Ibuot 10

Obio Ubọn̄ Abasi Akara

1, 2. Didie ke ukara owo mîkwe unen?

NDUSỤK afo ama enyene ifiọk n̄kpọntịbe aban̄ade edidep ukwakutom, ekem edi edifiọk ete ke enye ikọfọnke. Yak idọhọ ke afo ama okot ọdiọn̄ ukwakutom. Ibịghike ke enye ama “ọkọdiọn̄” ukwakutom oro, nte ededi, enye afiak abiara. Nso edikpu ke oro ekedi ntem!

² Edi ukem ntre ye mme ukara owo. Ubonowo kpukpru ini esiyom ukara oro edidade emem ye inemesịt edi. Edi, ọkpọsọn̄ ukeme oro ẹsịnde man ẹdiọn̄ se ikabiarade ke n̄kaowo itịmke ikụt unen. Ẹsinam ata ediwak ediomi emem​—⁠ndien ekem ẹbiat ẹfep. Akan oro, ewe ukara ekeme ndisio unana, asari, ubiatibet, udọn̄ọ, ye edisobo n̄kann̄kụk mfep? Owo ikemeke ndidiọn̄ ukara owo. Idem enyene-ọniọn̄ Edidem Solomon eke Israel okobụp ete: “Owo anam didie, ndien, ọfiọk usụn̄ esiemmọ?”​—⁠Mme N̄ke 20:24.

3. (a) Nso ikedi ibuotikọ ukwọrọikọ Jesus? (b) Didie ke ndusụk owo ẹnam Obio Ubọn̄ Abasi an̄wan̄a?

³ Kûduọk idotenyịn! Ukara ererimbot oro ebịghide idịghe ikpîkpu ndap. Enye ekedi ibuotikọ ukwọrọikọ Jesus. Jesus okokot enye “Ubọn̄ Abasi,” ndien enye ama ekpep mme anditiene enye ndibọn̄ akam nyom enye. (Luke 11:2; 21:31) Nte ededi, ẹsitịn̄ ẹban̄a Obio Ubọn̄ Abasi ndusụk ini ke mme otu ido ukpono. Ke akpanikọ, ediwak miliọn owo ẹsibọn̄ akam ẹyom enye ke usen ke usen ke ini mmọ ẹtịn̄de ẹfiak ẹtịn̄ Akam Ọbọn̄ (emi n̄ko ẹkotde Ete Nnyịn m̀mê akam uwụtn̄kpọ). Edi mme owo ẹsibọrọ ke nsio nsio usụn̄ ke ini ẹbụpde mmọ, “Nso idi Obio Ubọn̄ Abasi?” Ndusụk owo ẹsidọhọ ẹte, “Enye odu fi ke esịt.” Mbon eken ẹkot enye heaven. Bible ọnọ in̄wan̄în̄wan̄ ibọrọ, nte nnyịn idikụtde.

OBIO UBỌN̄ ORO ENYENEDE UDUAK

4, 5. Ntak emi Jehovah ekemekde ndida obufa uyarade itie edikara esie ndi, ndien nso ke emi ediyọhọ?

⁴ Kpukpru ini Jehovah Abasi edi Edidem, m̀mê Akakan Andikara, ekondo. Akpanikọ oro nte ke edi enye okobot kpukpru n̄kpọ anam enye enyene n̄kokon̄ idaha oro. (1 Chronicles 29:11; Psalm 103:19; Utom 4:24) Edi Obio Ubọn̄ oro Jesus ọkọkwọrọde aban̄a edi udiana n̄kpọ ọnọ itie edikara ofụri ekondo Abasi. Obio Ubọn̄ Messiah oro enyene akpan uduak, edi nso ke enye edi?

⁵ Nte ẹkenamde an̄wan̄a ke Ibuot 6, akpa owo iba oro ẹma ẹsọn̄ ibuot ye odudu ukara Abasi. Ke ntak mme eneni oro ẹkedemerede, Jehovah ama emek ndida obufa uyarade itie edikara esie ndi. Abasi ama ọtọt uduak esie ndisio “mfri” ndi emi edinuakde Urụkikọt, Satan, nnyụn̄ nsio mme utịp ndammana idiọkn̄kpọ ubonowo mfep. Akpan “mfri” oro edi Jesus Christ, ndien “obio ubọn̄ Abasi” edi se ẹdidade ẹsobo Satan ẹfep ofụri ofụri. Ebede ke Obio Ubọn̄ emi, Jesus Christ eyefiak owụk itie ukara ke isọn̄ ke enyịn̄ Jehovah eyenyụn̄ owụt unen itie edikara Abasi ke nsinsi.​—⁠Genesis 3:15, NW; Psalm 2:​2-⁠9.

6, 7. (a) Obio Ubọn̄ odu ke m̀mọ̀n̄, ndien anie edi Edidem mmanie ẹnyụn̄ ẹdi nsan̄a mme andikara ye enye? (b) Mmanie ẹdi mme andidu ke idak Obio Ubọn̄?

⁶ Nte ekemde ye edikabade kiet oro ẹkabarede ikọ ẹmi Jesus eketịn̄de ye ubi ubi mme Pharisee, enye ọkọdọhọ ete: “Obio ubọn̄ Abasi odu ke esịt mbufo.” (Luke 17:21, King James Version) Ndi ikọ Jesus ọkọwọrọ ete ke Obio Ubọn̄ okodu ke ibak ibak esịt mme oburobụt owo oro? Baba. Edikabade akpasarade ikọ Greek oro otịmde ọfọn akan okot ete: “Obio ubọn̄ Abasi odu ke ufọt mbufo.” (New World Translation) Ntem, Jesus, emi okodude ke ufọt mmọ, eketịn̄ aban̄a idemesie nte Edidem ini iso. Utu ke ndidi n̄kpọ oro owo enyenede ke esịt esie, Obio Ubọn̄ Abasi edi ata ukara oro odude ke edinam enyenede andikara ye mme andidu ke idak. Enye edi ukara eke heaven, koro ẹkot enye “Obio Ubọn̄ Heaven” ye “Obio Ubọn̄ Abasi.” (Matthew 13:11; Luke 8:10) Ke n̄kukụt, prọfet Daniel ama okụt nte ẹdade Andikara esie nte “owo eke ebietde eyen owo” ẹdi ke iso Ata Ọkpọsọn̄ Abasi ẹnyụn̄ ẹnọ “ubọn̄, ye ukpono, ye itie edidem, ẹte kpukpru mme idụt ye obio ye usem ẹnam n̄kpọ ẹnọ enye.” (Daniel 7:​13, 14) Anie edi Edidem emi? Ọfọn, Bible okot Jesus Christ “Eyen Owo.” (Matthew 12:40; Luke 17:26) Ih, Jehovah ekemek Eyen esie, Jesus Christ, ete edi Edidem.

