“Spirit Odụn̄ọrede . . . Mme Ntotụn̄ọ N̄kpọ Abasi”
“Spirit odụn̄ọrede kpukpru n̄kpọ, kpa mme ntotụn̄ọ n̄kpọ Abasi.”—1 COR. 2:10.
1. Paul ọdọhọ ke 1 Corinth 2:10 ete ke nso ke edisana spirit esinam, ndien nso mbụme ke emi anam ẹbụp?
IMENEN̄EDE ikop inemesịt ke se edisana spirit Jehovah anamde. Bible okot enye andin̄wam, enọ, etie ntiense, ye anam-n̄kpeubọk nnọ nnyịn. (John 14:16; Utom 2:38; Rome 8:16, 26, 27) Apostle Paul ama etịn̄ akpan utom en̄wen emi edisana spirit esinamde ete: “Spirit odụn̄ọrede kpukpru n̄kpọ, kpa mme ntotụn̄ọ n̄kpọ Abasi.” (1 Cor. 2:10) Jehovah esida edisana spirit emi anam ikọt esie ẹdiọn̄ọ ata ntotụn̄ọ akpanikọ. Nnyịn ikpekemeke ndifiọk uduak Jehovah ke spirit esie mîkpan̄wamke nnyịn. (Kot 1 Corinth 2:9-12.) Emi anam ẹbụp ediwak mbụme, utọ nte: Didie ke ‘spirit Abasi esidụn̄ọde mme ntotụn̄ọ n̄kpọ Abasi’? Anie ke Jehovah akada ayarade mme ntotụn̄ọ n̄kpọ emi ke akpa isua ikie eyo nnyịn? Didie ke spirit odụn̄ọrede mme ntotụn̄ọ n̄kpọ Abasi mfịn, ndien anie ke enye ada anam emi?
2. Siak usụn̄ iba emi edisana spirit esinamde n̄kpọ.
2 Jesus ama etịn̄ n̄kpọ iba oro spirit emi edinamde. Esisịt ini mbemiso ẹwotde enye, Jesus ama ọdọhọ mme apostle esie ete: “Andin̄wam, kpa edisana spirit, emi Ete edinọde edi ke enyịn̄ mi, enye oro eyekpep mbufo kpukpru n̄kpọ onyụn̄ anam mbufo ẹti kpukpru n̄kpọ eke n̄ketịn̄de nnọ mbufo.” (John 14:26) Emi owụt ke edisana spirit edikabade itie nte andikpep ye anditi owo n̄kpọ. Anamde mme Christian ẹfiọk se mmọ mîkọfiọkke, ukem nte andikpep esinamde. Anam mmọ ẹti ẹnyụn̄ ẹnam se mmọ ẹma ẹkekpep ukem nte owo emi esitide owo n̄kpọ esinamde.
Ke Akpa Isua Ikie
3. Ewe ikọ Jesus iwụt ke ẹdinam ẹdiọn̄ọ “mme ntotụn̄ọ n̄kpọ Abasi” ke adiana ke adiana?
3 Jesus ama ekpep mme mbet esie nsio nsio n̄kpọ emi mmọ mîkọdiọn̄ọke. Edi ediwak n̄kpọ okosụk ododu mmọ ndikpep. Enye ama ọdọhọ mmọ ete: “Mmenyene ediwak n̄kpọ nditịn̄ nnọ mbufo, edi mbufo idikemeke ndibiom mmọ ke emi. Edi, ke ini enye oro ama edi, kpa spirit akpanikọ, enye ayada mbufo usụn̄ odụk ke ofụri akpanikọ.” (John 16:12, 13) Jesus okowụt ke edisana spirit ayanam ẹdiọn̄ọ mme ntotụn̄ọ n̄kpọ Abasi ke adiana ke adiana.
