Ποιο Είναι το Όνομα;

Πρέπει να χρησιμοποιούμε όνομα για τον Θεό; Αν ναι, πώς πρέπει να προφέρεται;

«ΓΙΑΤΙ έπαυσαν να θέτουν το όνομα του Θεού, ‘Ιεχωβά’, στη Βίβλο;» ρωτούσε μια επιστολή το θρησκευτικό τμήμα της εφημερίδος Εσπερινός Αστήρ της Ουάσιγκτων, D.C., την 30 Σεπτεμβρίου 1961. Στην ερώτησι εδόθη απάντησις από έναν κληρικό, ο οποίος είπε: «Ο κύριος λόγος για τον οποίον έχει παραλειφθή αυτό το όνομα από τις περισσότερες Αγγλικές Γραφές είναι ότι τούτο δεν ενεφανίσθη στα αρχικά Εβραϊκά χειρόγραφα.»

Κατά παρόμοιο τρόπο, όταν εξεδόθη η Αναθεωρημένη Στερεότυπη Μετάφρασις της Βίβλου το 1952, οι μεταφρασταί της εξήλειψαν τη χρήσι του ονόματος «Ιεχωβά», λέγοντας: «Η λέξις ‘Ιεχωβά’ δεν αντιπροσωπεύει επακριβώς κάποια μορφή του Ονόματος, που εχρησιμοποιήθη ποτέ στην Εβραϊκή.»

Παρόμοια, όταν το Ρωμαιοκαθολικό έντυπο Ο Κυριακάτικος Επισκέπτης Μας, της 1ης Οκτωβρίου 1961, έκαμε σχόλια επί του ονόματος «Ιεχωβά», είπε: «Το Ιεχωβά είναι ένα λάθος των Χριστιανών. Το όνομα ούτε εγράφετο ούτε επροφέρετο έτσι από τους Ιουδαίους.»

Ο τρόπος του σκέπτεσθαι, που αντιπροσωπεύεται απ’ αυτά τα παραδείγματα, είναι κοινός μεταξύ των θρησκευτικών ηγετών του «Χριστιανικού κόσμου». Γενικά, ισχυρίζονται ότι το να χρησιμοποιή ένας το όνομα «Ιεχωβά», αναφερόμενος στον Παντοδύναμο Θεό, είναι εσφαλμένο. Όθεν, πολλοί απ’ αυτούς το εξαλείφουν από τις μεταφράσεις της Γραφής των, από τις ομιλίες των, από τα συγγράμματά των, ως επίσης και από τη λατρεία των. Ναι, οι πιο μεγάλες θρησκείες του «Χριστιανικού κόσμου» έχουν στην πραγματικότητα εγκαταλείψει τη χρήσι ενός ονόματος για τον Δημιουργό και ισχυρίζονται ότι τίτλοι, όπως «Κύριος» ή «Θεός» είναι αρκετοί.

ΕΧΕΙ ΟΝΟΜΑ Ο ΘΕΟΣ;

Απ’ όλα αυτά, ο μέσος άνθρωπος, που δεν έχει εξοικειωθή με τη γνώσι της Γραφής, θα μπορούσε να συμπεράνη ότι δεν υπάρχει όνομα για τον Θεό· ότι ο όρος «Ιεχωβά» είναι μια επινόησις, που στην πραγματικότητα δεν έχει βάσι. Επομένως, μια βασική ερώτησις που θα μπορούσε τώρα να υποβληθή είναι: «Έχει όνομα ο Θεός;»

Πού θα πηγαίνατε να βρήτε απάντησι σ’ αυτή την ερώτησι; Αν κάποιος αμφέβαλλε για τα αν είχατε όνομα σεις, δεν θα ήταν το πιο λογικό πράγμα να ζητήση πληροφορίες από σας; Βεβαίως, διότι σεις θα ήσθε στην καλύτερη θέσι ν’ απαντήσετε, αν και θα σας εφαίνετο σαν μια πολύ ανόητη ερώτησις, εφόσον είχατε χρησιμοποιήσει τ’ όνομά σας σε όλη σας τη ζωή!

