Έκτρωση—Ποιο Είναι το Κόστος;

ΣΤΗ ΓΛΑΣΚΩΒΗ της Σκωτίας, σύμφωνα με τη The Daily Telegraph, δύο νοσοκόμες είχαν «φρικιαστικούς εφιάλτες» και υπέφεραν από αϋπνία. Γιατί; Επειδή πήραν μέρος στην έκτρωση ενός αγέννητου αγοριού 24 εβδομάδων. Χωρίς να το περιμένουν, το μωρό έζησε «για σύντομο χρονικό διάστημα».

Στο Ντητρόιτ των Η.Π.Α., ένα έμβρυο 29 εβδομάδων που υποτίθετο ότι είχε θανατωθεί μέσω μιας ένεσης που έγινε στη μήτρα της μητέρας του, το πέταξαν σ’ έναν ανοξείδωτο κουβά στην πτέρυγα εκτρώσεων του νοσοκομείου. Αλλά επέζησε. Ακούστηκαν τα κλάματά του, και αυτό το κοριτσάκι μεταφέρθηκε έγκαιρα στο θάλαμο εντατικής παρακολούθησης.

Η άμβλωση ζωντανών εμβρύων αποτελεί ένα αυξανόμενο πρόβλημα καθώς αυξάνει ο αριθμός των εκτρώσεων. Οι προχωρημένες ιατρικές μέθοδοι, παρέχουν καλύτερη φροντίδα για τα πρόωρα βρέφη, έτσι ώστε τώρα είναι δυνατόν να επιζήσει ένα βρέφος που έχει γεννηθεί την 26η εβδομάδα της εγκυμοσύνης—κάτι που θα ήταν πολύ δύσκολο πριν από λίγα χρόνια. Σαν αποτέλεσμα, οι νοσοκόμες σε μερικές χώρες έχουν το νομικό δικαίωμα να αρνηθούν να συμμετέχουν σε εκτρώσεις, προβάλλοντας σαν λόγο άρνησης τη συνείδησή τους.

Αλλά τι γίνεται με τους γιατρούς; Ποια είναι η αντίδρασή τους;

Η Επιχείρηση των Εκτρώσεων

«Αν κανείς παραδεχτεί δημόσια ότι κάνει εκτρώσεις, αυτό σημαίνει την επαγγελματική του καταστροφή», εκμυστηρεύτηκε ο Δρ Φίλιπ Στάμπλεφιλντ σε μια συνέντευξη που έδωσε στο Newsweek. Είναι αλήθεια, ότι η πίεση της κοινής γνώμης έχει κάνει πολλούς γιατρούς στις Ηνωμένες Πολιτείες να εγκαταλείψουν τελείως τις εκτρώσεις. Μερικές βομβιστικές επιθέσεις έχουν καταστρέψει κλινικές στις οποίες γίνονταν εκτρώσεις και «σ’ όλη τη χώρα, υπάρχουν κλινικές που δεν μπορούν να αποκτήσουν ιατρικό προσωπικό επειδή οι γιατροί φοβούνται για τις αντιδράσεις της κοινότητας», εξήγησε ο Δρ Στάμπλεφιλντ.

Παρ’ όλα αυτά, οι εκτρώσεις συνεχίζουν να γίνονται σε αυξανόμενους αριθμούς. Και ίσως δεν είναι πολύ δύσκολο να εξακριβώσουμε μια από τις αιτίες. Οι εκτρώσεις αποτελούν μια επικερδή επιχείρηση.

Για παράδειγμα, στο Παρίσι της Γαλλίας, σύμφωνα με μια έκθεση του ιατρικού περιοδικού Pulse, κάποιοι γονείς πλήρωσαν περίπου 1.400 δολάρια (περίπου 190.000 δραχμές) για να κάνει η έφηβη κόρη τους μια μυστική έκτρωση. Σύμφωνα με την ίδια έκθεση, μερικές κλινικές του Λονδίνου χρεώνουν μέχρι 2.000 λίρες (περίπου 385.000 δραχμές) για κάθε έκτρωση που κάνουν.

