enye ibian̄ake mbonima esie.
9. Didie ke enyịn̄ Jehovah enyene ebuana ye akpanikọ?
9 Enyịn̄ Jehovah ke idemesie ọsọn̄ọ ke enye esinam akpanikọ. Enyịn̄ Abasi ọwọrọ “Enye Anam Akabade Edi.” Emi anam ẹdiọn̄ọ Jehovah nte enye emi akade-ka iso akabarede edi Andisu kpukpru un̄wọn̄ọ esie. Idụhe owo en̄wen emi enyenede ukeme ndinam ntre. Sia Jehovah edide Enye Emi Edide Akakan, n̄kpọ ndomokiet ikemeke ndibiọn̄ọ uduak esie ndisu. Ikụreke ke Jehovah ndinam akpanikọ, edi enye ikpọn̄ enyene odudu ye ọniọn̄ ndisu kpukpru se enye etịn̄de.
10. (a) Didie ke Joshua okokụt edinam akpanikọ Jehovah? (b) Ewe mme un̄wọn̄ọ Jehovah ke afo okụt nte ẹsude?
10 Joshua edi owo kiet emi okokụtde mme n̄wọrọnda n̄kpọntịbe emi ẹkesọn̄ọde nte Jehovah esinamde akpanikọ. Joshua ama odu ke Egypt ke ini Jehovah akadade ufen duop amia idụt oro, ebemde iso etịn̄ kpukpru mbemiso ẹtịbede. Ke adianade ye mme n̄kpọ eken, Joshua ama okụt edisu mme un̄wọn̄ọ Jehovah ndifak nditọ Israel nsion̄o ke Egypt nnyụn̄ nda mmọ n̄kesịm Isọn̄ Un̄wọn̄ọ, akande okopodudu udịmekọn̄ mbon Canaan oro ẹkebiọn̄ọde mmọ. Ke ekperede ini oro enye okoyomde ndikpa, Joshua ama asian nyobiowo idụt Israel ete: “Mbufo ẹmefiọk ke ofụri esịt mbufo, ye ke ofụri ukpọn̄ mbufo, ẹte ke baba eti ikọ kiet eke Jehovah Abasi mbufo ọkọdọhọde aban̄a mbufo, ikpụhu: kpukpru ẹma ẹsu ẹnọ mbufo, baba ikọ kiet ikpụhu ke esịt.” (Joshua 23:14) Okposụkedi afo mûkwe mme utịben̄kpọ oro Joshua okokụtde, ndi afo omokụt nte mme un̄wọn̄ọ Abasi ẹdide akpanikọ ke eyouwem fo?
Jehovah Ayarade Akpanikọ
11. Nso iwụt ke Jehovah oyom ndineme akpanikọ nnọ ubonowo?
11 Kere ban̄a ete m̀mê eka emi enyenede akpakịp ifiọk edi mîsiwakke nditịn̄ ikọ nnọ nditọ esie. Ndi esịt inemke fi nte ke Jehovah itiehe ntre? Jehovah esinyene nneme ima ima ye ubonowo, ndien enye anam ntre ifụre ifụre. N̄wed Abasi okot enye “Akwa Anditeme.” (Isaiah 30:20, NW) Ke ntak ima-mfọnido esie, enye enyene nneme idem ye mbon oro mîmaha ndikpan̄ utọn̄ nnọ enye. Ke uwụtn̄kpọ, ẹkedọhọ Ezekiel ọkwọrọ ikọ ọnọ mbon oro Jehovah ọkọdiọn̄ọde ke idikpan̄ke utọn̄. Jehovah ọkọdọhọ ete: “Eyen owo, ka ketiene ufọk Israel, nyụn̄ men ikọ emi tịn̄ nọ mmọ.” Ekem enye ama ọtọt ete: “[Mmọ idinyịmeke] ndikop uyo fo: koro mmọ mînyịmeke ndikop uyo mi; koro ofụri ufọk Israel ẹsọn̄ọde ọkpọ-iso ẹnyụn̄ ẹtụnde esịt.” Utom oro ikememke, edi Ezekiel ama anam enye ke edinam akpanikọ, ndien ke ndinam ntre, enye okowụt mbọm Abasi. Edieke afo ọkwọrọde ikọ ke efakutom oro akamade n̄kpọ-ata onyụn̄ eberide edem ke Abasi, afo emekeme ndinyene mbuọtidem nte ke enye ọyọsọn̄ọ fi idem kpa nte enye ọkọsọn̄ọde prọfet Ezekiel.—Ezekiel 3:4, 7-9.
12, 13. Mme usụn̄ ewe ke Abasi ada enyene nneme ye mme owo?
