“Mbufo Nde Ẹkabade Ẹsana Ke Ofụri Edu Uwem Mbufo”

“Kpa nte Andikot mbufo edide Edisana, mbufo nde ẹkabade ẹsana ke ofụri edu uwem mbufo; koro ẹwet ntem ẹte, Mbufo ẹdisana, koro Ami ndide edisana.”—1 PETER 1:15, 16.

1. Ntak emi Peter esịnde udọn̄ ọnọ mme Christian ndidi edisana?

NTAK emi apostle Peter ọkọnọde item eke enyọn̄ emi-e? Koro enye ama okụt ufọn oro oyomde Christian kiet kiet ekpeme mme ekikere ye mme edinam esie man anam mmọ ẹdu ke n̄kemuyo ye edisana idaha Jehovah. Ntem, enye ọkọtọn̄ọ mme ikọ eke enyọn̄ emi ke ndidọhọ ete: “Ẹfak ọfọn̄ esịt mbufo, ẹfara ke idem . . . Nte nditọ nsụk-ibuot, ẹkûkama aba idem ekekem ye mme idiọk udọn̄ eke mbufo ẹkenyenede, ke adan̄aemi ẹnanade ifiọk.”—1 Peter 1:13, 14.

2. Ntak emi mme udọn̄ nnyịn ẹkedehede mbemiso nnyịn ikpepde akpanikọ?

² Mme akpa udọn̄ nnyịn ẹkedi ndedehe. Ntak-a? Koro ediwak nnyịn iketiene usụn̄ edinam ererimbot mbemiso ikọbọde akpanikọ Christian. Peter ama ọfiọk emi ke ini enye ekewetde in̄wan̄în̄wan̄ ete: “Ini emi ama ebe ekem mbufo ndida nnam se idọn̄de mme Gentile itọn̄, kpa ini emi mbufo ẹsan̄ade ẹdu uwem ke use, ye idiọk itọn̄, ye ediyụhọ mmịn, ye otịme-otịme ido, ye edin̄wọn̄ mmịn, ye obukpo edikpono ndem.” Nte ededi, Peter ikasiakke mme ndedehe edinam oro ẹdide ọsọ n̄kpọ ke ererimbot eyo nnyịn, sia owo mîkọdiọn̄ọke mmọ adan̄aoro.—1 Peter 4:3, 4.

3, 4. (a) Didie ke nnyịn ikeme ndibiọn̄ọ ndiọi udọn̄? (b) Nte inaha mme Christian ẹnyene ntụk? Nam an̄wan̄a.

³ Nte afo omokụt ete ke mme udọn̄ ẹmi ẹdi mbon oro ẹnemde obụkidem, ekikere, ye mme ntụk? Ke ini nnyịn iyakde mmọemi ẹkara, do mme ekikere ye mme edinam nnyịn ẹyekabade ẹdi ndedehe mmemmem mmemmem. Emi owụt nte oyomde iyak ukeme ukere n̄kpọ akara mme edinam nnyịn. Paul ekesịn enye ke usụn̄ emi: “Mmọdo mmada mbọm Abasi n̄kpe mbufo ubọk, nditọ-ete mi, nte ẹda ikpọkidem mbufo ẹnọ Abasi nte odu-uwem uwa, emi asanade, emi onyụn̄ enemde Abasi ndibọ; [kpa edisana utom ye ukeme ukere n̄kpọ mbufo, NW].”—Rome 12:1, 2.

⁴ Man inọ Abasi edisana uwa, ana nnyịn iyak ukeme ukere n̄kpọ akara, idịghe ntụk. Adan̄a ediwak owo didie ntem ẹduọ ẹdụk oburobụt ido koro mmọ ẹyakde ntụk mmọ ẹkara eduuwem mmọ! Oro iwọrọke ite ke ana ifịk ntụk nnyịn inịm; mîdịghe ntre, nnyịn ikeme didie ndiwụt idatesịt ke utom Jehovah? Nte ededi, edieke nnyịn iyomde ndision̄o mbun̄wụm spirit utu ke ubọkutom obụkidem, do ana nnyịn ikpụhọde ekikere nnyịn isịn ke usụn̄ ukere n̄kpọ Christ.—Galatia 5:22, 23; Philippi 2:5.

