Ubon Jehovah Amadara Ọsọn̄urua Edidianakiet
“Idụn̄ nditọ-ete ke idem ọtọ kiet ọfọn didie! onyụn̄ eye didie!”—PSALM 133:1.
1. Nso idi idaha ediwak ubon mfịn?
UBON odu ke afanikọn̄ mfịn. Ke ediwak ubon, mbọbọ ndọ ẹdu ke idaha ndikịbe. Usiondọ amakabade edi ọsọ n̄kpọ oro ọkọride-kọri, ndien ediwak nditọ mbon oro ẹsiode ndọ ke ẹkop ọkpọsọn̄ mfụhọ. Ediwak miliọn ubon ikopke inemesịt inyụn̄ idianake kiet. Edi, ubon kiet odu oro enyenede ata idatesịt ye ata edidianakiet. Enye edi ubon Jehovah Abasi eke ofụri ererimbot. Ke esịt esie, ediwak miliọn mme angel oro enyịn mîkwe ẹnam utom oro ẹnọde mmọ ndinam ke n̄kemuyo ye uduak Abasi. (Psalm 103:20, 21) Edi nte ubon odu ke isọn̄ oro enyenede utọ edidianakiet oro?
2, 3. (a) Mmanie idahaemi ẹdi ubak ubon Abasi eke ofụri ekondo, ndien nnyịn ikpemen kpukpru Mme Ntiense Jehovah mfịn idomo ye nso? (b) Mme mbụme ewe ke nnyịn idineme?
2 Apostle Paul ekewet ete: “Ntọn̄ọ edọn̄ nnọ Ete, emi ẹsiode kpukpru ubon ke enyọn̄ ye ke isọn̄ enyịn̄ ke Enye.” (Ephesus 3:14, 15) Ẹsio kpukpru udịm ubon ke isọn̄ enyịn̄ ke Abasi koro enye edi Andibot. Okposụkedi ubon eke owo mîdụhe ke heaven, ke nditịn̄ ke ndamban̄a usụn̄ Abasi ọdọ esop esie eke heaven, ndien n̄wanndọ Jesus eke spirit eyediana ye enye ke mme heaven. (Isaiah 54:5; Luke 20:34, 35; 1 Corinth 15:50; 2 Corinth 11:2) Mme anam-akpanikọ mbon oro ẹyetde aran ke isọn̄ ẹdi ubak ubon Abasi eke ofụri ekondo, ndien “mme erọn̄ en̄wen” eke Jesus, ẹmi ẹnyenede idotenyịn uwem eke isọn̄, ẹdi mme andibuana ke enye ini iso. (John 10:16; Rome 8:14-17; Enyọn̄-Ukpeme, January 15, 1996, page 31) Nte ededi, ẹkeme ndimen kpukpru Mme Ntiense Jehovah mfịn ndomo ye ubon ofụri ererimbot oro adianade kiet.
3 Nte afo edi ubak utịbe utịbe ubon ofụri ererimbot eke mme asan̄autom Abasi ẹmi? Edieke edide, afo emenyene kiet ke otu n̄kponn̄kan edidiọn̄ oro owo ekededi ekemede ndinyene. Ediwak miliọn owo ẹyesọn̄ọ nte ke ubon Jehovah eke ofụri ererimbot—esop esie oro ẹkụtde ke enyịn—edi eti isọn̄ oro emem ye edidianakiet ẹdude ke desat ererimbot emi ọyọhọde ye en̄wan ye unana edidianakiet. Didie ke ẹkeme ndinam edidianakiet ubon Jehovah eke ofụri ererimbot an̄wan̄a? Ndien nso mme n̄kpọ ẹnam ẹnyene utọ edidianakiet oro?
Ọfọn Didie Onyụn̄ Eye Didie!
