Mme Uyen—Nso ke Mbufo Ẹbịne?
“Fehe kpọn̄ mme idiọkitọn̄ ini uyen, nyụn̄ tiene mmọ eke ẹsemede ẹkot Ọbọn̄ ke edisana esịt, bịne edinen ido, ye mbuọtidem, ye ima, ye emem.” —2 TIMOTHY 2:22.
1. Nso idi idotenyịn nnyịn kaban̄a n̄kpri owo oro ẹdude ke otu nnyịn?
“MME NTIENSE JEHOVAH,” nte n̄wedmbụk n̄kpọntịbe Pentecostal eke Sweden, Dagen (Usen) ọkọdọhọde, “ẹnam otu oro esinyenede n̄wakn̄kan mbufa mme andibuana kpukpru isua onyụn̄ enyene ata akwa otu mme uyen.” Eyedi mbufo ẹdi ubak otu ndisana, mme uyen ẹmi ẹbakde Abasi mi. Ekeme ndidi ẹkebọk mbufo ke usụn̄ Christian toto ke uyen, mîdịghe ekeme ndidi mbufo ẹkekop ẹnyụn̄ ẹnyịme etop Obio Ubọn̄ ke idem mbufo. Ke idaha ekededi, nnyịn imadat esịt ndinyene mbufo ke otu nnyịn. Onyụn̄ edi idotenyịn nnyịn nte ke mbufo ẹyebịne usụn̄ edinen ido, nte mme anam-akpanikọ uyen Christian ke akpa isua ikie ẹkenamde. Mme ikọ apostle John ẹkeme nditịm ntịn̄ mban̄a mbufo ẹte: ‘Mbufo ẹmekop idem ikọ Abasi onyụn̄ odụn̄ mbufo ke esịt, mbufo ẹma ẹnyụn̄ ẹkan andidiọk.’—1 John 2:14.
2. Mme n̄kpọ ewe ẹkeme ndinam edibịne usụn̄ edinen ido edi ọkpọsọn̄ n̄kpọ ke ini “nsehe uyen”?
2 Ediwak—ih ata ediwak—mme uyen Christian mfịn ẹkan mme mfịghe ererimbot. Nte ededi, mbufo ẹmekeme ndikụt nte ke ndisọn̄ọ ndu ke utọ usụn̄uwem oro idịghe mmemmem n̄kpọ. Ke ini mbufo ẹdude ke “nsehe uyen,” ekeme nditie nte ke mbufa ye n̄kpọsọn̄ ntụk ẹmọn̄ ẹkan mbufo ubọk. (1 Corinth 7:36, NW) Ke ukem ini oro, mbufo ẹmekeme ndinyene ndodobi mbiomo oro ẹkọride-kọri ke ufọkn̄wed, ke ufọk, ye ke esop. Mfịghe akam otode Satan kpa Devil ke idemesie odu. Ke ebierede ndida ediwak owo nte enye ekekeme ntụn usụn̄, enye esin̄wana ye mbon oro etiede nte ke inyeneke ukpeme—kpa nte enye akanamde ke in̄wan̄ Eden. Do ke ini oro, enye ikadaha mbukpek mbukpek etabi esie itiene Adam, emi ekedide akwa owo onyụn̄ otịmde enyene ifiọk, edi akada etiene Eve, kpa n̄wan emi ekekpride akan onyụn̄ enyenede ukeuke ifiọk. (Genesis 3:1-5) Ediwak isua ikie ke ukperedem, Satan ama ada ukem n̄kari oro etiene obufa esop Christian ke Corinth. Apostle Paul ọkọdọhọ ete: “Mmefehe ndịk, mbak ke usụn̄ ekededi, nte urụkikọt akabian̄ade Eve ke n̄kari esie, ẹdibiat ekikere mbufo, ẹnam mbufo ẹtre ndinyene esịt akpanikọ ye eti ido ye Christ.”—2 Corinth 11:3.
3, 4. Nso idi ndusụk n̄kpọutom oro Satan kpa Devil adade ke nditụn n̄kparawa owo usụn̄, ndien ye mme utịp ewe?
