Ndisịn Idem ke Mme Utom N̄kpa M̀mê ke Utom Jehovah?
“MBỌM-O, edi nnam n̄kpọ.” Emi edi kiet ke otu mfan̄a oro Mme Ntiense Jehovah ẹsisobode nte mmọ ẹkwọrọde eti mbụk Obio Ubọn̄ an̄wan̄wa. (Matthew 24:14) Ndien ke adan̄aemi edidọhọ “Nnam n̄kpọ” ke ndusụk ini mîsidịghe n̄kpọ baba kiet ikan ikpîkpu ntak ndinọ, akpanikọ edi nte ke ediwak owo ke ẹnam n̄kpọ. “Ekikere n̄kpọ eyo emi” ekpere ndidia mmọ idem ofụri ofụri—kpa mme mfịghe udu uwem, edikpe isọn, uka ye unyọn̄ utom, edibọk nditọ, edikama ufọk, moto, ye inyene eken.—Matthew 13:22.
Nte ededi, ke adan̄aemi mme owo ke akpanikọ ẹkemede ndidi ẹnam n̄kpọ, ibat ibat owo ẹsịn idem ke mme utom oro ke akpanikọ ẹsion̄ode mfri m̀mê mbun̄wụm. Edi nte Solomon owo ifiọk oro ekewetde inikiet ete: “Nso n̄kpọ ana ọnọ owo ke ofụri utom esie ye ọkpọsọn̄ ifịk esịt esiemmọ emi enye anamde ke idak utịn? Koro kpukpru usen esie ẹdide ndutụhọ; utom esie onyụn̄ edi uyat uyat; ke idem okoneyo esịt esie inaha sụn̄. Emi n̄ko onyụn̄ edi ikpîkpu.”—Ecclesiastes 2:22, 23.
Bible n̄ko okot utọ ikpîkpu utom oro “utom n̄kpa.” (Mme Hebrew 9:14) Ndi mme utọ utom oro ẹkara uwem fo? Emi ekpenyene ndidi se inen̄erede ibehe fi nte Christian, adan̄a nte Abasi “[edinọde] owo ekem ye se owo anamde.” (Psalm 62:12) Ndien sia edide “ẹsịbe ini omụhọ,” nnyịn ikpenyene nditịm n̄kụt akpan akpan nte ke nnyịn ibiatke ini ke mme utom oro ẹdide utom n̄kpa. (1 Corinth 7:29) Edi nso ikam idi mme utom n̄kpa? Didie ke nnyịn ikpese mmọ? Ndien didie ke nnyịn ikeme ndifiọk nte ke inam mme utom oro ẹnen̄erede ẹnyene ata ufọn?
Ndifiọk Mme Utom N̄kpa
Ke Mme Hebrew 6:1, 2, Paul ekewet ete: “Ẹyak nnyịn ikpọn̄ ndien nditịn̄ mban̄a akpa editọn̄ọ ukpepn̄kpọ Christ, isịn idem ibịne ifiọk eke ọfọnde ama; ikûtọn̄ọ ntak inịm ukot ifiọk ke edikpep mban̄a edikabade esịt ke utom n̄kpa, ye edibuọt idem ye Abasi, ye ukpepn̄kpọ mban̄a uyeremmọn̄, ye edidori ubọk, ye ediset mme akpan̄kpa, ye nsinsi ikpe.” Tịmfiọk ete ke “akpa editọn̄ọ ukpepn̄kpọ” ama esịne “edikabade esịt ke utom n̄kpa.” Nte mme Christian, mme andikot n̄wed Paul ẹma ẹkakabade esịt ẹkpọn̄ mme utọ utom n̄kpa oro. Didie ke edi ntre?
Mbemiso ẹkenyịmede Christ, ndusụk owo ke akpa isua ikie ẹma ẹsịn idem ke n̄kpakpa “ubọkutom obụkidem,” oro edi, “use, ye mbubiam ido, ye obukpo ido, ye edikpono ndem, ye edibre idiọn̄ [“ubụpekpo,” NW],” ye ndiọi edinam eken. (Galatia 5:19-21) Ke mîkpekpemeke, mme utọ utom oro ẹkpekeda ẹkesụn̄ọ ke mmọ ndikpa ke n̄kan̄ eke spirit. Ke mbọm, nte ededi, mme Christian oro ẹma ẹwọn̄ọrede ẹkpọn̄ usụn̄ nsobo mmọ, ẹkabarede esịt, ẹnyụn̄ ‘ẹyet mmọ, ẹnam ẹsana.’ Mmọ ke ntem ẹma ẹnyene edisana idaha ye Jehovah.—1 Corinth 6:9-11.
