Saul Osobo ye N̄kani Ufan ye Mbon Oro Enye Ekesikọbọde

ANAEDI Saul oro ẹkedide ẹdidiọn̄ọ nte apostle Paul ama okop ndịk ke ini enye akafiakde ọnyọn̄ Jerusalem ke ama akakabade edi Christian.a Isua ita ko ke edem, enye ama ọkpọn̄ Jerusalem aka ekefịme ikọ ndịghe ye ikọ uwotowo adian mme mbet Jesus. Ẹma ẹnọ enye odudu ẹte omụm mbet Jesus ekededi oro enye okụtde ke Damascus.—Utom 9:1, 2; Galatia 1:18.

Ke ini Saul akakabarede edi Christian, enye ama etịn̄ ikọ uko uko aban̄a mbuọtidem oro enye enyenede ke Messiah oro ẹkenamde eset. Emi ama anam mme Jew oro ẹkedude ke Damascus ẹyom ndiwot enye. (Utom 9:19-25) Ndi enye ekpekenen̄ede ekere ke mme Jew ufan imọ oro ẹkedude ke Jerusalem ẹkpenen̄ede ẹdara imọ? Ke nditịm ntịn̄, se ikakam ibehede Saul ekedi ndisobo ye mme Christian oro ẹkedude ke Jerusalem. Oro ikememke utom.

“Ke esịmde Jerusalem [Saul] esịn ukeme ndidian idem ye mme mbet; edi kpukpru mmọ ẹfefehe enye, koro mmọ mînịmke ke akpanikọ ite enye edi mbet.” (Utom 9:26) An̄wan̄a ntak emi mmọ ẹkenamde ntre. Mmọ ẹkesidiọn̄ọ enye nte andikọbọ oro mînyeneke esịtmbọm. Eketie nte enye akababian̄a ke ini ọkọdọhọde ke idi Christian, okonyụn̄ etie nte enye okoyom usụn̄ ndibe ndụk esop. Oro akanam mme Christian ke Jerusalem mîkoyomke ndidian idem ye enye.

Edi owo kiet ke otu mmọ ama an̄wam Saul. Bible ọdọhọ ke Barnabas ama ada akani andikọbọ emi “ebịne mme apostle,” eyedi Peter (Cephas) ye James eyeneka Jesus, onyụn̄ asian mmọ ke enye edidi Christian idahaemi ye nte enye ọkọkwọrọde ikọ ke Damascus. (Utom 9:27; Galatia 1:18, 19) Owo itịn̄ke ntak emi Barnabas ekenyenede utọ mbuọtidem oro ke idem Saul. Ndi Barnabas ama ememehe ye Saul onyụn̄ odomo enye ese, anamde enye enyịme ke Saul ikanamke n̄kari? Ndi Barnabas ama ọfiọk mme Christian ke Damascus onyụn̄ okop ke Saul ama okpụhọde? Se ededi oro ekedide ntak, Barnabas ama anam mmọ inyeneke aba eyịghe iban̄a Saul. Ntre, Saul ama odu ye apostle Peter ke usen 15.

Odu ye Peter ke Usen 15

Saul ọkọbọ utom esie oto Jesus nnennen nnennen, kpa nte enye akasiande mbon Galatia. (Galatia 1:11, 12) Nte eyịghe mîdụhe, Saul ama ọfiọk ke ọfọn imọ inen̄ede ikpep n̄kpọ iban̄a utom ukwọrọikọ Jesus. Saul ndidu ye Peter ama ọnọ enye akwa ifet ndikpep n̄kpọ mban̄a utom ukwọrọikọ Jesus. (Luke 24:12; 1 Corinth 15:3-8) Saul ama enyene ediwak mbụme ndibụp Peter ye James, mmọ n̄ko ẹma ẹnyụn̄ ẹnyene ediwak mbụme ndibụp enye mban̄a n̄kukụt esie ye utom oro ẹkenọde enye.

Didie ke Ẹkenyan̄a Saul Ẹsio ke Ubọk N̄kani Ufan Esie?

Ẹkot Stephen akpa Christian oro akakpade n̄kpa usụn̄ Abasi. Mbon oro ẹkebemde iso ẹneni eneni ye Stephen ẹketo ke “se ẹkotde Synagogue Mbon Uwọrọ-Ufụn, ye eke mbon Cyrene ye mbon Alexandria ye eke mbon Cilicia ye Asia.” Idahaemi, Saul “ekeneni eneni ye mme Jew oro ẹsemde usem Greek,” onyụn̄ ọnọ mmọ ikọ ntiense uko uko. Mmọ ẹkenam n̄kpọ didie? Mmọ ẹma ẹdomo ndiwot enye.—Utom 6:9; 9:28, 29.

Saul akpakama ndisian n̄kani ufan esie akamba ukpụhọde oro enye akanamde, nnyụn̄ nsịn ukeme n̄kpep mmọ n̄kpọ mban̄a Messiah. Nte ededi, mme Jew emi ẹsemde usem Greek mi ẹma ẹsua Saul sia mmọ ẹkedade enye nte ada-owo-nnọ.

