Ndi Inyene Ekeme Ndinam Fi Okop Inemesịt?
Edidem Solomon ama ọdiọn̄ọ ufọn okụk. Enye ekewet ete: “Ẹnam udia ke mbre, wine onyụn̄ adat mme odu-uwem esịt: [“okụk,” NW] onyụn̄ ọbọrọ kpukpru n̄kpọ.” (Ecclesiastes 10:19) Ndidia udia ye mme ufan ekeme ndidi se ẹdarade ẹkan, edi man enyene udia m̀mê wine, afo oyoyom okụk. Sia okụk edide usụn̄ emi ẹkemede ndida nnyene mme n̄kpọ obụkidem, enye “ọbọrọ kpukpru n̄kpọ.”
OKPOSỤKEDI Solomon ekedide ata uwouwo imọ owo, enye ama ọdiọn̄ọ nte ke inyene enyene adan̄a. Enye ama ọfiọk nte ke usụn̄ uwem uma inyene iberekede usụn̄ inọ inemesịt. Enye ekewet ete: “Owo eke amade silver iyụhọke silver; ndien owo ekededi eke amade inyene idikwe utọt.”—Ecclesiastes 5:10.
Yak idọhọ ke imọ owo enyene ata ediwak uforo. Solomon ọdọhọ ete: “Ke ini n̄kpọ ẹwakde, mmọ eke ẹdiade mmọ ẹnyụn̄ ẹwak.” (Ecclesiastes 5:11) Nte “n̄kpọ,” m̀mê inyene owo, ọtọtde, oyoyom mme owo efen efen ndikpeme mmọ. Ana ẹkpe mme ọdiọn̄ n̄kpọ, mme esenyịn ke n̄kpọ, mme asan̄autom, mbon ukpeme, ye mmọ eken—ke mme utom mmọ. Ndien, emi oyom okụk efen efen.
Utọ idaha oro otụk inemesịt owo nnennen nnennen. Ewetmbụk owo Greece oro Xenophon, emi okodude uwem ke ọyọhọ isua ikie inan̄ M.E.N., ama ewet mme utịn̄ikọ ubuene kiet oro akakabarede edi imọ:
“Kamse, nte mbufo ẹnen̄ede ẹkere . . . ẹte ke adan̄a nte nnyenede n̄kpọ, ntre ke ndu uwem ke inemesịt? Mbufo ifiọkke,” enye ama akaiso, “nte ke enye inọhọ mi ndomo ata ekpri esisịt inemesịt kiet efen ndidia n̄kpọ nnyụn̄ n̄n̄wọn̄ nnyụn̄ nde idap idahaemi ikan ini n̄kedide ubuene. N̄kukụre udori mi ke ndinyene ekese edi nte ke obiomo mi ndikere mban̄a n̄kpọ efen efen, ndibahade ekese nnọ mbon efen, nnyụn̄ nnyene mfịna edise mban̄a se iwakde ikan se n̄kenyenede. Idahaemi ediwak mbon ufọk ẹberi edem ke ami kaban̄a udia, ediwak kaban̄a edin̄wọn̄ n̄kpọ, ye ediwak kaban̄a edisịnen̄kpọ, ke adan̄aemi ndusụk ẹyomde mme dọkta; ndien kiet edi ebịne mi ye mbụk aban̄ade nte ekpe ẹfịnade mme erọn̄, m̀mê eke ayara enan̄ emi akpade ke ndiduọ ndụk ebeden̄, m̀mê ndidọhọ ke udọn̄ọ odụk otu enan̄. Ndien etie mi . . . nte n̄kpọ emi nsobode ekese afanikọn̄ idahaemi ebe ke edinyene uwak akan nte n̄kesisobode nto edinyene esisịt.”
Ntak efen emi mme owo ẹbịnede uforo efen efen edi nte ke se Jesus Christ okokotde “abian̄a inyene” otụn mmọ usụn̄. (Matthew 13:22) Ẹbian̄a mmọ koro mmọ inyeneke uyụhọ m̀mê inemesịt oro mmọ ẹkedoride enyịn ndinyene ke inyene emi mmọ ẹyomde ifịk ifịk mi. Mmọ ẹkere nte ke se esisịt inyene okpude ndinam, akamba inyene ayanam. Ntre ẹsika iso ẹn̄wana ndinyene efen efen.
Ima Okụk Idaha Ikesịm Inemesịt
Editịmede esịt mban̄a inyene esie ekeme ndibiọn̄ọ owo inyene ndide idap inem inem ke okoneyo. Solomon ewet ete: “Idap owo utom enịn̄e, adiade esisịt, onyụn̄ adiade ediwak: edi uyụhọ owo inyene iyakke enye ede idap.”—Ecclesiastes 5:12.
Ke ini owo etịmerede esịt akaha aban̄a nte ikemede nditaba inyene imọ, se ibuanade okpon akan unana idap. Ke etịn̄de aban̄a owo idiọkitọn̄, Solomon ewet ete: “Ndien n̄ko enye adia kpukpru usen esie ke ekịm, onyụn̄ okụt ediwak iyatesịt, ye udọn̄ọ, ye ifiopesịt.” (Ecclesiastes 5:17) Utu ke ndinyene inemesịt ke uforo esie, enye adia udia ‘ye iyatesịt,’ nte n̄kpọ emi enye esemede idem ke okụk emi enye enyenede ndida ndep udia. Utọ idiọk ekikere oro ekeme nditịp nsịn ke unana nsọn̄idem. Ekem, unana nsọn̄idem anam editịmede esịt owo idiọkitọn̄ oro etetịm okpon, sia enye ọbiọn̄ọde enye ndikọ n̄kponn̄kan uforo.