Nte ededi, idịghe kpukpru Christian ẹkenyene ndikabade esịt n̄kpọn̄ mme utom oro ẹdiọkde m̀mê ẹdide oburobụt. Paul ekenen̄ede ewet n̄wed esie ọnọ mme andinịm ke akpanikọ oro ẹdide mme Jew, ẹmi ediwak mmọ nte eyịghe mîdụhe ẹkenen̄erede ẹsọn̄ọ ẹyịre ye Ibet Moses mbemiso ẹkenyịmede Christ. Mme utom n̄kpa ewe, ndien, ke mmọ ẹkekabade esịt ẹkpọn̄? Ke akpanikọ n̄kpọ ndomokiet ikakwan̄ake ke mmọ ndiketiene mme ido edinam ye edibet ndusụk udia oro Ibet okoyomde. Nte Ibet ‘ikasanake, inyụn̄ inen, inyụn̄ ifọn’? (Rome 7:12) Ih, edi ke N̄wed Mbon Rome 10:2, 3, Paul eketịn̄ aban̄a mme Jew ete: “Ndi ntiense nnọ mmọ, nte mmọ ẹnyene ifiopesịt ẹban̄a Abasi, edi ifiopesịt mmọ isan̄ake ye ifiọk. Koro sia mmọ mîfiọkke edinen ido Abasi, ẹnyụn̄ ẹyomde ndinam edinen ido idemmọ ọsọn̄ọ ada, mmọ inyịmeke ndisụk idem nnọ edinen ido Abasi.”
Ih, mme Jew ke ndudue ẹkenịm ke akpanikọ ẹte ke ebede ke nditiene Ibet ketket, ke mmimọ iyenyene edinyan̄a. Paul, nte ededi, ama anam an̄wan̄a ete ke owo “inọhọ owo utebeikpe ke ntak edinam utom ibet, edi ke ntak mbuọtidem eke enye enyenede ke Christ Jesus.” (Galatia 2:16) Ke ẹma ẹkenọ ufak Christ, mme utom Ibet—inamke n̄kpọ m̀mê ẹkesịn idem mîdịghe ẹda ke akpan n̄kpọ adan̄a didie—ẹkedi utom n̄kpa inyụn̄ inyeneke ufọn ndomokiet ke ndinyene edinyan̄a. Mme Jew oro ẹkenyenede esịt akpanikọ ke ntre ẹkeyom mfọn Abasi ebe ke ndikabade esịt n̄kpọn̄ mme utọ utom n̄kpa oro nnyụn̄ nna baptism ke uyarade edikabade esịt mmọ.—Utom 2:38.
Nso ke nnyịn ikpep ito emi? Nte ke mme utom n̄kpa ẹkeme ndisịne se ikande mme ukwan̄ m̀mê oburobụt edinam; mmọ ẹsịne utom ekededi oro akpade, edide ikpîkpu, m̀mê mîn̄wụmke mfri ke n̄kan̄ eke spirit. Edi nte kpukpru Christian ikakabakede esịt ikpọn̄ mme utọ utom oro mbemiso mmọ ẹnade baptism? Edi akpanikọ, edi ndusụk Christian ke akpa isua ikie ke ukperedem ẹma ẹfiak ẹduọ ẹdụk oburobụt ido uwem. (1 Corinth 5:1) Ndien ke otu mme Jew ẹdide Christian, ntụhọ edifiak n̄kanam mme utom n̄kpa eke Ibet Moses ama odu. Paul ekenyene ndifiak nti utọ mbon oro ete ẹkûfiak ẹkenam mme utom n̄kpa.—Galatia 4:21; 5:1.