Το 1982, δύο από τα μεγαλύτερα ‘πρακτορεία’ εκτρώσεων της Βρετανίας είχαν συνολικό εισόδημα 6,3 εκατομμύρια δολάρια (περίπου 863 εκατομμύρια δραχμές). Αναφέροντας αυτό το ποσόν, το περιοδικό Human Concern σχολιάζει: «Οι εκτρώσεις είναι μια επικερδής επιχείρηση». Στην Ιαπωνία η κυβέρνηση αρνείται να νομιμοποιήσει το αντισυλληπτικό χάπι. Σύμφωνα με τη The Sunday Times του Λονδίνου, «η απαγόρευση οφείλεται στην πίεση που έχουν ασκήσει οι γιατροί, οι οποίοι κάνουν περιουσίες από τις εκτρώσεις». Οποιαδήποτε πλευρά του ζητήματος των εκτρώσεων και αν ερευνήσει κανείς, το χρήμα έρχεται στην επιφάνεια.

Αυτό δεν μας εκπλήσσει καθόλου. Πολλοί γονείς, όταν αντιμετωπίσουν μια ξαφνική οδυνηρή κατάσταση, όπως αυτή της ανύπαντρης, εγκύου έφηβης κόρης τους, είναι πρόθυμοι να πληρώσουν οποιοδήποτε ποσό για να λύσουν το πρόβλημά τους, ειδικά αν η έκτρωση μπορεί να γίνει με ασφάλεια, ταχύτητα και αυστηρή εμπιστευτικότητα.

Παρ’ όλα αυτά, αρκετοί γιατροί όλο και περισσότερο δυσανασχετούν για την όλη κατάσταση. Στις αρχές της εποχής των εκτρώσεων στη Βρετανία, ο καθηγητής Ίαν Μόρις είπε, σύμφωνα με τη Daily Mail: «Αν άρχιζα τώρα τη σταδιοδρομία μου γνωρίζοντας αυτά που τώρα γνωρίζω σχετικά με τις εκτρώσεις, ποτέ δεν θα διάλεγα τη γυναικολογία». Πρόσθεσε: «Η έκτρωση μου είναι εντελώς αποκρουστική. Βρίσκεται σε πλήρη αντίθεση με την ιατρική εκπαίδευση που έχω πάρει. Ο αποκλειστικός στόχος μας είναι να σώζουμε ζωές, όχι να διεξάγουμε αυτό το συγκεκριμένο είδος ανθρωποκτονίας». Μεγάλα λόγια, βέβαια, και δεν θα περιμέναμε να συμφωνούν όλοι οι γιατροί μαζί του. Αλλά τα παραπάνω λόγια μας δίνουν μια ιδέα για την εχθρότητα που τρέφουν ενστικτωδώς μερικοί γιατροί για την έκτρωση.

Ποιος Αποφασίζει για την Έκτρωση;

Όταν μια γυναίκα αντιμετωπίζει το ζήτημα της έκτρωσης, λίγοι άνθρωποι, ίσως ακόμα ούτε και η ίδια η γυναίκα, δίνουν ιδιαίτερη προσοχή στα αισθήματα του πατέρα. Η απόφαση να γίνει η έκτρωση συχνά παίρνεται από τη γυναίκα μόνο, και στηρίζεται στην υποστήριξη που της παρέχουν οι στενοί φίλοι και οι συγγενείς. Αλλά σύμφωνα μ’ αυτά που αναφέρει η The New York Times, «και οι άντρες επίσης θλίβονται βαθιά, αισθάνονται την απώλεια και μπορεί επίσης να δοκιμάσουν σε μεγάλο βαθμό τα ίδια αλληλοσυγκρουόμενα αισθήματα που έχουν και οι γυναίκες σε σχέση με την προοπτική να γίνουν γονείς».

Μερικοί πατέρες πιστεύουν βαθιά ότι θα πρέπει να ληφθούν υπόψη και οι δικές τους επιθυμίες επίσης, ότι θα πρέπει να ακουστεί και η δική τους άποψη πριν αποφασίσει η μητέρα να αποβάλει το παιδί τους. «Οι άντρες θέλουν να συμμετέχουν στη λήψη της απόφασης, και όχι να επιβάλουν το δικό τους», λέει ο κοινωνιολόγος Άρθουρ Σόστακ μετά από μια δεκάχρονη έρευνα πάνω σ’ αυτό το πρόβλημα. Ασφαλώς, αυτός ο τρόπος σκέψης δεν είναι παράλογος.

