Ποιος Είναι η Κεφαλή του Οίκου Σας;

ΤΟ ερώτημα αυτό δεν είναι άκαιρο σήμερα. Η εφημερίς Σταρ του Τορόντο, αναφέροντας τα σχόλια ενός καθηγητού σ’ ένα σεμινάριο σχετικά με τον ρόλο των τέκνων και των γονέων, έγραψε: «Υπάρχει μια ανησυχητική αύξησις στον αριθμό των ‘παιδιών που διψούν για δύναμι,’ στη Βόρεια Αμερική που ρυθμίζουν κι επιβάλλονται στη ζωή των γονέων τους.»

Τι θα λεχθή τώρα για το δικό σας σπίτι; Σημειώστε ότι αυτός ο καθηγητής δεν είπε ότι οι γονείς θέλουν να συμβαίνη αυτό ή ότι παραδέχονται ότι τα παιδιά ελέγχουν τα πράγματα. Αλλ’ αν τα παιδιά «ρυθμίζουν κι επιβάλλωνται στη ζωή των γονέων τους,» ποιος είναι πραγματικά κεφαλή στο σπίτι;

Παραδείγματος χάριν, μπορεί τα παιδιά με φωνές και βίαιες εκρήξεις οργής να επιτυγχάνουν αυτά που θέλουν. Ίσως όχι όλες τις φορές, αλλ’ αρκετά συχνά ώστε συνεχίζουν να το κάνουν. Σε μερικές οικογένειες τα παιδιά ρυθμίζουν πραγματικά αυτά που κάμουν οι γονείς και υπαγορεύουν μάλιστα πότε θα έλθουν και πότε θα φύγουν οι γονείς.

Η γενική επικράτησις αυτού του πράγματος υποχρεώνει κάθε οικογένεια να το εξετάση, είτε επικρατεί αυτή η κατάστασις στο σπίτι σας είτε όχι. Κατ’ αρχήν, γιατί αναπτύσσεται αυτό το πρόβλημα; Πώς μπορεί να υπερπηδηθή ή να εμποδισθή στο σπίτι σας και με τι αποτελέσματα;

Παιδί Τύραννος, Γιατί;

Τι είναι εκείνο που μπορεί να κάμη το παιδί να είναι «κεφαλή» στο σπίτι; Μια βασική αιτία είναι ότι το παιδί, όπως ακριβώς και οι ενήλικοι, είναι ατελές. Η Αγία Γραφή αναφέρει αυτό, λέγοντας: «Η ανοησία είναι συνδεδεμένη μετά της καρδίας του παιδίου.» (Παροιμ. 22:15) Μερικοί από τους παράγοντας και τις επιδράσεις που προστίθενται σ’ αυτή την ατελή τάσι, είναι οι εξής:

Το πρώτο βήμα που οδηγεί τα παιδί, να γίνη «κεφαλή της οικογενείας» μπορεί να γίνη όταν οι γονείς προσπαθούν να εξαγοράσουν το παιδί με το να λένε πράγματα όπως, ‘Αν είσαι καλός στο κατάστημα, θα σου αγοράσω ένα γλυκό.’ Στην περίπτωσι αυτή, δεν του δίδουν απλώς ένα δώρο, κάτι που θα του δείξη την αγάπη τους και τη γενναιοδωρία τους. Μ’ αυτό το είδος δωροδοκίας βάζουν στην πραγματικότητα το παιδί τους σε μια θέσι ελέγχου, πράγμα που το ικανοποιεί. Νομίζετε ότι το παιδί σας δεν το καταλαβαίνει αυτό;

Έτσι, πολλά παιδιά μαθαίνουν πώς μπορούν να διευθύνουν τους γονείς των μ’ ένα είδος εκβιασμού. Ένα αγόρι είπε, «Μου δίνουν ό,τι θέλω με το να κάνω τη μητέρα να νομίζη ότι θα είμαι κακός.» Στην πραγματικότητα, διευθύνει τη μητέρα του. ‘Αλλά,’ θα μπορούσε να ρωτήση κάποιος, ‘δεν μαθαίνει έτσι να συμπεριφέρεται;’ Αντιθέτως, αυτό το αγόρι πρόσθεσε: «Φυσικά, πρέπει να είμαι κακός αρκετά συχνά ώστε να την πείθω ότι δεν με πληρώνει για τίποτα.» Έτσι, ποιος πραγματικά κανονίζει τα πράγματα;

Ένας άλλος παράγων είναι η επίδρασις του περιβάλλοντος στο παιδί. Μπορεί να βλέπη άλλα παιδιά να επιβάλλωνται στους γονείς των, κι έτσι προσπαθεί κι αυτό να κάμη το ίδιο. Αν είσθε γονεύς, να είσθε άγρυπνος να συμπεριφερθήτε με σταθερότητα αλλά και με αγάπη μόλις δήτε τις πρώτες ενδείξεις των προσπαθειών του παιδιού σας προς αυτή την κατεύθυνσι, κι έτσι θα το βοηθήσετε ν’ αντιληφθή ότι δεν είναι η κεφαλή.