⁷ Jesus ikarake ikpọn̄. Owo 144,000 ẹmi “ẹkefakde ẹsio ẹfep ke isọn̄” ẹdu ye enye man ẹdi nsan̄a ndidem ye mme oku. (Ediyarade 5:9, 10; 14:1, 3; Luke 22:​28-⁠30) Mme andidu ke idak Obio Ubọn̄ Abasi ẹdidi ubon ofụri ekondo ẹdide mme owo ẹmi ẹsụkde ibuot ẹnọ itie edikara Christ. (Psalm 72:​7, 8) Nte ededi, didie ke nnyịn ikeme ndinịm ke akpanikọ nte ke Obio Ubọn̄ oro eyenen̄ede owụt unen itie edikara Abasi onyụn̄ ọtọn̄ọ ntak owụk mme idaha paradise ke isọn̄ nnyịn?

ATA IDEM N̄KPỌ OBIO UBỌN̄ ABASI

8, 9. (a) Didie ke nnyịn ikeme ndinam edidi oro mme un̄wọn̄ọ Obio Ubọn̄ Abasi ẹdide akpanikọ an̄wan̄a? (b) Ntak nnyịn ikemede ndinịm ata idem n̄kpọ Obio Ubọn̄ ke akpanikọ?

⁸ Yak idọhọ ke ikan̄ ama ata ufọk fo. Ekem ufan fo emi enyenede ukeme ndibọp ufọk ọn̄wọn̄ọ ndin̄wam ndifiak mbọp ufọk fo nnyụn̄ nnọ ubon fo udia. Edieke edide ufan oro esitịn̄ akpanikọ ọnọ fi kpukpru ini, nte afo ukponịmke ikọ esie ke akpanikọ? Yak idọhọ ke ọkọnyọn̄ utom edi edem usen onyụn̄ edikụt ete ke mbonutom ẹma ẹtọtọn̄ọ ndikpọri se ikan̄ akatade osụhọ mfep ye nte ke ẹma ẹda udia ẹsọk ubon fo. Nte eyịghe mîdụhe afo ekpenyene ọyọhọ mbuọtidem ete ke nte ini akade, ke mme n̄kpọ idifiakke ikada ke itie kpọt edi nte ke eyekam ọfọn akan nte ekedide ke mbemiso.

⁹ Ukem ntre, Jehovah ọmọnọ nnyịn nsọn̄ọ aban̄a ata idem n̄kpọ Obio Ubọn̄. Nte ẹwụtde ke n̄wed Mme Hebrew eke Bible, ediwak ikpehe ke Ibet ẹkeda ẹban̄a ndutịm Obio Ubọn̄. (Mme Hebrew 10:⁠1) Ẹma ẹkụt nte Obio Ubọn̄ oro editiede n̄ko ke obio ubọn̄ Israel eke isọn̄. Oro ikedịghe ikpîkpu ukara, koro mme andikara ẹketiede ke “ebekpo Jehovah.” (1 Chronicles 29:23) Akan oro, ẹma ẹbemiso ẹtịn̄ ẹte: “Mmọnyọ idikpọn̄ke Judah, eto ọbọn̄ idinyụn̄ ikpọn̄ke n̄kpatian̄ukot esie, tutu Shiloh edi; mme idụt ẹyenyụn̄ ẹkop ẹnọ enye.” (Genesis 49:10)a Ih, ekedi ke udịm ubon ndidem mbon Judah emi ke Jesus, nsinsi Edidem ukara Abasi, ekenyene ndimana ndụk.​—⁠Luke 1:​32, 33.

10. (a) Ini ewe ke ẹkesịn itiat idakisọn̄ Obio Ubọn̄ Messiah Abasi? (b) Nso akpan utom ke mbon oro ẹdoride enyịn ndidi ekemmọ mme andikara ye Jesus ẹda iso ndinam ke isọn̄?

¹⁰ Ẹma ẹsịn itiat idakisọn̄ Obio Ubọn̄ Messiah Abasi ebe ke edimek oro ẹkemekde mme apostle Jesus. (Ephesus 2:​19, 20; Ediyarade 21:14) Mmọemi ẹkedi akpa ke otu owo 144,000 ẹmi ẹdikarade ke heaven ye Jesus Christ nte nsan̄a ndidem. Ke adan̄aemi ẹdude ke isọn̄, mbon oro ẹdidide ekemmọ mme andikara mi ẹbe iso ke ubịnikọt unọ ikọ ntiense, ke n̄kemuyo ye ewụhọ Jesus: “Ẹka ẹkenam kpukpru mme idụt ẹdi mbet Mi, ẹnịm mmọ baptism ẹsịn ke enyịn̄ Ete ye Eyen ye Edisana Spirit.”​—⁠Matthew 28:19.

11. Didie ke ẹnam utom ukwọrọ Obio Ubọn̄ mfịn, ndien nso ke enye ọyọhọ?

¹¹ Ke ẹnam ewụhọ edinam mme mbet idahaemi ke udomo oro mînyeneke mbiet. Mme Ntiense Jehovah ke ẹkwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ ke ofụri ekondo, ke n̄kemuyo ye mme ikọ prọfesi Jesus: “Ẹyenyụn̄ ẹkwọrọ gospel Ubọn̄ Abasi emi ke ofụri ekondo nte ntiense ẹnọ kpukpru mme idụt, ndien adan̄aoro ke utịt eyedi.” (Matthew 24:14) Nte ikpehe utom ukwọrọ Obio Ubọn̄ emi kiet, ke ẹnam akwa ndutịm unọ ukpep. Mbon oro ẹsụkde ibuot ẹnọ mbet ye mme edumbet Obio Ubọn̄ Abasi ẹtọtọn̄ọ ndinyene emem ye edidianakiet ẹmi ukara owo mîkemeke ndinyene. Ofụri emi ọmọnọ uyarade nte ke Obio Ubọn̄ Abasi edi ata idem n̄kpọ!

12. (a) Ntak odotde ndikot mme anditan̄a Obio Ubọn̄ Mme Ntiense Jehovah? (b) Didie ke Obio Ubọn̄ Abasi okpụhọde ye mme ukara owo?