Κατά τον ίδιο τρόπο, θα ήταν πάρα πολύ λογικό να ρωτήσωμε τον Θεό τον ίδιο, αν έχη όνομα. Πού θα πάμε να το κάμωμε αυτό; Θα πάμε στο σύγγραμμα, που αυτός ενέπνευσε με το πνεύμα του το άγιο, το οποίον σύγγραμμα είναι η Αγία Γραφή. Σ’ αυτόν τον Λόγο του Θεού δηλούται, σύμφωνα με τη Ρωμαιοκαθολική μετάφρασι Ντουαί: «Πάτερ ημών ο εν τοις ουρανοίς, αγιασθήτω το όνομά σου.» (Ματθ. 6:9) Μια νεώτερη μετάφρασις, η Αναθεωρημένη Στερεότυπη Μετάφρασις, λέγει στον Ψαλμό 22:22: «Θέλω διηγείσθαι το όνομά σου προς τους αδελφούς μου.» Η ευρέως χρησιμοποιούμενη Μετάφρασις Βασιλέως Ιακώβου αποδίδει το Ησαΐας 14:4 ως εξής: «Και εν εκείνη τη ημέρα θέλετε ειπεί, Δοξολογείτε τον ΚΥΡΙΟΝ, επικαλείσθε το όνομα αυτού, κάμετε γνωστά εις τα έθνη τα έργα αυτού, μνημονεύετε ότι υψώθη το όνομα αυτού.» Η Καθολική μετάφρασις Νοξ αποδίδει τα λόγια του Ιησού στο Ιωάννης 17:6 ως εξής: «Εγνωστοποίησα το όνομά σου.»

Ενώ υπάρχουν πολλά επί πλέον εδάφια από πολύ περισσότερες μεταφράσεις, που θα μπορούσαν να παρατεθούν για να καταδείξουν το ίδιο πράγμα, δεν πρέπει μήπως να συμπεράναμε υποχρεωτικά απ’ αυτά τα δείγματα εδαφίων ότι ο Θεός έχει όνομα; Όλοι οι λογικοί άνθρωποι θα έπρεπε να παραδεχθούν ότι έχει. Αλλά μήπως το όνομα αυτό είναι «Θεός» ή «Κύριος»; Όχι, διότι αυτά δεν είναι ονόματα άλλα τίτλοι, όπως σεις θα μπορούσατε ν’ αποκληθήτε «Κύριος».

Το ότι είναι ζωτικό να γνωρίζετε το όνομα του Θεού και να το χρησιμοποιήτε, το διασαφηνίζει ο ίδιος ο Λόγος του Θεού, διότι στο Ρωμαίους 10:13, που είναι παράθεσις από τον Ιωήλ 2:32, λέγει: «Διότι “πας όστις επικαλεσθή το όνομα του Κυρίου θέλει σωθή”.»​—Καθολική μετάφρασις Ντουαί.

Συνεπώς, η απόδειξις από τον Λόγο του Θεού άγει στο συμπέρασμα ότι ο Θεός έχει πράγματι ένα όνομα και ότι είναι σπουδαίο για τους εκζητητάς της ζωής να το γνωρίζουν και να το χρησιμοποιούν. Το ν’ αμφιβάλλετε ότι ο Θεός έχει όνομα είναι πολύ περισσότερο ανόητο από το ν’ αμφιβάλλετε αν σεις έχετε όνομα.

ΓΙΑΤΙ ΝΑ ΥΠΑΡΧΗ ΔΥΣΚΟΛΙΑ;

Ενώ δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Θεός έχει όνομα, παραμένει ακόμη η ερώτησις, Ποιο είναι αυτό;

Στο Εβραϊκό τμήμα των Γραφών το όνομα αυτό σαφώς εκφωνείται για μας δια τεσσάρων Εβραϊκών γραμμάτων, που ονομάζονται «τετραγράμματον». Αυτά τα τέσσερα Εβραϊκά γράμματα είναι τα ισοδύναμα προς τα δικά μας τέσσερα Ελληνικά γράμματα ΓΧΒΧ. Το άρθρο της εφημερίδος Εσπερινός Αστήρ της Ουάσιγκτων, που ανεφέρθη προηγουμένως, έγραφε σχετικά μ’ αυτό ότι το θείον όνομα «επροφέρετο με Εβραϊκά γράμματα που είναι αντίστοιχα των [Αγγλικών] YHWH.» Ο Κυριακάτικος Επισκέπτης Μας έγραψε: «Εγράφετο μόνον με σύμφωνα: YHWH [ΓΧΒΧ].» Ο πρόλογος στην Αναθεωρημένη Στερεότυπη Μετάφρασι της Γραφής έκαμε λόγον για τα «τέσσερα σύμφωνα YHWH [ΓΧΒΧ] του Ονόματος.»