Στο Ούλστερ της Ιρλανδίας, πολλά παιδιά γίνονται μέλη συμμοριών που πετούν πέτρες και που έχουν σημαντική δύναμι στο σχολείο και στη γειτονιά. Αυτό εύκολα εξαπλώνεται στο σπίτι· θέλουν να διευθύνουν κι εκεί. Μια πρόσφατη έκθεσις σχετικά με την κατάστασι στην Ιρλανδία έλεγε τα εξής:

«Μερικοί γονείς φαίνονται τρομοκρατημένοι από τα παιδιά τους. ‘Είναι πιο δυνατός κι από έναν άνδρα,’ είπε η μητέρα ενός αγοριού 11 ετών. ‘Γι’ αυτό τον πήγα να τον δη ο γιατρός. Με τρόμαξε’.»

Επί πλέον, ένα παιδί μπορεί να προσπαθή να είναι ο «αρχηγός» στο σπίτι επειδή βρίσκεται σε σύγχυσι όσον αφορά το ποιος άλλος ελέγχει την κατάστασι. Ίσως οι γονείς του λογομαχούν και φωνάζουν σχετικά με το τι πρόκειται να γίνη. Ο πατέρας φωνάζει ότι αυτός είναι ο αρχηγός και η μητέρα σε απάντησι κραυγάζει στασιαστικά. Πώς επηρεάζει αυτό το παιδί; Μπορεί να εκμεταλλευθή αυτές τις προστριβές, εξαπατώντας τους γονείς του με το να λέγη στον καθένα ξεχωριστά ότι έχει δίκιο κι έτσι να ρυθμίζη τα πράγματα με τέτοιο τρόπο σαν να είναι το παιδί, σε κάποιο βαθμό, η κεφαλή.

Τι Πρέπει να Γίνη;

Μολονότι οι παράγοντες και τα προβλήματα που κάνουν το παιδί να σφετερίζεται την εξουσία είναι πολλά, χωρίς αμφιβολία τα αποτελέσματα είναι άσχημα. Το παιδί δεν είναι ευτυχισμένο—υποφέρει και βλάπτεται η ανάπτυξίς του.

Μια έκθεσις από το Ισραήλ έδειξε τα εξής: «Η δύναμις που κρατούν στα χέρια τους αυτοί οι νεαροί τύραννοι μέσα στην οικογένεια τούς αφήνει προφανώς με ανησυχίες σχετικά με την αντιμετώπισι μιας σκληρότερης πραγματικότητος έξω από το σπίτι. . . . Φοβούνται ότι δεν θα έχουν κανένα στον οποίο να στραφούν σε μια στιγμή ανάγκης.»

Ποια είναι, η λύσις, λοιπόν; Δεν είναι κάποια νέα θεωρία ή κάποια πρόσφατη θεραπεία ενός παιδοψυχιάτρου. Βασικά, η λύσις είναι η εφαρμογή της συμβουλής που έχει καταγραφή στην Αγία Γραφή πριν από πολλά χρόνια.

Μέρος της συμβουλής του Δημιουργού είναι να θεωρήται το παιδί στην οικογένεια ως μέρος μιας διευθετήσεως στην οποία ο πατέρας είναι η διωρισμένη κεφαλή. Δεν πρέπει να είναι ένας τύραννος ή ένα σκληρό αφεντικό, αλλά στοργική και λογική κεφαλή τόσο της συζύγου του όσο και των τέκνων του. (Κολ. 3:18-21) Προφανώς, για να αντιλαμβάνεται και να σέβεται το παιδί αυτή τη διευθέτησι, πρέπει ο πατέρας να επωμίζεται τις ευθύνες του. Επίσης, η σύζυγος πρέπει τακτικά να δείχνη τον σεβασμό της στην ηγεσία του συζύγου της και να συνεργάζεται μαζί του.

Μπορούμε ν’ αντιληφθούμε πόση αξία έχει η συνεργασία και των δύο γονέων απ’ ό,τι συμβαίνει όταν δεν συνεργάζωνται. Το βιβλίο Μεταξύ Γονέως και Παιδιού αναφέρει σπίτια όπου ο πατέρας αποφεύγει τις ευθύνες του και η μητέρα είναι «το εφετείο που εκδίδει αποφάσεις σ’ όλα τα σπουδαία ζητήματα.»

