Du Ke Ukpeme Nte Ubak Esop Abasi
“Enyịn̄ Jehovah edi ọkpọsọn̄ tower: eti owo efehe odụk ke esịt, ndien odu ke ifụre.”—MME N̄KE 18:10.
1. Nte ekemde ye akam Jesus, nso ọkpọsọn̄ idaha ke mme Christian ẹdu?
ESISỊT ini mbemiso enye akakpade, Jesus ama ọbọn̄ akam ọnọ Ete esie ke ibuot mme anditiene enye. Ye ima ima edikere mban̄a, enye ama ọdọhọ ete: “Ami n̄kayak ikọ Fo nnọ mmọ; ndien ererimbot asasua mmọ, koro mmọ mîdịghe eke ererimbot, kpa nte Ami mmendịghe eke ererimbot. Mben̄eke nte Afo osio mmọ ke ererimbot efep, edi mmeben̄e nte ekpeme mmọ ke idiọk esie.” (John 17:14, 15) Jesus ama ọfiọk ete ke ererimbot edidi itiendịk ọnọ mme Christian. Enye oyowụt usua emi enye asuade mmọ ebe ke ndisu nsu ndian mmọ ye ke ndikọbọ mmọ. (Matthew 5:11, 12; 10:16, 17) Enye n̄ko edidi ebiet emi mbiara otode.—2 Timothy 4:10; 1 John 2:15, 16.
2. Ke m̀mọ̀n̄ ke mme Christian ẹkeme ndikụt ukpeme ke n̄kan̄ eke spirit?
2 Ererimbot oro asuade mme Christian esịne mbon oro ẹdianarede ẹkpọn̄ Abasi ẹmi enyụn̄ ẹdude ke idak Satan. (1 John 5:19) Ererimbot emi enen̄ede okpon akan esop Christian, ndien Satan ke idemesie enen̄ede okop odudu akan owo ekededi. Ntem, usua ererimbot edi ata n̄kpọndịk. M̀mọ̀n̄ ke mme anditiene Jesus ẹkeme ndikụt ukpeme ke n̄kan̄ eke spirit? Ikọ odude ke nsiondi Enyọn̄-Ukpeme (Ikọmbakara) eke December 1, 1922, ama ọnọ ekikere ete: “Nnyịn idu idahaemi ke idiọk eyo. En̄wan ke aka iso ke ufọt esop Satan ye esop Abasi. Enye edi en̄wan mbrenyịn.” Ke en̄wan emi, esop Abasi edi itie ukpeme. Ikọ oro “esop” isịneke ke Bible, edi ko-o ke mme iduọk isua 1920, “esop Abasi” ekedi obufa ikọ. Nso, ndien, idi esop emi? Ndien didie ke nnyịn ikeme ndinyene ukpeme ke esịt esie?
Esop Jehovah
3, 4. (a) Nte ekemde ye n̄wed ukabade ikọ kiet ye Enyọn̄-Ukpeme, nso idi esop? (b) Ke nso usụn̄ifiọk ke ẹkeme ndikot itie ebuana ofụri ererimbot eke Mme Ntiense Jehovah esop?
3 Esop edi “otu oro ẹtịmde,” nte ekemde ye Concise Oxford Dictionary. Ye oro ke ekikere, an̄wan̄a nnyịn nte ke sia mme apostle ẹketịmde mme Christian eke akpa isua ikie ẹdọn̄ ke mme esop n̄kann̄kụk ke idak edise enyịn eke otu ukara ke Jerusalem, odot nditịn̄ mban̄a “ebuana nditọete” oro nte esop. (1 Peter 2:17, NW) Mme Ntiense Jehovah ẹnyene ukem ndutịm esop oro mfịn. Edidianakiet eke otu ke akpa isua ikie okokop nsọn̄idem ebe ke “mme enọ ke mme owo,” (NW) utọ nte “mme andikpeme ye mme anditeme.” Ndusụk ke otu ẹmi ẹma ẹsisan̄a to ke esop sịm esop, ke adan̄aemi mbon eken ẹkedide mbiowo ke mme esop n̄kann̄kụk. (Ephesus 4:8, 11, 12; Utom 20:28) Ukem “mme enọ” oro ọsọn̄ọ edidianakiet eke Mme Ntiense Jehovah idem mfịn.
