Φυλαχθήτε από ‘Οινοποσίες’

ΟΙΝΟΣ​—τι θαυμάσιο δώρο από τον Δημιουργό μας, τον Ιεχωβά Θεό! Αυτός ήταν εκείνος που έκαμε τα νοστιμώτατα σταφύλια και άλλα οπωρικά, τα έκαμε να ξεχειλίζουν από γλυκύτητα όταν είναι ώριμα, και αναμεμιγμένα με εστέρες και οξέα για το άρωμα, τη γεύσι και τη χαρακτηριστική μυρωδιά. Ο Ιεχωβά Θεός εγκαθίδρυσε, επίσης, τους νόμους της χημείας, βάσει των οποίων το σάκχαρον αυτών των καρπών μπορεί να μετατραπή με τη ζύμωσι σε οινόπνευμα. Και ακόμη περισσότερο, ο Ιεχωβά έκαμε τους μικροοργανισμούς που λέγονται ζυμομύκητες, και είναι τόσο αναγκαίοι ως καταλύται στην επεξεργασία της ζυμώσεως, και ακόμη επέχρισε τον φλοιό των ωρίμων σταφυλιών με μια λεπτή σκόνη από κύτταρα αυτών των ζυμομυκήτων. Πράγματι ο όλος κύκλος, από τον καρπό ως ένα παλιό κρασί, αντανακλά τη σοφία και την αγαθωσύνη του μεγάλου μας Δημιουργού!

Εν τούτοις, αν κι εμείς με τη σειρά μας εκδηλώνωμε παρόμοια σοφία, θα προσέξωμε τις οδηγίες του Ιεχωβά σχετικά με το πώς πρέπει να γίνεται χρήσις και όχι κατάχρησις αυτού του εκλεκτού ποτού. Αυτό σημαίνει να φυλαγώμεθα από την υπερβολική και καταχρηστική χρήσι του οίνου. (1 Πέτρ. 4:3) Η εκτίμησίς μας γι’ αυτό το μοναδικό προϊόν της αμπέλου θ’ αυξήση, επίσης, με λίγη αναδρομική πληροφορία της ιστορίας και των χρήσεων του οίνου.

ΒΙΒΛΙΚΗ ΙΣΤΟΡΙΑ ΑΥΤΟΥ ΤΟΥ ΧΡΗΣΙΜΟΥ ΠΟΤΟΥ

Η καταγεγραμμένη ιστορία της παρασκευής οίνου είναι παλαιότερη των τεσσάρων χιλιάδων τριακοσίων ετών, η δε αρχαιότερη αφήγησις αναφέρει πώς ο Νώε εφύτευσε αμπελώνα μετά τον Κατακλυσμό και παρεσκεύασε οίνο από τα σταφύλια του. (Γέν. 9:20, 21) Από τους παλαιοτέρους χρόνους αυτό το ποτό εχρησιμοποιείτο στα γεύματα. (Γέν. 27:25· Εκκλησ. 9:7) Οίνος, άρτος και άλλες τροφές αναφέρονται συχνά μαζί. (1 Σαμ. 16:20· Άσμ. Ασμ. 5:1· Ησ. 22:13· 55:1) Ο Μελχισεδέκ έφερε «άρτον και οίνον» στον Αβραάμ. (Γέν. 14:18-20) Ο Ιησούς έπινε οίνο με τα γεύματά του, όταν αυτός ήταν διαθέσιμος.​—Ματθ. 11:19· Λουκ. 7:34.

Ο οίνος αποτελούσε ένα μεγάλο μέρος σε ειδικούς εορτασμούς​—συμπόσια. (Εσθήρ 1:7· 5:6· 7:2, 7, 8· Δαν. 5:1, 2, 4), γαμήλιες εορτές (Ιωάν. 2:3, 9, 10· 4:46), και άλλους εορτασμούς. (1 Χρον. 12:39, 40· Ιώβ 1:13, 18) Οι βασιλικοί επιστάται είχαν αποθηκευμένους οίνους (1 Χρον. 27:27· 2 Χρον. 11:11)· ο Βασιλεύς Σολομών είχε τον «οίκον του οίνου» του (Άσμ. Ασμ. 2:4)· ήταν το συνηθισμένο ποτό βασιλέων και κυβερνητών. (Νεεμ. 2:1· 5:15, 18· Δαν. 1:5, 8, 16) Οι ταξιδιώται τον περιελάμβαναν συχνά στις προμήθειές των για το ταξίδι.​—Ιησ. Ναυή 9:4, 13· Κριτ. 19:19.