Αντιμετωπίζοντας τις Αντιδράσεις

Παρ’ όλα αυτά, η γυναίκα, ανόμοια με τον άντρα, όταν πάρει την απόφαση να κάνει έκτρωση χρειάζεται να αντιμετωπίσει τον φυσικό κλονισμό ολόκληρου του οργανισμού της λόγω της ξαφνικής διακοπής της εγκυμοσύνης. Τι ακριβώς περιλαμβάνεται;

Ακόμα και μετά από μια έκτρωση που γίνεται στα πρώτα στάδια της εγκυμοσύνης, είναι συνηθισμένο για μια γυναίκα να αισθάνεται αδύναμη και κουρασμένη. Είναι επίσης κοινές οι κράμπες, οι αδιαθεσίες και ίσως οι αιμορραγίες. Όταν η έκτρωση γίνει αργότερα σε προχωρημένη εγκυμοσύνη, οι επιπτώσεις της διακοπής της κύησης μπορεί να διαρκέσουν μια εβδομάδα ή περισσότερο, επειδή πέφτει το επίπεδο των ορμονών. Επιπρόσθετα χρειάζεται να αντιμετωπιστούν οι πόνοι του στήθους και το αίσθημα της κατάθλιψης. Ναι, η έκτρωση μπορεί να είναι μια οδυνηρή εμπειρία, κάτι που μόνο η γυναίκα γνωρίζει, και σπάνια αποτελεί μια εύκολη εκλογή.

Περισσότερο σημαντικό είναι το γεγονός ότι, συναισθηματικά και διανοητικά, οι επιδράσεις μιας έκτρωσης μπορεί να είναι καταστρεπτικές. Το πρόβλημα είναι ότι, ενώ οι σωματικές αντιδράσεις μπορεί να είναι άμεσες και να αναμένονται, τα διανοητικά και συναισθηματικά τραύματα εμφανίζονται αργότερα και η θεραπεία τους απαιτεί μεγαλύτερο χρονικό διάστημα, αν θεραπευτούν ποτέ. «Μιλώντας σαν κάποιος που κατά καιρούς λόγω επαγγέλματος έρχομαι σε επαφή με ασθενείς που έχουν κάνει έκτρωση, μπορώ να πω ότι συχνά είναι σοβαρά κλονισμένοι για πολλά χρόνια μετά το κλινικό επεισόδιο», γράφει ένας ανταποκριτής της The Times του Λονδίνου. Πόσο μεγάλο είναι αυτό το πρόβλημα;

«Τώρα φαίνεται ότι το μέγεθος του κρυφού προβλήματος είναι πολύ μεγαλύτερο απ’ ό,τι πιστευόταν προηγουμένως», σχολίασε η Sunday Times. Τα αποτελέσματα της κατάθλιψης και του συναισθηματικού κλονισμού είναι τόσο μεγάλα ώστε «οι μισές από τις ανύπαντρες γυναίκες που έκαναν έκτρωση για θεραπευτικούς λόγους καταλήγουν να χρειάζονται ψυχιατρική βοήθεια». Αυτές οι εξακριβώσεις είναι αποτέλεσμα μιας μελέτης στο Νοσοκομείο Κινγκ Κόλετζ του Λονδίνου. Αυτή η μελέτη αποκαλύπτει, σύμφωνα με τη The Times, ότι «τα ζευγάρια που αποφασίζουν να τερματίσουν μια εγκυμοσύνη μπορεί να αντιμετωπίσουν έντονες καταθλιπτικές αντιδράσεις», και ανακαλύπτουν ότι «είναι δύσκολο να αντιμετωπίσουν» τη στενοχώρια τους.

Οι Γιαπωνέζοι έχουν έναν ασυνήθιστο τρόπο για το χειρισμό αυτού του ανθρώπινου προβλήματος. Τοποθετούν στον περίβολο των ναών μικρά αγαλματάκια, φτιαγμένα από πλαστικό, πηλό ή πέτρα, και τα οποία αντιπροσωπεύουν τα αγέννητα παιδιά που θανατώθηκαν μέσω έκτρωσης. Εκεί τα αφήνουν στη φροντίδα του Τζίζο, του βουδιστικού φύλακα των παιδιών. Οι γονείς, καθώς προσεύχονται στις θεότητες για συγχώρηση, μπορούν μ’ αυτόν τον τρόπο να δώσουν διέξοδο στα αισθήματά τους ντροπής, θλίψης και ενοχής. Αλλά δεν είναι οι μόνοι που αισθάνονται την ανάγκη να το κάνουν αυτό. Εξετάστε τις επόμενες προσωπικές εμπειρίες.

