‘Ẹkaiso Ndidi se Ẹnen̄erede’

“NTE afo omonịm ke akpanikọ nte ke nnyịn iditụnke usụn̄?” Akaisan̄ okobụp akpa etubom nsụn̄ikan̄ mbụme oro. Nte ekpri nsụn̄ikan̄ emi ọkọfiọrọde onyụn̄ otụhọde odụk ọkpọsọn̄ mbufụt mmọn̄ Iso Ikọt South Atlantic, emi eketie enye nte edidi ọkpọsọn̄ n̄kpọ mmọ ndisịm ekpri ntọi oro odude ke n̄wed ndise obio emi ekedide ọtọ oro mmọ ẹkekade.

Ntem akpa etubom oro ama ada enye aka enyọn̄ nsụn̄ikan̄ onyụn̄ anam an̄wan̄a enye nte mme ukwakutom uwat nsụn̄ikan̄ anamde utom​—ukwakutom ẹwụtde ebiet ẹkade, ukwakutom owụtde ebiet itiat odude ke mmọn̄, ukwak ubọ etop satellite, ye idem n̄kpọ utom ẹdade ẹdiọn̄ọ ọtọ eyo adade. Okposụkedi edinam an̄wan̄a emi akakande ifiọk esie, enye ama edi edifiọk akpan edumbet oro odude ke utom uwat nsụn̄ikan̄: kpa edinam edinen̄ede. Ye un̄wam otode ukwakutom uwat nsụn̄ikan̄ esie, awat nsụn̄ikan̄ ekeme ndibiat odudu usọp mmọn̄ ke inyan̄ibom ye ofụm ke ndinam edinen̄ede ndien ndien. Ke utọ edinen̄ede ntre mîdụhe, mmọ ẹyesop usụn̄ ke ata ediwak itiat.

Mme Christian ẹbiet nsụn̄ikan̄ ke akwa inyan̄ibom ubonowo. Utịtmbuba nnyịn edi ndidi se Jehovah ke akpatre okụtde nte ‘itiede ke emem, inana ntọi, inyụn̄ inana ido.’ (2 Peter 3:14) Edi nte esidide ye nsụn̄ikan̄, mme odudu ẹdu​—ẹmi ẹyomde ndiberi nnyịn n̄kpọn̄ usụn̄. Ikọ emi Paul ekewetde ọnọ ẹsọk mbon Corinth odot didie ntem ete: “Ke ntak emi ke nnyịn ibọn̄ akam ite, mbufo ndidi se ẹnen̄erede. ... Ẹkaiso . . . ndidi se ẹnen̄erede.”​—2 Corinth 13:9, 11, NW.

Se Edinen̄ede Abuanade

Ikọ Greek oro ẹkabarede mi “nen̄ede” ada aban̄a edinam n̄kpọ “odu ke nnennen idaha.” (Se ikọ idakisọn̄ eke Reference Bible.) Ke ndusụk uwetn̄kpọ Bible, ẹda enye ẹtịn̄ ẹban̄a edifiak nnam n̄kpọ okodu ke nnennen idaha. Ke uwụtn̄kpọ, ke Matthew 4:21, ẹda ukem ikọ oro ẹtịn̄ ẹban̄a “ẹ[di]diọn̄” iyịre. (Kingdom Interlinear) Nso, ndien, ke mme Christian ndidi se ẹnen̄erede ọwọrọ?

Ọfọn, kere ban̄a mme Christian ke Corinth ẹmi Paul ọkọnọde n̄wed ẹsọk. Ke akpa leta ọkọnọde ẹsọk mmọ, Paul ama osio uwak ndiọi idaha emi okodude ke esop oro owụt: ubahade, edinyịme nnọ oburobụt ido idan̄, edikot ikpe ke otu nditọete, unana ediwụt ukpono nnọ Udia Mbubịteyo Ọbọn̄, ye idem mme mbonoesop ndidu ke ndutịme. (1 Corinth 1:10-13; 5:1; 6:1; 11:20, 21; 14:26-33) Mbon Corinth ke ntre ẹkenyene “[ndi)diọn̄” idaha do, oro edi, ndinam enye “odu ke nnennen idaha” ye mme edumbet Abasi.