Είναι ένα ποτό που μπορεί να διατηρηθή επί πολλά έτη, και μάλιστα να βελτιώνεται σε απαλότητα, ωριμότητα και ποιότητα με την πάροδο του χρόνου. Πράγματι, είναι το μόνο ποτό που βελτιώνεται ύστερ’ από την εμφιάλωσί του. Γι’ αυτό, και εξαιτίας της ευρείας χρήσεώς του, ο οίνος έγινε ένα χρήσιμο είδος εμπορίου (Νεεμ. 13:15), ο δε ‘οίνος της Χελβών’ (που προτιμούσαν οι βασιλείς της Περσίας) και ο ‘οίνος του Λιβάνου’ ήσαν ιδιαιτέρως φημισμένοι.​—Ιεζ. 27:18· Ωσηέ 14:7.

Ο Σολομών χρησιμοποιούσε οίνον ως μέσον πληρωμής υλικών που εχρησιμοποίησε στην οικοδομή του ναού. (2 Χρον. 2:8-10, 15) Εθεωρείτο ως ένα έξοχο δώρο προς ανωτέρους (1 Σαμ. 25:18· 2 Σαμ. 16:1, 2), και περιελαμβάνετο στην εισφορά δεκάτων που εδίδοντο για τη συντήρησι των ιερέων και Λευιτών. (Δευτ. 18:3, 4· 2 Χρον. 31:4, 5· Νεεμ. 10:37, 39· 13:5, 12) Πολύ κατάλληλα, ο οίνος ήταν μεταξύ των εκλεκτών πραγμάτων που προσεφέροντο στον Ιεχωβά ως θυσιαστική λατρεία γι’ αυτόν. (Έξοδ. 29:38, 40· Λευιτ. 23:13· Αριθμ. 15:5, 7, 10· 28:14· 1 Σαμ. 1:24· 10:3· Ωσηέ 9:4) Εν τούτοις, αυτό δεν εγίνετο προς μίμησιν της παγανιστικής λατρείας του Διονύσου (Βάκχου) και της εκχύσεως προσφορών ποτού σε άλλους θεούς.​—Δευτ. 32:37, 38· Ησ. 57:6· 65:11· Ιερεμ. 7:18· 19:13.

Ο οίνος στην αρχή δεν αποτελούσε μέρος του Πασχαλινού γεύματος, αλλά προσετέθη αργότερα, πιθανόν μετά την επιστροφή από τη Βαβυλωνιακή εξορία. Ευρίσκετο, επομένως, επάνω στην τράπεζα όταν ο Ιησούς εώρτασε το Πάσχα για τελευταία φορά μαζί με τους δώδεκα αποστόλους, και χρησιμοποιήθηκε κατάλληλα απ’ αυτόν για την εγκαθίδρυσι της αναμνήσεως του θανάτου του. Το κόκκινο ‘αίμα της σταφυλής’ ήταν κατάλληλη παράστασις του θυσιαστικού αίματος του ιδίου του Ιησού που εξεχύθη υπέρ του ανθρωπίνου γένους. Στην περίπτωσι εκείνη ο Ιησούς το ωνόμασε ‘τούτο το γέννημα της αμπέλου,’ κι εφόσον ήταν επτά περίπου μήνες μετά τον τρυγητό, δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ήταν χυμός σταφυλιού που είχε υποστή ζύμωσι.​—Γέν. 49:11· Ματθ. 26:18, 27-29.