4. Didie ke edisana spirit akakabade etie nte andikpep ye anditi owo n̄kpọ ke usen Pentecost 33 E.N.?
4 Ke usen Pentecost isua 33 E.N., ẹma ẹnọ n̄kpọ nte mme Christian 120 emi ẹkesopde idem ke Jerusalem “spirit akpanikọ” oro. Mme owo ẹma ẹkụt ẹnyụn̄ ẹkop emi. (Utom 1:4, 5, 15; 2:1-4) Mme mbet oro ẹma ẹtịn̄ “ẹban̄a ikpọ n̄kpọ Abasi” ke nsio nsio usem. (Utom 2:5-11) Ini ama ekem ndinam mmọ ẹfiọk obufa n̄kpọ. Prọfet Joel ama ọdọdọhọ ke ẹyenọ edisana spirit emi. (Joel 2:28-32) Mbon emi ẹkedude do ẹma ẹkụt emi osude ke usụn̄ oro mmọ mîkodorike enyịn, ntre apostle Peter ama adaha ada anam se iketịbede oro an̄wan̄a mmọ. (Kot Utom 2:14-18.) Edisana spirit ama akabade etie nte andikpep, anam Peter ọfiọk ke se iketịbede oro osu se Joel eketịn̄de. Spirit emi ama onyụn̄ anam Peter eti ke n̄kpọ emi esịne ke n̄wed Joel, onyụn̄ anam enye eti psalm David iba oro enye okokotde oto n̄ko. (Ps. 16:8-11; 110:1; Utom 2:25-28, 34, 35) Se otuowo oro ẹkekụtde ẹnyụn̄ ẹkopde ẹkedi mme ntotụn̄ọ n̄kpọ Abasi.
5, 6. (a) Ewe akpan mbụme ke okoyom ẹbọrọ ẹban̄a obufa ediomi ke Pentecost 33 E.N. ama ekebe? (b) Mmanie ikeneme mbụme emi, ndien ẹkenam didie ẹsịm ubiere?
5 Odu ediwak n̄kpọ emi akanade ẹnam an̄wan̄a akpa mme Christian oro. Ke uwụtn̄kpọ, ama odu mme mbụme oro akanade ẹbọrọ ẹban̄a obufa ediomi emi ọkọtọn̄ọde ke usen Pentecost. Ndi mme Jew ye mme okpono Abasi ke ido mme Jew kpọt ẹkenam obufa ediomi emi? Ndi ẹyetiene ẹyet mme Gentile aran ke edisana spirit ẹnyụn̄ ẹyak mmọ ẹtiene ẹdụk obufa ediomi emi? (Utom 10:45) Ndi akana irenowo Gentile ẹbem iso ẹna mbobi ẹnyụn̄ ẹnịm Ibet Moses? (Utom 15:1, 5) Ata akpan mbụme ẹkedi emi. Man ẹkeme ndidụn̄ọde mfiọk mme ntotụn̄ọ n̄kpọ emi, ama oyom spirit Jehovah ọnọ un̄wam. Edi mmanie ke spirit emi akayarade n̄kpọ emi ọnọ?
6 Nditọete emi ẹdade usụn̄ ẹma ẹneme ẹban̄a mme mbụme emi kiet kiet. Peter, Paul, ye Barnabas, ẹma ẹdu ke mbono oro otu ukara ẹkenemede n̄kpọ emi, ẹnyụn̄ ẹbụk nte Jehovah akanamde n̄kpọ ye mme Gentile oro mîkanaha mbobi. (Utom 15:7-12) Ke otu ukara ẹma ẹkekere ẹban̄a se mmọ ẹketịn̄de ye se N̄wed Abasi Usem Hebrew etịn̄de, edisana spirit ama an̄wam mmọ ẹsịm ubiere. Ekem mmọ ẹma ẹwet ubiere mmọ ẹnọ mme esop.—Kot Utom 15:25-30; 16:4, 5; Eph. 3:5, 6.