4. Ke ikọ idemfo, didie ke afo ekpetịn̄ se Psalm 133 ọdọhọde aban̄a edidianakiet nditọete?
4 David, andiwet psalm ama owụt esịtekọm ntotụn̄ọ ntotụn̄ọ aban̄a edidianakiet nditọete. Ẹma ẹkam ẹnọ enye odudu spirit ndikwọ mban̄a enye! Kam kere nte enye ebrede harp esie nte enye ọkwọde ete: “Idụn̄ nditọ-ete ke idem ọtọ kiet ọfọn̄ didie! onyụn̄ eye didie! Ebiet eti aran ke ibuot, emi osụhọrede ke ntan̄ebek, kpa ntan̄ebek Aaron: emi osụhọrede osịm mben ekụra esie; ebiet mbara Hermon, emi osụhọrede ke ikpọ obot Zion: koro do ke Jehovah owụk n̄kpọ ufọn, kpa uwem nsinsi.”—Psalm 133:1-3.
5. Ọkọn̄ọde ke Psalm 133:1, 2, nso edimen ndomo ke ẹkeme ndinam ke ufọt nditọ Israel ye mme asan̄autom Abasi mfịn?
5 Ẹkebuan mme ikọ oro ye edidianakiet nditọete oro ikọt Abasi eke eset, nditọ Israel, ẹkenyenede. Ke ini ẹkedude ke Jerusalem kaban̄a usọrọ usen ita mmọ eke isua ke isua, mmọ ẹma ẹdụn̄ ọtọkiet ke edidianakiet. Okposụkedi mmọ ẹketode nsio nsio esien, mmọ ẹkedi ubon kiet. Ndikodu ọtọkiet ama enyene eti utịp ke idem mmọ, nte inem inem aran nyere oro enyenede edinem ufuọn̄. Ke ini ẹketọhọde utọ aran oro ke ibuot Aaron, enye ama osụhọde osịm ntan̄ebek esie onyụn̄ adiat odụk itọn̄ ọfọn̄idem esie. Ye nditọ Israel, ndidu ọtọkiet ama enyene eti odudu oro akatarade osịm mbon oro ẹkesopde idem ofụri ofụri. Ẹma ẹbiere mme ndutan̄ uyo, ndien ẹma ẹsịn udọn̄ ẹnọ edidianakiet. Ukem edidianakiet oro odu ke ubon Jehovah eke ofụri ererimbot mfịn. Ndidu ọtọkiet kpukpru ini enyene eti utịp eke spirit ke idem mme andibuana. Ẹsibiere ndutan̄ uyo m̀mê mme mfịna ekededi nte ẹdade item Ikọ Abasi ẹsịn ke edinam. (Matthew 5:23, 24; 18:15-17) Ikọt Jehovah ẹnen̄ede ẹwụt esịtekọm ẹban̄a nsịnudọn̄ edem mbiba emi osụn̄ọde oto edidianakiet nditọete mmọ.
6, 7. Didie ke edidianakiet Israel ekebiet mbara Obot Hermon, ndien ẹkeme ndikụt edidiọn̄ Abasi ke m̀mọ̀n̄ mfịn?
6 Didie ke Israel ndikodụn̄ ọtọkiet ke edidianakiet n̄ko ekebiet mbara Obot Hermon? Ọfọn, sia etịn̄e obot emi okon̄de akan mita 2,800, snow esifụk enye ke ekperede ndidi kpukpru isua. Etịn̄e Hermon oro snow esifụkde esinam uye ofụm ebịt ke okoneyo ndien ke ntem edepde ediwak mbara oro onịmde mbiet uwem ke anyanini ndaeyo. Mbịtmbịt ofụm oro ọwọrọde oto obot Hermon ekeme ndimen utọ uye ofụm oro oyom usụn̄ okosịm n̄kann̄kụk Jerusalem, ke ebiet emi mmọ ẹsidepde nte mbara. Ntre andiwet psalm ama etịn̄ nte enende aban̄a ‘mbara Hermon emi osụhọrede ke enyọn̄ Obot Zion.’ Nso eti n̄kpọ editi ke emi edi ntem aban̄a odudu emi ọnọde nduọkodudu oro esịnde udọn̄ ọnọ edidianakiet ubon Jehovah eke mme andituak ibuot!