12 Jehovah oyom “kpukpru owo ẹnyene edinyan̄a, ẹnyụn̄ ẹsịm ifiọk akpanikọ.” (1 Timothy 2:4) Enye amada mme prọfet, mme angel, ye idem edima Eyen esie, Jesus Christ, etịn̄ ikọ. (Mme Hebrew 1:1, 2; 2:2) Jesus ọkọdọhọ Pilate ete: “N̄kamana kaban̄a ntak emi, n̄konyụn̄ ndụk ke ererimbot kaban̄a n̄kpọ emi, man ndi ntiense nnọ akpanikọ. Kpukpru mmọ eke ẹdide eke akpanikọ ẹkop uyo Mi.” Pilate ama enyene ata eti ifet ndikpep ata nnennen nto Eyen Abasi, akpanikọ aban̄ade usụn̄ oro Jehovah adade ndinọ edinyan̄a. Nte ededi, Pilate ikadaha inọ akpanikọ, enye ikonyụn̄ iyomke ndikpep nto Jesus. Utu ke oro, Pilate ọkọbọrọ iseri iseri ete: “Nsidi akpanikọ?” (John 18:37, 38) Mbọm esie! Kpa ye oro, ediwak owo ẹma ẹkpan̄ utọn̄ ẹkop akpanikọ oro Jesus akatan̄ade. Enye ọkọdọhọ mme mbet esie ete: “Ọfọfọn ọnọ enyịn mbufo, koro mmọ ẹkụtde n̄kpọ; onyụn̄ ọfọfọn ọnọ utọn̄ mbufo, koro mmọ ẹkopde ikọ.”—Matthew 13:16.
13 Jehovah amada Bible etịm akpanikọ enịm, omonyụn̄ anam mme owo ke kpukpru ebiet ẹkeme ndinyene enye. Bible ayarade nte mme n̄kpọ ẹdide akpanikọ. Enye etịn̄ aban̄a mme edu, mme uduak, ye mme ewụhọ Abasi, ọkọrọ ye nte n̄kpọ ẹnen̄erede ẹtie ye ubonowo. Jesus ọkọdọhọ ke akam oro ọkọbọn̄de ọnọ Jehovah ete: “Ikọ Fo edi akpanikọ.” (John 17:17) Ke ntak emi, Bible edi n̄wọrọnda n̄wed. Enye ikpọn̄-ikpọn̄ ke ẹkeda odudu edisana spirit Abasi emi ọfiọkde kpukpru n̄kpọ, ẹwet. (2 Timothy 3:16) Enye edi ọsọn̄urua enọ oro ẹnọde ubonowo, kpa enọ oro mme asan̄autom Abasi ẹdade ke n̄kpọuto. Ọfọn nnyịn ikot enye ke usen ke usen.
Ẹsọn̄ọ Ẹda ke Akpanikọ
14. Nso idi ndusụk n̄kpọ oro Jehovah ọdọhọde ke imọ iyanam, ndien ntak emi nnyịn ikpenịmde enye ke akpanikọ?
14 Nnyịn ikpenyene ndida se Jehovah etịn̄de ọnọ nnyịn ke Ikọ esie ke akpan n̄kpọ. Enye edi se enye ọdọhọde nte idide oyonyụn̄ anam se enye ọdọhọde ke imọ iyanam. Nnyịn imenyene kpukpru ntak ndibuọt idem ke Abasi. Nnyịn imekeme ndinịm ke ini Jehovah ọdọhọde ke imọ iyosio “usiene [inọ] mmọ emi mîfiọkke Abasi, mînyụn̄ isụkke ibuot inọ gospel Ọbọn̄ nnyịn Jesus.” (2 Thessalonica 1:8) Nnyịn imekeme ndinịm se Jehovah etịn̄de ke ini enye ọdọhọde ke imọ imama mbon oro ẹyomde edinen ido, ke ini enye ọdọhọde ke imọ iyọnọ mbon oro ẹwụtde mbuọtidem nsinsi uwem, ye ke ini enye ọdọhọde ke imọ iyetre ubiak, ntuan̄a, ye idem n̄kpa. Jehovah ama ọsọn̄ọ nte akpatre un̄wọn̄ọ emi edide se ẹkemede ndiberi edem, etemede apostle John ete: “Wet: koro mme ikọ emi ẹdi akpanikọ ye se owo ekpenịmde.”—Ediyarade 21:4, 5; Mme N̄ke 15:9; John 3:36.