Όπως αναφέρει ο ιατρός Λουκάς, ο οίνος είχε κάποια φαρμακευτική αξία ως αντισηπτικό και ελαφρό απολυμαντικό. (Λουκ. 10:34) Έτσι έχομε ένα ποτό με φαρμακευτική αξία καθώς και ευχάριστη γεύσι. Η Βίβλος το συνιστά ως θεραπευτικό φάρμακο σε περιπτώσεις ωρισμένων εντερικών ανωμαλιών που προκαλούνται από την πόσι ακαταλλήλου νερού. Παρετηρήθη ότι άνθρωποι που έπιναν κρασί δεν ήσαν υποκείμενοι σε ασθένειες που σχετίζονται με μολυσμένο νερό. Γι’ αυτό, ο Παύλος συνεβούλευσε τον Τιμόθεο: «Μη υδροπότει πλέον, αλλά μεταχειρίζου ολίγον οίνον δια τον στόμαχόν σου και τας συχνάς σου ασθενείας.» (1 Τιμ. 5:23) Για το ότι αυτή ήταν μια υγιής ιατρική συμβουλή, ο Δρ Σαλβατόρε Π. Λούτσια, καθηγητής της Ιατρικής στην Ιατρική Σχολή του Πανεπιστημίου της Καλιφόρνιας, γράφει:

Ο οίνος είναι το πιο αρχαίο διαιτητικό ποτό και ο πιο σπουδαίος φαρμακευτικός παράγων σε συνεχή χρήσι δια μέσου της ιστορίας του ανθρωπίνου γένους. . . . Πράγματι, λίγα άλλα προϊόντα διαθέσιμα στον άνθρωπο έτυχαν τόσο ευρείας συστάσεως για τις θεραπευτικές των δυνάμεις όσο ο οίνος.»

Σχετικά με την αποτελεσματικότητά του στην καταπολέμησι διαφόρων εντερικών διαταραχών αυτή η ιδία αυθεντία λέγει:

«Ο οίνος χρησιμοποιείται ευρέως στη θεραπεία ασθενειών του πεπτικού συστήματος. Διεπιστώθη ότι είναι ιδιαιτέρως ωφέλιμος στην ανορεξία, υποχλωρυδρία δίχως γαστρίτιδα και υποσθενική δυσπεψία. Μικρή ηπατική ανεπάρκεια δεν ανταποκρίνεται δυσμενώς σε ανόθευτον ξηρόν λευκόν επιτραπέζιον οίνον. Το περιεχόμενο σε ταννίνη και οι ήπιες αντισηπτικές ιδιότητες του κρασιού το καθιστούν πολύτιμο στη θεραπεία του εντερικού κολικού, της βλενώδους κολίτιδος, της σπαστικής δυσκοιλιότητας, της διάρροιας και πολλών άλλων μολυσματικών ασθενειών του γαστροεντερικού συστήματος.»​—Ο Οίνος ως Τροφή και Φάρμακο, σελίδες 5, 58 (στην Αγγλική).

Από τ’ ανωτέρω είναι καταφανές ότι ο οίνος είναι πράγματι ένα από τα θαυμάσια δώρα που περιλαμβάνονται μεταξύ των άλλων επιγείων ευλογιών του Ιεχωβά στο ανθρώπινο γένος. Ο οίνος «ευφραίνει Θεόν και ανθρώπους»· ‘ευφραίνει την καρδίαν του ανθρώπου’· φέρει την καρδιά σε ‘ευθυμία.’ (Κριτ. 9:13· Ψαλμ. 104:15· Εσθήρ 1:10· 2 Σαμ. 13:28· Εκκλησ. 2:3· 10:19· Ζαχ. 10:7) Γι’ αυτό, όταν ο Δανιήλ πενθούσε δεν έπινε καθόλου οίνο. (Δαν. 10:2, 3) Μια άφθονη προμήθεια οίνου, που συμβολίζεται από την «άμπελον» στη συχνά επαναλαμβανόμενη έκφρασι ‘κατοικών . . . έκαστος υπό την άμπελον αυτού και υπό την συκήν αυτού,’ μαρτυρεί ευημερία και ασφάλεια κάτω από τη δικαία διακυβέρνησι του Ιεχωβά. (1 Βασ. 4:25· 2 Βασ. 18:31· Ησ. 36:16· Μιχ. 4:4· Ζαχ. 3:10) Ο οίνος περιλαμβάνεται, επίσης, στις ‘ευλογίες της αποκαταστάσεως’ που υπόσχεται ο Ιεχωβά. (Ιωήλ 3:18· Αμώς 9:13, 14· Ζαχ. 9:17) Αυτές οι ευλογίες, όμως, εξαρτώνται από την πιστότητα στον Ιεχωβά και την αυστηρή υπακοή στις δίκαιες απαιτήσεις του. Ανυπακοή σημαίνει το αντίστροφο: συμφορά και ερήμωσι με ολίγον ή καθόλου οίνον.​—Δευτ. 28:39· Ησ. 24:7-11· Αμώς 5:11· Μιχ. 6:15· Σοφον. 1:13· Αγγαίος 1:11.