Εφόσον τα Εβραϊκά γράμματα του Θείου Ονόματος είναι τόσο καλά γνωστά, γιατί να υπάρχη οποιαδήποτε δυσκολία στο να καθορίσωμε ποιο είναι το όνομα; Η δυσκολία εμφανίζεται στη μετάφρασι της αρχαίας Εβραϊκής γλώσσης. Στην αρχαία Εβραϊκή γραφή εχρησιμοποιούντο μόνον σύμφωνα, όχι φωνήεντα. Εκείνοι που την μιλούσαν παρενέβαλλαν ήχους φωνηέντων βάσει της εκ μέρους των γνώσεως της Εβραϊκής προφοράς.

Επειδή το Θείον Όνομα αντιπροσωπεύεται από τέσσερα Εβραϊκά σύμφωνα, και όχι φωνήεντα, παρουσιάζεται η δυσκολία μόνη της. Οι εξοικειωμένοι με την Εβραϊκή, όπως ήσαν ο Ιησούς και οι αρχαίοι Εβραίοι πριν απ’ αυτόν, ασφαλώς εγνώριζαν καλά και επρόφεραν σωστά το όνομα, εφόσον ευρίσκετο 6.962 φορές στις Εβραϊκές Γραφές. Αλλ’ ειδικά μετά την καταστροφή της Ιερουσαλήμ στο 70 μ.Χ., η ορθή προφορά έφθασε βαθμιαίως στο σημείο ν’ απολεσθή. Σ’ αυτό προσετέθη η αποστατική Ιουδαϊκή δεισιδαιμονία, ότι ήταν αμαρτία να προφέρουν το Θείον Όνομα, την οποία δεισιδαιμονία, φυσικά, δεν συνεμερίζοντο ο Ιησούς, οι πρώτοι Χριστιανοί, ή οι αρχαίοι πιστοί Εβραίοι. Έτσι, με τον καιρό, η κατάλληλη προφορά του ΓΧΒΧ κατέστη, γενικώς, άγνωστη.

Σημεία φωνηέντων στα Εβραϊκά αντίγραφα της Γραφής ετέθησαν σε χρήσι για πρώτη φορά τον έβδομον αιώνα της Κοινής μας Εποχής. Τα σημεία αυτά έδειχναν ποιοι ήχοι φωνηέντων έπρεπε να χρησιμοποιηθούν, όταν εδιάβαζαν το εξ ολοκλήρου από σύμφωνα αποτελούμενο Εβραϊκό κείμενο. Αλλά, λόγω της δεισιδαιμονίας να μην προφέρουν το Θείον Όνομα, παρενεβλήθησαν τα σημεία φωνηέντων για το Ελοχείμ (Θεός) και το Αδωνάι (Κύριος), για να προειδοποιούν τον αναγνώστη να προφέρη αυτές τις λέξεις αντί του Θείου Ονόματος. Με συνδυασμό αυτών των προειδοποιητικών σημείων φωνηέντων και των τεσσάρων Εβραϊκών συμφώνων, διεμορφώθησαν οι προφορές Γιεχοβί και Γιεχοβά, από τις οποίες παρήχθη στην Αγγλική μεν γλώσσα το «Τζεχόβα», στην Ελληνική δε το «Ιεχωβά». Έτσι εισήχθη στις Αγγλικές μεταφράσεις της Γραφής, περιλαμβανομένης της Μεταφράσεως Βασιλέως Ιακώβου πριν από 350 περίπου έτη.

Μολονότι η ακριβής προφορά του Θείου Ονόματος στην Εβραϊκή δεν είναι σήμερα γνωστή, ποιά προφορά θα μπορούσε να είναι η πλησιέστερη; Μια πρόσφατη Ρωμαιοκαθολική μετάφρασις, Η Αγία Βίβλος, που εξεδόθη από τον Μονσινιόρ Τ. Ο’Κόννελ, σχολιάζοντας το Έξοδος 3:14, λέγει: «Είμαι αυτός που είμαι: η έκφρασις αυτή είναι προφανώς η πηγή της λέξεως Γιαχβέ, που είναι το κατάλληλο προσωπικό όνομα του Θεού του Ισραήλ.» Η Αναθεωρημένη Στερεότυπη Μετάφρασις λέγει: «Σχεδόν, αν όχι απόλυτα, είναι βέβαιον ότι το Όνομα επροφέρετο αρχικά ‘Γιαχβέ’.» Το άρθρον του Εσπερινού Αστέρος έλεγε: «Αν το όνομα επρόκειτο να εκφωνηθή, θα ήταν ορθότερο να το εκφωνούμε ως ‘Γιαχβέ’.»

