Nte Afo Emekeme Ndikop Inemesịt ye Ekese Oro Enyenede Ndinam?
EKESE nnyịn idu uwem ọyọhọde ye utom, ekese ini edide itọk itọk. Ọkpọsọn̄ mfịghe uwem eyomfịn oyom ete nnyịn isịn ukeme ofụri ini man ikam isan̄a ikpat kiet. Mme ebendọ ye ete ẹnyene ndisịm mme mfịghe mfịghe mbiomo mmọ eke ubon, mme eteutom, ye mmọ eken. Ibanndọ ye mme eka ẹnyene ndise mban̄a se ubon mmọ ẹyomde ndien ediwak ini ẹsinyene ndinam utom idịbi udia. N̄kpri owo n̄ko ẹdu ke idak mfịghe ndibiom ndusụk mbiomo ubon ke adan̄aemi ẹbọde ukpep oro editịmde mmọ idem ọnọ eti idaha ke n̄kaowo.
Edi nso kaban̄a nnyịn oro ima ikayak uwem nnyịn inọ Jehovah Abasi inyụn̄ idide Mme Ntiense esie oro ẹnade baptism? Ke adianade ye kpukpru n̄kpọ eken oro ẹyomde ẹto nnyịn, nnyịn imenyene item apostle Paul emi: “Ndima nditọete mi, ẹsọn̄ọ ẹda, ẹkûyak n̄kpọ esehede mbufo; ẹyọhọ kpukpru ini ke utom Ọbọn̄; sia ẹmefiọk ẹte utom eke mmimọ inamde idiwọrọke idi ikpîkpu ke Ọbọn̄.” (1 Corinth 15:58) Ih, ediwak udiana mbiomo ẹdi ubak n̄kpọ ẹyomde ke utuakibuot akpanikọ. Didie ke nnyịn ikeme ndiyọhọ ofụri mbiomo ẹmi nnyụn̄ nnyene ifụre ekikere ye inemesịt?
Ndinam Utom Mma Ada Inemesịt Edi
Inemesịt—ekikere mfọnọn̄kpọ m̀mê uyụhọ—enyene n̄kpet n̄kpet ebuana ye edikụt unen ke edibiom mme mbiomo uwem. Edieke nnyịn ikemede ndibiom mme mbiomo nnyịn eke usen ke usen ke uforo uforo ido oro esịnede ifiọk, inamde mme n̄kpọ ke ini ye ke nde ke nde, nnyịn inyene inem edinam utom mma ye uyụhọ. Oro edi nte enye ekpedide, ndien utịp otịp esịn ke inemesịt nnyịn.
Jehovah Abasi akanam iduakke ite mme mbiomo oro nnyịn ibiomde ekpedi ndodobi mbiomo. Utu ke oro, esidi udọn̄ esie kpukpru ini ete nnyịn ‘idatesịt inyụn̄ ikụt nti n̄kpọ ke kpukpru ọkpọsọn̄ utom nnyịn.’ (Ecclesiastes 3:12, 13) Ke ini nnyịn ikopde inemesịt ke utom nnyịn, nnyịn nte ido edide imesision̄o mfri. Nnyịn ke mben̄eidem imesibọ item inyụn̄ inam n̄kpọ ye mmọ eken emem emem. Ke n̄kan̄ eken, edieke nnyịn mîkopke inemesịt, utom nnyịn eyekabade etie ekikak ekikak—n̄kpọ oro edide ibe ibe, efekde owo, idem enyịkde-nyịk owo ke n̄kan̄ eke ntụk. Emi esida okosụn̄ọ ke utom oro mîsiọn̄ọke mfri ye etikwo etikwo idaha ekikere. Uwem akabade edi en̄wan usen ke usen nte nnyịn idomode ndisịm kpukpru n̄kpọ oro ẹyomde ẹto nnyịn. Nte ededi, edieke nnyịn ikemede ndikụt usụn̄ ndidu ke inemesịt ke se nnyịn inamde, anaedi nnyịn iyedara usụn̄uwem oro akamade utịp onyụn̄ ọnọde uyụhọ.