3 Mfịn, mme Christian ete ye eka mbufo ẹkeme ndikere mban̄a mbufo kpasụk ntre. Idịghe nte ke mmọ ẹkere ke mbufo ẹnyene ntụhọ unam idiọk, edi otode ke ifiọk eyouwem mmọ ẹfiọk ẹte ke n̄kparawa owo akpan akpan ẹdi iso en̄wan “n̄kari” Satan. (Ephesus 6:11, NW, ikọ idakisọn̄) Utu ke nditie ubi ubi, ẹnam mme afia Satan ẹnen̄ede ẹdọn̄ owo itọn̄, ẹdi se ẹmade. Television esida mbufiọk owụt inyene obụkidem, an̄wan̄wa edinam use, in̄wan̄în̄wan̄ afai, ye ubụpekpo nte n̄kpọ unọ idem inemesịt. Esịt n̄kparawa owo ẹkeme ndiyọhọ ye mme n̄kpọ oro ke baba usụn̄ kiet mîdịghe ‘akpanikọ, mîdotke ẹkere ẹban̄a, mîdịghe eti, mîdịghe edisana, mîdịghe se ẹmade.’ (Philippi 4:8) Mfịghe ubọkn̄ka edi okopodudu n̄kpọutom Satan efen. Mme ubọkn̄ka ẹkeme ndisịn mbufo ke idak ọkpọsọn̄ mfịghe ndidu uwem ekekem ye ido uwem, usịnen̄kpọ, ye ukamaidem mmọ. (1 Peter 4:3, 4) Ewet n̄kpọ ke n̄wedmbụk n̄kpọntịbe oro, William Brown, ọkọdọhọ ete: “Edieke edide Abasi ererimbot ndomokiet odu ọnọ mme uyen, enye edi Abasi edidu uwem ekekem. . . . Ye mme uyen n̄kpa ọfọn akan mmọ ndidi isio.” N̄kaiferi kiet edide Ntiense ke Italy ama etịn̄ ete: “Ami mma n̄kop bụt ndinam nsan̄a ufọkn̄wed mi ẹfiọk nte ke ami n̄kedi Ntiense. Ndien sia n̄kọfiọkde nte ke Jehovah ikenemke esịt ye ami, ami mma n̄kop mfụhọ nnyụn̄ n̄kop iduọesịt.”
4 Ẹkûyak ẹbian̄a mbufo—Satan oyom ndida mbufo n̄ka nsobo. Ediwak n̄kparawa owo ke ererimbot ẹyetaba uwem mmọ ke akwa ukụt koro mmọ ẹyakde ẹbian̄a mmọ. (Ezekiel 9:6) N̄kukụre usụn̄ ndibọhọ edi ndibịne se inende.
Ẹkpeme Idem ke Ndiọi Nsan̄a
5, 6. (a) Akparawa oro Timothy okosobo mme n̄kpọ-ata ewe ke adan̄aemi okodụn̄de ke Ephesus? (b) Nso item ke Paul ọkọnọ Timothy?
5 Oro ekedi akpan n̄kpọ ke item oro apostle Paul ọkọnọde akparawa oro, Timothy. Ke se ikande isua duop, Timothy ama asan̄a ye apostle Paul ke mme isan̄ isụn̄utom esie. Ke ini oro Timothy akanamde utom ke obio mme okpono ndem eke Ephesus, Paul eketie ke ufọk-n̄kpọkọbi mbon Rome ebet ediwot oro ẹdiwotde enye. Nte ini n̄kpa esie akasan̄ade ekpere, Paul nte eyịghe mîdụhe ama ekere aban̄a nte n̄kpọ editiede ye Timothy. Ephesus ekedi akwa obio oro ẹketịmde ẹdiọn̄ọ kaban̄a inyene, oburobụt ido, ye oburobụt unọ idem inemesịt, ndien Timothy idinyeneke aba ibetedem eke edima ọnọitem esie.
6 Paul ke ntre ama ewet se itienede emi ọnọ ẹsọk “eyen ima” esie: “Edi ke akwa ufọk idịghe n̄kpoduoho gold ye n̄kpoduoho silver ikpọn̄ ẹdu, edi se ẹdade eto ye mbat ẹnam ẹnyụn̄ ẹdu; ẹnịm ndusụk mmọ ẹnọ itie ukpono, ẹnyụn̄ ẹnịm mmọ eken ẹnọ usụhọde itie. Edieke owo adianarede idem ye mbio idiọk ndutịn̄, enye eyedi n̄kpọutom emi enyenede ukpono, n̄kpọutom emi Abasi anamde asana, emi Eteufọk ekemede ndida nnam n̄kpọ, emi ẹben̄ede enye ẹnịm ẹnọ kpukpru orụk eti utom. Fehe kpọn̄ mme idiọkitọn̄ ini uyen, nyụn̄ tiene mmọ eke ẹsemede ẹkot Ọbọn̄ ke edisana esịt, bịne edinen ido, ye mbuọtidem, ye ima, ye emem.”—2 Timothy 1:2; 2:20-22.
