Ẹsan̄a Nte Jehovah Etemede
“Teme mi usụn̄ fo, O Jehovah; nyesan̄a ke akpanikọ fo; kọt esịt mi abak enyịn̄ fo.”—PSALM 86:11.
1, 2. Nso inụk Mme Ntiense Jehovah ndisịn ndibọ edikịm iyịp nsịn ke idem?
“ANAEDI Mme Ntiense Jehovah ẹnen ke ndisịn ndida mme n̄kpọ ẹnamde ẹto iyịp, koro edi akpanikọ nte ke ekese n̄kpọ oro ẹkemede ndida udọn̄ọ ndi ẹkeme ndisuana nto iyịp oro ẹkịmde ẹsịn ke idem.”—n̄wedmbụk ibọkusọbọ usem France eke usen ke usen Le Quotidien du Médecin, December 15, 1987.
2 Ekeme ndidi ndusụk owo ẹmi ẹkekotde ikọ oro ẹma ẹkere ke edi sụk ke mfọniso ke Mme Ntiense Jehovah ẹkesịn ndibọ edikịm iyịp nsịn ke idem anyanini mbemiso ẹkedidiọn̄ọde enye ntatara ntatara nte mmọ ẹkemede ndikama ndịk, idem n̄kpa. Edi idaha oro Mme Ntiense Jehovah ẹdade kaban̄a iyịp idịghe ke mbuari, m̀mê enye ndidi ewụhọ oro ndusụk esen esen isio n̄ka ẹtịbide ẹdi, idaha oro otode ndịk nte ke iyịp ifọnke. Utu ke oro, Mme Ntiense ẹsịn iyịp ke ntak ubiere mmọ ndisan̄a ke n̄kopitem ke iso Akwa Anditeme mmọ—Abasi.
3. (a) Didie ke David ekekere aban̄a ibetedem ke Jehovah? (b) Nso utịp ke David akasak iso ese ke ntak ọbuọtde idem ke Abasi?
3 Edidem David, emi ekenyenede ibetedem esie ke Abasi, ama ebiere ndidi se enye etemede nnyụn̄ ‘nsan̄a ke akpanikọ esie.’ (Psalm 86:11) Ẹma ẹteme David ini kiet ẹte ke edieke enye etrede ndinyene ubiomikpe iyịp ke enyịn Abasi, ‘ẹyebọp uwem esie ẹsịn ke ebek uwem ye Jehovah.’ (1 Samuel 25:21, 22, 25, 29) Nte mme owo ẹsibọpde nsọn̄urua n̄kpọ man ẹkpeme ẹnyụn̄ ẹtịm mmọ ẹnim, ntre Abasi ama ekeme ndikpeme uwem David nnyụn̄ ntịm enye nnịm. Ke ọbọde ọniọn̄ ọniọn̄ item oro, David ikoyomke ndinyan̄a idemesie ebe ke ukeme esie edi ekeberi edem ke Owo oro enye enyenede uwem esie oto: “Afo eyewụt mi usụn̄ uwem: uyụhọ idatesịt ke iso fo; n̄kpọ inemesịt ke ubọk nnasia fo ke nsinsi nsinsi.”—Psalm 16:11.
4. Ntak emi David okoyomde Jehovah eteme imọ?
4 Ye edu oro, David ikekereke ke imọ ke idemmọ imekeme ndimek mme ibet Abasi oro ẹfonde m̀mê oyomde ete ẹnịm. Edu esie ekedi: “O Jehovah, teme mi usụn̄ fo, nyụn̄ da mi usụn̄ eke enende ban̄a mme asua mi.” “Teme mi usụn̄ fo, O Jehovah; nyesan̄a ke akpanikọ fo: kọt esịt mi abak enyịn fo. O Ọbọn̄ Abasi mi, nyetoro fi ke ofụri esịt mi.” (Psalm 27:11; 86:11, 12) Ke ndusụk ini ndisan̄a ke akpanikọ ke iso Abasi ekeme nditie nte ifọnke owo ke idem m̀mê ekeme ndiwọrọ akwa n̄waidem, edi David ama oyom ẹteme imọ ke nnennen usụn̄ nnyụn̄ nsan̄a ke enye.
