MFỊNA EMI ODUDE
Mme N̄kpọ Emi Ẹsinamde Nnyịn Ndịk
Ndụn̄ọde oro ẹkenamde ke 2018 owụt ke kpa ye oro ntaifiọk ẹsion̄ode mbufa n̄kpọ ẹdi ke eyo nnyịn emi, ediwak n̄kpọ emi owo ekemede ndinam nnyene okụk onyụn̄ odude, akam etie nte eyo nnyịn emi ke mme owo ẹyom ndibiat ererimbot emi ofụri ofụri.
NTAK EMI NDỊK ANAMDE NDUSỤK OWO KE INI MMỌ ẸKEREDE NTE N̄KPỌ EDITIEDE KE INI ISO YE NTE ISỌN̄ EMI EDITIEDE? YAK INEME NDUSỤK MFỊNA ORO ISOBODE.
NDIDA INTANET NDỌK UBI: N̄wedmbụk n̄kpọntịbe kiet ke Australia ọkọdọhọ ke edi eyo esiere Intanet ọdiọk akan nte ekedide. Mbon oro ẹsisabarede nditọwọn̄, mbon n̄kanubọk, mbon nyomikọ, ye mme inọ ẹda Intanet ẹdọk ubi. Mbon oro ẹsidade enyịn̄ owo en̄wen ẹnam n̄kpọ ke Intanet ẹwak etieti idahaemi. Intanet ọnọ mme owo ifet ndibak ibak nnyụn̄ nnam ndiọi n̄kpọ eken.
UBUENE: Ndụn̄ọde oro n̄ka emi ẹsin̄wamde mme ubuene ẹkenamde ke ndondo emi owụt ke inyene owo itiaita oro ẹnyenede n̄kpọ ẹkan ke ererimbot awak nte ndimen inyene owo biliọn ita ye ubak oro ẹnen̄erede ẹbuene ndian kiet. Mbon n̄ka emi ẹdọhọ ke nte n̄kpọ etiede ke ererimbot emi anam mbon oro ẹnen̄erede ẹnyene n̄kpọ ẹkaka iso ẹnyene, mme ubuene ẹnyụn̄ ẹka iso ndibuene. Iban ẹwak ẹkan ke otu mbon oro ẹnen̄erede ẹbuene ke ererimbot emi. Ndusụk owo ẹkere ke utọ n̄kpọ emi ekeme ndinam mme owo ẹtọn̄ọ ntịme.
EKỌN̄ YE UKỌBỌ: Ndụn̄ọde oro Esop Edidiana Mme Idụt (United Nations) ẹkenamde ke 2018 owụt ke ibat mbon oro ẹfehede ẹkpọn̄ ufọk mmọ ke ntak ekọn̄ m̀mê ukọbọ awak idahaemi akan nte akanam edide. Se ibede owo miliọn 68 ẹfehe ẹkpọn̄ ufọk mmọ ke ntak ekọn̄ m̀mê ukọbọ. Ndụn̄ọde oro owụt ke n̄kpọ nte owo kiet esifehe ọkpọn̄ ufọk kpukpru sekọn iba.
NDIBIAT ISỌN̄, OFỤM, YE MMỌN̄: Ndụn̄ọde oro World Economic Forum ẹkenamde ke 2018 owụt ke ediwak eto ye unam idụhe aba, ndien ke nte ẹbiatde ofụm ye mmọn̄ anam ediwak owo ẹdọn̄ọ. N̄ko, n̄kpri unam nte ọfọn̄ekpo iwakke aba ke ndusụk idụt. Sia n̄kpri unam emi ẹsitienede ẹnam eto on̄wụm mfri, ntaifiọk ẹdọhọ ke nte ini akade ke etie nte nnyịn idinyeneke eto ye mfri aba.
Ndi enyene se ikemede ndinam man mme owo ẹkûkop ndịk aba, emem onyụn̄ odu ke ererimbot emi? Ndusụk owo ẹdọhọ ke ndikpep mme owo n̄kpọ eyetiene an̄wam. Edieke edide ntre, nso ke ẹkpekpep mme owo? Ibuotikọ oro etienede ọyọbọrọ mme mbụme oro.