7. (a) Nso ikedi ‘n̄kpoduoho oro ẹnịmde ẹnọ usụhọde itie’ oro Paul okodụride owo utọn̄ aban̄a? (b) Didie ke mme uyen mfịn ẹkeme ndida item Paul nsịn ke edinam?
7 Paul ke ntem ama odụri Timothy utọn̄ ete ke ‘n̄kpoduoho oro ẹnịmde ẹnọ usụhọde itie’—kpa mme owo oro mîkasan̄ake nte ọfọnde ẹkeme ndidu idem ke otu ekemmọ mme Christian. Kemi edieke edidụk nsan̄a ye ndusụk mme Christian oro ẹyetde aran akpakadade afanikọn̄ ọsọk Timothy, n̄wan̄waednso ke ndidụk nsan̄a ye nditọ ererimbot ọkpọnọ mme uyen Christian unan mfịn! (1 Corinth 15:33) Emi iwọrọke ke mbufo inyeneke nditie ufan ufan ye mme nsan̄a ufọkn̄wed mbufo. Edi mbufo ẹkpenyene ndidu ke ukpeme mbak mbufo ẹdidian idem ẹkaha ye mmọ, idem ekpedi oro eyenam etie ndusụk ini nte mbufo ẹdi mme asan̄a ikpọn̄. Emi ekeme ndidi ata ọkpọsọn̄ n̄kpọ. Eyenan̄wan Brazil kiet ọdọhọ ete: “Enye ọsọn̄-e. Nditọ ufọkn̄wed nnyịn ẹsikot mi kpukpru ini ẹte ndi ika usọrọ ye mme ebiet oro mîdotke ye mme uyen Christian. Mmọ ẹsidọhọ ẹte: ‘Nso nnan̄a! Nte afo ududịghe? Afo edi ndisịme!’”
8, 9. (a) Didie ke nsan̄a, idem ye mbon ererimbot oro ẹtiede nte ẹdi nti owo, ekeme ndikama n̄kpọndịk nnọ Christian? (b) Ke m̀mọ̀n̄ ke afo ekeme ndikụt nti ufan?
8 Ndusụk uyen ererimbot ẹkeme nditie nte ẹfọn koro mmọ mîn̄wọn̄ke sika, mîdiọkke inua ikọ, mîdịghe ibuanake ke oburobụt ido idan̄. Nte ededi, edieke mmọ mîbịneke eti ido, mme ekikere ye edu obụkidem mmọ ẹkeme ndikara mbufo mmemmem mmemmem. Ke ẹsiode oro ẹfep, adan̄a didie ke mbufo ẹkpebuana n̄kpọ ye mmọ oro mînịmke ke akpanikọ? (2 Corinth 6:14-16) Kamse, nti edu eke spirit oro mbufo ẹdade nte akpan n̄kpọ ẹkam ẹdi “ndisịme” ẹnọ mmọ! (1 Corinth 2:14) Nte mbufo ẹmekeme ndisọn̄ọ nnyene mmọ nte ufan ye unana edikpọn̄ mme edumbet mbufo?
9 Ntre ẹfep mme nsan̄a oro mîwọrọke usụn̄. Ẹyak nsan̄a mbufo etre ye mme Christian oro ẹkerede n̄kpọ eke spirit ẹmi ẹnen̄erede ẹma Jehovah. Ẹdu ke ukpeme idem ye mme uyen oro ẹdude ke esop oro ẹnamde n̄kpọ etikwo etikwo m̀mê oro ẹdide mme okụt ndudue. Nte mbufo ẹkọride ke n̄kan̄ eke spirit, anaedi ekikere mbufo kaban̄a mme ufan eyekpụhọde. N̄kaiferi Ntiense kiet ọdọhọ ete: “Mmesinam mbufa ufan ke nsio nsio esop. Enye amanam mi n̄kụt nte mme ufan ẹdide mbon ererimbot mîdotke.”