Ẹteme Ẹban̄a Iyịp
5. Nso ke enyene ndidi David ama ọdiọn̄ọ aban̄a idaha Abasi kaban̄a iyịp?
5 Odot nnyịn itịm ifiọk ite toto ke ini uyen kaiso, ẹma ẹteme David ekikere Abasi kaban̄a iyịp, kpa ekikere emi mîkedịghe ndịbe n̄kpọ ido ukpono. Ke ini ẹkekotde Ibet ẹnọ mme owo, enyene ndidi David ama okop emi: “Koro uwem unam odude ke iyịp: ami mmonyụn̄ nda enye, ndori ke itieuwa nnọ mbufo, ndisio isop nnọ ukpọn̄ mbufo: koro edide iyịp osio isop ọnọ ukpon̄. Mmọdo ndọhọde nditọ Israel, nte, Baba ofụri ukpọn̄ mbufo kiet okûdia iyịp, esen emi odụn̄de ke otu mbufo okûnyụn̄ adia iyịp.”—Leviticus 17:11, 12; Deuteronomy 4:10; 31:11.
6. Didie ke n̄kaiso udọn̄ okodu ọnọ mme asan̄autom Abasi ndidi se ẹtemede kaban̄a iyịp?
6 Adan̄a nte Abasi akadade nditọ Israel anam n̄kpọ nte esop ikọt esie, ama oyom ẹnọ mbon oro ẹyomde ndinem enye esịt item ẹban̄a iyịp. Ẹma ẹteme ediwak emana nditọ iren ye iban nditọ Israel ke ntre. Edi nte utọ item oro eyeka iso ke Abasi ama okonyịme esop mme Christian, anamde mmọ “Israel Abasi”? (Galatia 6:16) Ih, ke akpanikọ. Ekikere Abasi kaban̄a iyịp ikokpụhọkede. (Malachi 3:6) Idaha oro enye adade kaban̄a editre ndida iyịp nnam n̄kpọ ke idiọk usụn̄ ama odu mbemiso Ibet ediomi edidu ke edinam, ndien enye ama akaiso ke Ibet oro ama eketre.—Genesis 9:3, 4; Utom 15:28, 29.
7. Ntak emi edidi se Abasi etemede kaban̄a iyịp edide akpan n̄kpọ ọnọ nnyịn?
7 Ukpono ẹnyenede ẹnọ iyịp edi akpan n̄kpọ ke Ido Ukpono Christ. Ndusụk owo ẹkeme ndibụp ẹte, ‘Nte oro idịghe ikọ n̄kponinua?’ Edi, nso idi akpan n̄kpọ inọ Ido Ukpono Christ edieke mîdịghe uwa Jesus? Ndien apostle Paul ekewet ete: “Nnyịn inyụn̄ inyene ubọhọ-ufụn ke [Jesus] oto ke iyịp Esie, kpa edifen mme idiọkn̄kpọ nnyịn, adan̄a nte mfọn Esie awakde.” (Ephesus 1:7) The Inspired Letters, emi Frank C. Laubach akabarede, esịn ufan̄ikọ emi ntem: “Iyịp Christ oro ẹkpede ẹnọ nnyịn ndien kemi nnyịn inyene Enye.”
