Αμύγδαλα—Το Ξερό Φρούτο
ΚΑΘΩΣ κοιτάζω από έναν ψηλό λόφο τη γαλαζοπράσινη κοιλάδα που απλώνεται μπροστά μου, διακρίνω σειρές από ολόασπρα νησάκια σκορπισμένα παντού. Μια πιο κοντινή ματιά αποκαλύπτει πώς αυτό που από μακριά φαίνεται σαν χωράφια με μπάλες άσπρου καλαμποκιού, στην πραγματικότητα είναι χιλιάδες μεμονωμένα δέντρα, γεμάτα με άσπρα λουλούδια, μ’ ένα λεπτό ροζ χρώμα στο κέντρο τους, που γεμίζουν τον αέρα με το μεθυστικό άρωμά τους. Αυτή η απολαυστική εικόνα που συναρπάζει τις αισθήσεις μου, αποτελεί μια θαυμάσια περιγραφή ενός αμυγδαλεώνα σε πλήρη ανθοφορία, στην αρχή της άνοιξης.
Αυτή τη συναρπαστική θέα την απολάμβανα από τότε που ήμουν παιδί, γιατί μεγάλωσα σ’ έναν αμυγδαλεώνα σε μια κωμόπολη της Καλιφόρνιας. Η οικογένειά μου κέρδιζε τα προς το ζην, καλλιεργώντας και μαζεύοντας αυτά τα νοστιμότατα φρούτα.
«Φρούτα;» ρωτάτε. «Μα, δεν είναι ξηρός καρπός το αμύγδαλο;» Και ναι και όχι. Αν και γενικά το αμύγδαλο θεωρείται ξηρός καρπός, κατά αρκετά παράδοξο τρόπο, είναι φρούτο. Ανήκει στην οικογένεια από την οποία έχουν την καταγωγή τους και άλλα πυρηνόκαρπα δέντρα, δηλαδή την οικογένεια των ροδιδών. Στα πυρηνόκαρπα φρούτα περιλαμβάνονται τα ροδάκινα, τα βερίκοκα και τα δαμάσκηνα. Την επόμενη φορά που θα έχετε στα χέρια σας ένα κουκούτσι ροδάκινου παρατηρήστε πόσο πολύ μοιάζει, στο μέγεθος και στο σχήμα, με τη φλούδα ενός αμυγδάλου. Ανοίξτε τα και τα δυο και θα διαπιστώσετε ότι η ψίχα τους είναι επίσης όμοια. Ωστόσο, μόνο η ψίχα των αμυγδάλων είναι φαγώσιμη, αν θα φάτε την ψίχα άλλων φρούτων όπως των ροδάκινων μπορεί να αρρωστήσετε.
Τα Αμύγδαλα στην Ιστορία
Ιστορικά, το αμύγδαλο κάνει την εμφάνισή του πολύ παλιά στη Μικρά Ασία και στην περιοχή της Μεσογείου. Στην πραγματικότητα, πολύ πριν από την εποχή του Χριστού, οι άνθρωποι της Μέσης Ανατολής χρησιμοποιούσαν τα αμύγδαλα στο κανονικό τους διαιτολόγιο και είχαν βάσιμους λόγους.
Μια χούφτα σκέτα αμύγδαλα δεν είναι μόνο νόστιμη λιχουδιά αλλά επίσης είναι και υγιεινά! Τα αμύγδαλα περιέχουν σπουδαίες θρεπτικές ουσίες, καθώς επίσης και αρκετή ποσότητα απαραίτητων βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων. Αυτό εξηγεί το γιατί τα αμύγδαλα θεωρούνταν τόσο πολύ σημαντικά για το κανονικό διαιτολόγιο των ανθρώπων της Μέσης Ανατολής και γιατί με την επέκταση των συνόρων του Ισλάμ το Μεσαίωνα, ακολούθησε η καλλιέργεια αμυγδαλιών.
Οι μουσουλμανικές φυτείες άκμαζαν στην Ισπανία και αργότερα στο Νέο Κόσμο με την αποικιοκρατική επέκταση των ισπανικών αποστολών στην Καλιφόρνια. Τώρα, 200 χρόνια αργότερα, τα αμύγδαλα αποτελούν τη μεγαλύτερη συγκομιδή στην Καλιφόρνια και η πολιτεία της Καλιφόρνιας είναι μια από τις μεγαλύτερες σε παραγωγή αμυγδάλων περιοχές του κόσμου.