Ndikpeme Mbiọn̄ọ Utom N̄kpa
Ikọt Jehovah mfịn ke ntre ana ẹdu ke ukpeme mbak ẹdiduọ ẹdụk afia utom n̄kpa. Ẹkpere ndin̄wana ye nnyịn ke kpukpru usụn̄ ebe ke mme mfịghe edibiat idaha eti ido uwem, editre ndinam akpanikọ, ye edisịn idem ke mme edinam oburobụt ido idan̄. Edi n̄kpọ mfụhọ nditịn̄, ediwak Christian ke mme itie tọsịn ẹsiyak idem ẹno mme utọ mfịghe oro kpukpru isua ndien, edieke mîkabakede esịt esisio mmọ ẹfep ke esop Christian. Akan nte akanam edide, do, ana Christian anam item Paul ke N̄wed Mbon Ephesus 4:22-24: “Ẹsio akani owo ẹduọk, emi ekemde ye ido uwem mbufo ke eyo oko, onyụn̄ ọdiọn̄de-diọn̄ abiara oto ke editiene eke mbufo ẹtienede idiọkitọn̄ eke abian̄ade owo; ẹnyụn̄ ẹkabade ẹdi obufa ke spirit eke odude ke esịt mbufo, ẹnyụn̄ ẹmen obufa owo ẹsịne, emi ẹbotde ebiet Abasi ke edinen ido ye edisana ido akpanikọ.”
Nte ededi, mbon Ephesus emi Paul ekewetde n̄wed ọnọ ẹma ẹmemen obufa owo ẹsịne ke akamba udomo. Edi Paul akan̄wam mmọ ẹfiọk ẹte ke ndinam ntre ekedi edinam oro akade-kaiso! Ye unana ukeme oro akade-kaiso, idiọkitọn̄ oro akarade nte odudu mbiara ekeme ndifiak nda mme Christian n̄ka utom n̄kpa. Edi ukem ntre ye nnyịn mfịn. Ana nnyịn kpukpru ini idomo ndimen obufa owo nsịne, iyakke edu ekededi oro ikenyenede ke akani usụn̄ uwem nnyịn anam enye edehe. Ana nnyịn isọn—isua—orụk idiọk utom obụkidem ekededi. Andiwet psalm akpak ete, “Mbufo ẹmi ẹmade Jehovah, ẹsua idiọkido.”—Psalm 97:10.
Nte odotde itoro, ata ediwak owo ke otu ikọt Jehovah mfịn ẹmenam item emi ẹnyụn̄ ẹnịm idem asana ke n̄kan̄ ido uwem. Nte ededi, mme utom oro ke idemmọ mîkwan̄ake edi oro ke ofụri ofụri edide ikpîkpu mînyụn̄ in̄wụmke mfri ọmọwọn̄ọde ntịn̄enyịn ndusụk owo. Ke uwụtn̄kpọ, ndusụk owo ẹmesịn idem ofụri ofụri ke mme ndutịm un̄wana okụk m̀mê ke edikọ mme n̄kpọ obụkidem mbon. Edi Bible oduri owo utọn̄ ete: “Mmọ eke ẹyomde ndidi mbon inyene ẹduọ ẹsịne ke idomo ye afia ye ediwak ndisịme ye idiọk udọn̄, eke ẹdụride owo ẹsụhọde ke nditaha ye nsobo.” (1 Timothy 6:9) Ye mbon en̄wen, ifiọkn̄wed ererimbot amakabade edi afia. Edi akpanikọ, ekeme ndiyom ndusụk udomo ifiọkn̄wed ererimbot man ẹnyene utom. Edi ke ndibịne akwa ifiọkn̄wed eke ererimbot oro adiade ini, ndusụk owo ẹma ẹnọ idemmọ unan ke n̄kan̄ eke spirit.
Ih, ekeme ndidi ediwak utom ke idemmọ ikwan̄ake ke n̄kan̄ ido uwem. Edi mmọ nte ededi ẹdi utom n̄kpa edieke mmọ mînen̄ekede idian n̄kpọ ke uwem nnyịn idahaemi m̀mê ndinam nnyịn inyene eti idaha ye Jehovah Abasi. Mme utọ utom oro ẹda ini ye odudu edi idaha mme ufọn eke spirit, nduọkodudu oro ebịghide idi.—Men Ecclesiastes 2:11 domo.
