Ibuot 34

Ntak Emi N̄kpodude Uwem nte Bible Etemede?

Afo odu ke itie unyamudia ke adia udia uwemeyo ye nditọiban iba ke ufọkn̄wed mbufo, etise akparawa kiet emi edide obufa eyen ufọkn̄wed mbufo odụk edi.

Akpa eyenan̄wan ọdọhọ fi ete: “Ọmọdiọn̄ọ ke Brett enen̄ede ama fi? Nte enye esisede fi anam ntịn̄ ntre. Kpukpru ini, enyịn akparawa emi esiwụhọ fi ke idem!”

Ọyọhọ eyenan̄wan iba esịn fi inua ke utọn̄ ete: “Ndi ọmọfiọk ke enye inyeneke ufan an̄wan kan̄a?”

Afo ama ekekere ntre, sia usen eken Brett ama okot fi usọrọ ke edem mmọ. Kpa ye oro mûkukaha, okosụk ekekere se ikpeketịbede edieke akpakakade.

Nte osụk ekerede n̄kpọ emi, akpa eyenan̄wan esịbe odụk, ete:

“Abiak mi sia mmenyenyene owo. N̄kpakam mma ndidi ufan Brett.”

Ekem enye ese fi ke n̄kpaidem. Ọmọfọfiọk se enye oyomde nditịn̄.

Enye obụp fi ete: “Yak kan̄a ise, ntak emi mûnyeneke ufan erenowo?”

Afo usumaha mbụme oro! Imọfiọk ke akpama ndinyene ufan erenowo. Edi ẹdọdọhọ fi ke ọfọn ebet tutu afo eben̄e idem ndidọ ndọ mbemiso ọtọn̄ọde uyomima. Mîkpedịghe-e . . .

Ọyọhọ eyenan̄wan iba esịbe odụk, onyụn̄ obụp ete: “Ndi ido ukpono mbufo edi ntak?”

Afo ekere ete: ‘Enye anam didie ọfiọk se n̄kerede?’

Enye asak fi ete: “Kpukpru n̄kpọ fo osụk edi Bible, Bible, Bible. Ebebet ndiwọrọ n̄kadia uwem ekpri?”

NDI akanam ẹsak fi ke ntak emi odomode ndidu uwem nte Bible etemede? Edieke edide ntre, anaedi emekere ke enyene se itakde fi. Se eyenan̄wan kiet emi ekerede Deborah ekekerede edi oro. Enye ọdọhọ ete: “Eketie mi nte ke ndidu uwem nte Bible etemede etie ukpan ukpan akaha. Ama esidọn̄ mi nditiene mme ufan mi ke ufọkn̄wed ndu uwem nnam-se-mmade.”

Se Ikemede Nditat Fi Enyịn

Idịghe tutu n̄kpọ etetịbe ọnọ fi ndien afo ada idem ifiọk. Ke nditịm ntịn̄, ọfọn ikpep n̄kpọ ito ndudue mbon en̄wen, Ikọ Abasi onyụn̄ eteme ete inam ntre, nte Asaph andiwet psalm akanamde. Enyene ini emi enye ekekerede ke ndidu uwem nte Abasi etemede etie ukpan ukpan akaha. Edi enye ndikụt se iketịbede inọ mbon oro ẹkekpọn̄de usụn̄ Abasi ama atat enye enyịn. Nte ini akade, Asaph ama edifiọk ke mmọ ẹkesan̄a ke “mfọfiọnọ ebiet.”—Psalm 73:18.

Mbak udunam ukem ndudue oro, kere ban̄a se mme uyen emi ẹketrede ndidu uwem nte Bible etemede ke ndusụk ini, ẹkenyụn̄ ẹnamde idan̄ mbemiso ndọ, ẹtịn̄de.

● Nso ikanam ekere onyụn̄ anam se akanamde oro?

Deborah: “Ke ini n̄kodude ke ufọkn̄wed, mma nsikụt mme owo ẹnyenede ufan irenowo m̀mê iban, ndien ekesitie nte mmọ ẹkop inemesịt. Ke ini n̄kodude ye mmọ n̄kụt nte mmọ ẹfatde ẹnyụn̄ ẹtịmde kiet eken inua, ama esidọn̄ mi nditiene nnam, edi n̄kenyeneke owo. Mma nsinen̄ede n̄kere mban̄a akparawa kiet oro n̄kamade. Ndien ama esinen̄ede ọdọn̄ mi ndidu ye enye.”

Mike: “Mma nsikot n̄wed nnyụn̄ nse mme edinam TV oro ẹsinamde idan̄ etie nte edi etịp-atua. Nneme oro n̄kesinyenede ye mme ufan mi mban̄a idan̄ ama esinam idan̄ enen̄ede ọdọn̄ mi. Ekem ke ini ndude ikpọn̄ ye n̄wan, mma nsikere ke imekeme ndifiọn̄ọ kiet eken, ekem itre ini ekededi, owo inamke idan̄.”

Andrew: “Mma nsima ndise ndise idan̄ ke Intanet nnyụn̄ ntọn̄ọ ndin̄wọn̄ n̄kpọsọn̄ mmịn. Ekem, nsisan̄a ye mme uyen emi mîdụhe uwem nte Bible etemede n̄ka usọrọ.”

