Mme Mbụme Ẹtode Mme Andikot
Nte odot Christian anam mbubehe ye owo oro mînịmke ke akpanikọ, sia Bible ọdọhọde nnyịn ete: “Ẹkûbọp idem utịn̄e utịn̄e ye mmọ ẹke mînịmke ke akpanikọ”?
Nnyịn ikụt item oro ke 2 Corinth 6:14-16: “Ẹkûbọp idem utịn̄e utịn̄e ye mmọ eke mînịmke ke akpanikọ. Nso udeme ke edinen ido enyene ye ukwan̄ido? Nso ebuana ke un̄wana enyene ye ekịm? Nso ndụk ke Christ odụk ye Belial? Nso udeme ke andinịm ke akpanikọ enyene ye owo eke mînịmke ke akpanikọ? Nso ediomi ke temple Abasi odiomi ye ndem?”
Ntak ndomokiet idụhe ndinịm ke akpanikọ nte ke apostle Paul ọkọnọ item emi ye uduak ndisịn akpan ukpan, utọ nte edikpan mme Christian ndinam mbubehe ye owo oro mînịmke ke akpanikọ. Edi, item esie ke akpanikọ enyene n̄kpọ ndinam ye oro, ọkọrọ ye mme ikpehe eken ke uwem.
Paul ekewet item oro ọnọ nditọete Christian esie ke Corinth eset. Ndikodụn̄ ke obio oro ẹkenen̄erede ọdiọk, mmọ ẹkenyene ndin̄wana ke usen ke usen mbiọn̄ọ mme n̄kpọndịk ido uwem ye eke spirit. Ibọhọke mmọ ẹdu ke ukpeme, mmọ ndisio idem nnyan nnọ ndiọi edinam ekeme sụn̄sụn̄ ndibiat ubiere mmọ ndidi mbon oro ẹdade san̄asan̄a, ‘ubon eke ẹmekde, mme oku edidem, edisana obio, ikọt emi Abasi onịmde ọnọ idemesie.’—1 Peter 2:9.
Mbemiso ekewetde se ẹkụtde ke 2 Corinth 6:14-16, Paul ama ananam n̄kpọ aban̄a akwa mfịna oro okodude ke otu nditọete esie ke Corinth. Mmọ ẹma ẹyak akwa oburobụt ido odu ke otu mmọ, ntre Paul ama eteme mmọ ete ẹbịn m̀mê ẹsio anamidiọk oro mîkabakede esịt do ẹfep. (1 Corinth 5:1) Idiọkn̄kpọ owo oro ama owụt nte ke idiọk nsan̄a m̀mê edibuak idem ye unana ukpeme ke idaha ido uwem ererimbot ekeme nditụk mme Christian.
Mme Christian ke Corinth ekenyene ndifep ndidụk nsan̄a ye owo oro ẹkesiode ẹfep, edi nte oro ọkọwọrọ ke ana mmọ ẹdianade idem ofụri ofụri ẹkpọn̄ mbon oro mînịmke ke akpanikọ? Nte akana mmọ ẹfep ndinyene ebuana m̀mê ndinam n̄kpọ ye mbon oro mîdịghe mme Christian ofụri ofụri, ẹkabade ẹtie nte n̄ka ido ukpono oro ẹdụn̄de ikpọn̄, nte mme Jew oro ẹkewọn̄ọde ẹkedụn̄ ke Qumran emi ekperede Inyan̄ Inụn̄? Yak Paul ọbọrọ: “N̄kewet nnọ mbufo ke n̄wed mi, nte ẹkûdụk ndụk ye mbon use. Ndọhọke nte ẹkûsasan̄a ye mbon use eke ererimbot emi . . . koro ke edinam ntem mbufo ẹkpenyene ndiwọrọ n̄kpọn̄ ererimbot.”—1 Corinth 5:9, 10.
Se mme ikọ oro ẹwọrọde ana in̄wan̄în̄wan̄. Paul ama ọfiọk ete ke mme Christian ẹkesụk ẹdodu ke ekondo emi, ẹdụn̄de ẹnyụn̄ ẹnyenede ebuana kpukpru usen ye mbon ẹmi mînịmke ke akpanikọ oro ido uwem mmọ mîfọnke oro ẹnyụn̄ ẹnyenede mme idaha oro ẹdide isio. Sia owo mîkekemeke ndinen̄ede mfep oro, mme Christian ekenyene ndidu ke edidemede kaban̄a mme n̄kpọndịk oro ẹdude ke mme utọ ebuana oro.