Χρήση Καζανιών που Καπνίζουν
Στη διάρκεια της ανθοφορίας, τα μπουμπούκια των λουλουδιών της αμυγδαλιάς κινδυνεύουν να πάθουν ζημιά αν εκτεθούν για πολύ σε θερμοκρασίες κάτω του μηδενός. Στο παρελθόν, για να προστατεύσουν αυτά τα ευαίσθητα μπουμπούκια από τον πάγο χρησιμοποιούσαν καζάνια που κάπνιζαν. Αυτά τα καζάνια, στα οποία καίγανε πετρέλαιο, τα τοποθετούσαν σε σειρές σε κανονικά διαστήματα κατά μήκος των δεντροσειρών. Αν και τα μικροσκοπικά μπουμπούκια της αμυγδαλιάς ωφελούνταν πάρα πολύ από το στρώμα της μαύρης κάπνας που έβγαινε, για τους κατοίκους της περιοχής δεν συνέβαινε το ίδιο.
Φανταστείτε να πηγαίνετε για ύπνο καθαροί και να ξυπνάτε το πρωί μ’ ένα πρόσωπο μαύρο από την κάπνα, που πέρασε μέσα στα ρουθούνια σας και ακόμα βρήκε τον τρόπο να διεισδύσει κάτω από τα νύχια σας! Ούτε τα κλειστά παράθυρα και οι πόρτες ούτε και το άφθονο σαπούνι και το νερό δεν ήταν δυνατό να μας διατηρήσουν καθαρούς στο διάστημα αυτό της μάχης των καζανιών που κάπνιζαν εναντίον πάγου.
Ευτυχώς όμως, τα πράγματα έχουν αλλάξει. Σε μερικούς αμυγδαλεώνες χρησιμοποιούν ακόμα τα καζάνια που καπνίζουν, αλλά χρησιμοποιούνται με επιτυχία και άλλες μέθοδοι, γεγονός που χαροποιεί τους κατοίκους των περιοχών που καλλιεργούνται αμυγδαλιές.
Θορυβώδες Χαλάζι από Αμύγδαλα
Με το πέρασμα του χρόνου άλλαξε επίσης και ο τρόπος συγκομιδής των αμυγδάλων. Μισθωτοί εργάτες, κρατώντας λαστιχένια σφυριά με ξύλινα μακριά χερούλια, σκαρφάλωναν σβέλτα πάνω στα δέντρα και κτυπούσαν τα κλαδιά, κάνοντας έτσι τα αμύγδαλα να πέφτουν σαν χαλάζι με θόρυβο πάνω στις λινάτσες που ήταν στρωμένες κάτω από τα δέντρα. Μετά τραβούσαν τις λινάτσες με άλογο ή με τρακτέρ στο επόμενο δέντρο και επαναλάμβαναν την ίδια διαδικασία. Όταν οι λινάτσες γέμιζαν τόσο ώστε ήταν βαριές για να μετακινηθούν, τότε σάκιαζαν τα αμύγδαλα σε τσουβάλια από χοντρό ύφασμα και τα μετέφεραν στον αποφλοιωτή για να ξεφλουδιστούν.
Αντίθετα, σήμερα χρησιμοποιούν τις μηχανές για να σείουν τα δέντρα, να μαζεύουν τα αμύγδαλα ακόμα και για να τα ξεχωρίζουν από καθετί άχρηστο και να τα ξεφλουδίζουν από το ‘φρούτο’—το τσάγαλο. Ο πατέρας μου ήταν ένας από τους πρώτους σχεδιαστές μιας μηχανής η οποία, χρησιμοποιώντας πεπιεσμένο αέρα, διαχωρίζει τα περισσότερα άχρηστα φλούδια από το ‘φρούτο’ του αμυγδάλου.
Κατόπιν, τα αμύγδαλα κατά γράμμα τρέχουν μέσα στο εργοστάσιο καθώς περνούν από τα διάφορα αυτόματα στάδια επεξεργασίας. Σπάζονται, καθαρίζονται, χωρίζονται ανάλογα με το μέγεθος, ταξινομούνται με ένα ηλεκτρονικό μάτι και παραδίδονται για τελικό έλεγχο.
Αλλά αυτό που συχνά συμβαίνει σε μερικά αμύγδαλα στο αμέσως επόμενο στάδιο, είναι το πιο γαργαλιστικό για τη γεύση το πιο διεγερτικό για την όρεξη. Φανταστείτε ένα απλό αμύγδαλο ξαφνικά να εμπλουτίζεται με τις αναθυμιάσεις ξύλου καρυδιάς, με το σκόρδο ή το κρεμμύδι, ή με τη ζάχαρη, το αλάτι, το ψήσιμο στο φούρνο, ή να μετατρέπεται σε βούτυρο—για να πούμε λίγες μόνο από τις πολλές νόστιμες παραλλαγές που βάζουν σε πειρασμό τον ουρανίσκο μας. Και ας μην ξεχάσουμε και όλα τα νοστιμότατα ζαχαρωτά, τα γλυκά και τα παγωτά που γαρνίρονται με ολόκληρα ή κοπανισμένα αμύγδαλα!