Ndifehe N̄kpọn̄ Mme Idiọk Udọn̄
10, 11. (a) Nso ke ‘ndifehe n̄kpọn̄ idiọkitọn̄ ini uyen’ ọwọrọ? (b) Didie ke owo ekeme ‘ndifehe mbọhọ use’?
10 Paul ama akpak Timothy n̄ko ete “fehe kpọn̄ mme idiọkitọn̄ ini uyen.” Ke ini mbufo ẹdide nditọwọn̄, uduak edidi se ẹmade, udia uwem, m̀mê ndiyụhọ udọn̄ idan̄ ekeme ndisọn̄ ubọk. Ke owo mîsehe enyịn, utọ udọn̄itọn̄ oro ekeme ndida mbufo ekesịm edinam idiọkn̄kpọ. Paul ke ntre ọkọdọhọ ete ẹfehe ẹkpọn̄ mme udọn̄ oro ẹnọde unan—ndifehe nte n̄kpọ eke uwem owo odude ke itiendịk.a
11 Ke uwụtn̄kpọ, udọn̄ idan̄ amada ediwak uyen Christian okosụn̄ọ ke n̄wụre ke n̄kan̄ eke spirit. Ye eti ntak, ndien, Bible ọdọhọ nnyịn ete “ẹfehe ẹbọhọ use.” (1 Corinth 6:18) Edieke eren ye n̄wan ẹyomde ima, ẹsisan̄ade kiet ẹwọrọ an̄wa, mmọ ẹkeme ndida edumbet emi nsịn ke edinam ke ndifep mme idaha oro ẹtiede idomo idomo—utọ nte mmọ mbiba kpọt ndidu ke ubet m̀mê ke moto oro ẹnịmde ke usụn̄. Ndinam akwa owo asan̄a ye mbufo ekeme nditie nte n̄kpọ eset, edi emi ekeme ndidi ata n̄kpọ ukpeme. Ndien ke adan̄aemi ndusụk ikọ ima oro ẹtịn̄de ẹkemede ndidot, ana ẹnịm mme adan̄a oro ẹdotde man ẹkpefep mme ido edinam eke mîsanake. (1 Thessalonica 4:7) Edifehe mbọhọ use eyesịne n̄ko edifep mme edinam senima m̀mê eke TV oro ekemede ndidemede idiọk udọn̄. (James 1:14, 15) Edieke mme oburobụt ekikere oro mûyomke ẹdụkde fi esịt, kpụhọ mme ekikere oro. Nam isan̄; kot n̄wed; nam ndusụk utom ufọk. Akam akpan akpan edi okopodudu n̄kpọ un̄wam ke afan̄ emi.—Psalm 62:8.b
12. Didie ke afo ekpep ndisua se idiọkde? Nam an̄wan̄a.
12 Ke akande kpukpru, ana afo ekpep ndisua, ndisọn, nnyụn̄ nda kpukpru se idiọkde ke n̄kpọ itekesịt. (Psalm 97:10) Didie ke afo ekeme ndisua n̄kpọ oro ke akpa ekemede nditie nte edi ndidia uwem m̀mê se inọde inemesịt? Ebe ke ndikere mban̄a mme utịp! “Ekûyak ẹbian̄a mbufo; owo ikemeke ndibian̄a Abasi: se ededi owo ọtọde, oro ke enye edinyụn̄ ọdọk. Owo eke ọtọde ọnọ obụkidem eyedọk mbiara oto obụkidem.” (Galatia 6:7, 8) Ke ini idomo osịmde mbufo ndiyak idem nnọ ntụk, kere ban̄a se idide n̄kponn̄kan utịp esie—nte emi ediyatde Jehovah Abasi esịt. (Men Psalm 78:41 domo.) Kere, n̄ko, ban̄a edimen idịbi oro owo mîyomke m̀mê edimen udọn̄ọ, utọ nte AIDS. Kere ban̄a afanikọn̄ ke n̄kan̄ eke ntụk ye edinana ukpono nnọ idem oro afo edisobode. Mme utịp oro ẹbịghide ẹkeme ndidu n̄ko. Christian an̄wan kiet ama onyịme ete: “Ami ye ebe mi ima isinyene ebuana idan̄ ye mbon en̄wen mbemiso ikosobode kiet eken. Okposụkedi oro nnyịn mbiba idide Christian mfịn, ebuana idan̄ oro nnyịn ikenyenede ke edem edi ntak utọk ye ufụp ke ndọ nnyịn.” Se mîyomke ẹda mfefere mfefere, n̄ko, edi mbufo nditaba mme ifetutom ukara Abasi m̀mê edidi se ẹsiode ẹfep ke esop Christian! (1 Corinth 5:9-13) Nte inemesịt ibio ini ekededi odot ye utọ n̄kokon̄ utịp oro?