8. Didie ke “akwa otuowo” ẹberi edem ke iyịp kaban̄a uwem?
8 Kpukpru owo oro ẹdoride enyịn ndibọhọ “akwa ukụt” oro edide nnyụn̄ ndara mme edidiọn̄ Abasi ke paradise isọn̄ ẹberi edem ke iyịp Jesus oro ẹduọkde. Ediyarade 7:9-14 etịn̄ aban̄a mmọ onyụn̄ etịn̄ aban̄a se mmọ ẹma ẹkenanam ete: “Mmọ oro ẹdi mmọemi ẹketode ke akwa ukụt ẹwọn̄ọ, ẹkenyụn̄ ẹyetde ọfọn̄idem mmọ ẹnam afia ke iyịp Eyenerọn̄.” Tịmfiọk usem oro ẹdade mi. Enye idọhọke ite ke mmọemi ẹnyan̄ade ẹsio ke akwa ukụt ẹma ‘ẹnyịme Jesus’ m̀mê ‘ẹkọn̄ mbuọtidem ke enye,’ okposụkedi mmọ ke akpanikọ ẹdide akpan n̄kpọ. Enye akaiso esisịt onyụn̄ ọdọhọ ete ke mmọ “[ẹkeyet] ọfọn̄idem mmọ ẹnam afia ke iyịp [Jesus].” Oro edi koro iyịp enyene odudu ndifak.
9. Ntak emi n̄kopitem nnọ Jehovah kaban̄a iyịp edide akpan n̄kpọ ntre?
9 Ndiwụt esịtekọm nnọ ufọn emi an̄wam Mme Ntiense Jehovah ndibiere nditre ndida iyịp nnam n̄kpọ ke idiọk usụn̄, idem edieke abia ibọkusọbọ ke esịt akpanikọ ọdọhọde ete ke edikịm iyịp nsịn ke idem edi akpan n̄kpọ. Enye ekeme ndinịm ke akpanikọ ete ke mme ufọn oro edikịm iyịp nsịn ke idem ekemede ndinyene okpon akan mme n̄kpondịk iyịp oro ke idemesie akamade ọnọ nsọn̄idem. Edi Christian ikemeke ndifụmi idem n̄kpọndịk oro okponde akan, kpa n̄kpọndịk eke editaba unyịme Abasi ke ndinyịme ndida iyịp nnam n̄kpọ ke idiọk usụn̄. Paul inikiet ama etịn̄ aban̄a mmọ oro ‘ẹkoide-koi ẹnam idiọkn̄kpọ ke ẹma ẹkebọ nnennen ifiọk akpanikọ.’ Ntak orụk idiọkn̄kpọ oro ekededi ekenen̄erede ọdiọk ntre? Koro utọ owo oro “[ekedịghide] Eyen Abasi ke ikpat, onyụn̄ abatde iyịp ediomi, emi ẹdade ẹnam enye asana, ke n̄kpọ ndek.”—Mme Hebrew 9:16-24; 10:26-29.
N̄wam Mbon En̄wen Ẹbọ Ukpep
10. Nso idi ntak ubiere nnyịn ndibet iyịp?
10 Nnyịn oro iwụtde esịtekọm inọ uwa ufak Jesus ikpeme idem man ikûnam idiọkn̄kpọ, isịnde ufọn iyịp unyan̄a uwem esie. Ke ima ikekere n̄kpọ emi ikụre, nnyịn imọfiọk ite ke ọyọhọ esịtekọm oro ẹwụtde Abasi kaban̄a uwem okponụk nnyịn ndisịn ndibiat edinen mbet esie ekededi, emi nnyịn inyenede mbuọtidem nte ke ẹkenọ ye mfọnn̄kan ufọn nnyịn ke ekikere—kpa mfọnn̄kan ufọn nnyịn oro ebịghide. (Deuteronomy 6:24; Mme N̄ke 14:27; Ecclesiastes 8:12) Nte ededi, nso kaban̄a nditọ nnyịn?
11-13. Nso ukwan̄ ekikere aban̄ade nditọ mmọ ye iyịp ke ndusụk ete ye eka ẹdide Christian ẹnyene, ndien ntak-a?