Tracy: “Mma mfiọk ke ifọnke owo anam idan̄ mbemiso ọdọde ndọ, edi n̄kasuaha edinam oro. N̄kaduakke ndinam idan̄ mbemiso ndọde ndọ, edi se ikọdọn̄de mi ama akan mi ubọk. Esịt ikobiomke mi iban̄a se n̄kanamde ini oro.”

● Ndi utọ uwem oro ama anam okop inemesịt?

Deborah: “Ke nsonso oro, eketie nte n̄wọrọ ke ufụn, mma nnyụn̄ n̄kop inemesịt nte ke mmetiene ndụk otu. Edi inemesịt oro ikebịghike. Mma ntọn̄ọ ndikere ke ndi oburobụt owo, esịt ama amia mi ufen, uwem onyụn̄ odorode mi. Mma ntua n̄kpọfiọk etieti ke emi n̄kọfiọkde erenowo ke ini mmendọhọ ebe.”

Andrew: “Ikesisọn̄ke mi aba ndinam ndiọi n̄kpọ oro ẹkedọn̄de mi. Edi esịt ama esinen̄ede obiom mi n̄konyụn̄ n̄kopke inemesịt mban̄a se n̄kanamde.”

Tracy: “Mma nda oburobụt ido mbiat ini uyen mi. N̄kekere ke ami ye ufan erenowo oro n̄kenyenede iyokop inem uwem, edi nnyịn ikokopke. Utu ke oro, se nnyịn ikanamde ama anam ikop ubiak, ikayakke ikop inemesịt, ama esinyụn̄ anam esịt ọduọ nnyịn. Mma nsina ke bed ediwak okoneyo n̄wek eyet, ntua ubaha nte n̄kpakanamde se Jehovah amade.”

Mike: “Uwem ama odorode mi. Mma ndomo ndinam nte n̄kwe mfịna oro edinam mi akadade ọsọk mbon en̄wen, edi n̄kekemeke. Ama abiak mi ndifiọk ke inemesịt oro n̄koyomde ama ọnọ mbon en̄wen unan ke esịt.”

● Nso item ke ọkpọnọ mme uyen oro ẹkerede ke nte Bible etemede ete ẹdu uwem etie ukpan ukpan akaha?

Tracy: “Du uwem nte Jehovah etemede nyụn̄ dụk nsan̄a ye mbon oro ẹnamde ukem oro. Se idinamde okop inemesịt edi oro.”

Deborah: “Se afo anamde ibeheke fi kpọt. Ebehe mbon en̄wen. Ndien edieke esịnde item Abasi, ọyọnọ idemfo unan.”

Andrew: “Ke ini n̄kpọ mîtịbeke inọ fi, emekeme ndikere ke nte mme ufan fo ẹdude uwem anam mmọ ẹkop inem uwem. Emekeme ndikpebe usụn̄uwem mmọ. Ntre, da eti ibuot mek mme ufan fo. Buọt idemfo ye Jehovah, ndien udunamke n̄kpọ emi edituade n̄kpọfiọk.”

Mike: “Uku ye eti ubieresịt ẹsịne ke otu mme ọsọn̄urua n̄kpọ oro Jehovah ọnọde fi. Edieke ọduọkde mme enọ emi ke ntak emi mûkemeke ndimụm idem n̄kama, ọwọrọ ọmọsụhọde idemfo itie. Neme se ifịnade fi ye ete ye eka fo m̀mê ikpọ owo en̄wen. Edieke anamde n̄kpọ oro mîfọnke, sọsọp tịn̄ nyụn̄ nen̄ede se ikwan̄ade. Edieke odude uwem nte Jehovah etemede, afo eyenyene ata emem.”

Ndi Item Bible Ẹtie Ukpan Ukpan M̀mê Ẹkpekpeme Owo?

Jehovah edi “Abasi inemesịt,” ndien enye oyom fi okop inemesịt n̄ko. (1 Timothy 1:11; Ecclesiastes 11:9) Mme item oro ẹdude ke Bible ẹdi ke ufọn fo. Edi akpanikọ ke emekeme ndikere ke mmọ etie ukpan ukpan ẹkaha. Edi ke nditịm ntịn̄, item Bible ẹtie nte n̄kpaha emi afo esidade akpaha idemfo adian ke n̄kpọitie ubomisọn̄; enye ekpekpeme fi.

Ke akpanikọ, emekeme ndiberi edem ke Bible. Edieke emekde ndidu uwem nte Bible etemede, ayanam Jehovah okop inemesịt oyonyụn̄ ọbọ ufọn.—Isaiah 48:17.

AKPAN ITIE N̄WED ABASI

“Ami Jehovah, ndi Abasi fo, Enye emi ekpepde fi man afo ọbọ ufọn.”​—Isaiah 48:17.

ITEM

Kere nte akpanamde ekpri eyenuka okụt ke ọfọn owo odu uwem nte Bible etemede. Nditịn̄ se afo enịmde ke akpanikọ nnọ mbon en̄wen edi ata eti usụn̄ ndinam mmọ ẹsọn̄ọ ẹdu fi ke esịt.

NDI AMA ỌFIỌK . . . ?

Emekeme ndida ata esisịt ini mbiat itie ebuana fo ye Jehovah, edi ekeme ndida fi ediwak isua mbemiso afiakde edi ufan Jehovah.

