“Η Σκοπιά”—Ένα Βοήθημα Γραφικής Μελέτης

ΓΙΑΤΙ χρειαζόμεθα τη Σκοπιά; Διότι Η Σκοπιά μάς βοηθεί να κατανοήσωμε την Αγία Γραφή. Και γιατί πρέπει να θέλωμε να κατανοήσωμε την Αγία Γραφή; Διότι η Αγ. Γραφή είναι ο αλάνθαστος οδηγός, που μας παρέχεται από ένα στοργικό και σοφό Δημιουργό.

Ο λόγος του Θεού είναι λύχνος στους πόδας μας και φως στις τρίβους μας. (Ψαλμ. 119:105) Χωρίς αυτόν θα βαδίζαμε στο σκοτάδι. (Ησ. 8:20, 21· Ματθ. 15:1-14) Είναι ένας λύχνος που λάμπει σε σκοτεινό τόπο που καλά θα κάνωμε να προσέχωμε ώσπου ν’ αυγάση η μέρα και ν’ ανατείλη ο φωσφόρος. (2 Πέτρ. 1:19-21) Όπως εκφράζεται ο απόστολος Παύλος: «Όλη η γραφή είναι θεόπνευστος, και ωφέλιμος προς διδασκαλίαν, προς έλεγχον, προς επανόρθωσιν, προς εκπαίδευσιν την μετά της δικαιοσύνης· δια να ήναι τέλειος ο άνθρωπος του Θεού, ητοιμασμένος εις παν έργον αγαθόν.»—2 Τιμ. 3:16-17.

Ο λόγος του Θεού σημαίνει όχι μόνο φως για μας αλλά και ζωήν. «Αύτη δε είναι η αιώνιος ζωή, το να γνωρίζωσι σε τον μόνον αληθινόν Θεόν, και τον οποίον απέστειλας Ιησούν Χριστόν», είπε ο Ιησούς στην προσευχή του τη νύχτα που επροδόθη. Είπε στους μαθητάς του, «Οι λόγοι τους οποίους εγώ λαλώ προς εσάς, πνεύμα είναι και ζωή είναι», οι οποίοι λόγοι έχουν αναγραφή στην Αγία Γραφή. Εκείνος εγνώριζε καλά ότι «με άρτον μόνον δεν θέλει ζήσει ο άνθρωπος, αλλά με πάντα λόγον εξερχόμενον δια στόματος Θεού.» (Δευτ. 8:3· Ματθ. 4:4· Ιωάν. 6:63· 17:3) Ακόμη και στον Αδάμ η αλήθεια αυτή ετονίσθη, διότι αν και είχε αρκετά από τα αναγκαία για τη συντήρησι της ζωής, ωστόσο τελικά, αφού έζησε 930 χρόνια, πέθανε λόγω αγνοίας του λόγου του Θεού—Γέν. 3:17-19· 5:5.

Αλλ’ ο λόγος του Θεού σημαίνει ζωή και φως σ’ εμάς, μόνον αν έχωμε πίστι. (Ματθ. 9:29) «Χωρίς δε πίστεως αδύνατον είναι να ευαρεστήση τις εις αυτόν· διότι ο προσερχόμενος εις τον Θεόν, πρέπει να πιστεύση, ότι είναι, και γίνεται μισθαπαδότης εις τους εκζητούντας αυτόν.»—Εβρ. 11:6.

Επειδή σήμερα, περισσότερο από κάθε άλλη φορά, γίνονται επιθέσεις εναντίον της αυθεντικότητος της Αγίας Γραφής, των αρχών της και της σοφίας της, καθίσταται ολοένα πιο σπουδαίο να εφοδιασθούμε μέσω της μελέτης της Γραφής με μια μεγάλη ασπίδα πίστεως για ν’ αποκρούσωμε όλες αυτές τις επιθέσεις, που γίνονται όχι μόνον από τους δεδηλωμένους εχθρούς της, αλλά κι απ’ τους καθ’ ομολογίαν φίλους της. Εφόσον δε υπάρχουν πάνω από 250 διάφορα δόγματα που ισχυρίζονται ότι είναι Χριστιανικά στις Ηνωμένες Πολιτείες και μόνον, πρέπει να μελετούμε τις Γραφές μας αν θα θέλαμε να μπορούμε να δώσωμε μια ικανοποιητική απάντησι σε όσους μας ζητούν λόγο για την ελπίδα που έχομε. (1 Πέτρ. 3:15) Όπως το εξέφρασε ο σοφός Σολομών: «Η καρδία του δικαίου προμελετά δια να αποκριθή.»—Παροιμ. 15:28.

