Αξίες για τις Οποίες να Ζούμε

Ποίες είναι οι αξίες σας; Πολλές χρειάζονται επανεκτίμησι.

Οι αξίες σχετίζονται με τις ανάγκες. Συνήθως δεν εκτιμούμε πράγματα που δεν πληρούν μια ανάγκη. Όσο μεγαλύτερη είναι η ανάγκη, τόσο μεγαλύτερη είναι και η αξία που θέτομε στην κάλυψί της. Οι ανάγκες μας είναι πολλές και ποικίλες. Είναι διαφορετικές σε διαφορετικούς καιρούς. Είναι διαφορετικές για διαφορετικούς ανθρώπους. Μερικές ανάγκες είναι έμφυτες. Άλλες, επίκτητες. Μερικές δεν είναι ουσιώδεις και ίσως ακόμη να είναι επιζήμιες. Μερικές από τις ανάγκες μας δεν τις γνωρίζομε, και άλλες, τις οποίες γνωρίζομε, αποτυγχάνομε να εκτιμήσωμε έως ότου είναι ήδη πολύ αργά. Γι’ αυτούς τους λόγους, οι άνθρωποι έχουν διαφόρων ειδών αξίες για τις οποίες ζουν. Έχετε κάνει σκέψεις προσφάτως για τις δικές σας αξίες; Θέτετε μεγαλύτερη αξία στην κάλυψι των πιο σπουδαίων αναγκών;

Υπάρχουν βασικές ανάγκες κοινές για όλους μας. Ο αέρας, το νερό, η τροφή, η ζεστασιά, ο ύπνος—αυτές είναι ανάγκες που πρέπει να ικανοποιηθούν, αν πρόκειται να επιβιώσωμε. Όταν οι απαιτήσεις αυτών των αναγκών γίνουν έντονες, όλες οι άλλες πρέπει να παραμερισθούν έως ότου τακτοποιηθούν αυτές. Είναι αλήθεια ότι ο άνθρωπος δεν ζη με άρτον μόνο, αλλά όταν πεινά, η τροφή έχει την πρώτη θέσι. Αυτό συμβαίνει και με τις άλλες ανάγκες που σχετίζονται με την επιβίωσι. Αλλά, όταν αυτές οι ανάγκες καλυφθούν, η προσοχή μας στρέφεται σε άλλα πράγματα.

Ο άνθρωπος είναι κοινωνικό ον, και όχι μονήρες, όπως μερικά ζώα. Έχει ανάγκη τη συντροφιά των άλλων. Για να είναι ευχάριστη αυτή η συντροφιά, πρέπει να αισθάνεται ότι είναι ευπρόσδεκτος. Το εκτιμά αυτό τόσο πολύ, ώστε παραιτείται από μερικές προσωπικές προτιμήσεις του, με σκοπό να προσαρμοσθή με το σύνολο. Ακόμη κι αν η συναναστροφή είναι μερικές φορές κουραστική, την προτιμά από το να είναι μόνος. Τόσο ισχυρή είναι αυτή η ανάγκη ώστε μερικοί παραμερίζουν τις προσωπικές τους αρχές και αξίες για να έχουν το αίσθημα του ότι ανήκουν κάπου. Λέγεται ότι αυτό που τιμάται σε μια κοινωνία, αυτό προσπαθούν οι άνθρωποι ν’ αποκτήσουν—ένα ρητό βασισμένο σ’ αυτή την ανάγκη για την επιδοκιμασία των άλλων. Πολλοί τοποθετούν την εκτίμησι των άλλων σε υψηλότερη αξία απ’ ότι έχουν τη δική τους προσωπική ακεραιότητα. Αυτή ακριβώς η τάσις επιβεβαιώνει τη Βιβλική προειδοποίηση «Φθείρουσι τα καλά ήθη αι κακαί συναναστροφαί.»—1 Κορ. 15:33.