7. Nso ke ẹkeda ẹnam mme ntotụn̄ọ n̄kpọ an̄wan̄a?
7 Mme leta oro edisana spirit akanamde John, Peter, James, ye Paul ẹwet, ẹma ẹnam ediwak n̄kpọ en̄wen ẹnen̄ede an̄wan̄a. Edi ke isua ifan̄ ama ekebe, ke ẹma ẹkewet N̄wed Abasi Christian Usem Greek ẹma, ẹma ẹtre nditịn̄ ntịn̄nnịm ikọ, Abasi ikonyụn̄ inọhọ mme owo ifiọk aba ke utịbe utịbe usụn̄. (1 Cor. 13:8) Edi ndi spirit ayaka iso ekpep onyụn̄ eti owo n̄kpọ? Ndi spirit oyosụk aka iso an̄wam mme Christian ẹdụn̄ọde ẹfiọk mme ntotụn̄ọ n̄kpọ Abasi? Ih. Ntịn̄nnịm ikọ Bible owụt emi.
Ke Utịt Ini
8, 9. Mmanie ‘iyama’ ye ifiọk Abasi ke utịt ini emi?
8 Angel ama etịn̄ ete ke utịt editịm n̄kpọ emi ke “mmọ eke ẹnyenede eti ibuot ẹyeyama nte ikpa-enyọn̄ ayamade: mmọ eke ẹnamde ediwak owo ẹkabade ẹdi edinen, ẹyenyụn̄ ẹbiet ntanta-ọfiọn̄ ke nsinsi-nsinsi. . . . ndien [ke] ifiọk oyokpon aka iso.” (Dan. 12:3, 4) Mmanie inyene eti ibuot inyụn̄ iyama? Jesus ama asiak mmọ ke uwụtn̄kpọ wheat ye mbiet. Ke ini eketịn̄de aban̄a “utịt editịm n̄kpọ” emi, enye ọkọdọhọ ke “ndinen owo ẹyeyama nte utịn ke obio ubọn̄ Ete mmọ.” (Matt. 13:39, 43) Jesus ama anam an̄wan̄a nte ke “ndinen owo” emi ẹdi “nditọ obio ubọn̄,” oro edi, mme Christian emi ẹyetde aran.—Matt. 13:38.
9 Ndi kpukpru mmọ ‘ẹyama’? Ih, sia kpukpru mmọ ẹsikwọrọ ikọ, ẹnam mme mbet, ẹnyụn̄ ẹsịn udọn̄ ẹnọ kiet eken ke mbono esop. Mmọ ẹnịm eti uwụtn̄kpọ ẹnọ kpukpru mme Christian. (Zech. 8:23) Edi enyene mme ntotụn̄ọ n̄kpọ emi akanade ẹnam mme owo ẹdiọn̄ọ ke eyo nnyịn emi n̄ko. N̄kọ emeti ke ẹma ẹnịm seal ke ntịn̄nnịm ikọ Daniel tutu esịm ke utịt ini nnyịn emi. (Dan. 12:9) Edi didie ke spirit edidụn̄ọde mme ntotụn̄ọ n̄kpọ emi, ndien mmanie ke enye ediyarade mmọ inọ?
10. (a) Mmanie ke spirit anam ẹnam mme owo ẹdiọn̄ọ ntotụn̄ọ akpanikọ ke mme akpatre usen emi? (b) Tịn̄ nte ẹkenamde se akwa temple Jehovah eke spirit adade aban̄a an̄wan̄a.
10 Ke ini oyomde ẹtiene ẹnam n̄kpọ Abasi an̄wan̄a ke eyo nnyịn emi, edisana spirit esinam mbon emi ẹdade ke ibuot “ofụn emi anamde akpanikọ onyụn̄ enyenede ọniọn̄,” ke ibuot itieutom ofụri ererimbot nnyịn ẹfiọk ntotụn̄ọ akpanikọ emi owo mîkọfiọkke. (Matt. 24:45; 1 Cor. 2:13) Otu Ukara ẹsitie ọtọkiet ẹneme mme n̄kpọ emi. (Utom 15:6) Ekem ẹwet se mmọ ẹkụtde ẹnọ kpukpru owo. (Matt. 10:27) Nte ini akade, ofụn oro anamde akpanikọ esikụt mme n̄kpọ efen oro oyomde ẹnam an̄wan̄a, ndien ẹsinam emi n̄ko an̄wan̄a, owo idịpke n̄kpọ ndomokiet.—Se ekebe oro, “Nte Spirit Anamde Ẹdiọn̄ọ Se Temple Eke Spirit Adade Aban̄a.”