4 Nsiondi Enyọn̄-Ukpeme (Ikọmbakara) eke November 1, 1922, eketịn̄ aban̄a ikọ oro “esop” ete: “Esop edi otu mme owo oro ẹnyenede uduak ndinam ndutịm oro ẹdiomide.” Enyọn̄-Ukpeme oro ama aka iso anam an̄wan̄a ete ke ndikot Mme Ntiense Jehovah esop ikanamke mmọ ẹdi “isio n̄ka ke usụn̄ifiọk oro ẹdade ikọ oro ẹtịn̄ ikọ, edi enye n̄kukụre ọwọrọ nte ke Nditọ Ukpepn̄kpọ Bible [Mme Ntiense Jehovah] ẹdomo ndinam mme uduak Abasi ẹnyụn̄ ẹnam enye nte Ọbọn̄ anamde kpukpru n̄kpọ, ke ndutịm.” (1 Corinth 14:33) Apostle Paul ama owụt ete ke mme Christian ke eyo esie ukem ntre ẹma ẹnam n̄kpọ ke ndutịm. Enye ekemen otu Christian oro ẹkeyetde aran odomo ye idem owo, emi enyenede ediwak ndido, emi kiet kiet anamde utom ẹnọde enye man otodo idem owo ekeme ndinam n̄kpọ nte ọfọnde. (1 Corinth 12:12-26) Oro edi ata eti uwụtn̄kpọ aban̄ade esop! Ntak emi ẹketịmde mme Christian? Man ẹnam “uduak Abasi,” man ẹnam uduak Jehovah.
5. Nso idi esop Abasi oro ẹkụtde ke enyịn?
5 Bible ama ebem iso etịn̄ ete ke ẹyedian mme ata Christian mfịn ọtọkiet, ẹtan̄ ẹdibok ke “obio” nte “idụt” kiet, ke ebiet emi mmọ ‘ẹdiyamade nte ntantaọfiọn̄ ke ererimbot.’ (Isaiah 66:8; Philippi 2:16) “Idụt” emi ẹtịmde mi enyene se iwakde ibe miliọn owo ition ye ubak idahaemi. (Isaiah 60:8-10, 22) Nte ededi, idịghe ofụri esop Abasi edi oro. Mme angel ẹbuana n̄ko.
6. Ke ata ntatara usụn̄ifiọk, mmanie ẹnam esop Abasi?
6 Ediwak idaha ẹdu ẹmi mme angel ẹnamde utom ọtọkiet ye mme asan̄autom Abasi ẹdide owo. (Genesis 28:12; Daniel 10:12-14; 12:1; Mme Hebrew 1:13, 14; Ediyarade 14:14-16) Nte odotde, ndien, nsiondi Enyọn̄-Ukpeme (Ikọmbakara) eke May 15, 1925, ama ọdọhọ ete: “Kpukpru ndisana angel ẹdi ubak esop Abasi.” Ke adianade do, enye ama ọdọhọ ete: “Andida ke ibuot esop Abasi, emi enyenede ofụri odudu onyụn̄ akarade, [edi] Ọbọn̄ Jesus Christ.” (Matthew 28:18) Ntem, ke ata ntatara usụn̄ifiọk, esop Abasi esịne mbon oro ẹdude ke heaven ye ke isọn̄ ẹmi ẹnamde utom ọtọkiet ndinam uduak Abasi. (Se ekebe.) Nso utịbe utịbe ifet ke edi ntem ndidi andibuana! Ndien nso n̄kpọ idatesịt ke edi ntem ndisak iso nse ini emi ẹditịmde kpukpru odu uwem edibotn̄kpọ, eke heaven ye eke isọn̄, man ẹdiana kiet nditoro Jehovah Abasi! (Ediyarade 5:13, 14) Nso, ndien, idi ukpeme oro esop Abasi ọnọde mfịn?
Ukpeme ke Esop Abasi—Didie?