Edisana Uwem, Edisana Ekọmurua

5. Ntak emi Peter ekenyene udọn̄ aban̄a ufọn edinyenede edisana idaha?

⁵ Ntak emi Peter ekenyenede udọn̄ ntem aban̄a ediyom oro oyomde Christian enyene edisana idaha? Koro enye ama otịm ọfiọk edisana ekọmurua oro ẹkekpede man ẹfak okop-item ubonowo. Enye ekewet ete: “[Mbufo ẹmefiọk ẹte] ikadaha mbiara n̄kpọ, kpa silver ye gold, ifak mbufo isio ke ndisịme edu uwem oro okotode mme ete ebe osịm mbufo; edi ẹkeda iyịp eke ọsọn̄de urua ẹfak mbufo, nte iyịp eyen-erọn̄ eke ananade ndo onyụn̄ ananade ntọi, kpa eke Christ.” (1 Peter 1:18, 19) Ih, Ntọn̄ọ edisana idaha, Jehovah Abasi, ama ọdọn̄ ikpọn̄îkpọn̄ edibon Eyen esie, kpa “Edisana Eyen,” edi isọn̄ man edikpe ufak oro edinamde mme owo ẹnyene eti itie ebuana ye Abasi.—John 3:16; 6:69; Exodus 28:36; Matthew 20:28.

6. (a) Ntak emi mîdịghe mmemmem n̄kpọ inọ nnyịn ndibịne edisana ido? (b) Nso ikeme ndin̄wam nnyịn ndinam uwem nnyịn asana?

⁶ Nte ededi, nnyịn inyene ndifiọk nte ke idịghe mmemmem n̄kpọ ndidu edisana uwem ke adan̄aemi idude ke ufọt idiọk ererimbot Satan. Enye ọkọk afia ọnọ mme ata Christian, ẹmi ẹn̄wanade ndibọhọ ke editịm n̄kpọ esie emi. (Ephesus 6:12; 1 Timothy 6:9, 10) Mfịghe otode utom idịbi udia, ubiọn̄ọ ke ubon, nsahi ke ufọkn̄wed, ye mfịghe otode ubọkn̄ka anam oyom nsọn̄idem eke spirit man owo ekeme ndimụm edisana idaha n̄kama. Emi odori nsọn̄uyo ke akpan udeme oro ukpepn̄kpọ idemowo ye nnyịn ndidụk mme mbonoesop Christian kpukpru ini ẹnyenede. Paul ọkọnọ Timothy item ete: “Mụm nti ikọ eke okokopde mi ke inua kama tutu osịm usen oro nte item uwem fo, ke mbuọtidem ye ima eke odude ke Christ Jesus.” (2 Timothy 1:13) Nnyịn ikop mme ọnọ-nsọn̄idem ikọ oro ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ye ke ukpepn̄kpọ Bible idem nnyịn. Mmọ ẹkeme ndin̄wam nnyịn ndidi edisana ke eduuwem nnyịn ke usen ke usen ke nsio nsio idaha.

Edisana Eduuwem ke Ubon

7. Didie ke edisana idaha okpotụk uwem ubon nnyịn?

⁷ Ke ini Peter okokotde oto Leviticus 11:44, enye akada ikọ Greek oro haʹgi·os, emi ọwọrọde “edida san̄asan̄a n̄kpọn̄ idiọkn̄kpọ ndien ke ntre ẹsiode ẹnịm ẹnọ Abasi, edisana.” (An Expository Dictionary of New Testament Words, eke W. E. Vine) Didie ke emi okpotụk nnyịn ke uwem ubon Christian nnyịn? Ana emi ọwọrọ nte ke uwem ubon nnyịn ekpenyene ndikọn̄ọ ke ima, koro “Abasi edi ima.” (1 John 4:8) Ima n̄waidem edi aran oro anamde itie ebuana ke ufọt mme ọdọndọ ye ke ufọt ete ye eka ye nditọ ọdọnọ.—1 Corinth 13:4-8; Ephesus 5:28, 29, 33; 6:4; Colossae 3:18, 21.