ΦΥΛΑΧΘΗΤΕ ΑΠΟ ΤΗ ΜΕΘΗ

Η μετριοπάθεια σ’ όλα τα πράγματα είναι μια Βιβλική αρχή. Ούτε το μέλι δεν αποτελεί εξαίρεσι​—σε μετρία χρήσι κάνει καλό· η υπερβολική βρώσις του είναι επιβλαβής. (Παροιμ. 25:27) Το ίδιο συμβαίνει, με τα δώρα του οίνου και του ισχυρού ποτού που προέρχονται από τον Ιεχωβά. Κι αυτά, επίσης, πρέπει να χρησιμοποιούνται όπως αυτός κατευθύνει. Υπερβολική εντρύφησις και περιφρόνησις των Βιβλικών αρχών όσον αφορά τη χρήσι αυτών των προμηθειών φέρνει την αποδοκιμασία του Ιεχωβά και οδηγεί σε ακολασία και θάνατο. Η Γραφή είναι πολύ κατηγορηματική σ’ αυτό το ζήτημα, τόσο με τις εντολές όσο και με τα παραδείγματά της.​—Παροιμ. 23:29-31.

Ο οίνος και η κατάλληλη χρήσις του δεν καταδικάζονται, αλλά η μέθη και η έλλειψις εγκρατείας Γραφικώς απαγορεύονται και καταδικάζονται. «Ουαί εις εκείνους, οίτινες εξεγειρόμενοι το πρωί, ζητούσι σίκερα· οίτινες εξακολουθούσι μέχρι της εσπέρας, εωσού εξάψη ο οίνος αυτούς!» (Ησ. 5:11) «Εις τίνα είναι ουαί; εις τίνα στεναγμοί; εις τίνα έριδες; εις τίνα ματαιολογίαι; εις τίνα κτυπήματα άνευ αιτίας; εις τίνα φλόγωσις οφθαλμών; Εις τους εγχρονίζοντας εν τω οίνω· εις εκείνους οίτινες διάγουσιν ανιχνεύοντες οινοποσίας.» (Παροιμ. 23:29, 30) «Μη έσο μεταξύ οινοποτών,» διότι το υπερβολικό οινόπνευμα φέρνει ‘πτωχείαν,’ ‘υπνηλίαν,’ ‘αφαιρεί, την καρδίαν,’ προκαλεί ‘φλόγωσιν,’ ‘βασανισμόν,’ ή κάνει ένα ‘θορυβώδη.’​—Παροιμ. 23:20, 21· Ωσηέ 4:11· 7:5, 14· Ζαχ. 9:15.

Ενώ η μετρία ποσότης οίνου είναι ωφέλιμη όπως συμβαίνει με την τροφή και τα φάρμακα, η υπερβολική ποσότης προκαλεί μια κατάστασι μέθης στην οποία ένας κατανικάται και χάνει τον έλεγχο της διανοίας και του σώματος. (Ψαλμ. 60:3· 78:65· Ιερεμ. 23:9· Ιωήλ 1:5) Οι υπερβολές, έγραψε ο σοφός άνθρωπος, ‘δάκνουν ως όφις, και κεντρόνουν ως βασιλίσκος,’ προκαλώντας κίρρωσι του ήπατος και διανοητικό τρομώδες παραλήρημα ως το σημείο μάλιστα που να θανατώνη ένα μέθυσο. (Παροιμ. 23:32) Εκείνος ο οποίος έχει ακόρεστη αγάπη για τον οίνο καταλήγει, επίσης, σε πτώχεια, ανικανότητα για εργασία, αναξιοπιστία.​—Παροιμ. 21:17.