7. Ke nso usụn̄ ke esop Abasi ekpeme nnyịn?
7 Esop Abasi ekeme ndin̄wam n̄kpeme nnyịn mbiọn̄ọ Satan ye mme n̄kari esie. (Ephesus 6:11) Satan efịk, ọkọbọ, onyụn̄ odomo mme andituak ibuot nnọ Jehovah ye uduak kiet kpọt ke ekikere: ndidụri mmọ n̄kpọn̄ ‘usụn̄ eke mmọ ẹkpesan̄ade.’ (Isaiah 48:17; men Matthew 4:1-11 domo.) Tutu amama nnyịn ikemeke ndibọhọ en̄wan emi ofụri ofụri ke editịm n̄kpọ emi. Nte ededi, n̄kpet n̄kpet itie ebuana nnyịn ye Abasi ye esop esie ọsọn̄ọ nnyịn idem onyụn̄ ekpeme nnyịn ke ntem an̄wamde nnyịn ndika iso ndu ke “usụn̄” oro. Nte utịp, nnyịn iduọkke idotenyịn nnyịn.
8. Didie ke esop Jehovah oro enyịn mîkwe ọnọ mme asan̄autom esie eke isọn̄ ibetedem?
8 Didie ke esop Abasi ọnọ ukpeme emi? Akpa, nnyịn imenyene ibetedem oro mîkemeke ndikpu otode mme asan̄autom Jehovah ẹdide mme spirit. Ke ini Jesus okodude ke idak ọkpọsọn̄ mfịghe, angel kiet ama anam n̄kpọ ọnọ enye. (Luke 22:43) Ke ini okodude ke ndịghe n̄kpa, angel kiet ama anyan̄a Peter ke utịbe utịbe usụn̄. (Utom 12:6-11) Ke adan̄aemi mme utọ utịben̄kpọ oro mîdụhe mfịn, ẹn̄wọn̄ọ ndinọ ikọt Jehovah ibetedem otode mme angel ke utom ukwọrọikọ mmọ. (Ediyarade 14:6, 7) Mmọ ẹsiwak ndinyene odudu emi okponde akan eke owo ke ini ẹsobode n̄kpọsọn̄ idaha. (2 Corinth 4:7) N̄ko-n̄ko, mmọ ẹfiọk ẹte ke “angel Jehovah ana akan mmọ eke ẹbakde enye okụk, onyụn̄ anyan̄a mmọ.”—Psalm 34:7.
9, 10. Didie ke ẹkeme ndidọhọ ke “enyịn̄ Jehovah edi ọkpọsọn̄ tower,” ndien didie ke edumbet emi abuana esop Abasi ke ofụri ofụri?
9 Esop Jehovah oro ẹkụtde ke enyịn edi ukpeme n̄ko. Didie? Ke Mme N̄ke 18:10, nnyịn ikot ite: “Enyịn̄ Jehovah edi ọkpọsọn̄ tower: eti owo efehe odụk ke esịt, ndien odu ke ifụre.” Emi iwọrọke ite ke ikpîkpu edikot enyịn̄ Abasi ọyọnọ ukpeme. Utu ke oro, enyịn̄ Abasi ndidi ebiet udịbe nnọ nnyịn ọwọrọ ke nnyịn iberi edem ke Jehovah ke idemesie. (Psalm 20:1; 122:4) Enye ọwọrọ ndinọ itie edikara esie ibetedem, ndinịm mme ibet ye mme edumbet esie, nnyụn̄ nnyene mbuọtidem ke mme un̄wọn̄ọ esie. (Psalm 8:1-9; Isaiah 50:10; Mme Hebrew 11:6) Enye abuana ndinọ Jehovah san̄asan̄a utuakibuot. Sụk mbon oro ẹtuakde ibuot ẹnọ Jehovah ke usụn̄ emi ẹkeme nditịn̄ ye andiwet psalm nte: “Koro esịt nnyịn adarade ke [Jehovah], koro nnyịn ibuọtde idem ke edisana enyịn̄ esie.”—Psalm 33:21; 124:8.
