Anie Enen̄ede Akara Ererimbot Emi?
EKEME ndidi akanam ukwe etubom n̄ka inọ m̀mê etubom n̄ka ubi. Ndi oro ọwọrọ ke utọ owo oro idụhe? Utọ mbon emi ẹsinen̄ede ẹdịp n̄kem mîdịghe ẹsịne ke ufọk-n̄kpọkọbi ẹdọk ubi mmọ. Edi imesikot ediwak ini ke mme n̄wedmbụk n̄kpọntịbe iban̄a en̄wan emi ukara ẹn̄wanade ye mme ebịn ikọn̄ekpo, n̄ka akpara, ye mbon oro ẹsibian̄ade owo ẹmen ẹka idụt en̄wen ẹkeda ẹbịn mbubịne, ye ntre ntre eken. Ndiọi utịp oro kpukpru afanikọn̄ emi ẹmande ẹwụt ke kpukpru ubi emi ẹnyene mme etubom mmọ.
Bible owụt ke Satan do, ye nte ke enye edi etubom ofụri ubi oro ẹdọkde ke ererimbot emi. Enye ada “mme nsunsu idiọn̄ọ” ye “kpukpru idiọk abian̄a” ererimbot emi anam uduak esie. Ke nditịm ntịn̄, Bible ọdọhọ ke enye esinam ediwak ini nte idi “angel un̄wana.” (2 Thessalonica 2:9, 10; 2 Corinth 11:14) Afanikọn̄ oro isobode ke ererimbot emi owụt ke Devil do. Edi ekese owo isụk inịmke ke Devil do sia owo mîkwe enye. Mbemiso inen̄erede idụn̄ọde se Bible etịn̄de aban̄a Devil, ẹyak ineme kan̄a ndusụk n̄kpọ ye mme nsunsu ekikere emi ẹnamde ndusụk owo ẹkere ke Devil idụhe.
◼ “Abasi ima akpasasan̄a didie obot Devil?” Sia Bible ọdọhọde ke Abasi ọfọn ama anana ndo, iwụtke ifiọk ndikere ke enye ọkpọsọn̄ esịt obot utọ idiọk mbuka ubi ubi owo nte Devil. Ke nditịn̄ akpanikọ, Bible idọhọke ke Abasi okobot utọ idiọk owo oro. Edi Bible ọdọhọ ke Abasi edi “Akwa Itiat, utom esie ọfọn ama, koro kpukpru usụn̄ esie ẹnende. Abasi akpanikọ, emi [mînamke ukwan̄n̄kpọ]; Enye edi eti ye edinen.”—Deuteronomy 32:4; Psalm 5:4.
Se ikpakam ibụpde edi m̀mê mfọnmma owo emi Abasi okobotde ekeme ndinam eti n̄kpọ kpọt. Abasi ikobotke owo nte ukwakutom, emi anamde sụk se ẹkenyụn̄ ẹbotde enye anam, edi Abasi ekedi obot owo, ọnọ enye ifụre ndibiere se enye edinamde. Ntre, owo emi ẹkebotde ọfọn ama ekeme ndibiere ndinam eti m̀mê idiọk. Ke nditịm ntịn̄, edieke Abasi okpokobotde owo ye mme angel nte ukwakutom emi anamde sụk se ẹkebotde enye ẹnọ, ikpowụtke ifiọk ndiduọhọ m̀mê nditoro mmọ ke se ededi oro mmọ ẹnamde.
Mmọdo, ikpọfọnke ndidi Abasi ama ọnọ owo ifụre ndinam se enye ebierede ndinam, edi iyakke enye anam idiọk edieke oro edide se enye ebierede ndinam. Jesus ama etịn̄ nte angel emi akakabarede edi Devil akadade ifụre emi Abasi ọkọnọde enye anam idiọk, ete: “Enye ikonyụn̄ isọn̄ọke ida ke akpanikọ.” (John 8:44) Emi owụt ke enye ikedịghe Devil ke ini ẹkebotde enye, ke ekedi mfọnmma angel, emi ‘ọkọsọn̄ọde ada ke akpanikọ’ ini kiet ko.a Jehovah Abasi ọkọnọ mme owo ye mme angel ifụre ndibiere se mmọ ẹdinamde sia enye ama mmọ onyụn̄ enịm ke mmọ ẹyenam se ifọnde.—Kot ekebe emi, “Ndi Mfọnmma Owo m̀mê Angel Ekeme Ndinam Idiọk?” ke page 6.