Η Γραφή μάς προμηθεύει, επίσης, προειδοποιητικά παραδείγματα κακής χρήσεως του οίνου και ισχυρής οινοποσίας. Ο Νώε, φαίνεται, ότι από απροσεξία εμέθυσε, πράγμα που με τη σειρά του ωδήγησε σε σοβαρές απρέπειες. (Γεν 9:20-27) Ο Λωτ, επειδή είχε μεθυσθή με οίνο, δεν αντελήφθη ότι έγινε πατέρας των γυιών των δύο θυγατέρων του. (Γεν. 19:32-38) Για τους ‘μεθύσους του Εφραΐμ’ αναφέρεται, «πλανώνται εν τη δράσει, προσκόπτουσιν εν τη κρίσει.» (Ησ. 28:1, 7) Ο Νάβαλ ήταν ένα παράδειγμα ‘δυστρόπου’ μεθύσου με λίγη ή καθόλου εγκράτεια.​—1 Σαμ. 25:25, 36.

ΟΙ ΧΡΙΣΤΙΑΝΟΙ ΕΙΔΙΚΑ ΠΡΕΠΕΙ ΝΑ ΦΥΛΑΓΩΝΤΑΙ

Ο μέθυσος έχει τάσι να είναι ταραχώδης, ασυγκράτητος, θορυβώδης και γελοίος με τις πράξεις του. (Ψαλμ. 107:27· Παροιμ. 20:1· Ησ. 19:14) Συνεπώς, η άσκησις της μέθης δεν μπορεί να είναι ανεκτή μέσα στη Χριστιανική εκκλησία. Άτομα, επομένως, που εισέρχονται στη Χριστιανική εκκλησία εγκαταλείπουν τα «έργα της σαρκός,» στα οποία περιλαμβάνονται «μέθαι, κώμοι, και τα όμοια τούτων,» γνωρίζοντας πολύ καλά. ότι οι ‘μέθυσοι δεν θέλουσι κληρονομήσει την βασιλείαν του Θεού.’ (Γαλ. 5:19-21· 1 Κορ. 6:10) «Διότι αρκετός είναι εις ημάς ο παρελθόν καιρός του βίου,» γράφει στους Χριστιανούς ο απόστολος Πέτρος, «ότε επράξαμεν το θέλημα των εθνών, περιπατήσαντες εν ασελγίαις, επιθυμίες, οινοποσίαις, κώμοις, συμπόσιοις.» (1 Πέτρ. 4:3) «Μη μεθύσκεσθε με οίνον, εις τον οποίον είναι ασωτία,» είναι η εντολή. (Εφεσ. 5:18) Μετριοπάθεια και σωφροσύνη απαιτούνται από όλους στην εκκλησία​—επισκόπους, διακονικούς υπηρέτας, ηλικιωμένους άνδρες και γυναίκες καθώς και από τα νεαρά παιδιά.​—1 Τιμ. 3:1-3, 8· Τίτον 1:6, 7· 2:2-4, 6.

Αντίθετα με τις εσφαλμένες αντιλήψεις μερικών, τα οινοπνευματώδη ποτά δεν τονώνουν τη διάνοια, αλλά είναι στην πραγματικότητα κατευναστικά και κατασταλτικά του κεντρικού νευρικού συστήματος. «Δίδετε σίκερα εις τους τεθλιμμένους, και οίνον εις τους πεπικραμένους την ψυχήν,» όχι ως τονωτικό της διανοίας για να έχουν περισσότερη συναίσθησι του πόνου των, αλλά μάλλον, για να μπορέσουν να λησμονήσουν τις στενοχώριες των. (Παροιμ. 31:6, 7) Η αρχαία συνήθεια να δίνουν στους εγκληματίας ανάμικτο οίνο για να αμβλύνουν τον πόνο της εκτελέσεως παρέχει πιθανόν εξήγησι γιατί οι Ρωμαίοι στρατιώται προσέφεραν στον Ιησού ανάμικτο οίνο όταν τον εσταύρωσαν.​—Μάρκ. 15:23.