10 Idahaemi kpukpru owo ke esop Abasi oro ẹkụtde ke enyịn ẹtịn̄ ye Micah ẹte: “Nnyịn iyonyụn̄ isan̄a ke enyịn̄ Jehovah Abasi nnyịn ke nsinsi nsinsi.” (Micah 4:5) Esop eyomfịn odu akanade “Israel Abasi,” emi ẹkotde ‘ikọt enyịn̄ Esie’ ke Bible. (Galatia 6:16; Utom 15:14; Isaiah 43:6, 7; 1 Peter 2:17) Ntem, ndidi ubak esop Jehovah ọwọrọ ndidu ke otu mme owo ẹmi ẹyomde, ẹnyụn̄ ẹbọde, ukpeme ke enyịn̄ Abasi.
11. Ke mme akpan usụn̄ ewe ke esop Jehovah ọnọ mbon oro ẹdide ubak esie ukpeme?
11 Ke adianade do, esop Abasi oro ẹkụtde ke enyịn edi otu mbon mbuọtidem, nsan̄a mme ekemmọ andinịm ke akpanikọ ẹmi ẹnamde kiet eken ọkọri ẹnyụn̄ ẹnọde nsịnudọn̄. (Mme N̄ke 13:20; Rome 1:12) Enye edi ebiet emi mme ekpemerọn̄ Christian ẹsede ẹban̄a mme erọn̄, ẹsịnde udọn̄ ẹnọ mbon oro ẹdọn̄ọde ẹnyụn̄ ẹkopde mfịghe, ẹnyụn̄ ẹdomode ndinam mbon oro ẹduọn̄ọde ẹfiak ẹdaha ẹda. (Isaiah 32:1, 2; 1 Peter 5:2-4) “Asan̄autom oro anamde akpanikọ, onyụn̄ enyenede ọniọn̄” ọnọ “udia ke edikem ini” ebe ke esop. (Matthew 24:45) “Asan̄autom” oro, emi mme Christian oro ẹyetde aran ẹnamde, esinọ ata mfọnn̄kan n̄kpọ eke spirit—nnennen ifiọk oro ọkọn̄ọde ke Bible, oro ekemede ndida nsịm nsinsi uwem. (John 17:3) Ebede ke ndausụn̄ oro otode “asan̄autom” emi, ẹn̄wam mme Christian ndisọn̄ọ mmụm n̄kokon̄ idaha ido uwem n̄kama ndinyụn̄ ‘nnyene ibuot nte urụkikọt nnyụn̄ mfre nte ibiom’ ke akama-ndịk n̄kann̄kụk oro akande mmọ okụk. (Matthew 10:16) Ndien ẹn̄wam mmọ kpukpru ini ‘ndiyọhọ kpukpru ini ke utom Ọbọn̄,’ emi ke idemesie edide okopodudu n̄kpọ ukpeme.—1 Corinth 15:58.
Mmanie Ẹdi Ubak Esop Abasi?
12. Mmanie ke ẹdiọn̄ọ nte ẹdide ubak esop Abasi eke heaven?
12 Sia ukpeme emi odude ọnọ mbon oro ẹdide ubak esop Abasi, mmanie ke emi abuana? Kaban̄a esop eke heaven, eyịghe idụhe kaban̄a se idide ibọrọ mbụme emi. Satan ye mme angel esie idụhe aba ke heaven. Ke n̄kan̄ eken, mme anam-akpanikọ angel ke ẹsụk ẹdodu do ke “akwa esop.” Apostle John ama okụt ete ke ama esịm ke ukperedem ini, “Eyenerọn̄,” mme cherub (“n̄kpọ-uwem inan̄”), ye “ediwak angel” ẹyedu ẹkpere ebekpo Abasi. Mbiowo 24—ẹdade ẹban̄a mme Christian oro ẹyetde aran oro ẹma ẹkedodụk ubọn̄ ubọn̄ itie mmọ eke heaven—ẹyedu ye mmọ. (Mme Hebrew 12:22, 23; Ediyarade 5:6, 11; 12:7-12) Kpukpru mmọ nte an̄wan̄ade ẹdi ubak esop Abasi. Nte ededi, ke otu mme owo, n̄kpọ itiehe in̄wan̄în̄wan̄ ntre.