¹² Jehovah ọkọdọhọ nditọ Israel ete: “Mbufo ẹdi mme ntiense mi, ye owo ẹmi n̄kemekde.” (Isaiah 43:​10-⁠12) Jesus, kpa “ntiense emi anamde akpanikọ,” ama ọkwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ ifịk ifịk. (Ediyarade 1:5; Matthew 4:17) Ntre odot mme anditan̄a Obio Ubọn̄ eke eyomfịn ndikere enyịn̄ oro Abasi osiode mmọ Mme Ntiense Jehovah. Edi ntak emi Mme Ntiense ẹsibiatde ata ekese ini ye ukeme nditịn̄ ikọ nnọ mbon en̄wen mban̄a Obio Ubọn̄ Abasi? Mmọ ẹsinam emi koro Obio Ubọn̄ edide n̄kukụre idotenyịn ubonowo. Ebebịghi m̀mê awawara ukara owo ẹyesịm utịt, edi Obio Ubọn̄ Abasi idisịmke utịt tutu amama. Isaiah 9:​6, 7 okot Andikara esie, Jesus, “Ọbọn̄ Emem” onyụn̄ adian ete: “Ubọn̄ ye emem ididopke ndikọri.” Obio Ubọn̄ Abasi itiehe nte mme ukara owo​—⁠ẹmi ẹdude mi mfịn n̄kpọn̄ ẹbe ẹfep. Ke akpanikọ, Daniel 2:44 ọdọhọ ete: “Abasi enyọn̄ eyenam ubọn̄ eke mîdisoboke ke nsinsi, adaha ada: ndien idikpọn̄ke ubọn̄ emi inọ mbio efen: . . . ndien enye eyeda ke nsinsi.”

13. (a) Nso idi ndusụk mfịna oro Obio Ubọn̄ Abasi edisede aban̄a uforo uforo? (b) Ntak emi nnyịn ikemede ndinịm ke akpanikọ nte ke mme un̄wọn̄ọ Abasi ẹyesu?

¹³ Ewe edidem edide owo ekeme nditre ekọn̄, ubiatibet, udọn̄ọ, biọn̄, ye unana ufọkidụn̄? N̄ko-n̄ko, ewe andikara ke isọn̄ ekeme ndinam mbon oro ẹkpan̄ade ẹset? Obio Ubọn̄ Abasi ye Edidem esie ẹyese ẹban̄a n̄kpọ ẹmi. Obio Ubọn̄ oro idibiarake, nte mbiara ukwakutom emi akade-kaiso oyom ẹdiọn̄. Utu ke oro, Obio Ubọn̄ Abasi eyekụt unen, koro Jehovah ọn̄wọn̄ọ ete: “Ikọ mi emi ọwọrọde mi ke inua . . . idifiakke itiene mi ubọk ubọk, tutu enye anam se mmade, onyụn̄ okụt unen ke utom emi ndọn̄de enye.” (Isaiah 55:11) Uduak Abasi idikpụhu, edi ini ewe ke ukara Obio Ubọn̄ ekenyene nditọn̄ọ?

UKARA OBIO UBỌN̄​—⁠INI EWE?

14. Nso ukwan̄ ifiọk ke mme mbet Jesus ẹkenyene ẹban̄a Obio Ubọn̄, edi nso ke Jesus ọkọfiọk aban̄a itie ukara esie?

¹⁴ “Ọbọn̄, nte Afo ọmọn̄ ọtọn̄ọ ntak ayak Obio Ubọn̄ ọnọ Israel kemi?” Mbụme emi mme mbet Jesus ẹkebụpde mi owụt ete ke tutu osịm ini mmọ ẹkebụpde mbụme oro mmọ ikọfiọkke uduak Obio Ubọn̄ Abasi ye edimek ini oro akanade ukara esie ọtọn̄ọ. Ke odụride mmọ utọn̄ ete ẹkûtie ẹkere ẹban̄a n̄kpọ oro, Jesus ama ọdọhọ ete: “Inaha inọ mbufo ndifiọk ini m̀mê eyo, eke Ete okonịmde akama ke ubọk Esiemmọ.” Jesus ama ọfiọk ete ke ẹkenịm itie edikara oro imọ idikarade isọn̄ ẹnọ ini iso, anyanini ke enye ama ekeset ke n̄kpa onyụn̄ ọdọk aka heaven. (Utom 1:​6-⁠11; Luke 19:​11, 12, 15) N̄wed Abasi ama ebemiso etịn̄ aban̄a emi. Didie ke edi ntre?

15. Didie ke Psalm 110:1 esịn un̄wana ke ubatini aban̄ade ukara Jesus?

¹⁵ Ke etịn̄de prọfesi aban̄a Jesus nte “Ọbọn̄,” Edidem David ọkọdọhọ ete: “Jehovah ọdọhọ ye Ọbọn̄ mi, ete, ‘Tie mi ke ubọk nnasia, tutu nda mme asua fo nnịm fi ke udoriukot.’” (Psalm 110:1; men Utom 2:​34-⁠36 domo.) Prọfesi emi owụt ete ke ukara Jesus iditọn̄ọke ke ndondo oro enye ama ọkọdọk ke heaven. Utu ke oro, enye ekenyene ndibet ke ubọk nnasia Abasi. (Mme Hebrew 10:​12, 13) Edibet emi edibịghi adan̄a didie? Ini ewe ke ukara esie editọn̄ọ? Bible an̄wam nnyịn ndinyene ibọrọ.

16. Nso ikotịbe ke 607 M.E.N., ndien didie ke emi ekenyene ebuana ye Obio Ubọn̄ Abasi?

¹⁶ N̄kukụre obio ke ofụri isọn̄ emi Jehovah ekesịnde enyịn̄ esie ekedi Jerusalem. (1 Ndidem 11:36) Enye n̄ko ekedi ibuot obio ubọn̄ eke isọn̄ oro Abasi okonyịmede emi adade aban̄a Obio Ubọn̄ Abasi eke heaven. Ke ntre, nsobo oro mbon Babylon ẹkesobode Jerusalem ke 607 M.E.N. ekedi ata n̄wọrọnda n̄kpọ. N̄kpọntịbe emi ekedi ntọn̄ọ anyan editre oro nnennen edikara emi Abasi akakarade ikọt esie ke isọn̄ eketrede. Ke n̄kpọ nte isua ikie itiokiet ẹma ẹkebe, Jesus ama owụt ete ke ikpehe ini oro ẹketrede ukara mi okosụk ododu ke edinam, koro enye ọkọdọhọ ete: “Mme Gentile ẹyedịghi Jerusalem ke ikpat, tutu ini mme Gentile ọyọhọ.”​—⁠Luke 21:24.

17. (a) Nso idi “ini mme Gentile,” ndien mmọ ẹdibịghi adan̄a didie? (b) Ini ewe ke “ini mme Gentile” ọkọtọn̄ọ onyụn̄ etre?