«Σύντομα Άρχισα να Ντρέπομαι για τον Εαυτό Μου»

Η Ελέιν, μέχρι την ηλικία των 22 χρονών έκανε τρεις εκτρώσεις. Θυμάται: «Μου είπαν ότι δεν ήταν λάθος ούτε έγκλημα να το κάνω αυτό μέχρι την έκτη εβδομάδα της εγκυμοσύνης, επειδή ένα μωρό δεν σχηματίζεται πριν περάσουν τρεις ή περισσότεροι μήνες. Κατόπιν, όταν άκουγα τους ανθρώπους να σχολιάζουν δυσμενώς τις ανύπαντρες μητέρες, ήμουν ευτυχισμένη επειδή είχα τερματίσει την εγκυμοσύνη μου. Τα επόμενα δύο χρόνια ξαναέκανα δύο φορές έκτρωση και ήμουν ιδιαίτερα ευτυχισμένη επειδή είχα βρει έναν τρόπο για να μην φέρνω παιδιά σ’ αυτόν τον κόσμο».

Σύντομα μετά απ’ αυτό, η Ελέιν έγινε νοσοκόμα, και εργαζόταν σαν μαία. «Ένιωθα μεγάλη ευχαρίστηση», θυμάται, «βλέποντας τη γέννηση ενός μωρού και συμμετέχοντας στη χαρά που έδινε αυτή η γέννηση στους γιατρούς, τις μαίες και τους γονείς. Αλλά σύντομα άρχισα να ντρέπομαι για τον εαυτό μου επειδή είχα τερματίσει τις ζωές τριών αθώων μωρών και άρχισα να αγωνίζομαι σκληρά με τα αισθήματα ταραχής και απογοήτευσης που με διακατείχαν. Συνέχιζα να αναπολώ και να υπολογίζω πόσο μεγάλα θα ήταν τα παιδιά μου, αν θα ήταν αγόρια ή κορίτσια και πώς θα έμοιαζαν. Είναι φρικτό να βρίσκεσαι σε μια τέτοια κατάσταση».

Η Ζανέτ, μια μητέρα που τώρα είναι ηλικίας 39 χρονών, αναφέρει τα αισθήματά της μετά από μια έκτρωση: «Ο μόνος τρόπος με τον οποίο τα κατάφερα ήταν με το να κάνω ‘πλύση εγκεφάλου’ στον εαυτό μου για να πειστώ ότι ποτέ δεν συνέβη αυτό σ’ εμένα. Για πολλά χρόνια πίστευα ότι δεν ήταν δυνατόν να το είχα κάνει εγώ αυτό, ότι απλώς ήταν ένας φρικτός εφιάλτης».

Η δεκαεννιάχρονη Κάρεν εκμυστηρεύεται: «Έκανα το καλύτερο που μπορούσα για να ξεχάσω αυτό που έκανα, αλλά κάθε φορά που έβλεπα ένα μωρό ή μια έγκυο γυναίκα άρχιζα να κλαίω. Ήταν ιδιαίτερα καταθλιπτικό. Κατόπιν, σαν υπενθύμιση, άρχισε να έρχεται γάλα στα στήθη μου. Οι εφιάλτες που είχα με έκαναν να ξυπνώ μέσα στη νύχτα με δάκρυα, ακούγοντας μωρά να κλαίνε. Όλα αυτά με έκαναν να νιώθω βαθιά πίκρα».

Είναι παροδηγητικό το να θεωρεί κάποιος την έκτρωση σαν μια απλή επέμβαση με σκοπό την άνεσή του. Αφού γίνει η έκτρωση, η ζημιά δεν μπορεί να αποκατασταθεί. Μπορεί το άμεσο πρόβλημα να εξαφανιστεί, όμως, παρ’ όλα αυτά, όπως είδαμε, οι επιδράσεις της μπορεί να είναι μακροπρόθεσμες και να έχουν μεγάλο αντίκτυπο. Αλλά τι θα γίνει όταν ο γιατρός συνιστά να κάνετε έκτρωση;

«Πρέπει να Αποβάλεις το Παιδί Σου»

Αυτή ήταν η ξεκάθαρη συμβουλή που δόθηκε στη Σου από το γιατρό της. Γιατί; Η Σου είχε ήδη δύο μικρά παιδιά, και πριν ακόμα αντιληφθεί ότι είχε μείνει έγκυος ένα απ’ αυτά προσβλήθηκε από ερυθρά. «Ήταν αναπόφευκτο να προσβληθώ κι εγώ, επειδή δεν είχα περάσει ποτέ προηγουμένως ερυθρά», λέει. Έτσι, σύντομα και η ίδια ήταν σοβαρά άρρωστη.