7 Mbemiso ẹketọn̄ọde esop Christian, Zion, m̀mê Jerusalem, ekedi iwụk ebiet utuakibuot akpanikọ. Ntem, ekedi do ke Abasi okowụk ete edidiọn̄ odu. Sia Owo emi kpukpru edidiọn̄ ẹtode okodụn̄de ke ndamban̄a usụn̄ ke edisana ebiet ke Jerusalem, mme edidiọn̄ ẹdiwọrọ ẹto do. Sia utuakibuot akpanikọ mîkọn̄ọke aba ke akpan ebiet ekededi, ke ntre, ẹkeme ndikụt edidiọn̄, ima, ye edidianakiet mme asan̄autom Abasi ke ofụri isọn̄ mfịn. (John 13:34, 35) Nso idi ndusụk n̄kpọ oro ẹnamde ẹnyene edidianakiet emi?
Mme N̄kpọ Oro Ẹnamde Ẹnyene Edidianakiet
8. Nso ke nnyịn ikpep iban̄a edidianakiet ke John 17:20, 21?
8 Edidianakiet eke mme andituak ibuot nnọ Jehovah ọkọn̄ọ ke n̄kopitem nnọ Ikọ Abasi oro ẹtịmde ẹfiọk, esịnede mme ukpepn̄kpọ Jesus Christ. Ebede ke Jehovah ndikosio Eyen esie ndọn̄ edi ke ererimbot editie ntiense ọnọ akpanikọ onyụn̄ akpa n̄kpa uwa, usụn̄ ama eberede ọnọ editọn̄ọ esop Christian oro adianade kiet. (John 3:16; 18:37) Ẹma ẹnam an̄wan̄a nte ke ata edidianakiet enyene ndidu ke ufọt mme andibuana ke enye ke ini Jesus ọkọbọn̄de akam ete: “Mben̄eke mban̄a mmọ ẹmi ikpọn̄, edi mben̄e mban̄a mmọ nde eke ẹbuọtde idem ye Ami oto ke ikọ mmọ, man mmọ kpukpru ẹkpakam ẹdi kiet, nte Afo, Ete, odude Mi ke idem, Ami nnyụn̄ ndude ke Afo; man mmọ ẹnyụn̄ ẹdu ke nnyịn: man ererimbot ẹnịm ke akpanikọ ẹte, edi Afo ọkọdọn̄ Mi.” (John 17:20, 21) Mme anditiene Jesus ẹma ẹnyene edidianakiet emi edide ukem ye enye oro okodude ke ufọt Abasi ye Eyen esie. Emi okotịbe koro mmọ ẹma ẹnam Ikọ Abasi ye mme ukpepn̄kpọ Jesus. Ukem edu oro edi akpan n̄kpọ ọnọ edidianakiet ubon Jehovah eke ofụri ererimbot mfịn.
9. Nso udeme ke edisana spirit enyene ke edidianakiet ikọt Jehovah?
9 N̄kpọ efen oro adiande ikọt Jehovah ọtọkiet edi nte ke nnyịn imenyene edisana spirit, m̀mê anamutom odudu Abasi. Enye an̄wam nnyịn ndifiọk akpanikọ Ikọ Jehovah oro ẹyararede ndien ke ntem inamde n̄kpọ esie ke edidianakiet. (John 16:12, 13) Spirit emi an̄wam nnyịn ndifep mme utom obụkidem oro mîdaha edidianakiet idi utọ nte utọk, ufụp, iyatesịt, ye ndomo-idem. Utu ke oro, spirit Abasi anam nnyịn ision̄o mfri edidianakiet ẹdide ima, idatesịt, emem, anyan-ime, mfọnido, eti ido, mbuọtidem, ifụre ifụre ido, ye mfara ke idem.—Galatia 5:19-23.
10. (a) Nso mbiet ke ẹkeme ndikụt ke ufọt ima oro odude ke ubon eke owo oro adianade kiet ye ima oro odude ke otu mbon oro ẹyakde idem ẹnọ Jehovah? (b) Didie ke owo kiet ke Otu Ukara eketịn̄ nte etiede enye ke idem aban̄a edisop idem ye nditọete esie eke spirit?