Επίσης, καθόσον οι συνθήκες ηθικής βαίνουν απ’ το κακό στο χειρότερο, καθίσταται ολοένα πιο δύσκολο να εμμείνη κανείς στις δίκαιες αρχές του Θεού, που πρέπει να διέπουν την καθημερινή μας ζωή. Για να ενισχύωμε συνεχώς τις προσπάθειές μας να κάνωμε ό,τι είναι ορθόν, για να έχωμε την αγάπη του Θεού για δικαιοσύνη και το μίσος του για την ανομία, πρέπει να εξακολουθήσωμε να έχωμε τις σκέψεις του Θεού, να εξακολουθήσουμε ν’ ανακαινίζωμε τις διάνοιές μας και τις προσωπικότητές μας δια της αληθείας.—Ματθ. 16:23· Ρωμ. 12:2· Φιλιππησ. 4:8· Κολ. 3:9, 10.

ΑΝΑΓΚΗ ΒΟΗΘΕΙΑΣ

Δεν υπάρχει αμφισβήτησις ότι, αν θέλωμε ν’ αποκτήσωμε ζωή, πρέπει να μελετούμε τη Γραφή. Αλλά σημαίνει αυτό καθ’ εαυτό ότι χρειαζόμεθα το περιοδικό Η Σκοπιά; Δεν μπορούμε ατομικά να προσφύγωμε στη Γραφή και ν’ αποκτήσωμε όλη την αναγκαία γνώσι και κατανόησι; Μπορούμε; Στις Πράξεις, κεφάλαιον 8, αναγινώσκομε για έναν αξιωματούχο της Βασιλίσσης Κανδάκης, έναν Αιθίοπα ευνούχον, ο οποίος πήγε κατ’ ευθείαν στη Γραφή του, αλλ’ όταν ερωτήθη από τον μαθητή Φίλιππο, «Άρα γε γινώσκεις α αναγινώσκεις;» ποια ήταν η απάντησίς του; «Και πώς ήθελον δυνηθή, εάν δεν με οδηγήση τις;» Κατενόησε την ανάγκη βοηθείας. Ο δε Φίλιππος, καθωδηγημένος από άλλους αρχικά, ήταν καταρτισμένος για να παράσχη σ’ αυτόν τον Αιθίοπα ευνούχον την απαιτούμενη καθοδήγησι.—Πράξ. 8:27-38.

Σημειώστε, επίσης, τους δύο εκείνους που επορεύοντο προς Εμμαούς το πρωί της αναστάσεως του Ιησού. Αυτοί πρέπει να ήσαν κατατοπισμένοι στον λόγον του Θεού, ει δ’ άλλως ο Ιησούς δεν θα τους επέπληττε ότι ήσαν ‘ανόητοι και βραδείς την καρδίαν εις το να πιστεύουν εις πάντα όσα ελάλησαν οι προφήται’, αλλ’ εκείνοι δεν εννόησαν. Απητήθη επεξήγησις του Ιησού ότι αυτοί ήσαν ήδη κατατοπισμένοι για να διακρίνουν το πώς οι Γραφές είχαν προείπει τα παθήματα και τον θάνατον του Ιησού. Γι’ αυτό βέβαια και ανεφώνησαν ύστερα: «Δεν εκαίετο εν ημίν η καρδία ημών, ότε ελάλει προς ημάς καθ’ οδόν, και μας εξήγει τας γραφάς;»—Λουκ. 24:13-32.

Ο Κορνήλιος ασφαλώς ήταν κατατοπισμένος στον λόγον του Θεού, αλλά μόνο με τη βοήθεια του Πέτρου ανεγνώρισε τον Χριστόν Ιησούν ως τον Μεσσίαν. Ο Απολλώς, μολονότι «ζέων κατά το πνεύμα», εχρειάζετο βοήθειαν για να εννοήση «ακριβέστερα την οδόν του Θεού.» Οι δε μαθηταί που ήσαν στην Έφεσο είχαν πολύ ανεπαρκή αντίληψι περί Χριστιανοσύνης, ώσπου ο Παύλος τους διεφώτισε.—Πράξεις, κεφάλαιον 10· 18:25, 26· 19:1-7.

