Η Μαρία στην Εκκλησία και στην Αγία Γραφή

ΠΟΛΛΟΙ είναι αυτοί, ακόμα και στους Καθολικούς κύκλους, που επικρίνουν την αύξηση στον αριθμό των τίτλων που αποδίδονται στη Μαρία, και ορισμένοι φοβούνται ότι ο τωρινός πάπας, μετά την πρόσφατη εγκύκλιο επιστολή του, θα ορίσει ένα νέο δόγμα που θα αφορά τη «Μαρία, τη μεσίτρια για οποιαδήποτε χάρη». Πολλοί Καθολικοί λόγιοι επιβεβαιώνουν ότι στο πέρασμα των αιώνων, καθώς γινόταν υπερβολική η αφοσίωση προς τη Μαρία, πολλαπλασιάζονταν με ανάλογο ρυθμό και οι τίτλοι της. (Βλέπε μεσαία στήλη.)

Ωστόσο, στο βιβλίο La Vergine Maria (Η Παρθένος Μαρία), ο Γάλλος θεολόγος Ρενέ Λορεντέν, ο οποίος θεωρείται ο πιο εξέχων ειδικός στη Μαριολογία, δηλώνει με βεβαιότητα ότι στη διάρκεια ολόκληρου του δεύτερου αιώνα μ.Χ., η Μαρία ουσιαστικά δεν αναφέρεται ποτέ και ότι τίποτα δεν δείχνει να γίνονταν εορταστικές εκδηλώσεις ή προσευχές προς τιμή της πριν από τον τρίτο αιώνα. Επιπλέον, οι διάφορες Καθολικές δοξασίες που έχουν σχέση μ’ εκείνην εμφανίστηκαν αρκετά αργά στην ιστορία και δεν έχουν Γραφική βάση.

Παραδείγματα:

Η Εκκλησία διδάσκει ότι η Μαρία είναι Θεοτόκος («εκείνη που γέννησε τον Θεό» ή «Μητέρα του Θεού»)· ο τίτλος αυτός της δόθηκε μετά τον τέταρτο αιώνα. Δεν υπάρχει πουθενά στην Αγία Γραφή.

Η Εκκλησία ισχυρίζεται ότι ήταν αειπάρθενος. Η ίδια η Αγία Γραφή δηλώνει συγκεκριμένα ότι η Μαρία ήταν «παρθένος» πριν γεννήσει τον Ιησού, αλλά «η παρθενία μετά τη γέννηση του παιδιού δεν υποστηρίζεται από την Καινή Διαθήκη», γράφει ο Καθολικός θεολόγος Λορεντέν. Η Αγία Γραφή δείχνει καθαρά ότι η Μαρία έκανε παιδιά με τον Ιωσήφ.—Λουκάς 1:27· Ματθαίος 13:53-56.

Όσον αφορά το δόγμα της Άσπιλης Σύλληψης, ο Λορεντέν επισημαίνει ότι αρχικά υπήρχαν «αρκετοί Πατέρες [της Εκκλησίας] οι οποίοι δεν δυσκολεύονταν να βρίσκουν . . . αμαρτίες στη Μητέρα του Ιησού». Στη διάρκεια του 17ου αιώνα μέχρι και η Ρωμαϊκή Ιερά Εξέταση θεωρούσε ύποπτη αυτή τη δοξασία. «Η καθιέρωση του δόγματος περί άσπιλης σύλληψης της Μαρίας έγινε χωρίς κάποια Γραφική απόδειξη», παρατηρεί ο Ιησουίτης Τζον Μακ Κένζι.

Αναφορικά με το δόγμα περί Κοίμησης της Μαρίας, ο Λορεντέν διατείνεται ότι, όπως το προηγούμενο έτσι κι αυτό, δεν έχει ‘καμιά πραγματικά Γραφική βάση’. Η διδασκαλία αυτή βασίζεται στην «ιδέα της αθανασίας της νοήμονος ψυχής, που έχει Πλατωνική προέλευση», δηλώνει με βεβαιότητα το περιοδικό Concilium.

Ποια όμως είναι η άποψη της Αγίας Γραφής; Πρέπει να θεωρείται η Μαρία ‘άφθαστο πρότυπο’; Ο απόστολος Πέτρος λέει ότι το πρότυπο που πρέπει να ακολουθούν οι Χριστιανοί είναι ο Χριστός. (1 Πέτρου 2:21) Η Αγία Γραφή περιγράφει τη Μαρία ως πιστή γυναίκα, πρόθυμη να ακούει τον Θεό και να βάζει πρώτα τα πνευματικά συμφέροντα. Αυτή έτρεφε εκτίμηση για την ηθική καθαρότητα και δίδασκε με μεγάλη επιμέλεια το Λόγο του Θεού στα παιδιά της.—Λουκάς 1:26-38· 2:41, 42, 46-49· Πράξεις 1:14.