13. Didie ke Jesus okowụt mbon oro ẹdide ubak esop Abasi ye mbon oro mîdịghe?
13 Jesus ama etịn̄ aban̄a ndusụk owo oro ẹdidọhọde nte itienede enye ete: “Ediwak owo ẹyedọhọ Mi ke usen oro, ete, Ọbọn̄, Ọbọn̄, nte nnyịn iketịn̄ke nte prọfet ke enyịn̄ Fo, inyụn̄ idaha enyịn̄ Fo iduọn̄ọ mme demon, inyụn̄ idaha enyịn̄ Fo inam ediwak n̄kpọ odudu? Ndien nyọdọhọ mmọ adan̄aoro, nte, Akananam ndiọn̄ọke mbufo: ẹdianade Mi, mbufo mme anam-ukwan̄n̄kpọ.” (Matthew 7:22, 23) Edieke owo edide anam ukwan̄n̄kpọ, enye ke akpanikọ ikemeke ndidi ubak esop Abasi, inamke n̄kpọ m̀mê enye ọdọhọ ke idi nso, inyụn̄ inamke n̄kpọ m̀mê enye atuak ibuot ke m̀mọ̀n̄. Jesus ama owụt n̄ko nte ẹkemede ndidiọn̄ọ owo emi edide ubak esop Abasi. Enye ọkọdọhọ ete: “Idịghe kpukpru owo ẹmi ẹkotde Mi ẹte, Ọbọn̄, Ọbọn̄, ẹdidụk ke Obio Ubọn̄ Heaven; edi owo eke anamde uyo Ete Mi emi odude ke heaven.”—Matthew 7:21.
14. Ewe ikpehe ke uduak Abasi ke ẹwụt nte obiomode mbon oro ẹdide ubak esop Abasi ndinam?
14 Ntem, man owo edi ubak esop Abasi—emi “Obio Ubọn̄ Heaven” edide iwụk ebiet—owo enyene ndinam uduak Abasi. Nso idi uduak esie? Paul ama owụt akpan ikpehe esie ke ini enye ọkọdọhọde ete: “[Abasi oyom] kpukpru owo ẹnyene edinyan̄a, ẹnyụn̄ ẹsịm ifiọk akpanikọ.” (1 Timothy 2:4) Edieke owo enen̄erede oyom ndinyene nnennen ifiọk otode Bible, ndida enye nsịn ke edinam ke uwem esie, ndinyụn̄ nsuan enye nnọ “kpukpru owo,” enye anam uduak Abasi. (Matthew 28:19, 20; Rome 10:13-15) Edi uduak Abasi n̄ko nte ẹnọ mme erọn̄ Jehovah udia ẹnyụn̄ ẹse ẹban̄a mmọ. (John 21:15-17) Mme mbono esop Christian ẹnyene udeme ke ndinam emi. Owo emi odude ke idaha ndidụk mme mbono esop ẹmi edi ofụmide ndinam ntre anana esịtekọm aban̄a itie esie ke esop Abasi.—Mme Hebrew 10:23-25.
Edidi Ufan ye Ererimbot
15. Nso ntọt ke James ọkọnọ mme esop eke eyo esie?
15 N̄kpọ nte isua 30 ke Jesus ama akakpa, eyeneka esie James ama owụt ndusụk n̄kpọ oro ẹkemede ndisịn itie owo ke esop Abasi ke itiendịk. Enye ekewet ete: “Mbufo iban n̄ka-owo, nte mbufo ifiọkke ite, edidi ufan ye ererimbot edi edidi usua ye Abasi? Mmọdo owo ekededi eke oyomde ndidi ufan ye ererimbot anam idem usua ye Abasi.” (James 4:4) Asua Abasi ke akpanikọ idịghe ubak esop esie. Nso, ndien, idi edidi ufan ye ererimbot? Ẹnam enye an̄wan̄a nte enyenede nsio nsio uduot, utọ nte edikọri m̀mê edinyene ebuana ye ndiọi nsan̄a. Ke adianade do, James okowụk ntịn̄enyịn ke n̄kpọ oro edide ata n̄wọrọnda—ukwan̄ idaha ekikere oro adade ekesịm ido oro mîdotke.