8, 9. (a) Nso idaha esidemede ndusụk ini ke ufọk Christian? (b) Nso eti item ke Bible ọnọ ke n̄kpọ emi?

⁸ Nnyịn imekeme ndikere nte ke ndiwụt utọ ima oro edida itie ke mbuari ke ubon Christian. Edi, ẹnyene ndinyịme nte ke ima isidụhe nte akpanade edi ke ufọk ndusụk Christian. Ekeme nditie nte ke nnyịn imowụt ima ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄, edi edisana idaha nnyịn ekeme ndisụhọde didie ntem ke ufọk. Do nnyịn imekeme ndisọsọp mfre nte ke n̄wan osụk edi Christian eyenete nnyịn an̄wan m̀mê nte ke ebe osụk edi kpa eyenete eren (ndien iso-ọfọn asan̄autom unamutom m̀mê ebiowo) oro eketiede nte ẹma ẹkpono ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄. Nnyịn imekeme ndiyat esịt, ndien ọkpọsọn̄ utọk ekeme ndidemede. Edumbet iba ẹkeme ndinyọni ndụk uwem mmọ. Idịghe aba itie ebuana ebe ye n̄wan oro ebietde eke Christ edi edidi n̄kukụre eke eren ye n̄wan ẹdude ke utọk. Mmọ ẹfre ẹte ke edisana idaha ekpenyene ndidu ke ufọk. Ndusụk ẹtọn̄ọ nditịn̄ ikọ nte mbon ererimbot. Edi mmemmem n̄kpọ didie ntem ndedehe, ubiak ubiak ikọ ndiwọrọ ke inua!—Mme N̄ke 12:18; men Utom 15:37-39 domo.

⁹ Nte ededi, Paul eteme ete: “Ẹkûyak ndek-ndek ikọ [Greek, loʹgos sa·prosʹ, “ikọ eke asabarede,” ke ntre edide ndedehe] ọwọrọ mbufo ke inua, edi ẹtịn̄ se in̄wamde owo ndikọri ke mfọn, nte unana owo edide, man ẹda ufọn ẹnọ mmọ eke ẹkopde.” Ndien oro etịn̄ aban̄a kpukpru mme andikop ikọ ẹdude ke ufọk, esịnede nditọwọn̄.—Ephesus 4:29; James 3:8-10.

10. Didie ke item aban̄ade edisana ido abuana nditọwọn̄?

¹⁰ Idahaemi edumbet emi aban̄ade edisana idaha mi abuana n̄ko nditọwọn̄ ke ubon Christian. Edi mmemmem n̄kpọ didie ntem mmọ ndinyọn̄ ufọkn̄wed ndi nnyụn̄ ntọn̄ọ ndikpebe mme ikọ nsọn̄ibuot ye eke unana ukpono eke ubọkn̄ka mmọ ke ererimbot! Nditọ, ẹkûkpebe eduuwem ndiọi nditọiren oro ẹkesụn̄ide prọfet Jehovah ke idiọk inua ikọ ẹnyụn̄ ẹnyenede mbiet idiọk ikọ isụn̄i oro mfịn. (2 Ndidem 2:23, 24) Ndek ndek ikọ efak eke mme owo oro mîmaha m̀mê oro mîkereke iban̄a editịn̄ nti ikọ ikpenyeneke ndisabade ikọ mbufo. Nte mme Christian, ikọ nnyịn ekpenyene ndidi edisana, inem inem, se ibọpde-bọp, owụt mfọnido, onyụn̄ ‘enem nte n̄kpọ eke ẹsịnde inụn̄.’ Enye ekpenyene ndinam nnyịn idi isio ye mbon eken.—Colossae 3:8-10; 4:6.