Udiana leta emi Paul ọkọnọde ẹsọk mmọ owụt ete ke mmọ ẹma ẹnam kpasụk ntre. (2 Corinth 7:11) Nte ededi, Paul ama ọfiọk ete ke mfịghe ẹtode ererimbot, ẹtode Satan, ẹnyụn̄ ẹtode mme ntụhọ obụkidem mmọ ẹyekaiso ndinụk mmọ nsio ke usụn̄ ke ini ke ini. Ntre, enye nte odotde ama ọnọ mmọ item ete ‘ẹkaiso ndidi se ẹnen̄erede.’

Ufọn Ẹyomde Edinen̄ede Mfịn

Ukem ntre ana Mme Ntiense Jehovah mfịn ẹkaiso ndidi se ẹnen̄erede. Satan kpa Devil ke ‘an̄wana ekọn̄’ ye nnyịn, anamde n̄kpọ ikan̄ ikan̄ ndibiat nsọn̄ọnda nnyịn. (Ediyarade 12:17; Ephesus 6:12) Editịm n̄kpọ eke ofụri ererimbot emi anamde n̄kpọ “ọbọn̄ emi akarade edem ikpaenyọn̄” akanade nnyịn n̄ko okụk. Nsan̄a utom ye nsan̄a ufọkn̄wed nnyịn ẹkeme ndidi mme owo oro ‘ẹdude uwem ke idiọkitọn̄ obụkidem ẹnyụn̄ ẹnamde se idọn̄de obụkidem.’ (Ephesus 2:2, 3) Nnyịn nde imenyene en̄wan kpukpru ini ye ndammana ndiọi udọn̄ nnyịn. (Rome 7:18-25) Ye unana edinen̄ede kpukpru ini, ẹkeme ndiwat nnyịn mmemmem mmemmem mbe usụn̄.

Se ikotịbede inọ apostle Peter enen̄ede anam n̄kpọ emi an̄wan̄a. Ke ama akanam ẹdiọn̄ọ Jesus nnennen nnennen nte “Christ, Eyen Abasi uwem,” ẹma ẹtoro Peter ye ikọ ẹmi ẹte: “Ọfọfọn ọnọ fi Simon eyen Jonah, koro mîdịghe obụk ye iyịp akayarade n̄kpọ emi ọnọ fi, edi edi Ete Mi emi odude ke Heaven.” (Matthew 16:16, 17) Nte an̄wan̄ade, ekikere Peter okodu ke eti usụn̄. Edi, ke ufan̄ ini oro ebede ke ufan̄ikọ itiokiet efen, Jesus ama asua ọnọ enye ọkpọsọn̄ ọkpọsọn̄! Ke ọfiọkde ete ke Christ ọmọn̄ “[o]kụt ediwak ukụt . . . ẹyenyụn̄ ẹwot [enye],” Peter ama akpak Jesus ete: “Idiọkn̄kpọ aka nsannsan ye Afo, Ọbọn̄; utọ n̄kpọ emi idiwọrọke Fi.” Jesus ọbọrọ enye usọp usọp ete: “Da ke edem Mi, Satan. Afo edi n̄kpọ iduọ ọnọ Mi; koro afo ukereke n̄kpọ Abasi, edi ekere n̄kpọ owo.”​—Matthew 16:21-23.

Peter ekekere n̄kpọ ke n̄kan̄ obụkidem. Ama oyom ẹnen̄ede ekikere ye edu esie. Nte emi idịghe akpanikọ iban̄a kpukpru nnyịn ke ini ke ini? Nte nnyịn isinyeneke ntụhọ ndise n̄kpọ ke n̄kan̄ ekikere idem nnyịn utu ke n̄kan̄ eke Abasi? Ntem, ke ini ke ini, nnyịn imesiyom ẹnen̄ede nnyịn. Ukem nte nsụn̄ikan̄ ke inyan̄ibom, utọ edinen̄ede emi ke ndusụk ini ekeme ndidi ekpri, ayakde esisịt nditie nte se mînyeneke ufọn. Edi mmọ ẹkeme ndiwọrọ ukpụhọde ke ufọt edisịm ebiet ikade ye edibọ ufen ediden̄ ke n̄kan̄ eke spirit. Ke akpanikọ, ekpri edinen̄ede idahaemi ekeme ndikpan edinam akamba​—iso-ọfọn ubiak ubiak​—edinen̄ede ke ini iso.