Eyịghe idụhe afo odomode ọkpọsọn̄ ndisịn idem ke mme utom eke spirit oro ẹwọrọde usụn̄. Nte ededi, esin̄wam ndidụn̄ọde idem nse kpukpru ini. Ke ini ke ini, afo emekeme ndibụp idemfo mme utọ mbụme ẹmi: ‘Ndi ebuana mi ke an̄wautom ye edidụk mme mbonoesop ẹsụhọde ke ntak emi nnamde utom idịbi udia emi mîdotke?’ ‘Ndi ami mmenyene ini nnọ unọ idem inemesịt edi nnyene esisịt ini nnọ ukpepn̄kpọ idemowo ye ukpepn̄kpọ ubon?’ ‘Ndi ami mmabiat ekese ini ye ukeme ke ndikere mban̄a inyene obụkidem edi n̄kpu ndikere mban̄a mbon unana ke esop, utọ nte mbon udọn̄ọ ye mbon usọn̄?’ Mme ibọrọ mbụme ẹmi ẹkeme ndiyarade ufọn oro odude ke n̄kan̄ fo ndinọ mme utom eke spirit akpa itie.
Kaiso Ndisịn Idem ke Utom Jehovah
Nte 1 N̄wed Corinth 15:58 ọdọhọde, ekese odu “[ndinam] kpukpru ini ke utom Ọbọn̄.” Akakan edi utom edikwọrọ Obio Ubọn̄ ye edinam mbet. Ke 2 N̄wed Timothy 4:5, Paul akakpak ete: “Nam edikwọrọ Eti Mbụk edi utom ofụri eyo uwem fo, utom oro esịnde idem ofụri ofụri.” (Jerusalem Bible) Mbiowo ye mme asan̄autom unamutom n̄ko ẹnyene ekese n̄kpọ ndinam ke ndise mban̄a mme udọn̄ otuerọn̄. (1 Timothy 3:1, 5, 13; 1 Peter 5:2) Ibuotufọk—ẹmi ediwak ẹdide ete m̀mê eka kpọt—ẹnyene ndodobi mbiomo n̄ko ke ndise mban̄a ubon mmọ ye ke ndin̄wam nditọ mmọ ẹkọri ke itie ebuana mmọ ye Abasi. Mme utọ utom oro ẹkeme ndikama mmemidem, idem ọmiọn̄ọde owo ke ndusụk ini. Edi ke okpụhọrede ye utom n̄kpa, mmọ ẹsida ata uyụhọ ẹdi!
Mfịna edi-o: Owo edisan̄a didie enyene ini ndinam kpukpru utom oro ọwọrọde usụn̄ ẹmi ẹyomde mi? Edinọ idem ntụnọ ye ọkpọkpọ ndutịm ẹdi akpan n̄kpọ. Ke 1 N̄wed Corinth 9:26, 27, Paul ekewet ete: “Mfeheke nte owo eke mînyeneke iwụk ebiet eke enye akade: ntem n̄ko ke ntop ita; ntopke nte owo ọtọde ofụm; edi ntọn̄ọ idemmi ita, nnam enye odụk ufụn, mbak ke mma n̄kọkwọrọ nnọ owo en̄wen, ke usụn̄ ekededi ẹdisio mi ke idemmi ẹduọk.” Usụn̄ kiet ndida edumbet itien̄wed emi nsin ke edinam edidi ndidụn̄ọde ọkpọkpọ edinam eke usen ke usen ye usụn̄uwem fo nse ke ini ke ini. Afo emekeme ndinen̄ede n̄kụt nte ke emekeme nditre ediwak n̄kpọ oro mîdotke ẹmi ẹdade ini ye ukeme fo.
Ke uwụtn̄kpọ, nte abiat ekese ukeme ye ini fo ke ndise TV, unọ idem inemesịt, edikot n̄wed oro mînyeneke ufọn, m̀mê mme edinam ini nduọkodudu? Nte ekemde ye ibuotikọ kiet ke The New York Times, ukeuke akwa owo ke United States esibiat “se ikam ibede hour 30 ke urua kiet” ke ndise TV. Ke akpanikọ, ẹkpekeme ndida utọ ini oro nnam n̄kpọ oro ọfọnde akan! N̄wan esenyịn kiet emi asan̄ade-san̄a ọtọt ete: “Mma n̄kpere nditre kpukpru n̄kpọ oro ẹsibiatde ini ofụri ofụri, utọ nte edise television.” Utịp-e? Enye ama ekeme ndikot n̄wed-ofụri-orụk-ifiọk Bible oro edide eboho iba do Insight on the Scriptures n̄kụre ofụri ofụri!