SE NDINAMDE

Man mfiọk ntak emi ọfọnde ndidu uwem nte Bible etemede, se ndinamde edi ․․․․․

Edieke ọdọn̄de mi ndidu uwem nte mbon ererimbot emi, se ndinamde edi ․․․․․

Se ndibụpde ete m̀mê eka mi mban̄a n̄kpọ emi edi ․․․․․

AFO EKERE DIDIE?

● Ntak emi owo mîkpabiatke ibet Abasi ibọ utịp mbemiso adade idem ifiọk?

● Nso ke ekpep oto se Deborah, Mike, Andrew, ye Tracy ẹtịn̄de?

● Ntak emi ndusụk owo ẹkemede ndikere ke item Bible etie ukpan ukpan akaha, edi ntak emi ekikere mmọ mînenke?

[Se ẹwetde ke ikpọ abisi ke page 285]

“Ubiak oro afo okopde ke ini ẹtụnọde fi ke ntak idiọkn̄kpọ oro akanamde ikponke nte ubiak oro okopde ke ini odomode ndidịp idiọkn̄kpọ fo.”​—Donna

[Se ẹwetde ẹban̄a ndise ke page 288]

Mme item Bible ikpanke fi ndikop inemesịt; mmọ ẹkam ẹkpekpeme fi

Ibuot 35

Didie ke N̄keme Ndidi Ufan Abasi?

N̄kpọ mmọn̄eyet akanam Jeremy ọfiọk ke ọfọn owo ndidi ufan Abasi. Enye ọdọhọ ete: “Ke ini n̄kedide isua 12, ete mi ama ọkpọn̄ nnyịn. Mma nna ke bed okoneyo kiet mbọn̄ akam nnọ Jehovah, n̄kpe enye ubọk nte anam ete mi afiak ọnyọn̄ edi.”

Jeremy ama ọtọn̄ọ ndikot Bible esie ke ini nnanenyịn emi. Ke ini enye okokotde edisịm Psalm 10:14, itien̄wed oro ama enen̄ede otụk enye. Ufan̄ikọ oro etịn̄ ntem aban̄a Jehovah: “Owo n̄kpọnnam, kpa eyenakpa, ayak idemesie esịn fi ke ubọk. Afo amakabade edi andin̄wam enye.” Jeremy ọdọhọ ete: “Eketie mi nte Jehovah etịn̄ ikọ oro ọnọ mi onyụn̄ anam mi mfiọk ke imọ idi andin̄wam mi; imọ idi Ete mi. Ewe ete ke n̄kpenyene emi ọkpọfọnde akan enye?”

EDIDE se iketịbede inọ Jeremy etịbe ọnọ fi m̀mê itịbeke, Bible owụt ke Jehovah oyom fi edi ufan imọ. Ke nditịm ntịn̄, Bible ọdọhọ ete: “Ẹsan̄a ẹkpere Abasi, ndien enye ayasan̄a ekpere mbufo.” (James 4:8) Kere ban̄a se ikọ oro ọwọrọde: Okposụkedi emi afo mûkemeke ndikụt Abasi—enye mînyụn̄ idịghe n̄ka fo ke usụn̄ ndomokiet—Jehovah Abasi ọdọhọ fi edi ufan imọ!

Edi oyoyom anam n̄kpọ man edi ufan Abasi. Ke uwụtn̄kpọ: Edieke ọtọde flawa ke ufọk mbufo, ọmọfiọk ke flawa isikọrike ke idemesie. Ana ọduọk mmọn̄ kpukpru ini onyụn̄ enịm enye ke ebiet emi ọfọnde man ọkọri. Ukem oro ke oyom anam n̄kpọ man edi ufan Abasi. Nso ke oyom anam man aka iso edi ufan Abasi?

Oyom Ekpep Bible

Man owo iba ẹka iso ẹdi ufan, oyom mmọ ẹsinyene nneme ẹnyụn̄ ẹkpan̄ utọn̄ ke ini kiet eken etịn̄de ikọ. Kpasụk ntre ke edi ye ndinam ufan ye Abasi. Ndisikot nnyụn̄ n̄kpep Bible ayanam ikop se Abasi enyenede ndisian nnyịn.—Psalm 1:2, 3.

Ekeme ndidi afo usunen̄ekede uma ndikpep n̄kpọ. Ediwak owo ẹsida ini mmọ ẹse TV, ẹbre mbre, mîdịghe ẹka ẹkese mme ufan mmọ utu ke ndikpep n̄kpọ. Edi edieke oyomde ndidi ufan Abasi, ana anam se enye ọdọhọde fi anam. Oyom akpan̄ utọn̄ ọnọ enye ke ndikpep Ikọ esie.

Edi kûyak emi afịna fi. Ndikpep Bible inyeneke nditie nte akwa mbiomo. Ndikpep Bible ekeme ndinem fi idem ẹkpededi usunen̄ekede uma ndikpep n̄kpọ. Akpa n̄kpọ emi enyenede ndinam edi ndisio ini nnịm man esida ekpep Bible. Eyenan̄wan kiet emi ekerede Lais ọdọhọ ete: “Mmenyene ini emi nsikpepde Bible. Akpa n̄kpọ emi nsinamde ke usenubọk esidi ndikot ibuot kiet ke Bible.” Maria emi edide isua 15 onyụn̄ enyene ini esie. Enye ọdọhọ ete: “Mmesikot Bible ekpri kpukpru okoneyo mbemiso ndụkde idap.”