Επειδή τα οινοπνευματώδη ποτά φέρνουν κατάπτωσι, ο Ιεχωβά απηγόρευε στους ιερείς και Λευίτας, όταν εκτελούσαν υπηρεσία στη σκηνή ή στο ναό, να λαμβάνουν ακόμη και μικρές ποσότητες επί ποινή θανάτου. (Λευιτ. 10:9· Ιεζ. 44:21) Όταν ήσαν εκτός υπηρεσίας, ήσαν ελεύθεροι να κάνουν μετρία χρήσι. (1 Χρον. 9:29) Ήταν, επίσης, θεία διάταξις σχετική με τους Ναζηραίους οι οποίοι είχαν κάμει ευχή να μη πίνουν οινόπνευμα. (Αριθμ. 6:2-4, 13-20· Αμώς 2:12) Επειδή ο Σαμψών επρόκειτο να είναι Ναζηραίος εκ γενετής, στη μητέρα του δεν επετράπη ούτε να εγγίση οίνον ή σίκερα στη διάρκεια της εγκυμοσύνης της. (Κριτ. 13:4, 5, 7, 14) Όταν έχουν επίσημη υπηρεσία «δεν είναι των βασιλέων να πίνωσιν οίνον, ουδέ των ηγεμόνων, σίκερα» μήπως «λησμονήσωσι τον νόμον, και διαστρέψωσι την κρίσιν τινός τεθλιμμένου.» (Παροιμ. 31:4, 5) Ομοίως, όπως ανεφέρθη ήδη, οι διακονικοί υπηρέται στη Χριστιανική εκκλησία «πρέπει να είναι σεμνοί, . . . ουχί δεδομένοι εις οίνον πολύν.»​—1 Τιμ. 3:8, 9.

ΕΙΝΑΙ ΑΝΑΓΚΑΙΑ ΠΛΗΡΗΣ ΑΠΟΧΗ;

Ναι, μερικές φορές. Λέγουν ότι ο αλκοολισμός είναι μια ασθένεια, στην οποία το θύμα έχει συνεχή πίεσι να πίνη οινοπνευματώδη ποτά και η οποία είναι ισχυρότερη από την δύναμι της θελήσεώς του ν’ αντισταθή. Τα άτομα, που έχουν πληγή έτσι, οφείλουν ν’ απέχουν τελείως διότι διαφορετικά η ώθησις προς υπερβολές θα τους καταβάλη. Υπάρχουν άλλες περιπτώσεις, στις οποίες η πόσις οινοπνεύματος, ακόμη και σε μικρές ποσότητες, είναι ασύνετη και καταστρεπτική για την υγεία ενός. Κατόπιν υπάρχουν περιπτώσεις που οφείλει ένας ν’ απέχη από οινοπνευματώδη ποτά για να μη κάμη άλλους να προσκόψουν, από αγάπη κι εκτίμησι της συνειδήσεως των άλλων, όπως ακριβώς εδήλωσε ο απόστολος Παύλος. (Ρωμ. 14:21) Ενθυμείσθε, «η αγάπη . . . είναι καλητέρα παρά τον οίνον.» (Άσμ. Ασμ. 1:2, 4· 4:10) Επί τέλους, τα οινοπνευματώδη ποτά δεν αποτελούν ανάγκη. Επί σαράντα χρόνια οι Ισραηλίται δεν έπιαν καθόλου οίνο ή ισχυρό ποτό. (Δευτ. 29:5, 6) Ύστερ’ από αποχή 300 περίπου ετών από την πόσι οίνου οι Ρηχαβίται επαινέθηκαν για την πιστότητά των. (Ιερεμ. 35:2-19) Αποχή από οίνο στη διάρκεια της ζωής των ως Ναζηραίων δεν έβλαψε την υγεία και τη δύναμι ούτε του ισχυρού Σαμψών ούτε του ρωμαλέου Ιωάννου του Βαπτιστού.​—Αριθμ. 6:1-4· Κριτ. 16:17· Ματθ. 11:18· Λουκ. 1:15· 7:33.

Έτσι, αν αισθάνεσθε καλύτερα με το ν’ απέχετε, κάνετε πολύ καλά. Αν όμως είσθε ελεύθερος ν’ απολαμβάνετε αυτό το καλό δώρο του Ιεχωβά, τότε να το πράττετε σε κατάλληλο χρόνο και τόπο και σύμφωνα με τους νόμους του Θεού περί μετριοπάθειας.