10 Mme andibuana ke ubon oro adianade kiet ẹsima kiet eken ẹnyụn̄ ẹkop inemesịt ndidu ọtọkiet. Ke ẹmende ẹdomo, mbon oro ẹdude ke ubon eke mme andituak ibuot nnọ Jehovah emi adianade kiet ẹma enye, Eyen esie, ye ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ. (Mark 12:30; John 21:15-17; 1 John 4:21) Kpa nte ataata ubon oro ima odude adarade ndidia udia ọtọkiet, mbon oro ẹyakde idem ẹnọ Abasi ẹsikop idatesịt ndidu ke mme mbonoesop Christian, n̄kpri ye ikpọ mbono man ẹbọ ufọn ẹto ebuana ye eti udia eke spirit. (Matthew 24:45-47; Mme Hebrew 10:24, 25) Owo kiet ke Otu Ukara eke Mme Ntiense Jehovah ama ọdọhọ ini kiet ete: “Edisop idem ye nditọete edi kiet ke otu n̄kponn̄kan inemesịt ke uwem ye ebiet nsịnudọn̄ ọnọ mi. Mmama ndidu ke Ufọkmbono Obio Ubọn̄ ke otu mme akpa owo oro ẹdide ẹdisịm, nnyụn̄ nsịne ke otu mbon oro ẹdide akpatre ndinyọn̄, ke n̄kemede. Mmesikop idatesịt ke esịtidem ke ini nnemede nneme ye ikọt Abasi. Ke ini ndude ke otu mmọ mmesidu ke ifụre ye ubon mi.” Ndi esitie fi ke idem ntre?—Psalm 27:4.
11. Ewe utom ke Mme Ntiense Jehovah ẹkụt inemesịt akpan akpan, ndien nso isụn̄ọ ito edinam utom Abasi edi akpan n̄kpọ oro inọde ntịn̄enyịn ke uwem nnyịn?
11 Ubon oro adianade kiet esikop inemesịt ke ndinam mme n̄kpọ ọtọkiet. Ukem ntre, mbon oro ẹdude ke ubon mme andituak ibuot nnọ Jehovah ẹnyene idatesịt ke ndidiana kiet nnam utom ukwọrọikọ ye edinam mbet mmọ. (Matthew 24:14; 28:19, 20) Ndibuana kpukpru ini ke enye enen̄ede odụri nnyịn ekpere Mme Ntiense Jehovah eken. Ndinam utom Abasi edi akpan n̄kpọ oro inọde ntịn̄enyịn ke uwem nnyịn ndinyụn̄ nnọ kpukpru utom ikọt esie ibetedem esịn udọn̄ n̄ko ọnọ edu ubon ke otu nnyịn.
Ndutịm Ukara Abasi Edi Akpan N̄kpọ
12. Nso idi mme edu ubon oro okopde inemesịt onyụn̄ adianade kiet, ndien nso ndutịm ikesịn udọn̄ inọ edidianakiet ke akpa mme esop Christian eke akpa isua ikie?
12 Etie nte ubon oro enyenede ima ima ndausụn̄ oro ọsọn̄de idem oro onyụn̄ anamde n̄kpọ ke ndutịm eyediana kiet onyụn̄ okop inemesịt. (Ephesus 5:22, 33; 6:1) Jehovah edi Abasi emem emem ndutịm, ndien kpukpru mbon oro ẹdude ke ubon esie ẹda enye nte “Ata Edikon̄.” (Daniel 7:18, 22, 25, 27; 1 Corinth 14:33) Mmọ n̄ko ẹfiọk ẹte ke enye ama emek Eyen esie, Jesus Christ, adia-akpa kpukpru n̄kpọ ama onyụn̄ ọnọ enye kpukpru odudu ke heaven ye ke isọn̄. (Matthew 28:18; Mme Hebrew 1:1, 2) Ye Christ nte Ibuot, esop Christian edi esop oro odude ke ndutịm onyụn̄ adianade kiet. (Ephesus 5:23) Man ẹnọ ndausụn̄ ke mme utom esop eke akpa isua ikie, otu ukara ama odu emi ekesịnede mme apostle ye “mbiowo” eken oro ẹkekọride ẹsịm ọyọhọ idaha ke n̄kan̄ eke spirit. Mme esop kiet kiet ẹma ẹnyene mme esenyịn, m̀mê mbiowo, ye mme asan̄autom unamutom oro ẹmekde. (Utom 15:6; Philippi 1:1) Ndikop uyo mbon oro ẹnọde ndausụn̄ ama esịn udọn̄ ọnọ edidianakiet.—Mme Hebrew 13:17.