¹⁷ Ke “ini mme Gentile,” ẹma ẹyak mme ukara ererimbot ẹsịbe ẹdụk itie edikara emi Abasi okonyịmede. Iduọk ini oro ọkọtọn̄ọ ye nsobo Jerusalem ke 607 M.E.N., ndien Daniel ama owụt ete ke enye eyekaiso ke “ini itiaba.” (Daniel 4:​23-⁠25, NW) Oro ebịghi adan̄a didie? Bible owụt ete ke “ini” ita ye ubak ẹnam usen 1,260. (Ediyarade 12:​6, 14) Ikpehe ini oro ke itie iba, m̀mê ini itiaba, edidi usen 2,520. Edi akpan n̄kpọ ndomokiet ikadaha itie ke utịt ibio iduọk ini oro. Ke ndida “usen kiet ke isua kiet” mbuan ke prọfesi Daniel nnyụn̄ ntọn̄ọ ke 607 M.E.N. mbat isua 2,520, nte ededi, nnyịn imedi idisịm isua 1914 E.N.​—⁠Numbers 14:34; Ezekiel 4:⁠6.

18. Nso ke Jesus akanam esisịt ini ke ama ọkọbọ ukara Obio Ubọn̄, ndien didie ke emi okotụk isọn̄?

¹⁸ Ndi Jesus ama ọtọn̄ọ ndikara ke heaven ke ini oro? Ẹyeneme mme ntak N̄wed Abasi ndidọhọ ke enye ama ọtọn̄ọ ke ibuotikọ efen. Nte ededi, ntọn̄ọ ntọn̄ọ ukara Jesus ididaha usọp usọp emem isọk isọn̄. Ediyarade 12:​7-⁠12 owụt ete ke ndondo oro ama ọkọbọ Obio Ubọn̄, Jesus ama osion̄o Satan ye mme angel ẹdide demon efep ke heaven. Emi ediwọrọ afanikọn̄ ọnọ isọn̄, edi edi n̄kpọ inemesịt ndikot nte ke ‘ibio ini’ osụhọ ọnọ Devil. Ibịghike, nnyịn iyekeme ndidara idịghe n̄kukụre koro Obio Ubọn̄ Abasi amakara edi n̄ko koro enye eyeda mme edidiọn̄ ọsọk isọn̄ ye okopitem ubonowo. (Psalm 72:​7, 8) Nnyịn isan̄a didie ifiọk ke emi eyesọp nditịbe?

[Mme Ikọ idakisọn̄]

DOMO IFIỌK FO SE

Nso idi Obio Ubọn̄ Abasi, ndien m̀mọ̀n̄ ke enye odu akara?

Anie akara ke Obio Ubọn̄ oro, ndien mmanie ẹdi mme andidu ke idak esie?

Didie ke Jehovah ọsọn̄ọ ọnọ nnyịn ete ke Obio Ubọn̄ esie edi ata idem n̄kpọ?

Ini ewe ke “ini mme Gentile” ọkọtọn̄ọ onyụn̄ etre?

[Ekebe ke page 94]

NDUSỤK AKPAN N̄KPỌNTỊBE EMI ENYENEDE EBUANA YE OBIO UBỌN̄ ABASI

• Jehovah ọtọt uduak esie ndinọ “mfri” oro edinuakde ibuot Urụkikọt, Satan kpa Devil.​—⁠Genesis 3:⁠15, NW.

• Ke 1943 M.E.N., Jehovah owụt ete ke “mfri” emi edidi owo emi otode ubon Abraham.​—⁠Genesis 12:​1-3, 7, NW; 22:18, NW.

• Ibet ediomi oro ẹkenọde Israel ke 1513 M.E.N. ọnọ “ukpọn̄ ukpọn̄ mbiet nti n̄kpọ eke ẹdidide.”​—⁠Exodus 24:​6-⁠8; Mme Hebrew 10:⁠1.

• Obio ubọn̄ Israel eke isọn̄ ọtọn̄ọ ke 1117 M.E.N., onyụn̄ akaiso ke ukperedem ke udịm David.​—⁠1 Samuel 11:⁠15; 2 Samuel 7:​8, 16.

• Ẹsobo Jerusalem ke 607 M.E.N., ndien “ini mme Gentile” ọtọn̄ọ.​—⁠2 Ndidem 25:​8-10, 25, 26; Luke 21:⁠24.

• Ke 29 E.N., ẹyet Jesus aran nte Edidem Oro Ẹmekde onyụn̄ ọtọn̄ọ utom ukwọrọikọ esie ke isọn̄.​—⁠Matthew 3:16, 17; 4:⁠17; 21:9-⁠11.

• Ke 33 E.N., Jesus ọdọk ke heaven, man ekebet do ke ubọk nnasia Abasi tutu ukara esie ọtọn̄ọ.​—⁠Utom 5:​30, 31; Mme Hebrew 10:​12, 13.

• Ẹdori Jesus ke ebekpo ke Obio Ubọn̄ eke heaven ke 1914 E.N. nte “ini mme Gentile” osịmde utịt.​—⁠Ediyarade 11:⁠15.

• Ẹsion̄o Satan ye mme demon esie ẹduọn̄ọ ke isọn̄ onyụn̄ ada afanikọn̄ oro ọkọride-kọri ọsọk ubonowo.​—⁠Ediyarade 12:​9-⁠12.

• Jesus ese enyịn aban̄a edikwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ Abasi ke ofụri ererimbot.​—⁠Matthew 24:14; 28:19, 20.

Ibuot 11

Mmọemi Ẹdi Ukperedem Ini!

1. Ntak emi ediwak owo ẹsikopde n̄kpaidem ke ini ẹkerede ẹban̄a n̄kpọntịbe ererimbot, edi m̀mọ̀n̄ ke ẹkeme ndikụt nte ẹnamde mme n̄kpọntịbe ererimbot an̄wan̄a ke usụn̄ ẹkemede ndiberi edem?

NTỊME ntịme ererimbot nnyịn akasan̄a didie edisịm udomo idaha emi? Nso ina ibet nnyịn ke ini iso? Nte akanam afo omobụp mme utọ mbụme oro? Ediwak owo ẹsikop n̄kpaidem ke ini mmọ ẹsede idaha ererimbot. Mme utọ n̄kpọntịbe nte ekọn̄, udọn̄ọ, ye ubiatibet ẹmenam mme owo ẹyịk m̀mê nso ke ini iso edida edi. Ikpọ owo ukara ẹnọ esisịt idotenyịn. Nte ededi, imenyene edinam an̄wan̄a oro ẹtịmde ẹberi edem emi aban̄ade mfịghe mfịghe eyo ẹmi ito Abasi ke Ikọ esie. Bible, nte ẹkemede ndiberi edem, an̄wam nnyịn ndikụt ebiet emi nnyịn idude ke ubatini. Enye owụt nnyịn ete ke idu ke “ukperedem ini” eke editịm n̄kpọ oro odude kemi.​—⁠2 Timothy 3:1.