ΓΙΑΤΙ ΜΕ ΤΗ «ΣΚΟΠΙΑ»;

Εφόσον είναι καταφανές ότι χρειαζόμεθα βοήθεια για να εννοήσωμε τη Γραφή, γιατί, απ’ όλα τα θρησκευτικά έντυπα που εκδίδονται, πρέπει ν’ αποβλέπωμε στη Σκοπιά γι’ αυτή τη βοήθεια; Πρώτ’ απ’ όλα, διότι αυτή προσηλώνεται πλήρως στη Γραφή· αποδεικνύει ‘τον Θεόν αληθή, πάντα δε άνθρωπον ψεύστην.’ (Ρωμ. 3:4) Δεν δεσμεύεται από δοξασίες και παραδόσεις ανθρώπων, αλλά βασίζεται αποκλειστικά και στερεά πάνω στη Γραφή. Δεν είναι υποτελής, ούτε ισχυρίζεται ότι λαλεί εκ μέρους κάποιας εκκλησιαστικής αρχής που αναλαμβάνει εξουσίαν υπεράνω του λόγου του Θεού. Όπως έκαμε κι ο Ιησούς, συνεχώς υποστηρίζει τα όσα λέγει κι επεξηγεί με το «είναι γεγραμμένον». (Ματθ. 4:4, 7, 10· 11:10· 21:13· 26:24, 31) Και όπως ο Ιεχωβά καλεί τα επίγεια πλάσματά του, έτσι κι Η Σκοπιά καλεί όλους τους αναγνώστας της: «Έλθετε τώρα, και ας διαδικασθώμεν.»—Ησ. 1:18.

Δεν υποστηρίζει καμμιά από τις πολιτικές ιδεολογίες των διαφόρων παρατάξεων των εθνών, αλλά δίνει την υποταγή της αποκλειστικά στη βασιλεία του Θεού. Δεν διδάσκει την αδελφική αγάπη σε καιρούς ειρήνης και αδελφοκτονία, όταν εγείρωνται τα εθνικιστικά πάθη σε καιρό πολέμου. Τηρείται αμόλυντη από τον κόσμο, όπως έκαμε κι ο Ιησούς.—Ιωάν. 18:36· Ιάκ. 1:27.

Η Σκοπιά, αδέσμευτη από κάθε δόγμα, είναι ικανή να προοδεύση με το αυξάνον φως. Κατανοεί ότι «η οδός . . . των δικαίων είναι ως το λαμπρόν φως το φέγγον επί μάλλον και μάλλον, εωσού γείνη τελεία ημέρα.» (Παροιμ. 4:18) Όταν λάμπη ένα καθαρότερο φως στις Γραφές ως αποτέλεσμα εκπληρώσεως προφητείας ή μεγαλυτέρας εξερευνήσεως, δεν είναι πολύ περήφανη δίνοντας στους αναγνώστας της την ωφέλεια της βελτιωμένης κατανοήσεως των Θείων βουλών και σκοπών.

Η Σκοπιά, για να μας βοηθήση να κατανοήσωμε τη Γραφή, χρησιμοποιεί τη μέθοδο των θεμάτων. Με τη μέθοδο αυτή, όλες οι πληροφορίες πάνω σ’ ένα ωρισμένο θέμα, που περιέχονται σε όλα τα εξήντα έξη βιβλία της Γραφής, συγκεντρώνονται και συναρμόζονται κατά ένα λογικό και εύτακτο τρόπο. Αυτό είναι αναγκαίο να γίνεται, διότι η Γραφή, κατά μέγα μέρος ιστορικό σύγγραμμα, είναι γραμμένη σ’ ένα τρέχον ύφος, κι επομένως, εκτός από λίγες εξαιρέσεις, δεν πραγματεύεται περιληπτικά μια οποιαδήποτε διδασκαλία σ’ ένα μέρος. Αυτό, επίσης, αληθεύει επειδή πολλές από τις ψευδείς διδασκαλίες, που φέρνουν τώρα σε σύγχυσι τους καθ’ ομολογίαν Χριστιανούς, ήσαν άγνωστες μεταξύ των δούλων του Ιεχωβά στα περασμένα χρόνια· η αλήθεια παρεβλέπετο. Συμπληρώνοντας τήν κατά θέματα αυτή μέθοδο, Η Σκοπιά λαμβάνει υπό σημείωσιν τη σημασία των λέξεων στις πρωτοτυπίες γλώσσες, Εβραϊκή, Αραμαϊκή και Ελληνική, λαμβάνει δ’ επίσης υπ’ όψι και τα συμφραζόμενα των κειμένων που παραθέτει για ν’ αποδείξη ένα σημείο.