11 Ke adan̄aemi nditọ nnyịn ẹdide nditọn̄wọn̄ m̀mê ẹkpride ẹkaha ndifiọk n̄kpọ, Jehovah Abasi ekeme ndise mmọ nte edisana ye se ẹnyụn̄ ẹnyịmede ke ntak uyakidem nnyịn. (1 Corinth 7:14) Ntre edi akpanikọ nte ke ekeme ndidi nseknditọ ke ubon Christian idiọn̄ọke kan̄a inyụn̄ inamke ubiere iban̄a edinịm ibet Abasi aban̄ade iyịp. Nte nnyịn, nte ededi, ke inam ukeme nnyịn nditeme mmọ akpan n̄kpọ emi? Mme ete ye eka ẹdide Christian ẹkpenyene ndinen̄ede n̄kere mban̄a oro, koro etie nte ndusụk ete ye eka ẹsinyene ukwan̄ edu ẹban̄a nditọ mmọ ye iyịp. Etie nte ndusụk mmọ ẹsikere ke mmimọ inen̄ekede inyene odudu ndibiere m̀mê ẹnọ n̄kpri nditọ mmimọ iyịp. Ntak ukwan̄ ekikere emi?
12 Ediwak idụt ẹnyene ibet m̀mê itieutom ukara ndikpeme nditọn̄wọn̄ ẹmi ẹsịnde ẹnyụn̄ ẹkamade ke idiọk usụn̄. Owo isịnke nditọ Mme Ntiense Jehovah m̀mê ndikama ke idiọk usụn̄ ke ini mme ete ye eka mînyịmeke ẹnọ edima eyeneren m̀mê eyenan̄wan mmọ iyịp, ẹben̄ede ke ukem ini oro ẹte ẹda usọbọ efen oro ifiọk usọbọidem eyomfịn ekemede ndinọ. Idem ke idaha ibọkusọbọ, emi idịghe edisịn m̀mê edikama ke idiọk usụn̄, ke ẹkerede ẹban̄a mme n̄kpọndịk oro ẹdude ke usọbọ edikịm iyịp nsịn ke idem. Enye edi unen oro owo enyenede ndidomo mme n̄kpọndịk ẹbuanade nse ndien ekem ẹmek usọbọ.a Edi, ndusụk mme ọnọ usọbọ ẹsiyom unyịme eke ibet, ẹyomde odudu man ẹnyịk edikịm iyịp nsịn ke idem oro owo mîyomke.
13 Ndusụk ete ye eka, ke ẹfiọkde ẹte ke ekeme ndidi mmemmem n̄kpọ mme ọnọ usọbọ ndinyene ibetedem esop ndikịm iyịp nsịn eyenọwọn̄ ke idem, ẹkeme ndikere ẹte ke n̄kpọ emi ọwọrọ ọkpọn̄ ubọk mmimọ, nte ke idụhe n̄kpọ ndomokiet oro mme ete ye eka ẹkemede m̀mê okpoyomde ndinam. Ekikere oro akwan̄a didie ntem!—Mme N̄ke 22:3.
14. Didie ke ẹketeme David ye Timothy ke uyen mmọ?
14 Nnyịn ima ifiọk ite ke ẹma ẹteme David ke usụn̄ Abasi toto ke uyen esie. Oro ama otịm enye idem ndida uwem nte enọ otode Abasi ndinyụn̄ mfiọk nte ke iyịp ada ọnọ uwem. (Men 2 Samuel 23:14-17 domo.) Ẹma ẹteme Timothy usụn̄ ukere n̄kpọ Abasi “toto ke uyen.” (2 Timothy 3:14, 15) Nte afo unyịmeke ute ke ini David ye Timothy ẹkekam ẹdude ke idak isua emana oro ibet onyịmede mfịn nte akwa owo, ke anaedi mmọ ẹma ẹkeme nditịn̄ ọfọn ke idemmọ mme eneni aban̄ade uduak Abasi? Ukem ntre, anyanini mbemiso ẹkabarede ikpọ owo, akpana ẹkpep mme uyen Christian mfịn ke usụn̄ Abasi.
15, 16. (a) Nso ekikere ikedemede ke ndusụk ebiet iban̄a unen nditọn̄wọn̄? (b) Nso ikada ikosịm edinọ eyenọwọn̄ kiet iyịp?