13. Didie ke Jehovah odụri mme owo ada, ndien nso isụn̄ọ ito emi?
13 Edi nte ofụri ndutịm emi ọnọ ekikere nte ke ẹkeme ndidọhọ ke edidianakiet eke mme andituak ibuot nnọ Jehovah emi edi ndebe ndebe ndausụn̄ oro okụtde unen? Ke akpanikọ idịghe! Idụhe n̄kpọ oro mîwụtke ima kaban̄a Abasi m̀mê esop esie. Jehovah esidụri mme owo ada ebe ke ndiwụt ima, ndien ke isua kiet kiet ediwak tọsịn owo ke mme itie ikie ẹsikabade ẹdi ubak esop Jehovah ke unyịmesịt ye ke idatesịt ebe ke ndina baptism ke idiọn̄ọ uyakidem ofụri esịt mmọ nnọ Abasi. Edu mmọ ebiet eke Joshua, oro akakpakde ekemmọ nditọ Israel ete: “Ẹmek ke idem mbufo ndien, mfịn emi, enye eke mbufo ẹdinamde n̄kpọ esie: . . . edi ama edi ami ye ufọk mi, nnyịn iyenam n̄kpọ Jehovah.”—Joshua 24:15.
14. Ntak emi nnyịn ikemede ndidọhọ ke esop Jehovah edi eke ukara Abasi?
14 Nte ubak ubon Jehovah, nnyịn ikopke inemesịt kpọt edi n̄ko imenyene ifụre. Emi edi ntre koro esop esie edide eke ukara Abasi. Obio Ubọn̄ Abasi edi ukara Abasi (oto ikọ Greek oro the·osʹ, abasi, ye kraʹtos, ukara). Enye edi ukara emi Abasi akarade, emi enye emekde onyụn̄ owụkde. “Edisana obio” Jehovah oro ẹyetde aran odu ke nsụkibuot ọnọ ukara esie ndien ke ntre edi n̄ko eke ukara Abasi. (1 Peter 2:9) Ye Akwa Akara Ukara, Jehovah, nte Ebiereikpe, Owụk-Ewụhọ, ye Edidem nnyịn, nnyịn imenyene kpukpru ntak ndinyene ifụre. (Isaiah 33:22) Edi, nso edieke ndusụk eneni ekpedemerede onyụn̄ esịnde idatesịt, ifụre, ye edidianakiet nnyịn ke itiendịk?
Otu Ukara Anam N̄kpọ
15, 16. Nso eneni ekedemede ke akpa isua ikie, ndien ntak-a?
15 Man ẹmụm edidianakiet ubon ẹkama, ẹkeme ndiyom ẹbiere eneni ke ini ke ini. Da nte ke ama oyom ẹkọk mfịna eke spirit man ẹmụm edidianakiet ẹkama ke ubon Abasi eke mme andituak ibuot ke akpa isua ikie E.N. Nso ke ẹkpenam? Otu ukara ama anam n̄kpọ, anamde mme ubiere ke mme n̄kpọ eke spirit. Nnyịn imenyene n̄wetnnịm n̄kpọ N̄wed Abasi kaban̄a utọ edinam oro.