Η Σκοπιά, κάνοντας χρήσι της διατάξεως αυτής κατά θέματα, δεν πηδά εδώ κι εκεί, προσπαθώντας ν’ ανεύρη ένα εδάφιο για ν’ αποδείξη μια προσφιλή θεωρία ή μια προκατειλημμένη γνώμη, αλλ’ αφήνει τη Γραφή ως σύνολο να καταδείξη τη Θεία άποψι σ’ ένα θέμα. Παρεμπιπτόντως, ας λεχθή ότι αυτή η μέθοδος δεν είναι νέα στη Σκοπιά, αλλ’ είναι, πραγματικά, η μέθοδος που εχρησιμοποίησε ο Ιησούς στην επί του όρους ομιλία του, η μέθοδος που εχρησιμοποίησε ο Πέτρος τη μέρα της Πεντηκοστής, και η μέθοδος που εχρησιμοποίησε κατ’ επανάληψιν ο Παύλος στις επιστολές του. Για παραδείγματα, παρακαλείσθε να ιδήτε τα εξής μέρη: Ματθαίος 5:21-38· Πράξεις 2:14-28· Ρωμαίους 15:7-13· Εβραίους 1:5-14.

ΜΕΛΕΤΑΤΕ ΤΗ «ΣΚΟΠΙΑ»

Φαίνεται να υπάρχη μια τάσις από μέρους μερικών αναγνωστών της Σκοπιάς να διεξέρχωνται απλώς το κύριο άρθρο του κάθε τεύχους, ίσως δε και τις ερωτήσεις από αναγνώστας. Αυτό είναι σφάλμα. Η Σκοπιά πραγματεύεται για τη διδασκαλία της Γραφής, τις Βιβλικές προφητείες, τη Χριστιανική διαγωγή, τη Βιβλική ιστορία και την τρέχουσα ιεραποστολική δράσι. Μόνο με το να εξετάζωμε προσεκτικά όλα τα περιεχόμενά της, περιλαμβανομένων και των λεγομένων δευτερευόντων άρθρων, μπορούμε να ελπίζωμε ότι θα λάβωμε μια ωλοκληρωμένη Γραφική εκπαίδευσι και θα τηρηθούμε ενημερωμένοι με το προοδεύον φως.

Κάθε τεύχος της Σκοπιάς μπορεί να παρομοιωθή μ’ ένα καλά ισορροπημένο και καλά παρασκευασμένο φαγητό. Οι διαιτολόγοι μάς λέγουν ότι το σώμα χρειάζεται πρωτεΐνες, αμυλώδη, ορυκτές ουσίες και βιταμίνες, κι ένα πλήρες φαγητό τα προμηθεύει όλ’ αυτά. Θα ήταν σφάλμα ν’ αγνοηθή ένα οποιοδήποτε απ’ αυτά. Με τον ίδιο τρόπο δεν πρέπει ν’ αγνοούμε καμμιά από τις σειρές του πνευματικού μας φαγητού. Ακριβώς δε, όπως δεν θα διενοούμεθα να επιπέσωμε σ’ ένα φυσικό φαγητό, αλλά θα διεθέταμε χρόνο για να το απολαύσωμε, έτσι δεν πρέπει να επιπίπτωμε βεβιασμένα στα πνευματικά μας φαγητά.