15 Ke ndusụk ebiet ẹsinọ uyen oro ẹdọhọde nte ọkọride osịm ọyọhọ idaha unen ebietde eke ikpọ owo. Ọkọn̄ọde ke isua emana m̀mê ekikere oro ọkọride osịm ọyọhọ idaha, m̀mê mbiba, ẹkeme ndise uyen nte ọkọride osịm ọyọhọ idaha ekem ndinam mme ubiere idemesie ke usọbọ ibọkusọbọ. Idem ke ebiet oro emi mîdịghe ibet, mme ebiereikpe ye ikpọ owo ẹkeme ndisịn ọkpọsọn̄ udop ke mme udọn̄ uyen oro ekemede nditịn̄ ọkpọsọn̄ ubiere esie kaban̄a iyịp n̄n̄wan̄a n̄n̄wan̄a. Ke edide isio ye oro, ke ini uyen mîkemeke nditịn̄ se enye onịmde ke akpanikọ n̄n̄wan̄a n̄n̄wan̄a ye ke usụn̄ oro ọkọride osịm ọyọhọ idaha, esop ekeme ndikere ke imọ inyene ndibiere se itiede nte mfọnn̄kan, nte imọ ikpebierede inọ nsekeyen.
16 Akparawa kiet ama ekpep Bible ke ini ke ini ke ediwak isua edi ikanaha baptism. Kpa ye akayakde sụk urua itiaba ndisịm isua emana oro enye ekpenyenede “unen ndisịn usọbọ ibọkusọbọ ke idemesie,” ufọkibọk oro ọkọsọbọde enye udọn̄ọ cancer ama oyom ibetedem esop man ọnọ enye iyịp ke ndibiọn̄ọ uduak esie ye eke ete ye eka esie. Ebiereikpe oro enyenede mbufiọk mi ama obụp enye aban̄a se enye onịmde ke akpanikọ aban̄a iyịp onyụn̄ obụp mme akpan mbụme, utọ nte enyịn̄ akpa n̄wed ition eke Bible. Ekpri akparawa emi ikekemeke ndisiak mmọ m̀mê ndinọ uyarade oro oyụhọde owo nte ke imọdiọn̄ọ ntak oro imọ isịnde ndibọ iyịp. Ke mfụhọ, ebiereikpe oro ama onyịme ẹnọ edikịm iyịp nsịn ke idem, etịn̄de ete: “[E]nye ndisịn ndinyịme edikịm iyịp nsịn ke idem ikọn̄ọke ke ọyọhọ ifiọk aban̄ade edinịm ke akpanikọ ido ukpono esie.”
17. Nso idaha ke eyenan̄wan isua-14 akada kaban̄a edinọ iyịp, ye nso utịp?
17 Mme n̄kpọ ẹkeme ndidi isio ye ekpri eyen oro ẹtịmde ẹteme ke usụn̄ Abasi onyụn̄ asan̄ade ifịk ifịk ke akpanikọ Esie. Uyen Christian kiet ama enyene ukem orụk cancer oro mîwakke mi. Eyenan̄wan oro ye ete ye eka esie ẹma ẹdiọn̄ọ ẹnyụn̄ ẹnyịme uke uke ibọkusọbọ otode ata ọkọkudọn̄ọ ke ufọkibọk oro ẹtịmde ẹdiọn̄ọ. Edi, ẹma ẹsịn ikpe ke esop. Ebiereikpe oro ekewet ete: “D.P. ama ọsọn̄ọ ete ke imọ iyesịn ndibọ edikịm iyịp nsịn ke idem ke usụn̄ ekededi oro imọ idikemede. Enye akada edikịm iyịp nsịn ke idem nte edida ekọn̄ ndụk ke idemesie onyụn̄ emen enye odomo ye idan̄ n̄kanubọk. Enye ama eben̄e Esop ndiwụt ukpono nnọ ubiere imọ nnyụn̄ nnyak imọ ikaiso idu ke [ufọkibọk oro] ye unana Esop ndibiere nte ẹnọ edikịm iyịp nsịn ke idem.” Item Christian oro enye ọkọbọde ama an̄wam enye ke ọkpọsọn̄ idaha emi.—Se ekebe.