Edisana Idaha ye Mbonubon Nnyịn Oro Mînịmke ke Akpanikọ

11. Ntak emi owo ndidi edisana mîwọrọke owo ndikụt idem ke edinen-e?

¹¹ Ke adan̄aemi nnyịn isịnde ifịk idomo ndinanam edisana ido n̄wụt, nnyịn ikpenyeneke ndiwụt idem nte idi n̄kon̄n̄kan ye mfọnn̄kan, akpan akpan ke ini inamde n̄kpọ ye mbonubon oro mînịmke ke akpanikọ. Eti eduuwem Christian nnyịn ke nsụhọde n̄kaha ekpenyene ndin̄wam mmọ ndikụt nte ke nnyịn imenyene ukpụhọde ke eti usụn̄, nte ke nnyịn imọfiọk ndiwụt ima ye mbọm, kpa nte eti owo Samaria oro ke n̄ke Jesus okowụtde.—Luke 10:30-37.

12. Didie ke mme nsan̄andọ ẹdide mme Christian ẹkeme ndinam akpanikọ ototịm enem mme nsan̄a mmọ?

¹² Peter ama ọsọn̄ọ etịn̄ nte edinyene eti eduuwem ye mbonubon oro mînịmke ke akpanikọ edide akpan n̄kpọ ke ini enye ekewetde ọnọ ibanndọ Christian ete: “Kpasụk ntre mbufo iban, ẹsụk idem ẹnọ ebe eke mbufo, man edieke ndusụk mmọ mînịmke ikọ Abasi ke akpanikọ, ẹkpedụri mmọ ẹda, itoho ke ukwọrọ-ikọ, edi oto ke edu iban mmọ; ke adan̄aemi mmọ ẹkụtde nte mbufo iban ẹnyenede edisana ido ye ndịk.” N̄wanndọ Christian (m̀mê ebe edieke edide ebe) ekeme ndinam akpanikọ enen̄ede enyene inem ọnọ nsan̄andọ oro mînịmke ke akpanikọ edieke eduuwem esie edide edisana, owụtde edikere mban̄a, ye ukpono. Emi ọwọrọ ete ke ẹkpenyene ndinam ukpụhọde ke ndutịm ukara Abasi mbak owo edisịn enye ke ndek m̀mê ndifụmi nsan̄andọ oro mînịmke ke akpanikọ.a—1 Peter 3:1, 2.

13. Didie ke mbiowo ye mme asan̄autom unamutom ẹkeme ndin̄wam mme ebe oro mînịmke ke akpanikọ ndusụk ini ndifiọk akpanikọ?

¹³ Mbiowo ye mme asan̄autom unamutom ẹkeme ndin̄wam ndusụk ini ebe ke ndinam n̄kpọ ndifiọk ebe oro mînịmke ke akpanikọ ke mme idaha ebuana otuowo. Ke usụn̄ emi enye ekeme ndikụt ete ke Mme Ntiense ẹdi mme ata owo, oro ẹnyenede nti ido ye ntatara udọn̄, esịnede mme n̄kpọ efen ke ẹsiode Bible ẹfep. Ke idaha kiet, ebiowo kiet ama owụt udọn̄ ke ukọiyak ekedide utom ini nduọkodudu ebe kiet. Oro ama ekem ndikan ubiọn̄ọ. Ke akpatre ebe oro ama akabade edi eyenete oro anade baptism. Ke idaha efen, ebe kiet oro mînịmke ke akpanikọ ama enyene udọn̄ ke edinam efọk inuen. Mbiowo ikakpaha mba. Owo kiet ke otu mmọ ama ekpep n̄kpọ aban̄a efọk inuen man ke ini efen oro enye edisobode ye ọbọn̄ oro, enye ekpekeme nditọn̄ọ nneme ke ibuot nneme oro ebe oro amade! Ndidi edisana, ke ntre, iwọrọke nditie eto eto m̀mê ndikere n̄kpọ afan̄ kiet.—1 Corinth 9:20-23.