Nte Akpadiade Ufọn N̄kpọ Emi Spirit Abasi Anamde Mfịn
11. Tịn̄ nte kpukpru Christian mfịn ẹdiade ufọn mme ntotụn̄ọ n̄kpọ Abasi oro edisana spirit ayararede.
11 Idụhe Christian emi anamde akpanikọ, emi mîdiaha ufọn ntotụn̄ọ n̄kpọ Abasi emi spirit ayararede. Ukem nte akpa mme Christian, nnyịn imesikpep inyụn̄ iti ndinam se spirit akanamde nnyịn ifiọk. (Luke 12:11, 12) Iyomke inen̄ede ika n̄wed mbemiso ikemede ndifiọk mme ntotụn̄ọ akpanikọ Bible emi ofụn anam-akpanikọ ewetde ke n̄wed. (Utom 4:13) Nso ke ikpanam man inen̄ede ifiọk mme ntotụn̄ọ n̄kpọ Abasi? Kop ndusụk se akpanamde mi.
12. Ini ewe ke oyom isiben̄e Abasi edisana spirit esie?
12 Ben̄e Abasi edisana spirit. Oyom isiben̄e Abasi edisana spirit esie man ada nnyịn usụn̄ ke ini iyomde ndikpep N̄wed Abasi. Edide idu ikpọn̄ m̀mê inyụn̄ iyom nditop enyịn nse n̄kpọ ifan̄ ke Bible. Utọ akam emi esinem Ete nnyịn eke heaven esịt etieti. Jehovah iditreke ndinọ nnyịn edisana spirit esie nte Jesus ọkọdọhọde edieke iben̄ede enye ke ofụri esịt.—Luke 11:13.
13, 14. Tịn̄ nte nditịm idem nnọ mbono esop ekemede ndinam ifiọk mme ntotụn̄ọ n̄kpọ Abasi.
13 Tịm idem nọ mbono esop. Ofụn anam-akpanikọ esinọ nnyịn “udia ke edikem ini.” Ofụn emi anam emi ke ndisio mme n̄wed emi ẹnamde Ikọ Abasi an̄wan̄a, nnyụn̄ nnam ndutịm nnọ nnyịn ndisikpep n̄kpọ nnyụn̄ ndụk mme mbono esop. Enyene ata akpan ntak emi esinamde ẹdọhọ “ofụri otu nditọete” ẹkpep n̄kpọ kiet. (1 Pet. 2:17; Col. 4:16; Jude 3) Nnyịn iwụt ke imayak edisana spirit ada nnyịn usụn̄ ke ini inamde se ofụn emi ọdọhọde inam.—Edi. 2:29.
14 Ke ini itịmde idem inọ mbono esop, ọfọn isikot mme itie Bible oro ẹsiakde ẹsịn, itie ikere nte mmọ ẹnyenede ebuana ye se ẹnemede. Emi ayanam inen̄ede ifiọk Ikọ Abasi nte ini akade. (Utom 17:11, 12) Ndisise mme itie N̄wed Abasi emi ayanam edisana spirit okụt se enye editide nnyịn. Ke adianade do, edieke ikụbọrede itien̄wed oro ikot, emi ayanam isisọp ikụt mme itie Bible emi ima iyom mmọ.