15. Nso idi ndusụk nsu emi Satan esịnde udọn̄ ọnọ?
15 Satan edi ata isio isio ye Jehovah. Utu ke nditịn̄ akpanikọ nnọ mme owo, enye ababian̄a mmọ. Man anam uduak esie ndiwọn̄ọde mme owo n̄kpọn̄ edisana utuakibuot, Satan esịn udọn̄ ọnọ akpakịp nsu. Ke uwụtn̄kpọ, Satan oyom nnyịn inịm nte ke Abasi imaha nnyịn, ke inyụn̄ ikereke iban̄a ndutụhọ oro odude ke isọn̄. Edi, Bible owụt ke Jehovah enen̄ede ekere aban̄a mme edibotn̄kpọ esie onyụn̄ ofụhọ aban̄a idiọkido ye ndutụhọ. (Utom 17:24-30) Satan oyom mme owo ẹnịm ke akpanikọ n̄ko nte ke edibịne mme ubọkọkọ eke spirit edi ubiatini. Ke edide isio, N̄wed Abasi ọsọn̄ọ ọnọ nnyịn ete ke “Abasi ikwan̄ake nte efrede utom mbufo ye ima enyịn̄ Esie eke mbufo ẹwụtde.” Akan oro, enye etịn̄ in̄wan̄-in̄wan̄ ete ke Abasi “edi Andinọ mmọ emi ẹyomde Enye utịp.”—Mme Hebrew 6:10; 11:6.
16. Ntak anade mme Christian ẹdu ke ukpeme ẹnyụn̄ ẹsọn̄ọ ẹda ke akpanikọ?
16 Apostle Paul ekewet aban̄a Satan ete: “Abasi eyo emi [amanam] ikike mmọ eke mînịmke ke akpanikọ ekịm, mbak un̄wana gospel ubọn̄ Christ, emi edide mbiet Abasi, edisem ọnọ mmọ.” (2 Corinth 4:4) Satan kpa Devil enen̄ede abian̄a ndusụk owo nte akabian̄ade Eve. Mbon en̄wen ẹtiene uwụtn̄kpọ Adam, emi owo mîkabian̄ake edi emi okokoide-koi emek usụn̄ nsọn̄ibuot. (Jude 5, 11) Ntem, oyom mme Christian ẹdu ke ukpeme ẹnyụn̄ ẹsọn̄ọ ẹda ke akpanikọ.
Jehovah Oyom “Ata Mbuọtidem”
17. Nso ke ana nnyịn inam man inyene mfọn Jehovah?
17 Sia enye anamde akpanikọ ke kpukpru usụn̄ esie, Jehovah oyom mbon oro ẹtuakde ibuot ẹnọ imọ ẹnam akpanikọ n̄ko. Andiwet psalm ekewet ete: “Jehovah, anie edidụn̄ ke tent fo? Anie editie ke edisana obot fo? Owo eke asan̄ade nte ọfọnde ama, onyụn̄ amade edinen ido, onyụn̄ ọdọhọde akpanikọ ke esịt esie.” (Psalm 15:1, 2) Ndisiak edisana obot Jehovah ama anam mme Jew oro ẹkekwọde mme ikọ oro ẹti Obot Zion, emi Edidem David akadade ekebe ediomi edisịn ke tent oro enye ọkọbọpde do. (2 Samuel 6:12, 17) Obot ye tent oro ẹma ẹnam ẹti ebiet emi Jehovah okodụn̄de ke ndamban̄a usụn̄. Mme owo ẹma ẹsika do man ẹkeben̄e mfọn Abasi.
18. (a) Nso ke oyom man ẹdi ufan ye Abasi? (b) Nso ke ẹdineme ke ibuotikọ oro etienede?
18 Ana owo emi oyomde ndidi ufan ye Jehovah etịn̄ akpanikọ “ke esịt esie,” idịghe nditịn̄ ke n̄kpọkinua esie kpọt. Ana mme ata ufan Abasi ẹnyene esịt akpanikọ ẹnyụn̄ ẹnọ uyarade “ata mbuọtidem,” koro edinam akpanikọ ẹto esịt. (1 Timothy 1:5; Matthew 12:34, 35) Ufan Abasi ibian̄ake abian̄a m̀mê ndisu nsu, koro “Jehovah ese . . . owo abian̄a ke mbubiam n̄kpọ.” (Psalm 5:6) Mme Ntiense Jehovah ke ofụri isọn̄ ẹsịn ọkpọsọn̄ ukeme man ẹnam akpanikọ ke ndikpebe Abasi mmọ. Ibuotikọ oro etienede eyeneme ibuot nneme emi.
Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?
• Ntak emi Jehovah ọfiọkde akpanikọ aban̄ade kpukpru n̄kpọ?
• Nso iwụt ke Jehovah anam akpanikọ?
• Didie ke Jehovah ayarade akpanikọ?
• Ke se iban̄ade akpanikọ, nso ke ẹyom ẹto nnyịn?
[Mme ndise ke page 10]
Abasi akpanikọ ọfiọk kpukpru n̄kpọ aban̄a se enye okobotde
[Mme ndise ke page 12, 13]
Mme un̄wọn̄ọ Jehovah ẹyesu