Idahaemi ẹyak nnyịn ifiak ikere iban̄a ọyọhọ leta iba oro Paul ekewetde ọnọ mbon Corinth. Enye ama osio owụt ete ke mme Christian oro ẹyetde aran ẹdot ndidi mme asan̄autom Abasi, mme isụn̄utom oro ẹnamde utom ke enyịn Christ. Enye ama ọdọhọ mmọ ete ẹkpeme idem ye n̄kpọ iduọ ekededi oro ekemede ndida esuene nsọk utom mmọ. (2 Corinth 4:1–6:3) Paul ama akpak nditọete esie eke Corinth, ẹmi ẹketiede nte nditọ esie eke spirit nnennen nnennen, ete ẹnam ima oro mmọ ẹnyenede atara. (2 Corinth 6:13) Ke oro ebede enye ama akpak ete: “Ẹkûbọp idem utịn̄e utịn̄e ye mmọ eke mînịmke ke akpanikọ.” Enye akada udịm udịm utịn̄ikọ oro owụtde ukpụhọde ndisọn̄ọ akpan n̄kpọ oro.
Udọn̄ikọ emi owụt nte ke Paul iketịn̄ke iban̄a akpan ikpehe ke uwem, utọ nte mbubehe m̀mê utom, ndien onịm ibet oro anade ẹtiene ke afan̄ emi. Utu ke oro enye ọkọnọ nditọete oro enye ekenen̄erede ama ntatara, eti item oro enyenede ufọn.
Nte item emi ekpenyene n̄kpọ ndinam, ke uwụtn̄kpọ, ke idaha oro Christian enyenede udọn̄ ke ndọ? Ke akpanikọ ekpenyene. Ke akpa leta esie, apostle oro ama ọnọ mbon Corinth oro ẹkeyomde ndidọ ndọ item ete ẹdọ “owo Abasi ikpọn̄îkpọn̄.” (1 Corinth 7:39) Enye ama ọsọn̄ọ owụt ọniọn̄ oro odude ke mme ikọ oro ebe ke se enye ekewetde ke ukperedem, nte ẹwetde ke 2 Corinth 6:14-18. Edieke Christian ekekerede ndidọ owo oro mîdịghe asan̄autom Jehovah mînyụn̄ idịghe anditiene Christ, enye ekere aban̄a edikabade nnyene ebuana ye owo oro mînịmke ke akpanikọ. (Men Leviticus 19:19; Deuteronomy 22:10 domo.) Nte an̄wan̄ade, akpan isọn̄ eke unana edikem ye kiet eken eyeda mme mfịna ẹdi, esịnede mme mfịna eke spirit. Ke uwụtn̄kpọ, owo oro mînịmke ke akpanikọ ekeme nditọn̄ọ idahaemi mbịne utuakibuot nsunsu abasi mîdịghe anamde oro ke ini iso. Paul ọkọnọ ekikere ete: “Nso ndụk ke Christ odụk ye Belial?”
Nte ededi, nso kaban̄a ikpehe efen ke uwem—ndinam mbubehe ye owo oro mînịmke ke akpanikọ? Ke ndusụk idaha Christian ekeme ndikere nte ke man inyene se idade idu uwem inyụn̄ ise iban̄a ubon imọ eyeyom inam mbubehe ye owo emi mîdịghe ekemmọ Christian. (1 Timothy 5:8) Kere se idide sụk mme uwụtn̄kpọ mi:
Christian ekeme ndiyom nditọn̄ọ mbubehe unyam ndusụk orụk n̄kpọurua, edi n̄kukụre usụn̄ edidi ndinyịme ndidụk ediomi unam mbubehe ye owo oro ekemede ndinyene n̄kpọurua ẹmi m̀mê okụk oro ẹyomde. Christian efen oyom nditọ in̄wan̄ (m̀mê ndibọk ndusụk orụk ufene); edi inyeneke isọn̄, ntre ana enye adiana ye owo oro edimade ndinọ enye isọn̄ ke ubiọn̄ man etiene abuana ke udori ekededi. Ndusụk Christian en̄wen ikemeke ndidụk mbubehe edisịn mmọn̄ esan̄ukwak sia ukara ọnọde ibat ibat n̄wed unyịme, ndien ẹma ẹkam ẹbọbọ ẹma; n̄kukụre usụn̄ edidi enye ndidiana ye iman esie oro mînịmke ke akpanikọ oro ẹma ẹkenọ unyịme.—Mark 12:17.
Mmọemi ẹdi sụk mme uwụtn̄kpọ. Nnyịn idomoke nditịn̄ mban̄a kpukpru ifet oro ẹdude, m̀mê nnyịn nditịn̄ n̄kpọ ekededi oro owụtde edinyịme m̀mê unana edinyịme. Edi ye mme uwụtn̄kpọ ẹmi ke ekikere, nte afo ukwe ntak emi owo mîkpefụmike item oro ke 2 Corinth 6:14-18?