Η Αξία του Αυτοσεβασμού

Αν εγκαταλείψουμε την προσωπική μας ακεραιότητα ή τις αξίες μας για να γίνωμε δημοφιλείς, θα υποφέρωμε γι’ αυτό. Θα χάσωμε τον αυτοσεβασμό μας, το αίσθημα της προσωπικής μας αξίας, την αγάπη μας για τον εαυτό μας. Η ψυχολογική βλάβη είναι μεγάλη και οι συνέπειες ανυπολόγιστες. Και στις Εβραϊκές και στις Ελληνικές Γραφές, μαθαίνομε ότι πρέπει να αγαπούμε τους άλλους όπως αγαπούμε τον εαυτό μας. Αυτή η αγάπη για τον εαυτό σας δεν είναι επιεικής, ιδιοτελής, εγωιστική, αλλά περιλαμβάνει αξίες για τις οποίες ζείτε και οι οποίες σας καθιστούν ικανούς να σέβεσθε τον εαυτό σας. Πρέπει να αγαπάτε τον εαυτό σας για να αγαπάτε και τους άλλους. Χωρίς αυτή την αγάπη, θα αισθάνεστε ανασφαλείς, θα ζηλεύετε τους άλλους και θα βρίσκεσθε κάτω από τον πειρασμό να επικρίνετε και να σχολιάζετε τους άλλους. Το να βρίσκη κανείς σφάλματα στους άλλους τον κάνει να αισθάνεται ανώτερος. Εν τούτοις, η Βιβλική προτροπή είναι να μη κάνωμε τίποτα «εκ . . . κενοδοξίας, αλλ’ εν ταπεινοφροσύνη θεωρούντες αλλήλους υπερέχοντας εαυτών,» και «το αυτό . . . φρόνημα έστω εν υμίν, το οποίον ήτο και εν τω Χριστώ Ιησού.» (Φιλιππ. 2:3, 5· Ιωάν. 13:5) Έτσι, μην προσπαθείτε να προβάλλετε τον εαυτό σας με το να υποβιβάζετε άλλους. Ενεργώντας έτσι, ελαττώνεται ο αυτοσεβασμός και μειώνεται η αξία του ατόμου.

Πρέπει να εκτιμούμε τη χρήσιμη εργασία. Ο Ιεχωβά Θεός, ο Δημιουργός μας, εργάζεται και εμείς έχομε κατασκευασθή κατ’ εικόνα και ομοίωσί του. Χαίρεται όταν βλέπει τα έργα του τελειωμένα και τα χαρακτηρίζει καλά. (Γέν. 1:10, 12, 18, 21, 25, 31) Ο άνθρωπος έχει ανάγκη να εργάζεται για να έχη το αίσθημα ότι κάτι επιτελεί. Μια εργασία που γίνεται καλά αποδεικνύει τις ικανότητες του ατόμου που την έκανε και του προσδίδει ένα αίσθημα αξίας. Η αδράνεια μάς κάνει να αισθανώμεθα ότι είμαστε άχρηστοι και δεν αξίζομε τίποτα, ενώ, αντιθέτως, μια καλή εργασία δίνει σκοπό και νόημα στη ζωή μας. Πολλές φορές ακούμε τους ανθρώπους να λέγουν: ‘Η ζωή δεν έχει νόημα. Ποιος είναι ο σκοπός της;’ Αυτά τα άτομα κατέχονται από ένα αίσθημα απογοητεύσεως.

Ίσως εργάζονται σκληρά και συσσωρεύουν πλούτη. Αυτά, όμως, δεν φέρνουν ικανοποίησι. «Ο αγαπών το αργύριον δεν θέλει χορτασθή αργυρίου· ουδέ εισοδημάτων ο αγαπών την αφθονίαν· ματαιότης και τούτο.» (Εκκλησ. 5:10) Βασίζουν τις αξίες τους στα υλικά πράγματα, ‘στην επιθυμία της σαρκός και την επιθυμία των οφθαλμών και την αλαζονεία του βίου [τη φανταχτερή επίδειξι των μέσων διαβιώσεως, ΜΝΚ]’. (1 Ιωάν. 2:16) Απορροφούνται στην επιδίωξι υλικών αγαθών και αμελούν τις ανάγκες του πνεύματος. Έχουν πολύ χρόνο και ενεργητικότητα και τα διαθέτουν στην απόκτησι αυτών που εκτιμούν περισσότερο. Σ’ αυτά ίσως περιλαμβάνονται τα πλούτη, η θέσις ή το γόητρο. Όταν τα αποκτήσουν αυτά, δεν τα θεωρούν πια τόσο ζωτικά. Μετά απ’ όλη αυτή τη σκληρή εργασία που κατέβαλαν, αισθάνονται απογοητευμένοι διότι έζησαν με το εσφαλμένο είδος αξιών. Τους λείπει η πλήρωσις των πνευματικών τους αναγκών.