◼ Ndusụk owo ẹkere ke Devil edi asan̄autom Abasi Ndusụk owo ẹkere ke se idude ke n̄wed Job owụt ke Satan edi asan̄autom Abasi. N̄wed kiet emi esitatde Bible ọdọhọ ke ikọ Satan emi, “nto ndiyọrọ ke isọn̄” owụt utom emi owo uyep Persia eset ekesinamde, ada se enye okụtde ọnyọn̄ edisian edidem emi ọkọdọn̄de enye utom. (Job 1:7) Edi edieke Devil ekpedide owo uyep Abasi, ntak ndien emi enye akpabiatde ini afiak ọdọhọ Abasi ke imọ ito “ndiyọrọ ke isọn̄?” Utu ke ndidọhọ ke Devil edi asan̄autom Abasi, n̄wed Job akam okot Devil Satan, emi ọwọrọde, “Andibiọn̄ọ,” ndien emi owụt ke Devil edi ata akwa Asua Abasi. (Job 1:6) M̀mọ̀n̄ ndien ke mme owo ẹkeda utọ ekikere emi nte ke Devil edi asan̄autom Abasi?
Toto ko ke akpa isua ikie, mme utọ n̄wed nte “N̄wed Mme Jubilee” ye “N̄wed Ọsọ Ibet” emi n̄ka Qumran ẹsikamade owụt Devil nte odụkde ediomi ye Abasi, onyụn̄ osụk ibuot ọnọ Enye. J. B. Russell emi ekpepde mbụkeset ewet ke n̄wed esie emi, Mephistopheles, ete ke Martin Luther akada Devil nte “n̄kpọutom Abasi, nte efụt m̀mê udọk emi Abasi adade anam utom ke in̄wan̄ esie.” Russell ọdọhọ ke Luther ekekere ke “udọk oro okop inemesịt ndiwak mbiet,” edi aka iso esịne ke ubọk ọkpọsọn̄ Abasi, anam uduak Abasi. John Calvin emi ekesikpepde ukpepn̄kpọ ido ukpono ama enyịme ekikere emi, edi ata ediwak owo ẹkekere ke ọkpọdiọk etieti edieke Abasi akpanamde utọ n̄kpọ emi. Abasi ima akpasasan̄a didie ayak idiọkn̄kpọ odu afiak ananam? (James 1:13) Ukpepn̄kpọ emi ye kpukpru enyene-ndịk n̄kpọ emi etịbede ke ndondo emi iyakke mme owo ẹnịm ke Abasi do, inyụn̄ iyakke mme owo ẹfiọk ke Devil n̄ko do.
◼ Ndusụk owo ẹdọhọ ke Devil edi idiọk ekikere emi esịnede owo ke esịt Ndidọhọ ke Devil edi idiọk ekikere emi esịnede owo ke esịt idiyakke ndusụk itie Bible an̄wan̄a nnyịn. Ke uwụtn̄kpọ, Abasi eketịn̄ ikọ ye anie ke Job 2:3-6? Ndi Abasi eketịn̄ ikọ ye idiọk ekikere emi ekesịnede Job ke esịt, mîdịghe, ndi akakam etịn̄ ye idemesie? Ke adianade do, ndi Abasi okpokotoro Job ete ke edi eti owo, ndien kpa idahaoro, ayak idiọk ekikere emi ekesịnede enye ke esịt odomo enye? Ndikere ke Abasi akpanam utọ n̄kpọ oro onyụn̄ etie nte ndidọhọ ke Abasi edi ata idiọk owo, utu ke ndidi enye “emi mînyeneke ukwan̄ido.” (Psalm 92:15) Nsa Abasi nnyịn emi mîkakam ikemeke ‘ndinyan ubọk esie’ nnam Job idiọk. Ke akpanikọ, Devil idịghe idiọkn̄kpọ emi esịnede owo ke esịt, m̀mê edu en̄wen emi Abasi enyenede, edi Devil edi ata owo emi akakabarede edi Asua Abasi.