Se ekebe emi odude ke page 292 man ọfiọk nte ọkpọtọn̄ọde ndikpep Bible ke idemfo. Ke idak emi, wet ini emi afo edikemede ndida n̄kpọ nte minit 30 n̄kpep Ikọ Abasi.

․․․․․

Akpa n̄kpọ edi ndidiomi ini. Ke ama ọkọtọn̄ọ ndikpep Bible, afo eyedikụt ete ke Bible imemke utom ndikot ntre. Afo emekeme ndinyịme ye se Jezreel emi edide isua 11 etịn̄de. Enye etịn̄ in̄wan̄-in̄wan̄ ete: “Ndusụk itie ke Bible isisọpke in̄wan̄a owo isinyụn̄ inen̄ekede inem.” Edieke etiede fi ntre ke idem, kûyak idem emem fi. Da kpukpru ini emi ekpepde Bible nte ke akpan̄ utọn̄ ọnọ edima ufan fo, Jehovah Abasi. Ke akpatre, ayama oyonyụn̄ ọbọ ufọn oto edikpep Bible etiene nte esịnde ukeme ekpep enye!

Oyom Ọbọn̄ Akam

Akam ke isida itịn̄ ikọ inọ Abasi. Kere utọ utịbe utịbe enọ emi akam edide! Afo emekeme nditịn̄ ikọ nnọ Jehovah Abasi ini ekededi. Enye esikpan̄ utọn̄ kpukpru ini. Akan oro, enye oyom ndikop se afo enyenede nditịn̄. Ntak edi oro Bible ọdọhọde ete: “Ke kpukpru n̄kpọ ẹda akam ye n̄kpeubọk ọkọrọ ye ekọm ẹben̄e Abasi se mbufo ẹyomde.”—Philippi 4:6.

Nte itie N̄wed Abasi oro owụtde, odu ediwak n̄kpọ emi afo ekemede ndisian Jehovah. Emi ekeme ndisịne mme mfịna emi afo enyenede ye mme n̄kpọ emi etịmerede fi esịt. Emekeme ndikọm enye n̄ko ke nti n̄kpọ emi enye anamde ọnọ fi. Mmọn̄ọ ndi usukọmke mme ufan fo ke nti n̄kpọ oro mmọ ẹnamde ẹnọ fi? Emekeme ndikọm Jehovah n̄ko; enye akam anam akan se ufan ekededi ekemede ndinam nnọ fi.—Psalm 106:1.

Ke idak emi, wet ndusụk n̄kpọ emi ẹnamde fi ọkọm Jehovah.

․․․․․

Edi akpanikọ ke odu mme n̄kpọ emi ẹsifịnade fi ẹsinyụn̄ ẹtịmerede fi esịt ke ini ke ini. Psalm 55:22 ọdọhọ ete: “Top mbiomo fo nọ Jehovah, ndien enye ọyọsọn̄ọ fi idem. Tutu amama enye idiyakke edinen owo esehede.”

Ke idak emi, wet n̄kpọ emi afịnade fi, emi akpamade ndisịn ke akam fo.

․․․․․

Ọkpọkpọ Ifiọk n̄kpọntịbe

Enyene n̄kpọ efen emi mînaha ofụmi ke ini anamde ufan ye Abasi. David, andiwet Psalm, ọkọdọhọ ete: “Ẹtabi ẹnyụn̄ ẹse nte Jehovah ọfọnde.” (Psalm 34:8) David ekewet Psalm ọyọhọ 34 esisịt ini ke enye ama ọkọbọhọ enyene-ndịk afanikọn̄. Enye ekefehe man ọbọhọ Edidem Saul emi okoyomde ndiwot enye—itọk emi ke idemesie ikedịghe ekpri afanikọn̄. Edi akana enye efehe ekedịbe ke otu mbon Philistia emi ẹkedide mme asua esie. Ke ini ẹkeyomde ndiwot David, enye ama ada mbufiọk anam nte ibuot imọ ifọnke, ndien oro ama anam enye ọbọhọ.—1 Samuel 21:10-15.

David ikekereke ke ifiọk imọ akanam imọ ibọhọ. Utu ke oro, enye ọkọdọhọ ke Jehovah akanyan̄a imọ. Ke psalm oro ikebemde iso isiak, enye ekewet ete: “Ami n̄kobụp Jehovah, ndien enye ọbọrọ mi, enye onyụn̄ anyan̄a mi osio ke kpukpru n̄kpọ emi ẹsịnde mi ndịk.” (Psalm 34:4) Ọkpọkpọ ifiọk n̄kpọntịbe emi akanam David ọdọhọ mbon en̄wen ete “ẹtabi ẹnyụn̄ ẹse nte Jehovah ọfọnde.”a

Ndi emeti n̄kpọ kiet emi eketịbede ọnọ fi emi owụtde ke Jehovah ekere aban̄a fi? Edieke etide, wet ke idak emi. Fiọk ete: Se oyomde ndiwet mban̄a inyeneke ndidi akwa n̄kpọ. Domo ndikere mban̄a n̄kpri edidiọn̄ Abasi emi afo ọbọde kpukpru usen, emi ẹkemede ndida mfefere mfefere.