Η ιατρική εμπειρία αποδεικνύει ότι όταν μια γυναίκα προσβληθεί από ερυθρά στα αρχικά στάδια της εγκυμοσύνης της, αυτό μπορεί να προκαλέσει σοβαρές δυσμορφίες στο αναπτυσσόμενο έμβρυο. Έχοντας αυτό υπόψη του, ο γιατρός τής έδωσε την παραπάνω συμβουλή. «Μου είπε ξεκάθαρα», θυμάται η Σου, «ότι το μωρό θα ήταν δύσμορφο και ότι ποτέ δεν θα μπορούσα να αντιμετωπίσω την άσχημη κατάστασή του. Στην κλινική του επέμενε ότι αν αγνοούσα τη συμβουλή του, θα έπρεπε να υπογράψω μια επιστολή με την οποία θα αποδεχόμουν την πλήρη ευθύνη, απαλλάσσοντάς τον». Η Σου την υπέγραψε. «Πρέπει να παραδεχτώ με κάθε ειλικρίνεια, ότι ο γιατρός, από τη δική του μεριά, έδειχνε γνήσια ανησυχία για μένα, ειδικά επειδή είμαι επιληπτική», πρόσθεσε.

Ο σύζυγος της Σου, αν και φυσιολογικά ανησυχούσε πολύ, άφησε να πάρει η σύζυγός του την απόφαση, και αυτή διευθέτησε τα πράγματα ώστε να γεννήσει το μωρό της. Στον κατάλληλο καιρό γεννήθηκε η κορούλα τους. Αμέσως της έγιναν εξετάσεις, οι οποίες έδειξαν ότι εκτός από μια ελαφρά αναιμία, δεν είχε κανένα άλλο πρόβλημα. Ωστόσο, οι γιατροί έμειναν έκπληκτοι όταν βρήκαν αντισώματα στο αίμα του μωρού τα οποία η μητέρα δεν είχε, πράγμα που έδειχνε ότι το αναπτυσσόμενο μωρό χωρίς αμφιβολία είχε προσβληθεί από την ερυθρά.

Αντιμετωπίζοντας τη Δυσμορφία

Αν και σ’ αυτή την περίπτωση η έκβαση ήταν ευχάριστη, παραμένει γεγονός ότι πολλά παιδιά γεννιούνται δύσμορφα και χρειάζονται ειδική φροντίδα. Είναι εύκολο να πούμε ότι αποτελεί πράξη ανθρωπιάς να εμποδίσουμε ανάπηρα άτομα να έρθουν στον κόσμο, αλλά ποιος είναι σε θέση να κρίνει ποια ζωή είναι καλύτερη από μια άλλη; Και μήπως σε κάθε κοινότητα δεν υπάρχουν άνθρωποι με διάφορες αναπηρίες, που παρ’ όλα αυτά απολαμβάνουν τη ζωή όσο μπορούν και συμβάλλουν, με τη σειρά τους, κατά κάποιον τρόπο στο καλό της ανθρωπότητας;a

Η Σου έβλεπε τα πράγματα μ’ αυτόν τον τρόπο. Αλλά είχε επίσης μια άλλη πηγή από την οποία αντλούσε δύναμη—την πίστη της. Όταν ο γιατρός για πρώτη φορά της εκμυστηρεύτηκε ότι το μωρό της θα μπορούσε να είναι δύσμορφο, του είπε ότι ακόμα κι αν συνέβαινε αυτό, αυτή γνώριζε ότι θα μπορούσε να αποβλέπει στον Θεό να της δώσει δύναμη για να αντιμετωπίσει την κατάσταση. Επίσης, δεν είχε δικαίωμα να αφαιρέσει από ένα ανάπηρο παιδί «τη θαυμαστή ελπίδα θεραπείας όλων των σωματικών ασθενειών στο νέο σύστημα πραγμάτων του Θεού», κάτω από την κυβέρνηση της Βασιλείας του. (Αποκάλυψις 21:1-4) Αυτού του είδους η πίστη είναι οπωσδήποτε ανταμειφτική.