Μάλιστα, πολλοί σχολιασταί της Γραφής αναγνωρίζουν ότι το «Γιαχβέ» αντιπροσωπεύει πιστότερα την Εβραϊκή προφορά του θείου Ονόματος. Αλλ’ αυτό δείχνει, επίσης, την έλλειψι δικαιολογίας εκ μέρους των θρησκειών του «Χριστιανικού κόσμου» για την αφαίρεσι του θείου Ονόματος από τις μεταφράσεις της Γραφής και την καθημερινή λατρεία! Αν η προφορά «Γιαχβέ», ή έστω μια άλλη, λέγουν ότι είναι ορθότερη, τότε γιατί δεν την χρησιμοποιούν; Τι έννοια έχει να παραδέχωνται μια ορθότερη προφορά και κατόπιν να απαλείψουν τη χρήσι της εξ ολοκλήρου; Αληθινά, αποτελεί υποκρισία στο πλήρες, να υπερασπίζεται ένας μια προφορά έναντι μιας άλλης και κατόπιν να μην χρησιμοποιή ούτε τη μία ούτε την άλλη!

ΧΡΗΣΙΜΟΠΟΙΗΣΤΕ ΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΣΑΣ

Ποια προφορά θεωρούν οι μάρτυρες του Ιεχωβά ως περισσότερο ορθή; Στη σελίδα 25 του προλόγου της Μεταφράσεως Νέου Κόσμου των Χριστιανικών Ελληνικών Γραφών, που εδημοσιεύθη από τη Βιβλική και Φυλλαδική Εταιρία Σκοπιά στο 1950, οι μεταφρασταί εδήλωσαν ότι έκλιναν στο να θεωρούν την προφορά ‘Γιαχ-βε’ ως την περισσότερο ορθή απόδοσι.

Αν το εκδοτικό όργανο των μαρτύρων του Ιεχωβά αναγνωρίζη ότι το «Γιαχβέ» είναι ορθότερο, γιατί, αντί αυτού, χρησιμοποιούν το «Ιεχωβά» (Αγγλ. «Τζεχόβα») στη μετάφρασι στα συγγράμματα και στη λατρεία τους; Διότι επί πολλούς αιώνες ο λαός έχει εξοικειώθη με τη μορφή «Ιεχωβά» και η μορφή αυτή του Ονόματος, εξίσου πιστά με άλλες μορφές, διατηρεί τους ήχους των τεσσάρων συμφώνων του τετραγραμμάτου. Επί πλέον, δεν μιλούμε την Εβραϊκή σήμερα! Μιλούμε άλλες γλώσσες. Όταν, λόγου χάριν, μιλούμε την Ελληνική, τότε χρησιμοποιούμε την Ελληνική προφορά του Θείου Ονόματος, η οποία είναι «Ιεχωβά». Σε άλλες γλώσσες το Θείον όνομα προφέρεται διαφορετικά, μολονότι αρκετά παρόμοια ως επί το πλείστον.

Εκείνοι, που απορρίπτουν το Αγγλικό «Τζεχόβα» και επιμένουν στη χρήσι της Εβραϊκής προφοράς, θα έκαναν καλά να ρωτήσουν τον εαυτό τους γιατί λέγουν «Τζήζας Κράιστ», ενώ δεν ήταν αυτός ο τρόπος, με τον οποίον επροφέρετο τ’ όνομά του στην Εβραϊκή. Αυτός είναι ο Αγγλικός τρόπος, που προέρχεται από την Ελληνική γλώσσα. Στην Εβραϊκή, το «Τζήζας» θα έπροφέρετο πιστότερα ως «Γιεόσιουα» και το «Κράιστ» ως «Μεσιάια». Λοιπόν, όπως λέγαμε «Τζήζας Κράιστ» στην Αγγλική γλώσσα, λέγομε, επίσης, «Τζεχόβα», αμφότερα δε είναι ορθά, όταν μιλούμε την Αγγλική.