2. Nso mbụme ke mme mbet ẹkebụp Jesus, ndien didie ke enye ọkọbọrọ?

² Ke uwụtn̄kpọ, kere ban̄a ibọrọ oro Jesus ọkọnọde ke ndusụk mbụme oro mme mbet esie ẹkebụpde. Usen ita mbemiso Jesus akakpade, mmọ ẹma ẹbụp enye ẹte: “Nso idinyụn̄ idi idiọn̄ọ edidi Fo, ye eke akpatre ini eyo [“utịt editịm n̄kpọ,” NW] emi?”a (Matthew 24:⁠3) Ke ibọrọ, Jesus ama etịn̄ aban̄a mme akpan n̄kpọntịbe ye mme idaha ererimbot ẹmi ẹdiwụtde in̄wan̄în̄wan̄ nte ke ererimbot unana uten̄e Abasi emi ama ebe odụk ukperedem ini esie.

3. Ntak emi mme idaha ke isọn̄ ẹkediọkde-diọk ẹkan ke ini Jesus ọkọtọn̄ọde ndikara?

³ Nte ẹkewụtde ke ibuotikọ emi ekebede, ubatini Bible ada okosịm ubiere oro nte ke Obio Ubọn̄ Abasi ama ọtọtọn̄ọ ndikara. Edi didie ke oro ekeme ndidi ntre? N̄kpọ ẹdọdiọk ẹkan, utu ke ndifọfọn n̄kan. Ke akpanikọ, emi edi ọkpọsọn̄ uyarade nte ke Obio Ubọn̄ Abasi ama ọtọn̄ọ ndikara. Ntak edide ntre-⁠e? Ọfọn, Psalm 110:2 asian nnyịn ete ke Jesus eyekara ‘ke otu mme asua esie’ ke esisịt ini. Ke akpanikọ, akpa edinam esie nte Edidem eke heaven ekedi ndision̄o Satan ye mme angel esie ẹdide demon nduọn̄ọ ke ikpehe n̄kan̄ isọn̄. (Ediyarade 12:⁠9) Nso ikedi utịp? Enye ekedi kpasụk se Ediyarade 12:12 ekebemde iso etịn̄ ete: “Mbọm isọn̄ ye inyan̄, koro andidori ikọt Abasi ikọ ama osụhọde etiene mbufo; enye asan̄a ye akwa ifụtesịt, sia enye ọdiọn̄ọde ete ini imọ edi ibio.” Nnyịn idahaemi idu uwem ke ‘ibio ini’ oro.

4. Nso idi ndusụk ikpehe ukperedem ini, ndien nso ke mmọ ẹwụt? (Se ekebe.)

⁴ Ke ntre, idịghe n̄kpọ n̄kpaidem ke ini ẹkebụpde Jesus se ididide idiọn̄ọ edidu esie ye eke utịt editịm n̄kpọ emi, ibọrọ esie ama anam mmọ ẹkere n̄kpọ. Nsio nsio ikpehe idiọn̄ọ oro ẹdu ke ekebe oro odude ke page 102. Nte afo ekemede ndikụt, apostle Paul, Peter, ye John ẹdide Christian ẹnọ nnyịn n̄kaiso ọyọhọ ntọt aban̄ade ukperedem ini. Edi akpanikọ, ekese ikpehe idiọn̄ọ oro ye eke ukperedem ini ẹbuana mme mfụhọ mfụhọ idaha. Edi, edisu oro prọfesi ẹmi ẹsude ekpenyene ndinam nnyịn inịm ite ke idiọk editịm n̄kpọ emi ekpere utịt esie. Ẹyak nnyịn idụn̄ọde ndusụk akpan ikpehe ukperedem ini emi ketket.

MME IKPEHE UKPEREDEM INI

5, 6. Didie ke mme prọfesi ẹban̄ade ekọn̄ ye akan̄ ẹwọrọ ẹsu?

⁵ “Idụt eyedaha an̄wana ye idụt, obio edidem kiet eyenyụn̄ adaha an̄wana ye obio edidem efen.” (Matthew 24:7; Ediyarade 6:4) Ewetn̄wed oro Ernest Hemingway okokot Ekọn̄ Ererimbot I “enyene-ndịk n̄kan, akama-n̄kpa n̄kan, afai afai uwotowo oro akanam adade itie ke isọn̄.” Nte n̄wed oro The World in the Crucible​—⁠1914-1919 ọdọhọde, emi ekedi “obufa ikpehe ekọn̄, akpa ọyọhọ ọyọhọ ekọn̄ ke ifiọk n̄kpọntịbe ubonowo. Nte enye ekebịghide, ọkọsọn̄de ubọk, onyụn̄ okponde ama akan n̄kpọ ekededi oro akanam ẹfiọkde ke mbemiso m̀mê oro ẹkedoride enyịn ẹban̄a ke ofụri ofụri.” Ekem Ekọn̄ Ererimbot II ama asiaha, emi akakamade nsobo akan Ekọn̄ Ererimbot I. Hugh Thomas, ata ekpep mbụkeset, ọdọhọ ete: “Otop-idem-ikpọn̄ ikan̄, moto ekọn̄, ubomofụm ekọn̄ ẹkotde B-⁠52, bọmb nuclear ndien, ke akpatre, enyịmikan̄, ẹkara ọyọhọ isua ikie edịp. Ekọn̄ ẹmi ẹkamade ekese uduọkiyịp ye nsobo ẹkan eke emana efen ekededi ẹnịm enye idiọn̄ọ.” Edi akpanikọ, ke En̄wan Ukaraidem ama okokụre ẹma ẹtịn̄ ekese ẹban̄a uduọn̄ọ n̄kpọekọn̄. Kpa ye oro, ntọt kiet ọdọhọ ke ẹma ẹkeduak ndisụhọde ibat n̄kpọekọn̄ n̄kpọ nte ibat n̄kpọekọn̄ nuclear 10,000 osịm 20,000 ẹdisụk ẹdodu​—⁠awakde utịm ike 900 akan odudu enyịmikan̄ oro ẹketopde ke Ekọn̄ Ererimbot II.