Ούτε είναι αρκετή μια απλή ανάγνωσις της Σκοπιάς. Πολύ μέρος αυτής, ιδιαίτερα τα κύρια άρθρα ή άρθρα μελέτης με τις ερωτήσεις, παρουσιάζουν πολύπλοκες και βαρυσήμαντες αλήθειες, που είναι συχνά εντελώς νέες και διάφορες από οτιδήποτε εδημοσιεύθη προηγουμένως, που δεν μπορούν πλήρως να κατανοηθούν και εκτιμηθούν με μια μόνο ανάγνωσι. Αυτό το διανοητικό ή πνευματικό φαγητό απαιτεί πλήρη μάσησι, δηλαδή, συγκέντρωσι, μελέτη και στοχασμό. Για να κάμωμε δικές μας αυτές τις αλήθειες και τα επιχειρήματα, πρέπει να είμεθα πεπεισμένοι για τη Γραφικότητά τους, τη λογικότητά τους, την πραγματικότητά τους. Αυτό απαιτεί να διεξερχώμεθα την ύλη αρκετές φορές, όχι μια φορά μόνο.

Εκτός απ’ αυτό, θέλομε να ενθυμούμεθα όσο το δυνατόν περισσότερα πράγματα, διότι ο σκοπός μας στην απόκτησι των αληθειών αυτών δεν είναι μόνο για τη δική μας απόλαυσι αλλά για να μας δοθή κάτι που μπορούμε να το διαβιβάσωμε στους άλλους. Μόνο δε αν έχωμε ένα σημείο καθαρά στη διάνοιά μας θα μπορέσωμε να το εξηγήσωμε, στους άλλους· αυτός είναι άλλος ένας λόγος, για τον οποίον πρέπει να μελετούμε πλήρως τη Σκοπιά.

Επίσης, Η Σκοπιά περιέχει πολλές νουθεσίες και διδασκαλία σχετική με τη Χριστιανική διαγωγή και δράσι. Για ν’ αποκτήσωμε την πλήρη επίδρασι αυτών, πρέπει κατ’ επανάληψιν να διεξέλθωμε την ύλη αυτή. Αν δεν υποκινηθούμε σε ενέργεια, είμεθα σαν τον μωρόν άνθρωπο που έκτισε το σπίτι του πάνω στην άμμο. Τότε η πίστις μας θα είναι νεκρή.—Ματθ. 7:26, 27· Ιακ. 2:14-26.

ΠΩΣ ΝΑ ΜΕΛΕΤΟΥΜΕ ΤΗ «ΣΚΟΠΙΑ»

Ως Χριστιανοί, μελετάτε τη Γραφή, μαζί με τα Γραφικά βοηθήματα, πράγμα που δεν είναι κατά κρίσιν, αλλά κατ’ εντολήν, διότι οι οδηγίες του αποστόλου Παύλου στον Τιμόθεο εφαρμόζονται στον καθένα μας: «Σπούδασον να παραστήσης σεαυτόν δόκιμον εις τον Θεόν, εργάτην ανεπαίσχυντον, ορθοτομούντα τον λόγον της αληθείας.» (2 Τιμ. 2:15) Αν θέλωμε ζωή, πρέπει ν’ αποκτήσωμε την επιδοκιμασία του Θεού, και, αν θέλωμε την επιδοκιμασία του Θεού, πρέπει να ορθοτομούμε τον λόγον του Θεού, και, για να το κάνωμε αυτό, πρέπει να μελετούμε. Πώς μπορούμε καλύτερα να μελετούμε τη Γραφή με τη βοήθεια της Σκοπιάς;

Πρώτ’ απ’ όλα, αναγνωρίζομε ότι απαιτείται χρόνος για μελέτη, και γι’ αυτό πρέπει να εξοικονομούμε τον χρόνο μας για τακτική και αβίαστη μελέτη. Αν έχωμε ένα πληρέστατο πρόγραμμα, θα μπορούσαμε να βρούμε δεκαπέντε ως τριάντα λεπτά τη μέρα ως πρώτο μας έργον το πρωί ή αμέσως μετά το πρόγευμα ή κάποια άλλη κατάλληλη ώρα της ημέρας. (Εφεσ. 5:16) Αλλιώς, θα ήταν καλό να καθορίσωμε τουλάχιστον ένα βράδυ την εβδομάδα για τη δική μας κατ’ ιδίαν μελέτη. Ούτε πρέπει να παραβλέπωμε το γεγονός ότι ο πολυάσχολος και άγρυπνος διάκονος θα επωφελήται από ευκαιρίες για να μελετά όταν ταξιδεύη, όπως είναι άγρυπνος και στις ευκαιρίες για συμπτωματικό κήρυγμα.