Da Ukem Ukem
Edieke anade nnyịn ikop inemesịt idem okposụkedi nnyịn inyenede ekese ndinam, oyom nnyịn ida ukem ukem. Ndien nso idi edida ukem ukem? Enye edi “nsọn̄ọnda ekikere ye ntụk.” Owo oro adade ukem ukem odomo ndinam kpukpru n̄kpọ esie ke nde ke nde. Enye anam ndutịm ọnọ ini iso, etre edisịk n̄kpọ nnịm ke iso, onyụn̄ afara ke idem ke edu. Enye owụt mfara-ke-idem ke udia, edin̄wọn̄ n̄kpọ, unọ idem inemesịt, mbre, ye ukama isen. Ke akpanikọ, enye “akama idem ke ufat ke kpukpru usụn̄”!—1 Corinth 9:24-27; men Titus 2:2 domo.
Akam enyene akpan udeme ke edisọn̄ọ mmụm edida ukem ukem Christian n̄kama. Asan̄autom Jehovah ekeme ndibọn̄ akam mben̄e edisana spirit Abasi ye un̄wam Ete esie eke heaven ke ndision̄ọ mbun̄wụm esie, esịnede mfara-ke-idem. (Luke 11:13; Galatia 5:22, 23) Christian akpan akpan ekpenyene ndiyom un̄wam nto Abasi ke akam ke ini osobode mme idomo oro odomode nditịmede edida ukem ukem esie. David, andiwet psalm ọkọdọhọ ete, “Kpat usụn̄ fo nọ Jehovah, nyụn̄ buọt idemfo ye enye, ndien enye eyenam.” (Psalm 37:5) Ndusụk ini ekeme ndiyom nnyịn ibọn̄ akam nte David ke ini enye ekeben̄ede ete: “O Abasi, wara ditiene mi: afo edi andin̄wam mi ye andinyan̄a mi; O Jehovah, kûnam ubịghi.” (Psalm 70:5) Kûdedei ufre ete ke ebede ke akam ke emekeme ndisọn̄ọ mmụm edida ukem ukem n̄kama onyụn̄ adara ‘emem Abasi emi ayan̄ade ifiọk owo, onyụn̄ ekpemede esịt ye ekikere nnyịn.’—Philippi 4:6, 7.
Koro enye eberide edem ke Jehovah onyụn̄ adarade emem Abasi, Christian oro adade ukem ukem enyene eti ibuot. (Titus 2:11, 12) Emi oto edinyene eti ifiọk mban̄a mme edumbet Bible nnyụn̄ nda mmọ nsịn ke edinam ke uwem esie. Utọ owo oro idịghe mbubịk, m̀mê enye ndinam ubiere ke ibụmede. Mbufiọk iyakke enye ọsọn̄ọ eyịre ke ekikere esie m̀mê ndisọn̄ ibuot. Enye ọsọn̄ọ omụm uke uke idaha edikere mban̄a idemesie ye ukeme esie akama, ndien emi an̄wam enye ndidiana kiet ye mmọ en̄wen. (Micah 6:8) Nte enemde, mme edu oro an̄wamde owo ndida ukem ukem ẹdu n̄ko ke otu mme n̄kpọ oro ẹyomde ẹto mmọ oro ẹmekde ndinam utom nte mme esenyịn ke esop Christian.—1 Timothy 3:2, 3.
Nnyịn imekeme ndidian ekese n̄kpọ ke inemesịt nnyịn ke ndidomo nditotịm nda ukem ukem ke mme edinam nnyịn eke usen ke usen. Ke ndiwụt mme edu oro ẹnyenede ebuana ye eti edida ukem ukem, nnyịn imekeme ndinam mme n̄kpọ oro iyomde ye unana ọkpọsọn̄ edisịn̄ede ikpọkidem m̀mê ntụk. Usụn̄uwem nnyịn eyewụt akwa nsọn̄ọnda, ndien nnyịn iyeyọhọ ekese. Mmọ en̄wen eyekụt idatesịt oro ọkọride-kọri ke ebuana nnyịn, ndien nnyịn iyenyene n̄kponn̄kan uyụhọ ye idatesịt. Edi nso idi ndusụk nti usụn̄ ndisọn̄ọ mmụm edida ukem ukem n̄kama?