⁶ ‘Akan̄ eyenyụn̄ odu.’ (Matthew 24:7; Ediyarade 6:​5, 6, 8) Toto ke 1914 ke nsụhọde n̄kaha ikpọ akan̄ 20 ẹmedu. Mme itie ẹmi enye ọnọmọde ẹsịne Bangladesh, Burundi, Cambodia, China, Ethiopia, Greece, India, Nigeria, Russia, Rwanda, Somalia, ye Sudan. Edi akan̄ kpukpru ini isitoho ntak unana udia. “Ndutịm unyene udia ke ererimbot ke isua ndondo ẹmi ọmọkọri usọp usọp akan ibatowo ẹdude,” ntre ke otu ntaifiọk utọ in̄wan̄ ye mme ekpepn̄kpọ mban̄a ndutịm uforo ẹbiere. “Edi sia miliọn owo 800 ke nsụhọde n̄kaha ẹsụk ẹdide ata ọkpọikpọi ubuene, . . . mmọ ikemeke ndidep udia oro ekemde ke otu udia oro odude barasuene mi man mmọ ẹbọhọ udọn̄ọ otode udia oro mînọhọ nsọn̄idem.” Ukara ndimen idem nsịn abuana ke mme idaha eken. Dr. Abdelgalil Elmekki eke University of Toronto ọnọ ntak iba ẹmi ediwak tọsịn owo ẹsikpan̄ade biọn̄ ke adan̄aemi idụt mmọ ẹnọde uwak udia ẹka idụt efen. Etie nte ukara ẹsinen̄ede ẹnyene udọn̄ ndinyene okụk nto esenidụt man ẹda ẹse ẹban̄a mme ekọn̄ utu ke ndida nnọ mbio obio mmọ udia. Nso ikedi ubiere Dr. Elmekki? Akan̄ esiwak ndito “mfịna udeme udia ye ndutịm ukara.”

7. Nso idi akpanikọ ẹban̄ade mme idiọk udọn̄ọ mfịn?

⁷ “Mme idiọk udọn̄ọ.” (Luke 21:11; Ediyarade 6:⁠8) Udọn̄ọ efiomnsa eke 1918-⁠1919 ke nsụhọde n̄kaha ama ada uwem owo miliọn 21. “Akananam ke mbụk owotowo oro owotde ata ediwak owo ata usọp usọp ntre isoboke ererimbot,” ntre ke A. A. Hoehling ewet ke The Great Epidemic. Mfịn, ndiọi udọn̄ọ ke ẹkakaiso. Ke isua kiet kiet, kansa esiwot miliọn owo ition, mme udọn̄ọ utọrọ ẹsida uwem nseknditọ ye nditọwọn̄ ẹwakde ẹbe miliọn ita, ndien akpaikpai ikọn̄ esiwot miliọn owo ita. Mme udọn̄ọ obufre, akpan akpan udọn̄ọ n̄kan̄, ke isua kiet kiet esiwot miliọn n̄kpri owo 3.5 ẹmi mîsịmke isua ition ke emana. Ndien enyene-ndịk biliọn owo 2.5​—⁠mbahade iba ibatowo ẹdude ke ererimbot⁠—​ẹsidọn̄ọ udọn̄ọ otode ntak unana mmọn̄ m̀mê mmọn̄ oro ẹsabarede ye unana edinam ebiet asana. AIDS nditara nsuana edi n̄kaiso n̄kpọ editi nte ke owo, kpa ye n̄wọrọnda unen okụtde ke n̄kan̄ ibọkusọbọ, ikemeke nditre idiọk udọn̄ọ.

8. Didie ke mme owo ẹwụt ke idi “mme ama inyene”?

⁸ “Mme owo ẹyedi mme ama . . . inyene.” (2 Timothy 3:2) Ke kpukpru idụt ke ofụri ererimbot, etie nte mme owo ẹnyene ọkpọsọn̄ udọn̄ ẹban̄a uwouwo inyene. Ẹsiwak ndida ibat okụkọfiọn̄ oro owo adiade ndiọn̄ọ “unen” oro owo okụtde, ẹda se owo enyenede ẹdiọn̄ọ “ukeme” esie. Udiana etieibuot okpokoro ke itieutom usuanetop n̄kpọurua ọkọdọhọ ete: “Uma-inyene eyekaiso edi kiet ke otu n̄kpọ ẹmi ẹnụkde mme owo ke n̄kaowo mbon America . . . ye akpan odudu oro ọkọride-kọri n̄ko ke ikpọ mbubehe eken.” Nte emi ke otịbe ke ebiet emi afo odụn̄de?

9. Nso ke ẹkeme nditịn̄ mban̄a edisọn̄ ibuot ye ete ye eka oro ẹkebemde iso ẹtịn̄ ẹban̄a?

⁹ “Ẹsọn̄ ibuot ye ete ye eka.” (2 Timothy 3:⁠2) Mme ete ye eka, mme andikpep, ye mmọ en̄wen ẹdude mfịn ẹnen̄ede ẹnyene uyarade nte ke ediwak nditọwọn̄ ẹnana ukpono ẹnyụn̄ ẹsọn̄ ibuot. Ediwak nditọwọn̄ ẹmi ẹnam n̄kpọ ẹtiene mîdịghe ẹkpebe idiọk eduuwem mme ete ye eka mmọ. Nditọwọn̄ ẹmi ibat ọkọride-kọri ke ẹnana mbuọtidem​—⁠ke ẹnyụn̄ ẹsọn̄ ibuot ye⁠—​ufọkn̄wed, ibet, ido ukpono, ye mme ete ye eka mmọ. Enyene-usọ andikpep kiet ọdọhọ ete: “Nte ido edinam, etie nte mmọ inyeneke ukpono inọ n̄kpọ ndomokiet.” Nte enemde, nte ededi, ediwak nditọ ẹmi ẹbakde Abasi ke ẹnịm eti uwụtn̄kpọ ke eduuwem.

10, 11. Nso uyarade idu nte ke mme owo ẹtie obom obom ẹnyụn̄ ẹnana ima uduot owo?

¹⁰ “Ẹtie obom obom.” (2 Timothy 3:⁠3) Ikọ Greek oro ẹkabarede “ẹtie obom obom” ọwọrọ ‘eke owo mîsụkke ide, idat idat, eke mînyeneke esịtmbọm ye edikere mban̄a owo.’ Emi enen̄ede odot didie ntem ye ediwak mme anditịbi afai ndi mfịn! Ibuotikọ kiet ke n̄wedmbụk n̄kpọntịbe ọkọdọhọ ete: “Uwem etie ata ubiak ubiak, ọyọhọ ye ọkpọsọn̄ ndịk tutu oyom owo enyene isọn̄esịt man ekeme ndikot n̄wedmbụk n̄kpọntịbe eke usen ke usen.” Akamba owo bodisi emi esikpemede ufọk ọkọdọhọ ke etie nte ediwak uyen ẹsisịn ndikere mban̄a mme utịp edinam mmọ. Enye ọkọdọhọ ete: “Ekikere oro odu nte ke, ‘Mfiọkke ini iso. Nyenyene se nyomde idahaemi.’”