Didie ke Nnyịn Ikeme Ndidi Edisana ke Esop?

14. (a) Ewe idi kiet ke otu mme usụn̄ oro Satan adade ndibiat esop? (b) Didie ke nnyịn ikeme ndibọhọ afia Satan?

¹⁴ Satan kpa Devil edi ọdọk-edidọk, koro enyịn̄ usem Greek oro adade ọnọ Devil, di·aʹbo·los, ọwọrọ “andidori ikọ” m̀mê “ọdọk-edidọk.” Edidọk edi kiet ke otu usọ esie, ndien enye esidomo ndida enye nnam n̄kpọ ke esịt esop. Usụn̄ edinam oro enye amade akan edi ikọ-edem. Nte nnyịn imakabade idi se enye abian̄ade mmemmem mmemmem ke ndek ndek eduuwem emi? Didie ke oro ekeme nditịbe? Ebe ke nditọn̄ọ enye, ke ndifiak ntịn̄ enye, m̀mê ke ndikpan̄ utọn̄ nnọ enye. N̄ke ọniọn̄ ọdọhọ ete: “Owo ibak edemede en̄wan: ndien owo n̄ken̄-inua adianade mme ufan.” (Mme N̄ke 16:28) Nso ikeme ndikpan ikọ-edem ye edidọk? Nnyịn ikpenyene ndikụt nte ke ikọ nnyịn kpukpru ini edi se ibọpde-bọp onyụn̄ ọkọn̄ọ ke ima. Edieke nnyịn isede eti ido utu ke ndise idiọk oro ikerede-kere ke idem nditọete nnyịn, nneme nnyịn kpukpru ini eyenem onyụn̄ edi eke spirit. Ti ete ke edikụt ndudue nnọ edi mmemmem n̄kpọ. Ndien owo emi abiade mmọ efen ọnọ fi ekeme n̄ko ndibia fi nnọ mmọ efen!—1 Timothy 5:13; Titus 2:3.

15. Mme edu ewe ẹbietde eke Christ ẹdin̄wam ndinam kpukpru owo ke esop ẹsana?

¹⁵ Man otodo ẹnịm esop asana, oyom kpukpru nnyịn inyene ekikere Christ, ndien nnyịn imọfiọk ite ke n̄wọrọnda edu esie edi ima. Ntem, Paul ama eteme mbon Colossae ete ẹwụt mbọm nte Christ: “Nte mmọ ẹmi Abasi ekemekde, ẹmi Abasi akanamde mmọ ẹsana onyụn̄ amade, ẹda ndien esịt mbọm ẹsịne, ye mfọn-ido, ye nsụk-idem, ye ifụre-ifụre ido, ye ime . . . , ẹfen kiet eken . . . Ndien ẹkọrọ ke kpukpru n̄kpọ, ẹsịne ima, emi edide se ibọpde uwem adiana inam ọfọn ama.” Ekem enye ama adian ete: “Ẹyak emem Christ akara ke esịt mbufo.” Ke akpanikọ ye edu edifen emi, nnyịn imekeme ndisọn̄ọ mmụm edidianakiet ye edisana idaha n̄kama ke esop.—Colossae 3:12-15.

Nte Edisana Idaha Nnyịn Owụt Idem ke Mbọhọ Nnyịn?