Nti Usụn̄ Ndisọn̄ọ Mmụm Edida Ukem Ukem N̄kama
Man isọn̄ọ imụm edida ukem ukem ikama, nnyịn ikpodomo ndinam n̄kpọ ke ini inyụn̄ itịm mme ọkpọ ọkpọ mbubehe nnyịn. Oyom nnyịn inam ndutịm inọ ini iso, isede iban̄a mme n̄kpọ ke nde ke nde, ye ke adiana ke adiana. Mbon oro ẹnanade eti ndutịm ẹnyụn̄ ẹmade ndisịk n̄kpọ nnịm ke iso ẹsitịmede uwem mmọ ye ediwak mfịghe ye editịmede esịt. Edikụt unen ke ikpehe uwem enyeemi eyen̄wam nnyịn ndikụt nte ke nnyịn idu ke ukpeme utu ke ndikere nte ke nnyịn idi mme owo ẹmi ẹnanade un̄wam ẹmi mme idaha ẹkande ubọk.
Ikpanaha nnyịn idomo ndinam kpukpru n̄kpọ ke idem nnyịn. Mbon oro mîsiyomke ndibọ un̄wam nto mmọ efen ediwak ini ẹsikpe ndodobi utịp ke edikpa mba ye edikpu. Nsio nsio utom ẹdu oro mbon en̄wen ẹkemede ndise enyịn mban̄a. Ke ntre, edi n̄kpọ owụtde eti ibuot ndibọ ufọn nto ukeme mbon oro ẹnyimede ndinọ un̄wam. Ke ẹsiode edinam mbiomo nnyịn efere ẹfep, emi ekeme ndisịn udọn̄ nnọ mmọ oro ẹyomde ndisan̄a n̄kpere nnyịn.
Edi n̄kpọ oro mîwụtke eti ibuot ndimen idem nnyịn ndomo ye mmọ oro ẹkemede ndinam ekese. Ndidomo nditie nte mbon oro nte an̄wan̄ade ẹnyenede se ẹyomde awak akan nte nnyịn ikemede ndinyene edi n̄kpọ esinamde owo anana udọn̄, anamde nnyịn ikere ke idi usụhọde inyụn̄ idotke. Utọ ekikere oro ababiat, osụhọde ubiere ye mbuọtidem nnyịn. Paul ekewet ete, “Yak owo kiet kiet odomo utom esie ọfiọk, ekem enye eyenyene se enye obụrede aban̄a ke idemesie ikpọn̄, idibụreke ke idem owo en̄wen.” (Galatia 6:4) Ti ete ke mfọnn̄kan anamutom edi enyeemi etienede mme item, enyene iwụk onyụn̄ edi se ẹberide edem, onyụn̄ anam eti uduot utom. Edieke nnyịn idide utọ oro, utom nnyịn eyedi se ẹwụtde esịtekọm ẹban̄a onyụn̄ edi se ẹyomde.—Mme N̄ke 22:29.
Oyom nnyịn ise enyịn iban̄a nsọn̄idem nnyịn nte ọfọnde. Enye edi kiet ke otu ata ọsọn̄urua inyene nnyịn, koro ke enye mîdụhe nnyịn idikeme ndinam ata esisịt kpọt. Ntem, nnyịn ikpodomo ndimụm ọnọ-nsọn̄idem udia n̄kama ke ndidia eti udia. Nnyịn ikpenyene ndinọ idem nnyịn nduọkodudu oro oyomde, idụkde idap ke eti ini ke okoneyo. Ke ini nnyịn inen̄erede ikpa mba m̀mê ikụtde ite ke unana nsọn̄idem ọmọn̄ edi, nnyịn ikpenyeneke ndikaiso nsịn̄ede idem nnyịn; nnyịn imekeme ndikpe akamba ekọmurua.
Edi akpan n̄kpọ nnyịn ndikpeme mbiọn̄ọ edikọri edu n̄kụni. Edieke nnyịn inọde etikwo etikwo ekikere ifet, nnyịn imekeme ndikụt ke n̄kpọ akwan̄a ke ekperede ndidi ye n̄kpọ ekededi m̀mê owo ekededi. Emi ke akpanikọ edi usụn̄ ndiduọk idatesịt nnyịn ye eke mbon en̄wen. Utu ke nditịn̄ ikọ-edem m̀mê ndikụni mban̄a n̄kpọ emi nnyịn ikerede ke inenke, nnyịn ikpenyene ndisian mbon oro ẹnyenede mbiomo ndise mban̄a n̄kpọ oro inyụn̄ ikpọn̄ enye inọ mmọ ndinen̄ede mme n̄kpọ nnịm. (Men 1 Corinth 1:10-12 domo.) Nnyịn inyene eti ibuot ke ndisọn̄ọ mmụm in̄wan̄în̄wan̄ ekikere n̄kama, kpukpru ini iyomde inyụn̄ idoride enyịn ndikụt eti ke idem mmọ efen ye ke mme n̄kpọntịbe oro ẹkarade uwem nnyịn.—Men Jude 3, 4, 16 domo.