Για να μελετούμε κατάλληλα τη Σκοπιά, πρέπει να την πλησιάζωμε με την ορθή διάθεσι της καρδιάς. Μολονότι μας δίδεται η εντολή, «Πάντα δοκιμάζετε, το καλόν κατέχετε,» ας μη παραβλέπωμε και το γεγονός ότι νουθετούμεθα «προφητείας μη εξουθενείτε.» (1 Θεσ. 5:20, 21) Αφού έχομε διαπιστώσει, κατ’ επανάληψιν, ότι Η Σκοπιά συμμορφώνεται πιστά με τον λόγον του Θεού, δεν έχομε λόγους για να πλησιάζωμε τη μελέτη της με υποψία, αλλά μάλλον πρέπει να την πλησιάζωμε με μια ειλικρινή επιθυμία να κατανοήσωμε τι μας έχει προμηθεύσει ο Θεός μέσω των σελίδων της, πάντοτε έτοιμοι να ‘δεχθώμεν μετά πραότητος τον εμφυτευθέντα λόγον, τον δυνάμενον να σώση τας ψυχάς μας.’—Ιάκ. 1:21.

Οι Βεροιείς μάς έδωσαν ένα καλό παράδειγμα σ’ αυτό. Είναι αληθές ότι εξηκρίβωναν αν όσα τους έλεγε ο Παύλος εβασίζοντο στις Γραφές· αλλά μήπως αυτό εσήμαινε ότι άκουαν τον Παύλο μ’ ένα πνεύμα σκεπτικιστικό, επικριτικό, ή ανταγωνιστικό; Όχι, διόλου. Αντ’ αυτού μας λέγεται ότι «εδέχθησαν τον λόγον μετά πάσης προθυμίας».—Πράξ. 17:11.

Έχοντας την ορθή διάθεσι καρδιάς προς την ύλη που μελετούμε, πρέπει κατόπιν να φροντίσωμε ν’ απεμπολήσωμε όλα όσα δεν συνάδουν με τη μελέτη μας. Δεν μπορούμε ν’ αναμένωμε να ωφεληθούμε πολύ από τη μελέτη μας, αν έχωμε τη διάνοιά μας σε κάτι άλλο· σε κάποια ευχάριστη ή δυσάρεστη πείρα, που μόλις είχαμε ή που πρόκειται ν’ αντιμετωπίσωμε μετά τη μελέτη μας. Αφού ξεχωρίσωμε χρόνον για τη μελέτη της Σκοπιάς, ας δώσωμε σ’ αυτήν αμέριστη την προσοχή μας· όπως το εκφράζει ο Παύλος, «να προσέχωμεν περισσότερον εις όσα» μελετούμε. Αλλιώς αυτά δεν θα εντυπωθούν βαθιά στις υποσυνείδητες διάνοιές μας για να μπορούμε να τα αναπολούμε κατά βούλησιν.—Εβρ. 2:1.

Σημειώνετε τον τίτλο και το εδάφιο της επικεφαλίδος, αν υπάρχη τοιούτον, καθώς και τη σχέσι μεταξύ των δύο. Καθώς διαβάζετε, σημειώνετε όχι μόνο τι εκτίθεται, αλλά και πώς εκτίθεται. Σκεφθήτε, σημειώστε πώς αναπτύσσεται το επιχείρημα. Είναι κάτι το νέο; ή εκφράζεται διαφορετικά από πριν; Βρήτε τα εδάφια που μνημονεύονται χωρίς και να παρατίθενται· σημειώστε την εφαρμογή των. Εκτιμάτε τι φως επιρρίπτουν αυτά στο υπό εξέτασιν θέμα; Μπορεί να θέλετε να υπογραμμίσετε τα κύρια σημεία ή τις ακριβείς απαντήσεις στις ερωτήσεις, αν το άρθρο έχη ερωτήσεις. Μπορείτε να διατυπώσετε την απάντησι με δικά σας λόγια; Αν έρχωνται στη διάνοιά σας αποδεικτικές ιδέες, εδάφια ή γεγονότα, γιατί να μην τα σημειώνετε στο περιθώριο για να τα χρησιμοποιήσετε στην εκκλησιαστική μελέτη;