Mme Idaha Abasi

Edieke ukwakutom uwat nsụn̄ikan̄ mînaha ke nnennen udomo, owo ikemeke ndinam edinen̄ede oro odotde. Ukem ntre, edieke anade inịm uwem nnyịn ke nnennen usụn̄, nnyịn imoyom nnennen ndausụn̄ ke Ikọ Abasi, kpa Bible. “Kpukpru n̄wed eke ẹdade odudu spirit Abasi ẹwet, ẹnyụn̄ ẹdi se ifọnde ndida n̄kpep owo n̄kpọ, nnyụn̄ nsua nnọ owo, nnyụn̄ nnam owo ẹsan̄a nte enende.” (2 Timothy 3:16) Ikọ odudu spirit Abasi emi omonịm mme idaha Abasi kaban̄a ido uwem ye ekikere. Edikot enye kpukpru ini edi ata akpan n̄kpọ ke nditiene “usụn̄ eti ido.”​—Psalm 23:3.

N̄kaiso ndausụn̄ esito otu “asan̄autom emi anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄” eke mme Christian oro ẹyetde aran. Edi spirit Jehovah esin̄wam mmọemi ndifiọk uduak esie ke usụn̄ enyenede n̄kọri. (Matthew 24:45-47; Mme N̄ke 4:18) Ntre, ke ini ndausụn̄ otode esop Jehovah edi, nnyịn ke ọniọn̄ imekeme ndisụk ibuot nnọ enye, ifiọkde ọyọhọ ọyọhọ ite ke Jehovah n̄kukụre edida nnyịn usụn̄ ke usụn̄ oro edidade nsinsi ufọn ọsọk nnyịn.​—Isaiah 48:17.

Ndusụk ini, nte ededi, nnyịn imesiyom ọkpọ ọkpọ un̄wam ndikaiso ndu ke usụn̄ oro. Paul ọkọnọ item ke Galatia 6:1 ete: “Nditọete, edieke ẹkụtde owo ke ndudue ekededi, mbufo, ẹmi ẹdide mbon spirit, ẹsan̄a ke spirit ifụre ifụre ido, ẹda enye ẹfiak ẹsịn ke itie.” Mbiowo ye mme asan̄autom unamutom ẹdu ke otu mbon oro ẹnyenede utọ n̄kpọ oro anamde owo odot ke n̄kan̄ eke spirit mi. Ediwak ini, mmọ ẹyenen̄ede ẹsio ẹwụt nnyịn ndusụk usụn̄ emi nnyịn inyenede ndinam edinen̄ede.

Ẹyom Ukeme

Isidịghe mmemmem n̄kpọ kpukpru ini ndinam mme ukpụhọde oro ẹyomde ke uwem nnyịn. N̄ko, kere ban̄a Peter. Ke amanade nte eyen Jew, Peter ama ọkọri ọwọrọ owo ye ntatara etikwo etikwo ekikere oro ẹkenyenede ẹban̄a mme owo ẹtode orụk efen. Nte enye akasiande Cornelius emi ekedide owo Gentile ete: “Mbufo ke idem mbufo ẹmefiọk ẹte ibet akpan owo emi edide Jew ndidian idem ndinyụn̄ nsan̄a n̄kpere owo emi otode idụt [efen].” Nte ẹdedi, ke ama ọkọfiọk ete ke ekedi uduak Abasi nte enye abuan akpanikọ Christian ye eren emi ye ubon esie, Peter ama ebiere ete: “Ke akpanikọ mmokụt nte Abasi iten̄eke owo ẹnyịn: edi ke kpukpru idụt Enye adadara owo ekededi eke abakde Enye onyụn̄ anamde nti ido.”​—Utom 10:28, 34, 35.