Ke ndidiomi mme edinam nnyịn, nnyịn ikpenyene nditi nte ke itọk itọk usio-ukot ekeme ndinịm mbụk, edi owo isiwakke ndimụm enye n̄kama ke anyanini. N̄kaiso edisịn̄ede idem n̄kaha idaha ikosụn̄ọ ke nnyịn ndikop mba ikpọn̄îkpọn̄ edi n̄ko ekeme ndida unana udọn̄ ndi oro ekemede ndisụhọde ubiere nnyịn ndikaiso. Ntem, ẹyak nnyịn inam usio-ukot oro ikemede ndimụm n̄kama ke nsinsi. Ke uwụtn̄kpọ, edi se ifọnde ndinam eti ndutịm nnọ edibuana ofụri ini ke utom ukwọrọikọ eke ufọk-ke-ufọk ye mme isoutom ukwọrọikọ Christian eken. Oyom nnyịn ifet ufan̄ inọ ini nduọkodudu ye unọ idem inemesịt oro ọbọpde-bọp. Ndien nnyịn iyekụt nte enyenede ufọn ndinyene nneme ye n̄kani owo oro ẹnyenede ediwak isua ifiọkutom, koro anaedi mmọ ẹma ẹkpep nte ẹkemede ndinam mme n̄kpọ oro ẹyomde ye unana edikpa mba ke ikpọkidem m̀mê ke ntụk.
Kama Eti Ubiere
Odot ida nte isoutom inyụn̄ inyene udọn̄ ndiyọhọ kpukpru mbiomo oro ẹnọde nnyịn, esịnede eke esop ikọt Jehovah. Abasi esinem esịt ye ifịk ifịk mbonutom oro ẹdide se ẹberide edem. (Men Matthew 25:21; Titus 2:11-14 domo.) Edi N̄wed Abasi akpak ete: “Kpeme ekikere ye ọniọn̄.” (Mme N̄ke 3:21) Ndida ọniọn̄ eke Bible nsịn ke edinam eyenọ nnyịn ufọn, ndien oyom nnyịn ida ndammana ifiọk ye eti ubiere inam n̄kpọ, inamde ndutịm ye ntịn̄enyịn ndien kpukpru ini inamde n̄kpọ nte ukeme nnyịn ẹdide.
Ana item oro ẹnọde ndinyene ekese ndinam ke utom Ọbọn̄ ada ukem ukem ye ntọt oro ẹtorode ke Ecclesiastes 9:4. Do nnyịn ikot ite: “Ebua eke odude uwem ọfọn akan okpo lion.” Ih, odu-uwem ebua, okposụkedi ndusụk owo ẹsede ke ndek, ọfọn akan okpo lion, kpa unam oro ediwak owo ẹdade nte ọbọn̄. Edieke nnyịn idade ukem ukem inyụn̄ isede iban̄a nsọn̄idem nnyịn nte odotde, nnyịn iyedu uwem inyụn̄ ikeme ndikaiso nnam n̄kpọ. Mme akpan̄kpa ikaha iso inyene ebuana ke utom ndomokiet. Eti ubiere ekeme ndin̄wam nnyịn ndinyene edida ukem ukem oro owụtde eti ibuot oro ayakde nnyịn inam mme n̄kpọ ẹdotde ye unana editaba idatesịt nnyịn.
Ntre, ndien, ndinyene ekese ndinam iwọrọke ite ke nnyịn ikemeke ndikop inemesịt. Mbon oro ẹnyenede ekese ndinam n̄kan ẹkeme ndidu ke otu mbon oro ẹkopde inemesịt ẹkan edieke mmọ ẹnyenede eti ekikere, ẹsọn̄ọde ẹmụm eti idaha ẹkama, ẹnyụn̄ ẹdade eti ubiere ẹnam n̄kpọ man ẹnyene edida ukem ukem oro ọfọnde. Nnyịn imekeme ndinyene n̄kponn̄kan inemesịt edieke nnyịn inyenede ọniọn̄, inamde nti utom, inyụn̄ ikọn̄de idotenyịn nnyịn ke Jehovah Abasi.—1 Timothy 6:17-19.