¹¹ “Ẹnana ima uduot owo.” (2 Timothy 3:⁠3) Ẹkabade ubak udịmikọ emi ẹto ikọ Greek emi ọwọrọde “nsọn̄ido, unana esịtmbọm” onyụn̄ owụt “unana ndammana, ima ubon.” (The New International Dictionary of New Testament Theology) Ih, ima esiwak ndinana ke ata ebiet oro enye okpodude barasuene​—⁠kpa ubon. Mme ntọt ẹban̄ade nte ẹkamade mme nsan̄andọ, nditọ, ye idem mme ete ye eka ẹmi ẹsọn̄de ke idiọk usụn̄ amakabade edi ọsọ n̄kpọ oro afịnade owo. Otu mme anam ndụn̄ọde kiet ọkọdọhọ ete: “Afai eke owo​—⁠edide edimia ufia m̀mê ediberi, edikịm ke ikwa m̀mê edin̄wana en̄wan ye ikan̄ ke ubọk⁠—​esiwak ndida itie ke esịt ubon akan ke ebiet en̄wen ekededi ke n̄kaowo nnyịn.”

12. Ntak ẹkemede ndidọhọ ke mme owo ẹnyene enyọn̄ enyọn̄ ido uten̄e Abasi kpọt?

¹² “Ẹnyene enyọn̄ enyọn̄ ido uten̄e Abasi, edi isan̄ake n̄kpọ ye odudu eke odude ke uten̄e Abasi.” (2 Timothy 3:⁠5) Bible enyene odudu ndikpụhọde uwem nnam ọfọn akan. (Ephesus 4:​22-⁠24) Edi, ediwak owo mfịn ẹda ido ukpono mmọ nte n̄kpọ ndida ndịbe nnam ukwan̄ edinam ẹmi mînemke Abasi esịt. Mme adaiso ido ukpono ẹsiwak ndida usu nsu, uyịp inọ, ye oburobụt ido idan̄ ke ekpri n̄kpọ. Ediwak ido ukpono ẹsikwọrọ ima edi ẹnọ ekọn̄ ibetedem. “Ke enyịn̄ Akakan Andibot,” ntre ke uwetn̄kpọ ewetmbụk n̄kpọntịbe ke magazine oro India Today ọdọhọ, “mme owo ẹmenam ekemmọ edibotn̄kpọ ẹsobo ndiọkn̄kan unọmọ.” Ke akpanikọ, ekọn̄ iba eke ndondo emi oro ẹduọkde iyịp ẹkan​—⁠Ekọn̄ Ererimbot I ye II⁠—​ẹkesiaha ke esịt Christendom.

13. Nso uyarade idu nte ke ẹsobo isọn̄?

¹³ ‘Edisobo isọn̄.’ (Ediyarade 11:18) Se iwakde ikan ntaifiọk 1,600, esịnede owo 104 ẹmi ẹkebọde enọ Nobel, ke ofụri ererimbot ẹma ẹnyịme ye ntọt oro Union of Concerned Scientists (UCS) ọkọnọde, emi ọkọdọhọde ete: “Mme owo ye oto-obot n̄kann̄kụk ẹdu ke idaha edituaha iso ye iso. . . . Ke n̄kpasịp isua ifan̄ ẹmi ẹsụhọde ufan̄ ididụhe ndibọhọ afanikọn̄ oro edide.” Ntọt oro ọkọdọhọ ke mme edinam owo ẹmi ẹnamde uwem odu ke itiendịk “ẹkeme nditotịm mbiat ererimbot tutu enye ikemeke ndinịm uwem ke ido nte nnyịn idiọn̄ọde.” Ẹma ẹsiak ozone ndisụhọde, edisabade mmọn̄, ediwot akai, isọn̄ nditre ndidụk n̄kpọ, ye edisobo ekese uduot unam ye eto nte mme usọp usọp mfịna ẹmi anade ẹse ẹban̄a. UCS ọkọdọhọ ete: “Nnyịn nditịmede awak-n̄kukọhọ ndutịm uwem ekeme ndida n̄kosụn̄ọ ke n̄kpọnnam oro atarade-tara, esịnede ediwụri mme ndutịm obot ẹdude ke ikpehe ke ikpehe emi nnyịn mîkam itịmke ifiọk.”

14. Didie ke afo ekeme ndiwụt ke Matthew 24:14 ke ọwọrọ osu ke eyo nnyịn?

¹⁴ “Ẹyenyụn̄ ẹkwọrọ gospel Ubọn̄ Abasi emi ke ofụri ekondo.” (Matthew 24:14) Jesus ama ebemiso etịn̄ ete ke ẹyekwọrọ eti mbụk Obio Ubọn̄ ke ofụri isọn̄, nte ntiense ẹnọ kpukpru idụt. Ebede ke un̄wam ye edidiọn̄ Abasi, ediwak miliọn Mme Ntiense Jehovah ke ẹsịn ediwak biliọn hour ke utom ukwọrọikọ ye edinam mbet emi. (Matthew 28:​19, 20) Ih, Mme Ntiense ẹfiọk ẹte ke mmimọ iyenyene ubiomikpe iyịp edieke mmimọ mîtan̄ake eti mbụk. (Ezekiel 3:​18, 19) Edi mmọ ẹkop inemesịt nte ke isua kiet kiet ediwak tọsịn owo ẹsinam n̄kpọ idara idara ẹban̄a etop Obio Ubọn̄ ẹnyụn̄ ẹda idaha mmọ nte mme ata Christian, oro edi, nte Mme Ntiense Jehovah. Edi ata eti ifet ndinam n̄kpọ Jehovah ndien ke ntre ẹsuan ifiọk Abasi. Ndien ke ẹma ẹkekwọrọ eti mbụk emi ke ofụri isọn̄ oro mme owo ẹdụn̄ọde, utịt idiọk editịm n̄kpọ emi eyedi.