Ndibịne N̄kpet N̄kpet Itie Ebuana ye Jehovah
13, 14. (a) Ntak emi ndifehe n̄kpọn̄ se idiọkde kpọt mîkemke? (b) Didie ke owo ekeme ‘ndibịne n̄kọfiọk Jehovah’?
13 Nte ededi, ndifehe n̄kpọn̄ se idiọkde kpọt ikemke. Ẹma ẹkpak Timothy n̄ko ẹte ebịne “edinen ido, ye mbuọtidem, ye ima, ye emem.” Emi ọnọ ekikere ọkpọsọn̄ edinam. Prọfet Hosea ama ekpe ye idụt Israel oro mîkanamke akpanikọ ukem ntre ete: “Mbufo ẹdi, nnyịn inyọn̄ itiene Jehovah . . . Nnyịn iyebịne ikọfiọk Jehovah.” (Hosea 6:1-3) Nte mbufo ẹmenam utọ edibịne oro ke idem mbufo? Enye esịne n̄kpọ akan ikpîkpu edidụk mme mbonoesop nnyụn̄ nsan̄a ye mme ete ye eka mbufo ke an̄wautom. Christian an̄wan kiet ama onyịme ete: “Ete ye eka mi ẹkebọk mi ke akpanikọ, n̄konyụn̄ nna baptism ke ini n̄kedide eyenọwọn̄. . . . Ami n̄kesiwakke nditre mbonoesop ndien akananam n̄ketreke an̄wautom ke baba ọfiọn̄ kiet, edi akanam n̄kọkọrike ọkpọkpọ itie ebuana ye Jehovah.”
14 Uyen efen onyịme ete ke imo n̄ko ima ikpu ndifiọk Jehovah nte Ufan ye Ete, itịmde ida enye nte Spirit oro mînyeneke idem. Enye ama ọduọ odụk oburobụt ido onyụn̄ akabade eka oro mîdọhọ ndọ ke edide isua 18 ke emana. Mbufo ẹkûnam ukem ndudue oro! Nte Hosea akakpakde, ‘Ẹbịne ẹkefiọk Jehovah.’ Ebede ke akam ye edisan̄a ye Jehovah ke usen ke usen, mbufo ẹmekeme ndinam enye edi ufan oro ẹbuọtde idem. (Men Micah 6:8; Jeremiah 3:4 domo.) “Enye [iyomke] usụn̄ ye baba nnyịn owo kiet” edieke nnyịn iyomde enye. (Utom 17:27) Ke ntem ndutịm ukpepn̄kpọ Bible idemowo eke ofụri ini edi akpan n̄kpọ. Iyomke utọ edinam ofụri ini oro atara akaha m̀mê awak n̄kukọhọ. Eyenan̄wan kiet ekerede Melody ọdọhọ ete, “Kpukpru usen nsikot Bible ke n̄kpọ nte minịt 15.” Ẹsio ini ẹnịm ẹnọ edikot nsiondi Enyọn̄-Ukpeme ye Awake! kiet kiet. Ẹtịm idem ẹnọ mme mbonoesop man mbufo ẹkpekeme ‘ndidemede mmọ en̄wen nnọ ima ye nti utom.’—Mme Hebrew 10:24, 25.
Ẹnọ Mme Ete ye Eka Mbufo Esịt Mbufo
15. (a) Ntak emi esisọn̄de owo ndusụk ini ndikop uyo ete ye eka esie? (b) Ntak emi n̄kopuyo nte ido edide esidide ke ufọn uyen-e?