«Ο σύζυγος σε μια τέτοια οικογένεια φαίνεται ότι αποφεύγει να είναι η κεφαλή του σπιτιού. Δημοσία αναφέρεται στη σύζυγό του ως ‘τον αρχηγό.’ Όταν τα παιδιά του τού ζητούν ν’ αποφασίση κάτι, η απάντησίς του είναι ‘Ρώτησε τη μητέρα σου.’ Σε τέτοιους οίκους, τα παιδιά μεγαλώνουν με λίγο σεβασμό ή θαυμασμό για τους άνδρες. Τόσο τα αγόρια όσο και τα κορίτσια βλέπουν τον πατέρα με τα μάτια της μητέρας: ένα γλυκό, αλλά άπειρο παιδί, καλοκάγαθο και αδέξιο.»

Αντιθέτως, ο Λόγος του Θεού συμβουλεύει: «Οι πατέρες, μη παροργίζετε τα τέκνα σας, αλλ’ εκτρέφετε αυτά εν παιδεία και νουθεσία Κυρίου.» (Εφεσ. 6:4) Πράγματι, ο πατέρας είναι η κεφαλή της οικογενείας και πρέπει να διευθύνη και να συμμετέχη στην ανατροφή των παιδιών του. Συμβαίνει αυτό στην οικογένεια σας;

Η Αγία Γραφή επίσης δείχνει πόσο σπουδαία είναι η συμβολή της μητέρας στην οικογένεια. Δείχνοντας σεβασμό στην ηγεσία του συζύγου της, μπορεί να συνεργάζεται μαζί του στην ανατροφή των παιδιών. Το εδάφιο Παροιμίαι 14:1 λέγει: «Αι σοφαί γυναίκες οικοδομούσι τον οίκον αυτών· η δε άφρων κατασκάπτει αυτόν δια των χειρών αυτής.»—Παράβαλε με Παροιμίες 1:8· Λευιτικόν 19:3.

Μήπως αυτό σημαίνει ότι δεν υπάρχει θέσις για προσωπική ανάπτυξι ή έκφρασι εκ μέρους του παιδιού; Όχι, καθόλου. Αλλά οι γονείς μπορούν να του δώσουν κάποια ευθύνη και ανεξαρτησία με τέτοιον τρόπο ώστε και τότε καταλαβαίνη ότι δεν είναι η κεφαλή. Η μητέρα θα μπορούσε να ρωτήση, όχι, ‘Τι θέλεις για πρόγευμα;’ αλλά, ‘θα έχωμε σήριαλς (ψημένα δημητριακά) σήμερα. Ποια απ’ αυτά τα τρία προτιμάς;’ Έτσι, δίνουν στο παιδί ένα μέτρον ανεξαρτησίας και εκλογής αλλά, συγχρόνως, το βοηθούν ν’ αντιληφθή ότι δεν είναι η κεφαλή της οικογενείας.

Ένα Βασικό Στοιχείο

Για να μάθουν τα παιδιά ότι δεν είναι η κεφαλή το σπιτιού χρειάζονται πειθαρχία. Μερικοί γονείς αντιτίθενται σ’ αυτό. Εν τούτοις παρατηρήστε τα σχόλια του παιδοψυχιάτρου Βέιν Βάισνερ:

‘Τα παιδιά χρειάζονται πειθαρχία για να γίνουν πολιτισμένα. Μάλιστα την θέλουν. Την δέχονται, πολύ πρόθυμα από γονείς που είναι σταθεροί, αλλά πάντοτε δίκαιοι. Και οι δύο γονείς πρέπει να συμφωνούν απόλυτα σχετικά με το είδος της πειθαρχίας, αλλιώς το ραντάρ του παιδιού θα συλλάβη τη διαφωνία που υπάρχει και τη σιωπηρή πρόσκλησι για παρακοή.’

Ασφαλώς αυτά τα αισθήματα είναι απλώς επανάληψις των όσων ο Θεός κατέγραψε από πολύν καιρό σχετικά με την καλύτερη πορεία, που πρέπει ν’ ακολουθήσουν οι γονείς! «Η ράβδος και ο έλεγχος δίδουσι σοφίαν· παιδίον δε απολελυμένον καταισχύνει την μητέρα αυτού.»—Παροιμ. 29:15.

Ομολογουμένως, υπάρχουν πολλά σπίτια όπου τα παιδιά είναι η κεφαλή, υπαγορεύουν τις πράξεις των γονέων τους και επιβάλλονται σ’ αυτούς. Αλλ’ αυτά τα σπίτια δεν είναι ευτυχισμένα. Οι γονείς δεν είναι ευτυχισμένοι. Τα παιδιά δεν είναι ευτυχισμένα, ούτε θα είναι ποτέ. Ο Λόγος του Θεού δείχνει καθαρά ότι η μεγαλύτερη επιτυχία και ευτυχία έρχεται όταν ο στοργικός πατέρας ασκή ηγεσία από κοινού με τη συνεργατική σύζυγό του που είναι γεμάτη σεβασμό. Αυτή η διευθέτησις παρέχει ένα ασφαλές κλίμα και μια σταθερή καθοδηγία με την οποία τα παιδιά αναπτύσσονται καλύτερα και γίνονται ισορροπημένοι και ώριμοι ενήλικοι.