16. Nso ibuana ke ntọt oro James ọnọde nte ke edidi ufan ye ererimbot edi edidi usua ye Abasi?
16 Ke James 4:1-3, nnyịn ikot ite: “Ekọn̄ ye en̄wan ẹto m̀mọ̀n̄ ẹdu ke otu mbufo? Nte mmọ itoho n̄kpọ emi, kpa ke mme mbre mbufo, ẹmi ẹn̄wanade ekọn̄ ke ndido mbufo? Mbufo ẹdiọk itọn̄, ndien inyeneke; mbufo ẹwot owo, ẹnyụn̄ ẹsịn esịt ke n̄kpọ owo, ndien ikemeke ndida nnyene: mbufo ẹn̄wana en̄wan, ẹnyụn̄ ẹtop ekọn̄: mbufo inyeneke, koro mbufo mîben̄eke. Mbufo ẹben̄e, edi inọhọ mbufo, koro mbufo ẹben̄ede ke idiọk usụn̄, man ẹda ẹdep n̄kpọ mbre.” Ekedi ke ama ekewet mme ikọ emi ama ke James okodụri owo utọn̄ aban̄a edidi ufan ye ererimbot.
17. Ke nso usụn̄ ke “ekọn̄” ye “en̄wan” ẹkedu ke esop Christian eke akpa isua ikie?
17 Ediwak isua ke James ama akakpa, mme nsunsu Christian ẹma ẹsiak ekọn̄ ẹnyụn̄ ẹwot kiet eken ata ediwowot. Nte ededi, James ekewet n̄wed ọnọ mme andibuana ke “Israel Abasi” eke akpa isua ikie, kpa ‘mme oku ye mbọn̄’ eke ini iso. (Ediyarade 20:6) Mmọ ikowotke kiet eken ke ata ekọn̄. Ntre ntak emi James eketịn̄de aban̄a mme utọ n̄kpọ ntre ke otu mme Christian? Ọfọn, apostle John okokot owo ekededi emi asuade eyenete esie owotowo. Ndien Paul ama etịn̄ aban̄a ntuaha ido uwem ye ọkpọsọn̄ usua ke esop nte “en̄wan” ye “eneni.” (Titus 3:9; 2 Timothy 2:14; 1 John 3:15-17) Ke ukem afan̄ emi, etie nte editre ndima mme ekemmọ Christian ke James ekenyene ke ekikere. Ke otu idemmọ, mme Christian ẹkenam n̄kpọ ke usụn̄ oro mbon ererimbot ẹsiwakde ndinam n̄kpọ ye kiet eken.
18. Nso ikeme ndida n̄kesịm mme edinam ye ekikere unana ima ke otu mme Christian?
18 Ntak emi mme utọ n̄kpọ oro ẹketịbede ke esop Christian? Ke ntak mme ukwan̄ edu, utọ nte isịnenyịn ye udọn̄ ‘edidep n̄kpọ mbre.’ Ntan̄idem, ufụp, ye udọn̄ ikpọ n̄kpọ ẹkeme n̄ko ndibiat ima ima itie ebuana Christian ke esop. (James 3:6, 14) Mme utọ edu oro ẹnam owo edi ufan ye ererimbot, ndien, ke ntre, edi asua ye Abasi. Owo ekededi eke enyenede mme edu eke ẹtiede ntem ikemeke ndidori enyịn ndika iso ndi ubak esop Abasi.
19. (a) Anie akpan akpan enyene nduduọhọ edieke Christian okụtde ete ke ukwan̄ ekikere ke ọdọn̄ n̄kam ke esịt imọ? (b) Didie ke Christian ekeme ndikan ukwan̄ ekikere?