Σ’ ένα άρθρο οιουδήποτε μεγέθους υπάρχουν συνήθως υπότιτλοι, που υποδηλούν αλλαγή σκέψεως ή μια άλλη άποψι του κυρίου θέματος. Σημειώστε πώς συσχετίζονται μ’ αυτό οι επόμενες παράγραφοι. Αφού μελετήσετε ένα άρθρο ή το μέρος που προγραμματίζεται για την προσεχή εκκλησιαστική μελέτη, σκεφθήτε. Ποια ήσαν τα κύρια σημεία, τα νέα σημεία, τα σημεία που μου είναι ιδιαιτέρως υποβοηθητικά; Διεξέλθετε πάλι τις ερωτήσεις μελέτης· καθόσον τις διαβάζετε, έρχεται αμέσως στο νου σας η απάντησις της καθεμιάς; Θυμηθήτε ότι ένα από τα καλύτερα βοηθήματα μελέτης είναι η ανασκόπησις.

Το να μελετάτε τη Σκοπιά μ’ έναν άλλον υπάρχει πολύς λόγος να συνιστάται. Η συμμελέτη με άλλον διεγείρει την προσπάθεια της συγκεντρώσεως, αυξάνει τη χαρά, βελτιώνει την κατανόησι καθώς και την ικανότητα της εκφράσεως στην εκκλησιαστική μελέτη της Σκοπιάς. Αυτό πρέπει να το έχουν υπ’ όψι τα μέλη μιας οικογενείας.

Εκκλησιαστική μελέτη της Σκοπιάς; Ναι, κάθε εβδομάδα, σε δεκατέσσερες περίπου χιλιάδες Αίθουσες Βασιλείας των μαρτύρων του Ιεχωβά διατίθεται μια ώρα, συνήθως το απόγευμα ή το βράδυ της Κυριακής, για τη μελέτη της Γραφής με τη βοήθεια της Σκοπιάς. Δεν είναι αρκετό να γίνεται μελέτη κατ’ ιδίαν ή με άλλα μέλη της οικογενείας μας. Ωφελούμεθα περισσότερο από κάθε μάθημα, αν ακούωμε τι έχουν οι άλλοι να πουν σε απάντησι των ερωτήσεων της Σκοπιάς· αυτοί μπορεί να έχουν μια διαφορετική, πιο ορθή ή πιο πλήρη κατανόησι αυτής από μας. Και όχι μόνο μπορούμε να λάβωμε βοήθεια σε μια τέτοια μελέτη, αλλά μπορούμε και άλλους να βοηθήσωμε. Αυτοί έχουν ανάγκη απ’ ό,τι μπορούμε να δώσωμε, όπως κι εμείς έχομε ανάγκη απ’ ό,τι μπορούν αυτοί να δώσουν. Κανένα μεμονωμένο μέλος της Χριστιανικής εκκλησίας δεν μπορεί να πη στο άλλο, «Δεν έχω χρείαν σου.»—1 Κορ. 12:19-22.

Μια γνώσις και κατανόησις της Γραφής σημαίνει φως και ζωή. Για ν’ αποκτήσωμε αυτή τη γνώσι και κατανόησι, χρειαζόμεθα βοήθεια. Η Σκοπιά είναι το υπερέχον βοήθημα Γραφικής μελέτης. Ας δείξωμε την εκτίμησί μας σ’ αυτή διαβάζοντάς την προσεκτικά από κάλυμμα σε κάλυμμα, μελετώντας πλήρως τα κύρια άρθρα της κατ’ ιδίαν ή με τις οικογένειές μας, και κατόπιν συνερχόμενοι τακτικά για εκκλησιαστική συμμελέτη όπου όχι μόνον αποκτούμε περαιτέρω βοήθεια αλλά και είμεθα ικανοί να βοηθήσωμε τους Χριστιανούς συνδιακόνους μας.