Ekeme ndiyom afo n̄ko ekere m̀mê ke nso udomo ke afo ekeme ndinam usụn̄uwem fo emem. Solomon ọkọdọhọ ete: “Idap owo utom enịn̄e, adiade esisịt, onyụn̄ adiade ediwak: edi uyụhọ owo inyene iyakke enye ede idap.” (Ecclesiastes 5:12) Ndi ayak ekese ini ye ukeme fo esịn ke ndise mban̄a inyene obụkidem nte mîdotke? Ke akpanikọ, adan̄a nte nnyịn inyenede n̄kpọ awak, ntre ke nnyịn inyene nditịm ediwak n̄kpọ mbon, ndikpe okụk ubiọn̄, ndidiọn̄, nnyụn̄ n̄kpeme mme n̄kpọ. Ndi ekeme ndidi ke ufọn idemfo ndikpọn̄ ndusụk inyene fo?
Ndinyene eti ndutịm edi usụn̄ en̄wen ndida ini fo nnam n̄kpọ nte ọfọnde akan. Owo ẹkpenyene ndikere mban̄a ini nduọkodudu m̀mê unọ idem inemesịt esie ke anamde utọ ndutịm oro. Edi ẹkpenyene ndinọ ufọn n̄kpọ eke spirit akpa itie. Ẹkpenyene ndisio ini nnịm nnọ edidụk kpukpru mbonoesop kpukpru ini. Afo n̄ko emekeme ndibiere ke anyanini mbemiso m̀mê mme usen mîdịghe mbubịteyo ewe ke afo ekeme ndisịn ke utom ukwọrọikọ. Ye ndutịm oro ẹnamde ye ntịn̄enyịn, afo amakam ekeme ndikọri ebuana fo ke utom ukwọrọikọ, iso-ọfọn anamde utom nte asiakusụn̄ unọ un̄wam ke ini ke ini. Nte ededi, kụt ete imodiomi ini inọ ukpepn̄kpọ idemowo ye eke ubon, esịnede editịm idem mfọn mfọn nnọ mme mbonoesop. Ebede ke nditịm idem, ikụreke ke afo ke idemfo ndinyene ekese n̄kpọ nto mme mbonoesop edi afo eyedu ke idaha oro ọfọnde akan ‘ndidemede kiet eken nnọ ima ye nti utom’ ebe ke mme ibọrọ fo.—Mme Hebrew 10:24.
Ndinyene ini nda n̄kpep n̄kpọ ekeme ndiyom edinam ndusụk n̄waidem. Ke uwụtn̄kpọ, mbonufọk Bethel ke ofụri ererimbot ẹsibak ẹdemede ke usenubọk kiet kiet man ẹneme itien̄wed eke usen. Ndi eyedi mmemmem n̄kpọ ọnọ fi ndidep esisịt ini ke usenubọk kiet kiet nda nnam ukpepn̄kpọ idemowo? Andiwet psalm ọkọdọhọ ete: “Ndi ke iso fo ke usenubọk, ndiseme: ntie mbet ikọ fo.” (Psalm 119:147) Nte ededi, edibak ndemede eyeyom edidiomi ediwak hour oro odotde nnọ edidụk idap man afo ekeme nditọn̄ọ edinam fo ke ndan̄nsiere ye eti nsọn̄idem ye odudu.
Mme Ufọn Oro Ẹdude ke Edisịn Idem ke Utom Jehovah
Ndiyọhọ “kpukpru ini ke utom Obọn̄” oyom ndutịm, ntụnọ, ye n̄waidem. Edi afo eyenyene mme ufọn ẹmi owo mîkemeke ndibat nte utịp. Ntem sịn idem, idịghe ke n̄kpakpa m̀mê ikpîkpu utom oro adade sụk unana uyụhọ ye ubiak edi, edi ke utom Jehovah. Koro edi ke utọ utom ẹmi ke afo ayarade mbuọtidem fo owụt, enyene unyịme Abasi, ye, ke akpatre, utịp nsinsi uwem!
[Ndise ke page 28]
Ndinam eti ndutịm an̄wam Christian ndida ini esie nnam n̄kpọ ọniọn̄ ọniọn̄ n̄kan