15. Ntak emi ikpesikotde mbufa n̄wed nnyịn, ndien didie ke esikot okwommọ?
15 Sikot mbufa n̄wed. Idịghe kpukpru n̄wed nnyịn ke isikpep ke mbono esop, edi mmọ ẹnyene ufọn ẹnọ nnyịn. Idem mme n̄wed oro isidade ika ukwọrọikọ ẹdi ke ufọn nnyịn n̄ko. Ke ererimbot emi etiede itọk itọk mi, ndusụk ini imesika iketie ibet owo m̀mê mme n̄kpọ eken. Edieke ikamade n̄wed oro nnyịn mîkotke kan̄a m̀mê enye oro nnyịn mîkotke ima, imekeme ndikot mmọ ini oro. Ndusụk owo ẹsikpan̄ utọn̄ ẹkop nte ẹkotde mme n̄wed nnyịn ke kaset ke ini ẹsan̄ade ke usụn̄ m̀mê ke ubomisọn̄. Sia ẹtịn̄de enyịn ẹwet mme n̄wed nnyịn ke usụn̄ emi edinemde kpukpru owo, mmọ ẹsinam inen̄ede ima mme n̄kpọ Abasi.—Hab. 2:2.
16. Ntak emi ọfọnde isiwet inyụn̄ inam ndụn̄ọde ke se mîn̄wan̄ake nnyịn?
16 Sitie kere se ekpepde. Kûsukot Bible m̀mê mme n̄wed nnyịn ntre ube, sitie kere se okotde. Ama etiene se okotde ketket, emekeme ndikụt mme n̄kpọ oro mîn̄wan̄ake fi. Emekeme ndiwet mmọ nnịm, ama ekem afo odụn̄ọde mmọ. Imesitịn̄ enyịn inam ndụn̄ọde ke ini iyomde n̄kpọ oro imade. Se ifiọkde edidi n̄kpọuto m̀mê inyene oro ikemede ndida nnam n̄kpọ ini ekededi.—Matt. 13:52.
17. Tịn̄ nte esinịmde utuakibuot ubon m̀mê ukpepn̄kpọ idemfo.
17 Nyene ini emi esinịmde utuakibuot ubon. Otu Ukara ẹsịn udọn̄ ẹnọ kpukpru nnyịn ẹte isio mbubreyo kiet m̀mê ini en̄wen inịm kpukpru urua isitie ikpọn̄ m̀mê ye ubon nnyịn ikpep Ikọ Abasi. Ukpụhọde oro ẹnamde ke ndutịm mbono esop ọnọ nnyịn ini ndida nnam emi. Nso ke ẹsikpep ke mbubreyo Utuakibuot Ubon mbufo? Ndusụk owo ẹsikot Bible, ẹnam ndụn̄ọde ke itie N̄wed Abasi emi mîtịmke in̄wan̄a mmọ, ẹnyụn̄ ẹwet n̄kpri n̄kpọ ke itien̄wed oro. Ndusụk ubon ẹsitie ọtọkiet ẹtịn̄ nte idinamde se ikpepde. Ndusụk ibuot ufọk ẹsiyom ibuotikọ emi ọfọnde ye ubon mmọ m̀mê enye oro aban̄ade se ubon ẹkebụpde. Imọfiọk ke afo eyekere aban̄a se edinamde ini en̄wen.a
18. Ntak emi nnyịn mîkpetreke ndikpep mme ntotụn̄ọ akpanikọ Bible?
18 Jesus ọkọdọhọ ke spirit Abasi ayan̄wam nnyịn. Mmọdo, ifọnke itre ndikpep ntotụn̄ọ akpanikọ emi ẹdude ke Ikọ Abasi. Akpanikọ emi ẹsịne ke otu ọsọn̄urua “ifiọk Abasi” oro ẹdọhọde inen̄ede iyom. (Kot Mme N̄ke 2:1-5.) Mmọ ẹnam ifiọk ekese iban̄a “mme n̄kpọ emi Abasi eketịmde ọnọ mmọ eke ẹmade enye.” Nte isịnde ukeme man inen̄ede ifiọk Ikọ Jehovah, edisana spirit ayan̄wam nnyịn, koro “spirit odụn̄ọrede kpukpru n̄kpọ, kpa mme ntotụn̄ọ n̄kpọ Abasi.”—1 Cor. 2:9, 10.
[Ikọ Idakisọn̄]
Didie ke Afo Ọkpọbọrọ?