Το ότι μεγάλωσα ανάμεσα σε κήπους με αμυγδαλιές αποδείχτηκε εξαιρετικά ευχάριστη και αξέχαστη εμπειρία για μένα. Ίσως να νομίσετε ότι κατάφερα να μάθω τα πάντα γι’ αυτό το ξερό φρούτο. Όχι εντελώς. Η εκτίμησή μου για τα αμύγδαλα αυξήθηκε έντονα αφού άρχισα να διαβάζω την Αγία Γραφή. «Την Αγία Γραφή;» ρωτάτε. Ναι, με τη μελέτη μου, ανακάλυψα ότι η αμυγδαλιά έπαιξε σημαντικό ρόλο στις σχέσεις του Θεού με το λαό του.
Αμύγδαλα στην Αγία Γραφή;
Γνωρίζατε ότι η Εβραϊκή λέξη για την αμυγδαλιά κατά γράμμα σημαίνει «αυτός που ξυπνάει νωρίς»; Αυτό είναι κατάλληλο όταν θυμηθούμε ότι στην περιοχή της Παλαιστίνης η αμυγδαλιά είναι το πρώτο δέντρο, απ’ όλα τα καρποφόρα δέντρα, το οποίο ανθίζει τον Ιανουάριο ή στις αρχές του Φεβρουαρίου. Αυτό επίσης μας βοηθά να εξηγήσουμε τι εννοούσε ο Θεός όταν αναφέρθηκε στη ‘βακτηρία την αμυγδαλίνην’. (Ιερεμίας 1:11, 12) Με άλλα λόγια ο Ιεχωβά Θεός «παραμένει άγρυπνος» για να φέρει σε πέρας τις υποσχέσεις του.
Ένα άλλο παράδειγμα σχετικά με το πώς η Αγία Γραφή χρησιμοποιεί την αμυγδαλιά, είναι η συγκλονιστική αφήγηση σχετικά με την αμφισβήτηση των Ισραηλιτών ως προς την εξουσία του Ααρών ως διορισμένου από τον Θεό αρχιερέα. Για να τακτοποιήσει το ζήτημα, ο Θεός κατηύθυνε τον αρχηγό καθεμιάς από τις 12 φυλές του Ισραήλ να φέρει ο καθένας τη ράβδο του, που συμβόλιζε την αρχηγία του, και να την τοποθετήσει μπροστά από την ιερή σκηνή του μαρτυρίου. Η ράβδος του Ααρών, η οποία ήταν φτιαγμένη από κλαδί αμυγδαλιάς, τοποθετήθηκε μαζί με τις άλλες 12. Την επόμενη μέρα φάνηκαν τα αποτελέσματα—η επισφράγιση της επιδοκιμασίας του Θεού ήταν στον Ααρών. Μέσα σε μια νύχτα η ράβδος του βλάστησε, και «ανεφύησε βλαστόν και εξήνθησεν άνθη και έδωκεν αμύγδαλα». Αντί να βλαστήσει φυσιολογικά, να ανθίσει και μετά να κάνει τον καρπό, όλα αυτά τα τρία στάδια έγιναν αυτομάτως. Σωστό θαύμα!—Αριθμοί 17:1-11.
Τα αμύγδαλα ήταν επίσης σπουδαία λιχουδιά για τους Ισραηλίτες. Για παράδειγμα, όταν ο αρχαίος πατριάρχης Ιακώβ ήθελε να κερδίσει την εύνοια του βασιλιά της Αιγύπτου του έστειλε δώρα «εκ των καλητέρων καρπών της γης» καθώς επίσης και μια ποσότητα από αμύγδαλα. (Γένεσις 43:11) Επιπρόσθετα, το λεπτεπίλεπτο άνθος της αμυγδαλιάς χρησιμοποιούνταν ως πρότυπο για τις λεκάνες που βρίσκονταν πάνω στους κλάδους της λυχνίας της σκηνής του μαρτυρίου.—Έξοδος 25:33, 34.
Χωρίς αμφιβολία, αυτές οι αναφορές που γίνονται στην Αγία Γραφή για την αμυγδαλιά, μου έδωσαν τη δυνατότητα να εκτιμήσω πληρέστερα ένα ακόμα από τα πολλά θαυμάσια δημιουργήματα που έκανε ο Θεός για την ατέλειωτη ευχαρίστηση του ανθρώπου.
Συχνά, όταν ατενίζω την κοιλάδα με την υπέροχη θέα των ολάνθιστων αμυγδαλεώνων, σκέφτομαι τα λόγια που είναι γραμμένα πριν από τόσους πολλούς αιώνες: «Αινείτε τον Κύριον εκ της γης, . . . τα όρη και πάντα τα βουνά· δένδρα καρποφόρα και πάσαι κέδροι». (Ψαλμός 148:7-9)—Από συνεργάτη.