18. (a) Eyenan̄wan kiet oro okokụtde ukụt akada nso idaha kaban̄a edibọ iyịp? (b) Nso ke ebiereikpe ekebiere aban̄a usọbọ esie?
18 Ẹma ẹsọbọ eyenan̄wan isua-12 udọn̄ọ unana iyịp. Itieutom mfọnọn̄kpọ nditọn̄wọn̄ ama esịn ikpe ke esop man ekeme ndinyịk enye ọbọ iyịp. Ebiereikpe oro ama eberi ete: “L. ama asian esop emi in̄wan̄în̄wan̄ ye ke usụn̄ akpanikọ ete ke, edieke ẹdomode ndikịm iyịp nsịn imọ ke idem, imọ iyen̄wana ye edikịm iyịp nsịn ke idem oro ke ofụri ukeme oro imọ ikemede ndinyene. Enye ọkọdọhọ, ndien ami mmonịm enye ke akpanikọ, ete ke imọ iyefiori n̄kpo inyụn̄ in̄wana ndien nte ke imọ iyewụhọde n̄kpọ ukịm iyịp nsịn ke idem oro ifep ke ubọk imọ iyenyụn̄ idomo ndiduọk iyịp oro odude ke ekpat ke bed imọ. Ami mmesịn ndiwụk ewụhọ ekededi oro edisịnde eyen emi ke idomo oro . . . Ye owo udọn̄ọ emi, usọbọ oro ufọkibọk aduakde ndinọ ese aban̄a udọn̄ọ ke n̄kan̄ ikpọkidem ikpọn̄îkpọn̄. Enye okpu ndise mban̄a mme udọn̄ eke ntụk ye edinịm ke akpanikọ eke ido ukpono esie.”
Mme Ete ye Eka—Ẹteme Nte Ọfọnde
19. Nso asan̄asan̄a mbiomo ke mme ete ye eka ẹkpebiom kaban̄a nditọ mmọ?
19 Mme utọ ifiọk n̄kpọntịbe oro ẹkama okopodudu etop ọnọ mme ete ye eka oro ẹduakde ẹte ofụri owo ke ubon mmimọ ẹdu uwem nte ekemde ye ibet Abasi aban̄ade iyịp. Ntak kiet oro akanamde Abraham edi ufan Abasi ekedi nte ke Enye ama ọfiọk ke eteekpụk oro ama ‘eteme nditọ esie ye ufọk esie eke etienede enye, ete ẹkpeme usụn̄ Jehovah, ndinam se ifọnde.’ (Genesis 18:19) Nte emi ikpedịghe ntre ye ete ye eka ẹdide Christian mfịn? Edieke afo edide ete m̀mê eka, nte afo ke eteme ndima nditọ fo ndisan̄a ke usụn̄ Jehovah man mmọ kpukpru ini “ẹben̄e idem ndibọrọ kpukpru owo eke edibụpde . . . ntak idotenyịn emi [mmọ] ẹnyenede; edi ẹkpeme ndibọrọ ke sụn̄sụn̄ ido ye ke ido uten̄e”?—1 Peter 3:15.