Ekeme ndidi emi eti fi se apostle Paul ekewetde ete: “Mmọ eke ẹyomde ndidi mbon inyene ẹduọ ẹsịne ke idomo ye afia ye ediwak ndisịme ye idiọk udọn̄, eke ẹdụride owo ẹsụhọde ke nditaha ye nsobo. Koro itọn̄ inyene edi orụn̄ kpukpru orụk mme idiọkn̄kpọ; ndien ke edinyanade mbịne enye, ndusụk owo ẹma . . . ẹda ediwak mfụhọ ẹnọ idem mmọ unan.” (1 Timothy 6:9, 10) Ke ndibịne okụk, mme owo ẹtụk utụk, ẹsu nsu, ẹyịp inọ, ẹsan̄a akpara, ẹnyụn̄ ẹkam ẹwot owo. Utịp edi owo ndida unan ke n̄kan̄ eke ntụk, eke ikpọkidem, ye eke spirit ke ntak edin̄wana ndimụm inyene. Nte emi etie nte usụn̄ adade esịm inemesịt? Baba!
Ndiyụhọ ye Se Nnyịn Inyenede
Solomon ama enyene ekese nditịn̄ mban̄a nnennen ekikere kaban̄a inyene. Enye ekewet ete: “Kpa nte enye okotode eka esie ke idịbi, kpa ntre ke enye edida iferi ọnyọn̄ aka, kpasụk nte emi enye ekedide, ndien enye idibọhọ baba n̄kpọ kiet ke ọkpọsọn̄ utom esie, eke enye akamade ke ubọk aka. Se n̄kpọ emi ami nsede ke eti n̄kpọ, ye ke ediye n̄kpọ, kpa owo ndidia nnyụn̄ n̄n̄wọn̄, nnyụn̄ n̄kụt se ifọnde ke kpukpru utom esie, eke enye anamde ke idak utịn, ke adan̄a ibat mme usen esie eke Abasi ọnọde enye: koro udeme esie edi oro.”—Ecclesiastes 5:15, 18.
Mme ikọ ẹmi ẹwụt nte ke inemesịt ikọn̄ọke ke ndin̄wana ndikọ inyene nnịm nnọ ini emi nnyịn mîdidụhe uwem ikesịm. Enen̄ede ọfọn ndiyụhọ nnyụn̄ nnem esịt ke mme utịp ọkpọsọn̄ utom nnyịn. Apostle Paul ama owụt ukem ekikere oro ke n̄wed esie eke odudu spirit oro ekewetde ọnọ Timothy, ọdọhọde ete: “Nnyịn ikadaha baba n̄kpọ kiet idụk ke ererimbot, idinyụn̄ ikemeke ndida baba n̄kpọ kiet n̄wọrọ. Mmọdo edieke nnyịn inyenede se idiade ye se idade ifụk iferi, nnyịn iyokụt ite oro ekem.”—1 Timothy 6:7, 8; men Luke 12:16-21 domo.
Ukpọhọde Inemesịt
Solomon ama enyene akpakịp inyene ye ọniọn̄ Abasi. Edi enye akabuan inemesịt ye ọniọn̄, idịghe ye okụk. Enye ọkọdọhọ ete: “Ọfọfọn ọnọ owo eke esịmede eti ibuot, ye owo eke okụtde asian. Koro udori esie ọfọnde akan udori silver, mbun̄wụm esie onyụn̄ ọfọn akan eti gold. Enye ọsọn̄ urua akan pearl; kpukpru n̄kpọuto fo inyụn̄ ikemke ukem ye enye. Anyan usen odu enye ke ubọk nnasia; inyene ye ubọn̄ ẹdu enye ke ufien. Usụn̄ esie edi usụn̄ inemesịt, kpukpru ọkpọ usụn̄ esie ẹnyụn̄ edi ifụre. Enye edi eto uwem mmọ eke ẹmụmde enye ẹkama: onyụn̄ ọfọn ye mmọ eke ẹfatde enye.”—Mme N̄ke 3:13-18.
Ntak emi eti ibuot ọfọnde akan inyene obụkidem? Solomon ekewet ete: “Eti ibuot edi se ikpemede, inyene onyụn̄ edi se ikpemede, edi ata ifiọk ye eti ibuot ẹyenam mme andinyene enye ẹdu uwem.” (Ecclesiastes 7:12) Ke adan̄aemi okụk ọnọde ukeuke ukpeme, anamde andinyene enye edep se enye oyomde, eti ibuot ekeme ndikpeme owo nsio ke ndinam mme n̄kpọ ẹmi ẹkemede ndisịn uwem esie ke itiendịk. Ikụreke ke ata eti ibuot ndinyan̄a owo nsio ke n̄kpa nsek edi, sia enye ọkọn̄ọde ke nnennen mbak Abasi, enye ayada ekesịm edinyene nsinsi uwem.
Ntak emi ọniọn̄ Abasi adade ekesịm inemesịt? Koro ata inemesịt ekeme ndito Jehovah Abasi ikpọn̄. Ifiọk n̄kpọntịbe owụt nte ke ẹkeme ndinyene ata inemesịt n̄kukụre ebe ke ndisụk ibuot nnọ Ata Edikon̄. Inemesịt oro ebịghide ọkọn̄ọ ke ndinyene eti idaha ye Abasi. (Matthew 5:3-10) Ebede ke ndida se nnyịn ikpepde ke ukpepn̄kpọ Bible nsịn ke edinam, nnyịn iyọkọri “eti ibuot emi otode ke enyọn̄.” (James 3:17) Enye ọyọnọ nnyịn inemesịt emi inyene mîkemeke ndida ndi.
[Mme ndise ke page 4, 5]
Edidem Solomon ama ọfiọk se inamde owo okop inemesịt. Nte afo ọmọfiọk?