Η Μεγαλύτερη απ’ Όλες τις Αξίες

«Μακάριοι οι πτωχοί τω πνεύματι [οι έχοντες συναίσθηση της πνευματικής των ανάγκης. ΜΝΚ],» είπε ο Ιησούς. (Ματθ. 5:3) Πολλοί δεν συναισθάνονται αυτή την ανάγκη, παρά μόνο πολύ αργά στη ζωή, όταν η ενεργητικότης ελαττώνεται και λίγος χρόνος μένη. Εκτιμούμε την πλήρωσι των φυσικών, διανοητικών και συναισθηματικών αναγκών στη διάρκεια της ζωής μας, αλλά, συγχρόνως, πρέπει να αναγνωρίσωμε ότι κανένα από αυτά τα πράγματα δεν θα παρατείνη τη ζωή μας περισσότερο από εβδομήντα ή ογδόντα χρόνια. Αυτά είναι σύντομης διαρκείας. Το να εκτιμούμε κατάλληλα τις πνευματικές μας ανάγκες μπορεί να σημάνη αιώνια επιβίωσι. Οι άνθρωποι λέγουν, «Δεν θα τα πάρης μαζί σου,» εννοώντας τα υλικά πλούτη. Αλλά υπάρχει κάτι πολύ μεγαλυτέρας αξίας που μπορείτε να πάρετε μαζί σας: ένα καλό όνομα ενώπιον του Θεού. Το εδάφιο Εκκλησιαστής 7:1 αναφέρει: «Κάλλιον όνομα καλόν παρά πολύτιμον μύρον· και η ημέρα του θανάτου παρά την ημέραν της γεννήσεως.»

Πώς μπορεί να γίνη αυτό; Πώς μπορεί η ημέρα που πεθαίνετε να είναι καλύτερη από την ημέρα που γεννηθήκατε; Αυτό αληθεύει μόνον όταν την ημέρα του θανάτου σας έχετε καλό όνομα ενώπιον του Θεού, ένα όνομα που θα θυμηθή ο Θεός στον καιρό της αναστάσεώς σας. Αυτό θα σημάνη την επάνοδό σας σε μια ζωή που μπορεί να είναι αιώνια, αν σεις θέσετε την κατάλληλη αξία σ’ αυτήν. Έχομε την τάσι να λαμβάνωμε ως δεδομένες τις πολλές ευλογίες που έχομε—την όρασί μας, την ακοή μας, την υγεία μας, την ίδια τη ζωή. Μόνον όταν αρχίζωμε να χάνωμε αυτές τις ευλογίες, τότε ξαφνικά αντιλαμβανόμεθα την αξία τους. Όταν ένας πεθαίνει, οι άλλοι ίσως λέγουν, ‘Έζησε πολλά χρόνια και καλά,’ λες και αυτό κάνει τον θάνατο πιο αποδεκτό. Δεν τον κάνει πιο αποδεκτό γι’ αυτόν που πεθαίνει. Το παρελθόν δεν υπολογίζεται. Εκείνο που έχει αξία, που αποτελεί μια πραγματική ανάγκη, είναι το παρόν και το μέλλον. Έτσι, η μεγαλύτερη απ’ όλες τις αξίες είναι η κάλυψις αυτής της ανάγκης με το να κάνωμε τώρα ένα καλό όνομα ενώπιον του Θεού.

Το γνωρίζετε αυτό; Μήπως πρέπει να επανεκτιμήσετε τις αξίες για τις οποίες ζείτε; Το επόμενο άρθρο μάς λέγει πόσο ευτυχισμένο έγινε ένα άτομο που το έκανε αυτό.