16 Ke n̄kpọ nte 49 E.N., otu ukara ama osop idem ke Jerusalem ndibiere akpan mfịna ndien ke ntre omụmde edidianakiet “ikọt Abasi” akama. (Ephesus 2:19) N̄kpọ nte isua 13 ke mbemiso, apostle Peter ama ọkwọrọ ikọ ọnọ Cornelius, ndien mme akpa Gentile, m̀mê mme owo eke mme idụt, ẹma ẹkabade ẹdi mme andinịm ke akpanikọ oro ẹnade baptism. (Utom, ibuot 10) Ke ini akpa isan̄ isụn̄utom Paul, ediwak mme Gentile ẹma ẹnyịme Ido Ukpono Christ. (Utom 13:1–14:28) Ke akpanikọ, ẹma ẹtọn̄ọ esop mme Christian oro ẹkedide mme Gentile ke Antioch, Syria. Ndusụk Christian ẹkedide mme Jew ẹma ẹkere ẹte ke mme Gentile oro ẹkabarede esịt mi ẹkpenyene ndina mbobi nnyụn̄ nnịm Ibet Moses, edi mbon eken ẹma ẹfan̄a. (Utom 15:1-5) Eneni emi akpakada ata unana edidianakiet edi, idem adade editọn̄ọ san̄asan̄a esop eke mme Jew ye eke mme Gentile edi. Otu ukara ke ntre ama anam n̄kpọ usọp usọp ndimụm edidianakiet Christian n̄kama.
17. Nso ndutịm ukara Abasi oro odude ke n̄kemuyo ke ẹtịn̄ ẹban̄a ke Utom ibuot 15?
17 Nte ekemde ye Utom 15:6-22, “mme apostle ye mbiowo ẹsop idem ọtọ kiet ndikere ikọ emi.” Mbon en̄wen ẹma ẹdu n̄ko, esịnede mbon oro ẹkesiode ke Antioch ẹdọn̄. Peter ama ebem iso anam an̄wan̄a ete ke ‘ebede ke inua imọ mme owo eke mme idụt ẹma ẹkop eti mbụk ẹnyụn̄ ẹnịm ke akpanikọ.’ Ekem “kpukpru owo” ẹma ẹnọ n̄kpan̄utọn̄ nte Barnabas ye Paul ẹkebụkde “mme idiọn̄ọ ye mme utịbe-n̄kpọ eke Abasi akadade ubọk mmọ anam ke otu mme Gentile.” Ekem James ama ọnọ ekikere ke nte ẹkpebọrọde mbụme oro. Ke otu ukara ama akanam ubiere, ẹsian nnyịn ẹte: “Mme apostle ye mbiowo, ye ofụri ufọk Abasi ẹkụt ẹte ọfọn ndimek owo ke otu mme imọ ndọn̄ mmọ ẹsan̄a ye Paul ye Barnabas ẹka Antioch.” ‘Mbon oro ẹkemekde’ do—Judas ye Silas—ẹma ẹda leta nsịnudọn̄ ẹsọk ekemmọ mme andinịm ke akpanikọ.
18. Otu ukara akanam nso ubiere emi akabuanade Ibet Moses, ndien didie ke emi okotụk mme Christian ẹkedide Jew ye Gentile?
18 Leta oro ọkọtọtde ubiere otu ukara ọkọtọn̄ọ ye mme ikọ ẹmi: “Mme apostle ye ikpọ nditọ-ete ẹwet n̄wed emi ẹnọ ẹsọk nditọ-ete ẹmi ẹdide mme Gentile ke Antioch ye Syria ye Cilicia: Imọnọ ekọm.” Mbon en̄wen ẹma ẹdụk onịm-mbụk mbono emi, edi nte an̄wan̄ade otu ukara emi ekesịne “mme apostle ye mbiowo.” Spirit Abasi akada mmọ usụn̄, koro leta oro ọdọhọ ete: “Edisana Spirit okụt ete ọfọn, nnyịn inyụn̄ ikụt ite ọfọn, nditre ndibiom mbufo mbiomo en̄wen ke idem, ke mîbọhọke n̄kpọ ifan̄ ẹmi ẹnyenede ndinam; ẹte mbufo ẹbet mme n̄kpọ eke ẹwade ẹnọ ndem, ye iyịp, ye unam eke ẹyịride yịri, ẹnyụn̄ ẹtre use.” (Utom 15:23-29, sịghisịghi ubọkn̄wed edi eke nnyịn.) Owo ikoyomke mme Christian ẹna mbobi ẹnyụn̄ ẹnịm Ibet Moses. Ubiere emi ama an̄wam mme Christian ẹkedide mme Jew ye mme Gentile ndinam n̄kpọ nnyụn̄ ntịn̄ ikọ ke edidianakiet. Mme esop ẹma ẹdat esịt, ndien ọsọn̄urua edidianakiet ama aka iso, idem kpa nte edide ke ubon Abasi eke ofụri ererimbot mfịn ke idak ndausụn̄ eke spirit oro Otu Ukara eke Mme Ntiense Jehovah ọnọde.—Utom 15:30-35.