NAM N̄KPỌ BAN̄A UYARADE EMI

15. Didie ke idiọk editịm n̄kpọ oro odude kemi edisịm utịt?

¹⁵ Didie ke editịm n̄kpọ emi edisịm utịt? Bible ebemiso etịn̄ aban̄a “akwa ukụt” emi editọn̄ọde ye en̄wan oro ikpehe ukaraidem ererimbot emi edidade etiene “Akwa Babylon,” kpa ukara ererimbot eke nsunsu ido ukpono. (Matthew 24:21; Ediyarade 17:​5, 16) Jesus ọkọdọhọ ke iduọk ini emi “utịn eyekabade okịm, ọfiọn̄ idinyụn̄ inọhọ un̄wana esie, mme ntantaọfiọn̄ ẹyenyụn̄ ẹto ke ikpaenyọn̄ ẹduọn̄ọ, ẹyenyụn̄ ẹnyen̄e mme odudu ikpaenyọn̄.” (Matthew 24:29) Emi ekeme ndida mban̄a ata n̄kpọntịbe ikpaenyọn̄. Ke usụn̄ ekededi, ẹyeyarade ẹnyụn̄ ẹsobo mme ọwọrọiso owo ke ererimbot ido ukpono. Ekem Satan, emi ẹkotde “Gog, isọn̄ Magog,” eyeda mme oburobụt owo an̄wana en̄wan ke ofụri ukeme ye ikọt Jehovah. Edi Satan idikwe unen, koro Abasi eyenyan̄a mmọ. (Ezekiel 38:​1, 2, 14-⁠23) “Akwa ukụt” eyesịm utịt ke Armageddon, kpa “ekọn̄ akwa usen Abasi, Andikara kpukpru n̄kpọ.” Enye eyesọhi akpatre idiọn̄ọ esop Satan oro osụhọde ke isọn̄ efep, ebererede usụn̄ ọnọ mme anana-utịt edidiọn̄ ndidu nnọ ubonowo oro ọbọhọde.​—⁠Ediyarade 7:9, 14; 11:15; 16:14, 16; 21:3, 4.

16. Nnyịn isan̄a didie ifiọk ke mme ikpehe ukperedem ini oro ẹketịn̄de prọfesi ẹban̄a ẹnyene n̄kpọ ndinam ye ini nnyịn?

¹⁶ Ke idemmọ, ndusụk ikpehe prọfesi ẹmi ẹtịn̄de n̄kpọ ẹban̄a ukperedem ini ẹkeme nditie nte ẹnyene n̄kpọ ndinam ye mme iduọk ini en̄wen ke mbụk. Edi ke ini ẹtan̄de ẹdian, mme uyarade oro ẹketịn̄de prọfesi ẹban̄a ẹnyan ubọk ẹwụt eyo nnyịn. Ke ndinam an̄wan̄a: Mme udịm ẹmi ẹnamde n̄wet nnuenubọk owo ẹnam mbiet oro mîkemeke ndinyene owo efen ekededi. Ukem ntre, ukperedem ini ẹnyene mme ikpehe, m̀mê mme n̄kpọntịbe, oro ẹdade ẹdiọn̄ọ mmọ. Mmọemi ẹnam “n̄wet nnuenubọk” emi mîkemeke ndinyene iduọk ini efen ekededi. Ke ini ẹsede emi ẹtiene mme uyarade Bible nte ke Obio Ubọn̄ Abasi eke heaven ke akara idahaemi, uyarade oro ọmọnọ okopodudu isọn̄ ntak ndibiere nte ke mmọemi ke akpanikọ ẹdi ukperedem ini. Akan oro, in̄wan̄în̄wan̄ uyarade N̄wed Abasi odu nte ke mîbịghike ẹyesobo idiọk editịm n̄kpọ oro odude kemi.

17. Ifiọk oro nte ke mmọemi ẹdi ukperedem ini okponụk nnyịn ndinam nso?

¹⁷ Didie ke afo edinam n̄kpọ aban̄a uyarade oro nte ke mmọemi ẹdi ukperedem ini? Kere ban̄a emi: Edieke afai afai oyobio nsobo okpoyomde ndifụme, nnyịn ye unana ubiatini ikpoyom usụn̄ ubọhọ. Ọfọn, se Bible ebemde iso etịn̄ aban̄a editịm n̄kpọ oro odude kemi ekpenyene ndinụk nnyịn ndinam n̄kpọ. (Matthew 16:​1-⁠3) Nnyịn imekeme ndikụt in̄wan̄în̄wan̄ nte ke nnyịn idu ke ukperedem ini eke editịm n̄kpọ ererimbot emi. Emi ekpenyene ndinụk nnyịn ndinam edinen̄ede ekededi oro ẹyomde man inyene mfọn Abasi. (2 Peter 3:​3, 10-⁠12) Ke etịn̄de aban̄a idemesie nte isụn̄utom edinyan̄a, Jesus ọnọ usọp usọp ikot ete: “Ẹkpeme idem mbufo, mbak uyụhọ udia ye mmịn ye ekikere uwem emi ẹdinam esịt mbufo odobi, ndien usen oro edibuat mbufo nte ekpọ; koro usen oro eyesịm kpukpru mmọemi ẹdụn̄de ke iso isọn̄. Edi mbufo ẹtaba idap kpukpru ini, ẹnyụn̄ ẹkpe ubọk, man mbufo ẹkpekeme ndibọhọ kpukpru n̄kpọ oro ẹdiwọrọde, nnyụn̄ nda ke iso Eyen Owo.”​—⁠Luke 21:​34-⁠36.

[Mme Ikọ idakisọn̄]

DOMO IFIỌK FO SE

Nso ke Bible ekebem iso etịn̄ aban̄a mme n̄kpọntịbe ererimbot ke ntọn̄ọ ntọn̄ọ ukara Christ?

Nso idi ndusụk ikpehe ukperedem ini?

Nso inam onịm ete ke mmọemi ẹdi ukperedem ini?

[Ekebe ke page 102]

NDUSỤK IKPEHE UKPEREDEM INI

• Ekọn̄ oro mînyeneke mbiet.​—⁠Matthew 24:7; Ediyarade 6:⁠4.

• Akan̄.​—⁠Matthew 24:7; Ediyarade 6:​5, 6, 8.

• Ndiọi udọn̄ọ.​—⁠Luke 21:11; Ediyarade 6:⁠8.

• Ukwan̄ido nditọt.​—⁠Matthew 24:⁠12.

• Edisobo isọn̄.​—⁠Ediyarade 11:⁠18.

• Unyekisọn̄.​—⁠Matthew 24:⁠7.

• Ndiọkeyo.​—⁠2 Timothy 3:⁠1.

• Ọkpọsọn̄ uma inyene.​—⁠2 Timothy 3:⁠2.

• Edisọn̄ ibuot ye ete ye eka.​—⁠2 Timothy 3:⁠2.

• Unana ima uduot owo.​—⁠2 Timothy 3:⁠3.

• Ndima mbre n̄kan Abasi.​—⁠2 Timothy 3:⁠4.

• Unana mfara ke idem.​—⁠2 Timothy 3:⁠3.

• Ẹsua se ifọnde.​—⁠2 Timothy 3:⁠3.

• Unana edidọn̄ enyịn mban̄a afanikọn̄ oro edide.​—⁠Matthew 24:⁠39.

• Mbon nsahi ẹsịn uyarade aban̄ade ukperedem ini.​—⁠2 Peter 3:​3, 4.

• Edikwọrọ Obio Ubọn̄ Abasi ke ofụri ekondo.​—⁠Matthew 24:⁠14.

[Ndise ke page 101]