20. Nso ke nnyịn akpan akpan ikpoyom nditọ nnyịn ẹdiọn̄ọ ẹnyụn̄ ẹnịm ke akpanikọ ẹban̄a iyịp? (Daniel 1:3-14)
20 Okposụkedi edifọnde ndinam nditọ nnyịn ẹdiọn̄ọ ẹban̄a mme afanikọn̄ udọn̄ọ ye mme n̄kpọ-ndịk eken oro edikịm iyịp nsịn ke idem akamade, nditeme nditọ nnyịn ke mfọnmma ibet Abasi aban̄ade iyịp iwọrọke akpan akpan ndidomo ndinam ẹkop ndịk ẹban̄a iyịp. Edieke, ke uwụtn̄kpọ, ebiereikpe obụpde ekpri eyenan̄wan ntak enye mîkoyomke ẹnọ imọ iyịp ndien ibọrọ esie ekedi akpan akpan nte ke imọ ikekere ke iyịp enen̄ede akama n̄kpọndịk m̀mê afanikọn̄, nso ikpekeme ndidi utịp? Ebiereikpe oro ekeme ndiberi ete ke enye n̄kukụre ikọkọrike isịm ọyọhọ idaha okonyụn̄ okop ndịk nte mîdotke, kpa nte enye okpokopde ndịk ntre aban̄a edisiak udọn̄ọ appendix tutu enye akpatua onyụn̄ afan̄a usiakidem emi ete ye eka esie ẹkerede ke ekedi mfọnn̄kan n̄kpọ ọnọ enye. Akande oro, nnyịn ima ibebem iso itịn̄ ite ke akpan ntak oro anamde mme Christian ẹsịn edikịm iyịp nsịn ke idem idịghe nte ke ẹsabade iyịp edi nte ke enye edi ọsọn̄urua n̄kpọ ọnọ Abasi nnyịn ye Ọnọ-Uwem. Nditọ nnyịn ẹkpenyene ndidiọn̄ọ oro, ọkọrọ ye nte ke mme n̄kpọndịk ibọkusọbọ oro ẹkemede ndinyene nto iyịp adian udop ke idaha ido ukpono nnyịn.
21. (a) Mme ete ye eka ẹkpenyene ndifiọk nso mban̄a nditọ mmọ ye ekikere Bible kaban̄a iyịp? (b) Didie ke mme ete ye eka ẹkpekeme ndin̄wam nditọ mmọ ke se iban̄ade iyịp?
21 Edieke afo enyenede nditọ, nte omonịm ke akpanikọ ke mmọ ẹnyịme ẹnyụn̄ ẹkeme ndinam an̄wan̄a idaha ọkọn̄ọde ke Bible aban̄ade edikịm iyịp nsịn ke idem? Ndi mmọ ẹnen̄ede ẹnịm ke akpanikọ nte ke idaha emi edi uduak Abasi? Nte mmọ ẹkụt nte ke ndibiat ibet Abasi ekeme nditịm ndiọk tutu enye ekeme ndisịn idotenyịn nsinsi uwem Christian ke itiendịk? Mme ete ye eka oro ẹnyenede eti ibuot ẹyedụn̄ọde n̄kpọ ẹmi ye nditọ mmọ, edide mmọ ẹnen̄ede ẹdi n̄kpri owo m̀mê ẹkpere ndidi ikpọ owo. Mme ete ye eka ẹkeme ndinịm ini unọ ukpep emi uyen kiet kiet osobode mme mbụme oro ebiereikpe m̀mê anamutom ufọkibọk ekemede ndibụp. Uduak idịghe ndinam eyenọwọn̄ etịn̄ afiak etịn̄ mme akpan n̄kpọ m̀mê mme iboro oro ẹkemekde ke ibuot. Otịm edi akpan n̄kpọ ete mmọ ẹfiọk se mmọ ẹnịmde ke akpanikọ, ye ntak. Nte ededi, ke ikpe esop, ete ye eka m̀mê mbon en̄wen ẹkeme ndinọ ntọt ẹban̄ade n̄kpọndịk ẹdude ke iyịp ye mme usọbọ efen oro ẹdude. Edi se ebiereikpe m̀mê anamutom ediyomde ndifiọk ke nneme oro enyenede ye nditọ nnyịn edi m̀mê mmọ ẹtịm ẹdiọn̄ọ idaha ye edimek mmọ ye n̄ko m̀mê mmọ ẹnyene idaha ido uwem ekemmọ ye edinịm ke akpanikọ oro ọsọn̄ọde ada.—Men 2 Ndidem 5:1-4 domo.