Nam Utom ke Edidianakiet Ukara Abasi
19. Ntak emi edidianakiet ọkọride ke ubon eke mme andituak ibuot nnọ Jehovah?
19 Edidianakiet ọkọri ke ini mme andibuana ke ubon ẹberede ye kiet eken. Ukem oro ke edi ke ubon eke mme andituak ibuot nnọ Jehovah. Ke ndidi eke ukara Abasi, mbiowo ye mbon eken ke esop akpa isua ikie ẹkenam n̄kpọ Abasi ke ọyọhọ edidianakiet ye otu ukara ẹma ẹnyụn̄ ẹnyịme mme ubiere esie. Ye un̄wam otu ukara, mbiowo ‘ẹma ẹkwọrọ ikọ’ ndien mme andibuana ke esop ke ofụri ofụri ‘ẹma ẹnyene ikọinua kiet.’ (2 Timothy 4:1, 2; 1 Corinth 1:10) Ntre ukem akpanikọ N̄wed Abasi oro ke ẹkenọ ke utom ukwọrọikọ ye ke mme mbonoesop Christian, edide ke Jerusalem, Antioch, Rome, Corinth, m̀mê ke mme ebiet en̄wen ekededi. Utọ edidianakiet ukara Abasi oro odu mfịn.
20. Man imụm edidianakiet Christian nnyịn ikama, nso ke ana nnyịn inam?
20 Man imụm edidianakiet nnyịn ikama, kpukpru nnyịn ẹmi idide ubak ubon Jehovah eke ofụri ererimbot ikpenyene ndin̄wana n̄n̄wụt ima ukara Abasi. (1 John 4:16) Oyom nnyịn isụk idem inọ uduak Abasi inyụn̄ iwụt ntotụn̄ọ ukpono inọ “asan̄autom emi anamde akpanikọ” ye Otu Ukara. Ukem nte uyakidem nnyịn nnọ Abasi, nsụkibuot nnyịn, nte ededi, edi ke unyịmesịt ye ke idatesịt. (1 John 5:3) Andiwet psalm akabuan idatesịt ye n̄kopitem nte odotde didie ntem! Enye ọkọkwọ ete: “Mbufo ẹtoro Jehovah. Ọfọfọn ọnọ owo eke abakde Jehovah, adara mbet esie eti-eti.”—Psalm 112:1.
21. Didie ke ikeme ndiwụt ke idi eke ukara Abasi?
21 Jesus, kpa Ibuot esop, enen̄ede edi owo ukara Abasi ndien esinam uduak Ete esie kpukpru ini. (John 5:30) Ẹyak nnyịn, ke ntre, itiene Uwụtn̄kpọ nnyịn ebe ke ndidiana kiet nnam uduak Jehovah ke usụn̄ ukara Abasi ke ọyọhọ edidianakiet ye esop Esie. Ndien ye ọyọhọ idatesịt ye esịtekọm, nnyịn imekeme nditiene n̄kwọ ikwọ andiwet psalm emi: “Idụn̄ nditọ-ete ke idem ọtọ kiet ọfọn didie! onyụn̄ eye didie!”
Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?
◻ Didie ke ẹkeme ndibuan edidianakiet Christian nnyịn ye Psalm 133?
◻ Nso idi ndusụk n̄kpọ oro ẹnamde ẹnyene edidianakiet?
◻ Ntak emi ndutịm ukara Abasi edide akpan n̄kpọ ọnọ edidianakiet ikọt Abasi?
◻ Didie ke otu ukara eke akpa isua ikie akanam n̄kpọ ndimụm edidianakiet n̄kama?
◻ Nso ke ndinam n̄kpọ ke edidianakiet ukara Abasi ọwọrọ ọnọ fi?
[Ndise ke page 13]
Otu ukara ama anam n̄kpọ man omụm edidianakiet akama