․․․․․

Ekeme ndidi ete ye eka fo ẹma ẹkpep fi Bible. Edieke edide ntre, akwa edidiọn̄ edi oro. Kpa ye oro, oyom afo enyene ọkpọkpọ itie ufan ye Abasi. Edieke mûnyeneke kan̄a, emekeme ndida se ẹnemede ke ibuot emi ntọn̄ọ. Jehovah ọyọdiọn̄ ukeme fo. Bible ọdọhọ ete: “Ẹka iso ẹben̄e, ndien ẹyenọ mbufo; ẹka iso ẹyom, ndien mbufo ẹyekụt.”—Matthew 7:7.

KOT N̄KPỌ EFEN EFEN BAN̄A IBUOTIKỌ EMI KE IBUOT 38 YE 39 KE EBOHO 1

[Ikọ Idakisọn̄]

AKPAN ITIE N̄WED ABASI

“Mmọ oro ẹkerede ẹban̄a unana mmọ ke n̄kan̄ eke spirit ẹkop inemesịt.”​—Matthew 5:3.

ITEM

Edieke okotde page ition ke Bible kpukpru usen, afo oyokot enye okụre ke n̄kpọ nte isua kiet.

NDI AMA ỌFIỌK . . . ?

Afo ndikot n̄wed emi nnyụn̄ nnam item Bible oro ẹdude ke esịt ẹwụt ke Jehovah enen̄ede ekere aban̄a fi.—John 6:44.

SE NDINAMDE

Man nnen̄ede mbọ ufọn nto ọkpọkpọ ukpepn̄kpọ Bible, se ndinamde edi ․․․․․

Man n̄keme ndisibọn̄ akam kpukpru ini, se ndinamde edi ․․․․․

Se ndibụpde ete m̀mê eka mi mban̄a n̄kpọ emi edi ․․․․․

AFO EKERE DIDIE?

● Didie ke afo ekeme ndinam ukpepn̄kpọ Bible fo enen̄ede enem fi?

● Ntak emi Jehovah oyomde ndikpan̄ utọn̄ nnọ akam mme anana-mfọnmma owo?

● Didie ke afo ekeme ndibọn̄ akam ọfọn̄ akan nte ekesibọn̄de?

[Se ẹwetde ke ikpọ abisi ke page 291]

“Ke ini n̄kedide eyenọwọn̄, mma nsitịn̄ n̄kpọ kiet mfiak ntịn̄ ke akam mi. Idahaemi, mmesidomo ndibọn̄ akam mban̄a nti ye ndiọi n̄kpọ oro ẹketịbede ke usen kiet kiet. Sia nsio nsio n̄kpọ ẹsitịbede ke usen ke usen, emi esin̄wam mi ntre nditịn̄ n̄kpọ kiet mfiak ntịn̄.”​—Eve

[Ekebe/​Ndise ke page 292]

Dụn̄ọde Bible Fo

1. Mek mbụk Bible oro akpamade ndikot. Bọn̄ akam ben̄e eti ibuot man se okotde an̄wan̄a fi.

2. Tịn̄ enyịn kot mbụk oro. Kûkot itọk itọk. Domo ndikụt se afo okotde ke enyịn ikike. Domo ndikụt se ẹnamde, ndikop se mme owo ke mbụk oro ẹtịn̄de, kop nte ebiet oro ọfuọn̄de, tabi udia oro ẹtemde do, nyụn̄ nnam mme n̄kpọ eken. Domo ndikere mban̄a se ẹnamde ke mbụk oro!

3. Kere ban̄a se osụk okotde oro. Bụp idemfo mme utọ mbụme nte:

● Ntak emi Jehovah akayakde ẹwet mbụk emi ẹsịn ke Ikọ esie?

● Ke mbụk oro, mmanie ke n̄kpekpebe, mmanie ke mmen̄kpekpebeke?

● Nso ke n̄keme ndikpep nto se n̄kotde emi?

● Nso ke mbụk emi ekpep mi aban̄a Jehovah ye nte enye esinamde n̄kpọ?

4. Bọn̄ ibio ibio akam nọ Jehovah. Sian enye se afo ekpepde ke ukpepn̄kpọ Bible oro ye nte aduakde ndida se ekpepde nsịn ke edinam. Kọm Jehovah kpukpru ini ke enọ emi enye ọnọde fi, oro edi, Ikọ esie, kpa Edisana Bible!

[Ndise]

“Ikọ fo edi utuenikan̄ ukot mi, ye un̄wana usụn̄ mi.”​—Psalm 119:105.

[Ekebe/​Ndise ke page 294]

Bem Iso Nam Akpan N̄kpọ

Ndi usunyeneke ini ubọn̄ akam? Ndi usunyeneke ini ukpep Bible? Mfịna edi se afo adade ke akpan n̄kpọ.

Domo ndinam emi ise: Tan̄ ediwak ikpọ itiat dọn̄ ke bọket. Dọn̄ ntan ke bọket oro tutu ọyọhọ esịm inua. Itiat ye ntan ẹyọhọ bọket oro.

Idahaemi n̄wan̄a ntan ye itiat oro, edi kûduọn̄ọ mmọ. Fiak domo edinam ke usụn̄ efen ise: Bem iso dọn̄ ntan oro ke bọket oro ndien domo ndidọn̄ kpukpru itiat oro ke bọket oro. Omokụt ke ufan̄ ikemke kpukpru itiat oro! Edi ntre koro isan̄ enye emi afo ekebem iso ọdọn̄ ntan.