19 Ẹkpeduọhọ anie edieke nnyịn ikụtde ukwan̄ ekikere oro ọdọn̄de n̄kam ke esịt nnyịn? Satan? Ke ndusụk udomo, ih. Enye edi “ọbọn̄ emi akarade edem ikpa-enyọn̄” eke ererimbot emi, emi mme utọ edu oro ẹtarade ẹsuana. (Ephesus 2:1, 2; Titus 2:12) Edi, nte ido edide, orụn̄ ukwan̄ ekikere odu ke anana-mfọnmma ikpọkidem nnyịn. Ke ama okodụri owo utọn̄ aban̄a edidi ufan ye ererimbot, James ama ewet ete: “M̀mê ẹse ẹte N̄wed Abasi ababian̄a ke ini enye ọdọhọde ete, Spirit emi Enye esịnde nnyịn ke idem efịbe ufụp oyom nnyịn?” (James 4:5) Kpukpru nnyịn imenyene ndammana ntụhọ ndinam ukwan̄n̄kpọ. (Genesis 8:21; Rome 7:18-20) Nte ededi, nnyịn imekeme ndin̄wana ye ntụhọ oro edieke nnyịn inyịmede mme mmeme nnyịn inyụn̄ iberide edem ke un̄wam otode Jehovah ndikan mmọ. James ọdọhọ ete: “[Abasi] ọnọ mfọn awak akan [ndammana ntụhọ isịnenyịn nnyịn].” (James 4:6) Otode ke un̄wam edisana spirit Abasi ye ibetedem eke mme anam-akpanikọ nditọete Christian, onyụn̄ ebede ke ufọn uwa ufak Jesus, mmeme ikpọkidem ikanke mme anam-akpanikọ Christian ubọk. (Rome 7:24, 25) Mmọ ẹnyene ukpeme ke esop Abasi, ẹdi mme ufan Abasi, idịghe eke ererimbot.
20. Nso nti edidiọn̄ ke mbon oro ẹdide ubak esop Abasi ẹdara?
20 Bible ọn̄wọn̄ọ ete: “Jehovah [ọyọnọ] ikọt esie odudu; Jehovah ayada emem ọdiọn̄ ikọt esie.” (Psalm 29:11) Edieke inen̄erede idi ubak “idụt” Jehovah eke eyomfịn, kpa esop esie oro ẹkụtde ke enyịn, nnyịn iyenyene ebuana ke odudu oro enye ọnọde inyụn̄ inyene emem oro enye adade ọdiọn̄ ikọt esie. Edi akpanikọ, ererimbot Satan enen̄ede okpon akan esop Jehovah oro ẹkụtde ke enyịn, ndien Satan enen̄ede okop odudu akan nte nnyịn ikopde. Edi Jehovah edi Ata Ọkpọsọn̄. Anamutom odudu esie edi se owo mîkemeke ndikan. N̄kpọsọn̄ angel esie n̄ko ẹdiana ye nnyịn ke ndinam n̄kpọ Abasi. Ntem, kpa ye usua oro nnyịn isobode, nnyịn imekeme ndisọn̄ọ nda. Ukem nte Jesus, nnyịn imekeme ndikan ererimbot.—John 16:33; 1 John 4:4.
Nte Afo Emekeme Ndinam An̄wan̄a?
◻ Nso idi esop Abasi oro ẹkụtde ke enyịn?
◻ Ke mme usụn̄ ewe ke esop Abasi ọnọ ukpeme?
◻ Mmanie ẹdi ubak esop Abasi?
◻ Didie ke nnyịn ikeme ndifep ndidi ufan ye ererimbot?
[Ekebe ke page 9]
Nso Idi Esop Abasi?
Ke mme n̄wed Mme Ntiense Jehovah, ẹda ikọ oro “esop Abasi” ẹtịn̄ ikọ ke usụn̄ ita.
1 Esop Jehovah eke heaven oro enyịn mîkwe esịnede mme anam-akpanikọ edibotn̄kpọ eke spirit. Ẹkot emi “Jerusalem emi odude ke enyọn̄” ke Bible.—Galatia 4:26.
2 Esop Jehovah eke owo oro ẹkụtde ke enyịn. Mfịn, emi esịne nsụhọ oro ẹyetde aran ẹmi akwa otuowo ẹdianade ye mmọ.
3 Esop Jehovah eke ofụri ekondo. Mfịn, emi esịne esop Jehovah eke heaven ọkọrọ ye nditọ ẹmi enye adade edisịn, oro ẹyetde aran, ẹmi ẹnyenede idotenyịn eke spirit. Nte ini akade, enye eyesịne n̄ko mme mfọnmma owo ke isọn̄.
[Ndise ke page 10]
Ẹnọ mfọnn̄kan udia eke spirit ebe ke esop Jehovah