Ndi Saul ama ọfiọk ke ẹkpekewot imọ? Bible ọdọhọ ke adan̄aemi enye okosụk ọbọn̄de akam ke temple, enye ama okụt n̄kukụt, Jesus onyụn̄ ọdọhọ enye ke n̄kukụt oro ete: “Wara wọrọ ke Jerusalem iwiwa, koro mmọ mîdinyịmeke ikọ ntiense eke afo editịn̄de aban̄a mi.” Saul ọkọbọrọ ete: “Ọbọn̄, mmọ ke idemmọ ẹtịm ẹfiọk ẹte mma nsịn mmọ emi ẹnịmde fi ke akpanikọ ke ufọk-n̄kpọkọbi nnyụn̄ mmia mmọ ke kpukpru synagogue; ndien ke ini ẹkeduọkde iyịp Stephen ntiense fo, ami ke idemmi mma nda do nnọ unyịme.”—Utom 22:17-20.

Ndusụk owo ẹkere ke ikọ Saul oro ọkọwọrọ ke enye ama ọfiọk ke ẹkeme ndiwot imọ. Mbon efen ẹkere ke enye ọkọdọhọ ete: ‘Mmọ ẹfiọk ke ami mma nsikọbọ mme owo kpa nte mmọ ẹkọbọde owo. Ke akpanikọ, mmọ ẹkpenyene ndifiọk ke enyene se inen̄erede inam n̄kabade ndi Christian. Eyedi mmekeme ndin̄wam mmọ ẹfiọk akpanikọ.’ Kpa ye oro, Jesus ama ọfiọk ke mme Jew oro idikpan̄ke utọn̄ inọ ikọ ntiense owo oro mmọ ẹkedade nte owo mfiakedem. Enye ama ọdọhọ Saul ete: “Daha ka, koro nyọdọn̄ fi aka ebịne mme idụt emi ẹdude anyan usụn̄.”—Utom 22:21, 22.

Ke ini ekemmọ mme Christian ẹkefiọkde ke ẹkeme ndiwot Saul, mmọ ẹma ẹsọsọp ẹmen enye ẹka esụkmbehe Caesarea ẹnọ aka Tarsus obio emana esie, kpa isan̄ oro edide n̄kpọ nte kilomita 500. (Utom 9:30) Ediwak isua ẹma ẹbe mbemiso Saul akafiakde ọnyọn̄ Jerusalem.

Anaedi utọ itọk itọk unyọn̄ oro ama osio esop Christian ke afanikọn̄. Akani andikọbọ oro ndikodu do akpakada afanikọn̄ edi. Ke Saul ama ọkọnyọn̄, “esop ke ofụri Judea ye Galilee ye Samaria ebe odụk ini emem, ọkọri; ndien nte enye asan̄ade ke ndịk Jehovah ye ke ndọn̄esịt edisana spirit enye ọdọdiọn̄ ọtọt.”—Utom 9:31.

Se Ikpepde

Ukem nte ekedide ke akpa isua ikie, nnyịn imekeme ndisobo mme idaha oro oyomde idu ke ukpeme. Inaha inyene eyịghe iban̄a kpukpru isenowo. Nte ededi, ke ndusụk idaha mbon n̄wo ẹsidomo ndiwo ikọt Jehovah, ekeme ndidi ke ntak ufọn idemmọ mîdịghe man ẹbiat esop. Ntem, ana inyene mbufiọk mbak ididụk afia mbon abian̄a emi.—Mme N̄ke 3:27; 2 Timothy 3:13.

Nte Saul akanamde n̄kpọ aban̄a edikwọrọ ikọ ke Jerusalem owụt usụn̄ efen oro anade mme Christian ẹdu ke ukpeme. Ndinọ ikọ ntiense ke ndusụk ebiet m̀mê ndikwọrọ ikọ nnọ ndusụk owo, esịnede n̄kani ufan, ekeme ndisịn owo ke afanikọn̄, abiat mbuọtidem owo, m̀mê anam owo edue Abasi. Oyom inen̄ede ikpeme ini ye ebiet oro inọde ikọ ntiense.—Mme N̄ke 22:3; Matthew 10:16.

Nnyịn imekeme ndinịm ke ẹyekwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi emi mbemiso idiọk editịm n̄kpọ emi esịm utịt. Nso eti uwụtn̄kpọ ke Saul ekenịm ntem ke ‘nditịn̄ ikọ uko uko ke enyịn̄ Ọbọn̄’ nnọ n̄kani ufan ye mbon oro enye ekesikọbọde!—Utom 9:28.

[Ikọ idakisọn̄]

[Ndise ke page 16]

Saul ama ọkwọrọ ikọ uko uko ọnọ mme Jew oro ẹkesemde usem Greek ke ini enye ekedide edisịm Jerusalem