Peter ama anam n̄wọrọnda ukpụhọde ke ekikere ye edu esie kaban̄a mme orụk efen! Edi nte an̄wan̄ade, ufọn ama odu ọnọ ẹnye ndikaiso ndidi se ẹnen̄erede ke afan̄ emi, koro isua ifan̄ ke ukperedem, Peter ama ayak mfịghe ubọkn̄ka akan enye ubọk onyụn̄ ọtọn̄ọ nditịn̄ idiọk ndian mme andinịm ke akpanikọ ẹdide mme Gentile. Apostle Paul ẹkenyene ndisua nnọ enye, adade ata n̄kpọsọn̄ ikọ ndin̄wam enye ọdọdiọn̄ enen̄ede ekikere esie!​—Galatia 2:11-14.

Ukem ntre mfịn, ekeme ndidi Christian ọkọkọri ọwọrọ owo ke ebiet ẹsaride asari eke orụk. Ke ama ekedifiọk akpanikọ, enye ekeme ndidiọn̄ọ ẹnyọn̄ ẹnyọn̄ ete ke Abasi isarike asari edi osụk ọsọn̄ọ eyịre ke ndiọi ekikere enyenede aban̄a orụk efen. Okposụkedi enye mînamke n̄kpọ idiọk idiọk ye mbon oro ẹtode orụk efen, enye inikiet inikiet ekeme ndida nte ke mmọ ẹnyene mme edu oro owo mîyomke ke ntak mmọ ẹmanade ke orụk oro. Enye ẹkeme ndidomo ime mmọ ese ye ikọ mbubru eke orụk m̀mê ikọ oro esidụride ntịn̄enyịn kpukpru ini ọnọ orụk, m̀mê utọk eke orụk. Enye akam ekeme ndisịn mme item eke spirit ẹmi otode ekemmọ Christian oro, ke ntak unana ifiọkn̄wed m̀mê unana n̄kpọ ufọn otode n̄kaowo, etrede nditịn̄ ikọ ke ido oro ẹsitịn̄de. Ke akpanikọ, eyeyom ata ukeme oto owo oro ndinen̄ede ekikere esie ekekem ye eke Jehovah!a

Edi edide se ẹnemede ẹban̄a emi edi usua eke orụk, uma inyene, edisịn idem ke edinam otuowo ke ufọkn̄wed ye ke itieutom, m̀mê ufọn edidụk mme mbonoesop Christian, ana nnyịn ibiọn̄ utọn̄ ke ndausụn̄ ẹnọde ebe ke Ikọ Abasi ye esop esie. Nnyịn ikpedehedei ikere ite ke nti item N̄wed Abasi ibeheke nnyịn, inyụn̄ ifụmi enye. Ti ete ke nditọ Israel oro mîkanamke akpanikọ ẹkedọhọ ẹte: “Usụn̄ Ọbọn̄ inenke.” Nte idịghe nnyịn inyene ndinen̄ede usụn̄ nnyịn ekekem ye mme usụn̄ Jehovah?​—Ezekiel 18:25.

Nnyịn imadat esịt nte ke Jehovah esinyene ufiop ufiop udọn̄ ke usụn̄ nte nnyịn isan̄ade ke iso esie, ọnọde ikọt esie edinen̄ede kpukpru ini. Emi edi ukem nte Isaiah eketịn̄de prọfesi ete: “Ndien utọn̄ fo eyekop uyo ke edem fo, ete, ‘Emi edi ọkpọusụn̄, mbufo ẹsan̄a ke esịt,’ ke mbufo ẹdiwọn̄ọrede ẹka nnasia, m̀mê ẹnyụn̄ ẹka ufien.” Ke n̄kan̄ nnyịn, nnyịn ikpakam isọp inam n̄kpọ iban̄a utọ ima ima ndausụn̄ otode Jehovah mi inyụn̄ ‘iben̄e idem ndisụk ibuot.’ (Isaiah 30:21; James 3:17) Ih, ẹyak nnyịn ikaiso ndidi se ẹnen̄erede man usụn̄ unam n̄kpọ nnyịn akpada nnyịn okosịm utịtmbuba nsinsi uwem ke mfọn Abasi!

[Ikọ Idakisọn̄]