15 Mme ete ye eka oro ẹbakde Abasi ẹkeme ndidi ebiet oro ata un̄wam ye ibetedem ẹtode. Edi ẹtim ẹfiọk udeme oro mbufo ẹnyenede ndinam: “Ẹkop uyo mme ete ye mme eka mbufo ke Ọbọn̄; koro emi enende. Kpono usọ ye uka (emi edi akpa ibet eke asan̄ade ye un̄wọn̄ọ), man ọkpọfọn ye afo, afo okponyụn̄ odu uwem ebịghi ke isọn̄.” (Ephesus 6:1-3) Edi akpanikọ, mbufo ke ẹkọri ẹkpon ndien anaedi ẹmeyom ifụre efen efen. Mbufo ẹmekeme n̄ko nditịm mfiọk mme ukeme ete ye eka mbufo. Apostle Paul ama onyịme ete, “Mme ete obụkidem nnyịn ẹkeme ndinam n̄kukụre se mmọ ẹkerede nte edidi mfọnn̄kan.” (Mme Hebrew 12:10, The Jerusalem Bible) Edi, ke akpatre, osụk edi ke ufọn mbufo ndikop uyo nnọ mmọ. Mme ete ye eka mbufo ẹma mbufo ẹnyụn̄ ẹfiọk mbufo ọfọn akan owo en̄wen ekededi. Ke adan̄aemi ekemede ndidi mbufo isiwakke ndinyịme ye mmọ, mmọ nte ededi ẹsinyene mme ata mfọnn̄kan ufọn mbufo ke esịt. Ntak ẹbiọn̄ọde ukeme mmọ ndikama mbufo “ke ntụnọ ye item Ọbọn̄”? (Ephesus 6:4) Ke akpanikọ, edi ndisịme owo kpọt “asua item ete esiemmọ.” (Mme N̄ke 15:5) Uyen oro enyenede eti ibuot eyenyịme odudu edikara eke ete ye eka esie onyụn̄ owụt ukpono oro odotde.—Mme N̄ke 1:8.
16. (a) Ntak emi mîwụtke eti ibuot mme uyen ndidịp mme ete ye eka mfịna mmọ? (b) Nso ke mme uyen ẹkpekeme ndinam man ẹfori nneme ke ufọt mmọ ye mme ete ye eka mmọ?
16 Oro eyesịne nditịn̄ akpanikọ nnọ mme ete ye eka mbufo, ẹnamde mmọ ẹfiọk m̀mê mbufo ẹmenyene mfịna, utọ nte edinyene mme eyịghe mban̄a akpanikọ m̀mê ediduọ ndụk eyịghe eyịghe edinam. (Ephesus 4:25) Ndidịp mme ete ye eka mme utọ idaha oro ẹtịmerede owo ekikere do esida mme mfịna efen efen edi. (Psalm 26:4) Ih, ndusụk ete ye eka ẹsisịn esisịt ukeme ndinyene nneme. Ekpri eyenan̄wan kiet ama eseme ete, “Akananam eka mi itiehe ye ami inyene nneme. Akananam ntịn̄ke ekikere mi nnọ enye koro nsikopde ndịk nte ke enye eyekụt ndudue ọnọ mi.” Edieke afo odude ke utọ idaha oro, da eti ibuot mek ini oro odotde ndinam ete ye eka fo ẹfiọk nte etiede fi ke idem. Mme N̄ke 23:26 akpak ete, “Eyen mi, nọ mi esịt fo.” Domo ndineme mme ekikere fo ye mmọ kpukpru ini, mbemiso ikpọ mfịna ẹdahade ẹda.
Ẹkaiso Ndibịne Edinen Ido!
17, 18. Nso edin̄wam uyen ndikaiso ke edibịne oro enye ebịnede edinen ido?
17 Ke utịt utịt ọyọhọ n̄wed esie iba, Paul ama akpak Timothy ete: “Yịre ke se afo ekekpepde, onyụn̄ otịmde ọfiọk ete edi akpanikọ.” (2 Timothy 3:14) Ana afo anam ukem ntre. Kûyak baba owo kiet m̀mê n̄kpọ ekededi atap fi osio ke ndibịne edinen ido. Ererimbot Satan—ke kpukpru etabi esie—ọyọhọ ye idiọkido. Ke mîbịghike ẹyesobo enye ye kpukpru mmọ oro ẹdide ubak esie ẹfep. (Psalm 92:7) Biere nditre ndidi se ẹsobode ye udịm Satan ẹfep.