16. Ntak emi edisana utuakibuot nnyịn ekpedide utuakibuot inemesịt?

¹⁶ Nso kaban̄a mme mbọhọidụn̄ nnyịn? Didie ke mmọ ẹse nnyịn? Nte nnyịn imanam idatesịt akpanikọ atara, mîdịghe nte nnyịn inam enye etie nte edi mbiomo? Edieke nnyịn idide edisana idem kpa nte Jehovah edide edisana, do enye ekpenyene ndiwụt idem ke ikọ ye ke eduuwem nnyịn. Ekpenyene ndina in̄wan̄în̄wan̄ nte ke edisana utuakibuot nnyịn edi utuakibuot inemesịt. Ntak edide ntre? Koro Jehovah Abasi nnyịn edi Abasi inemesịt, emi oyomde mme andituak ibuot nnọ enye ẹkop idatesịt. Ntem, andiwet psalm ama ekeme nditịn̄ mban̄a ikọt Jehovah ke eset ete: “Ọfọfọn ọnọ mbon eke Jehovah edide Abasi mmọ.” Nte nnyịn imowụt idatesịt oro? Ndi nditọ nnyịn n̄ko ẹsikop uyụhọ ke ndidu ke otu ikọt Jehovah ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ye ke mme mbono?—Psalm 89:15, 16; 144:15b.

17. Nso ke nnyịn ikeme ndinam ke ataata usụn̄ ndiwụt edisana idaha oro adade ukem ukem?

¹⁷ Nnyịn n̄ko imekeme ndiwụt edisana idaha nnyịn oro adade ukem ukem ebe ke edu edidianakiet ye ediwụt ufan ufan edu. Ndusụk ini esiyom mme mbọhọidụn̄ ẹnam n̄kpọ ọtọkiet, ndusụk ini ke ndinam n̄kann̄kụk asana mîdịghe, nte ẹnamde ke ndusụk idụt, ndin̄wam ndidiọn̄ mme usụn̄. Ke afan̄ emi, edisana ido nnyịn ekeme ndiwụt idem ke usụn̄ nte nnyịn ikamade mme in̄wan̄esa, esịt ebiet, m̀mê mme inyene nnyịn eken. Edieke nnyịn isuande mbio ikanade mîdịghe inyenede esịt ebiet oro mîsanake m̀mê etiede nsuahade nsuahade, idem ndusụk ibonde mme mbiara moto ke ebiet oro kpukpru owo ẹkụtde, nte nnyịn imekeme ndidọhọ ke nnyịn imanam n̄kpọ ye mme mbọhọidụn̄ nnyịn ke edu ukpono?—Ediyarade 11:18.

Edisana Idaha ke Itieutom ye ke Ufọkn̄wed

18. (a) Nso idi mfịna oro mme Christian ẹnyenede mfịn? (b) Didie ke nnyịn ikeme ndikpụhọde n̄kpọn̄ ererimbot?

¹⁸ Apostle Paul ekewet ọnọ mme Christian ke ndedehe obio Corinth ete: “N̄kewet nnọ mbufo ke n̄wed mi, nte ẹkûdụk ndụk ye mbon use. Ndọhọke nte ẹkûsasan̄a ye mbon use eke ererimbot emi, ye mme esịn esịt ke n̄kpọ owo, ye mbon n̄kan-ubọk, ye mme okpono-ndem, ke baba n̄kpọ kiet; koro ke edinam ntem mbufo ẹkpenyene ndiwọrọ n̄kpọn̄ ererimbot.” (1 Corinth 5:9, 10) Emi edi mfịna ọnọ mme Christian, ẹmi ẹnyenede ndibuaha kpukpru usen ye mme owo ẹdide oburobụt m̀mê oro mînyeneke iwụk. Emi edi akamba idomo nsọn̄ọnda, akpan akpan ke mme itie oro ẹsịnde udọn̄ ẹnọ m̀mê ẹnyịmede edisabade owo ke n̄kan̄ idan̄, oburobụt ido, ye unana edinam akpanikọ. Ke utọ idaha emi nnyịn ikemeke ndisụhọde mme edumbet nnyịn man etie nte “idi ukem” ye mbon oro ẹdude ẹkanade nnyịn. Utu ke oro, eti edu Christian nnyịn oro edide isio ekpenyene ndinam nnyịn iwọrọ ida san̄asan̄a ke iso mbon oro ẹnyenede eti ibuot, ke iso mbon oro ẹfiọkde unana eke spirit mmọ oro ẹnyụn̄ ẹyomde se ifọnde ikan.—Matthew 5:3; 1 Peter 3:16, 17.