Ωστόσο, δεν μπορεί να χαρακτηριστεί ως η «Μητέρα του Θεού» για τον απλούστατο λόγο ότι ο Ιησούς δεν ήταν «ο Θεός ο Υιός», αλλά ο «Υιός του Θεού». Η δοξασία της Τριάδας δεν ήταν μέρος του αρχαίου Εβραϊκού πιστεύω και δεν διδάσκεται στην Αγία Γραφή.—1 Ιωάννου 4:15· Λουκάς 1:35· Ιωάννης 14:28· 1 Κορινθίους 11:3· 15:27, 28.

Είναι σωστό να μιλάμε για το αειπάρθενο της Μαρίας; Η Αγία Γραφή αναφέρεται στους ‘αδελφούς’ και στις ‘αδελφές’ του Ιησού. (Ματθαίος 13:53-56) Η Καθολική Εκκλησία υποστηρίζει ότι αυτά ήταν ‘ξαδέλφια’ του. Αλλά ο Καθολικός συγγραφέας Ζαν Ζιλ τονίζει ότι οι Χριστιανικές Ελληνικές Γραφές χρησιμοποιούν τους ίδιους όρους όταν αναφέρονται στους αδελφούς και στις αδελφές άλλων Βιβλικών προσώπων, όπως στον Πέτρο και στον Ανδρέα, καθώς επίσης στον Λάζαρο, στη Μάρθα και στη Μαρία και ότι «αυτοί ήταν πραγματικοί αδελφοί και πραγματικές αδελφές. Η Εκκλησία ποτέ δεν τους έχει παρουσιάσει διαφορετικά». Γιατί λοιπόν να ονομάζονται ξαδέλφια του Ιησού αυτοί τους οποίους αποκαλούν οι Γραφές ‘αδελφούς’ και ‘αδελφές’;

Ήταν η Μαρία άσπιλη, δηλαδή χωρίς αμαρτία, όταν έγινε η σύλληψή της στη μήτρα; Οι θεολόγοι εξηγούν ότι αυτό ήταν δυνατό να γίνει λόγω της «προκαταβολικής απολύτρωσης». Με άλλα λόγια, τα οφέλη του αντίλυτρου του Χριστού εφαρμόστηκαν σ’ εκείνην προκαταβολικά, πριν ακόμα γίνει η σύλληψη του Ιησού στη μήτρα και πριν εκείνος θυσιαστεί. Αυτό όμως έρχεται σε αντίθεση με τη διδασκαλία της Αγίας Γραφής, σύμφωνα με την οποία «χωρίς χύσεως αίματος δεν γίνεται άφεσις». (Εβραίους 9:22) Άρα είναι λάθος να μιλάμε για «προκαταβολική απολύτρωση». (Ρωμαίους 5:12· παράβαλε Λουκάς 2:22-24 με Λευιτικόν 12:1-8.) Το δόγμα αυτό, συμπεραίνει ο Λορεντέν, «δεν είναι Γραφικό».

Πήγε η Μαρία στον ουρανό με το σώμα της; ‘Η Γραφή δεν επιβεβαιώνει το δόγμα της Κοίμησης της Μαρίας’, λέει το Nuovo dizionario di teologia, ούτε και θα μπορούσε να κάνει κάτι τέτοιο εφόσον δηλώνει κατηγορηματικά ότι «σαρξ και αίμα βασιλείαν Θεού δεν δύνανται να κληρονομήσωσιν».—1 Κορινθίους 15:50.

[Πλαίσιο/Εικόνα στη σελίδα 11]

Μερικοί από τους Τίτλους της Μαρίας

Θεοτόκος

Βασίλισσα των Ουρανών

Βασίλισσα των Αγίων Μαρτύρων

Βασίλισσα του Κόσμου

Βασίλισσα του Ελέους

Βασίλισσα των Αγγέλων

Βασίλισσα του Παράδεισου

Βασίλισσα του Σύμπαντος

Άσπιλη Βασίλισσα

Άσπιλη Μαρία

Υπέρτατη Αρχόντισσα

Ευλογημένη Παρθένος

Η Ευλογημένη Κυρία μας

Ευλογημένη Παρθένος Βασίλισσα

[Ευχαριστίες]

Από το Cathedral Stained Glass Coloring Book του Εντ Σίμπετ Τζ./Ντόβερ

[Εικόνα στη σελίδα 12]

Ήρθαν η μητέρα και οι αδελφοί του Ιησού και τον γύρευαν