Η Καθολική Εγκυκλοπαιδεία, Τόμος 8, έκδοσις του 1910, σελίς 329, σημειώνει την ορθότητα της χρήσεως του «Ιεχωβά» στην Αγγλική, όταν γράφη: «Ιεχωβά, το κατάλληλο όνομα του Θεού στην Παλαιά Διαθήκη.» Μ’ ενδιαφέροντα τρόπο, προσθέτει: «Διεκρατείτο η γνώμη από μερικούς σχολιαστάς του τελευταίου καιρού ότι η λέξις Ιεχωβά χρονολογείται μόνον από το έτος 1520. . . . Αλλ’ οι συγγραφείς του δεκάτου έκτου αιώνος, Καθολικοί και Διαμαρτυρόμενοι, είναι τελείως εξοικειωμένοι με τη λέξι. . . . Εκτός αυτού, ο Δρούσιος το ανεκάλυψε στον Πορσέτον, έναν θεολόγο του δεκάτου τετάρτου αιώνος. Τέλος, η λέξις βρίσκεται ακόμη και στο ‘Πούγκιο Φιντέι’ του Ραϋμόνδου Μαρτέν, ένα έργο που εγράφη το 1270 περίπου. Πιθανώς η εισαγωγή του ονόματος Ιεχωβά είναι προγενεστέρα του Ρ. Μαρτέν.»

Συνεπώς, είναι απολύτως ορθό το ότι η Μετάφρασις Βασιλέως Ιακώβου λέγει στον Ψαλμό 83:18: «Ας γνωρίσωσιν ότι συ, του οποίου μόνου το όνομα είναι ΙΕΧΩΒΑ, είσαι ο ύψιστος επί πάσαν την γην.» Είναι, επίσης, ορθό για άλλες μεταφράσεις, όπως είναι η Αμερικανική Στερεότυπη Μετάφρασις, η Γραφή του Συγχρόνου Αναγνώστου του Μούλτον, η μετάφρασις του Ρόμπερτ Γιάγκ, η Μετάφρασις Νέου Κόσμου των Αγίων Γραφών, και άλλες, να μεταχειρίζωνται το «Τζεχόβα» στην Αγγλική [«Ιεχωβά» στην Ελληνική]. Μεταφράσεις σε πολλές άλλες γλώσσες χρησιμοποιούν το θείον Όνομα στα δικά των γλωσσικά ιδιώματα.

Το ότι το Θείον Όνομα έπρεπε να χρησιμοποιήται διετυπώθη καλώς από τον Γιόχαν Νταβίντ Μικαέλις στη Γερμανική του μετάφρασι της Παλαιάς Διαθήκης του δεκάτου ογδόου αιώνος. Όταν έκαμε σχόλια επί της Γενέσεως, είπε μεταξύ άλλων: «Αφ’ ετέρου, το όνομα Ιεχωβά [Γεχόβα, στη Γερμανική] χρησιμοποιείται εξίσου σε μακρά τμήματα [της Γραφής] και το Υπέρτατον Ον συνεχώς καλείται Ιεχωβά Θεός, προφανώς με την πρόθεσι να μεταδώση στον αναγνώστη [τη σκέψι] ότι ο Θεός, περί του οποίου ομιλεί ο Μωυσής, είναι εκείνος ο Θεός που έκαμε τον εαυτό του γνωστόν σ’ αυτόν με το όνομα Ιεχωβά και ο οποίος διεχώρισε τον εαυτό του απ’ όλους τους άλλους θεούς μέσω του ιδιαιτέρου αυτού ονόματος. . . . ως εκ τούτου το εθεώρησα ζήτημα ακεραιότητος να το προσδιορίσω στη μετάφρασι, μολονότι πιθανόν να μην ηχούσε πάντοτε ευχάριστα στο Γερμανικό αυτί.»

Στα σχόλια του επί του βιβλίου του Ιώβ, ο Μικαέλις είπε: «Τίποτε δεν ήγειρε σε μένα συχνότερες αμφιβολίες στη μετάφρασι από το όνομα του Θεού, Ιεχωβά, που εμφανίζεται τόσο συχνά στην Εβραϊκή [Γραφή]. Μερικοί φίλοι μου επέμεναν να μην παρεισαγάγω καθόλου την ξενική αυτή λέξι. . . . Ιεχωβά είναι ένα ‘Κύριον Όνομα’, και, όπως ακριβώς διατηρώ καταλλήλως άλλα ‘κύρια ονόματα [όπως τα] Αβραάμ, Ισαάκ, Ιακώβ, ή, όταν παίρνω ονόματα άλλων θεών ως παραδείγματα, Βάαλ, Ασταρώθ, Δαγών​—που μπορεί να ηχούν ως ξενικά, όπως και φαίνονται—​τούτο μπορεί κάλλιστα να συμβή στην περίπτωσι του ονόματος Ιεχωβά. Στη μετάφρασι [έργου] ενός κλασσικού συγγραφέως, ένας δεν θα είχε τον ελάχιστο δισταγμό ως προς τη χρήσι των ονομάτων Ζευς, Απόλλων [και] Άρτεμις· γιατί, λοιπόν, το όνομα του Μόνου Αληθινού Θεού να είναι πιο δυσάρεστο; Ως εκ τούτου δεν βλέπω τον λόγο να μην χρησιμοποιώ το όνομα Ιεχωβά στη Γερμανική Γραφή.»