18 Ke ntak emi, ana afo kpukpru ini odụn̄ọde mme utịtmbuba, mme udọn̄, ye mme mbubehe fo. Bụp idemfo ete, ‘Nte ami mmesisọn̄ọ mmụm n̄kokon̄ idaha utịn̄ikọ ye eduuwem n̄kama ke ini ete ye eka mi ye mme andibuana ke esop mîkemeke ndikụt mi? Mme orụk ufan ewe ke ami mmek? Ndi mme ubọkọkọ ererimbot ẹmek ọfọn̄ ye nte n̄kamade idem ẹnọ mi? Mme utịtmbuba ewe ke ami nnịm nnọ idemmi? Nte ami n̄wụk esịt ke utom uyọhọ-ini—m̀mê ke ubọkọkọ ke n̄kpakpa editịm n̄kpọ Satan emi?’
19, 20. (a) Ntak emi uyen mîkpokopke ndịk iban̄a mme n̄kpọ oro Jehovah oyomde? (b) Enọ ewe ke mme uyen ẹkpedia ufọn ẹto?
19 Ekeme ndidi mbufo ẹmekụt ke oyom mbufo ẹnam ndusụk ukpụhọde ke ekikere mbufo. (2 Corinth 13:11) Ẹkûyak etie nte akan mbufo ubọk. Ẹti ẹte, Jehovah iyomke n̄kpọ ikaha ito mbufo nte mîwụtke eti ibuot. Prọfet Micah okobụp ete: “Nso ke Jehovah oyom ye afo ke mîbọhọke ndinam se inende, nnyụn̄ mma ima Abasi, nnyụn̄ nsụk idem nsan̄a ye Abasi fo?” (Micah 6:8) Emi idisọn̄ke ikaha edieke mbufo ẹdade enọ oro Jehovah ọnọde ndin̄wam mbufo ẹnam n̄kpọ. Ẹsịk ẹkpere mme ete ye eka mbufo. Ẹbuana ye esop Christian kpukpru ini. Akpan akpan, ẹsịn ukeme ndimehe ye mbiowo esop. Mmọ ẹkere ẹban̄a mfọnọn̄kpọ mbufo ẹnyụn̄ ẹkeme ndidi ebiet emi un̄wam ye ndọn̄esịt ẹtode. (Isaiah 32:2) Ke akande kpukpru, ẹkọri ufiop ufiop, n̄kpet n̄kpet itie ebuana ye Jehovah Abasi. Enye eyenọ mbufo odudu ye edu edibịne se inende!
20 Nte ededi, ndusụk uyen ẹsisụhọrede mme ukeme mmọ ndikọri ke n̄kan̄ eke spirit ke ndikpan̄ utọn̄ nnọ mme ndek ndek ikwọ. Ibuotikọ oro etienede eyenọ akpan ntịn̄enyịn ke n̄kpọ emi.
[Mme Ikọ idakisọn̄]
a Ẹda ikọ Greek oro adade ọnọ “fehe kpọn̄” n̄ko ke Matthew 2:13, ke ebiet emi ẹkedọhọde Mary ye Joseph ẹte ‘ẹfehe ẹka ke Egypt’ man ẹbọhọ ediomi ediwot oro Herod okodiomide.—Men Matthew 10:23 domo.
b Emekeme ndikụt ediwak ekikere ẹnọde un̄wam ke ndikara udọn̄ idan̄ ke ibuot 26 ke n̄wed oro Questions Young People Ask—Answers That Work, emi Watchtower Bible and Tract Society of New York, Inc., emịn̄de.
Nte Afo Emeti?
◻ Ntak emi mme “n̄kari” edinam Satan esikande mme uyen akpan akpan?
◻ Ntak emi edidụk n̄kpet n̄kpet nsan̄a ye mme uyen ererimbot edide n̄kpọndịk?
◻ Didie ke afo ekeme ndifehe mbọhọ oburobụt ido idan̄?
◻ Didie ke afo ekeme ndibịne n̄kpet n̄kpet itie ebuana ye Jehovah?
◻ Ntak emi edide akpan n̄kpọ ndinyene nneme ye mme ete ye eka mbufo?
[Ndise ke page 16]
Mme nsan̄a oro ẹyomde ima nte owụtde eti ibuot ẹsida mme idaha oro mîdianakede mmọ ikpọn̄ mbon en̄wen, utọ nte edibre mbre ke “ice,” ndidiọn̄ọ kiet eken