[Πλαίσιο στη σελίδα 26]
Τα Αμύγδαλα—Μικροσκοπικά Πακετάκια Συγκεντρωμένης Ενέργειας
Σε ένα μικρό φορητό πακετάκι, τα αμύγδαλα αποθηκεύουν πάρα πολλά θρεπτικά συστατικά. Αποτελούνται από σημαντικές θρεπτικές ουσίες που βρίσκονται σε καθεμιά από τις τέσσερις βασικές ομάδες τροφών—πρωτεϊνούχες τροφές, φρούτα και λαχανικά, γαλακτοκομικά προϊόντα και στα δημητριακά. Αλλά ας ρίξουμε μια πλησιέστερη ματιά στη θρεπτική τους σύσταση.a
◻ ΥΔΑΤΑΝΘΡΑΚΕΣ: Τα αμύγδαλα είναι χρήσιμη πηγή σύνθετων υδατανθράκων. Οι υδατάνθρακες είναι η κύρια πηγή ενέργειας του σώματός σας. Εικοσιοχτώ γραμμάρια αμύγδαλα δηλαδή 20-25 περίπου ψίχες, ισοδυναμούν με 170 θερμίδες.
◻ ΛΙΠΗ: Ανάμεσα στα φυτά που χρησιμοποιούνται για τροφή, τα αμύγδαλα είναι ένα είδος από τα πλουσιότερα σε λίπος. Τα αμύγδαλα δεν περιέχουν χοληστερίνη. Το λίπος είναι μια σημαντική πηγή ενέργειας· είναι το πιο αποτελεσματικό είδος αποθηκευμένου καυσίμου του σώματός σας. Περίπου το μισό βάρος ενός αμυγδάλου είναι φυτικό λάδι—που στο μεγαλύτερο μέρος του αποτελείται από ακόρεστα λίπη.
◻ ΙΝΕΣ: Τριάντα γραμμάρια αμύγδαλα προμηθεύουν στο σώμα σας το 10 τοις εκατό των ινών που έχει ανάγκη καθημερινά. Αυτό σημαίνει περισσότερες ίνες από αυτές που περιέχονται σε δυο φέτες σιταρένιο ψωμί.
◻ ΜΕΤΑΛΛΙΚΑ ΣΤΟΙΧΕΙΑ: Τα αμύγδαλα παρέχουν μεγάλη ποσότητα απαραίτητων μεταλλικών στοιχείων φωσφόρου, χαλκού και μαγνησίου. Τα μεταλλικά στοιχεία είναι αναγκαία για την ανάπτυξη και συντήρηση του σώματός σας. Τριάντα γραμμάρια αμύγδαλα περιέχουν την ίδια ποσότητα ασβεστίου όσο και τα 75 γραμμάρια γάλα, επίσης περιέχουν την ίδια ποσότητα σιδήρου που περιέχει μια μοσχαρίσια μπριζόλα ή ένα κομμάτι άπαχο χοιρινό βάρους 40 γραμμαρίων.
◻ ΠΡΩΤΕΪΝΕΣ: Τα αμύγδαλα είναι μια καλή πηγή φυτικών πρωτεϊνών. Οι πρωτεΐνες είναι αναγκαίες για την ανάπτυξη και τη συντήρηση του σώματός σας. Τριάντα γραμμάρια αμύγδαλα παρέχουν το 10 τοις εκατό της ποσότητας των πρωτεϊνών που συνιστάται επίσημα από τους αμερικανούς για καθημερινή κατανάλωση.
◻ ΒΙΤΑΜΙΝΕΣ: Τα αμύγδαλα είναι μια θαυμάσια πηγή της ριβοφλαβίνης (βιταμίνη Β2) και της βιταμίνης Ε. Οι βιταμίνες είναι απαραίτητες για την καλή σας υγεία. Τριάντα γραμμάρια αμύγδαλα περιέχουν τόση ποσότητα βιταμίνης Ε (το 35 τοις εκατό της ποσότητας που συνιστάται επίσημα από τους αμερικανούς για καθημερινή κατανάλωση) όση βρίσκεται στα 200 γραμμάρια άλεστο σιτάρι ή στα 600 γραμμάρια συκώτι.
[Υποσημείωση]
a Η πληροφορία είναι βασισμένη στο βιβλιάριο με τίτλο Almonds—A Health Nut (Αμύγδαλα—Ένας Υγιεινός Ξηρός Καρπός) που εκδόθηκε από την Επιτροπή που Διαχειρίζεται τα Αμύγδαλα στην Καλιφόρνια.