Anie Enen̄ede Akara Ererimbot Emi?
Mfịn, ediwak owo ẹda owo ekededi emi enịmde ke Devil do nte owo eset, edi mmọ inyụn̄ ikemeke nditịn̄ ntak emi ererimbot ọdiọkde ntem. Ke nditịm ntịn̄, ndikere ke Devil idụhe anam ediwak owo ẹkere n̄ko ke Abasi idụhe, ẹnyụn̄ ẹtre ndidu eti uwem.
Charles-Pierre Baudelaire, ewetuto emi okodude n̄kpọ nte isua ikie iba emi ẹkebede ọkọdọhọ ke “ata idiọk n̄kari emi devil akaride edi ndinam nnyịn ikere ke imọ idụhe.” Devil ndinam mme owo ẹkere ke imọ idụhe anam ndusụk owo ẹyịk m̀mê Abasi akam odu. Edieke Devil mîdụhe, ndi oro ikpowụtke ke Abasi edi ntak ofụri idiọkn̄kpọ ererimbot emi? Ndi ukereke ke se Devil oyomde mme owo ẹnịm edi oro?
Kpa nte etubom n̄ka inọ m̀mê etubom n̄ka ubi mîsiyomke mme owo ẹdiọn̄ọ imọ man edịbe ọdọk ubi esie, ntre n̄ko ke Devil anam. Ntak emi enye anamde kpukpru emi? Bible ọbọrọ ete: “Abasi editịm n̄kpọ emi [anam] ikike mbon oro mînịmke ke akpanikọ ekịm, mbak un̄wana ubọn̄ ubọn̄ eti mbụk emi aban̄ade Christ, emi edide mbiet Abasi, ediyama ọnọ mmọ.”—2 Corinth 4:4.
Edi enyene akpan mbụme emi nnyịn mîbọrọke kan̄a. Nso ke Abasi edinam ye etubom ubi emi edịbede ọdọk ofụri ubi emi onyụn̄ anamde ibọ ufen ntem? Se iyomde ndineme edi oro ke ibuotikọ oro etienede.
[Ikọ Idakisọn̄]
a Edieke oyomde ndifiọk ntak emi Abasi mîkosoboke Devil ke ndondo oro enye ọkọtọn̄ọde nsọn̄ibuot, mbọk kot ibuot 11 ke n̄wed Nso ke Bible Enen̄ede Ekpep? emi Mme Ntiense Jehovah ẹsiode.
[Se ẹwetde ẹban̄a ndise ke page 5]
Ndi Devil edi asan̄autom Abasi, m̀mê andibiọn̄ọ Abasi?
[Ekebe/Ndise ke page 6]
Ndi Mfọnmma Owo m̀mê Angel Ekeme Ndinam Idiọk?
Mfọnmma usụn̄ oro Abasi okobotde owo ye mme angel ama enyene adan̄a. Okposụkedi emi Adam ọkọfọnde ama ke ini ẹkebotde enye, enye ekenyene ndinam ibet oro Andibot ekenịmde. Ke uwụtn̄kpọ, edieke enye ọkpọkpọn̄de udia oro Andibot ọkọdọhọde enye adia akatan̄ itiat ye eto ata, ndidi mfọnmma iwọrọke ke enye ikpọbọhọ ufen edinam esie. N̄ko-n̄ko, edieke enye ọkpọfrọde ke ata anyan eto m̀mê akamba ebeden̄ ediduọ ke isọn̄, enye ekeme ndikpa mîdịghe ada ata idiọk unan.
Kpasụk ntre n̄ko, se ededi oro Abasi ama okobot ọfọn ama—edide owo m̀mê angel—emi ofụmide ibet ido uwem oro Abasi enịmde enyene ndibọ ufen edinam esie. Mmọdo, edieke owo m̀mê angel adade ifụre emi ẹkenọde enye anam n̄kpọ ke idiọk usụn̄, enye esisọp edue onyụn̄ anam idiọk.—Genesis 1:29; Matthew 4:4.