Christian emi odụkde ke mbubehe ye owo emi mînịmke ke akpanikọ, ye edide iman ye mîdịghe, ekeme n̄ko ndisobo mme mfịna ye mme idomo unana idotenyịn. Ndusụk nsan̄a mbubehe oro ekeme ndibiere ete ke usụn̄ ndinyene eti udori edi nditre ndiwet nnennen ibatokụk oro odụkde edi m̀mê ndinyene nnennen n̄wetnnịm n̄kpọ oro ẹyomde kaban̄a mbonutom ye okụk oro ẹdiade, kpa ye oro emi abiatde mme ibet ukara. Enye ekeme ndinyịme ndikpe mme ada n̄kpọurua n̄kayak okụk ke ndịbe ke mme n̄kpọurua oro owo mîwetke isịn ke n̄wed udep n̄kpọ itieutom. Nte Christian eyetiene abuana ke oro m̀mê ke ukem unana edinam akpanikọ oro? Ndien nso ke Christian edinam ke ini edide edisịm mmọ mbiba ndisịn ubọk ke n̄wed tax m̀mê mme n̄wed ibet eken kaban̄a nte mmọ ẹnamde mme mbubehe mmọ?—Exodus 23:1; Rome 13:1, 7.
Mîdịghe nsan̄a mbubehe oro mînịmke ke akpanikọ ekeme ndiyom ndidep n̄kpọurua oro ẹnyenede ebuana ye usen nduọkodudu mme okpono ndem, ada enyịn̄ itieutom ọnọ mme kad ekọm ini nduọkodudu, onyụn̄ abana itie mbubehe kaban̄a mme usen nduọkodudu ido ukpono. Paul ama obụp ete: “Nso ediomi ke temple Abasi odiomi ye ndem? Koro nnyịn idi temple Abasi uwem.” Didie ke mme ikọ oro ẹdot ntem: “Jehovah ọnọ uyo ete, Ẹwọn̄ọ ke otu mmọ, ẹnyụn̄ ẹdianade ẹda. Ẹkûnyụn̄ ẹtụk n̄kpọ ndek baba kiet; ndien nyedara mbufo”! (2 Corinth 6:16, 17) Ke ndida ọniọn̄ ọniọn̄ item oro nsịn ke edinam, ediwak Christian ẹma ẹmek utọ utom idịbi udia oro mîdisioho mmọ iyan inọ ediwak mfịna.—Mme Hebrew 13:5, 6, 18.
Owo inọhọ esop Christian utom ndikpeme m̀mê ndidụn̄ọde kpukpru se mme Christian ẹnamde ke itieutom idịbi udia mmọ, ye ẹdide nte mbonutom m̀mê mme enyene mbubehe. Nte ededi, edieke ẹdide ẹdidiọn̄ọ nte ke Christian enyene ebuana ke idiọk edinam, utọ nte edisịn udọn̄ nnọ nsunsu utuakibuot m̀mê ndusụk orụk usu nsu m̀mê uyịpinọ, esop eyenam n̄kpọ aban̄a oro man omụm mme idaha Jehovah akama.
Nte ededi, akpan n̄kpọ edi nte ke item Paul eke odudu spirit oro, “Ẹkûbọp idem utịn̄e utịn̄e ye mmọ eke mînịmke ke akpanikọ,” ekeme ndin̄wam mme Christian ndifep mme mfịna ye ikpe ekededi ye mbiowo. Mme Christian oro ẹnyenede eti ibuot ẹyeda item oro ẹsịn ke edinam ẹnyụn̄ ẹtre ndisịn idem ke mme idaha oro mmọ ẹdidude ke idak mfịghe efen efen ndibiat mme edumbet Bible. Edieke owo ekerede ete ke ana imọ idụk ke mbubehe ye owo oro mînịmke ke akpanikọ, mmọ eken inyeneke ndisọp mbiom enye ikpe m̀mê ndisụk enye uyo, ẹfiọkde ẹte ke enye eyenyene ndibiom mbiomo kaban̄a edimek esie. Ke akpanikọ, Paul ikonịmke ibet, oro ọsọn̄ọde ọbiọn̄ọ edinam mbubehe ye owo oro mînịmke ke akpanikọ. Edi, owo ikpenyeneke ndifụmi item esie. Abasi ọkọnọ odudu ndinọ item oro onyụn̄ anam ẹwet enye ẹsịn ke Bible kaban̄a ufọn nnyịn. Nnyịn imenyene eti ibuot ke ndinam item oro.