Nso ke ekeme ndikpep nto emi? Bible ọdọhọ ete: “[Ẹdụn̄ọde] ẹfiọk se idide akpan n̄kpọ ikan.” (Philippi 1:10) Edieke ayakde n̄kpri n̄kpọ nte unọ idem nduọkodudu edi ebeiso n̄kpọ ke uwem fo, udunyeneke ini unọ mme akpan n̄kpọ ke uwem fo, oro edi, mme n̄kpọ eke spirit. Edi edieke anamde item Bible emi, oyokụt ke eyenyene ini ndinam n̄kpọ Abasi oyonyụn̄ enyene ini ndida n̄kop inem uwem. Etiene se ebemde iso esịn ke bọket fo!

[Ndise ke page 290]

Kpa nte oyomde anam n̄kpọ man flawa ọkọri, oyom anam n̄kpọ man itie ufan fo ye Abasi ọfọn

Ibuot 36

Didie ke N̄keme Ndinam Ẹfiọk Se Nnịmde Mban̄a Abasi?

Nso ikeme ndikpan fi nditịn̄ se afo enịmde ke akpanikọ nnọ eyen ufọkn̄wed mbufo?

□ Nnen̄ekede mfiọk Bible

□ Mbak mme owo ẹdisak mi

□ Mfiọkke nte n̄kpọtọn̄ọde nneme

Ewe usụn̄ unyene nneme esinen̄ede emem fi ndida ntịn̄ se enịmde ke akpanikọ?

□ Ndinyene nneme ye eyen ufọkn̄wed kiet kiet

□ Nditịn̄ ikọ ke iso mbon ubet ukpepn̄kpọ nnyịn

□ Ndiwet se n̄kpepde ke Bible ke utom ufọkn̄wed oro ẹnọde mi

Wet enyịn̄ eyen ufọkn̄wed mbufo emi ekerede ke akpama ndikop nneme Bible edieke ekpekemede nditọn̄ọ nneme. ․․․․․

ANAEDI nditọ ufọkn̄wed mbufo isimaha ndineme n̄kpọ mban̄a Abasi. Edieke ọtọn̄ọde nneme ekededi—edide aban̄a mbre mbuba, ọfọn̄, m̀mê aban̄a iren ye iban—kpukpru owo ẹyedọn̄ uyo ẹneme. Edi ededei asiak Abasi ke nneme oro, mme owo idisioroke uyo aba.

Emi iwọrọke ke mme uke fo inịmke Abasi ke akpanikọ; ediwak mmọ ẹnịm. Edi bụt isiyakke ndusụk mmọ ẹneme n̄kpọ ẹban̄a Abasi. Mmọ ekeme ndidọhọ ke utọ nneme oro isinemke.

Nso Kaban̄a Fi?

Edieke edide emesimen̄e ndineme nneme ye nditọ ufọkn̄wed mbufo mban̄a Abasi, an̄wan̄a nnyịn se inamde emen̄e. Idụhe owo oro akpamade ẹsọn imọ, idịghe nditetịn̄ eke akpamade ẹsak imọ! Ndi ẹkeme ndisọn fi m̀mê ndisak fi edieke etịn̄de se enịmde ke akpanikọ ọnọ mbon en̄wen? Ẹkeme. Edi mme uke fo ẹkeme ndinam idem akpa fi. Ediwak mmọ ke ẹnam ndụn̄ọde ẹyom ibọrọ ke mme utọ mbụme nte: Nso iditịbe inọ ererimbot emi? ye Ntak emi ererimbot ọyọhọde ye afanikọn̄ ntem-e? Etie nte mme uke fo ẹkpekam ẹma ndineme n̄kpọ emi ye owo emi edide ubọkn̄ka mmọ akan ndineme ye akwa owo.

Kpa ye oro, ekeme ndinen̄ede nsọn̄ fi nditịn̄ n̄kpọ mban̄a ido ukpono fo ye mme uke fo. Edi inaha ememen obiom ke ibuot, inyụn̄ inaha etịmede esịt ekere m̀mê idinam didie itịn̄ ata nnennen se akpanade etịn̄. Nditịn̄ se enịmde ke akpanikọ nnọ mbon en̄wen ekeme nditie nte ndibre ndido ikwọ. Ekeme ndisọn̄ ke nsonso oro. Edi ọyọfiọk ndibre edieke esịnde idem ekpep, ndien ukeme oro esịnde iditakke-tak. Edi didie ke ọkpọtọn̄ọ nneme ye owo?

Ọkpọfọn ọtọn̄ọ ye n̄kpọ oro mîsọn̄ke ndifiọk. Ke uwụtn̄kpọ, ke ini nditọ ufọkn̄wed mbufo ẹnemede se itịbede ke ndondo emi, emekeme ndisian mmọ se N̄wed Abasi etịn̄de aban̄a se itịbede oro. Mîdịghe, emekeme nditọn̄ọ nneme ye owo kiet kpọt. Ndusụk mme uyen emi ẹdide Christian ẹkụt ke enye oro ememde utom akan edi ndidori n̄wed oro ọkọn̄ọde ke Bible ke okpokoro mmọ man owo eke amade emen ese. Ediwak nditọ ufọkn̄wed ẹsimen ẹse ndien nneme esitọn̄ọ!