Όπως ο μεταφραστής αυτός το διευκρινίζει τόσο καλά, το όνομα του Θεού, Ιεχωβά, εμφανίζεται τόσο πολύ συχνά στη Γραφή, ώστε οι άνθρωποι ακεραιότητος που φοβούνται τον Θεό, δεσμεύονται από τη συνείδησί τους ν’ αποδίδουν το Θείον Όνομα στις μεταφράσεις των και στη λατρεία των, οποιαδήποτε γλώσσα κι αν μιλούν.

Το ότι είναι ορθό να χρησιμοποιούμε το Θείον Όνομα στη γλώσσα που μιλούμε δεν πρέπει να φαίνεται τόσο παράδοξο. Το ίδιο συμβαίνει ακριβώς και με τ’ άλλα ονόματα. Είναι μήπως το όνομα σας «Τζων» στην Αγγλική; Λοιπόν δεν παραμένει το ίδιο στην Ισπανική γλώσσα, διότι στην Ισπανική θα ήταν «Χουάν». Στη Γαλλική γλώσσα το ίδιο αυτό όνομα θα ήταν «Ζαν». Στη Γερμανική γλώσσα είναι «Γιοχάννες». Στην Εβραϊκή είναι «Γιοχανάν». Σε άλλες γλώσσες το ίδιο αυτό όνομα δυνατόν να προφέρεται με ποικίλους τρόπους. Αλλ’ επειδή απλώς το όνομά σας προφέρεται διαφορετικά σε διάφορες γλώσσες, μήπως θα εγκαταλείπατε τελείως τη χρήσι του στη δική σας γλώσσα; Ασφαλώς όχι! Ούτε και το όνομα του Θεού θα έπρεπε να εγκαταλειφθή επειδή και μόνον προφέρεται διαφορετικά σε διάφορες γλώσσες!

ΤΟ ΖΩΤΙΚΟ ΣΗΜΕΙΟ

Το ζωτικό σημείο δεν είναι κατά πόσον το «Γιαχβέ» ή κάποια άλλη μορφή του Θείου Ονόματος είναι περισσότερο ορθή στην Εβραϊκή. Το ζωτικό σημείο είναι κατά πόσον χρησιμοποιείτε την προφορά που είναι κοινή στη γλώσσα σας. Οποιαδήποτε θρησκεία που εγκαταλείπει τη χρήσι του δεν μπορεί να είναι η αληθινή θρησκεία, διότι ο Θεός είπε: «Ο λαός μου θέλει γνωρίσει το όνομά μου.» Όχι μόνον γνωρίζουν πράγματι ποιο είναι Το Όνομα, αλλά γι’ αυτούς είναι ένα όνομα εξυψωμένο και το μεταχειρίζονται με σεβασμό.​—Ησ. 52:6, Μετ. Βασ. Ιακώβου και Νεοελληνική Μετάφρασις.

Εκείνοι, που θέλουν να υπηρετήσουν πιστά τον Θεό και να δεχθούν τις ευλογίες του, χρησιμοποιούν το όνομά του. Χρησιμοποιούν το Θείον Όνομα στη γλώσσα των και αγωνίζονται να το μεγαλύνουν στον μεγαλύτερο βαθμό που είναι δυνατόν. Αντιλαμβάνονται καλά ότι ο Θεός «επεσκέφθη τα έθνη, ώστε να λάβη εξ αυτών λαόν δια το όνομα αυτού», και θέλουν να είναι συνταυτισμένοι μ’ εκείνον τον λαό.​—Πράξ. 15:14.

Έτσι, λοιπόν, ποιο είναι το όνομα του Θεού; Στην Αγγλική, μεταφραζόμενη πιστά από τις Εβραϊκές Γραφές, η Βίβλος απαντά: «Εγώ είμαι ο Τζεχόβα [στην Ελληνική: Ιεχωβά] Τούτο είναι το όνομά μου.»​—Ησ. 42:8, ΜΝΚ.