Η Αποφασιστική Εκλογή

«Γέννηση; Ή έκτρωση;» Όταν αντιμετωπίσετε αυτή την εκλογή, τι θα κάνετε;

Η Σου σκέφτηκε ως εξής: «Το μωρό μου δεν αποφάσισε μόνο του να συλληφθεί, έτσι ποιο δικαίωμα είχα να τερματίσω αυτή τη μικρή ύπαρξη πριν της δοθεί καν η ευκαιρία να δει τη ζωή;»

Η ερώτησή της είναι αρκετά απλή. Πώς θα απαντούσατε εσείς;

[Υποσημειώσεις]

[Πλαίσιο στη σελίδα 9]

Σύγκρουση Καθηκόντων;

Η Διακήρυξη της Γενεύης υιοθετήθηκε από τη Γενική Συνέλευση της Παγκόσμιας Ιατρικής Εταιρίας στη Γενεύη της Ελβετίας, τον Σεπτέμβριο του 1948. Βασίζεται στον αρχαίο Ιπποκράτειο όρκο. Ακολουθεί ένα απόσπασμα απ’ αυτήν τη Διακήρυξη:

«Κατά τον Καιρό της Αποδοχής μου ως Μέλους της Ιατρικής Κοινότητας: Δεσμεύω επίσημα τον εαυτό μου να συγκεντρώσω τη ζωή μου στην υπηρεσία της ανθρωπότητας. . . . Θα εξασκώ το επάγγελμά μου με ευσυνειδησία και αξιοπρέπεια. . . . Θα τρέφω ύψιστο σεβασμό για την ανθρώπινη ζωή, από τον καιρό της σύλληψης· ακόμα και κάτω από απειλή, δεν θα χρησιμοποιήσω τις ιατρικές μου γνώσεις αντίθετα προς τους νόμους της ανθρωπιάς».

Πώς ερμηνεύουν οι γιατροί αυτό τον όρκο; Παρατηρήστε τις επόμενες δύο συγκρουόμενες απόψεις. Με ποια συμφωνείτε;

ΓΙΑΤΡΟΣ Ι.Μ.

«Δεν μπορώ ποτέ να κοιτάξω τους ιστούς που έχω απομακρύνει κατά τη διάρκεια του τερματισμού μιας εγκυμοσύνης και να μη νιώσω αποστροφή. Μπορεί να είναι απλώς ένας πολτός, αλλά σε τελευταία ανάλυση, είναι μια ανθρώπινη ζωή που καταστρέφω».

ΓΙΑΤΡΟΣ Β.Α.

«Πιστεύω ότι η έκτρωση δεν είναι καθόλου εσφαλμένη. Για όσο καιρό το άτομο εξαρτάται πλήρως από τη μητέρα του, τότε αυτό δεν αποτελεί ένα πρόσωπο».

[Πλαίσιο στη σελίδα 11]

Μέθοδοι Έκτρωσης

Οι επικίνδυνες περιπλοκές που έχει μια έκτρωση πάνω στη μητέρα σχετίζονται άμεσα με την ηλικία του εμβρύου. Δεν πρέπει να αγνοήσουμε αυτούς τους κινδύνους.

Όταν η έκτρωση γίνεται στη διάρκεια των πρώτων τριών μηνών της εγκυμοσύνης, συνήθως το έμβρυο αναρροφιέται μέσω μιας αναρροφητικής αεραντλίας. Αυτό συνήθως γίνεται σε μια κλινική, και διαρκεί για σύντομο χρόνο. Οι συνηθισμένες διαδικασίες που ακολουθούνται όταν η έκτρωση γίνεται στο δεύτερο τρίμηνο της εγκυμοσύνης είναι ο διαμελισμός του εμβρύου για να μπορέσει να αφαιρεθεί από τη μητέρα, ή η τεχνητή έκτρωση που προκαλείται με ένεση. Φυσιολογικά η μητέρα χρειάζεται να μείνει για λίγο στο νοσοκομείο. Όταν η έκτρωση γίνει στο τελευταίο τρίμηνο της εγκυμοσύνης, ίσως η μόνη εκλογή είναι μια μεγαλύτερη εγχείριση, όπως η υστεροτομία.b

[Υποσημείωση]

[Εικόνα στη σελίδα 8]

Τώρα είναι δυνατόν για τα πρόωρα βρέφη να επιζήσουν χάρη στις προχωρημένες ιατρικές μεθόδους

[Ευχαριστίες]

Justitz/Zefa/H. Armstrong Roberts

[Εικόνα στη σελίδα 10]

Λίγοι άνθρωποι ασχολούνται σοβαρά με τα αισθήματα του πατέρα του παιδιού

[Εικόνα στη σελίδα 12]

Συναισθηματικά και διανοητικά, η επίδραση μιας έκτρωσης μπορεί να είναι καταστρεπτική