22. Nso ikeme ndidi nsinsi utịp ke nnyịn ndidi se Abasi etemede kaban̄a iyịp?
22 Oyom kpukpru nnyịn ifiọk inyụn̄ imụm ekikere Abasi aban̄ade iyịp ikama ye ubiere. Ediyarade 1:5 etịn̄ aban̄a Christ nte enyeemi “amade nnyịn, okonyụn̄ adade iyịp Esiemmọ atat nnyịn urụk mme idiọkn̄kpọ nnyịn.” Ebe n̄kukụre ke ufọn iyịp Jesus ke nnyịn ikeme ndinyene ọyọhọ ọyọhọ ye nsinsi edifen nnọ ke mme idiọkn̄kpọ nnyịn. N̄wed Mbon Rome 5:9 etịn̄ in̄wan̄în̄wan̄ ete: “N̄wan̄waedinso ndien, sia ẹma ẹnam ikpe etebe nnyịn kemi ke iyịp Esie, ke ẹyenyan̄a nnyịn ẹsio ke iyatesịt oto ke Enye.” Owụt eti ibuot, ndien, didie ntem nnyịn ye nditọ nnyịn ndidi se Jehovah etemede ke n̄kpọ emi ndinyụn̄ mbiere ndisan̄a ke usụn̄ esie ke nsinsi!
[Mme Ikọ idakisọn̄]
a Se How Can Blood Save Your Life?, emi Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., emịn̄de, page 21-22, 28-31.
Mme Akpan N̄kpọ Item
◻ Nso ekikere ke nnyịn ikpenyene iban̄a ndidi se Jehovah etemede?
◻ Ntak emi edinịm ibet Abasi kaban̄a iyịp edide akpan n̄kpọ?
◻ Ntak edide akpan n̄kpọ nte mme uyen ẹkeme ndinam mme ekikere mmọ kaban̄a iyịp an̄wan̄a ye nsọn̄ọnda?
◻ Didie ke mme ete ye eka edide Christian ẹkeme ndin̄wam nditọ mmọ ndidi se ẹtịmde ẹteme ke ibet Jehovah aban̄ade iyịp?
[Ekebe ke page 17]
AMA OTỤK ESOP KE IDEM
Nso ke ubiere esop eketịn̄ aban̄a D.P., oro ẹsiakde ke ikpehe ekikere 17?
“Ifiọk, nsọn̄ọnda, uku, ye odudu eyen isua-14-1/2 emi ama otịm otụk Esop ke idem. Ekeme ndidi edikụt oro ẹkekụtde ẹte ke enye ama enyene orụk udọn̄ọ cancer oro esiwotde owo akpakakan enye ubọk . . . Edi, enye ekedi eyen oro ọkọride osịm ọyọhọ idaha emi ekedide Esop ndisọn̄ọ. Enye ama owụk ntịn̄enyịn in̄wan̄în̄wan̄ ke ọkpọsọn̄ utom oro akasakde iso ese enye. Enye ama odụk kpukpru ikpehe unọ item, onyịme ndutịm usọbọ, ọkọri ifiọk oro eyịride kiet ke nte enye nte owo akpasakde iso ese n̄kpọ-ata ibọkusọbọ emi, ndien enye ama edi Esop ye uko eben̄ede ete: ẹkpono ubiere mi . . .
“Ke adianade ye edikọri nsịm ọyọhọ idaha esie, D.P. ama ọnọ nsọn̄ọ oro ekemde ke ubiere esie kaban̄a Esop ndiwụt ukpono nnọ enye. Ke n̄kan̄ eke spirit, ekikere, ido uwem, ye ntụk, ẹyenọ enye unan ye ndutịm usọbọidem emi esịnede edikịm iyịp nsịn ke idem. Esop eyekpono ndutịm ubiere usọbọidem esie.”
[Ndise ke page 16]
Ebiereikpe m̀mê eseutom ufọkibọk ekeme ndiyom ndifiọk se uyen edide Christian enen̄erede onịm ke akpanikọ, ye ntak