Ewe ke otu mme usụn̄ oro inemede mi ke afo ekeme ndidomo nse?

․․․․․

Kere ise, ndi odu usụn̄ en̄wen oro ekemede ndida nnam eyen ufọkn̄wed mbufo ọfiọk se afo enịmde ke akpanikọ? Wet usụn̄ oro ke idak emi.

․․․․․

Ndusụk ini, utom ufọkn̄wed ekeme ndinọ fi ifet ndineme se enịmde ke akpanikọ. Ke uwụtn̄kpọ, nso ke akpanam ke ini ẹkpepde ukpepn̄kpọ oro ẹdọhọde ke n̄kpọ ẹkefoforo? Didie ke ekeme ndinam mme owo ẹnịm ke Abasi okobobot n̄kpọ?

Wụt ke Abasi Okobot N̄kpọ

Uyen kiet emi ekerede Ryan ọdọhọ ete: “Ke ini ẹkekpepde nnyịn ukpepn̄kpọ oro ẹdọhọde ke n̄kpọ ẹkefoforo, ukpepn̄kpọ emi ama okpụhọde ye kpukpru se ẹkekpepde mi. Ẹkekpep enye nte n̄kpọ eke ẹdọhọde ke edi akpanikọ, ndien emi ama anam mi ndịk.” Eyenan̄wan kiet emi ekerede Raquel etịn̄ kpa ntre. Enye ọdọhọ ete: “Ndịk ama anam mi ke ini andikpep nnyịn ọkọdọhọde ke isan̄ en̄wen ke idikpep mme n̄kpọ oro ẹwụtde ke n̄kpọ ẹkefoforo. Mma mfiọk ke ẹyedọhọ mi ntịn̄ se nnịmde akpanikọ ke ini ẹdinemede n̄kpọ emi ẹsiwakde ndifan̄a mi.”

Esitie fi didie ke idem ke ini ẹkpepde ke ufọkn̄wed mbufo ẹte ke n̄kpọ ẹkefoforo ? Afo emenịm ke Abasi ‘okobot kpukpru n̄kpọ.’ (Ediyarade 4:11) Mme n̄kpọ oro ẹwụtde ke ọdiọn̄ ndudiọn̄ oro enyenede mbufiọk okobot n̄kpọ ẹyọyọhọ. Edi mme n̄wed ukpepn̄kpọ ufọkn̄wed ẹdọhọ ke n̄kpọ ẹkefoforo, andikpep mbufo onyụn̄ ọdọhọ kpa ntre. Ndien afo edi anie emi akpafan̄ade n̄kpọ ye “ntaifiọk”?

Fiọk ete ke idịghe afo ikpọn̄ esịn ndinyịme ukpepn̄kpọ oro ẹdọhọde ke n̄kpọ ẹkefoforo. Se idude edi ke ediwak ntaifiọk inyịmeke n̄ko. Ediwak mme andikpep ye nditọ ufọkn̄wed inyụn̄ inyịmeke.

Kpa ye oro, man ekeme ndinam mme owo ẹnịm ke Abasi okobobot n̄kpọ, ana ọfiọk se Bible enen̄erede ekpep aban̄a n̄kpọ emi. Ufọn idụhe ndifan̄a mban̄a se Bible mîtịn̄ke nnennen nnennen. Kere ban̄a uwụtn̄kpọ ifan̄ emi.

N̄wed ukpepn̄kpọ ifiọk ntaifiọk mi ọdọhọ ke isọn̄ ye mme ebiet eken ke ekondo ẹdu ke ediwak biliọn isua. Bible ọdọhọ ke isọn̄ ye mme ebiet eken ke ekondo ẹma ẹdodu idem mbemiso akpa usen oro ẹkebotde n̄kpọ. Mmọdo, ekeme ndidi isọn̄ ye mme ebiet eken ke ekondo ẹdu idahaemi ke ediwak biliọn isua.—Genesis 1:1.

Andikpep nnyịn ọdọhọ ke owo ikpekekemeke ndida usen itiokiet kpọt mbot isọn̄. Bible idọhọke ke ẹkeda ata ata usen itiokiet—emi kiet kiet edide hour 24—ẹbot n̄kpọ.

Ke ufọkn̄wed, ima ineme mme n̄kpọ oro ẹwụtde ke mme owo ye unam ẹsikpụhọde nte ini akade. Bible ọdọhọ ke Abasi okobobot mme odu-uwem n̄kpọ “ke orụk mmọ.” (Genesis 1:20, 21) Bible inyịmeke ke mme odu-uwem n̄kpọ ẹkewọn̄ọ ẹto n̄kpọ oro mînyeneke uwem m̀mê nte ke Abasi akada nsen kiet kpọt anam kpukpru odu-uwem n̄kpọ. Kpa ye oro, “orụk” kiet kiet ekeme ndinen̄ede n̄wak utọ. Mmọdo, Bible ndidọhọ ke ẹkebot mme n̄kpọ ‘ke orụk ke orụk’ iwọrọke ke orụk kiet kiet idịghe ke utọ ke utọ.

Ke ekerede aban̄a se inemede ke ibuotikọ emi, nso ke ekpetịn̄ edieke andikpep mbufo m̀mê eyen ufọkn̄wed mbufo ọdọhọde ete:

“Ntaifiọk ẹwụt ke nnyịn ikofoforo.” ․․․․․

“Nnịmke ke Abasi odu sia n̄kwe enye.” ․․․․․

Fiọk ke Se Enịmde ke Akpanikọ Enen!