19. (a) Nso idomo ke mbufo nditọ ẹnyene ke ufọkn̄wed? (b) Nso ke mme ete ye eka ẹkeme ndinam ndinọ nditọ mmọ ye edisana eduuwem mmọ ibetedem?

¹⁹ Kpasụk ntre, ediwak idomo ẹdu ẹmi nditọ nnyịn ẹsobode ke ufọkn̄wed. Nte mbufo mme ete ye eka ẹmesika ufọkn̄wed oro nditọ mbufo ẹkade n̄wed? Ndi mbufo ẹmefiọk se ikade iso do? Ndi afo emesinyene nneme ye mme andikpep? Ntak emi mme mbụme ẹmi ẹdide akpan n̄kpọ? Koro ke ediwak ikpehe ke ikpọ obio ke ererimbot, mme ufọkn̄wed ẹmekabade ẹdi itie afai, n̄kpọsọn̄ ibọk, ye idan̄. Didie ke nditọ mbufo ẹkeme ndimụm nsọn̄ọnda ye edisana eduuwem mmọ n̄kama edieke mmọ mînyeneke ọyọhọ ibetedem oro owụtde mbọm ito mme ete ye eka mmọ? Nte enende Paul ama eteme mme ete ye eka ete: “Mme ete, ẹkûfiomo nditọ mbufo, mbak esịt ediduọ mmọ.” (Colossae 3:21) Usụn̄ kiet ndifiomo nditọ edi nditre ndifiọk mme mfịna ye mme idomo oro mmọ ẹsobode ke usen ke usen. Nditịm idem nnọ mme idomo ke ufọkn̄wed ọtọn̄ọ ke idaha eke spirit oro odude ke ufọk Christian.—Deuteronomy 6:6-9; Mme N̄ke 22:6.

20. Ntak emi edisana idaha edide akpan n̄kpọ ọnọ kpukpru nnyịn-e?

²⁰ Ke akpatre, ntak emi edisana idaha edide akpan n̄kpọ ọnọ kpukpru nnyịn-e? Koro enye ekpemede ọbiọn̄ọ usụn̄ ererimbot ye ekikere Satan ndidụk owo esịt. Enye edi edidiọn̄ idahaemi eyenyụn̄ edi ke ini iso. Enye an̄wam ndinọ nnyịn nsọn̄ọ kaban̄a uwem oro edide ata uwem ke edinen obufa ererimbot. Enye an̄wam nnyịn ndidi mme Christian oro idade ukem ukem, oro ẹkemede ndisan̄a n̄kpere, ẹkemede ndinyene nneme—idịghe uyịre uyịre mme enyene ukwan̄ ifiopesịt. Ke ibio ibio, enye anam nnyịn ibiet Christ.—1 Timothy 6:19.

[Ikọ idakisọn̄]

Nte Afo Emeti?

◻ Ntak emi Peter okokụtde ufọn ndinọ mme Christian item kaban̄a edisana idaha?

◻ Ntak emi mîdịghe mmemmem n̄kpọ ndidu edisana uwem-e?

◻ Nso ke kpukpru nnyịn ikeme ndinam ndifori edisana idaha ke ubon?

◻ Man esop aka iso asana, ewe ndedehe ido ke nnyịn ikpenyene ndifep?

◻ Didie ke nnyịn ikeme ndika iso nsana ke itieutom ye ke ufọkn̄wed?

[Mme ndise ke page 16, 17]

Nte Mme Ntiense Jehovah, nnyịn ikpenyene ndikop idatesịt ke ndinam n̄kpọ Abasi ye ke mme edinam eken