• Siak usụn̄ iba emi spirit esin̄wamde nnyịn idụn̄ọde “mme ntotụn̄ọ n̄kpọ Abasi.”
• Mmanie ke edisana spirit akanam ẹnam mme owo ẹdiọn̄ọ akpanikọ ke akpa isua ikie?
• Didie ke edisana spirit anam n̄kpọ an̄wan̄a mfịn?
• Nso ke akpanam man adia ufọn n̄kpọ emi spirit anamde?
[Ekebe ke page 22]
Nte Spirit Anamde Ẹdiọn̄ọ Se Temple Eke Spirit Adade Aban̄a
Kiet ke otu “mme ntotụn̄ọ n̄kpọ Abasi” emi ẹkenamde an̄wan̄a ke akpa isua ikie ekedi nte ke ataya utuakibuot ye temple akada aban̄a ata akwa n̄kpọ. Paul ọkọdọhọ ke akada aban̄a “ata ataya, emi edide Jehovah ọkọbọp, idịghe owo.” (Heb. 8:2) Oro edi akwa temple eke spirit, kpa ndutịm emi Abasi adade uwa ye itie oku Eyen esie anam man ikeme ndisan̄a n̄kpere Enye.
“Ata ataya” emi ọkọtọn̄ọ ndidu ke isua 29 E.N. emi Jesus akanade baptism, ndien Jehovah enyịme ke enye edi owo emi ediwade mfọnmma uwa. (Heb. 10:5-10) Ke Jesus ama akpakpa onyụn̄ eset, enye ama odụk Ata Edisana ke temple eke spirit onyụn̄ ọkọnọ ekọmurua uwa esie “ke iso Abasi.”—Heb. 9:11, 12, 24.
Apostle Paul ama etịn̄ ke itien̄wed en̄wen ete ke mme Christian emi ẹyetde aran ‘ẹkọri ẹkabade edi edisana temple ẹnọ Jehovah.’ (Eph. 2:20-22) Ndi temple enye emi edi ukem ye “ata ataya” emi Paul etịn̄de aban̄a ke n̄wed Mme Hebrew? Se mme asan̄autom Jehovah ẹkekerede edi oro ke ediwak isua. Ẹkekere ke ẹtịm mme Christian emi ẹyetde aran idem man mmọ ẹketie nte “itiat” ke temple Jehovah eke heaven.—1 Pet. 2:5.
Nte ededi, ke n̄kpọ nte 1971, nditọete oro ẹsitịn̄de ikọ ke ibuot ofụn emi anamde akpanikọ ẹma ẹdi ẹdikụt ke temple oro Paul eketịn̄de aban̄a ke Ephesus idịghe ukem ye akwa temple Jehovah eke spirit. Edieke ekpedide mme Christian emi ẹyetde aran, emi ẹnamde ẹset ke ẹkot “ata ataya,” oro ọkpọwọrọ ke ata ataya oro ọkọtọn̄ọ ndidu ke ẹma ẹkenam mmọ ẹtọn̄ọ ndiset ke usen “edidu Ọbọn̄.” (1 Thess. 4:15-17) Edi Paul ọkọdọhọ ke “ataya emi edi uwụtn̄kpọ emi anade ọnọ edimek ini oro odude ke emi,” oro edi, ke eyo mmọ oro.—Heb. 9:9.
Ndikere mban̄a itien̄wed emi ye mme itien̄wed en̄wen anam idiọn̄ọ ke idịghe nte ke ẹtetịm idem ndibọp temple eke spirit oro, ye nte ke mme Christian emi ẹyetde aran idịghe “itiat” oro ẹdidade ibọp temple oro. Utu ke oro, mme Christian oro ẹyetde aran ẹkam ẹnam utom ke okụre ye ke ebiet emi ẹkotde Edisana ke temple eke spirit emi, ẹwa “uwa ekọm [ẹnọ] Abasi” ke usen ke usen.—Heb. 13:15.
[Ndise ke page 23]
Nso ke ikpanam man inen̄ede ifiọk “mme ntotụn̄ọ n̄kpọ Abasi”?