Edieke ete ye eka fo ẹdide Christian, anaedi mmọ ẹkekpep fi ke Abasi okobobot n̄kpọ, ntak edi oro enịmde. Edi idahaemi ama okokpon mi, oyom ‘ndida ukeme ukere n̄kpọ fo’ nnam n̄kpọ Abasi sia emenyene mme n̄kpọ oro ẹnamde ọfiọk ke se enịmde ke akpanikọ enen. (Rome 12:1) Bụp idemfo ndien ete, ‘Nso inam mi nnịm ke Andibot odu?’ Sam emi edide isua 14 esise nte idem owo etiede. Enye ọdọhọ ete: “Idem owo awak n̄kukọhọ etieti, edi kpukpru itie ke idem owo ẹdiana kiet ẹnam utom. Idụhe-du nte unam okpokoforode owo!” Holly emi edide isua 16 enyịme ye enye. Enye ọdọhọ ete: “Tọn̄ọ ẹkedụn̄ọde ẹkụt ke mmenyene udọn̄ọ ikịm an̄wan n̄kụhọ, mmekpep ekese mban̄a nte idem owo etiede. Ke uwụtn̄kpọ, esikpa mi idem ndifiọk nte ekpri ndido kiet emi ẹkotde pancrease, oro adianade ke akpa, esinamde iyịp ye mme ndido eken ke idem owo ẹsan̄a nte ẹfọnde.”

Ke idak emi, wet n̄kpọ ita oro ẹnamde fi enịm ke Andibot odu.

1. ․․․․․

2. ․․․․․

3. ․․․․․

Ufọn idụhe ndikop bụt ke ntak emi enịmde ke Abasi odu ye nte ke enye okobot n̄kpọ. Ke ama ekekere aban̄a mme uyarade oro ẹdude, ọfọn ndinịm ke ọdiọn̄ ndudiọn̄ emi enyenede mbufiọk okobot owo.

Ke akpatre, akam oyom owo enen̄ede enyene mbuọtidem man ekeme ndinịm ke n̄kpọ ẹkefoforo akan nte oyomde man enịm ke Abasi okobobot n̄kpọ! Ke nditịm ntịn̄, emi etie nte owo ndinịm utịben̄kpọ ke akpanikọ edi inịmke ke owo oro akanamde utịben̄kpọ oro odu! Ama etịm ada ukeme ukere n̄kpọ fo ekere n̄kpọ emi, eyekeme ndinam mme owo ẹfiọk ke se afo enịmde ke akpanikọ aban̄a Abasi enen.

AKPAN ITIE N̄WED ABASI

“Bụt inamke mi iban̄a eti mbụk; enye edi odudu Abasi emi ọwọrọde edinyan̄a ọnọ owo ekededi eke enyenede mbuọtidem.”​—Rome 1:16.

ITEM

Kpeme nte anamde n̄kpọ ke ini etịn̄de se enịmde ke akpanikọ ọnọ mbon en̄wen. Edieke etiede nte bụt anam fi, mme uke fo ẹkeme ndisak fi. Edi edieke etịn̄de ikọ uko uko—kpa nte nditọ ufọkn̄wed mbufo ẹsitịn̄de ekikere mmọ—enen̄ede etie nte mmọ ẹyekpono fi.

NDI AMA ỌFIỌK . . . ?

Ke ini ẹdọhọde mme andikpep ẹwụt ke ukpepn̄kpọ oro ẹdọhọde ke n̄kpọ ẹkefoforo enen, mmọ isikemeke. Mmọ ẹfiọk ke mmimọ inyịme ukpepn̄kpọ emi sia se ẹkekpepde mmimọ edi oro.

SE NDINAMDE

Man ntọn̄ọ nneme Bible ye eyen ufọkn̄wed nnyịn, se ndinamde edi ․․․․․

Edieke ẹbụpde mi ntak oro nnịmde ke Abasi okobobot n̄kpọ, se ndidọhọde edi ․․․․․

Se ndibụpde ete m̀mê eka mi mban̄a n̄kpọ emi edi ․․․․․

AFO EKERE DIDIE?

● Ntak emi edide akpan n̄kpọ nditịn̄ se afo enịmde ke akpanikọ nnọ mbon en̄wen?

● Ke ufọkn̄wed, nso idi ndusụk mmemmem usụn̄ oro ekemede ndiwụt ke emenịm ke Abasi okobot n̄kpọ?

● Didie ke ekeme ndiwụt esịtekọm nnọ Enye emi okobotde kpukpru n̄kpọ?—Utom 17:26, 27.

[Se ẹwetde ke ikpọ abisi ke page 299]

“Nnyịn nditọ ufọkn̄wed kpọt ikeme ndikwọrọ ikọ ke ufọkn̄wed.”​—Iraida

[Ndise ke page 298]

Ukem nte ndibre ndido ikwọ, nditịn̄ se afo enịmde ke akpanikọ nnọ mbon en̄wen oyom usọ—nte esịnde idem ekpep, ntre ke edifiọk

[Ndise ke page 300, 301]

Emekeme nditịn̄ se enịmde ke akpanikọ nnọ mbon en̄wen uko uko